Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/223 Esas
KARAR NO : 2022/920
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 15/04/2021
KARAR TARİHİ : 17/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili olan Kurumun Hizmet Alımı İşinin ihale edilmesi neticesinde ihaleyi alan davalı şirketlerin, ihale dokümanı gereğince Kuruma hizmet verdiklerini, davalı şirketlerin , ihale konusu işi ihale dokümanı gereğince dava dışı işçi gibi işe aldığı işçiler eliyle tamamladıklarını, ancak davalı şirketler tarafından işe alınan ve çalıştırılan dava dışı işçi … tarafından idare ve taşeron firmaya alacakları istemi ile açtığı arabuluculuk (Arabuluculuk dosya no:…) — başvurusu neticesinde kurum tarafından 20.09.2019 – tarihinde işçiye 49.283,69 TL ödendiğini, kurumun ihale konusu bedelleri davalı şirketlere ödemiş olmasına rağmen davalı şirketlerin kendi sorumluluğunda olan işçilik alacaklarını ödemediklerinden, idare aleyhine davalar açıldığını ve idarenin de müteselsilik sorumluluğu nedeniyle bu ödemeleri yapmak zorunda kaldığını, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu gereğince ihale usulüyle “hizmet alımı” yapıldığından yapılan işlemin ihale mevzuatı hükümlerine tabi olup İşçi alımı niteliğindeki bir işlem olmadığından iş kanun ve mevzuatı hükümlerine tabi olmadığını, Sözleşme dokumalarında yüklenicinin çalıştırdığı elemanların özlük haklarına ait her türlü giderlerin sözleşme bedeline dahil olduğunun açıkça ifade edildiğini, açıklanan nedenlerle, davalı taşeron şirketler tarafından çalıştırılan dava dışı işçi …’in İdareye ve taşeron firmaya işçilik alacakları istemi ile açtığı arabuluculuk başvurusu neticesinde işçiye ödenen İşçilik alacakları ile arabuluculuk ücretinin, alt işveren konumunda bulunan davalı şirketlerden rücuen tazmini istemi ile 49.283,69 TL’nin ödeme tarihi olan 20/09/2019 tarihinden itibaren; 1.407,00.- TL olan Arabuluculuk ücretinin de ödeme tarihi olan 20/09/2019 tarihinden toplamda 50. 690,69 TL’nin arabuluculuk yoluna başvuru tarihi ile ödeneceği tarihe kadar işletilecek mevduat uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
YANIT :
Davalılar … Ltd Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; açılan rücuen tazminat davasının yasal süresinde açılmadığını, davacı tarafın ödediğini iddia ettiği 49.283,69 TL’nin hangi işçilik alacaklarını kapsadığının ve hangi nedenlerle ödendiğinin davacı tarafa açıklattırılmasını talep ettiklerini,Dava dışı işçinin müvekkili olan şirketler dışında üst işveren olan … Genel Müdürlüğü bünyesinde farklı davalılar nezdinde çalıştırıldığını, 10.09.2014 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan 6552 sayılı yasanın 8. Maddesi gereği 4857 sayılı İş Kanunu’nun 112. Maddesine eklenen ek madde ile kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde sözleşmesi sona eren alt işveren personellerinin kıdem tazminatının ilgili üst işveren kamu kurumu tarafından ödeneceği düzenlemesinin getirildiğini, 10.09.2014 tarihinde kıdem ve ihbar tazminatının üst işveren kamu kurumları tarafından ödeneceğine ilişkin kanun değişikliğinin hemen akabinde 11.09.2014 tarihi itibari ile geçerli olmak üzere Kamu İhale Genel Tebliğinin sözleşme giderleri ve genel giderler tanımından da kıdem ve ihbar tazminatı ibaresinin çıkartıldığını, taraflar arasında imzalanan sözleşme ve eki düzenlemelerde kıdem tazminatı ödemelerinin alt yükleniciye rücu edilebileceğine dair açık ve net bir düzenlemenin bulunmadığı gibi, ihale bedeli kapsamında alınan ücretler arasında da kıdem tazminatının bulunmadığını, ayrıca kabul anlamına gelmemekle birlikte yerleşik içtihatlar gereği davacı idarenin yapmış olduğu ödemenin ancak 2650’sini talep edebileceklerini beyanla davanın reddini talep etmişlerdir.
KANITLAR VE GEREKÇE :
Alınan 11/07/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Yapılan detaylı değerlendirme ve hesaplamalar neticesinde; dava dışı işçinin hak ettiği kıdem tazminatının 40.896,31 TL olduğu tespit edilmekle ; arabuluculuk anlaşması neticesinde davacı … tarafından dava dışı işçiye 20/09/2019 tarihinde ödenen 49.283,69 TL’nin sadece 40.896,31 TL’sini alt yüklencilere rücu edebileceği, her bir davalının dava dışı işçiyi çalıştırdıkları hizmet süresiyle sınırlı olarak davacı …’a karşı sorumluluklarının bulunduğu, buna karşılık bahsi geçen davalıların dava dışı işçinin son işvereni olmadıklarından emsal yargıtay kararları gereğince ihbar tazminatı ve yıllık izin ücreti ile ilgili bir sorumluluklarının bulunmadığı , yine davacı kurum tarafından 20/09/2019 tarihinde ödenen 1.168,53 TL ARABULUCULUK ÜCRETİ’nin ise yerleşik yargıtay kararları gereğince işçilik alacaklarının feri mahiyetinde ödenen tutar olması sebebiyle yine davalıların dava dışı işçiyi çalıştırdıkları hizmet süresiyle orantılı olarak bu alacaktan da sorumlu oldukları, taraflar arasında imzalanan sözleşme maddelerinin yorumlanarak belirtilen işçilik hak ve alacaklarından hangi tarafın ne oranda sorumlu olacağına ilişkin takdir mahkemeye ait olmak üzere;
Davacı asıl işverenin dava dışı işçiye ödediği işçilik alacaklarının yarısı (1/2si) kadar davalı işverenlere rücu edebileceğinin kabulüne göre ve Davacı asıl işverenin dava dışı işçiye ödediği işçilik alacaklarının tamamı kadar davalı alt işverenlere rücu edebileceğinin kabulüne göre yüklenicinin sorumlu olduğu tutarları hesaplamıştır.
Tüm dosya kapsamına göre davacı ile davalı şirketler arasında hizmet alım sözleşmeleri imzalandığı, davacı yanca üst işveren sıfatıyla dava dışı işçiye işçilik alacakları ödendiği arabuluculuk tutanakları ve dekontlar uyarınca ödendiği sabittir.
Taraflar arasında düzenlenen hizmet alım sözleşmelerinde, yüklenicinin çalıştıracağı personele ilişkin sorumluluklarının ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve genel şartnamenin 6.bölümünde belirlendiği, yüklenicinin bunları aynen uygulamakla yükümlü olduğu yazılıdır.
Hizmet işleri genel şartnamesinin 6.bölüm 38.maddesinde “Yüklenici, çalıştırdığı işçilerin işi yapmakta olduğu bir iş kolu veya meslekte aynı tipteki bu iş için mevzuatta kabul edilenlerden daha az elverişli olmayan şartlarda çalışmalarını ve ücret almalarını sağlayacaktır.Ücret, yan ödeme ve çalışma şartlarının toplu sözleşme ile veya mevzuatla tesbit edilmemiş olması halinde yüklenici, en yakın ve en uygun bir bölgedeki iş kolu veya meslekteki aynı tip bir iş için mevzuatla tesbit edilenlerden daha az elverişli olmayan ücret, yan ödeme ve çalışma şartlarını sağlayacaktır.” hükmü yer almaktadır.
Taraflar arasındaki hizmet alım sözleşmelerinde hizmet işleri genel şartnamesi öncelikle uygulanması gereken ihale dökümanı olarak sayılmıştır. İşçiye karşı işçilik alacaklarından dolayı davacının sorumlu tutulması iş kanunundan kaynaklanan bir zorunluluktur. Davalı şirket ile davacı kurum arasında ödenen kısmın rücuuna ilişkin konuda ise taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine bakmak gerekir.Taraflar arasındaki sözleşmelerin 22.maddesi hizmet işleri genel şartnamesine atıf yapmakta olup, şartnamenin 6.bölüm 38.maddesi hükmüne göre, çalıştırılan işçilerin ücret ve yan ödemelerinden davalı yüklenici çalıştırdığı dönemle sınırlı olarak sorumludur.
Bu sebeple davalı şirketler, dava dışı işçileri çalıştırdığı dönemle sınırlı olmak üzere, davacının ödediği işçilik alacakları ve ferilerinden dolayı davacıya karşı sorumludur. Sözleşme hükümleri dikkate alındığında TBK 167 uygulanmasına imkan yoktur. Bu nedenle aksi yöndeki davalı savunmalarına itibar edilmemiştir.
Dava dışı işçinin davalı şirketler bünyesinde çalıştığı dosya kapsamından sabittir. Davacı, işçilik alacağı olarak ödediği miktarın, davalı şirketlerin işçiyi çalıştırdığı döneme tekabül eden kısmını davalı şirketlerden talep edebilir. İhbar tazminatı ve yıllık izin ücreti bakımından ise yalnızca son işveren sorumlu tutulmalıdır.
Dava dışı işçinin hak kazandığı ücret alacakları yönünden iş mahkemesi kararı bulunmamaktadır. Davacı ile dava dışı işçi arabuluculuk aşamasında anlaşmıştır. Bu nedenle davacı öncelikle dava dışı işçinin bu alacaklara hak kazandığını, işçiye hak kazandığı tutarda ödeme yaptığını ispatlamalıdır. Zira davalılar esasen davacının ödediği tutardan değil, davalıların ödemesi gerekirken davacının onlar adına ödeme yaptığı tutardan sorumlu bulunmaktadır.
Mahkememizce bilirkişiden rapor alınmış, Bilirkişi …’in raporu dava dışı işçinin davacının ödediği alacaklara hak kazanıp kazanmadığını ayrıntısı irdelemiş, gerekçeli denetime elverişli, iş mevzuatına taraflar arasındaki sözleşmeye uygun olarak hazırlanmakla isabetli görülerek hükme esas alınmıştır.
Yapılan değerlendirmede dönemsel sorumluluk ilkesi nazara alınarak ve alacağa ödeme tarihinden itibaren faiz işletilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ve davalıların mazeretsiz olarak arabuluculuk toplantısına katılmadığı ve yargılama giderlerinin üzerlerinde bırakılması gerektiği de dikkate alınarak yargılama giderleri buna göre değerlendirilmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜNE KISMEN REDDİNE, 3.003,24 TL işçilik rücu alacağının 20/09/2019 tarihinden işleyecek avans faizi ile ve 85,81 TL arabuluculuk rücu ücreti alacağının 20.09.2019 tarihinden işleyecek yasal faizi ile davalı … … den alınarak davacıya verilmesine,
– 1.566,91 TL işçilik rücu alacağının 20/09/2019 tarihinden işleyecek avans faizi ile ve 44,77 TL arabuluculuk rücu ücreti alacağının 20.09.2019 tarihinden işleyecek yasal faizi ile davalı … Şti. den alınarak davacıya verilmesine,
-796,51 TL işçilik rücu alacağının 20/09/2019 tarihinden işleyecek avans faizi ile ve 22,76 TL arabuluculuk rücu ücreti alacağının 20.09.2019 tarihinden işleyecek yasal faizi ile davalı … Şti. den alınarak davacıya verilmesine,
-13.122,86 TL işçilik rücu alacağının 20/09/2019 tarihinden işleyecek avans faizi ile ve 374,96 TL arabuluculuk rücu ücreti alacağının 20.09.2019 tarihinden işleyecek yasal faizi ile davalılar … Mühendislik den alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Alınması gerekli 922,03 TL harçtan peşin alınan 865,68 TL harcın mahsubu ile bakiye 56,35 TL harcın davalılardan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 59,30 TL başvurma harcı ve 865,68 TL peşin harcın davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 800,00 TL bilirkişi ücreti, 222,00 TL tebligat ve müzekkere gideri olmak üzere toplam 1.022,00 TL yargılama giderlerinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
5-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
7-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13. Maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davalılardan alınarak Hazineye irad kaydına,
8-Sarf edilmeyen gider avansın kararın kesinleşmesinden sonra iadesine,
Dair, tarafların yokluğunda kararın tebliği tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, anlatıldı. 17/11/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır