Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/140 Esas
KARAR NO : 2022/199
DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 05/03/2021
KARAR TARİHİ: 24/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; alacaklısı …Alüminyum San. Ve Tic. Ltd. Şti. borçlusu … Mühendislik San. Ve Tic. Ltd. Şti. kefili … olan 07.08.2020 tanzim, 30.10.2020 vade tarihli 15.000,00TL’lik malen kayıtlı bononun düzenlendiğini, 30.10.2020 vade tarihli bononun Antalya Genel İcra Dairesi …E. sayılı dosyası ile, 07.08.2020 tanzim – 30.11.2020 vade tarihli 30.000,00-TL’lik malen kayıtlı bono düzenlendiğini, 30.11.2020 vade tarihli Bononun Antalya Genel İcra Dairesi … E. sayılı dosyası ile takibe konulduğunu,
alacaklısı …Alüminyum San. Ve Tic. Ltd. Şti. borçlusu … Mühendislik San. Ve Tic. Ltd. Şti. kefili … olan, 30.12.2020 vade tarihli 30.000,00-TL bedelli, 30.01.2021 vade tarihli 30.000,00TL bedelli, 28.02.2021 vade tarihli 30.000,00-TL bedelli, 30.03.2021 vade tarihli 30.000,00-TL bedelli bonoların ise davalı da bulunmakta olup henüz takibe konulmadığını, bonolar incelendiğinde bedelin malen alındığının bildirilmekte olduğunu, davalı yanca bono bedellerinin tahsilinin istendiğini, ancak davacıların işbu davaya
konu 30.10.2020 vade tarihli, 30.11.2020 vade tarihli, 30.12.2020 vade tarihli, 30.01.2021 vade tarihli, 28.02.2021 vade tarihli, 30.03.2021 vade tarihli bonolardan da borcu bulunmadığını, davacı şirket ile davalı arasında 27.12.2019 tarihli üretici Bayilik Sözleşmesi imzalandığını, 27.12.2019 tarihli sözleşmeye göre, davalı tarafından üretilen ahşap-pvc, ahşap-alüminyum kapı pencere sistemlerinin üretimi, satışı ve pazarlanması haklarının davacıya bırakıldığını, sözleşmenin ödeme koşulları başlıklı 8. Maddesinde, firmanın cari işleyişinin yetkili firma çeki veya firma cirolu müşteri çekleri ile olacağı, talep edilen siparişin bedelin ödenmesi
(cck/nakit) yapıldıktan sonra sevkiyat yapılacağı, ön bağlantı ödemesinin 200.000,00-TL olduğu, 28.02.2020 tarihinden itibaren 8 ay eşit olarak 25.000,00-TL’lik senet alındığının belirtildiğini, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesi sebebi ile bonolara dayalı ödemelerin yapıldığını ancak siparişlerin davalı yanca geç, eksik ve defolu gönderildiğini, davacının da bu sebeple zararı doğduğunu, buna ilişkin haklar saklı olmakla birlikte davalıya bu hususların Antalya 1. Noterliği … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile bildirildiğini, 27.12.2019 tarihli sözleşmenin 8. Maddesinde bildirilen senetlerin ödendiğini, karşılığında mal gelmediği taraflar arasında alacak borç ilişkisi kalmadığını ve senetlerin iade edileceğini bildirir yazı düzenlendiğini, takibe konulan bonolarda bedelin malen alındığı belirtilmişse de, taraflar arasında işleyen cari hesapta da görüleceği üzere davacının davalıya borcu olmayıp tam tersine davacının davalıdan alacaklı konumda olduğunu, buna rağmen davalı tarafça başlatılan takibin haksız olduğunu ve davalı
yanda bulunan bonoların bedelsiz olduğunu, tarafların ticari defterleri incelendiğinde davacıların davalıya borçlu olmadığının görüleceğini, davacı şirket lehine dava dışı … Tasarım Tah. Ins. ve Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen 31.10 2020 tarihli … seri numaralı
75.000,00-TL bedelli çek ve 30.11.2020 tarihli … seri numaralı 75.000,00-TL. bedelli çekin davacı tarafından davalıya ciro edildiğini bu hususun ticari defter kayıtları incelendiğinde de görüleceğini, iş bu dava açılmadan önce zorunlu arabuluculuk yoluna başvurulmuş olup, tarafların müzakereler sonucu anlaşmaya varamadıklarını, taraflar arasında yapılan 27.12.2019 tarihli sözleşmede bulunan yetki kaydına rağmen, borçlu olunmadığının tespiti istenen bonolarda ihtilaf halinde Antalya mahkemeleri yetkili kalındığından işbu davanın sayın mahkemede açıldığını, kaldı ki davalı yanında takibi Antalya icra Dairelerinde başlattığını beyanla Antalya Genel İcra Dairesi … E. sayılı dosyası ve Antalya Genel icra Dairesi … E sayılı dosyasıyla başlatılan takiplerin tedbiren durdurulmasına, sayın mahkeme aksi kanaatte ise icra dosyasına girecek bedellerin alacaklıya ödenmemesi yönünden
ihtiyati tedbir kararı verilmesine, Antalya Genel icra Dairesi … E.. sayılı dosyasında 07.08.2020 tanzim 30.10.2020 vade tarihli 15.000,00-TL’lik bono ve Antalya Genel icra Dairesi … E. sayılı dosyasında 07.08.2020 tanzim 30.11.2020 vade tarihli 30.000,00-TL’lik bonodan borçlu olmadıklarının tespiti ile takibin iptaline ,kötü niyetli icra takibi yapan karşı tarafın %20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine, davalı yanda bulunan alacaklısı …Alüminyum San. Ve Tic. Ltd. Şti. borçlusu …
Mühendislik San. Ve Tic. Ltd. Şti. kefili … olan, 30.12.2020 vade 30.000,00-TL bedelli, 30.01.2021 vade tarihli 30.000,00-TL bedelli, 28.02.2021 vade tarihli 30.000,00-TL bedelli, 30.03.2021 vade tarihli 30.000,00-TL bedelli bonoların takibe konulmaması için tedbir
kararı verilmesine ve bu bonolarsan da borçlu olmadıklarının tespitine ve bonoların iptaline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
YANIT :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalının Antalya Genel İcra Dairesi …E. ve … E. Sayılı icra dosyası kapsamında senetlerin meşru hamili olduğunu ve bu senetlerden dolayı davacılardan alacaklı olduğunu, açıklamak gerekirse; bononun ödeme vaadi niteliğinde kambiyo senedi olduğunu, bağımsız bir borç ikrarı içerdiğini, bedel kaydı kambiyo senedinin ihtiyari kayıtlarından
olduğunu, aslında kambiyo senetleri açısından bu kayıtların bir önemi olmadığını, çünkü kambiyo senetlerinin düzenlenmesiyle soyut bir borç ilişkisi yaratılmakta olduğunu, bu nedenle de karşı edimin elde edilip edilmediğinin öneminin de bulunmadığını, huzurdaki menfi tespit davasının tüm davalarda olduğu gibi genel ispat kurallarına tabi olduğunu, 4721 s. TMK’nun 6. Maddesine göre yasada aksi öngörülmüş olmadıkça iki taraftan her biri iddiasını ispatla yükümlü olduğunu, yine HMK’nın 190. maddesi kapsamında davacının açmış olduğu davayı yöntemince ispat etme yükü altında olduğunu, dava konusu bonoların malen kaydı ile düzenlenerek davalı şirkete verildiğini, davacıların dava konusu bonolar altındaki imzayı da inkar etmediğini, Aşağıda sunduğumuz yargıtay kararına göre de davacılar takip konusu borcu ödemek davacı tarafın bonodan kaynaklanan toplamda 165.000,00 TL borçlu olmadıkları iddiası ve davalının borçlu olduğu iddiasının gerçek olmadığını, davacının düzenlemiş olduğu senedin hukuki sonuçlarından kurtulmak istediğini, bu nedenle senedin bedelini ödemek ve altına girdiği borcun gereğini yapmak yerine asılsız iddialarda bulunduğunu, davacı yanın savunmasında bonoların ödendiğine kanıt olarak kendi ticari defterlerini gösterdiğini, hatta kendi ticari defterlerinde borçlu olmadıkları gibi alacaklı olduklarını da iddia ettiğini,. Yargıtayın yerleşik içtihatlarına göre “Kambiyo senedinin ticari defterlere kaydının zorunlu olmadığını, davacının senet nedeniyle borçlu olmadığını yasal delillerle ispat etmesi gerektiğini, davacı yanın bonodan kaynaklanan borçlarını ödediğini yazılı delil, banka havalesi ve sair kanıtlarla ispat etmesi
gerektiğini, HMK’nun 222. Maddesine göre: ikinci fıkrada belirtilen şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya diğer tarafın ticari defterlerini ibraz etmemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerektiğini, Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre de tacirlerin kendi defterlerinin kendi aleyhlerine delil olacağını, davacının dava dilekçesinin 8 numaralı bendinde dava dışı …Tasarım Tah. İnş. Ve Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen 31.10.2020 tarihli … seri numaralı 75.000,00 TL bedelli çek ve 30.11.2021 tarihli … seri numaralı 75.000,00 TL bedelli çeklerin davalı firmaya verdiğini bu sebeple de defter durumunda davalı firmadan alacaklı olduğunu iddia ettiğini, davacıların davalı şirketten alacaklı olduklarını iddia etmişlerse de bu hususu bir alacak davası açarak ileri sürmediklerini, ayrıca davalı şirkete olan borçlarıyla alacaklarını da eldeki dava da takas defi olarak ileri sürmediklerini, bu sebeple takip konusu edilen kambiyo senetlerinden dolayı
borçlu olmadıklarını bu iddia ile ileri sürmeleri ve ispat etmelerinin menfi tespit davasının mahiyeti itibariyle mümkün olmadığını, davacının dava dilekçesinin 7 numaralı bendinde “takibe konulan bonolarda bedelin malen alındığı belirtilmişse de taraflar arasında işleyen cari hesapta da görüleceği üzere davacının davalıya borcu olmayıp tam tersine davacı davalıdan alacaklı konumundadır. ” iddiasında bulunduğunu, cari hesabın 6102 sayılı TTK’nun 89 uncu maddesinde düzenlendiğini, buna göre iki kişinin herhangi bir sebep veya ilişkiden doğan alacaklarını ayrı ayrı istemekten karşılıklı olarak vazgeçip bunları kalem kalem alacak ve borç şekline çevirerek hesabın kesilmesinden sonra çıkacak bakiyeyi isteyebileceklerine ilişkin sözleşmenin cari hesap sözleşmesi olduğunu, cari hesap sözleşmelerinin yazılı şekle tabi olduğunu, TTK m.89/2’e göre cari hesap sözleşmeleri yazılı yapılmadıkça geçerli
olmayacağını, yazılı olmayan cari hesap sözleşmesinin geçerli olamayacağını ve taraflar açısından hüküm doğurmayacağını, somut olayda taraflar arasında davacının iddia etmiş olduğu cari hesap sözleşmesi bulunmadığını, davacının dava dilekçesinde taraflar arasındaki sözleşmeye göre davalı şirketin siparişleri geç, eksik ve defolu gönderildiğini iddia ettiğini, davacının bu iddiasının da gerçek dışı olduğunu, esasen huzurdaki dava ile alakası bulunmamakla birlikte bu hususa değinmek gerekirse; tarafların tacir olduğunu, tacir olmaları sebebiyle 6102 sayılı TTK hükümlerine tabi olduklarını, davalı şirketin hiçbir zaman geç ayıplı ve eksik teslimde bulunmadığını, davacıların davalı şirkete ayıp ihbarında bulunmadığını ve davalı şirketin haklı olan alacağını
isteyinceye kadar böyle bir iddiaları da bulunmadığını, 6102 sayılı TTK’nın 23/1-c maddesi gereği ayıp ihbarının 8 gün içerisinde yapılması gerektiğini, yine TTK’nın 18/3 maddesi gereğince ayıp ihbarının noter veya kayıtlı elektronik posta ile yapılması gerektiğini,
davacıların bu hususun ispatına ilişkin dava dilekçesinde delil bildirmediğini, çünkü davalının taraflar arasındaki sözleşmeye her zaman sadık kaldığını beyanla davanın reddini talep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE :
Mahkememizce Antalya Genel İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyası celb edilmiş ve dosyamız arasına alınmıştır. Yapılan incelenmesinde özetle; alacaklının …Alüminyum San. ve Tic. Ltd.Şti., borçlunun …Mühendislik SAn. Ve Tic. Ltd.Şti. İle … olduğu, 16.652,92 TL üzerinden takibe geçildiği, davalının yapılan takibe itiraz etmesi üzerine takibin geçici olarak durduğu görülmüştür.
Alınan 15/11/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacının ibraz edilen 2019 ve 2020 yılı ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, davalının ibraz edilen 2019 ve 2020 yılı yevmiye ve defteri kebir defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, davacının ticari defter kayıtlarına göre ilk takip tarihi 14.12.2020 itibari ile davacının davalıdan 279.262,30TL alacaklı olduğu, 31.12.2020 itibari ile de davacının davalıdan 279.262,30TL alacaklı olduğunun kayıtlı olduğu yani davacının yaptığı ödemelerden daha az miktarda davalının mal teslimi yaptığı, dava konusu senetlerin davacının ticari defterlerinde davalıya ödeme olarak kayıtlı olduğu bu senetlerin toplamının 165.000,00TL olduğu, davalının ticari defter kayıtlarına göre ilk takip tarihi 14.12.2020 itibari ile davalının davacıya 38.832,30TL borçlu olduğunun 31.12.2020 itibari ile de davalının davacıya 38.832,30TL borçlu olduğunun kayıtlı olduğu dava konusu senetlerin davalının ticari defterlerinde de kayıtlı olduğu, davacı ile davalı kayıtları karşılaştırıldığında davacı kayıtlarında yer alan …bank … nolu 31.10.2020 vd 75.000,00TL çek ile …bank … nolu 30.11.2020 vadeli 75.000,00TL çeklerin davalı kayıtlarında yer almadığı, davalının kayıtlarında yer alan 10.08.2020 tarihli 5.000,00TL ödeme ile çift kaynak makine, çita kaynak makinesi, köşe
temizleme makinesi, araç kiralama bedeli, trafik cezası, senet protesto masrafı, çek faktöring masrafı adı altında davacıyı borçlandırılan 85.430,00TL’lik kaydın da davacı kayıtlarında yer almadığı, …bank …nolu 31.10.2020 vd 75.000,00TL çek ile …bank … nolu 30.11.2020 vadeli 75.000,00TL’lik çeklerin davalı tarafından veya çekte ciro var ise ciro edilen tarafından tahsil edilip edilmediğinin sorulması gerektiği, yine davalı kayıtlarında davacıyı borçlandıran 10.08.2020 tarihli 5.000,00TL ödeme ile çift kaynak makine, çita kaynak makinesi, köşe temizleme makinesi, araç kiralama bedeli, trafik cezası, senet protesto masrafı, çek faktöring masrafı adı altında davacıyı borçlandırılan 85.430,00TL’lik kayıtların da davacı adına düzenlenen ve davacının imzasını taşıyan belgelerini sunması gerektiği, …bank … nolu 31.10.2020 vd 75.000,00TL çek ile …bank … nolu 30.11.2020 vadeli 75.000,00TL’lik çeklerin davalı tarafından veya çekte ciro var ise ciro edilen tarafından tahsil edilmiş olması ve davalının davacıyı borçlandıran 10.08.2020 tarihli 5.000,00TL ödeme ile çift kaynak makine, çita kaynak makinesi, köşe temizleme makinesi, araç kiralama bedeli, trafik cezası, senet protesto masrafı, çek faktöring masrafı adı altında davacıyı borçlandırılan 85.430,00TL’lik kayıtların da davacı adına düzenlenen ve davacının imzasını taşıyan belgelerin ibraz edilmemesi durumunda dava konusu senetler yönünden davacının bir borcunun kalmayacağı, …bank … nolu 31.10.2020 vd 75.000,00TL çek ile …bank … nolu 30.11.2020 vadeli 75.000,00TL’lik çeklerin davalı tarafından veya çekte ciro var ise ciro edilen tarafından tahsil edilmemiş olması ve davalının davacıyı borçlandıran 10.08.2020 tarihli 5.000,00TL ödeme ile çift kaynak makine, çita kaynak makinesi, köşe temizleme makinesi, araç kiralama bedeli, trafik cezası, senet protesto masrafı, çek faktöring masrafı adı altında davacıyı borçlandırılan 85.430,00TL’lik kayıtların da davacı adına düzenlenen ve davacının imzasını taşıyan belgelerin ibraz edilmesi halinde ise davacının davalıdan 38.832,30TL alacaklı olduğu, 165.000,00TL’lik senetlerden 126.167,70TL’lik kısmı için ise borçlu olacağı sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.

Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde dava 6 adet bonoya ilişkin menfi tespit isteminden ibarettir. Davacı malen kaydı bulunan bonoların bedelsiz olduğunu, davalıya borcu bulunmadığını beyanla ticari defter kayıtlarına dayanmıştır. Öncelikle taraflar arasında imzalandığı ihtilafsız olan 27.12.2019 tarihli sözleşme nazara alınmakla sözleşmede belirlenen ön bağlantı bedelinin dava konusu senetlerle ilgisi bulunmadığı, zira menfi tespit istemine konu bonolar ile ön bağlantı bedeli olarak düzenlenen bonoların tarih ve miktar itibari ile uyuşmadığı, davacı yanca sunulan ve davalı yanca itiraz olmayan belgede (dava dilekçesi ek 5) bonoların ödendiğinin de belirtildiği açıktır. İhtilaf malen kaydı ile verilen bonolarda malın teslimine ilişkin ispat külfetinin kimde olduğu hususundadır.
Davalı yanca emsal HGK kararı sunularak malen kaydı ile bono veren davacının teslim almadığını yazılı delille ispatlaması gerektiği ve yine emsal 19 HD. Kararı ile birlikte bonoların ticari defterde kaydı olmasının gerekmediği savunulmuştur. Yapılan değerlendirmede sunulan emsal 19 HD kararının somut olayla uyuşup uyuşmadığı, kaldı ki davalı tacir olup karşılığında bono alarak mal teslim etmiş ise ticari ilişkiyi ve teslim ettiği malları defterine kayıt yükümlülüğü bulunduğu kabul edilmiştir. Bu nedenle mal siparişleri çek / nakit ödeneceği kararlaştırılmış ise de, teslim edilen mal kayıtlarına göre davalının bono ile ödemeyi kabul ettiği vicdani kanaatine varılmıştır. Yine sözleşmede sipariş bedelinin ödemesi çek / nakit ile yapıldıktan sonra sevkiyat yapılacağı da kararlaştırılmıştır. Böylelikle malen kaydı olsa da sevkiyatın sonra yapılacağı sözleşme ile kararlaştırıldığından malen kaydının aksinin yazılı delille ispat edildiği kabul edilmiştir.
Davalının çek bedellerinin davacı için hatra binaen kırdırıldığı iddiası savunmanın genişletilmesi mahiyetinde olup, kaldı ki bu hususun yazılı delillerle ispatı gerekir. Yine araç kiralama vs. Kaynaklanan bedellere ilişkin savunmalar yazılı delille ispatı gereken, tanıkla ispatlanamayan hususlara ilişkin olup, davaya konu bonolar malen kaydı ile verildiğinden senetten araç kiralama araç bedelleri vs. Nedeni ile alacaklı olduğunu ispata da elverişli değildir. Çek bedellerinin tahsil edildiği T.E.B. Cevabi yazısı ve davalının savunmasında her iki çeki faktör şirkete ciro ettiği savunması da nazara alınarak kabul edilmiştir. Ticari defterde birbirini teyit eden kayıtlar çeklerin ödenmiş olması ve davalının 5.000,00 TL ile 85.430,00 TL ödemeyi ispatlayamadığı kabulüne göre bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne, davalının kötü niyeti ispatlanamadığından kötü niyet tazminatı talebinin ise reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ İLE; davacının Antalya Genel İcra Dairesi’ nin …esas sayılı dosyasında takibe konu 07/08/2020 tanzim, 30/10/2020 vade tarihli 15.000,00 TL lik bono ve Antalya Genel İcra Müdürlüğü’ nün … esas sayılı dosyasında 07/08/2020 tanzim 30/11/2020 vade tarihli 30.000,00 TL lik bonodan borçlu olmadığının tespitine,
2-Alacaklısı davalı, borçlusu davacı şirket ve kefili davacı …olan 30/12/2020 vade tarihli 30.000,00 TL bedelli, 30/01/2021 vade tarihli 30.000,00 TL bedelli, 28/02/2021 vade tarihli 30.000,00 TL bedelli ve 30/03/2021 vade tarihli 30.000,00 TL bedelli senetlerden davacının borçlu olmadığının tespitine, borçlu olunmadığı tespit edilen bu senetlerin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Davacının kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
4-Alınması gerekli 9.334,76 TL harçtan peşin alınan 2.817,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 6.517,06 TL harcın davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
5-Davacı tarafından yapılan 2.817,70 TL peşin harç, 59,340 TL başvurma harcı, 600,00 TL bilirkişi ücreti ve 51,30 TL tebligat, müzekkere masrafı olmak üzere toplam 3.528,30 TL yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 16.932,03 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Sarf edilmeyen gider avansın kararın kesinleşmesinden sonra iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, anlatıldı. 24/02/2022

Katip … Hakim …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır