Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/863 Esas
KARAR NO : 2018/786
DAVA : İstirdat (Kooperatiften İhraçtan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/12/2017
KARAR TARİHİ : 19/11/2018

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Kooperatif Aidat Borcundan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkili davacı …’ün davalı kooperatifin kuruluşundan itibaren kooperatife üye olduğunu ve kooperatif aidatların ödediğini, ancak davalı Kooperatif Yönetim Kurulunun … tarihli kararı ile kooperatif üyeliğinden ihraç edildiğini, müvkekili tarafından ihraç kararının iptali için dava açıldığını ve Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin …/… esas …/… karar sayılı kararı ile davanın reddine karar verilerek kooperatif ihraç kararının kesinleştiğini, fakat kooperatife ödenen iadatların müvekkiline iade edilmediğini, toplam 34.000,00 TL kooperatif alacağının iadesi için davalı tarafa yazılı ihtarda bulunulmasına rağmen ödemenin yapılmaması nedeniyle Antalya … İcra Müdürlüğünün …/… esas sayılı dosyasından takibe geçildiğini, davalının itiraz etmesi nedeniyle takibin durdurulmasına karar verildiğini; müvekkili davacı …’ün de kooperatife üye olduğunu, davalı Kooperatif Yönetim Kurulunun 26/11/2002 tarihli kararı ile kooperatif üyeliğinden ihraç edildiğini, müvekkili tarafından ihraç kararının iptali için dava açıldığını ve Antalya Asliye Ticaret Mahkemesinin …/… esas …/… karar sayılı kararı ile davanın reddine karar verilerek kooperatif ihraç kararının kesinleştiğini, fakat kooperatife ödenen iadatların müvekkiline iade edilmediğini, toplam 46.000,00 TL kooperatif alacağının iadesi için davalı tarafa yazılı ihtarda bulunulmasına rağmen ödemenin yapılmaması nedeniyle Antalya … İcra Müdürlüğünün …/… esas sayılı dosyasından takibe geçildiğini, davalının itiraz etmesi nedeniyle takibin durdurulmasına karar verildiğini, davacılara iade edilmeyen aidatlar nedeniyle davalı kooperatifin sebepsiz zenginleştiğini belirterek, bu nedenlerle müvekkili Fatoş yönünden 34.000,00 TL kooperatif alacağına 16/06/2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, müvekkili Seyfettin yönünden 46.000,00 TL kooperatif alacağına 08/08/2003 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkiline verilmesini, davalı kooperatifin dava konusunu alacakları karşılar nitelikteki taşınır, taşınmaz malları ile banka hesapları üzerine ihtiyati haciz konulmasını, yargılama giderlerinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; aralarında bağlantı bulunmayan davaların birlikte açılmasının mümkün olmadığını, davaların tefrik edilmesi gerektiğini, davacı …’ün müvekkili kooperatifin müdürlüğünü yaptığını, kendi şirketi ile başkanı olduğu kooperatif arasında şirket yetkilisi olarak sözleşmeler imzaladığını, elinde bulundurduğu kooperatife ait çekleri kendi şirketini alacaklı göstererek keşide ettiğini, genel kurulda “bundan böyle çek keşide edilmeyecektir” kararı alınmasına karşılık kendi kendisine çek keşide ettiğini ve bunu icra takibine koyduğunu, üyelere ait dairelerin satışının son anda ve büyük uğraşlarla engellendiğini, sahte faturalar ibraz ederek bedellerini almaya çalıştığını, kovuşturma yapılmasını engelleyen erteleme yasası nedeniyle ceza almaktan kurtulduğunu, diğer kooperatif üyelerinin aidatlarının çekip kendi adına yatırdığını, bu bilgilerinin hepsinin Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesinin …/… esas sayılı dosyasında yer aldığını, davacı … usulsüz işlemleriden dolayı 2002 yılında ihraç edildiğini, davacı … ihraç kararının kesinleştiğini, davacı alacağının zamanaşımına uğradığını, davacı …’un müvekkili kooperatif yönetim kurulunun 16/06/2008 tarih ve 141 sayılı kararıyla iadatlarını ödemediğinden dolayı kooperatiften çıkartıldığını, davacının bu karara karşılık olarak Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesinde açtığı davanın reddedildiğini, kooperatif üyeliğinden ihraç kararının kesinleştiğini, davacının alacağının zamanaşımına uğradığını, davacının hiç bir bedel ödemediği halde koopetiften alacağının olduğunu beyan ettiğini, bu nedenlerle farklı hukuki sebeplere dayanan ve aralarında bağlantı bulunmayan davaların tefrikine, davaların zamanaşımı nedeniyle ayrı ayrı reddine, aksi halde davaların esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce, Antalya Asliye Ticaret Mahkemesinin …/… esas …/… karar, Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesinin …/… esas …/… karar, Antalya … İcra Müdürlüğünün …/… esas ve Antalya … İcra Müdürlüğünün …/… esas sayılı dosya asılları dosyamız arasına alınarak incelenmiştir.
Mahkememizce, kooperatifler defter ve kayıtları üzerinde yerinde inceleme yetkisi verilmek suretiyle Mali Müşavir bilirkişi …’den rapor alınmıştır. Bilirkişinin … tarihli raporunda; davacı …’ün, davalı kooperatif tarafından 06/06/2008 tarihinde kooperatif üyeliğinden ihraç edildiği, davacının üyeliği için üyelik aidatı olarak ödediği toplam miktarın 23.188,14 TL olduğu, davacının, kooperatifteki alacağının 31/12/2008 tarihli bilançosuna göre belirlenmesi gerektiği, belirlenen 15.454,14 TL tutarındaki alacağının ise 02/03/2009 tarihi itibariyle muaccel hale geldiği, davacı tarafın asıl alacağına muaccel hale geldiği tarihten dava tarihine kadar işlemiş yasal faiz miktarının 12.285,64 TL olduğu; davacı …’ün, davalı kooperatif tarafından 26/11/2002 tarihinde kooperatif üyeliğinden ihraç edildiği, davacının üyeliği için üyelik aidatı olarak ödediği toplam miktarın 56.618,50 TL olduğu, davacının kooperatifteki alacağının 31/12/2002 tarihli bilançosuna göre belirlenmesi gerektiği, belirlenen 52.587,38 TL tutarındaki alacağının ise 08/04/2003 tarihi itibariyle muaccel hale geldiği, davacının asıl alacağına muaccel hale geldiği tarihten dava tarihine kadar işlemiş yasal faiz miktarının 69.748,15 TL olduğu, dava konusu alacakların muaccel hale geldiği tarihlerden itibaren başlayacak olan 5 yıllık zamanaşımı ile ilgili takdirin mahkemeye ait olduğu belirtilmiştir.
Davacı ve davalı vekilinin itirazları üzerine alınan … tarihli ek raporda, davalı vekilinin itiraz dilekçesinde, davacıların aidat ödemelerinin geç ödenmesi nedeniyle temerrüt faizi hesaplandığı ve yapılan ödemelerin faiz miktarına mahsup edildiğini iddia ettiği, davalı kooperatifin ticari defterleri üzerinde yapılan incelemelerde, davacıların yaptığı aidat ödemelerinin asıl aidat borcuna istinaden ödendiğinin kayıtlı olduğunun görüldüğü, davalı vekilinin davacıların alacaklarının 5 yıllık zamanaşımına uğradığını iddia ettiğini, dava dosyasına sunulan kök raporda belirtildiği üzere davacı …’ün alacağının 02/03/2009 tarihinde muaccel hale geldiği, davacı …’ün ise 08/04/2003 tarihinde muaccel hale geldiği tespit edildiğini, bu tarihlere göre davacıların alacaklarının zamanaşımına uğrayıp uğramadığının takdirinin mahkemeye ait olduğunu, davalı vekilinin davacı alacakları üzerinden faiz hesaplanmasının yerinde olmadığını iddia ettiğini, dava dosyasına sunulan Yargıtay kararı gereğince, davacıların alacaklarının muaccel hale geldiği tarihten dava tarihine kadar yasal faiz oranı üzerinden faiz hesaplandığını belirtmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
A-Davacı … Yönünden Yapılan Değerlendirmede:
Dava, davalı kooperatif üyeliğinden ihraç edilen davacının, çıkma payının istirdadı istemine ilişkindir.
-Davacının, davalı Kooperatif yönetim kurulunun 26/11/2002 tarihli 79 sayılı yönetim kurulu kararı ile kooperatif üyeliğinden ihraç edildiği,
-Davacının, ihraç kararının iptali için açtığı davada, Antalya Asliye Ticaret Mahkemesinin … tarih, …/… esas ve …/… karar sayılı ilamı ile davanın reddine karar verildiği,
-Davacının temyizi üzerine, Yargıtay … Hukuk Dairesinin … tarih, …/… esas ve …/… karar sayılı ilamı ile onama kararı verildiği,
-Davacının karar düzeltme isteminin Yargıtay … Hukuk Dairesinin … tarih, …/… esas ve …/… karar sayılı ilamı ile süre yönünden reddine karar verilerek, ihraç kararının kesinleştiği ve
-Davacı tarafından, Antalya … İcra Müdürlüğünün …/… esas sayılı dosyasında … tarihinde ilamsız icra takibi başlatıldığı anlaşılmaktadır.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 17/2 son maddesine göre; “Çıkan veya çıkarılan ortaklar ile mirasçılarının alacak ve hakları bunları istiyebilecekleri günden başlıyarak beş yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.” hükmü yer almaktadır.
6098 Sayılı TBK 154. maddesinin 2.fıkrası uyarınca, dava açılması veya icra takibi yapılması zamanaşımını kesen nedenlerdendir. Aynı Kanunun 156. maddesi ise, zamanaşımının kesilmesi halinde yeni bir sürenin başlayacağı açıkça belirtmiştir.
Ayrıca, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 17/1 ve ana sözleşmenin 15/1 maddeleri hükümlerine göre, ayrılan ortağın hakları, ortaklıktan çıktığı veya çıkarıldığı yılın bilançosu çerçevesinde iade edilir. Hakların geri ödenmesi ise, ayrıldığı yılın sonunda yapılan bilançonun kesinleşmesinden, başka bir anlatımla bilançonun ertesi yıl genel kurulca kabulünden itibaren bir ay içinde yapılmalıdır. Dolayısıyla alacak, bilançonun genel kurulca kabulünden itibaren bir ay sonra kendiliğinden, herhangi bir ihtara gerek kalmaksızın muaccel hale gelir.
Buna göre, davacının 2002 yılında ihraç edildiği, ayrılan ortağın haklarının ayrıldıkları yıl bilançosunun genel kurulda kabulü suretiyle kesinleşmesinden itibaren bir ay geçtikten sonra muaccel olacağı, somut olayda, 2002 yılı bilançosunun davalı Kooperatif genel kurulunca … tarihinde onandığı ve bir aylık sürenin bitim tarihi olan 08.04.2003 tarihinden itibaren davacının talep hakkı doğduğu anlaşılmaktadır. Ancak, davacının ihraç kararının iptali için açtığı davanın Yargıtay … Hukuk Dairesinin … tarih, …/… esas ve …/… karar sayılı ilamı ile karar düzeltme talebinin reddine karar verilmek suretiyle kesinleştiği anlaşıldığından, 17/11/2005 tarihinden takip tarihi olan 22/05/2013 tarihine kadar 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 17/2 son maddesinde öngörülen 5 yıllık zamanaşımı süresinin dolması nedeniyle, zamanaşımı itirazı nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
B-Davacı … Yönünden Yapılan Değerlendirmede:
Dava, davalı kooperatif üyeliğinden ihraç edilen davacının, çıkma payının istirdadı istemine ilişkindir.
-Davacının, davalı Kooperatif yönetim kurulunun 16/06/2008 tarihli 141 sayılı yönetim kurulu kararı ile kooperatif üyeliğinden ihraç edildiği,
-Davacının ihraç kararının iptali için açtığı davada, Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … tarih, …/… esas ve …/… karar sayılı ilamı ile davanın reddine karar verildiği,
-Davacının kararı temyizi üzerine, Yargıtay … Hukuk Dairesinin … tarih, …/… esas ve …/… karar sayılı ilamı ile onama kararı verildiği,
-Yargıtay “Onama” kararının davacı vekiline … tarihinde tebliğ edildiği, karar düzeltme yoluna başvurulmaması nedeniyle ihraç kararının kesinleştiği,
-Davacı tarafından, Antalya … İcra Müdürlüğünün …/… esas sayılı dosyasında … tarihinde ilamsız icra takibi başlatıldığı, itiraz üzerine … tarihinde takibin durdurulmasına karar verildiği ve iş bu davanın 29/12/2017 tarihinde açıldığı anlaşılmıştır.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 17/2 son maddesine göre; “Çıkan veya çıkarılan ortaklar ile mirasçılarının alacak ve hakları bunları istiyebilecekleri günden başlıyarak beş yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.” hükmü yer almaktadır.
6098 Sayılı TBK 154. maddesinin 2.fıkrası uyarınca, dava açılması veya icra takibi yapılması zamanaşımını kesen nedenlerdendir. Aynı Kanunun 156. maddesi ise, zamanaşımının kesilmesi halinde yeni bir sürenin başlayacağı açıkça belirtmiştir.
Buna göre, davacının ihraç kararının iptali davası açması nedeniyle zamanaşımı süresinin kesildiği ve ihraç kararının kesinleşmesinden takibin başlatıldığı 06/06/2013 tarihine kadar 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 17/2 son maddesinde öngörülen 5 yıllık zamanaşımı süresinin dolmadığı anlaşıldığından, davalının zamanaşımı itirazı yerinde görülmemiştir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 17/1 ve ana sözleşmenin 15/1 maddeleri hükümlerine göre, ayrılan ortağın hakları, ortaklıktan çıktığı veya çıkarıldığı yılın bilançosu çerçevesinde iade edilir. Hakların geri ödenmesi ise, ayrıldığı yılın sonunda yapılan bilançonun kesinleşmesinden, başka bir anlatımla bilançonun ertesi yıl genel kurulca kabulünden itibaren bir ay içinde yapılmalıdır. Dolayısıyla alacak, bilançonun genel kurulca kabulünden itibaren bir ay sonra kendiliğinden, herhangi bir ihtara gerek kalmaksızın muaccel hale gelir.
Buna göre, davacının 2008 yılında ihraç edildiği, ayrılan ortağın haklarının ayrıldıkları yıl bilançosunun genel kurulda kabulü suretiyle kesinleşmesinden itibaren bir ay geçtikten sonra muaccel olacağı, somut olayda, 2008 yılı bilançosunun davalı Kooperatif genel kurulunca 02.02.2009 tarihinde onandığı ve bir aylık sürenin bitim tarihi olan 02.03.2009 tarihinden itibaren davacının talep hakkı doğduğu ve bu tarihten itibaren davacının temerrüt faizine hak kazanacağı dikkate alınarak, bilimsel verilere uygun bilirkişi raporu hükme esas alınarak, genel gider payının düşülmesi suretiyle davacının ödemiş olduğu aidat alacağından kaynaklı olarak 15.454,44 TL alacaklı olduğu anlaşıldığından, 15.454,44 TL’nin temerrüt tarihi olan 02/03/2009 tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlarda yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ve fazlaya ilişkin talebinin reddine karar verilerek, tüm dosya kapsamına göre aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : / Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı …’ün davasının zamanaşımı nedeniyle REDDİNE,
2-Davacı …’ün davasının KISMEN KABULÜ ile; 15.454,44 TL nin temerrüt tarihi olan 02/03/2009 tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlarda yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının fazlaya ilişkin talebinin REDDİNE,
3-Davacı … yönünden alınması gerekli 35,90 TL harcın peşin yatırılan 785,56 TL harçtan mahsubu ile bakiye 749,66 TL harcın karar kesinleştiğinde istemi halinde davacı …’e iadesine,
4-Davacı … yönünden alınması gerekli 1.055,69 TL harçtan peşin olarak alınan 632,34 TL harcın mahsubu ile bakiye 423,35 TL harcın davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
5-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 5.410,00 TL vekalet ücretinin davacı …’ten alınarak davalıya verilmesine,
6-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 2.180,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı …’e verilmesine,
7-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 2.225,47 TL vekalet ücretinin davacı …’ten alınarak davalıya verilmesine,
8-Davacı … tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
9-Davacı … tarafından yapılan 31,40 TL başvurma harcı, 632,34 TL peşin harç, 196,80 TL tebligat ve müzekkere gideri ile 600,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.460,54 TL yargılama giderinden davada kabul edilen miktar dikkate alınarak hesaplanan 663,87 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı …’e verilmesine,
10-Sarf edilmeyen gider avansının HMK.’nın 333. maddesi uyarınca davacıya iadesine,
Dair, davacı …, davacılar vekili ve davalı vekilinin yüzlerine karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, anlatıldı.19/11/2018

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır