Emsal Mahkeme Kararı Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/832 E. 2019/205 K. 10.04.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/832 Esas
KARAR NO : 2019/205
DAVA : İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/12/2017
KARAR TARİHİ : 10/04/2019

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı banka vekilinin … tarihli dava dilekçesinde özetle; davacı banka tarafınca davalı şirkete ticari nitelikli çek taahhüt kredileri çerçevesinde çek defterleri düzenlenerek teslim edildiğini, davalı şirketin mali durumunun zayıflaması ve çek ödemelerinde sorun yaşanması nedeniyle müvekkili banka tarafından 01.06.2017 tarihli hesap kat ihtarnamesi keşide edilerek çeklerin iade edilmemesi halinde gayri nakdi riskleri kapsamında çek sorumluluk bedellerinin depo edilmesi talep ve ihtar edildiğini, depo talebinin yerine getirilmemesi üzerine davalı şirket hakkında Antalya …İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile icra takibine geçildiğini, ödeme emrinin tebliğinden sonra şirket vekili aracılığıyla yapılan itiraz sonucu takibin durdurulduğunu, çek asıllarmm teslimiyle çek sorumluluk bedellerinin depo edilmesi hakkı bulunduğu, yapılacak incelemede müvekkili bankanın alacağının ortaya çıkacağını, davalı şirketin faiz ve faiz oranına itirazının dayanaksız olduğunu, ilgili icra takibinde faiz işletilmediği belirtilerek, davalı şirketin itirazının iptaline, takibin devamına ve icra inkâr tazminatına karar verilmesi talep etmiştir.
Davalı şirket tarafınca davaya yanıt verilmediği görüldü.
Antalya … İcra Dairesinin … esas sayılı dosyası celp edilmiş olup, alacaklısı … A.Ş., borçlusu … İnşaat Taahhüt Turizm Teks. Gıda San. Ve Tic. A.Ş. Olduğu, 43.710,00 TL gayri nakit alacak üzerinden takibe geçildiği, borçlunun itirazı üzerine takibin durduğu anlaşıldı.
… tarihli bilirkişi raporunda özetle; dosyaya ibraz edilen … tarihli davalı şirketin imzasını taşıyan “Beyanname” çek teslim ve tesellüm belgesi niteliğinde bulunmamakla birlikte, ibraz edilen çek yaprağı takip görüntülemeleri sözü edilen beyannameyi takiben davacı bankanın … kodlu Antalya Ticari Şubesince davalı şirkete hesabı üzerine keşide edilmek üzere teslim edilen çeklerden … numaraları havi 19 adet ve …-… teselsül eden numaralan havi 10 adet olmak üzere toplam 29 adet çek yaprağının davalı şirket nezdinde bulunmakla, takip tarihi itibariyle, davacı bankanın her bir çek yaprağı için 1.410,00 TL olan yasal sorumluluk kapsamında çek yapraklarının baskı tarihini takibin 5 yıl sonrasında zaman aşımına uğraması kaydıyla toplam 40.890,00 TL gayri nakdi riski bulunmakta olduğunu, ancak, gayri nakdi çek kredisinden doğan nakdi bir risk bulunmadığını, taraflar arasında düzenlenen Bankacılık Hizmetleri Sözleşmesinde gayri nakdi çek kredisi olası riskini karşılayacak tedbir mahiyette depo talep edilebileceğine ilişkin açık hüküm olmaması yanı sıra, depo talep edilen çek yapraklarının baskı tarihlerinin tevsik edilerek baskı tarihinden itibaren beş yıllık zaman aşımı süresiyle sınırlı olmak kaydı şartıyla depo talebinde bulunulmaması hususlarının dikkate alınması halinde, davacı bankanın davaya konu icra takibine dayanan depo talebinin yerinde olmadığı ve sözleşme bağlamında depo talep hakkı bulunmadığı, kanaat ve sonucuna varıldığını beyan etmiştir.
İhtilaflı hususlarda ve taraf itirazlarının değerlendirilmesi için önceki bilirkişi dosyanın tevdi edildiği, … tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; Somut dava konusuyla ilgili özel nitelikle yasa olan ve 3167 sayılı çek yasasının yerine alan 20.12.2009 tarihli resmi gazetede yayınlanan 5941 sayılı Çek yasasının 3/9 maddesine çekin üzerinde yazılı baskı tarihinden itibaren beş yıl içinde ibraz edilmemesi halinde, muhatap bankanın yasal garanti bedeli ödeme yükümlülüğünün sona erecek olduğu, 5941 sayılı yasanın yürürlüğe girmesinden sonra 03.02.2012 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan değişikler kapsamında geçici 4. maddede bankaların müşterilerine verdikleri eski çek defterleriyle (3167 sayılı mülga yasa döneminde verilen çekler) ilgili olarak muhatap bankanın ödemekle yükümlü olduğu tutara ilişkin sorumluluğunun 30.06.2018 tarihinde sona ereceği düzenlemesi bulunduğunu, müşterilerine nezdinde bulunan mevduat hesapları üzerine düzenlenmiş çek yaprağı teslim eden bu hususlarda faaliyet göstermekle, uzman bir kuruluş olması Bankalar Yasası gereği olan davacı bankanın çek yasası ve karşılıksız çeki elinde bulunduran hamilin yasal garanti tutarını çek yaprağının üzerindeki baskı tarihinden itibaren beş yıllık süre içerisinde talep edebileceği hususunu bilmemesi kabul edilemez olduğunu, 5941 sayılı yasanın 3/9 maddesi hükmüne göre depo talebi her bir çek yaprağının baskı tarihlerine göre bankanın ödeme sorumluluğunun sona ereceği tarihle sınırlı yapılması gerektiği artık tartışılabilir bir husus olmadığını, bunun için davacı banka vekilinin itirazında ileri sürdüğü gibi ayrıca yasa maddesi aranmasının gereği olmadığını, davacı bankaca takip talebinde yapıldığı gibi kayıtsız şartsız bir bedelin depo edilmesi talebi henüz risk doğurmamış olan çek yaprakları için bankaya sınırsız süre için depo tutarının faizsiz istismarını sağlayacağını, davacı banka vekili taraf olarak yasa ve mevzuat hükümlerinin varlığı ve/veya yokluğunu subjektif bir anlayışla yorumlandığını, depo talebiyle ilgili önem arz eden diğer husus ise tazmin edilen çek yapraklarında farklı olarak gayri nakdi çek kredisi kapsamında henüz risk oluşturmayan çek yaprakları için depo talebinde bulunulabilmesi için olası riski karşılayacak tedbir mahiyette depo talep edilebileceğine dair taraflar arasında düzenlenen sözleşme ve bu sözleşmede açık hüküm bulunması gerektiğini, raporda da yer verildiği üzere, dava dilekçesinde tarafların imzaladığı genel kredi sözleşmesinin 23.maddesinde, gayri nakdi çek kredisinden çek yaprağı sorumluluk tutarlarının nakdi teminat olarak bankaya depo edilmesinin müşteri ve kefillerden talep edilebileceğinin yazılı olduğu sözleşmeden alıntı yapılarak belirtilmekle birlikte, dava sürecinde böyle bir sözleşme dosyaya tevdi edilmediği gibi, davacı banka vekilince itiraz dilekçesinde bu hususa hiçbir açıklamada getirilmediğini, buna göre, dava dilekçesinde ayrıntılı anlatımla ileri sürülen ifadelerin sehven yazıldığı sonucunun çıktığını, davacı banka vekilince yapılan itiraz dilekçesinde hala taraflar arasında akdedilen 19.08.2008 tarihli bireysel bankacılık sözleşmesinin 3-C maddesinde mülga 3167 sayılı kanuna göre çekin lehtarma ödemek zorunda kaldığı meblağı müşterinin hesabından alarak bloke hesaba aktarmaya yetkili olacağı maddesinin depo talebine karşılık geldiğini, iddia edildiğini, söz konusu maddenin depo talebi için sözleşmede açık hüküm bulunmasına dair Yargıtay’ın emsal kararlarına uygun olup olmadığı hususunda takdir Mahkemenin olduğunu, itiraz dilekçesi ekinde yeni ibraz edilen kayıtla, dava dilekçesi ekinde sunulan kayıtlar çelişmekte olduğunu, önceki raporda dava dilekçesi ekindeki çek yaprağı takip görüntülemelerine göre davacı bankanın … kodlu Antalya Ticari Şubesince davalı şirkete hesabı üzerine keşide edilmek üzere teslim edilen çeklerden … numaraları havi 19 adet ve … teselsül eden numaraları havi 10 adet olmak üzere toplam 29 adet çek yaprağının davalı şirket yedinde bulunmakla, takip tarihi itibariyle, davacı bankanın her bir çek yaprağı için 1.410,00 TL. olan yasal sorumluluk kapsamında çek yapraklarının baskı tarihini takibin 5 yıl sonrasında zaman aşımına uğraması kaydıyla toplam 40.890,00 TL gayri nakdi riski bulunduğu belirtilmekle birlikte, itiraz dilekçesi ekinde tevdi edilen çek yaprağı takip kayıtlarında davalı şirket yedinde bulunan çek yapraklarını gösterir “boş yaprak” sütununda adet olmadığını, buna karşın iptal sütununda kalan tüm çek yapraklarının iptal edildiğinin kayıtlı olduğunu, oysa dava dilekçesi ekinde sunulu kayıtlarda 29 adet çek yaprağının “Bos Yaprak” olarak kayıtlı olduğu esasıyla gayri nakdi çek kredisi riskinin belirlendiğini, yeni ibraz edilen ve çeklerin teslim ve baskı tarihlerinin de kayıtlı olduğu kayıtlarda ise boş yaprak ve taahhüt rakamı bulunmadığını, tüm çeklere iptal kaydı verildiğini, açık olarak görüldüğünü, bu durumda, kullanılmayan çek yapraklarının iptal edildiği ve dolayısıyla artık davacı bankanın icra takibindeki depo talebine esas ve risk teşkil edebilecek çek yaprağının bulunmadığını beyan etmiştir.
GEREKÇE:
Dava, gayri nakdi çek kredi sözleşmesi uyarınca verilen çek yapraklarının depo bedelinin tahsili amacıyla başlatılmış icra takibine vaki itirazın iptali davasıdır.
Mahkememizce yapılan yargılama sonunda; davacı banka ile davalı arasında bankacılık hizmet sözleşmesi akdedildiği, davacı bankanın davalıya 1.6.2017 tarihli ihtarnamesi ile çek kredisinden doğan gayri nakdi alacağına ilişkin 31.05.2017 kat tarihi itibari ile 31 adet çek yaprağı için 43.100 Tl olan gayri nakdi alacağına ilişkin; çek yapraklarını iade etmesi veya tutarı depo etmesi için 24 saat süre verildiği, ancak ihtarnamenin adres yetersizliği nedeni ile davalıya tebliğ edilemediği anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamından … nolu 2 adet çek yaprağının … tarihinde davalı tarafından davacıya iade edildiği bu çeklere ilişkin depo edilmesi talep edilen tutarın 2.820 TL olduğu ancak söz konusu çek yapraklarının davadan önce davacıya iade edilmesi nedeniyle davacının bu iki çek yönünden itirazın iptalini talep etmekte hukuki yararının bulunmadığı anlaşılmıştır. Bu nedenle … ve … nolu çekler yönünden açılan 2.820,00 TL’lik depo talebine yapılan itirazın iptali davası hukuki yarar yokluğundan reddedilmiştir.
Diğer 29 çek yönünden yapılan yargılamada ise; davacı banka ile davalı arasında 19.08.2008 bankacılık hizmet sözleşmesi imzalandığı bu sözleşmenin 3. Maddesinde ve icra takibine konu 05.09.2014 tarihli taraflar arasında düzenlenen bankacılık hizmet sözleşmesinin 4. Maddesinde bankanın karşılıksız çekin hamiline ödemek zorunda olduğu meblağı müşterinin hesabından alarak bloke hesaba aktarmaya yetkili olduğu , bloke hesap üzerinde bankanın rehin ve mahsup yetkisi olduğu kararlaştırılmıştır. Yargıtay … HD nin …esas sayılı ilamında belirtildiği üzere söz konusu hüküm davacı bankanın çek yaprakları için depo talebinde bulunma hakkının olduğunu göstermektedir. Dolayısı ile 40.890 Tl lik depo talebi yönünden davacının dava açmakta haklı olduğu, ancak davadan sonra söz konusu çek yapraklarının davacıya iade edildiği anlaşıldığından bu kısım yönünden dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına, ve davacı lehine maktu vekalet ücretine hükmedilmesine karar verilmiştir. Yine çekler nakde dönüşmeden davacıya iade edildiğinden faiz oranı yönünden yapılan itirazın da konusuz kaldığı anlaşılmıştır. Ancak takibin ferileri olan icra masrafı ve icra vekalet ücreti yönünden davacının takip tarihi itibari haklı olduğu anlaşıldığından takibin ferilerine yapılan itirazın iptaline karar verilmiştir. Davacının icra inkar tazminat talebi ise koşulları oluşmadığından reddedilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklandığı üzere;
Davalının Antalya … İcra Müd. … esas sayılı dosyasına yaptığı 40.890,00 TL’lik kısmının depo talebine yönelik yaptığı itiraz ve faiz oranı yönünden dava konusuz kaldığından, KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
Davalının takibin ferileri olan icra masrafı, icra vekalet ücretine yaptığı itirazın iptaline,
… ve … nolu çekler yönünden açılan 2.820,00 TL’lik depo talebine yapılan itirazın iptali davası hukuki yarar yokluğundan reddine,
Koşulları oluşmadığından icra inkar tazminat talebinin reddine,
Alınması gerekli 44,40-TL harçtan peşin alınan 527,91-TL harcın mahsubu ile bakiye 483,51-Tl harcın istek halinde davacıya iadesine,
Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 2.725,00 -TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan tebligat, müzekkere ve bilirkişi masrafı olmak üzere toplam 703,50-TL yargılama giderlerinin davanın kabul ve red oranına göre 658,11 Tl nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Sarf edilmeyen gider avansın kararın kesinleşmesinden sonra iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu. Anlatıldı. 10/04/2019

Katip …
¸e-imzalı

Hakim …
¸e-imzalı