Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/675 Esas
KARAR NO : 2022/78
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 04/11/2010
KARAR TARİHİ : 25/01/2022
Mahkememizin … tarih ve … sayılı kararı, Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … sayılı kararı ile bozulmuş olmakla Mahkememizin yukarıdaki esas sırasına kaydedilerek yapılan açık yargılaması sonunda
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı arsa sahibi kooperatif ile diğer davalı yüklenici arasında … parsellere ilişkin Antalya … Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye sayılı “Düzenleme Şeklinde Kat Karşılığı İnşaat Yapım ve Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi” imzalandığını, bu sözleşmenin önce Antalya … Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye sayılı ek sözleşme ile, sonrasında Antalya … Noterliği’nin … tarih ve … yevmiye sayılı ek sözleşme ile uzatıldığını, son yapılan sözleşme ile davalının, kooperatife ait blokları 01.02.2006 tarihinde teslim etmeyi kabul ve taahüt ettiğini, sürenin kesin olup, yeniden süre verilmeyeceğini, müvekkilinin davalı kooperatifin ortağı olduğunu, çekilen kurada … nolu bağımsız bölümün müvekkiline isabet ettiğini ve taşınmazın tapusunun müvekkilinin üzerine intikal ettiğini, ancak inşaatın taahhüt edilen süre içinde tamamlanmadığını, iskanın alınmadığını, taşınmazın müvekkiline teslim edilmediğini, ek sözleşmede dairenin tesliminde gecikme olması halinde, daire başına aylık 300,00 Euro ödeneceğinin hüküm altına alındığını, dava tarihi itibariyle dairenin tesliminde 58 aylık bir gecikmenin olduğunu, bu gecikme bedelinin 17.400,00 Euro=34.450,00 TL olduğunu, ayrıca dairenin eksik ve ayıplı olduğunu, bu hususta Antalya … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D.İş sayılı dosyası ile tespit yapıldığını, tespit raporuna göre eksik ve ayıplı işler bedeli toplamının 11.203,08 TL olduğunu beyanla, 34.500,00 TL daire tesliminde yaşanan gecikme tazminatı ile eksik ve ayıplı işler bedeli 11.203,08 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, alacaklara dava tarihinden itibaren en yüksek banka mevduat faizi üzerinden faiz yürütülmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı kooperatif vekili cevap dilekçesinde özetle; inşaatta gecikme yaşanması ve eksik ve ayıplı işler nedeniyle Antalya … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D.İş sayılı dosyası ile tespit yapıldığını, alınan bilirkişi raporuna göre; bugün iş bitim belgesi alınmamış olsa dahi kooperatif üyelerinin ve kiracılarının kat irtifakı oluşturulmuş dairelerinde yaklaşık 4 yıldır oturmakta olduklarını, ancak genel iskanın alınıp da eksik ve ayıplı işlerin tamamlanmadığını, sözleşmenin feshi, eksik ve ayıplı işler bedeli ile gecikmeden kaynaklanan tazminat taleplerini havi diğer davalı … aleyhine, Antalya … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … ve … esas sayılı davaları açtıklarını, iki davanın birleştirilerek … esas sayılı dosyada görülmekte olduğunu, bu dosyanın bekletici mesele yapılması gerektiğini, davacının müvekkili aleyhine dava açmasının hukuki dayanağının olmadığını, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, davacının taleplerinin müvekkiline ait bir hak olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizin … Esas sayılı dosyasında yapılan yargılama sonunda:
Dava kat karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı açılmış, tazminat davasıdır. Davacı üyesi olduğu kooperatifin imzaladığı sözleşmeye dayalı olarak ,hem arsa sahipleri hemde üyesi olduğu kooperatif aleyhine gecikme nedeniyle tazminat davası açmıştır. Davacının üyesi olduğu kooperatif tarafından da arsa sahipleri aleyhine Antalya … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … esasında tazminat davası,aynı mahkemenin … esasında ise ;sözleşmenin feshi ile muarazaanın giderilmesinin talebiyle dava açıldığı anlaşılmıştır. Davacı imzalanan kat karşılığı sözleşmesinin tarafı değildir. Sözleşmenin tarafı olan kooperatifin üyesidir. Davacının kat karşılığı inşaat sözleşmesine dayanarak tazminat davası açması hukuken mümkün değildir. Kaldı ki davacının üyesi olduğu kooperatif arsa sahipleri aleyhine iki ayrı dava açmış ve sözleşmeden kaynaklanan haklarını talep etmiştir. Davacıya sözleşmenin tarafı olmaması nedeniyle husumet düşmediğinden ,davasının husumet yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilmiştir.
Mahkememizc verilen karar davacı ve davalı kooperatif vekilleri tarafından temyiz edilmiştir Yargıtay … Hukuk Dairesinin … karar sayılı ilamı ile,”
Davacı vekilinin temyiz istemi bakımından;
1)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2)Dava, davalılardan kooperatifin ortağı olan davacının, davalılar arasında bulunan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında, davalılardan kooperatifin ferdileşme kapsamında tapusu davacıya verilen bağımsız bölümün, zamanında teslim edilmemesi nedenine dayalı gecikme tazminatı ve bağımsız bölümde bulunan eksik ve ayıplı iş bedelinin tahsili istemlerine ilişkindir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 23. maddesi uyarınca ortaklar, hak ve yükümlülüklerde eşit konumdadır.
Davacı taraf, davacıya teslim edilen bağımsız bölümün zamanında teslim edilmediği, eksik ve ayıplı işler bulunduğu iddiasıyla dava açtığına göre, davalılar arasındaki sözleşme kapsamında istemde bulunamaz ise de, davalılardan kooperatifin ortağı olması nedenine dayalı olarak istemde bulunabilir.
Bu durumda, mahkemece, davalı kooperatifin imal edilen bağımsız bölümleri ne zaman ortaklarına dağıttığı, davacıya, diğer ortaklara dağıtılan zaman dışında teslimin bulunup bulunmadığı; yine, davalı kooperatifin imal edilen bağımsız bölümleri hangi halde ortaklarına teslim ettiği, davacıya diğer ortaklardan farklı bir şekilde teslimin olup olmadığı yönünde, taraf delilleri sorularak, alınacak bilirkişi raporu sonrasında bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
3)Davalılardan kooperatif vekilinin temyiz istemi bakımından:
Bozma nedenine göre, davalılardan kooperatif vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir” gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkememizce yargılamaya devam edilmiştir.
DAVACI TANIĞI … BEYANINDA:”Davacı eşim davalı Kooperatifin üyesidir, A Blokta bulunan 17 bağımsız bölüm bize 2007 yada 2008 yılında tam olarak hatırlamıyorum teslim edildi, ancak teslim edildiğinde daire oturulacak durumda değildi, en üst kat olduğu için çatıya dökülen betondaki kusurlar nedeniye çatı yarılmıştı, akıyordu, su alınca da banyo ve tuvaletin fayansları kalkmıştı, çatı yapılmayınca bunların tamiri de mümkün değildi dedi. Soruldu : Bize bağımsız bölümümüz diğer Kooperatif üyeleri ile aynı tarihte teslim edildi, diğer kooperatif üyelerinin dairelerinde ayıp olup olmadığını bilmiyorum, bize genel kurul toplantısında anahtarlarımızın verileceği tarih ve yer bildirildi, o tarihte kooperatifin bulunduğu yere gittik, binanın önünde anahtarlarımız teslim edildi. Teslim alan üyeler kendi dairelerini çıkarak gezdiler, bizde dairemize çıktığımızda bu kusurlu imalatları gördük. Biz kura çektikten kısa bir süre sonra anahtarları teslim aldık, kura çekilmediği için kime hangi daire düşeceği belli olmadığı için biz inşaat alınını gezmemiştik Diğer mülk sahipleri sorun olmadığı için anahtarlarını teslim aldıktan sonra dairelerine oturdular. Bundan iki ay kadar önce bizim dairenin tadilatı hala yapılmadığı için çatıdan akarak zemini kaplayan sular bu sefer bizim altımızdaki daireye geçmeye başlamış, kooperatif başkanı aradı bizden anahtar istedi. Anahtarı verdik ne yaptıklarını bilmiyoruz, henüz anahtarımızı iade etmediler” demiştir.
DAVACI TANIĞI … BEYANINDA:”Ben davacının şuan oturduğu ikametgahta komşusuyum, 2002 yılından beri aynı apartmanda oturuyoruz, tam tarihini hatırlayamayacım ama 2015 yada 2016 yılı idi … beyin ayağında kırık vardı ve bu sebeple benden arabasını kullanmamı istedi, kendilerini şuan dava konusu olan … köyündeki kooperatif evlerine gittik, en üst kat idi, birlikte gezdiğimizde çatıya çıktık, çatıda yarıklar vardı, yağmur suları bu yarık ve çatlaklardan geçerek dairenin içine akıyordu, bu yüzden ıslak zemindeki fayanslar dökülmüştü, zaten dairenin odalarının yer döşemesi henüz yapılmamıştı, benim bilgim bu kadar dedi. Soruldu : Bonya, mutfak, tuvaletteki yer ve duvarlarda bulunan ıslak zemin fayanslarını kastediyorum, ben dairenin davacıya ve diğer kooperatif üyelerine ne zaman teslim edildiğini, herkese aynı tarihte teslim edilip edilmediğini bilmiyorum” demiştir.
İnşaat mühendisi bilirkişi … tarafından düzenlenen … tarihli bilirkişi raporunda özetle:
1- Davalı müteahhidin bu sözleşme ve ek sözleşmeler ile yapımını üstlenmiş olduğu, davalı kooperatife ait inşaatları, belirlenen sürelerde yapıp bitirmeyi taahhüt etmiş olduğu halde, en son taahhüdü olan 07.10.2004 tarihli ek sözleşme ile taahhüt ettiği teslim süresinde de inşaatları sözleşme ve projesine uygun olarak bitirerek teslim şartını yerine getirememiş olması nedeniyle temerrüde düşmüş durumda olduğu anlaşılmaktadır. İnşaatın 07.10.2004 tarihli sözleşmeye göre 1.02.2006 tarihinde bitirilerek teslim edilmemiş durumda olduğu anlaşıldığından dava tarihi olan 4.11.2010 tarihine kadar geçen süre 57 ay yapmakta, aylık 300.00EURO cezai tazminat belirlenmiş olduğundan, geç teslimden doğan tazminat tutarı 57Ay x 300,00EURO = 17.100,00EURO yapmaktadır. 04.11.2010 tarihi itibariyle Euro satış kuru 1,9855 TL olup, TL olarak tutarı … x 1,9855TL= 33.952,05TL si yapmaktadır.
2- Davalı Müteahhit, binayı ruhsatlı projesine göre yapmayı ve projesinde, terasta su ve ısı yalıtımı yapılması gerektiği halde yapmamış olması nedeniyle temerrüde düşmüş durumda olup, terasta su ve ısı yapılması için dava tarihi itibariyle gerekli masfaf, tespit raporunda belirlendiği gibi 6.883,23TL sidir.
3- Dava konusu dairenin banyo wc sinin duvar fayanslarının bir kısnjıınm kabarmış
düşmüş, büyük bir kısmının da altının boşluklu olduğu, dairenin tüm tavanının boyasının, terastan gelen su sebebiyle kabarmış ve bozulmuş durumda olduğu görülmüş durumda olup, fayans kaplaması ve tavan boyasının yapılması için dava tarihi itibariyle gerekli masraf, tespit raporunda belirlendiği gibi 4.319,85TL’sidir
Dava ile ilgili olarak yukarıda yapılmış olan etraflı inceleme ve değerlendirme neticesinde;
Davacı tarafından istenilmesi gereken;
1- Dairenin sözleşmeyle belirlenen sürede bitirilmemiş olması sebebiyle, dava tarihine kadar olan gecikme tazminatı tutarının 33.952,05TL,
2- Davacıya düşen, dava konusu 17 nolu daire ve üzerindeki ortak alalı olan terastaki eksik ve ayıplı iş tutarı toplamının dava tarihi itibariyle 11.203,00 TL olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
İnşaat mühendisleri … ve … tarafından düzenlenen 09/09/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle:
Söz konusu davada hazırlanmış olan bilirkişi raporlarında;
“1- 17.09.2010 tarihine kadar geçen süre olan 55 ay 17 gün ve kooperatife düşecek olan 60 daire için 1.000.200,00Euro gecikme tazminatı hesaplanmış durumda olup, 1 daireye … Euro/60 Daire= 16.670,00Euro yapmaktadır. Derdest davanın dava tarihi olan 04.11.2010 tarihine kadar geçen 57 ay için hesaplanmış olan geç teslim tazminatı miktarı 17.100,00 Euro olup, bu dava ile davalı müteahhitten istenmesi gereken miktar 17.100,00 Euro – 16.670,00 Euro= 430,00 Euro yapmakta, eğer 8. Asliye Hukuk Mahkemesindeki davanın, verilen rapor doğrultusunda sonuçlanmış olması halinde, davalı kooperatiften istenmesi gereken miktar 16.670,00 Euro yapmaktadır.
2- A blok ortak alanlarından terasın çatı izolasyonu için dava tarihi olan 17.09.2010 tarihi itibariyle 4.500,00TL değer belirlenmiş durumda olup, burada sadece su izolasyonundan bahsedilmiş durumda olduğu anlaşılmakta olup, bu değer derdest davada, 04.11.2010 tarihi itibariyle su ve ısı izolasyonu olarak 6.883,23TL hesap edilmiş durumdadır. Bu dava ile davalı müteahhitten istenmesi gereken miktar, ikisi arasındaki fark olan 6.883,23TL – 4.500,00TL = 2.383,23TL nin, dava konusu yerde 18 adet aynı hisseye ait daire bulunmakta olması sebebiyle, bulmuş olduğumuz değeri 18 daireye böldüğümüzde 2.383,23TL/18Ad=132,40TL, davalı kooperatiften istenmesi gereken miktar 4.500,00TL/18Ad= 250,00TL yapmaktadır.
Davacının derdest dava ile talep etmiş olduğu evinin içinde belirlenmiş olan 4.319,85 TL tutarındaki hasar önceki raporlarda hesaplanmış durumdadır” denilmiştir.
Antalya …Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … sayılı kesinleşmiş karar örneği dosya içerisine alınmaştır.
Mahkememizce dinlenen tanık beyanları, dosya içerisine getirilen … kayıtları ve tüm dosya mündericatının tetkikinden, yüklenicinin eserdeki eksik ve ayıplı iş gerçekleştirmesi ve yine gecikme tazminatı nedeniyle 17.09.2010 tarihinde Kooperatif tarafından yüklenici aleyhine Antalya …Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan davada, davacının dairesindeki bir kısım ayıplı-eksik işler ile davacı dairesi için bu dava tarihine göre gecikme tazminatı hesabı da yapılmak suretiyle, kooperatif alacağının hükme bağlandığı, Mahkememiz dava dosyası için verilen bozma ilamı kapsamında yapılan araştırma ile davacının dairesinin diğer kooperatif ortakları ile aynı günde davacıya teslim edildiği, anahtar tesliminin aynı anda yapıldığı, anahtarlarını teslim alan üyelerin kendi dairelerini gezdikleri, davacının da dairesini gezdiğinde eksik ve ayıplı işleri gördüğü ve kendi dairesi için Mahkememize 04.11.2010 tarihinde gecikme tazminatı da dahil olmak üzere iş bu davayı açtığı tespit edilmiş,
Mahkememizce 09.07.2019 tarihli ara kararı ile, dosyanın önceki bilirkişiye tevdine ve bilirkişi heyetine antalya … ASHM dosyasında bilirkişilik yapan …’nın da dahil edilmek suretiyle; Antalya …ASHM’nin … sayılı dosyasında yapılan ve hükme dahil edilen ayıplı – eksik iş hesaplaması, gecikme tazminatı miktarı dikkate alınarak; davacıya ait … bağımsız bölüm nolu daire ve üzerindeki ortak alan olan terastaki eksik iş ve ayıpların, gecikme tazminatının hesaplamaya dahil edilip edilmediği, davacının talebinin mükerrer tahsile yol açıp açmadığı, davacının buna göre talep edebileceği eksik ayıplı iş ve gecikme tazminatı bedelinin (gecikme tazminatı yönünden her iki davanın dava tarihlerinin de farklı oluşu da dikkate alınarak) rapor tanziminin istenmesine karar verilmiştir.
Alınan raporda, davacının …AHM dava tarihi olan 17.09.2010 tarihine kadar 55 ay 17 gün gecikme tazminatının 16.670,00 Euro olarak hesaplandığı, bu miktarın dışında kalan Mahkememiz dava tarihine kadar olan gecikme tazminatının ise 430,00 Euro (852,91 TL)olduğu, yine … AHM kararında yer almayan su ve ısı izolasyan farkı alacağı(250,00 TL), daire içinde belirlenmiş olan 4.319,85 TL hasar(ayıplı iş) alacağının yükleniciden talep edebileceği tespit edilmekle, dosyay alınan bilirkişi raporlarına da itibar edilmek suretiyle davanın kısmen kabulüne dair hüküm kurulmuştur.
Mahkememizce verilen karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiş Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … sayılı kararı ilamı ile;”1-Dosyadaki yazılara ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme yapılarak hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve bozmanın şümulü dışında kalarak kesinleşen cihetlere ait temyiz itirazlarının incelenmesi artık mümkün olmamasına göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Kooperatif ile ortağı arasındaki ilişki sözleşme ilişkisidir. Bu ilişki kapsamında kooperatif ortağına kullanıma hazır bir mesken teslim etmek zorundadır. Ortak, bu talebini ancak kooperatife karşı ileri sürebilir. Ayrıca sözleşme ilişkisi içinde olan kişiler bu sözleşmeden kaynaklanan haklarını birbirlerine karşı ileri sürebilirler. 3. bir kişinin sözleşme kapsamında sözleşmenin taraflarından birine karşı talepte bulunamaz.
Somut olayda sözleşme kooperatif ile yüklenici şirket arasında kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalanmıştır. Kooperatif ortağı ortaklık ilişkisi nedeniyle ancak kooperatiften talepte bulunabilir. Kat karşılığı inşaat sözleşmesinin tarafı olmadığı için yükleniciden doğrudan talepte bulunması mümkün değil ise de davalı yüklenici temyize gelmemiştir.
Yukarıdaki açıklamalar kapsamında kooperatif, eksik ve ayıplı teslim edilen bağımsız bölüm nedeniyle ortağa karşı sorumludur. Bu durumda mahkemece kooperatif aleyhine açılan davanın da kısmen kabulüne karar verilmesi gerekirken husumet nedeniyle reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bu gerekçeyle bozulmasına karar vermek gerekmiştir. ” gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkememizce Yargıtay bozma ilamına uyularak yargılamaya devam edilmiştir.
Uyulmasına karar verilen Yargıtay bozma ilamına göre Mahkememizce toplanması gereken bir delil veya araştırılması gereken başkaca bir husus bulunmadığından, bozma ilamı doğrultusunda aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı … mirasçısı … hakkında verilen Mahkememiz kararı Temyiz edilmeksizin kesinleştiğinden bu davalı hakkında yeniden KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-Davalı kooperatif aleyhine açılan davanın tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla KISMEN KABULÜ İLE; 430 Euro’nun dava tarihi itibariyle karşılığı olan 852,91 TL kira alacağı ile 4.569,85 TL ayıplı iş alacağı olmak üzere toplam 5.422,76 TL’nin dava tarihi olan 04/11/2010 tarihinden itibaren işleyen yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
b)Davacının fazlaya ilişkin talebinin REDDİNE,
3-Alınması gerekli 370,42 TL harcın peşin alınan 685,40 TL harçtan mahsubu ile artan 314,98 TL harcın istemi halinde davacıya iadesine,
4-A.A.Ü.T. uyarınca hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-A.A.Ü.T.nin 13/4.maddesi uyarınca hesaplanan 5.100,0 TL vekalet ücretinin tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 17,15 TL başvurma, 370,42 TL karar harcının tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yapılan 700,00 TL bilirkişi ücreti, 589,00 TL tebligat ve posta gideri olmak üzere toplam 1.221,25 TL yargılama giderinden davada kabul edilen miktar dikkate alınarak hesaplanan 143,50 TL’nin tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla davalıdan alınarak davacıya verilmesine, geri kalan kısmın kendi üzerinde bırakılmasına,
9-Sarf edilmeyen gider avansının HMK 333.maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde davacıya iadesine
Dair, davacı vekili ile davalı kooperatif vekilinin yüzüne karşı kararın tebliği tarihinden itibaren 15 gün içerisinde TEMYİZ yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, anlatıldı. 25/01/2022
Katip …
e-imzalı
Hakim …
e-imzalı