Emsal Mahkeme Kararı Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/118 E. 2022/337 K. 05.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/118 Esas
KARAR NO : 2022/337
DAVA : Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi)
DAVA TARİHİ : 11/02/2022
KARAR TARİHİ: 05/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle: Davalı şirketin 15/12/2021 tarihli genel kurul toplantısında 2 numaralı gündem maddesinde müvekkilleri temsilen …’in söz alarak “…09/11/2021 tarihli genel kurulda TTK m. 437’ye göre yazılı olarak bilgi alma talebinde bulunmuştuk. Ancak bu talebimiz doğrultusunda nitelikli bilgiye ulaşamadık ve bazı taleplerimizi reddedildi. Bu kapsamda işbu gündem maddesinin görüşülmesi bizim açımızdan olanaksızdır. TTK m. 438’e göre 09/11/2021 tarihli genel kurulda talep ettiğimiz hususlar hakkında özel denetçi atanmasını talep ediyoruz…” ifadelerine yer verildiğini, ancak azlık pay sahibi olan müvekkillerin, özel denetçi atanması talebinin reddedildiğini, TTK m. 438’e göre, pay sahipliği haklarının kullanılabilmesi için gerekli olduğu takdirde ve bilgi alma veya inceleme hakkı daha önce kullanılmışsa, belirli olayların özel bir denetimle açığa kavuşturulmasını talep edebileceğini, eğer bu talep reddedilirse, TTK m. 439 uyarınca mahkemeden özel denetçi atanmasının istenebileceğini, davalı şirketin sürekli olarak azlık haklarını ihlâl etmesi sebebiyle, müvekkilleri tarafından birçok dava açıldığını bu davaların bazılarında karar verildiğini, bazılarının halen derdest olduğunu, santralın geçici kabulden Eylül 2021 dönem sonu itibariyle ünite bazlı; aylık bazda emre amade saatleri, çalışma saatleri, enerji (kWh) üretimleri, kapasite kullanım oranları, enerji satış fatura ve tahsilat tablosu (YEK-DEM), banka kredi borç tahakkuk ve yıllar itibarıyla ödeme tablosu, şirketin nakit akış tablosunun; 2018 yılından itibaren 2021 Eylül sonu dönemler itibarıyla gelir-gider beyanları, muavin defter detay mizanları, aylar itibarıyla satın alınan santral girdileri (slaj,hayvansal dışkı vb) miktarı ve varsa ödenen bedelleri, 2019 – 2020 ve 2021 Eylül sonu gelir- gider beyan dönemine ilişkin dışarıdan satın alınan; danışmanlık hizmetleri, firma adı içeriği, süre ve tutar listesi yapılan ek İnşaatların gerekçesi yapımcı firma adı ve tutar listesi, hayvansal atık taşıma, ihale tutarı firma adı, aylar itibarı ile ödeme listesi, araziye sıvı gübre nakli için döşenen borunun malzeme, montaj ve geri söküm için ödenen tutar, gübre tesis iskanının alınması için ödenen usulsüzlük cezası, gübre tesisinin bu günkü durumu, yapımcı firma ile yaşanan ve hukuki aşamada olan davanın bugün itibarı ile durumu hakkında bilgi ve belgelerin, Arıtma Tesisi inşaası için OSB den tahsisi alınan arazinin geri devir nedeni ve bu konuda alınmış Yönetim Kurulu kararları, çevre kirliliği nedeni ile Çevre Bakanlığı tarafından kesilen ceza varsa tutarları ve listesi, yukarıdaki hususlar ile ilgili olarak alınmış yönetim kurul kararları ile ortaklara bilgilendirme yapılmış ise buna ilişkin bilgi ve belgelerin incelenerek; ifade edilen durumların, şirketin hâli hazırdaki mali ve finansal durumunun, şirketin kârlılık durumunun, atık yönetiminin ne şekilde yapıldığının tespiti ve muayyen bu hususların açıklığa kavuşturulması için özel denetçi atanmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Öncelikle huzurda görülen davada ispat yükünün davacılarda olduğunu, şirketin veya pay sahiplerinin zarara uğratılmış olduğunun, ikna edici şekilde ortaya konulmasına ve bu hususun mahkeme önünde ikna edici delillerle ispat edilmesi şartına bağlandığını, davacıların buna ilişkin hiç bir şekilde somut delil sunanamakla, varsayıma dayalı iddia ve beyanlarla huzurda ki davayı ikame ettiklerini, davacılarca bilgi talep edilen hususlar müvekkil şirketçe cevap verildiğini, bu durumun noter kanalıyla çekilen ihtarlarla da sabit olduğunu, pay sahiplerinin bilgi alma haklarının sınırlarının TTK 437/3 maddesi ile sınırlandırıldığını, huzurda görülen dava ile davacıların özel denetçi talep ettikleri hususların tamamıyla ilgili olarak, Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’ Nin …E. Sayılı dosyasından ikame edilen dava ile bilgi ve belge verilmesi talepli açılan davanın halen derdest olduğunu, davacıların kötü niyetli olarak ikame ettikleri davaların tek ve yegane amacının, şirket işleyişini yavaşlatmak olduğunu, davacıların azınlık haklarının ihlal edildiği iddialarıyla müvekkil şirketin sermaye artırım kararını öncelikle yavaşlatmaya, sonuç olarak da engel olmaya çalıştıklarını, buna ilişkin Antalya 3.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …Esas sayılı dosyasından kötü niyetli byan ve iddialarla tedbir talepli dava ikame etmiş olmakla, anılan dosyarır halen derdest olduğunu, neticeten hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce Antalya Ticaret Sicil Müdürlüğüne müzekkere yazılmış ve davalı şirketin ticaret sicil kayıtları mahkememiz dosyası arasına alınmıştır.
Dava, anonim şirket pay sahiplerinin şirkete TTK.438 vd.maddeleri uyarınca özel denetçi atanması talebine ilişkindir.
Bilgi alma ve inceleme hakkı başlıklı TTK 437. Maddesinde”(1) Finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve yönetim kurulunun kâr dağıtım önerisi, genel kurulun toplantısından en az onbeş gün önce, şirketin merkez ve şubelerinde, pay sahiplerinin incelemesine hazır bulundurulur. Bunlardan finansal tablolar ve konsolide tablolar bir yıl süre ile merkezde ve şubelerde pay sahiplerinin bilgi edinmelerine açık tutulur. Her pay sahibi, gideri şirkete ait olmak üzere gelir tablosuyla bilançonun bir suretini isteyebilir.(2) Pay sahibi genel kurulda, yönetim kurulundan, şirketin işleri; denetçilerden denetimin yapılma şekli ve sonuçları hakkında bilgi isteyebilir. Bilgi verme yükümü, 200 üncü madde çerçevesinde şirketin bağlı şirketlerini de kapsar. Verilecek bilgiler, hesap verme ve dürüstlük ilkeleri bakımından özenli ve gerçeğe uygun olmalıdır. Pay sahiplerinden herhangi birine bu sıfatı dolayısıyla genel kurul dışında bir konuda bilgi verilmişse, diğer bir pay sahibinin istemde bulunması üzerine, aynı bilgi, gündemle ilgili olmasa da aynı kapsam ve ayrıntıda verilir. Bu hâlde yönetim kurulu bu maddenin üçüncü fıkrasına dayanamaz.(3) Bilgi verilmesi, sadece, istenilen bilgi verildiği takdirde şirket sırlarının açıklanacağı veya korunması gereken diğer şirket menfaatlerinin tehlikeye girebileceği gerekçesi ile reddedilebilir.(4) Şirketin ticari defterleriyle yazışmalarının, pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının incelenebilmesi için, genel kurulun açık izni veya yönetim kurulunun bu hususta kararı gerekir. İzin alındığı takdirde inceleme bir uzman aracılığıyla da yapılabilir.(5) Bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibi, reddi izleyen on gün içinde, diğer hâllerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Başvuru basit yargılama usulüne göre incelenir. Mahkeme kararı, bilginin genel kurul dışında verilmesi talimatını ve bunun şeklini de içerebilir. Mahkeme kararı kesindir.(6) Bilgi alma ve inceleme hakkı, esas sözleşmeyle ve şirket organlarından birinin kararıyla kaldırılamaz ve sınırlandırılamaz.” denilmektedir.
Özel denetim isteme hakkı genel kurulun kabulü başlıklı TTK 438. Maddesinde “(1) Her pay sahibi, pay sahipliği haklarının kullanılabilmesi için gerekli olduğu takdirde ve bilgi alma veya inceleme hakkı daha önce kullanılmışsa, belirli olayların özel bir denetimle açıklığa kavuşturulmasını, gündemde yer almasa bile genel kuruldan isteyebilir.(2) Genel kurul istemi onaylarsa, şirket veya her bir pay sahibi otuz gün içinde, şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden bir özel denetçi atanmasını isteyebilir.” denilmektedir.
Genel kurulun reddi başlıklı TTK 439. Maddesinde “(1) Genel kurulun özel denetim istemini reddetmesi hâlinde, sermayenin en az onda birini, halka açık anonim şirketlerde yirmide birini oluşturan pay sahipleri veya paylarının itibarî değeri toplamı en az birmilyon Türk Lirası olan pay sahipleri üç ay içinde şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinden özel denetçi atamasını isteyebilir.(2) Dilekçe sahiplerinin, kurucuların veya şirket organlarının, kanunu veya esas sözleşmeyi ihlal ederek, şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıklarını, ikna edici bir şekilde ortaya koymaları hâlinde özel denetçi atanır.” denilmektedir.
Denetçi isteminin kabul edilebilmesi için TTK 438. Maddesine göre daha önceden bilgi alma ve/veya inceleme hakkının kullanılmış olması gerekmektedir.
Bilgi alma ve inceleme hakkı TTK 437. Maddesinde düzenlenmiş olup bilgi alma hakkının genel kurulda kullanılması gerekmektedir. TTK 437/5 nolu fıkrada bilgi alma veya inceleme hakkı cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibinin reddi izleyen 10 gün içeresinde diğer hallerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu Asliye Ticaret mahkemesine başvurulabileceği yer almakta olup başvurunun basit yargılama usulüne göre inceleneceği mahkeme kararı ile bilginin genel kurul dışında verilmesi talimatının ve şeklinin yer alacağının düzenlendiği görülmektedir. TTK 437/5’e göre dava açıldığında talep şartları yerinde ise mahkemece verilecek kararda davacıya yanında götüreceği mali müşavir bilirkişi ya da teknik bilirkişiler vasıtasıyla şirket merkezinde gerektiği kadar süre verilerek evrak asıllarını inceleme ve şirket sırrı değil ise bazı belgelerden örnek almasına izin verilmekte olup bu yol atlanarak TTK 438. Maddesine müracaat edildiği görülmüştür.
Davacı tarafça genel kurulda bilgi alma hakkı kullanılmış olup davalı tarafça bir kısım hususlarda bilgi verildiği ancak davacı taraf verilen bilginin yeterli olmadığını bazı konularda ise bilgi verilmediğini iddia etmektedir. TTK 437/5 maddesine göre bilgi alma talebi reddedilen ya da yeteri kadar bilgi verilmeyen davacının bilgi alma hakkını kullanmak için dava açması gerekmektedir. Açılan dava sonucunda da elde edilen bilginin yeterli olmadığı iddiasında ise bu defa TTK 438. Maddesine göre denetçi tayini istenmesi mümkündür. Somut olayda TTK 437/5 maddesindeki koşulu yerine getirmek amacıyla Antalya 2.ATM …E sayılı dosyasında dava açılmış olup davanın halen derdest olduğu, dolayısı ile iş bu davanın açılma koşullarının henüz oluşmadığı anlaşılmıştır. Pay sahibinin bilgi alma hakkı için yasada öngörülen yolu tükettiği yerde özel denetçilerin görevinin başlaması gerekmektedir. Bilgi alma hakkına ilişkin TTK 437.maddesinde düzenlenen hususların tamamı yerine getirilmeden TTK 438. Maddede düzenlenen denetçi tayininin talep edilmesi mümkün değildir. Bu nedenle davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendileri üzerinde bırakılmasına,
4-A.A.Ü.T. uyarınca 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
5-Sarf edilmeyen gider avansının HMK 333.maddesi uyarınca davacıya iadesine
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı TTK 440/2. MADDESİ UYARINCA KESİN OLARAK verilen karar açıkça okundu, anlatıldı. 05/04/2022

Başkan…
¸e-imzalı
Üye…
¸e-imzalı
Üye…
¸e-imzalı
Katip…
¸e-imzalı