Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/778 Esas
KARAR NO : 2018/798
DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/11/2016
KARAR TARİHİ : 21/11/2018

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; …’ın maddi ve manevi zarara uğramasına sebebiyet veren kaza … Hizmetleri A.Ş.’nin işleteni olduğu … plakalı özel halk sürücüsü …’ın ve … plakalı motosiklet sürücüsü …’in asli kusuruyla meydana geldiğini, belirtilen kazada … vefat ettiğini ve bu nedenle Antalya … Ağır Ceza Mahkemesinin …/… E. …/… K. Sayılı ilamı ile … ve …’in asli kusurlu şekilde kazaya sebebiyet verdiklerine hükmedilmiş ve hapis cezası ile cezalandırıldığını, …’ın desteği ve annesi …’dan yoksun kalması sebebiyle şimdilik 1.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatına hükmedilmesini, 250.000,00 TL manevi tazminatına hükmedilmesini, davacı 4 yaşında olması sebebiyle hiçbir gelirinin olmamasına binaen davanın adli yardımlı olarak görülmesini talep etmiştir.
Davalı …’ın cevap dilekçesinde özetle; kazanın kendisinin ve diğer davalı …’in kusuru ile ölümle neticelenen kazanın meydana geldiğinden bahsedilmiş, bu hususu kabul etmediğini, Ağır Ceza Mahkemesi tarafından verilen karar henüz kesinleşmediğini, dosyanın Yargıtay’da olduğunu, talep edilen manevi tazminat talebinin fahiş bir rakam olduğunu, ayrıca yolcu indirme bindirme işlemi bitince duraktan çıkmaya hazırlanırken sol aynadan yolu kontrol ettiğini ve bu durumun kameradan da göründüğünü, yol müsaitti ve sola sinyalini vererek yaya yürüme hızında kontrollü bir şekilde duraktan çıktığını, yola paralel pozisyonda 5-6 saniye gittiğini, sonrasında fren ve ardından çarpma sesi duyduğunu, zaten resimden anlaşılacağı üzere ben sol aynamdan yola baktığımda her hangi bir aracın fan dahi yokken kaza anına ait kamara vidyo görüntülerinde ben ilerlemeye başladıktan 5-6 saniye sonra benim solumda bir aracın far ışıkları belirlemekte, bunun akabinde de kaza meydana geldiğini, kaza tamamen beni sollamaya başlayan, hatta 13 metre olan otobüsün neredeyse cn önüne kadar da sollamış bulunan, fren yapmayıp birkaç metre daha gitse sollamayı tamamlayacak olan aracın aniden fren yapması ile meydana geldiğini, zaten bir önceki sayfada kaza anına ait resimden anlaşılacağı üzere yan şeridimde meydana gelen kaza benim solumdaki şeritte meydana geldiğini, kaza sonrası araç sürücüsü aryayavari yine durduğu yerden, yani benim solumdan yoluna devam etmiş ve kaza yerinden kaçtığını, kaza sonrası polis ekiplerince … tarihli kaza tespit tutanakta kazaya neden olan araç sürcüsü ……’nin kaza yerini terk etmiş olması sebebiyle kusur dağılımı yapılamadığının belirtildiğini bu nedenle davanın reddini talep etmiştir.
Davalı Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; … Hizmetleri A.Ş.’nin işleteni olduğu … plakalı özel halk otobüsü sürücüsü …’ın yolcu indirme bindirme yaptıktan sonra, yolun durumunu kontrol etmeden yaptığı sola ani manevrayla, kendi şeridinde ilerlemekte olan vc …’nin sürücü olduğu … plakalı otomobilin aıh şekilde durm ısına sebep olduğu, …’ın annesi maktul …’un yolcusu olduğu … plakalı motosikletin sürücüsü ……’in fren yapmasına rağmen durmayarak önünde ani şekilde duran otomobile çarptığı vc çarpmanın etkisiyle motosikletten fırlayan …’un otobüsün arka tekerinin önüne düştüğü ve kafası tekerin altında kalarak olay yerinde vefat etmesi sebebiyle oluşan maddi ve manevi hasarın tazmini istemi ile 1.000 TL. maddi 250,000 TL manevi olmak üzere toplamda 251.000 TL, değerinde maddi ve manevi tazminat istemi ile müvekkil idare aleyhine açılan davayı usul ve esas yönünden kabul etmediklerini, Büyükşehir Belediyesinin mücavir alanı dahilinde denetimi altında toplu taşıma hizmetini yürüten … plaka sayılı toplu taşıma aracı müvekkil idare adına kayıtlıdır, Ancak müvekkil İdare aracın maliki olduğu halde, işleteni olmadığını, aracı uzun süreli kiralayan taraf diğer davalı … Hizmetleri Petrol Sanayi ve Ticaret A.Ş. olduğunu, sadece müvekkil idare söz konusu araca Toplu Taşıma Ruhsatı veren kurum olduğunu, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 3. maddesine göre meydana gelen kazadan işleten sıfatıyla … Hizmetleri Petrol Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin sorumlu olduğunu, bu nedenle davanın müvekkile yönetilmeyeceğinden davanın usul ve esas yönünden reddini talep etmiştir.
Davalı Ulaşım Hizmetleri… Vekilinin cevap dilekçesinde özetle; müvekkil şirket, Antalya şehir içi ulaşımını sağlamakta olup davaya konu kazaya karışan … plakalı otobüsü, malik Antalya Büyükşehir Belediye’sinin almış olduğu encümen kararı uyarınca Büyükşehir Belediyesinden kiralandığını, işleten sıfatının bulunduğundan bahisle müvekkile yöneltilen iş bu dava haksız ve mesnetsiz olup müvekkil şirket yönünden reddi gerektiğini, kazaya karışan … Plakalı otobüsün maliki davalı Antalya Büyükşehir Belediyesi olmakla malik sıfatıyla aracın işleteni sıfatına sahip olduğunu, müvekkil şirket, Büyükşehir Belediyesi iştiraki olarak kurulmakla yalnızca şehiriçi ulaşım hizmetini yürüttüğünü, ancak hizmet esnasında kullanılan otobüslerin maliki konumunda olmadığını, bu nedenle davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … sigorta şirketi vekilinin cevap dilekçesinde özetle; Kazaya karışan … plakalı araç müvekkil şirket nezdinde ZMMS ile sigortalı olduğunu, müvekkil şirketin sorumluluğu poliçe limiti ile sınırlı olup; ölüm halinde maddi tazminat talepleri için ölen şahıs başına azami poliçe teminat limiti 290.000 Tl ile sınırlı olduğunu, vefat eden şahıslara sgk tarafından bir ödeme yapılmışsa bu ödemenin tazminat miktarından mahsubu gerektiğini, davacı yanların motorsiklet ehliyeti olmadan aracı kullanması veya kask takıp takmadığının ve dolayısı ile müterafik kusurun olup olmadığının araştırması gerektiğini, bilinmektedir ki müterafik kusur için kazada kusurlu olmak değil, kaza sonucu oluşan zararın vuruşunda kusur sahibi olmanın arandığını, kusur raporu alınmasını ve açıklanan nedenlerle de davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizin …tarihli ara karar ile …’ın yaşı dikkate alındığında adli yardım talebinin kabulüne karar verildiği anlaşıldı.
… sigorta şirketinden…plakalı aracın trafik poliçesinin gönderildiği anlaşıldı.
Antalya … Ağır Ceza Mahkemesinin …/… esas …/… karar .. tarihli kararda; ……’nin beraatine, …’ın 3 yıl 4 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, ……’e 2 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği anlaşıldı.
Tarafların kusur oranının belirlenmesi için dosyanın ATK Trafik İhtisas Dairesine gönderildiği, … tarihli heyet raporunda; davalı sürücü ……, sevk ve idaresindeki motosiklet ile mahal şartlarına uygun olmayan hızla ve önündeki araçla arasında yeterli ve güvenli takip mesafesi bırakmadan sol şeridini takiben seyrettiği bölünmüş yolun olay yeri kesiminde sağ taraf duraktan yola katılmak için yaptığı sola manevra ile önünü kapatmakla seyir durumunu bozan davalı şoför … idaresindeki otobüse çarpmayı engellemek adına fren tatbik eden önündeki dava dışı sürücü … idaresindeki yakın takip ettiği otomobile tatbik ettiği fren tedbirine rağmen hızı nedeniyle aradaki mesafenin güvenli olmamasıyla duramayıp arkadan çarptığında motosikletten fırlayan yolcusu …’un önüne düştüğü otobüsün sol arka tekerleğinin üzerinden geçmesi şeklinde neticelenen dava konusu olayda dikkatsiz, tedbirsiz ve kurallara aykırı hareketleriyle kusurlu görüldüğünü, motosiklet yolcusu …, can güvenliğini tehlikeye atacak şekilde yolculuk sırasında kask takmamış olmakla olay yerinde bulunduğu motosikletin önündeki otomobile arkadan çarpmasıyla motosikletten fırlayıp önüne düştüğü otobüsün sol arka tekerleğinin üzerinden geçmesi şeklinde neticelenen olayda kurallara aykırı bu davranışı nedeniyle kendi ölümünde kusurlu görüldüğünü, sonuç olarak;
–Davalı şoför …’ın %45(yüzdekırkbeş) oranında kusurlu olduğunu,
–Dava dışı sürücü ……’nin kusursuz olduğunu,
–Davalı sürücü ……’in %45(yüzdekırkbeş) oranında kusurlu olduğunu,
–Motosiklet yolcusu müteveffa …’un kendi ölümünde %10(yüzdeon) oranında kusurlu olduğu kanaatini bildirir müşterek raporun sunulduğu anlaşıldı.
… tarihli aktüerya bilirkişi raporunda özetle; …’ın destek zararı; işlemiş dönem iskontosuz zararı 12.072,58 TL, işleyecek aktif dönem iskontolu zararı 37.481,98 TL olmak üzere toplam 49.554,56 TL, %10 kusur indirimi 49.554,56 * 0,90= 44.599,10 TL olarak hesaplandığını beyan etmiştir.
GEREKÇE ;
Dava trafik kazası neticesinde desteği olan annesini kaybeden davacının sürücü, işleten, malik, trafik sigortacılarına karşı açmış olduğu tazminat davasıdır.
Dosya arasına celbedilen kaza tespit tutanağından, Antalya … Ağır Ceza Mahkemesinin …/… esas sayılı dosyasından davacının desteği …’un’ın iş bu kaza nedeniyle öldüğü anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamında tarafların vermiş olduğu dilekçeler, celbedilen Antalya … Ağır Ceza Mahkemesinin …/… esas sayılı dosyası, kaza tespit tutanağı, alınan bilirkişi raporlarından : davalı …’ın sevk ve idaresindeki … plakalı aracı ile …günü … Kavşağı istikametinden … kavşağı istikametine giderken otobüs durağında yolcu indirme bindirme eylemi sonrasında sola manevra ile girdiğinde seyir durumunu bozduğu, sol şeridi takiben gelen dava dışı sürücünün idaresindeki … plakalı otomobil ile onun arkasından gelen davalı sürücü … idaresindeki … plakalı motosikletin duramayıp arkadan çarptığında motosikletten fırlayan yolcu … önüne düştüğü otobüsün sol arka tekerleğinin üzerinden geçmesi sonucu ölümle neticelenen söz konusu davaya konu trafik kazasının meydana geldiği anlaşılmıştır.
Davalı … yola katılım için gelen araçları etkin biçimde gözetmeyerek kontrolsüzce soa manvra yaparak yola girdiği, bu manevra ile seyri kapattığı, olayda kusurlu bulunmuştur.
Davalı … ise mahal şartlarına uygun olmayan hızla seyrederek, takip mesafesini korumayarak, yeterli fren yapmayarak kusurlu olduğu anlaşılmıştır.
Kusur raporu içerik olarak denetime elverişli, oluşa uygun olduğundan hükme esas alınmış olup ; kusur oranı belirlenirken müteveffaya kask takmaması nedeniyle % 10 kusur izafe edilmişse de bu husus müterafik kusurda değerlendirilecek olup bu nedenle somut olayda davalı …’in ve davalı … % 50’şer kusurlu olduğu mahkememizce kabul edilmiştir.
Davacının talep edebileceği tazminat miktarının hesabı için dosya aktüerya bilirkişiye tevdi edilmiş olup, sonrasında dava beliri hale gelmeden davacının davalı sigorta şirketi ile sulh olduğu, ve davacı ve davalı sigorta şirketi tarafından davanın konusuz kaldığı bildirilmiştir.
Maddi tazminat davası davalılar ……, …, Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve … sigorta yönünden konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Davacının davalı ulaşım Hizmetleri Petrol Sanayi ve Ticaret AŞ ye karşı açmış olduğu maddi ve manevi tazminat davasının yargılamasında ise ; davalının … plaka sayılı aracın işleteni olduğu iddiası ile eldeki dava açılmışsa da ; söz konusu aracın malikinin belediye olduğu, … Hizmetleri Petrol Sanayi ve Ticaret AŞ’ye dava konusu aracı kiraladığı dosya kapsamındaki, … tarihli sözleşme ve eklerinden sabit bulunmuşsa da ; sözleşmenin incelenmesinde ANtalya BAM … HD …/… esas sayılı ilamda da belirtildiği üzere “Kural olarak bir kamu kurumu görev alanı içerisinde yürüttüğü bir kamu hizmetini tabi bulunduğu mevzuatın verdiği yetkiye dayalı olarak sözleşme ile bir başkasına(yükleniciye) devretmesi ve sözleşmede 3.kişilere verilecek zararlardan taşeronun sorumlu olacağının kararlaştırıldığı hallerde, idarenin işleten sıfatı bulunmayacak ve dolayısıyla zarardan mesul olmayacaktır. Ancak sözleşme işin yürütümü sırasında 3.kişilere verilecek zararlardan yüklenicinin sorumlu olacağı düzenlenmesine rağmen idare kısmen yada tamamen işin yürütülmesine akit gereği yahut fiilen müdahale ediyor,kontrolde bulunuyorsa artık bu durumda sorumluluğunun bulunmadığını ileri süremez.Olayımızda kaza tarihini kapsayan sözleşme hükümlerine göre işin periyodik denetimi, çalışma programı, çalışılacak güzergahı belirleme yetkisi, bilet tarifesi, fiyatı, davalı belediyeye ait olduğuna göre belediyenin işletenlik sıfatının devam ettiği anlaşılmıştır. Nitekim Yargıtay …Hukuk Dairesi’nin … tarih ve …/…-… sayılı ilamda da benzer biçimde değerlendirme yapılmıştır.Bu sebeple davacının davalı … Hizmetleri Petrol Sanayi ve Ticaret AŞ ye karşı açmış olduğu maddi ve manevi tazminat davasının pasif husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
Manevi tazminat davası açısından yapılan yargılamada:
Tarafların ekonomik ve sosyal durum araştırması yapılıp dosya arasına alınmıştır.
Borçlar Kanunu’nun 47. maddesi hükmüne göre hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı, olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. (HGK 23/06/2004, 13/291-370)
Bu ilkeler dikkate alınarak özellikle de davalıların kusur oranı, davacının somut olayda kask takmayarak müterafik kusurlu oluşu ve davacının olay neticesinde desteklerini kaybetmeleri dikkate alınarak davacı lehine hüküm fıkrasında belirtildiği manevi tazminat takdir edilip aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davalılar ……, …, Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve … sigorta şirketine karşı açmış oldukları maddi tazminat davası konusuz kaldığından ESAS HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-Davacının davalı … Hizmetleri Petrol .. A.Ş.’ne açmış olduğu maddi ve manevi tazminat davasının pasif husumetten reddine,
3-Davacının manevi tazminat davasının KISMEN KABULÜ İLE,
25.000,00 Tl manevi tazminatın haksız fiil tarihi olan 15/05/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar …, ……, Büyükşehir Belediye Başkanlığından müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, Fazlaya ilişkin talebin reddine,
Maddi tazminat yönünden 35,90 tl harcın davalı ……, …, Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve … sigorta şirketinden alınarak hazineye irat kaydına,
Dava adli yardım talepli açıldığından; maddi tazminat davasında yapılan tebligat, müzekkere ve bilirkişi masrafı olmak üzere toplam 914,80 TL yargılama giderlerinin davalılar …, ……, Büyükşehir Belediye Başkanlığı … sigorta şirketinden alınarak hazineye irad kaydına
Maddi tazminat yönünden sulh kararı ile davacının vekalet ücretini tahsil ettiği anlaşıldığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
Dava adli yardımlı açıldığından Manevi tazminat yönünden; Alınması gerekli 1707,75 TL harcın davalı …, ……, Büyükşehir Belediye Başkanlığından alınarak Hazineye gelir kaydına,
Maddi ve manevi tazminat yönünden; Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan ( 2.180,00+ 2180 ) 4360 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Hizmetleri Petrol .. A.Ş.’ye verilmesine,
Manevi Tazminat kabul edilen kısım yönünden; Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 3.000,00- TL vekalet ücretinin davalılar …, ……, Büyükşehir Belediye Başkanlığından alınarak davacıya verilmesine,
Manevi Tazminatın red edilen kısım yönünden; Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 3.000,00- TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılar …, ……, Büyükşehir Belediye Başkanlığın’a verilmesine,
Davalı ……şirketi tarafından yapılan 33,00 TL yargılama giderlerinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davalı Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından yapılan 54,30 TL yargılama giderlerinin maddi tazminat davası yönünden yapıldığı anlaşılmakla davalı üzerinde bırakılmasına
Manevi tazminat davasında ayrıca bir yargılama gideri yapılmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
Sarf edilmeyen gider avansın kararın kesinleşmesinden sonra iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, sigorta şirketinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu. Anlatıldı. 21/11/2018

Katip …
¸e-imzalı

Hakim …
¸e-imzalı