Emsal Mahkeme Kararı Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/755 E. 2023/119 K. 28.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/755 Esas
KARAR NO : 2023/119
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 19/06/2008
KARAR TARİHİ : 28/02/2023

Mahkememizin … karar sayılı kararı Yargıtay … Hukuk Dairesinin … sayılı kararı ile bozulmuş, bozma kararına karşı bulunulan karar düzeltme talebi de Yargıtay … Hukuk Dairesi’ nin … sayılı kararı ile reddedilerek gelmiş olmakla Mahkememizin … esas sırasına kaydı yapılıp incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı arasında Antalya Su ve Atıksu Projesi,Atıksu Şube Yolu Tahsilatları Yönetim Müşavirlik İşi Sözleşmesi imzalandığını, sözleşmenin konusunun kanalizasyon bağlantısı yapılan 7500 binadaki mülk sahiplerinden bedelin tahsil edilmesine yönelik iş ve hizmetleri gerçekleştirmek olduğunu, müvekkilinin edimini yerine getirmesi için adres ve projelerin teslimi gerektiğini, bunun tesliminin geciktiğini ve bu yüzden 18 aylık işin 3 yıl sürdüğünü, sözleşme kapsamında olmayan iş ve hizmetlerinde müvekkilinden talep edildiğini, davalının talimatı ile ödeme tebligatlarının postalanmasının durdurulduğunu ve bu nedenle sözleşme süresinin uzamasına yol açan sürenin 13 ay olduğunu, 4248 adet itirazın incelenmesinin müvekkili şirkete yaptırıldığını, 1430 adet binanın terkin işlemlerinin sözleşme kapsamında olmamasına rağmen, davalı idarenin talimatı doğrultusunda müvekkili tarafından yapıldığını, terkin nedeniyle tahsil edilecek bedelin düştüğünü, sözleşmenin davalı tarafından yollanan yazı ile tasfiye edildiğinin bildirildiğini, hem terkin işlemlerinin müvekkiline yaptırılması, hemde terkin nedeniyle tahsil edilecek bedelin düşmesi sonucunda sözleşme koşullarına aykırı olarak müvekkilinin mağdur edildiğini, davalı tarafın … günlü yazısı ile sözleşmenin tasfiye edildiğini müvekkiline bildirildiğini, müvekkilinin sözleşmesel yükümlülüklerini yasaların izin verdiği, yasaklamadığı tüm sınırlar içersinde yerine getirdiğini, yani sözleşme şartları 4. Maddesinde yer alan 1999 fiyatları ile diğer yüklenicilere ödenen … TL nin tahsili için gerekli iş ve hizmetlerin … A.Ş. tarafından yapıldığını, davalıdan kaynaklanan nedenlerle yapılamayan tahsilattan müvekkiline ödenecek yüzdenin şimdilik 10.000,00 TL, terkin nedeniyle ödenmeyen tutar olarak şimdilik 15.000,00 TL, terkin işi için geçen 13 aylık süre için 10.000,00 TL, 34 ay sonra tamamlanan detaylandırmalar nedeniyle 10.000,00 TL, müvekkiline sağlanan 40.000,00TL avansın geri ödemesinde sözleşmeye aykırı olarak hakedişten fazla kesilen 279,88 TL ve ek işler bedelinin sözleşmeye uygun ödenmemesi nedeniyle 5.000,00 TL olmak üzere fazlaya ilişkin hakları sakla kalmak kaydı ile 60.279,88 TL nin … tarihinden itibaren kısa vadeli kredilere uygulanan avans faizi uygulanmak suretiyle tahsili ile teminat mektubunun kendilerine iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; Müvekkili idare ile davacı- karşı davalı … A.Ş. Arasında … tarihinde C.65 Atıksu Şube Yolu Tahsilatları ve Müşavirlik Sözleşmesi yapıldığını, sözleşmenin nihai süre uzatamı son tarihi olan … tarihi itibariyle davacı- karşı davalı taraf ile yapılan sözleşmenin tamamlandığını, buna mukabil,sözleşmenin parsel veya mülk sahiplerinden gerçekleşen tahsilatlar üzerinden olması nedeniyle ve tahsilatların bir kısmı ile taksitlendirmenin devam etmesi nedeniyle … tarihine kadar davalı yükleniciye süre verildiğini, fakat taraflar arasındaki C65 sözlemesinin yapılış amacını içeren ve davalı şirketin sorumluluğunda bulunan imalatların durma noktasına geldiğini, davacı şirketin sözleşme konusu işin bitiş tarihi olan … tarihinden önce, işin gecici kabulü için müvekil idareye başvurmadığını, buna karşılık, müvekkili idare tarafından tek taraflı yapılan değirlendirmede işin geçici kabulüne engel bir durum bulunmadığından geçici kabul komisyonu kurulduğunu ve bu komisyon tarafından … tarihinde Geçici Kabul Tutanağı düzenlendiğini, fakat davacı- karşı davalı yüklenicinin bugüne kadar kesin kabul ve kesin hesabın yapılması içinde müvekkili idareye başvurmadığını, davacının sözleşme gereği kabul ettiği koşulları yerine getirmediğini, avans geri ödemelerinden bakiye kalan 75.017,95 TL alacak ödenmediği için müvekkili idare tarafından sözleşmenin tasfiyesine karar verildiğini, davacı şirketin yapacağı işler ile ilgili olarak sözleşme maddelerini açıkladığını, Bayındırlık İskan Bakanlığı Yüksel Fen Kurulu Başkanlığı’nın fiyat farkı verilemeyeceğini belirterek, ihtilaf konusu işlerin davacının sorumluluğundan olduğundan hiçbir alacağının doğmadığını, ödeme yapmayan mülk sahiplerine karşı yasal işlem başlatılmasının istenmesine rağmen bunun yapılmadığını, yeterli personel çalıştırmaması nedeniyle işlerin geciktiğini, itirazlar nedeniyle metraj düzenlemeleri yapıldığını, bu nedenle süre uzadığını, bunun yanında davacının da arazi çalışmalarının yoğunluğunu gerekçe göstereek süre uzatımı talep ettiğini, terkine ilişkin kesinti yapılmadığını, müşavirlik ücretinin her ay düzenli ödendiğini, hukuki işlemler konusunda davacının yetkilendirildiği halde işlem yapılmadığını, tahsilat yapılmasının davacının sorumluluğunda olduğunu belirterek, gelir getirici kalemlerin eskale edilerek müşavire ödendiği sözleşmede ,avansın eskalasyon yapılmasına itiraz edilmesinin davacının olaya bakışını yansıttığını ,davacının davasının reddine, karşı davalarının kabulüne, sözleşme gereği, davalıya ödenmiş olan avans ödemesinden bakiye kalan alacaklarının (75.017,95TL) nin 21.04.2008 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili … tarihli karşı davaya cevap dilekçesinde özetle; Davalının cevaplarını süresinde verip vermediğini karşılık davasını da süresinde açıp açmadığını bilemediklerini, eğer süresinde değilse savunmayı genişletme yasağı nedeniyle savunmayı kabul etmediklerini ve sözleşmenin 37.7 maddesinde avansın hakedişlerden taksitler halinde kesileceğinin belirtildiğini , davalının 40.279,88TL tutarında kesinti yaptığını ,sözleşmede avansın eskale edileceğine dair bir düzenlemenin olmadığını , avansın kesilmesine rağmen 75.017,95 TL daha talep edilmesinin yerinde olmadığını, karşılık davanın reddini talep ettiklerini beyan etmiştir.
Deliller:Taraflar arasında imzalanan sözleşme ve ekleri dosyaya sunulmuştur.
Tarafların iddia ve savunmaları çerçevesinde ,dava tarihinde davacının davalıdan ,davalının da davacıdan alacağının bulunup bulunmadığı hususunda rapor alınmak üzere dosya resen seçilen Kamu İhalaleri konusunda uzmanlığı olan bir hukukçu ile 2 Mali Müşavir bilirkişiden oluşacak bilirkişi heyetine tevdii edilmiştir. Resen seçilen Hukukçu bilirkişi …, Mali Müşavir bilirkişi …, Mali Müşavir bilirkişi …, … havale tarihli raporlarında sonuç olarak; Taraflar arasında yapılan ihale bakımından ihtilaf bulunmadığını, ihale sonucu akdedilen sözleşme uyarınca 5000 adet binanın toplam atıksu şube bedellerinin, 250 adet binanın ev bağlantısı ile ilgili bağlantı bedellerinin davacı- karşı davalı yüklenici tarafından tahsil edilmesi konusunda davalı- karşı davacı idare ile anlaştıklarını, yapılan sözleşmeler kapsamında yapımı tamamlanarak tahsilatının yapılması için davacı- karşı davalı yükleniciye teslimi yapılan toplam bina adedinin 14.160 adet, toplam daire adedinin 116.048 olduğunu, bu işlerin tahakkuk bedelinin KDV dahil … TL, bu tahakkuk tutarından tahsil edilen tutarın KDV dahil … TL olduğunu, bu bedelin ihale tutarının % 30 üstünde olduğunu, yapılan tahsilatlar üzerinden sözleşme gereğince davacı alacağının … olduğunu ve bu bedelin davacı tarafa ödendiğini, ihale dışı işlerin % 30 aşaması halinde dahi sözleşme kapsamında yapılacağının hükme bağlandığını ve davacı- karşı davalı yüklenici tarafından verilen iş hükme bağlandığı ve davacı- karşı davalı yüklenici tarafından verilen iş programı ile fazla işlerin kabul edildiğini, yapılan fazla işlerin yapımı tamamlanarak tahsilatının yapılması için davacı- karşı davalı yükleniciye teslimi yapılan bina adeninin 5.801 adet, daire adedinin 33.730 olduğunu, bu işlerin tahakkuk bedelinin KDV dahil … TL,bu tahakkuk tutarından tahsil edilen tutardın KDV dahil … TL olduğunu, sözleşmenin 35.2 maddesinde ” Sözleşmenin yürütülmesi sırasında sözleşme kapsamındaki işlerde değişiklik zorunlu olduğu veya sözleşme dışında kalan fakat gerek görülmesi üzerine yapılması ihaleden sonra kararlaştırılmış işler çıktığı ve bu yüzden tahmini sözleşme fiyatında artma veya eksilme olduğu takdirde Müşavir, tahmini sözleşme fiyatının % 30 u içinde kalan fazla veya eksik işleri sözleşme hükümleri dahilinde yapmak zorundadır, dendiğini müşavir bu şekilde işin gerek artmış ve gerekse eksilmiş olmasından dolayı süre uzatımı hariç hiçbir talep ve iddiada bulunamaz hükmü uyarınca davacı- karşı davalı yüklenicinin işin artması ve eksilmesi nedeni ile süre uzatımı dışında talepte bulunamayacağını, itirazları inceleme konusunda sözleşmede hüküm bulunmamakla birlikte davacı- karşı davalı yüklenicinin 4248 adet itirazı incelediği yönündeki itirazları bakımından dosyada bilgi ve belgenin bulunmadığını, davacı- karşı davalı yüklenicinin verdiği iş programı sonu itibariyle geçici kabulün davalı idare tarafından yapılmış olduğunu, davalı kurum tarafından davacı şirkete avans olarak 40.000,00 TL ödeme yapmasına rağmen, hakediş raporlarında 40.741,32 TL tutarında avans kesintisi yaptığından, davalı kurum tarafından davacı alacağından 40.000,00- 40.741,32= 741,32 TL tutarında fazladan avans kesintisi yaptığını, davacı taraf dava dilekçesinde fazladan avans kesintisi olarak 279,88 Tl tutarında talebi bulunduğunu, davalı- karşı davacı idare tarafından talep edilen avansın eskale edilmesine ilişkin sözleşmede hüküm bulunmadığı ve yine taraflar tarafından kabul edilen hakediş raporlarında ilgili avansın eskale edilmeden davacı alacağından mahsup edilmesi nedeniyle, davalı-karşı davacının avans talebinin yerinde olmadığını beyan etmişlerdir.
Mahkememiz dosyası,daha önce rapor veren bilirkişi heyetine inşaat mühendisi bilirkişi …’inde dahil edilerek, tarafların rapora itirazlarına cevap olacak tarzda bilirkişi heyetinden ek rapor istenilmiş, bilirkişiler … havale tarihli ek raporlarında sonuç olarak; Taraflar tarafından yeniden sunulmuş olan belgeler ve taraf beyanları dikkate alındığında,.dava konusu iş kapsamında davacı taraf alacağının; işin kesin kabulünün yapıldığı tarih olan … tarihi itibariyle … TL, dava tarihi olan … tarihi itibariyle … TL olduğunu beyan etmişlerdir.
Taraf vekillerinin Bilirkişi kurulunun ek raporuna itirazları doğrultusunda mahkememiz dosyası rapor veren bilirkişilere verilerek, tarafların itirazlarına cevap olacak tarzda ek rapor tanzimi istenilmiş, bilirkişiler … tarihli ek raporlarında özetle; Davacı tarafın bakiye alacağının, sözleşmeye göre DİE’nin Tefe endeksine göre eskale edildiği zamanki tutarı; a- işin bitmesi gerektiği tarihin geçici kabulle ötelendiği tarih olan 31.01.2007 tarihi itabiriyle ( ( … TL x(9802,74/1979,5)= …653,77 TL, b-) dava tarihi itibari ile … tarihi itibariyle (… ( 11776,07/1929,5)=… TL olduğunu, tarafların diğer itirazları yönünden, taraflar arasındaki sözleşme ve yazışmalar ile 2886 Sayılı Yasa uygulamaları dikkate alınarak hazırlamış oldukları 1. Ek raporlarını aynen tekrar ettiklerini beyan etmişlerdir.
Mahkememiz dosyası tarafların ek rapora itirazları değerlendirilmek suretiyle yeniden ek rapor tanzimi için bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişiler … tarihli 3. Ek raporlarında sonuç olarak; davacı tarafın bakiye alacağının, sözleşmeye göre bölüm 5. Kısım 1. Madde 2.2deki formüldeki gibi eskale edilmesi gerektiğinden ( ilk raporlarında sehven bu formülün uygulandığını ),a- İşin bitmesi gerektiği tarihin geçici kabulle ötelendiği tarih olan … tarihi itibariyle ( … TL x 01 +( 0,90 x (9082,74/1979,5) = … TL, b-) dava tarihi olan … tarihi itibariyle ( … TL x ( 11776,07/1979,5)=… TL yaptığını, tarafların diğer itirizları yönünden, taraflar arasındaki sözleşme ve yazışmalar ile 2886 Sayılı Yasa uygulamaları dikkate alınarak hazırlamış oldukları diğer raporları aynen tekrar ettiklerini beyan etmişlerdir.
Dosyada mevcut raporlar hüküm vermeye elverişli olmadığından dosyanın bir mali müşavir, bir emekli sayıştay denetçisi ve bir inşaat mühendisinden oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilerek tarafların iddia ve savunmaları ve dosyada mevcut raporların eleştirisini yapar şekilde ve çelişkiyi giderecek şekilde davacı ve karşı davacının talep edebileceği alacak miktarının tespiti hususunda rapor tanzim için İstanbul Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmıştır. İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından seçilen İnşaat Müh. Bilirkişi …, Emekli Sayıştaş Uzman denetçisi Mali Müşavir …, … tarihli raporları dosyaya ibraz edilmiştir. Bilirkişi raporuna taraflar itiraz etmiştir.
Davacı tarafın …’ın belge ve kayıtlarına itirazı olmadığını ve bu kayıtlar üzerinde yapılacak incelemeyi kabul ettiklerini beyan etmeleri karşısında, belge ve kayıtların tamamının talimat yolu ile gönderilmesinin güçlüğü ve incelemenin talimat yolu ile yapılmasının sağlıklı olmayacağı öngörüldüğünden , aynı bilirkişilere Uçak ve konaklama masrafları dahil tüm masrafların karşılanacağı belirtilerek, … kayıtları üzerinde inceleme yapmak üzere yetki verilerek mahkememizde inceleme günü olan … günü saat 14.00 te mahkememizde hazır bulunmaları için ihtarat taşıyan davetiye çıkarılarak, bilirkişilerden tarafların itirazlarını karşılayacak tarzda ek rapor tanzimi istenilmiştir. Bilirkişiler … tarihli ek raporlarında sonuç olarak; Davacının- karşı davalı yüklenici müşavirin, 35 ayda yapması gereken işi davalı idarenin kusurundan kaynaklanan nedenlerle 66 ayda yapabilmesi nedeniyle fazla çalışma süresi olan 31 ay için fazla personel çalıştırma ve ek masrafları talep etme hakkı bulunduğunu ve bu masrafların tutarının … tarihine taşınmış değerinin … TL olduğunu, raporun 6. Bölümünde detayları açıklandığı gibi fazla personal çalıştırma ve ek masraflara ilişkin tespit edilen … TL alacağa ilişkin olarak sayın mahkemenin davalı idarenin temerrüde düştüğünü kabul etmesi halinde … tarihinden … dava tarihine kadar işlemiş faizin … TL olduğunu, aksi takdirde dava tarihinden itibaren avans faizinin uygulanması gerektiğini, davacı- karşı davalı yüklenicinin geçici kabul tarihi ( …) itibariyle davalı-karşı davacıdan toplam keşif artışına göre … TL alacağının bulunduğunu, aynı tarih itibariyle avans borcunun 72.111,76 TL olduğunu, sonuç olarak davacı- karşı davalı … A.Ş,.’nin davalı- karşı davacı Antalya Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğün den … TL alacağının bulunduğunu, her iki yan faiz talebinde bulunmuş olmakla birlikte, hem davacının hemde davalının işin geçici ve kesin kabullerinin yapılması konusunda 2886 Sayılı Yasa, Yönetmelikler ve Sözleşme gereği taraflarına düşen vecibeleri yerine getirmediklerinden, her iki yanında dava tarihine kadar alacakları için faiz talep edemeyeceklerini, mahkemece aksi yönde karar verilmesi halinde ise … tarihinden … dava tarihine kadar … TL işlemiş faiz olduğunu, toplam keşif artışına göre hesaplanan … TL alacağın her türlü teknik farkını da içermesi nedeniyle davacının, davalıdan ayrıca terkin farkı isteyemeyeceğini, davacının fazla personal çalışdırması karşılıkları hesaplanmış olduğundan, ayrıca telafi edilecek haller kapsamında bir ücret talebinin olamayacağı kanaatine vardıklarını beyan etmişlerdir.
Davacı vekili … havale tarihli Islah dilekçesini dosyaya ibraz etmiş, toplam … TL alacağın, asıl davada talep edilen alacağa ilaveten davalı şirketin temerrüde düştüğü tarihten itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı şirketten tahsiline karar verilmesini talep ettikleri ve ıslah ettikleri miktar üzerinden ıslah harcını yatırdıkları anlaşılmıştır.
Mahkememizce “Dava sözleşmeye dayalı alacak davasıdır. Davacı davalı idare ile imzaladığı sözleşmedeki edimlerini yerine getirdiğini ,ayrıca sözleşmede belirlenen miktarın üzerinde iş yaptığını ,sözleşmede öngörülen sürenin davalının kusuru nedeniyle aşıldığını ,bu süre içinde fazladan harcama yapmak zorunda kaldığını iddia etmektedir. Davalı ise davacının sözleşmedeki edimlerini tam olarak yerine getirmediğini savunmakta ,ayrıca ödenen avansın geri ödenmesinden kaynaklanan borcu olduğunu iddia etmektedir. Dosyaya taraflarca sunulan belgeler ile davalı …’ın kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Alınan ilk bilirkişi raporu dosya üzerinde yapılan incelemeye dayanarak verilmiştir. Bu rapordaki bazı değerlendirmeler uygun bulunsa da ,bilirkişilerin davalının kayıtları üzerinde yaptıkları incelemeye dayanarak verdikleri ikinci raporun taraflar arasındaki ilişkiyi ve davacının yaptığı tüm iş ve işlemleri yansıtması açısından hükme esas alınması gerektiği sonucuna varılmıştır. Davacının keşif artışı nedeniyle sözleşmede belirlenenden daha fazla iş yaptığı anlaşılmaktadır. Bilirkişi raporuna göre keşif artış oranı %96,18 dir. Dolaysıyla davacının sözleşme hükümlerine göre bu artış için ücret talep etmesi hakkıdır. Davacı davalının tebligatları durdurması nedeniyle süresinde işi bitirememiş ,bu süre içinde fazladan personel gideri yapmıştır. Davacının bu bedeli de davalıdan talep edebileceği kanaatine varılmıştır. Davacının diğer taleplerinin yapılan işlerin sözleşmede kararlaştırılan tahsilat işinin bir parçası olması nedeniyle yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır. Avansın geri ödenmesi dolaysıyla kesildiği iddia edilen miktar da ,davalının avans geri ödemesi dolaysıyla hale alacağının bulunması nedeniyle yerinde değildir.
Davalı-karşı davacının avans ödemesi nedeniyle açtığı davada ise ;sözleşmedeki genel eskale şartının davacıya verilen avans içinde uygulanması gerektiği ,bu nedenle davalı idarenin de avansın geri ödenmesi dolayısıyla davacıdan alacağı olduğu sonucuna varılmış ve her iki taraf açısından dava tarihinden evvel temerrüt oluşmadığından, dava tarihinden itibaren faize hükmedilmiş ve hem asıl davanın hem de birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.” gerekçesi ile “davacının davasının kısmen kabulüne, … TL fazla çalışma nedeniyle yapılan ek masralar, … TL keşif artışı farkı olmak üzere toplam … TL nin dava tarihinden itibaren değişen oranlarda avans faizi ile davalı- karşı davacıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, davalı-karşı davacının davasının kısmen kabulüne, 72.111,76 TL nin temerrüt tarihi … den itibaren avans faizi ile davacı- karşı davalıdan alınarak davalı- karşı davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,” dair verilen Mahkememizin … Esas -… Karar sayılı kararı,
Asıl davada davalı- karşı davada davacı vekili tarafından temyiz edilmiş ve Yargıtay … Hukuk Dairesinin … Esas … Karar sayılı ilamı ile; “…Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle ieri sürülen temyiz nedenlerine göre, asıl davada davalı-karşı davada davacı idare vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. Dava, taraflar arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. Davada sözleşmenin ifa süreci içinde … tarihleri arasında durdurulduğu ve bu sebeple gereksiz yere personel çalıştırıldığı ve sair masrafların yapıldığı iddia edilip, uğranılan zararın tazmini istenmiştir. Dosya kapsamına göre anılan tarihler arasında işin durdurulduğu hususunda herhangi bir çekişmenin bulunmadığı anlaşılmaktadır, mahkemece yapılması gereken iş, talebe esas dönemler dahilinde davacının başka bir iş yapıp yapmadığı, bu işin durdurulması nedeniyle davacının gereksiz harcamasının olup olmadığı ve dolayısıyla bu nedenle uğramış olduğu zararın davacı defter ve kayıtlarının bu yönden de incelenmek suretiyle tespit edilip fiili zararın mevcudiyeti halinde sonucuna göre bir hüküm tesisi gerekirken…” gerekçeli ile bozulmasına karar verilmiştir.
Yargıtay … Hukuk Dairesinin … Esas … Karar sayılı kararı davacı-karşı davalı vekili tarafından karar düzeltme talebi ile yeniden Yargıtay … Hukuk Dairesine gönderilmiş ve … Esas … Karar sayılı ilamı ile ” HUMK’nın 440. maddesinde sayılan hallerden hiçbirisine uymayan karar düzeltme isteminin reddi gerekmiştir” gerekçesi ile mahkememize gönderilmiş ve mahkememizin yukarıda belirtilen sırasına kaydı yapılmıştır.
Mahkememizce İstanbul Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine 1 mali müşavir bilirkişi, 1 emekli sayıştay denetçisi bilirkişi ve 1 inşaat mühendisi bilirkişiden oluşan bilirkişi heyetinden Yargıtay Bozma ilamı uyarınca talebe esas dönemler dahilinde davacının başka bir iş yapıp yapmadığı, bu işin durdurulması nedeniyle davacının gereksiz harcamasının olup olmadığı ve dolayısıyla bu nedenle uğramış olduğu bir zararının bulunup bulunmadığı hususunda davacının ticari defterleri ve kayıtları incelenerek rapor alınmıştır. Bilirkişi heyetinin raporunda; talebe esas dönemler dahilinde davacının başka bir iş yapmadığı, işin durdurulması nedeniyle davacının gereksiz harcamasının olmadığı tespit edilerek davacının fazladan çalışılan 31 aya ilişkin zarar bedelinin … TL olduğu belirtilmiştir.
Mahkememizce bilirkişilere davacının ticari defterlerinin yerinde incelenmek suretiyle Yargıtay bozma ilamı uyarınca talebe esas dönemler( … tarihleri arasında) dahilinde davacının başka bir iş yapıp yapmadığı, bu işin durdurulması nedeniyle davacının gereksiz harcamasının olup olmadığı ve dolayısıyla bu nedenle uğramış olduğu bir zararın bulunup bulunmadığı hususunda rapor tanzimi istenmiş ise de; talimat yoluyla alınan rapor tanzim eden bilirkişilerin davacı şirketin ticari defterlerini incelemeksizin talimata aykırı hareket ederek önceki bilirkişi raporu üzerinden hareketle rapor tanzim edip kendilerine takdir edilen ücreti de aldıkları halde karar vermeye elverişli rapor tanzim etmedikleri anlaşılmakla; Yeniden İstanbul Nöbetçi Ticaret Mahkemesine talimat yazılmış ve bilirkişilerin davacı şirketin ticari defterlerini yerinde incelemek suretiyle talimata uygun rapor tanzim etmelerinin istenmesine, taraf vekillerinin kök rapora yaptıkları itirazlarında da ayrıca değerlendirilerek rapor düzenlenmesi istenilmiş ve bilirkişi heyeti tarafından rapor alınmıştır. Bilirkişi heyetinin raporunda; 13 aylık dönem için hesaplanan toplam … TL’lik tutarın Yargıtay bozma ilamında zikredilen dönemlerdeki davacının gereksiz harcaması olduğu kanaatine varılması durumunda davacının … tarihi itibariyle 74.114,91 TL faizi dahil toplam … TL’yi davalı idareden talep edebileceği, 31 aylık dönem için hesaplanan toplam … TL’lik tutarın davalı idareden kaynaklanan nedenlerle davacının fazladan çalıştığı 31 aylık dönemdeki gereksiz harcaması olduğu kanaatine varılması durumunda davacının … tarihi itibariyle … TL faizi dahil toplam … TL’yi davalı idareden talep edebileceği, davacı vekilini menfi zarar ile munzam zarar hesap edilmesi talebi konusundaki takdirin mahkemeye ait olduğunu, ilk sözleşmenin tamamlanma süresi olan … tarihinden keşif artışının verildiği … dönemi arasında davalı idare 2 defa işi durdurmuş ve tekrar başlatmıştır, dolayısıyla bu dönemde fazladan çalışılan süre 31 ay olduğundan 31 aylık süre için hesaplama yapılmasının daha doğru olacağı, keşif artışı ile müşavir davacıya verilen süre ve ödeme dışında, davacı müşavir tarafından fazladan çalışılan süre 31 ay olarak hesaplandığından bu sürelerde davacı yanca yapılan gereksiz harcamaların davacıya ödenmesinden dolayı mükerrer ödemenin oluşmadığı, davacı ticari defterleri ve SGK kayıtlarının incelenmesi sonucunda fazla çalışma süresi olan 31 aylık ve Yargıtay bozma ilamında zikredilen sürelere ilişkin 13 aylık döneme ilişkin davacı gereksiz harcamaları hesaplandığı belirtilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sonunda; davacının fazla çalışma nedeniyle yapılan ek masrafları için açtığı dava yönünden Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda alınan bilirkişi raporları ve dosyaya bozmadan önce alınan raporlardan hareketle, fazladan çalışma süresinin; sözleşme tarihinin … olup, geçiçi kabul tarihi … olduğu, toplam sürenin 66.6 ay olduğu, oysa ilk sözleşme süresi ve keşif artışına bağlı süre olmak üzere işin toplam süresinin işin 35 ay olması gerekirken, idarenin işi birden fazla kez durdurması nedeniyle-kusurlu davranışıyla davacının 31 ay daha fazla çalışmasına neden olduğu, talebe esas dönemler dahilinde davacının başka bir iş yapmadığı, bu işin durdurulması nedeniyle davacının fazla çalışma nedeniyle yaptığı gereksiz harcama tutarının … TL olduğu, bu tutarın kabul tarihine taşınmış değerinin … TL olduğu, davacı defter ve kayıtlarının incelenmesi ile tespit edilen fiili zararın bu olduğu, ancak Mahkememizce bu zarar kalemi için verilen karar sadece davalı-karşı davacı tarafından temyiz edilmekle, sonuç olarak davacının fazla çalışma nedeniyle yapılan ek masraflar için açtığı davanın kısmen kabulü ile; … tl’nin dava tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile birlikte davalı-karşı davacıdan alınarak davacıya verilmesine, davacı-karşı davalının fazlaya ilişkin talebinin reddine dair hüküm kurulmuştur.
Karar taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiş ve Yargıtay … Hukuk Dairesinin … Esas … Karar sayılı ilamı ile; ”Davacı-karşı davalı vekilinin temyiz itirazları yönünden; Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillere, gerektirici sebeplere, delilerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı-karşı davalı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. Davalı-karşı davacı vekilinin temyiz itirazları yönünden; Dava, taraflar arasında düzenlenen hizmet sözleşmesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, bozma ilamına uyulmasına karar verilmesine rağmen bozma ilamının gerekleri yerine getirilmemiştir. Şöyle ki, bozma ilamında işin durdurulduğu tarihlerin belirtildiği, belirtilen sürelerde davacının başka bir iş yapıp yapmadığı, bu işin durdurulması nedeniyle davacının gereksiz harcamasının olup olmadığı ve dolayısıyla bu nedenle uğramış olduğu zararın davacı defter ve kayıtlarının bu yönden de incelenmek suretiyle tespit edilip, fiili zararın mevcudiyeti halinde sonucuna göre bir hüküm tesisi gerektiği belirtildiği halde mahkemece, bozma ilamında belirtilen süreyi aşan şekilde eksik incelemeye dayalı hüküm kurulması doğru olmamıştır…” gerekçesi ile bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce taraf teşkili sağlanarak yargılamaya devam edilmiştir.
İstanbul … ATM … Talimat sayılı dosyasında bilirkişi heyeti … tarihli 3. Ek raporunda özetle;
Heyetimiz tarafından, asıl davada davalı olan karşı davacı….-Antalya Büyükşehir Belediyesi Su ve Atıksu İdaresi Genel Müdürlüğünde … tarihinde yapılmış, yapılan incelemenin tekrar yapılmasını gerektiren eksik bir incelemenin de söz konusu olmadığı anlaşılmış, Sayın Mahkemeye … tarihinde sunulan ek rapor ile … tarihinde sunulan 2.ek raporda eksik bırakılan, hatalı olarak değerlendirilen, düzeltilmesi gereken hiçbir hususun bulunmadığı, herhangi bir değişiklik gerektirmediği, tespit ve görüşümüzün aynen muhafaza edilmesi icap ettiği,” görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Düzenlenen ek rapora taraflarca yapılan itiraz ve raporun bozma ilamı doğrultusunda hazırlanmamış olması nedeniyle; Mahkememiz … tarihli ara kararı ile;
İstanbul Nöb. ATM’ye talimat yazılarak ve bilirkişi heyetine davacı şirket ticari defterlerini yerinde inceleme yetkisi verilmek suretiyle dosyanın bir yeminli mali müşavir, bir makine, bir borçlar hukuku hesap uzmanı bilirkişi heyetine tevdi ile; Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda işin durdurulduğu tarihler itibariyle davacının başka iş yapıp yapmadığı (3.kişi ya da davalının taraflar arasındaki uyuşmazlığa konu sözleşme kapsamı dışında kalan) , bu işin durdurulması nedeniyle davacının gereksiz harcamasının olup olmadığı ve dolayısıyla bu nedenle uğramış olduğu zarar bulunup bulunmadığının tespitinin ayrıca tarafların önceki bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen rapora karşı yaptığı itirazların değerlendirilmesinin istenmesine karar verilmiş,
İstanbul … ATM … Talimat sayılı dosyasında bilirkişi heyeti … tarihli raporunda özetle;
1-İşin durdurulduğu dönemlerde Antalya ile ilişkili iş kapsamında kullanılan krediye bağlı aktarılan tutarın faiz giderinin 15.836,17 TL olduğu; işaret edilen duruma nazaran talebinin olanaklı olup olmadığının takdiri Sayın Mahkemeye ait olduğu
2-Yine işin durdurulduğu dönemlerde Antalya’daki işe aktarılan giderler toplamının yukarıda ve rapor ekinde sunulan kaydının kapsamına göre … TL olduğu;
3-Davacının bu alacak yönünden davalıya daha önce temelde düşünen ihtarnamesi bulunmadığından, dava tarihinden itibaren avans faizi yürütülmesini isteyebileceği,
4-Önceki raporlardan ayrılma gerekçesinin Yukarıda “Uyuşmazlığın İrdelenmesi” başlığı (4) sayılı bentte açıklandığı;
5-Sair hususların bozma kapsamı dışında kaldığı,” kanaatlerini bildirmişlerdir.
Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda davacının ticari defterleri incelenmek suretiyle düzenlenen bilirkişi heyeti raporu ile sözleşmenin ifası süresi içinde işin durdurulduğu … tarihleri arasında davacının yaptığı gereksiz masraflar toplamının … TL olduğunun belirlenmiş ve davacının fazla çalışma nedeniyle yapılan ek masraflar için açtığı davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının fazla çalışma nedeniyle yapılan ek masraflar için açtığı davanın KISMEN KABULÜ İle; … TL’nin dava tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacının fazlaya ilişkin talebinin REDDİNE,
2-Alınması gerekli 6.305,15 TL harçtan peşin olarak alınan 5.449,50 TL harcın mahsubu ile bakiye 855,65 TL harcın davalıdan tahsiline, ilk bozmadan önce yazılan … harç no’lu harç tahsil müzekkeresine konu 37.540,65 TL harç tahsil edilmiş ise 15.492,85 TL’sinin davalıya iadesine, tahsil edilmemiş ise 15.492,85 TL’si mahsup edildikten sonra kalan miktar yönünden tahsilata devam olunmasına, bu konuda Maliye’ye müzekkere yazılmasına,
3-Davacı tarafından yapılan 5.449,50 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 680,6‬0 TL tebligat, müzekkere gideri ve 20.295‬,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 20.975,60 TL yargılama giderinin 6.068,00 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 14.907,60 TL’sinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 14.768,50 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 34.752,50 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Sarf edilmeyen gider avansının HMK.’nın 333. maddesi uyarınca iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 15 günlük süre içerisinde Yargıtay’a TEMYİZ yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, anlatıldı. 28/02/2023

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır