Emsal Mahkeme Kararı Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/550 E. 2022/628 K. 05.07.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/550 Esas
KARAR NO : 2022/628
DAVA : Ticari Şirket (Şirket Ortaklık Payı Alacağının Tahsili Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 01/10/2021
KARAR TARİHİ : 05/07/2022

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Şirket Ortaklık Payı Alacağının Tahsili Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkilinin 233 sayılı KHK ile kurulmuş sermayesinin tamamının devlete ait 4046 sayılı yasa kapsamına alınmış (özelleştirme) kamu kurumu olduğunu, Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 03/02/2017 tarih 2017/3 sayılı kararı ile müvekkili kuruluş sermayesinde bulunan %49 oranında hissenin 19/08/2016 tarih ve 6741 sayılı Kanunun 4.maddesinin a bendi uyarınca … Fonu’na devredildiğini, Antalya Serbest Bölgesi’ne ve rıhtımına deniz yolu ile gelecek ve gidecek eşya ile eşyayı taşıyacak gemilere verilecek gemi ile liman hizmetlerini ve bu hizmetlerden alınacak ücretlerin belirlenmesine yönelik ilki 1998 yılında olmak üzere kuruluşun Antalya Serbest Bölge Kurucusu ve İşleticisi A.Ş arasında her yıl yenilenen hizmet sözleşmesini, davalı şirketin 2017 yılı için imzalamaktan imtina ettiğini, davacı müvekkili kuruluş tarafından davalı şirkete Kasım 2017 tarihinden başlamak üzere Mart 2021 tarihine kadar TDİ Tekel Payı ile ilgili olarak muhtelif bedelli faturalar düzenlenerek gönderildiğini, davalı şirket tarafından söz konusu faturaların ödenmeyeceğini belirterek faturaların müvekkiline iade edildiğini, davalı şirketin kötü niyetli olduğunu, özelleştirme öncesi kazanılmış hakları aynen devam ettiğini, TDİ Tekel Payı ile ilgili olarak düzenlenen Kasım 2017-Mart 2021 dönemlerini kapsayan, muhtelif bedelli faturalara dayalı toplam … TL alacağın faturaların davalı tarafa tebliğ tarihinden itibaren işlemiş ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: İşbu davaya konu faturalardan önce düzenlenen tekel hakkı talebine dayalı faturalarla ilgili yine taraflar arasında görülen davanın neticesinde, Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 01.10.2019 tarihli, …e. … k. sayılı kararı ile davanın reddine karar verildiğini ve kesinleştiğini, kesin delil niteliğindeki işbu karara istinaden, açılan işbu davanında reddi gerektiğini, Antalya Serbest Bölgesi yükleme boşaltma rıhtımının, davacı tarafından işletilen Antalya Limanı sınırları ve koordinatları içinde yer almadığını, dolayısıyla Antalya Serbest Bölgesi sınırları içerisinde kalan rıhtımla ilgili olarak davacının herhangi bir Tekel ya da liman kullanım ücreti talep etme hakkı bulunmadığını, 28.01.2016 tarihli sözleşme, esasen 1998-2016 yılları arasında Antalya Serbest Bölgesi’nde yükleme-boşaltma işini yapan … Turizm San. Ve Tic. AŞ ile davacı arasında imzalandığını, sözleşme maddeleri incelendiğinde, sözleşmeden doğan tüm yükümlülüklerin … A.Ş üzerinde olduğunu, müvekkilinin bu sözleşmeye sadece Antalya Serbest Bölgesi’nin işleticisi olması sebebiyle taraf olduğunu, … A.Ş.’nin işi bıraktığı 2017 yılından sonra da dava konusu tekel ücretinin ödenmesi ile ilgili olarak davacı ile müvekkil arasında herhangi bir sözleşme imzalanmadığını, neticeten davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davacının Kasım 2017 tarihinden başlamak üzere Mart 2021 tarihine kadar TDİ Tekel payı alacağı ile ilgili muhtelif bedelli düzenleyerek davalıya gönderdiği ve davalı tarafından ödenmeyeceği belirtilerek iade edilen faturalar nedeniyle; davacının faturalarda yer alan Tekel payı alacağı adı altında bir ücreti davalıdan talep edip edemeyeceği, davalının kullandığı yükleme boşatma limanının davacının işlettiği alan içerisinde kalıp kalmadığı, Antalya 3. ATM’nin …E , … K sayılı kararının iş bu dava dosyası yönünden kesin hüküm niteliğine haiz olup olmadığı hususlarının taraflar arasında ihtilaflı olduğu belirlenmiştir.
Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 01.10.2019 tarihli, …E- … K sayılı dosyası UYAP sisteminden temin edilmiş, karar içeriğinde belirtilen Antalya 3.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … E-… K sayılı dosyası ise fiziken celp edilerek dosya içerisine alınmıştır.
İzmir Denizcilik İhtisas Mahkemesi’ne talimat yazılarak; dosyanın bir gemi inşaat mühendisi, bir uzakdoğu kaptanı ve bir harita mühendisi bilirkişiye tevdi ile dosyamız, Antalya 3. ATM ve Antalya 3. ASHM dosyaları incelenmek suretiyle, davacının davalıdan davaya konu dönem için düzenlenen faturalar doğrultusunda tekel payı alacağı bulunup bulunmadığı hususunda rapor tanzimi istenmesine karar verilmiş,
Gemi inşaat mühendisi bilirkişi …, öğretim görevlisi -kaptan bilirkişi …, harita mühendisi bilirkişi … tarafından düzenlenen 30/05/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle:
DEĞERLENDİRMELER;
“1.Dava konusunun özelleştirilen Antalya limanının 31.08.1998 tarihli “İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi” ve “Devir Protokolü” çerçevesinde davacı tarafından işletilen tüm liman alanı, üzerindeki mevcut unsurları ile yürürlükteki protokol, sözleşmeler ve edinilmiş olan haklar ile birlikte 30 yıllığına Ortadoğu Antalya Liman Hizmetleri A.Ş.’ye bedeli mukabilinde devredildiği, anılan karara istinaden tanzim edilen devir sözleşmesinde de “Limanda TDİ tarafından tekel ücreti olarak alınmakta olan ücretler, özelleştirme sonrasında da yine TDİ tarafından tahsil edileceği” hususu hükme bağlandığı, bu kapsamda davacının tekel ücreti adı altında davalıya Kasım 2017 ile Mart 2021 tarihleri arası dönemler için 41 adet fatura karşılığı toplam … (KDV Muaf) fatura kestiği, davalı ise davalının kullanımındaki rıhtımın Antalya liman sınırları içinde olmadığı, bu bağlamda davacının tekel payı altında liman kullanımına ilişkin hizmet bedeli talep edemeyeceğini iddia ederek bütün faturalar için noter kanalıyla itiraz ettiği dosya içeriğinden görülmüştür.
Dosya içeriğine celb edilen Antalya 3.Asliye Ticaret Mahkemesinin …E. Sayılı dosyasında (2019/18 T. İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesine sunulan evraklar ve Antalya 3.Asliye Hukuk Mahkemesinin … E.-… K. sayılı dosyası içeriğinde bulunan harita, uydu görüntüsü, imar planları ve krokiler harita mühendisi bilirkişisince incelenmiş, Antalya Serbest Bölgesi yükleme boşaltma rıhtımının davacı tarafından işletilen Antalya limanı sınırları ve koordinatları içinde yer almadığı görüş ve kanaatine varılmıştır.
Davacı tarafından tekel payı adı altında davalıya faturalar kesilmekle birlikte taraflar arasında bir sözleşme dosya içeriğinde görülmemiştir. Davacı dayanak olarak 31.08.1998 tarihli Özelleştirme Yüksek Kurulunun işletme hakkı devir sözleşmesi ve protokolünü öne sürse de “Değerlendirmeler” bölümü madde-2 “de tespit edildiği üzere davalının kullanmış olduğu rıhtımın Antalya limanı sınırları içinde yer almadığı değerlendirmesiyle davacının tekel payı talep edemeyeceği görüş ve kanaatine varılmıştır. Ayrıca 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununun madde-4 2 nolu fıkrasında “Üreftici işletmelerin talepleri hariç olmak üzere, fiyat, kalite ve standartlarla ilgili olarak kamu kurum ve kuruluşlarına kanunlarla ve diğer mevzuatla verilen yetkiler serbest bölgelerde uygulanmaz.” hükmü bulunduğu, “Değerlendirmeler” bölümü madde- 2 “de tespit edildiği üzere davalının kullanmış olduğu rıhtımın Antalya limanı sınırları içinde yer almadığı değerlendirmesiyle davacının tekel payı adı altında ücret talep edemeyeceği, taraflar arasında faturalara konu bir sözleşme olmadığı görüş ve kanaatine varılmıştır.
SONUÇ/KANAAT:
– Dosya içeriğine celb edilen Antalya 3. Aliye Hukuk Mahkemesinin … E.- … K. sayılı dosyası içinde bulunan harita, uydu görüntüsü, imar planı ve krokilerin gösterdiği üzere;
Davalının işlettiği rıhtımların, Antalya limanı sınırları içine girmediği, taraflar arasında herhangi bir sözleşme bulunmadığı,
– Taraflar arasında sözleşme olmadığı gibi, Serbest Bölgeler Kanununun ilgili maddesi gereği kamu kurum ve kuruluşlarına kanunlarla ve diğer mevzuatla verilen yetkilerin serbest bölgelerde uygulanamayacağı, bu bağlamda davacının tekel payı adı altında herhangi bir ücret talep edemeyeceği” sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
TOPLANAN DELİLLER VE TÜM DOSYA MÜNDERİCATININ TETKİKİNDEN;
Davacının Antalya 3.ATM’ne açtığı itirazın iptali davası ile davalıdan Haziran-Temmuz-Ağustos ve Eylül 2017 dönemleri için TDİ tekel payı ile ilgili olarak ve Ekim 2017 TDİ tekel payı ile ilgili olarak düzenlediği faturaları icra takibine konu ettiği, takibe yapılan itiraz üzerine itirazın iptalini talep ettiği, Mahkemece yapılan yargılama sonucu “…Ayrıntıları dosyada mübrez uzman bilirkişi raporunda da yapılan tespitlerle sabit olduğu üzere, davaya konu olan davalının kullanımındaki rıhtımın Antalya Liman sınırları dahilinde olmadığı gibi Serbest Bölgeler Kanunu’nun 4/2. Maddesi uyarınca kamu kurum ve kuruluşlarına, kanunlarla ve diğer mevzuatla verilen yetkilerin serbest bölgelerde uygulanmayacağı, yine aynı kanunun 6/2. Maddesine göre serbest bölgeye ya da serbest bölgeden deniz yolu ile taşınacak malların bölge dışındaki liman ve rıhtımlardan taşınması halinde bil bu işlemlerin serbest bölge sınırları içinde yapılmış kabul edileceğinden davacının davalıdan TDİ tekel payı adı altında liman kullanımına ilişkin hizmet bedeli talep edemeyeceği anlaşılmış olmakla davanın reddine, davacının talebinde kötü niyetli olduğu sabit olmadığından kötüniyet tazminatı talebinin de reddine..” gerekçesi ile davanın reddine karar verildiği, kararın davacı yanca istinaf edildiği, Antalya BAM 11.HD.nin … E-… K sayılı kararı ile istinaf başvurusunun esastan reddine dair kesin olarak karar verildiği, kararın 24.03.2021 tarihinde kesinleştiği,
Mahkememizde açılan davada bu sefer, davacının Kasım 2017 tarihinden başlamak üzere Mart 2021 tarihine kadar TDİ Tekel payı alacağı ile ilgili muhtelif bedelli faturalar düzenlediği ve davalı yanca iade edilen toplam … TL bu faturalara istinaden alacak davası açarak, bu miktar alacağın faturaların davalıya tebliğ edildiği tarihten itibaren işlemiş ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Antalya 3.ATM de yargıma konusu faturalar ile Mahkememizde yargılamaya konu edilen faturaların farklı dönemlere ait olması nedeniyle derdestlik itirazı kabul edilmemiş ve esas hakkında yargılamaya geçilmiştir. Mahkememiz ara kararı doğrultusunda bilirkişi heyetinden alınan raporun Antalya 3.ATM dosyasında İTÜ Denizcilik Fakültesi üyelerinden denizcilik işletmeleri konusunda uzman bilirkişilerden oluşturulacak heyetten rapor aldırılmış, Gemi İnşa ve Makina Yüksek Mühendisi Öğretim görevlisi bilirkişi …, Uzak Yol Kaptanı …, Harita Mühendisi … tarafından düzenlenen 22/05/2019 havale tarihli rapor ile benzer sonuç içerdiği,
Neticeten; Bakanlar Kurulu kararları ekindeki krokilere göre, rıhtımın ve devamındaki deniz alanının ASB sınırları içerisinde bulunduğu, bu bölgede yer alan rıhtımların … Genel Müdürlüğünün tasarrufunda iken 94/6036 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yatırım bedeli ödenerek ASB’ye devredildiği, karar ekindeki krokiye göre ASB’ye dahil edilen alanların deniz alanına da dahil olmak üzere belirlendiği 2003/5952, 2009/15721, 2018/11967 Bakanlar Kurulu kararları eklerindeki krokilerde ASB’nin sınırlarının deniz alanı da dahil olmak üzere belirlendiği, davacının tekel ücreti tahsil edilen bazı liman işletmelerini emsal göstermesine rağmen bu limanların hiç birinin serbest bölge sınırları içerisinde olmadığı, statülerinin farklı olduğu, taraflar arasında 1998 ila 2016 yılları arasında yenilenen hizmet sözleşmesinin davacı ile bu bölgede yükleme boşaltma yapan … A.Ş. üzerinde olduğu, davalı şirketin sadece işletmeci olarak sözleşmeye imza koyduğu, …’un 2015 yılında işi bıraktığı ve bu tarihten sonrada dava konusu tekel ücretinin ödenmesinin hususunda taraflar arasında sözleşme olmadığı, davacının davalıya bir hizmet sunmadığı, harita mühendisi tarafından krokiler incelenerek sınırların karasal dışında rıhtımı da kapsayacak şekilde olduğu, ASB (Antalya Serbest Bölge) rıhtımının Antalya limanı sınırları dahilinde olmadığı, Serbest Bölgeler Kanunun 4/2. maddesinde kamu kurum ve kurumlarına kanunlar ve diğer mevzuatla verilen yetkilerin serbest bölgelerde uygulanamayacağı, 6/2. maddesinde serbest bölgeye veya serbest bölgeden deniz yoluyla taşınacak malların bölge dışındaki liman ve rıhtımlardan taşınması halinde yine bu işlemlerin serbest bölge sınırları içerisinde yapılmış kabul edileceğini, bu yüzden davacının tekel adı altında bir ücret talep edemeyeceği anlaşılmakla davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 80,70 TL harcın, peşin alınan 24.630,04 TL harçtan mahsubu ile artan 24.549,34‬ TL harcın istek halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-A.A.Ü.T. uyarınca hesaplanan 83.278,76 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Sarf edilmeyen gider avansının HMK 333.maddesi uyarınca davacıya iadesine
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, anlatıldı. 05/07/2022

Başkan …
¸e-imzalı
Üye …
¸e-imzalı
Üye …
¸e-imzalı
Katip …
¸e-imzalı