Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/138 Esas
KARAR NO : 2022/591
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/02/2022
KARAR TARİHİ : 28/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkili şirketin tarım ürünleri ihracatı ile uğraştığını ve davalı şirketin dava konusu çek karşılığı ihracatı yapılacak tarım ürünlerinin müvekkil şirkete satışı amacıyla dava konusu çeki aldığını, davalı şirketin sahibi …, müvekkil şirket … Tarım’da satın alma ve yönetim bölümünde işe girdiği 15/10/2021 tarihinden işine son verildiği 14/02/2022 tarihine kadar çalıştığını, … müvekkili şirket … Tarım’ın tarım ve gıda ürünlerinin ihracatını yaptığını, davalı şirketin sahibi ve yetkilisi … müvekkil şirkette çalışırken müvekkil şirket için ürün temin edebileceğini, temin edeceği ve müvekkil şirkete satacağı ürünlerin fiyat olarak şirketin ihracat için satın aldığı ürünlerden daha ucuza geleceğini söyleyerek müvekkili şirketten dava konusu çeki şirketi … Antalya adına aldığını, müvekkil şirket yetkilisi … Almanya’da yaşamakta ve Türkiye’ye ara ara gelebildiğini, Türkiye’nin ticari ve hukuki kurallarını çok fazla bilmediğini, davalı şirkete yukarıda izah edildiği şekilde ürün tedarik etmesi için iki yüz elli bin lira değerinde çek seri numarası … olan … Bankası Kepez şubesine ait olan çek müvekkil şirket tarafından verildiğini, daha sonra aradan geçen uzun zaman içerisinde de müvekkili şirket tarafından çekin ve ürünlerin akıbeti davalı şirket yetkilisi ve sahibi …’ya sorulduğunda ürünlerin temin edilemediğini ve teslim edilemeyeceğini ve çekin de teslim edilemeyeceğini söylediğini, davalı şirket haksız ve hukuka aykırı olarak ürünleri teslim etmediğini, davalı şirketin yetkilisi … müvekkil şirket tarafından haklı sebeple işten çıkarılmış ve hakkında hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma suçundan suç duyurusunda bulunulduğunu, defalarca talebe rağmen herhangi bir şekilde bir ürün teslimi yahut çekin iadesinin gerçekleşmediğini, taraflarınca davalıya ihtarname gönderilerek çeki iade etmesinin istendiğini ancak herhangi bir sonuç alınamadığını, müvekkili şirketin gerçekte borçlu olmadığı halde bu çek bedeli davalı tarafça tahsil edildiği takdirde müvekkili için telafisi zor maddi zararlar ortaya çıkacağını iddia ederek; müvekkilinin davalıya vermiş olduğu … Kepez şubesine ait … çek seri numaralı numaralı, İkiyüzellibin Türk Lirası bedelli çekin iptali ile müvekkilinin davalıya borcunun olmadığının tespitine, yapılacak yargılama neticesinde verilecek kararın kesinleşmesine kadar tahsil edilmesini engeller mahiyette ve çek hakkında muhtemel icra takiplerinin durdurulması amacı ile İcra ve İflas Kanununun 72/2. maddesi gereğince üzere teminatsız veya mahkemece uygun görülecek bir teminat mukabilinde ihtiyati tedbir konulmasına ve bu konuda ilgili bankaya müzekkere yazılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı şirkete dava dilekçesinin usulüne uygun olarak tebliğ edildiği, davalının davaya cevap vermediği bu sebeple H.M.K. 128. maddesi uyarınca davacının dava dilekçesinde ileri sürdüğü vakıaların tamamını inkar etmiş sayılacağı kabul edilmiştir.
Mahkememiz 19.04.2022 tarihli ara kararı ile;
Tarafların 2022 yılına ait ticari defter ve belgelerinin defter inceleme günü olan 20/05/2022 günü, saat 14:00 ‘da mahkememiz duruşma salonunda hazır bulundurulması konusunda kesin mehil verilmesine, ticari defter ve belgeler ibraz edilmediği takdirde tarafların defter ve belgelere delil olarak dayanmaktan vazgeçmiş sayılacağının ihtarına ve TTK 83. HMK 220 -222 madde hükümleri gereğince verilen kesin süre içerisinde defterlerini ibraz etmeyen tarafın, defterlerini ibrazdan kaçınmış sayılacağı, karşı tarafın usulüne uygun tutulmuş defterlerindeki kendi aleyhine olan kayıtları kabul etmiş sayılacağının ihtarına (ihtar edildi) defterler ibraz edildiğinde dava dosyasının mali müşavir bilirkişiye tevdine,
A) Tarafların defterlerinin usulüne uygun tutulup tutulmadığı,
B) Dava konusu 11/03/2022 keşide tarihli 250.000,00 TL bedelli çekin tarafların ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadığı
C) Ticari defter ve belgelere göre davalının çek bedeli karşılığında davacıya mal teslim edip etmediği sonuç olarak davacının davaya konu çek nedeniyle davalıya borçlu olup olmadığı çekin bedelsiz kalıp kalmadığı hususunda rapor alınmasına, karar verilmiş, ara karar duruşmada hazır bulunmayan davalıya tebliğ edilmiştir.
Mali müşavir bilirkişi … tarafından düzenlenen 26/05/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle:
“TESPİT VE DEĞERLENDİRMELER :
A- Dava konusu çekin, davacı şirketin … kepez şubesindeki … nolu hesabına ait olup da davalı şirket emrine düzenlenen 11.03.2022 vadeli … seri nolu 250.000,00.-TL. tutarındaki çek olduğu dava dosyasına sunulan çek fotokopisinden görülmüştür.
B- Davacı tarafın ticari defter ve belgelerinin İncelemesinde;
1- Davacı şirketin inceleme konusu olan 2021 yılı ticari defterlerinin incelenmesinde, davacı şirketin 2021 yılı ticari defterleri elektronik defter (e-defter) ortamında tuttuğu ve dava konusu olayların dönemleri olan 2021 yılı Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim, Kasım, Aralık ayları ile ilgili ticari defterlerinin E-Defter Beratlarının sürelerinde alındığı tespit edilmiştir.
Bu nedenle davacının inceleme konusu olan 2021 yılı ticari defterlerinin TTK.nun 64/3. maddesi gereğince zamanında açılış ve kapanış tasdiklerinin yapıldığı ve usulüne uygun olarak tutulduğu anlaşılmıştır.
2- Davacı tarafın ticari defterlerinde, dava konusu olan çek ile ilgili kayıtların ;
Yevmiye maddesi Belge
Tarihi No no İzahat Borç Alacak
11.10.2021 … … 11.03.2022 vadeli çek teslimi 250.000,00.
olduğu tespit edilmiştir.
Yapılan tespitlere göre, davacı tarafın ticari defterlerinde yukarıda görüldüğü gibi dava konusu 11.03.2022 vadeli … seri nolu 250.000,00.-TL. tutarındaki çekin, davalı şirkete avans çeki olarak verilen avanslar hesabında davalı şirket adına kayıt edildiği görülmüştür.
Davacı şirketin ticari defterleri üzerinde yapılan incelemelerde, davalı şirkete alınacak Mal veya hizmet karşılığı avans olarak verildiği kayıtlı çek karşılığında, davacı şirketin davalı şirketten mal veya hizmet teslim aldığı ile ilgili olarak davacı şirketin ticari defterlerinde herhangi bir kaydın olmadığı görülmüştür.
Bu durumda davacı şirketin ticari defterlerine göre, dava konusu olan 11.03.2022 vadeli … seri nolu 250.000,00.-TL. tutarındaki çek mal veya hizmet teslim alınması karşılığında avans çeki olarak davalı şirkete teslim edildiği, ancak teslim edilen bu çek karşılığında davalı şirketin davacı şirkete bir mal veya hizmet teslim edilmediği, bu nedenle de dava konusu olan 11.03.2022 vadeli … seri nolu 250.000,00.-TL. bedelli çekin karşılıksız kaldığı anlaşılmıştır.
Kanaat ve Sonuç :
Dava dosyası ile davacı tarafın ticari defterleri üzerinde yapılan incelemelerde,
*Dava konusu olan çekin, davacı şirketin … kepez şubesindeki … nolu hesabına ait olup da davalı şirket emrine düzenlenen 11.03.2022 vadeli … seri nolu 250.000,00.-TL. tutarındaki çek olduğu,
*Davacı şirketin ticari defterlerine göre, dava konusu olan 11.03.2022 vadeli … seri nolu 250.000,00.-TL. tutarındaki çekin, mal veya hizmet teslim alınması karşılığında avans çeki olarak davalı şirkete teslim edildiği, ancak teslim edilen bu çek karşılığında davalı şirketin davacı şirkete bir mal veya hizmet teslim edilmediği, bu nedenle de dava konusu olan 11.03.2022 vadeli … seri nolu 250.000,00.-TL. bedelli çekin karşılıksız kaldığı” sonucuna varıldığı bildirilmiştir.
Davalının usulüne uygun davetiye tebliğine rağmen ticari defterlerini Mahkemeye ibraz etmediği, mazerette bildirmediği görülmüştür.
DELİLERİN DEĞERLENDİRİMESİ VE GEREKÇE:
Dava, İİK 72/2,maddesi uyarınca açılan menfi tespit davasıdır.
Davacı tarım ürünlerinin satışı için davalıya verilen, ancak kendilerine mal teslimi yapılmadığı için bedelsiz kalan … Bankası A.Ş Kepez Şubesi’ne ait … seri numaralı 250.000,00 TL bedelli çek nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davacının incelenen ticari defterlerine göre çekin davalıya avans çeki olarak teslim edildiği, davalının usulüne uygun tebliği rağmen belirlenen günde ticari defterlerini Mahkememize ibraz etmediği, dolayısı ile çek bedeli karşılığı malların teslim edildiğinin ispat edilemediği, HMK 222/3 maddesi (7251 sy.nın 23.maddesi ile değişik) uyarınca davacının iddiasını ispatladığı, kaldı ki davacı vekilinin dosyaya sunduğu davalı şirket yetkilisinin 27.03.2022 tarihli kolluk ifadesinin tetkikinden; çek bedeli karşılığı davacıya teslim edilmesi gereken malların teslim edilemediğini ikrar edip, çeki en kısı zamanda iade edeceğini belirttiği görülmekle sübuta eren davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ İLE; davacının … Bankası A.Ş Kepez Şubesi’ne ait … seri numaralı 250.000,00 TL bedelli çek nedeniyle davalıya BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE,
2-Alınması gerekli 17.077,50 TL harçtan, peşin alınan 4.269,38 TL harcın mahsubu ile bakiye 12.808,12 TL harcın davalıdan tahsiline, Hazine’ye gelir kaydına.
3-Davacı tarafından yatırılan 4.269,38 TL peşin harç ile 80,70 TL başvurma harcının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 750,00 bilirkişi ücreti, 440,00 TL tebligat ve posta masrafları olmak üzere toplam 1.190,00 TL yargılama giderlerinden, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-A.A.Ü.T uyarınca hesaplanan 25.950,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Sarf edilmeyen gider avansının HMK 333.maddesi uyarınca davacıya iadesine
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, anlatıldı. 28/06/2022

Katip …
¸e-imzalı

Hakim …
¸e-imzalı