Emsal Mahkeme Kararı Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/52 E. 2021/728 K. 11.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/52 Esas
KARAR NO : 2021/728
DAVA : Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/01/2018
KARAR TARİHİ : 11/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı bankadan çeşitli tarihlerde ticari krediler kullandığı, sözleşmeye ve Ticaret Kanununa aykırı işlemler yaparak haksız kazanç sağladığı, 2008-2014 yılları arasında dosya masrafı, ekspertiz masrafı, kredi şube masrafı, komisyon-masraf , ipotek fek ücreti, nakit avans komisyon tahsilatı adları altında sözleşmeye aykırı olarak toplam 4.3 68,28 TL’nin haksız şart niteliğinde kesintilerin yapıldığı, kesilen bu ücretlerin iadesinin gerektiği, bankanın sözleşmeye aykırı davranarak haksız çıkar sağladığı ve haksız ücretleri bugüne kadar nemalandırarak kullandığı belirtilerek, Sayın Mahkemeden fazlaya ilişkin haklarının saklı kalması kaydıyla 4.368,00 TL’nin ödeme tarihlerinden itibaren değişen oranlarda ticari avans faiziyle birlikte iadesine ve sebepsiz zenginleşme gereği 1.000,00 TL. manevi tazminata hükmedilmesine karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
YANIT :
Davalı banka vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının kullandığı kredilerin … Şubesinden kullanıldığı, genel kredi sözleşmelerinin 27. maddesinde tarafların … mahkeme ve icra dairelerini yetkili kıldığı, kabul anlamına gelmemek kaydıyla sebepsiz zenginleşme talebinin zamanaşımına uğradığı, davacının müvekkili bankanın … Şubesiyle … tarihli genel kredi sözleşmeleri imzalandığı, bös sözleşmeler kapsamında … tarihinde ticari kredi kullandığı, tahsil edilen tutarların davacının bilgisi dahilinde çekince ileri sürmeden imzaladığı sözleşme hükümlerine göre tahsil edildiği, Bankalar Kanunun 144.maddesinin bankaların faiz dışında menfaat elde etme hakkı tanıdığı, ticaret kanunun 22.maddesinde ücret isteme hakkı olduğu, borçlar kanunu uyarınca tarafların bir sözleşenin içeriğini kanunda öngörülen sınırlar içinde özgürce belirleyebilecekleri, kredi sözleşmesinin 8. Maddesinde sözleşmeye dayalı olarak açılacak kredilerde bankanın tespit ettiği faiz, komisyon, gider vergisi ve fon kesintisinin uygulanacağının yazılı olduğu, kredinin maliyetinin dosya ve komisyon masrafı olarak müşteriye yansıtıldığı, davacının tacir sıfatına haiz olarak kredinin maliyeti hakkında bilgisinin bulunduğu, davacının sebepsiz zenginleşmeye dayanarak talepte bulunmasının mümkün olmadığını beyanla davanın reddini talep etmiştir.
KANITLAR VE GEREKÇE :
Alınan … tarihli bilirkişi raporunda özetle; kredilerin kapatılması veya vadeden önce erken kapatılmasında bu türde komisyon alınabileceği yönünde taraflar arasında mevcut sözleşmelerde herhangi bir düzenleme bulunmaması nedeni ile bu yönde alınan toplam 684,26 TL, ekspertiz ücreti ve ipotek fek ücreti adı altında alınan tutarlara karşılık ise taraflar arasındaki sözleşmede açık bir hüküm bulunmadığı gibi davalı banka tarafından kredilere teminat olarak ipotek alındığını gösterir bir belge ve alınan ücretlere ilişkin banka tarifesi ibraz edilmemesi nedeni ile alınan toplam 1.220,00 TL, 25.04.2012 tarihinde dosya ücreti adıyla tahsil edilen herhangi bir krediyle ilişkisi bulunmayan 105,00 TL olarak açıklanan ve belirlenen tutarların davacıya iade edilip edilmemesi hususunda takdirin mahkemede olduğu kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Alınan … tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; sözleşmede açık olarak yazılı olmayan erken kapatma komisyonları tutarı 684,26 TL’nin davacı tarafa iade edilmesi, 2. ve 3.maddede belirtilen kesintilerin ise davacı tarafın mevduat hesabında açık olarak gösterilerek borç kaydı verilmek suretiyle tahsil edilen işlemlerin bilgisi dahilinde gerçekleşmiş olduğunun kabul edilmesinin yerinde olacağı kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Alınan … tarihli bilirkişi raporunda özetle; bankaların faiz dışı gelirleri doğrudan açılan kredi üzerinden alınan maktu ve nispi oranda komisyon niteliğinde olabileceği gibi kredi işleminde fiilen yapılan herhangi bir masrafın karşılanması amacıyla sağlanabilmektedir. Dolayısıyla tüketici kredisi işlemleri dışında, faiz dışı ücretin salt iş ve hizmet alımından kaynaklanması gerekli olmadığı, 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 20. maddesinde genel işlem koşulları tanımlanmış, buna göre Genel işlem koşulları, bir sözleşme yapılırken düzenleyenin, ileride çok sayıdaki benzer sözleşmede kullanmak amacıyla, önceden, tek başına hazırlayarak karşı tarafa sunduğu sözleşme hükümleridir. Bu kalıp sözleşmeler uygulamada tip, norm ve benzeri adlar altında ifade edilmektedir. 21. maddesinde ise Karşı tarafın menfaatine aykırı genel işlem koşullarının sözleşmenin kapsamına girmesi, sözleşmenin yapılması sırasında düzenleyenin karşı tarafa, bu koşulların varlığı hakkında açıkça bilgi verip, bunların içeriğini öğrenme imkanı sağlamasına ve karşı tarafın da bu koşulları kabul etmesine bağlıdır. Aksi takdirde, genel işlem koşulları yazılmamış sayılır. İfadesiyle düzenleyici önlem alınmıştır. Yine 23. maddesinde Genel işlem koşullarında yer alan bir hüküm, açık ve anlaşılır değilse veya birden çok anlama geliyorsa, düzenleyenin aleyhine ve karşı tarafın lehine yorumlanır. Hükümleri yer aldığı, ancak dava konusu krediler ve kredilerin bağlı olduğu sözleşmeler 01.07.2012 tarihinden önce olduğundan, genel işlem koşullu olduklarından söz edilemeyeceği, dava konusu sözleşmede masraf alınacağı yazılı bulunsa da tutarı ya da oranı hakkında bir miktar kararlaştırılmadığı, 4721 Türk Medeni Kanununun 2. maddesine göre, sözleşmede açık olmayan veya duraksamaya neden olan noktalar, düzenleyen aleyhine yorumlanacağı, Yargıtay 11.HD.’nin …/… Esas, …/… Karar numaralı … tarihli kararında; “Diğer bankaların o tarihte aynı tür kredilere uyguladıkları masraf oranları araştırılıp, somut olaydaki kesintiyle karşılaştırılması ve davalının uyguladığı kesintilerin emsallerine göre fazla bulunması halinde bunun TMK’nın 2. maddesine aykırı olup olmadığının tartışılması gerekirken eksik inceleme sonucu hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.” Denildiği, ayrıca dosya içeriğine alınan emsal Yargıtay kararları da bu yönde olduğu, banka sistem ve kayıtları ile sözleşmelerin incelenmesi neticesinde; müşterinin ve kullandırılan kredilerin ticari nitelikte kredi olduğu, açıkça anlaşıldığı, bankalarda tüketici kredilerinin dışında kalan diğer bütün kredi işlemlerinde serbestçe faiz, komisyon ve masraf alınmasının mümkün olduğu, bankaların faiz dışındaki gelirlerinin açılan kredinin üzerinden maktu ve nispi oranda komisyon niteliğinde olabileceği veya kredi işleminde fiilen yapılan herhangi bir masrafın karşılanması amacıyla masraf alınabileceği, Genel Kredi Sözleşmeleriyle taraflar arasında ticari nitelikte akdi ilişki kurulduğu, davalının kullandığı kredilerin 4077 sayılı yasada ayrıntılı olarak belirtilen tüketici kredisi niteliği göstermediği, dolayısıyla tüketici kredisi işlemleri dışında, faiz dışı ücretin sadece iş ve hizmet alımından kaynaklanmasının söz konusu olmadığı, bankaların ticari kredi sözleşmelerinde faiz ve komisyon oranlarının genel olarak yazılı olarak gösterilmediği, azami oranların tespitine yetkili olduklarının belirtildiği ve bu husustaki tarifelerin banka şubelerinde ve web sitelerinde ilan edildiği, alınan faiz dışı gelirlerin komisyon niteliği gösterdiği ve genel bankacılık uygulamalarında alınan tutarın makul sınırlarda kabul edilebilecek oranda olduğu hususları göz önüne alındığında ipotek teminatı alındığına dair belge bulunmadığından, ekspertiz ücreti ve ipotek fek ücreti olarak alınan 1.220,00 TL’nin, sözleşme ile düzenlenmediğinden 684,26 TL erken kapama ücretinin, bankanın ilan etmediği, 105,00 TL tutarındaki dosya ücretinin davalı bankadan alınarak davacıya iadesi gerektiği kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Alınan … tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; davalı bankanın dosyaya sunduğu belgeler incelendiğinde, 07.03.2008 tarihinde 140.000,00 TL bedelli … ili … mevkiinde bulunan 1309 parseldeki tarla niteliğindeki taşınmaza 1. Dereceden … yevmiye numaralı ipotek tesis edildiği, bu taşınmaz için 28.02.2008 tarihinde ziraat yüksek mühendisi …’dan ekspertiz raporu alındığı ve 140.000,00 TL değer takdir edildiği; 16.03.2009 tarihinde 50.000,00 TL bedelli … ili … mevkiinde bulunan … parseldeki tarla niteliğindeki taşınmaza 1. Dereceden … yevmiye numaralı ipotek tesis edildiği, bu taşınmaz için 13.02.2009 tarihinde ekspertiz raporu alındığı ve 99.340,00 TL değer takdir edildiği anlaşılmakla birlikte, raporun kim tarafından hazırlandığı anlaşılamadığı, dışarıdan hizmet alımı ile yaptırıldığı anlaşılan iki adet taşınmaza ait ekspertiz ücretlerinin bu haliyle iadesi gerekmediği anlaşıldığı, sözleşmede erken kapama ücreti alınacağına dair hüküm bulunmadığı hallerde, bankacılık piyasasında uygulanan oranlarda erken kapama ücreti alınabileceğine ilişkin Yargıtay kararlarının göz ardı edildiği, bilirkişi raporunun mahkemenin ara kararına uygun olarak düzenlenmediği, ifade edilmişse de raporumuzun 6. Sayfasındaki 4. Maddede “erken kapama” başlığı altında mahkemenin ara kararına uygun olarak diğer banka ortalamaları ile karşılıklı değerlendirme yapılarak “Bankanın sözleşmesinde bulunmayan tahsil ettiği erken kapama ücretleri diğer banka ortalamalarının altında kalmakla birlikte, sözleşme ile düzenlenmediğinden 684,26 TL erken kapama ücretinin iadesi gerekmektedir.” tespitine ulaşılmıştır. Yine aynı maddede “Bankaların belirli bir vadeye bağladıkları kredilerini, kredi lehtarlarınca vadeden önce erken kapatmaları halinde sözleşme ve tarifelerine göre kredinin anapara ve akdi faiz ve gider vergisinden oluşan kapatma bakiyesi üzerinden nispi ve/veya maktu serbestçe komisyon almalarına yasal bir engel bulunmamaktadır.” denilmiş olup bu konuda takdir Sayın Mahkemeye bırakıldığı, 105,00 TL dosya ücretinin iadesine ilişkin değerlendirmenin ise önceki bilirkişi raporuyla çeliştiği hususu; önceki bilirkişi kök raporunda 105,00 TL’nin iadesi yönünde görüş bildirmişse de ek raporunda, 105,00 TL dosya ücretine ilişkin açıklama getirilmediği, buna karşılık mevduat hesabında açık olarak gösterilmiş olması sebebiyle davacının bilgisi dahilinde gerçekleştiğinin kabul edilmesi gerektiği görüş ve kanaatini belirtmiştir. Kök raporda ise, “Davacının üretici kartına ilişkin dosya içeriğinde hesap özeti bulunmadığı, ancak masraflar göz önüne alındığında, çok kez nakit avans kullandığının anlaşıldığı, kredi kartı hesap özeti bulunmamakla birlikte, bu masrafların 4 adedinin aynı tarihlerde hesaba iade edildiği, sadece 25.04.2012 tarihinde alınan 105,00 TL’nin iade edilmediği, kredi kartından kullanılan nakit avans ücreti olduğu anlaşılan masraflara ilişkin bankanın web arşivi incelendiğinde, sadece nakit avans ücretinin ilan edildiği ve dosya ücretine yer verilmediğinin görüldüğü, diğer banka uygulamalarında nakit avans ücretinin yanı sıra dosya ücreti tahsil edilmediğinin tespit edildiği, bu sebeple de 105,00 TL tutarındaki dosya ücretinin davacıya iadesinin gerektiği kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Alınan bila tarihli bilirkişi raporunda özetle; taraflar arasındaki sözleşmeler tarihleri bakımında incelendiği, 01.07.2012 tarihli TBK’ nundan önce imzalandığı tespit edildiği, 818 sayılı BK hükümlerine tabi olduğu, bankanın güncel ürün hizmet ücretleri internet sitesinden yayımlandığını, bankanın ilgili dönemlere ilişkin ürün ve hizmet tarifesi bulunmadığından ve aynı zamanda sözleşmelerde miktar ve oran tespit edilmediğinden, dosyada müzekkere yazılan bankaların komisyon ve hizmet tarifleri dikkate alınarak karşılaştırma yapıldığı, taraflar arasında imzalanan Genel Kredi Sözleşmelerinin içeriği ve diğer bankaların ürün ve hizmet tarifeleri ile karşılaştırıldığında ;
– 1.005 TL ekspertiz ücretinin ; sözleşmede açıkça yer alması ve ekspertiz belgeleri ile ipotek belgelerinin dosyada mevcut olması nedeniyle iadesinin uygun olmadığı,
– 215TL ipotek fekücretinin ; masraf açıklamasında açıklayıcı bilgi bulunmaması ve 02.03.2015 tarihli ihtarnamede ipoteğin fekkinin yapılmadığı anlaşıldığı için iadesinin uygun olduğu;
– 945 TL dosya masrafının ; sözleşmede açıkça yer verildiği ve diğer bankaların ortalamaları dikkate alındığında yüksek olmadığından iadesinin uygun olmadığı,
-1.050TL kredi şube masraflarının ; sözleşmede açıkça yer verildiği ve diğer bankaların ortalamaları dikkate alındığında yüksek olmadığından iadesinin uygun olmadığı,
– 684,26 kredi erken kapama ücretinin ; sözleşmelerde yer verilmemesi ve sadece T.İş Bankasının bu ücreti alması nedeniyle iadesinin uygun olduğu ,
– 49,02 TLnakit avans vergi/kom. Ücretinin; müşterinin hesap hareketlerinde kullanmış olduğu nakit avanslarla ilgili bir ücret olduğundan iadesinin uygun olmadığı,
– 105TL dosya ücretinin ; üretici karttan tahsil edildiği , üretici karta ilişkin herhangi bir sözleşmenin banka tarafından sunulmaması ve herhangi bir kredi ile ilişkilendirilememesi nedeniyle iadesinin uygun olduğu ,
– 303,24 üretici kart sigorta priminin ; üretici kart sözleşmesinin , sigorta poliçelerinin ve müşteri beyanının banka tarafından sunulmaması nedeniyle iadesinin uygun olduğu,
– 931,28 TLKKDF oranının; kredinin gerek ödeme planında ve gerekse müşteri beyanında belirtildiği gibi bireysel kredi olduğu anlaşıldığından iadesinin uygun olmadığı kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Alınan bila tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; bankanın gönderdiği cevap yazısında ; davacıya, davaya konu kesintiler ile bilgi verilmediği tespit edildiği, ekspertiz belgelerinin dosyaya sunulması nedeniyle 1.005,00 TL ekspertiz ücretinin iadesinin uygun olmadığı , davacının kullandığı kredinin bireysel kredi olması nedeniyle 931,28 TL KKDF’nin iadesinin uygun olmadığı , erken kapama ücretinin, sözleşmeye uygun tahsilat yapılmadığından 684,26 TL nin iadesinin uygun olduğu, dosya masrafı olarak tahsil edilen 105,00 TL nin , kaynağının bulunamaması ve sözleşmede de yer almaması nedeniyle iadesinin uygun olduğu, ipotek fek edildiğine dair belgenin gönderilmemesi ve ipoteğin devam ettiğine dair belgenin sunulmuş olması nedeniyle 215,00 TL nin iadesinin uygun olduğu ,dava dilekçesinde sigorta poliçesinin yer almamasına rağmen 09.07.2020 tarihli tarafıma verilen görevlendirmede yer aldığı için değerlendirme yapıldığı ve sigorta poliçelerinin davalı banka tarafınca sunulmaması nedeni ile 303,24 TL nin iadesinin uygun olduğu kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre dava haksız tahsil edilen ücretlerin iadesine ilişkindir. Erken kapama ücreti ve dosya ücreti yönünden yapılan değerlendirmede üm bilirkişi raporlarında da ayrıntısı ile belirtildiği üzere Bankanın sözleşmesinde bulunmaaksızın tahsil ettiği erken kapama ücretleri ve dosya masrafı diğer banka ortalamalarının altında kalsa dahi sözleşme ile düzenlenmediğinden 684,26 TL erken kapama ücreti ve 105,00 TL dosya masrafının iadesi gerekmektedir.
Yine ekspertiz ücreti ve ipotek fek ücreti olarak alınan 1.220,00 TL den bankaca belgelendirilen 1005,00 TL nin iadesi gerekmese de ( bir kısım raporlarda bu ücrettin tamamının iadesi gerektiği belirtilmiş ise de bankaca sunulan belgeler nazara alınarak bu belirlemeler hükme esas alınmamıştır) bu tutarı aşan 215,00 TL nin davacıya iadesi gerektiği kabul edilmiştir.
Kabul edilen tutarlara haksız kesinti tarihinden itibaren avans faizi uygulanmıştır.
Bunun dışında iadesi talep edilen ücretler sözleşmede yer alan ve bankanın ücret alma hakkı bulunan emsaller ile orantılı ücretler olmakla fazlaya ilişkin talebin reddi gerekmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur:
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİNE;
-Toplamda 1.004,26 TL ‘ nin 59,39 TL için 25/02/2009; 374,87 TL için 15/02/2010; 250,00 TL için 15/02/2010; 215,00 TL için 26/04/2011 ve 105,00 TL için 25/04/2012 tarihinden işleyecek değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Alınması gerekli 68,60 TL harçtan peşin alınan 74,60 TL harcın mahsubu ile artan 6,00 TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde yatırana geri verilmesine,
3-Davacı tarafından yatırılan 35,90 TL başvurma harcı ve 74,60 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 1.500,00 TL bilirkişi ücreti, 306,50 TL tebligat ve müzekkere gideri olmak üzere toplam 1.806,50 TL yargılama giderlerinin davanın kabul ve red oranına göre 415,34 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, geri kalan kısmın kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan 250,00 TL yargılama giderlerinin davanın red oranına göre 192,52 TL ‘nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 1.004,26 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 3.363,74 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Sarf edilmeyen gider avansın kararın kesinleşmesinden sonra iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı miktar itibari ile kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup, anlatıldı. 11/11/2021

Katip … Hakim …
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır