Emsal Mahkeme Kararı Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/41 E. 2021/497 K. 02.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/41 Esas
KARAR NO : 2021/497
DAVA : Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/09/2014
KARAR TARİHİ : 02/09/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili Mahkememizin …/… esas sayılı dosyasına sunduğu dava dilekçesinde özetle; işbu davada görevli mahkemenin Ticaret Mahkemesi olduğunu, müvekkili şirketin turizm acentası (…) olarak faaliyet yürüttüğünü, alanında saygın bir şirket olduğunu, müvekkili şirketin Rusya merkezli bir holding olduğunu, Türkiye’ye gönderilen müşteriler ile ilgili otelleri tespit etmek ve sonucunda konaklamaları sağlamak ve en son olarak Türkiye’den ayrılacakları uçaklara bindirmek suretiyle tüm faaliyetleri icra eden İncoming tur acentası olarak hizmet verdiğini,yaklaşık olarak 100.000 kişi civarında bir turist konaklamasını ve diğer hizmetleri sağladığını, müvekkili şirketin turizm sezonlarının başlangıcında, otel işletmesi yapan firmalara kullanması ve acentanın müşterilerinin konaklamasının garanti altına alınması için çek/çekler verdiğini ya da ilgili otellerin hesaplarına belirli periyodlar halinde sözleşmeye konu bedelleri gönderdiğini, bu ödemenin amacının satılabilir oda tahmin etme (…) hususunda sıkıntı yaşayan otelin müşteri bulunması konusunda acentaya (davacı şirkete) başvuru yapması sonrasında müvekkili şirketin bu hususta kendisine peşin para vermek suretiyle otelde konaklamak amacıyla belirli odaların rezerve edilmesinin sağlanması hususunda tarafların uzlaştıklarını, davalı şirkete, ticari ilişki içerisinde olduğu adına virman ve çekler yoluyla 2012 yılında yapılmış olan 950.000 USD bedeli ödemelerin 2012 yılında yapılmış olan sözleşmeye istinaden ön ödemeden düşüleceğini, bu durumda toplam yapılan ödemelerin ana öğesini gereği her bir müşterinin konaklaması karşılığında peşin olarak yapılan ödemelerin toplamdaki bedel üzerinden mahsup edilmek suretiyle düşüleceğini, davalı şirket tarafından 01/03/2013 tarihinde hiçbir dönem ya da sezon belirtilmeyen ve yasal olarak geçerliliği açıkça tartışmalı olan ve açıklama kısmında No-Show bedeli yazan … TL bedelli faturayı müvekkili şirkete gönderdiğini, aynı faturanın bu kez 29/04/2013 tarihli bir üst yazı konulmak suretiyle ve mektupla tekraren gönderildiğini, hakkın kötüye kullanılmasının önüne geçilebilmesi adına ilgili faturanın aslının ihtarname ile iade edildiğini, acentaları tarafından ödenen toplam tutarın … USD, toplamda yapılan rezervasyon tutarlarının … USD, kontrada belirtilen Free oda alacaklarının maddi tutarının yaklaşık 5000 USD ve stop sale nedeniyle satılamayan odaların tutarının -84,184 USD olduğunu, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 28. Maddesinde; “Otel acentaya garanti odalarını doldurabilmesi için fiyat revize etmeyi, fazla oda vermeyi kabul ve taahhüt eder. Bu koşullar otel tarafından yapılmadığı takdirde boş kalan odalar için sezon sonunda Otel Acentaya hiçbir nam altında NO-SHOW faturası gönderemez.” denilmesine rağmen, otel piyasa fiyatları ve bölgesel otel fiyatlamaları dahilinde “aksiyon fiyat” uygulaması ve muadil otel fiyatları üzerinden indirim talep edilmesine rağmen gerekli indirimlerin yapılmadığını, davalı otel işletmecisinin basiretli bir tüccardan beklenmesi gerektiği haliyle oda ve konaklama bilgilerini somutlaştıramaması ve müvekkili dışındaki acentalarla yapmış olduğu sözleşmelerde alacaklarının kalması dolayasıyla zararını müvekkili şirket tarafından ödenen peşin bedel üzerinden mahsup etmeye çalıştığını beyanla sözleşmede belirtilen ve ödenen bedelin yıl sonu itibariyle iade edilmesi gerektiğniden ve sebepsiz zenginleşme hükümleri dahilinda otel yedinde kalan ve Free oda konaklaması gii alacakların bulunduğu … USD’nin ticari işlere uygulanan ticari avans faizi ile birlikte alacağın müvekkiline ödenmesine karar verilmesini ve stop sale gönderilmesi dolayasıyla mahrum kalınan kara ve fazlaya ilişkin hakları saklı tutulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili Mahkememizin …/… esas sayılı dosyasına sunduğu cevap dilekçesinde özetle; seyahat acentası ile otel arasında yapılan anlaşmanın garantili kontenjan anlaşması ve garantisiz kontenjan anlaşması olarak ikiye ayrıldığını, garantili kontenjan sözleşmesinde belirlenen oda kontenjanın kesin rezervasyonla kapatıldığını ve odalar satılsa da satılmasa da oda ücretlerinin ödendiğini, garantisiz kontenjan sözleşmesinde ise satış yapılan oranda konaklama tesisine rezervasyon verilmediğini ve odaların fiilen satıldığı zaman ödeme yapıldığını,garantisiz kontenjan anlaşmasının en yaygın olduğunu, taraflar arasında … tarihli sözleşme gereği 80 oda garantili kontenjan anlaşması 80 odanın üzeri talep edildiği için garantisiz sözleşme kapsamına girdiğini, 80 odanın anlaşmasında oda doldurulursa da doldurulmasa da parasının taahhüt edilip ödeneceğinin garanti edildiğini, müvekkili şirket ile davacı arasında 80 oda için garanti anlaşması olduğunu, anlaşma gereğince Rusya, Gürcistan pazarında tek yetkinin davacı şirkete verildiğini,Rusya pazarında hiçbir acenta ile müvekkili şirket arasında sözleşme yapılmadığını, 2012 sezonu için davacı ile 80 odası garantili olmak üzere 100 oda ayrıldığını, 80 oda’nın çek ödemesi yapılması gerekirken gecikmeli olarak sezon içerisinde … USD alındığını, davacı acenta kendisine verilen garantili kontenjanı doldurmadığını, doldurmadığı için davacıdan gelen paranın … USD olduğunu, 2013 yılında davacıya kalan bakiye için no-show faturasının düzenlenip hesabın kapatıldığını, davacının 01/05/2012-15/10/2012 tarihleri arasında 10.015 satış gerçekleştirdiğini, davacıya hiç bir zaman stop sale gönderilmediğini, davacının genelde 50 oda satışında kaldığını, müvekkili şirket davacıya satışlarını arttırabilmesi ve garanti taahhütünü yerine getirebilmesi için muhtelif periyodlarda 8 defa fiyat indirimi sağladığını, buna rağmen davacının satışlarının yetersiz kaldığını, fiyat indirimlerinden dolayı otelin gelir kaybı toplamının 24.834,10 USD olduğunu, bu nedenlerle sözleşmenin gerekli maddeleri de göz önünde bulundurulmasını, no-show faturası gönderilmesinde herhangi bir sakınca bulunmadığını, davacının müvekkili şirketten hiç bir alacağının bulunmaması nedeniyle davanın reddini talep etmiştir
Mahkememizce …/… Esas sayılı dosyada yapılan yargılama sonunda; ” taraflar arasında 31/01/2012 tarihinde 2012 yaz sezonu için kontenjan ve fiyat sözleşmesi imzalandığı, sözleşmeye göre acentanın otele müşteri getirmeyi yurt içi ve yurt dışında oteli tanıtmayı, pazarlamayı, otelin ise sözleşme de yazılı taraflardan acentanın getirdiği müşterileri kabul etmeyi ve gereken hizmetleri vermeyi taahhüt ettiği, sözleşmenin 4. Maddesinde “otel acentaya 100 oda ayırmaya taahhüt eder, 100 odanın 80 odası kümülatif olarak garanti edilecektir. Garanti odalar 01/05/2012-15/05/2012 ve 01/10/2012-15/10/2012 tarihleri arasında %50 oranında 16/05 ve 30/09/2012 tarihleri arasında %80 oranında gerçekleştirileceğini kararlaştırıldığı” sözleşmenin 18-c Maddesinde “otel müşterilerinin hiç bir şekilde konaklamadığı süreler için madde A ve madde B’de belirtilen koşullarda acentadan ücret talep edemez, no show faturası gönderemez.” Sözleşmenin 28. Maddesinde otel acentaya garanti odalarını doldurabilmesi için fiyat revize etmeyi, fazla oda vermeyi kabul ve taahhüt eder, bu koşullar otel tarafından yapılmadığı takdirde boş kalan odalar için sezon sonunda otel acentaya hiç bir nam altında no show faturası gönderemez” hükümleri yer almaktadır.
Tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemesinde; davacının … USD ödeme yaptığı, bunun karşılığı olarak … USD hizmet aldığı, 7.253 USD iade faturası ile reklam faturaları düzenlendiği, davalı tarafça düzenlenmiş olan … USD’lik iade faturası haricinde tarafların ticari defter ve belgelerindeki kayıtların uyumlu olduğu anlaşılmıştır. Davacının sözleşmenin 4. Maddesi gereğince garanti ettiği oda sayısının toplam olarak 10032 oda olduğu, sezon boyunca 10015 oda satışı yaptığı, garantili olarak 17 oda eksik satış yapmış olduğu, ancak taraflar arasındaki sözleşmenin 18 ve 22. Maddelerinde no show faturasının kesilemeyeceği, düzenlendiğinden davalı tarafça kesilen … USD’lik no show faturasının taraflar arasındaki sözleşmeye aykırı olduğu ve faturanın davacı tarafça süresi içerisinde iade edildiği, davalının ticari defterlerinde no show bedeli hariç 6.166,28 USD borçlu olduğu, bu bedele no show faturasındaki 135.328,42 USD bedel ilave edildiğinde davalının davacı tarafa … USD borçlu olduğu” sonuç ve kanaatine varıldığı gerekçesi ile davanın kabulüne dair verilen karar davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; Yargıtay … Hukuk Dairesinin …/… Esas, …/… Karar sayılı ilamı ile ; “Dosyadaki yazılara, mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre, davalı vekilinin HUMK 440. maddesinde sayılan hallerden hiçbirisini ihtiva etmeyen sair karar düzeltme istemlerinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Dava, taraflar arasında akdedilen 2012 yaz sezonu için Kontenjan ve Fiyat Sözleşmesine dayalı fazladan ödenen bedelin istirdadı istemine ilişkin olup, mahkemece yukarıda özetlenen gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Ancak, somut olayda uyuşmazlık davalı tarafça işbu sözleşme uyarınca ”no-show” adı altında fatura kesilip kesilemeyeceği noktasında toplanmaktadır. Taraflarca akdedilen 31.01.2012 tarihli, 2012 Yaz sezonuna ilişkin sözleşmenin 01.05.2012- 31.10.2012 tarihleri arasında geçerli olduğu belirtilmiş, ”Kontenjan” başlıklı 4. maddesinde ” Otel belirtilen periyotlarda acenteye 100 oda ayırmayı taahhüt eder. 100 odanın 80 odası sezonluk kümülatif olarak garanti edilecektir. Garanti odalar 01.05-15.05 ve 01.10-15.10.2012 tarihleri arası %50 oranında, 16.05 itibari ile 30.09.2012 dahil %80 gerçekleşecektir…” hükmü, ”Rezervasyon Değişikliği ve İptali ” başlıklı 18/C maddesinde ”Otel, müşterinin hiçbir şekilde konaklamadığı süreler için madde A ve madde B de belirtilen koşullarda acenteden ücret talep edemez. No Show faturası gönderemez.”, 28. maddesinde de ” Otel, acenteye garanti odalarını doldurabilmesi için fiyat revize etmeyi, fazla oda vermeyi kabul ve taahhüt eder. Bu koşullar otel tarafından yapılmadığı takdirde boş kalan odalar için sezon sonunda otel acenteye hiçbir nam altında no show faturası gönderemez. ” hükümleri düzenlenmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sırasında bilirkişi raporları alınmış, bilirkişi raporlarında sözleşmenin 4. maddesi uyarınca, acenteye toplam tahsis edilen oda sayısının 100, kümülatif garanti edilen oda sayısının 80 olduğu, sözleşmenin 4. maddesi uyarınca 01.05.2012- 15.05.2012 arasında 80 odanın %50’si 40 oda x 15 gün 600 oda, 16.05.2012-30.09.2012 arasında 80 odanın %80’i 64 oda x 138 gün 8832 oda, 01.10.2012-15.10.2012 arasında 80 odanın %50’si 40 oda x 15 gün 600 oda olmak üzere toplamda 10.032 oda kümülatif olarak davacı acente tarafından garanti edildiği ve garantili olan 01.05.2012-15.10.2012 tarihleri arasında toplam 10.015 oda gecelemesi gerçekleştirdiğinin tespit edildiği anlaşılmıştır.
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, davacının … USD ödeme yaptığı, bunun karşılığı olarak … USD hizmet aldığı, 7.253 USD iade faturası ile reklam faturaları düzenlendiği, davalı tarafça düzenlenmiş olan … USD’lik iade faturası haricinde tarafların ticari defter ve belgelerindeki kayıtların uyumlu olduğu, davacının sözleşmenin 4. maddesi gereğince garanti ettiği oda sayısının toplam olarak 10.032 oda olduğu, sezon boyunca 10.015 oda satışı yaptığı, garantili olarak 17 oda eksik satılmış olduğu ancak taraflar arasındaki sözleşmenin 18 ve 22. maddelerinde no-show faturasının kesilemeyeceği düzenlendiğinden davalı tarafça kesilen … USD’lik no-show faturasının taraflar arasındaki sözleşmeye aykırı olduğu ve faturanın davacı tarafça süresi içerisinde iade edildiği, davalının ticari defterlerinde no-show bedeli hariç … USD borçlu olduğu, bu bedele no-show faturasındaki … USD bedel ilave edildiğinde davalının davacı tarafa … USD borçlu olduğundan bahisle hüküm tesisi cihetine gidilmiş ise de, yukarıda da açıklandığı üzere, taraflar arasında akdedilen sözleşme uyarınca no-show faturası düzenlenmesinin belirli koşullara bağlandığı, bu koşulların gerçekleşmemesi halinde otelin no-show faturası düzenleyemeyeceği, davacı acentenin garanti ettiği oda sayısından 17 odanın eksik kaldığı da kabul edildiğine göre, bu eksik kalan 17 oda yönünden sözleşmede belirtilen koşullarda no-show faturası düzenlenebileceği nazara alınarak sonucuna göre karar vermek gerekirken taraflar arasındaki sözleşme gereğince no-show faturası kesilemeyeceği gerekçesiyle davanın kabulü doğru görülmediğinden davalı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin … sayılı onama ilamının kaldırılarak, mahkemece verilen kararın yukarıda açıklanan gerekçelerle bozulmasına karar verilmiştir. (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin sair karar düzeltme istemlerinin REDDİNE (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin … sayılı onama ilamının kaldırılarak mahkeme kararının açıklanan gerekçelerle davalı yararına bozulmasına” karar verilerek bozulmuştur.
Mahkememizce haklı ve yerinde görülen bozma ilamına uyularak eksik kalan 17 oda yönünden sözleşmede belirtilen koşullarda no-show faturası düzenlenebileceği kabulüne göre bilirkişice bu odalar yönünden hesaplanan tutarı hesaplanan ana tutardan düşerek bulunan … USD nin dava tarihinden itibaren devlet bankalarının ABD doları cinsinden açılan hesaplara uyguladığı en yüksek yıllık faizi ile birlikte davalıdan tahsiline dair aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur:
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜNE KISMEN REDDİNE;
-140.037,76 USD nin dava tarihinden itibaren devlet bankalarının ABD doları cinsinden açılan hesaplara uyguladığı en yüksek yıllık faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Alınması gerekli 18.366,68 TL harçtan peşin alınan 4.639,45 TL harcın mahsubu ile bakiye 13.727,23 TL harcın davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 24,30 TL başvurma harcı ve 4.639,45 TL peşin harç olmak üzere toplam 4.663,75 TL’ nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 6.200,00 TL bilirkişi ücreti, 480,60 TL tebligat ve posta gideri olmak üzere toplam 6.680,00 TL yargılama giderlerinin davanın kabul ve red oranına göre hesaplanan 6.611,85 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 68,75 TL sinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan 750,00 TL bilirkişi ücreti, 142,75 TL tebligat posta gideri olmak üzere toplam 892,75 TL yargılama giderinin davanın red oranına göre hesaplanan 883,55 TL sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 9,20 TL sinin davalı üzerinde bırakılmasına,
6-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 27.271,08 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Reddedilen kısım üzerinden hesaplanan 2.795,98 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Sarf edilmeyen gider avansın kararın kesinleşmesinden sonra iadesine,
Dair, davacı vekilinin yokluğunda, davalı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliği tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Yargıtay nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, anlatıldı. 02/09/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır