Emsal Mahkeme Kararı Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/565 E. 2021/596 K. 08.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/565 Esas
KARAR NO : 2021/596
DAVA : Tespit-Alacak
DAVA TARİHİ : 27/12/2017
KARAR TARİHİ : 08/10/2021

Antalya … Tüketici Mahkemesinin … sayılı görevsizlik kararı ile Mahkememize tevzi edilen dosya yukarıdaki esas sırasına kaydedilerek yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili Mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; Davacının miras bırakanı olan eşinin sağlığında davalı bankanın … Şubesinden 2 adet kredi kullandığını, banka tarafından … Emeklilik AŞ acentası olarak 2 adet hayat sigortası poliçesi düzenlendiğini, kullanılan kredilerin 700.000,00 TL ve 530.000,00 TL tutarlı olmasına rağmen her iki hayat poliçesinin de 100.000,00 TL teminatlı olarak düzenlendiğini, bankanın kredi tutarı ile uyumlu poliçe düzenlememek sureti ile ayıplı hizmet verdiğini, kredi ödemeleri devam ederken kredi kullananın öldüğünü ve bankanın poliçeyi usulüne uygun düzenlememesi sebebi ile kredi borcunun ölenin mirasçıları tarafından ödenmek zorunda kaldığını beyanla davacının miras bırakanı …’ın ölümünden sonraki kredi taksitlerinden dolayı borçlu olmadığının tespitine ve ölüm tarihinden sonra yapılan ödemeler tutarı toplamı şimdilik 163.418,00 TL nin faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; …’ın davacıdan başka 3 mirasçısı daha bulunduğunu, mecburi dava arkadaşlığı şartlarının yerine getirilmediğini, davacının muhatabının sigorta şirketi olması gerektiğini, bankanın sigorta poliçesini acenta olarak düzenlediğini ve husumet ehliyetinin bulunmadığını, hayat sigortası yaptırılması ve limitinin tüketicinin talebine bağlı olduğunu beyanla davanın öncelikle sıfat yokluğundan, olmadığı taktirde esastan reddine karar verilmesini ve davanın … AŞ ye ihbar edilmesini talep etmiş ve 530.000,00 TL tutarlı kredinin ticari kredi olması sebebi ile tüketici mahkemesinin bu kredi yönünden davaya bakmakla görevli olmadığın beyan etmiştir.
Antalya …Tüketici Mahkekesi’nin … sayılı görevsizlik kararı ile ” taraflar arasında düzenlenen 530.000,00 TL tutarlı ticari kredi sözleşmesi, sözleşmeye ilişkin ödeme planı, kredinin ticari olması sebebi ile bsmv alınıp kkdf alınmadığının anlaşılması karşısında ticari kredi kullanan kişinin tacir olup tüketici olarak kabul edilemeyeceği, kredi veren bankanın da tacir olması sebebi ile taraflar arasındaki işlemin tüketici işlemi olmadığı, 6502 sayılı yasanın 73/1 maddesi uyarınca tüketici mahkemelerinin tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara ilişkin davalara bakmakla görevli olduğu, davacı tüketici konumunda olmadığından davaya bakmakla tüketici mahkemesinin görevli olmadığı ” gerekçesi ile görevsizlik kararı verilmiş ve dosya Mahkememize tevzi edilmiştir.
… tarihli tensip ara kararı ile davacıya eksik peşin harç, başvurma harcı ve gider avansı tamamlatılarak yargılamaya devam edilmiştir.
… tarihli ara kararı ile bir bankacı bilirkişi ve bir sigortacı bilirkişiden rapor tanzimi istenmiş ise de, bilirkişi listesinde kayıtlı sigortacı bilirkişilerin konuda uzman olmadıklarını belirterek çekilmeleri üzerine,
Bankacı bilirkişi … tarafından düzenlenen … tarihli bilirkişi raporunda özetle:
“Davacı vekili, murisin davalı banka nezdinde bulunan kredilerine teminat olarak dava dışı … Sigorta şirketince hayat sigortası yapıldığını ve sigorta süresi içerisinde miras bırakının ölümü sebebiyle kredilerin vefat teminatı ile ödenmesi gerektiğini, ancak bankanın dayatmasıyla dava tarihine kadar kredilere karşılık 163.418,00 TL ödeme yapıldığını, teminat kapsamındaki bu ödemelerin iadesini ve bankaya borcu olmadığının tespitini istemiş,
Davalı bankaca teminat kapsamındaki ödemelerin zaten mirasçılara yapıldığı, ancak mütevaffanın sağlığında imzaladığı poliçenin kredilere nazaran daha düşük teminatlı olduğunu ve kredileri karşılamaya yetmediğini beyan etmiştir.
Tarafımızca yapılan incelemede ise, dosyada mevcut bilgi ve belgelerden, davalı banka ile muris … arasında imzalanan 28.08.2015 tarihli ve 1.000.000,00 TL limitli genel kredi sözleşmesine istinaden 11.08.2016 tarihinde … numaralı 530.000,00 TL limitli 84 ay vadeli yıllık %13,92 akdi faizli 11.09.2016-11.08.2023 tarihleri arasında aylık 10.113,43 TL geri ödemeli ve eşit taksitli ticari kredi kullandırıldığı, 11.08.2016 tarihinde…nolu bağımsız bölümde kayıtlı dükkan niteliğindeki taşınmazın 1.300.000,00 TL bedelle borçlu … tarafından davalı banka lehine 1. Dereceden … yevmiye numarası ile ipotek verildiği,
12.08.2016 tarihinde “… Kredili Hayat Sigortası Yaptırılmayacak/Kredi tutarından az bir poliçe teminat tutarı ile … Kredili Hayat Sigortası Yaptıracak müşteriden kredi kullanımında alınacak” beyannamenin kredi müşterisi muris … tarafından imzalandığı, formda … Kredili Hayat Sigortasını yeniletmemesi halinde olası bir vefat veya maluliyet durumunda kalan kredi borcunun mirasçıları tarafından ödenmesi gerekeceği, aksi halde ipotekli konutun/işyerinin satılacağının beyan edildiği,
Yine … tarihli Otomatik Yenileme Tercihi Formunun “her sigorta süresi sonunda otomatik olarak yenilenmesini istemiyorum” talimatı ile imzalandığı,
… numaralı poliçe için murisin … numaralı vadesiz TL hesabından 4 taksitte toplam 1.789,50 TL … Prim/Katkı Payı Ödemesi yapıldığı,
… Emeklilik ve Hayat A.Ş. tarafından 09.11.2017 tarihinde 10.04.2017 tazminat tarihine göre düzenlenen Hayat Branşı Tazminat Onay Formunda; … numaralı … Hayat Sigortası, … numaralı Vip Hayat Sigortası, … numaralı … Hayat Sigortası ve … numaralı Esnaf …. sigortası için sırasıyla; 10.000,00 TL + 100.000,00 TL + 100.000,00 TL + 50.000,00 TL olmak üzere toplam 260.000,00 TL tazminat tutarı hesaplandığı, ancak tazminat tutarının mirasçıların hesabına ödenip ödenmediğinin anlaşılamadığı,
Murisin … vefat tarihine kadar ilk 7 taksitin düzenli olarak ödendiği, vefat sonrasında 12.05.2017 tarihinde … numaralı hesaptan … numaralı taksitli ticari krediye 3.468,25 TL’lik kısmi ödemenin hesap bakiyesinden yapıldığı, dosyada bulunan banka dekontları incelendiğinde, mirasçı Enes Şenay tarafından murisin davalı banka nezdinde bulunan hesaplarına toplam 163.372,22 TL yatırıldığı, bu tutarların hangi kredilere tahsil edildiğinin anlaşılamadığı, tespit edilmiştir.” denilmiştir.
Tarafların rapora itirazları üzerine; Ankara Nöb. ATM’ye talimat yazılarak dosyanın bir bankacı ve ticari krediye bağlı olarak yapılan hayat sigortalarında uzman bir sigortacı bilirkişiden oluşacak heyete tevdi ile davacının davalı bankadan istirdadını talep edebileceği alacak miktarı olup olmadığı yine murisin ölümü nedeniyle kalan kredi borçları için bankaya borcunun bulunup bulunmadığı yönünde rapor tanzimi istenmesine karar verilmiştir.
Ankara …Asliye Ticaret Mahkemesi aracılığı ile alınan … tarihli bilirkişi heyeti raporunda özetle;
“Davacı murisi … ile davalı …. Şubesi arasında 28.08.2015 tarihinde 1.000.000,00 TL limitli Genel Kredi Sözleşmesi akdedilmiştir. Davacı murisi, ayrıca 11.08.2016 tarihinde satın aldığı taşınmazını … . lehine 1.300.000,00 TL bedel üzerinden ipotek tesis etmiştir.
Davacı murisi, davalı bankadan banka ile (dosyaya kazandırılan Antalya .. Tüketici Mahkemesi … E. sayılı dosyası … tarihli ön inceleme tutanağına göre) Genel Kredi Sözleşmesi akdedilme öncesinde (26.12.2015 tarihinde) 700.000,00 TL tutarlı, 120 ay vadeli konut kredisi kullanmıştır. Bu kredi nedeni ile … A.Ş. tarafından 100.000,00 TL teminatlı 26.12.2014— 2015 başlama/bitiş tarihli hayat sigortası poliçesi düzenlenmiştir.
Davacı murisi, ayrıca davalı bankadan 11.08.2016 tarihinde 530.000,00 TL tutarlı, 84 ay vadeli Taksitli Ticari Kredi kullanmıştır. Bu kredi nedeni ile de … A.Ş. tarafından 100.000,00 TL teminatlı 12.08.2016 — 2017 başlama/bitiş tarihli hayat sigortası poliçesi düzenlenmiştir.
Davacı vekili, kredi ödemeleri devam ederken kredi kullananın öldüğü ve bankanın poliçeyi usulüne uygun düzenlememesi sebebiyle kredi borcunun ölenin mirasçıları tarafından ödenmek zorunda kalındığı beyanla, davacının miras bırakanı …’ın ölümünden sonraki kredi taksitlerinden dolayı borçlu olmadığının tespiti ve ödemesi yapılan 163.418,00 TL’nın iadesi talebi ile Tüketici Mahkemesine dava dilekçesi vermiştir. Antalya … Tüketici Mahkemesi … tarihli kararında; davaya konu kredilerden 530.000,00 TL tutarlı kredi, ticari kredi olması sebebiyle bu dosyadan ayrılarak ayrı bir esasa kaydedilmesine karar vermiştir.
Antalya … Tüketici Mahkemesi … E. sayılı dosyasında görülen davada, mahkeme … tarih, … E. – 2018/421 K. sayısında; “davacı tüketici konumunda olmadığından davaya bakmakla tüketici mahkemesinin görevi olmadığı anlaşılmakla dava dilekçesinin reddine.” Karar vermiş olmakla, davacı vekiki huzurdaki davayı ikame etmiştir.
Yukarıdaki yapılan tespitler sonrasında;
Taraflar arasında yapılan sözleşme yönünden değerlendirdiğimizde; taraflar arasında genel kredi sözleşmesi akdedilmiştir. Davacı murisi sözleşmeye istinaden davalı bankadan taksitli ticari kullanMıştır. Davalı banka, aynı zamanda … Emeklilik A.Ş. acentesidir. Banka bu sıfatı ile … Şubesi müşterisi muris …’a vefat tarihi ile geçerliliği devam eden 260.000,00 TL vefat teminatlı 4 adet (… Hayat — Vip Hayat ve Esnaf F.K.S.) hayat sigortası yapmıştır. Yapılan söz konusu bu sigortalar zorunlu olmayıp ihtiyaridir. Nitekim taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 3.4.2. maddesinde (Müşteri’nin anılan sigortaları yaptırmaması veya süresinde sigortaları yenilememesi halinde, Banka söz konusu sigortayı re’sen yaptırmaya/yenilemeye yetkilidir. Ancak bu husus, Banka için bir mecburiyet teşkil etmeyecektir.) de bu hususun hükme bağlanmış olduğu görülmektedir.
Diğer yandan muris, davalı bankaya … tarihinde “… Kredili Hayat sigortası yaptırmama/yeniletmeme/kredi tutarından daha az bir poliçe teminat tutan ile sigortalatma konularında bankanızın herhangi bir sorumluluğu bulunmadığını tüm sorumluluğun tarafıma ait olduğunu gayrikabili rücu kabul, beyan ve taahhüt ederim.” Yönde beyan dilekçesi vermiş olduğu da sabittir.
Dosyada mevcut kredinin incelenmesinde; aslen “ticari kredi” sınıfına dahil bir kredi olduğu, vefat eden müşteri …”ın işyeri kaşesinde “Enes Kuyum …” isminin bulunduğu, bu haliyle aslen tacir vasfında olan müteveffaya bir kredi kullandırıldığı açıkça anlaşılmaktadır. Türk Ticaret Kanunu’nda tacirlerin diğer vatandaşlardan daha farklı ve özenli davranmaları gerektiği yönünde pek çok hukuki düzenleme mevcut olup; yukarıda izah edilen beyanı veren müteveffanın daha düşük teminatlı poliçe yaptırmaktan veya yaptırmamaktan serbest olduğunun bilincinde olduğu ve bu nedenle doğabilecek olumsuz sonuçlar hususunda bilgilendirildiği de açıktır. Hal böyle olmakla söz konusu düşük limitli hayat poliçelerinin yapılması talebinin müteveffadan geldiği de anlaşılmakla; davalı bankaya müteveffaya yönelik tahsis edilen kredi tutarı kadar poliçe düzenlememek yönünde bir yükümlülüğün bulunmadığı, müteveffa tarafından da kendi arzusuyla böyle bir poliçe düzenlenmesinden sarfı nazar edildiği anlaşılmakla; davalı bankaya herhangi bir sorumluluk yüklenemeyeceği düşünülmüştür.
Davacı murisinin kullanmış olduğu ticari vasıflı kredi yönünden hayat poliçesi yaptırılmaması ya da eksik teminatla yaptırılması yönünden kredi tahsisi yapan davalı bankanın herhangi bir hizmet kusuru veya hatalı işlem yaptığı yönünde heyetimizde bir kanaat oluşmadığı, aksine davacı murisinin kullandığı kredinin cinsi ve yaptığı iş vasfı da dikkate alınarak verdiği açık irade beyanının olası sonuçlarının da idraki içinde olması gerektiği” sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Davalı banka ile muris … arasında imzalanan … tarihli ve 1.000.000,00 TL limitli genel kredi sözleşmesine istinaden … tarihinde … numaralı 530.000,00 TL limitli 84 ay vadeli yıllık %13,92 akdi faizli 11.09.2016-… tarihleri arasında aylık 10.113,43 TL geri ödemeli ve eşit taksitli ticari kredi kullandırıldığı, 11.08.2016 tarihinde … nolu bağımsız bölümde kayıtlı dükkan niteliğindeki taşınmazın 1.300.000,00 TL bedelle borçlu … tarafından davalı banka lehine 1. Dereceden … yevmiye numarası ile ipotek verildiği, 12.08.2016 tarihinde “… Kredili Hayat Sigortası Yaptırılmayacak/Kredi tutarından az bir poliçe teminat tutarı ile … Kredili Hayat Sigortası Yaptıracak müşteriden kredi kullanımında alınacak” beyannamenin kredi müşterisi muris … tarafından imzalandığı, formda … Kredili Hayat Sigortasını yeniletmemesi halinde olası bir vefat veya maluliyet durumunda kalan kredi borcunun mirasçıları tarafından ödenmesi gerekeceği, aksi halde ipotekli konutun/işyerinin satılacağının beyan edildiği, yine 12.08.2016 tarihli Otomatik Yenileme Tercihi Formunun “her sigorta süresi sonunda otomatik olarak yenilenmesini istemiyorum” talimatı ile imzalandığı,
En son 11.03.2017 vadeli 7.taksitin 13.03.2017 tarihinde ödenmesi sonrası ana para borç bakiyesinin 503.438,92 TL kaldığı, murisin 04.04.2017 tarihinde vefat ettiği, murisin vefatı itibariyle geçerli olan poliçelerin ( 4 adet poliçe) toplam tutarının 260.000,00 TL olduğu ve mirasçılara … ve … A.Ş tarafından 16.11.2017 tarihinde 50.000,00 TL, 22.11.2017 tarihinde 210.000,00 TL olmak üzere (toplam 260.000,00 TL) vefat ödemesi yapıldığı, vefattan sonra taksitli kredisi için 81.263,59 TL, konut kredisi için 87.438,58 TL olmak üzere toplam 168.702,17 TL tahsilat yapıldığı, yapılan tahsilatlardan sonra taksitli ticari kredisinin 13.12.2017 tarihi itibariyle borç bakiyesinin 465.808,67 TL olduğu tespit edilmiştir.
Davacının iş bu dava ile, bankanın müşterisine kredi kullandırırken kredi için yaptırdıkları sigortanın teminat limitinin kredi miktarı ile uyumlu olmamasında davalı bankanın kusurlu olduğunu iddia ederek, bakiye borç miktarından sorumlu olmadıklarının tespiti ile vefattan sonra yapılan ödemenin iadesini talep ettiği görülmektedir.
HGK.nun 2017/19-839 E-2019/690 K emsal kararı doğrultusunda açılan menfi tespit davası için davacı mirasçının aktif dava ehliyetinin bulunduğu, tüm mirasçıların davaya katılmasının sağlanması veya terekeye temsilci tayin ettirilerek temsilci vasıtasıyla yargılamaya devam edilmesine gerek görülmemiştir.
Mahkememizce alınan her iki bilirkişi raporu ve tüm dosya mündericatının tetkikinden; murisin kullanmış olduğu ticari vasıflı kredi yönünden hayat poliçesi yaptırılmaması ya da eksik teminatla yaptırılması yönünden, kredi tahsisi yapan bankanın kusuru ya da hatalı bir işlemi bulunmadığı, murisin yaptırdığı toplam 260.000,00 TL vefat teminatlı hayat sigortalarının da ( 4 adet) zorunlu olmayıp ihtiyari olduğunun taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 3.4.2. maddesinden anlaşıldığı, murisin bankaya verdiği 12.08.2016 tarihli dilekçesi ile de bankanın daha az tutan poliçe teminat limiti nedeniyle herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığını kabul ettiği görülmekle, sübuta ermeyen davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 59,30 TL harcın, peşin alınan 9.051,10 TL harçtan mahsubu ile artan 8.991,80 TL harcın istek halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-A.A.Ü.T. uyarınca hesaplanan 43.550,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Sarf edilmeyen gider avansının HMK 333.maddesi uyarınca davacıya iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, anlatıldı.08/10/2021

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …

¸e-imzalı ¸e-imzalı ¸e-imzalı ¸e-imzalı