Emsal Mahkeme Kararı Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/585 E. 2018/840 K. 04.12.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/585 Esas
KARAR NO : 2018/840
DAVA : Genel Kurul Kararının İptali (Kooperatif Genel Kurul Kararının İptali)
DAVA TARİHİ : 14.08.2013
KARAR TARİHİ : 04/12/2018
BİRLEŞEN DAVA (Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/216 esas 2017/722) :
DAVA : Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 14.08.2013
KARAR TARİHİ : 04.12.2018

Davacılar vekili tarafından açılmış bulunan yukarıda açık konusu yazılı davanın yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
ASIL DAVA:
Davacılar … ve … Mahkememize vermiş oldukları dava dilekçesinde özetle; davalı kooperatifin üyesi iken kooperatiften ihraç edildiklerin, ihraç kararı kesinleşmeden … tarihinde genel kurul toplantısı yapıldığını, genel kurul toplantısına çağrılmadığını beyan ederek davanın kabulü ile, kooperatif tarafından yapılan … tarihli genel kurul toplantısının ve bu toplantıda alınan kararların iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; kooperatif üyelerine usulüne uygun bir şekilde toplantıya davet edildiğini, ayrıca üyelerin cep telefonlarına kısa mesaj gönderildiğini, davacıların genel kurul toplantısından haberdar olduklarını, kooperatif genel kurulunda alınan kararlara hükümet komiseri gözetiminde usülüne uygun olarak alındığını, davacı …’in aynı zamanda kooperatif üyelerinden …’in oğlu olup, …’in genel kurula katıldığını, davacıların ihraç kararlarına ilişkin olarak zaman kazanmak için bu davayı açtıklarını, kooperatife olan aidatlarını ödememeleri nedeniyle yasal prosedürün izlendiğini, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı … mahkememize vermiş olduğu … taihli dilekçesi ile davadan feragat ettiğini beyan etmiştir.
Davacı kooperatifin sicil dosyası Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden getirtilmiş, dosya içerisine konulmuştur.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda:
“Mahkememiz dosyasının resen seçilecek bir hukukçu, bir mali müşavir bilirkişiden oluşacak bilirkişilere tevdii ile, davacı …’in yükümlülüklerine yerine getirmemesi nedeniyle ihraç kararının hukuka uygun olup olmadığı hususunda rapor tanzimi istenilmiştir. Mahkememizce seçilen Mali Müşavir…, … tarihli raporlarında sonuç olarak; Dava dilekçesinde toplam yedi kişi dava açmış olmakla, davanın sadece … ile ilgili olarak yürütüldüğü görülmüştar. Ayrıca dava konusu Genel Kurul kararının iptali ve üyelikten çıkarma kararının iptali de istenmişse de mahkememizce verilen ara kararından ortaklığın çıkarılmasıyla ilgili inceleme yapılmasına karar verildiğinden incelemenin bu doğrultuda yapıldığını, davacıya birikmiş aidat borçlarıyla ilgili K.K. 27. Maddesinde belirtildiği ve yerleşmiş Yargıtay içtihatlarına göre birinci ihtarmade münasip süre ve ikinci ihtarnamede 1 aylık sür verildiği gibi, birinci ve ikinci ihtarnamedeki talep edilen rakamların aynı olup, verilen sürelerde talep edilen tutarın ödenmemesi halinde sonucu da açık bir şekilde belirtildiğini, birinci ve ikinci İhtarname ile ihraç ihtarnamesi usulüne uygun olarak gönderildiğini ve tebliğ edildiğini, davacıya ihra kararının … tarihinde gönderildiğini ve … tarihinde tebliğ edildiğini, davacının … tarihinde yapılan olğan genel kurul toplantısına katılmadığını, bu toplanmtıda ihraçla ilgili görüşme yapılmdığını,toplantı tutanağına 20 kişinin ihraç edildiğinin yazıldığını, davacının herne kadar ihrçija kararının usulüne uygun olmadığını ve iptalini talep etmiş isede ihraç kararının usule uygun olduğunu, yasal sürelerde alınan genel kurul kararları doğrultusunda aidatlarını ödememesi nedeniyle usule uygun olarak iki ihtarname gönderildiğini, buna rağmen aidat borçlarını ödemediğini,katıldığı her genel kurulda da aidatını ödemeyen üyelerle ilgili gündem maddelerinde görüşmeler yapıldığını, ayrıca toplantılarda istenen aidatların ödenmeyecek bir durumda olduğunu ve üyeleri zor durumda bırakacaığı doğrultusunda olumsuz bir şerh toplantıya katılan üyeler veya davacı tarafından düşülmediğini, bu nedenle kooperatif tarafından alınan ihraç kararının yerinde ve usulüne uygun olduğu görüş ve kanaatine vardıklarını beyan etmişlerdir.
Dava genel kurul kararlarının iptali ile davacının ihracına dair kararın iptaline ilişkindir. Davacı kooperatiften ihracına ilişkin kararın iptalini isterken ,geçmiş tarihli aidat belirlenmesine ilişkin genel kurul kararlarının yerinde olmadığını ,belirlenen aidatların fahiş olduğunu iddia etmektedir. Öncelikle aidatların belirlenmesine dair genel kurullarının yapılış tarihleri nazara alındığında iptali için yasada öngörülen hak düşürücü sürenin çok uzun süre önce geçtiği , dolaysıyla bu davada bu genel kurul kararlarının değerlendirilmesinin mümkün olmadığı anlaşılmıştır. Davacı ayrıca aidat belirlenmesine dair genel kurul kararlarında fahiş aidatlar belirlenmesi nedeniyle müvekkilinin aidatlarını ödeyemediğini iddia ederek ,bu durumu ihraç kararının haksızlığına bir gerekçe olarak ileri sürmektedir. Ancak süresinde bu genel kurul kararlarının iptali istenmediğinden, aidatların fahiş olup olmadığı değerlendirilmemiş, belirlenen aidat tutarlarına göre davacının borcu belirlenmiştir. Ayrıca davalının Ana sözleşme ve Kooperatifler Yasasına uygun işlem yapıp yapmadığı değerlendirilmiştir. Alınan bilirkişi raporunda da açıkça belirlendiği üzere ,kooperatifin davacının ihracı işlemlerini Ana sözleşmeye ve yasaya uygun yaptığı ,iptalini gerektirir bir durumun bulunmadığı anlaşılmıştır.” gerekçesi ile davanın reddine dair verilen …/… E- …/… K sayılı karar davacı … vekilince temyiz edilmiştir.
Davacı vekilinin temyiz itirazları kabul edilerek Yargıtay … Hukuk Dairesinin …/… Esas …/… karar sayılı ilamında “Kooperatif genel kurul toplantılarına çağrılmayan üyenin toplantı nisabına etkisinin bulunmaması halinde bu husus tek başına genel kurulun iptali için yeterli değildir. Ancak 30.06.2013 tarihli genel kurulun 5. maddesinde davacının da içinde bulunduğu bir kısım üyelerin ihracına karar verildiği, davacının süresi içerisinde iptal davası açtığı anlaşılmıştır. Genel kurul kararları kooperatif ile üyesi arasında yapılan bir sözleşme niteliğindedir. TBK’nın 88 ve TBK’nın 120. maddeleri sözleşme faizinin yasal faizin iki katından fazla olamayacağına amirdir. davacıdan yasanın amir hükmüne aykırı olarak faiz talep edilerek ödenmemesi üzerine ihraç edildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda mahkemece bilirkişi heyetinden ek rapor alınarak ihraç kararına dayanak yapılan ihtarnamelerde yukarıda belirtilen kanun hükümlerinin aksine davacıdan fazla faiz talep edilmiş ise bu ihtarnameler dayanak yapılarak ihraç kararı verilemeyeceği göz önünde bulundurularak bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir, kabule göre, davacı … hakkında bir karar oluşturulmaması doğru görülmemiştir ” gerekçesi ile bozulmasına karar verilmiş ve mahkememizini yukarıda belirtilen sırasına kaydı yapılmıştır.
Mahkememizce Yargıtay bozma ilamına uyularak yargılamaya devam edilmiştir.
BİRLEŞEN DAVADA;(Mahkememizin …/… Esas …/… Karar sayılı dosyası) :
Davacılar …, …, …, … müştereken vermiş oldukları dava dilekçesinde özetle; davalı kooperatifin genel kurul toplantısının 30 Haziran 2013 günü yapıldığını, ancak yapılan genel kurul toplantısına kooperatif üyesi olarak davet edilmediklerini ortaklık hak ve yükümlülüklerinin karar kesinleşinceye kadar devam etmesi gerektiğini, ihraç kararı kesinleşene kadar hak ve yükümlülüklerinin davet ettiği halde ortaklıktan çıkarılma kararı kesinleşmiş gibi genel kurul toplantısına çağrılmamalarının hukuka uygun olmadığını,üyelikleri devam ettiği halde genel kurul toplantısına katılmasının engellendiğini bu nedenle genel kurul kararlarının iptalini ile ihraç kararının tedbiren durdurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkememizce …/… Esas sayılı dosyada yapılan yargılamada; öncelikle … tarihli tensip ara kararı ile taraflar arasında mecburi dava arkadaşlığı bulunmadığı, her davacının mali yükümlülüğünün birbirinden ayrı ve farklı olduğu göz önüne alınarak davaların tefrikine karar verilmiş, davacı … için esas davada yargılamaya devam edilmiş, diğer davacılar tarafından açılan davalar Mahkememizin farklı farklı esaslarına kaydedilmiştir.
Yapılan yargılama sonucunda;
“Dava genel kurul kararlarının iptali ile davacının ihracına dair kararın iptaline ilişkindir. Davacı kooperatiften ihracına ilişkin kararın iptalini isterken ,geçmiş tarihli aidat belirlenmesine ilişkin genel kurul kararlarının yerinde olmadığını ,belirlenen aidatların fahiş olduğunu iddia etmektedir. Öncelikle aidatların belirlenmesine dair genel kurullarının yapılış tarihleri nazara alındığında iptali için yasada öngörülen hak düşürücü sürenin çok uzun süre önce geçtiği , dolaysıyla bu davada bu genel kurul kararlarının değerlendirilmesinin mümkün olmadığı anlaşılmıştır. Davacı ayrıca aidat belirlenmesine dair genel kurul kararlarında fahiş aidatlar belirlenmesi nedeniyle müvekkilinin aidatlarını ödeyemediğini iddia ederek ,bu durumu ihraç kararının haksızlığına bir gerekçe olarak ileri sürmektedir. Ancak süresinde bu genel kurul kararlarının iptali istenmediğinden ,aidatların fahiş olup olmadığı değerlendirilmemiş ,belirlenen aidat tutarlarına göre davacının borcu belirlenmiştir. Ayrıca davalının Ana sözleşme ve Kooperatifler Yasasına uygun işlem yapıp yapmadığı değerlendirilmiştir. Alınan bilirkişi raporunda da açıkça belirlendiği üzere ,kooperatifin davacının ihracı işlemlerini Ana sözleşmeye ve Yasaya uygun yaptığı ,iptalini gerektirir bir durumun bulunmadığı anlaşılmıştır.” gerekçesi ile davanın reddine dair verilen karar davacı … vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Yargıtay …Hukuk Dairesi’nin… tarih ve …/… Esas …/… Karar sayılı ilamı ile;”Dava, kooperatif genel kurul kararının iptali istemine ilişkindir. Davacı ile birlikte 7 ortak genel kurul toplantısına çağırılmadıklarından bahisle, genel kurul kararının iptalini talep ve dava etmişler, mahkemecede birlikte açılan bu davalar ayrılarak karara bağlanmıştır. Kooperatif Kanunu’nun 53/3-3. maddesi uyarınca genel kurul kararının iptali konusunda açılan davaların birleştirilerek görülmesi gerektiği hükmünü içerir. Gerek toplantı gerek karar nisaplarının değerlendirilmesi açısından da kanunun açık hükmüne göre davaların birlikte görülmesi gerekir. Bu nedenle aynı genel kurulun iptaline yönelik tüm davaların birlikte görülmesi gerekirken ayrı ayrı görülmesi doğru görülmemiştir.” gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkememizce Yargıtay bozma ilamına uyularak yargılamaya devam edilmiştir.
Mahkememizin bu dosyasıyla Mahkememizin …/… Esas sayılı dosyası arasında şahsi ve fiili irtibat bulunduğu anlaşılmakla, her iki dosyanın HMK.’nun 166. maddesi gereğince hukuki irtibat nedeniyle birleştirilmelerine dair karar verilmiştir.
Mahkememiz kayıtlarının tetkikinden, davacı … tarafından açılan davanın …/… E – …/… K sayılı karar ile feragat nedeniyle reddine, davacı … tarafından açılan davanın …/… E- …/… K sayılı karar ile feragat nedeniyle reddine, davacı … tarafından açılan davanın …/… E- …/… K sayılı karar ile feragat nedeniyle reddine karar verildiği,
Davacı … tarafından açılan davanın Yargıtay … H.D nin …/… E- …/… K sayılı bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucu kabulüne karar verildiği, …/… E- …/… K sayılı kararın temyiz incelemesinde olduğu,
Davacı İrfan Yeşilpınar tarafından açılan davanın Yargıtay … H.D nin …/…- …/… K sayılı bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucu kabulüne karar verildiği, …/… E- …/… K sayılı kararın temyiz incelemesinde olduğu, anlaşılmıştır.
Bu nedenle Mahkememizce davacıları … ve … ile birleşen dosya davacısı … için yargılamaya devam edilmiş,
Önceki bilirkişi …’den asıl dava ve birleşen davada Yartıgay bozma ilamı da dikkate alınarak davacıların ihraç kararının kooperatif ana sözleşmesi ve kooperatif kanunu kapsamında yerinde olup olmadığı hususunda rapor alınmıştır. Bilirkişinin raporunda; asıl davada davalı kooperatif tarafından keşide edilen her iki ihtarnamenin usulüne uygun olarak düzenlendiği ve davacı tarafa tebliğ edildiği, ihraç kararına dayanak olan ihtarnamelerde belirtilen davacı gecikme faizi borcunun 282,87 TL tutarında fazladan bildirildiği, bu durumun davacı tarafı ödemede tereddüde düşerecek nitelikte olmadığı ve davalı kooperatifin ihraç kararının yerinde olduğu, birleşen dava da davalı kooperatif tarafından keşide edilen her iki ihtarnamenin usulüne uygun olarak düzenlendiği ve davacı tarafa tebliğ edildiği, ihraç kararına dayanak olan ihtarnamelerde belirtilen davacı gecikme faizi borcunun 200,14 TL tutarında fazladan bildirildiği, bu durumun davacı tarafı ödemede tereddüde düşerecek nitelikte olmadığı ve davalı kooperatifin ihraç kararının yerinde olduğu belirtilmiştir.
Mahkememizce yine mahkememizin …/… Esas ve …/… Esas sayılı dosyalarından verilen karar örnekleri ile birlikte bilirkişi raporlarının bir sureti dosyamız arasına alınmıştır.
Mahkememizce daha önce asıl dava ve birleşen dava yönünden davacı vekilinin itirazları da dikkate alınarak ve mahkememiz dosyası arasına alınan …/… Esas ve …/… Esas sayılı dosyalarından verilen gerekçeli karar ve bilirkişi raporları da dikkate alınarak mali müşavir bilirkişi …’dan ve hesap uzmanı …’dan kooperatif üyesinin kooperatiften ihraç kararına teşkil eden ihtarnamelerde üyenin kooperatife olan asıl ve borç ve fer-ilerinin Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda rapor alınmıştır. Bilirkişi heyetinin raporunda; Davaya Konu … İŞYERİ KOOPERATİFİ’ nin … tarihli 2012 yılına ait Olağan Genel kurul Hazirun Cetveli İncelendiğinde; Kooperatifin Hazirun cetvelinde kayıtlı 118 üyesi mevcut olduğu, Toplantıya 59 üyenin katıldığı ve Hazirun cetvelinde (11 vekaleten, 48 asaleten) imzası olduğu görüldü. Toplantı yeter sayısı mevcut olduğu, Davacıların Hazirun cetvelinde isimleri olduğu, Davacı …’ in Genel Kurula Katılamadığı, Davacı …’in Toplantıya katıldığı, Gündemin 5. Maddesi olan Üye ihraçlarının görüşüldüğü, genel kurul toplantı tutanağında davacının muhalefet şerhine rastlanmadığı, Kendisinin GK ‘ya katılmasına ve oy kullanmasına haksız olarak izin verilmediği İddiasıyla açılan genel kurul kararlarının iptali davaların uygulanması öngörülen etki kuralına göre, ana sözleşmeye göre bir oy hakkı bulunan davacının karar alınmasında etkili olmayacağının görüldüğü, Davalı S.S.MERMERLER İŞYERİ KOOPERATİFİ tarafından yapılan tebligatların uygun olmakla birlikte, Yapılan tebligatlarda Davacıların Asıl borçlarına uygulanan Faiz oranlarının TBK’ nun 88 ve 120. Maddelerinde belirtilen esaslardan fazla olduğu, Davalı Kooperatif Defterlerinde kayıtlı Yukarıda Tablo-1 ve Tablo-2 de görülen Asıl Borçlarına Kooperatif Olağan Genel Kurulda alınan Aylık %2 Faiz Kararı Bakımından Genel Kurul Kararları Üyeler bakımından Sözleşme hükmünde olduğundan, TBK’nun 120. Maddesi hükmü Gereği (01.01,2006 tarihinden itibaren yasal faiz oranı Yıllık %9 olduğu) Yıllık fiaz oranları Dönemde uygulanan %9 oranının 2 katından (9×2=%18) fazla olamayacağından,
Davacı … bakımından;
Davacı … için davalı kooperatif isteyebileceği asıl borç tutarı 42.975,00 TL, davacı … için davalı kooperatifin istediği faiz tutarı 6.364,06 TL, davacı … için davalı kooperatifin isteyebileceği faiz tutarı 5.425,37 TL,
Birleşen dosya davacısı … bakımından;
Davacı … için davalı kooperatifin isteyebileceği asıl borç tutarı 42.975,00 TL,
Davacı … için davalı kooperatifin istediği faiz tutarı 6.364,06 TL,
Davacı … için davalı kooperatifin isteyebileceği faiz tutarı 5.451,73 TL, yasaya uygun olmayan faiz toplamının 912,33 TL olduğu,
Davalı kooperatifin davacılardan Talep ettiği Yasaya uygun olmayan Faiz Farkları Davacılar bakımından yukarıdaki gibi olduğu, Tespit edilen Fazla faiz talebi sonrası 30.06.2013 tarihinde yapılan 2012 yılı olağan Genel Kurul Toplantısında alınan kararlarının iptaline ilişkin kararın ve faiz farkının fahiş olup olmadığını takdirinin Mahkeme Heyetine ait olduğu belirtilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sonunda;
Davalı Kooperatifin 30.06.2013 tarihinde 2012 yılına ait genel kurul toplantısının yapıldığı, genel kurul toplantı gündemi ve çağrısına ilişkin posta listesinde davacıların isimlerinin bulunmadığı, 118 üyeden 59 üyenin toplantıya katıldığı, toplantı ve karar yeter sayısının kanun ve anasözleşme hükümlerine uygun olduğu,
Davac … bakımından, 1. ve 2. İhtarnamelerde, Yargıtay bozma ilamına uygun, yargı denetimine elverişli ve bilimsel verilere göre hazırlandığının tespiti ile itibar edilen bilirkişi heyeti raporuna göre fazladan 938,69 faiz talep edildiği,
Davac… bakımından, 1. ve 2. İhtarnamelerde Yargıtay bozma ilamına uygun, yargı denetimine elverişli ve bilimsel verilere göre hazırlandığının tespiti ile itibar edilen bilirkişi heyeti raporuna göre fazladan 912,33 TL faiz talep edildiği,
Buna göre her iki davacı yönünden davalı Kooperatifin ortaklıktan çıkarılmasına ilişkin ihtarın Kooperatifler Kanunu’nun 16 ve 27 maddeleri ile, Kooperatif Anasözleşmesinin 14. Maddesine aykırı olduğu, ihtarnamede istenen borç ile gerçek borç arasında fahiş fark bulunduğu, bu nedenle ihraç kararlarının gerçek borcu yansıtan ihtarnameler dayanmadığı, davacıların ihracına yönelik kararın haksız olduğu anlaşıldığından, davacı … tarafından açılan davanın feragat nedeniyle reddine, davacı … (mirasçıları) ve birleşen dosya davacısı … tarafından açılan davaların ayrı ayrı kabulü İle; davalı kooperatifin 30/06/2013 tarihli genel kurul toplantısında davacıların kooperatif üyeliğinden ihracına dair toplantı tutanağının 5.maddesi ile alınan kararın iptaline dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı … tarafından açılan davanın FERAGAT nedeniyle REDDİNE,
2-Davacı … (mirasçıları) ve birleşen dosya davacısı … tarafından açılan davaların ayrı ayrı KABULÜ İle; davalı kooperatifin 30/06/2013 tarihli genel kurul toplantısında davacıların kooperatif üyeliğinden ihracına dair toplantı tutanağının 5.maddesi ile alınan kararın İPTALİNE,
3-Asıl dava yönünden alınması gerekli 35,90 TL harçtan peşin olarak alınan 24,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 11,60 TL harcın davalıdan tahsiline, Hazine’ye gelir kaydına,
4-Birleşen dava yönünden alınması gerekli 35,90 TL harçtan peşin olarak alınan 24,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 11,60 TL harcın davalıdan tahsiline, Hazine’ye gelir kaydına,
5-Davacı … tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Asıl dava yönünden ve birleşen dava yönünden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Uyarınca hesaplanan 2.180,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı …’e verilmesine,
7-Davacı tarafından asıl dava ve birleşen dava yönünden yapılan 24,30 TL peşin, 24,30 TL peşin, 24,30 TL başvurma, 24,30 TL başvurma, 505,35 TL tebligat, müzekkere, Yargıtay gidiş-dönüş masrafı, 1.900,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.502,55 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
8-Sarf edilmeyen gider avansının HMK.’nın 333. maddesi uyarınca davacıya iadesine,
Dair, davacılar … ve birleşen dosya davacısı … vekilinin ve davalı vekilinin, kararın tebliği tarihinden itibaren 15 gün içerisinde TEMYİZ yasa yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, anlatıldı. 04/12/2018

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır