Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2016/774 Esas
KARAR NO : 2023/845
DAVA : Sigorta (Yangın Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 15/09/2014
KARAR TARİHİ : 08/12/2023
Mahkememizden verilen … tarihli, … sayılı kararı, Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … tarihli, … karar sayılı kararı ile bozulmuş olmakla yukarıdaki esas sırasına kaydedilerek incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … ünvanlı iş şerinde bulunan … marka salon tipi klima iç ünitesinin arka güç katında kullanılan iç bağlantı kablolarının kısa devre yapması sonucu yangın çıktığını, iş yerindeki eşyalar, demirbaşlar, cihazlar ve bina tamamen yandığını, büyük hasar meydana geldiğini, yangın sebebi konusunda mahkeme kanalı ile tespit yapıldığını hasar bedelinin eksper raporu ile belirlendiğini ve yangın nedeni ile müvekkilim sigorta şirketi, bahsi geçen sigorta poliçesi uyarınca zarar gören sigortalısı … Ltd.Şti.’ne … tarihinde … TL, … tarihinde Antalya …İcra Müdürlüğü … sayılı dosyasına …-TL ve Antalya …Ticaret Mahkemesi Değ.İş … dosyanın 2.251,60 TL tespit masrafları olmak üzere … TL hasar tazminatı ödendiğini, sigortacının sigorta tazminatını ödediğinde hukuken sigortalının yerine geçtiğini, sigortalının gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hak tazmin ettiği bedel kadar sigortacıya intikal ettiğini, davalı … ltd. Şti.nin yangına neden olan … marka klimanın sigortalı tarafından satın alındığı tarihte ve halen ithalatçı-distribütör firması olduğunu, garanti verilen salon tipi klimanın iç ünite kablo bağlantılarının kısa devre yapmasının üretim hatası olduğunu, Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun 4/e md.ne göre ithalatçı şirketin ayıplı malın neden olduğu zarardan dolayı sorumlu olduğunu, davalı … … … Ltd.nin ise yangına sebep olan … marka klimanın üreticisi olduğunu, TTK M. 102,103,105 vd. hükümlerine göre yurt içinde merkez veya şubesi olmayan yabancı ticari işletme adına geçicide olsa yurt içinde işlem yapanlar hakkında acentelik hükümleri uygulandığını, bunun sonucu olarak yurt dışında bulunan yabancı şirkete izafeten yurt içinde işlem yapana karşı dava açılma olanağı olduğunu, bu nedenlerde talepleri doğrultusunda davanın kabulüne …- TL rücuen tazminat alacağının (….-TL’ya … tarihinden, …-TL’ye … tarihinden ve 2.251,60 TL’ye … tarihinden itibaren) TC Merkez Bankası’nın kısa vadeli kredilere uyguladığı en yüksek avans faizi, yargılama gideri, vekalet ücreti ile birlikte ayıplı malın neden olduğu zarardan dolayı sorumlu olan davalılardan müştereken ve müteselsilen rücuen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Ltd. Şti vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı müvekkilinin … ile hiçbir bağı olmadığı gibi bu şirketin bayisi, acentası ve distribütörü olmadığını, davacı tarafından davalı gösterilen “… … … Ltd” ünvanının nereden bulunduğunu ve neden izafeten kendilerine yönelik dava açıldığını anlayamadıklarını, davalı müvekkili şirketin bildiği kadarı ile yurt dışında bir … şirketi olduğunu, ama bunun ünvanı da dava dilekçesindeki gibi olmayıp “… Ltd.” ünvanı ile “…” adresinde olduğunu, davalı müvekkilinin bu güne kadar yurt dışından … Salon tipi klima ithal etmediği gibi ürettirmediğini, bu nedenlerle de davacı tarafın gerçek sorumlu tarafa davasını yöneltmesi gerektiğini, husumet itirazlarının kabul edilmediği takdirde haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığına yazı yazılarak … marka klima ithalatçı firmalarının ünvan, adres bilgilerinin ve ithalatçı firmalarının ünvan, adreslerinin bildirilmesi ve ithalatçılık belgeleri örnekleri istenmiş, ilgili Bakanlıkça … Ticaret ve Gümrük Müdürlüğü’ne talep hususunda talimat verildiği bildirilmiştir. … Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü’nün … tarihli yazıları ile ilgili bilgi ve belgeler gönderilerek dosya içerisine konulmuştur.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucu;
“Gümrük ve Ticaret Bakanlığı … Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğünden verilen cevapta alıcı ( ithal ) şirketinin davalılarla ilgisi olmadığı gibi, davacının sigortalısının tacir olması nedeniyle, hasara uğrayan klimayı davalılardan satın aldığına dair belge sunması gerekmekte olup ,böyle bir belge sunulmadığından, davanın dosya üzerenden yapılan ön incelemesi sonucu ,yanlış kişiye husumet yöneltildiğinin anlaşılması nedeniyle , HMK.nun 114/d ve 115/2 maddesi uyarınca husumet yokluğundan usulden reddine” dair karar verilmiştir.
Mahkememizce verilen karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiş, Yargıtay … Hukuk Dairesinin … tarihli, … Karar sayılı ilamı ile;
“Dosya arasındaki bilgi ve belgelerden ithalatçı firmanın davalı “”…” ltd.şirketi olmadığı, klimanın adı geçen şirketten satın alınmadığı belirlenmiştir. Bu şirkete bu nedenlerle husumet düşmez ise de davacı dava dilekçesinde yurt içinde merkez ve şubesi bulunmayan üretici “…” … firmaya davasını yöneltmiş ancak acentalık hükümlerine göre bu şirkete izafeten yine “…” şirketi gösterilmiştir. Davacının burada amacı üretici firmanın sorumluluğuna karar verilmesini sağlamak olduğuna göre “…” şirketinin, yurtdışı üretici firmanın acentası dilekçesi Tebligat Yasası hükümlerine göre tebliğ edilerek olmadığı TTK.102 ve devamı maddelerine göre izafeten dava açılamayacağı anlaşılması halinde dosya arasındaki bilgi ve belgelerden adresi belli olan yurtdışı üretici firmaya dava dilekçesi Tebligat Yasası hükümlerine göre tebliğ edilerek taraf teşkili sağlandıktan sonra delillerin toplanması ve hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken HMK.114/d ve 115/2.maddeleri uyarınca davanın husumetten reddi doğru olmamıştır. Bu nedenlerle davacının karar düzeltme talebi kısmen kabul edilmelidir.”gerekçesi ile bozulmuştur.
Yargıtay … Hukuk Dairesi … tarihli kararı ile;”… Dairemizin … K. karar sayılı ilamı ile yerel mahkeme hükmünün bozulmasına karar verildiği halde, hükmün yazımı sırasında hatalı biçimde “Davacının burada amacı üretici firmanın sorumluluğuna karar verilmesini sağlamak olduğuna göre “…” şirketinin, yurtdışı üretici firmanın acentası dilekçesi Tebligat Yasası hükümlerine göre tebliğ edilerek olmadığı TTK.102 ve devamı maddelerine göre izafeten dava açılamayacağı anlaşılması halinde dosya arasındaki bilgi ve belgelerden adresi belli olan yurtdışı üretici firmaya dava dilekçesi Tebligat Yasası hükümlerine göre tebliğ edilerek taraf teşkili sağlandıktan sonra delillerin toplanması ve hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi” gerekçesi ile bozulmuş ise de; cümle devrikliği nedeniyle yapılan maddi hatanın düzeltilmesi gerekmiştir.
Buna göre, Dairemizin … K. karar sayılı ilamının 2. sayfasının son paragrafında ve 3.sayfasının ilk paragrafında yer alan “yurtdışı üretici firmanın acentası dilekçesi Tebligat Yasası hükümlerine göre tebliğ edilerek olmadığı TTK.102 ve devamı maddelerine göre izafeten dava açılamayacağı anlaşılması halinde dosya arasındaki bilgi ve belgelerden adresi belli olan yurtdışı üretici firmaya dava dilekçesi Tebligat Yasası hükümlerine göre tebliğ edilerek taraf teşkili sağlandıktan sonra delillerin toplanması ve hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi” ibaresinin hükümden çıkartılması ile yerine “yurtdışı üretici firmanın acentası olarak tespit edilmesi durumunda dava dilekçesi Tebligat Yasası hükümlerine göre tebliğ edilerek; şayet davalı “…” şirketinin üretici firmanın acentesi olmadığının anlaşılması halinde TTK.102 ve devamı maddelerine göre izafeten dava açılamayacağı kabul edilerek dosya arasındaki bilgi ve belgelerden adresi belli olan yurtdışı üretici firmaya dava dilekçesi Tebligat Yasası hükümlerine göre tebliğ edilerek taraf teşkili sağlandıktan sonra delillerin toplanması ve hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi” ibaresinin yazılması suretiyle MADDİ HATANIN DÜZELTİLMESİNE,” karar verilmiştir.
Mahkememizce Yargıtay bozma ilamına uyularak taraf teşkili sağlanmış yargılamaya devam edilmiştir.
Mahkememiz … tarihli ara kararı ile;
Gümrük ve Ticaret Bakanlığına müzekkere yazılarak … Ltd. Şti’ nin Türkiyede acenteliğini yapan bir firma olup olmadığı, varsa şirketin açık ünvan ve merkez adresinin bildirilmesinin istenmesine,
… Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılarak davalı … Ltd. Şti’ nin 2010-2011 yılı ticari defterlerinin mali müşavir bilirkişi aracılıyla ( gerektiğinde yerinde inceleme yetkisi verilerek) incelenerek davalının … … … Ltd. Şti’ nin acenteliğini yapıp yapmadığı hususunda rapor tanziminin istenmesine, karar verilmiş;
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü’nün … tarihli cevabi yazısında; Ticaret siciline tescil edilecek olguların 6102 sayılı TTK ve Ticaret Sicil Yönetmeliğinde gösterildiği, şirketler arasında imzalanan distribütörlük mahiyetindeki sözleşmelerin tescili hususunun düzenlenmediği, mevzuatta acentenin müvekkilli adına sözleşme yapma yetkisinin tescilinin yer aldığı, bu çerçevede yapılan incelemede söz konusu şirkete ilişkin bir acentelik tesciline rastlanmadığı, ayrıca şirketin ülkemizde ortağı ve yetkilisi olduğu bir şirkette bulunmadığı bildirilmiştir.
… ATM talimat evrakı ile bilirkişi Dr. Öğr. Üyesi … tarafından düzenlenen raporda; Davalı … … ve … Ltd.Şti nin 2010 ve 2011 yıllarına ait ticari defterleri incelenmiş, ticari defterlerin tasdik mükellefiyetlerinin TTK 64., HMK 222. ile VUK 182. ve 221.maddelerine uygun olarak tam ve eksiksiz yerine getirilmiş olduğu, 2010 ve 2011 yıllarına ait ticari defterlerde … Ltd. ile ilgili herhangi bir kayda rastlanmadığı, bu dönemlerde iki şirketin herhangi bir ticari ilişkişinin bulunmadığı, Davalı … Ltd.’nin ticari defter kayıtlarına göre davalı … Litd. ile aralarında 2010 ve 2011 yıllarında herhangi bir ticari ilişki tespit edilemediği: bu nedenle aralarında acentelik ilişkisi bulunmadığı sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Makine Mühendisi bilirkişisi … ile Sigortacı bilirkişi … tarafından düzenlenen … tarihli bilirkişi heyeti raporunda özetle;
“Sigortalı işletmede meydana gelen yangın hadisesinin poliçe vadesi içerisinde meydana geldiği, hasarın poliçe özel şartları ve sigorta genel şartlarına göre teminat kapsamında olduğu, Eksper raporu incelendiğinde ise hasarda poliçe teminatlarındaki Bina/yangın, Demirbaş/yangın, Emtea/yangın, Enkaz kaldırma, teminatlarından faydalanılarak tazminat hesaplamalarının yapıldığı, poliçede eksik sigortanın tespit edilmediği (Eksik sigorta, sigorta bedelinin sigorta değerinden (hasar anında) düşük olması), zarar gören binaya ait parçalardan ve demirbaşlardan sovtaj (Hasar sonucunda hasar alan malın sigorta şirketi tarafından satılması) düşülerek hesaplama yapıldığı, poliçede muafiyet olmadığı için uygulanmadığı, eksper raporundaki tespit edilen hasar tutarının uygun ve yerinde olduğu,
Bilirkişi tespiti ile klimadan kaynaklandığı ispatlanan yangın hadisesinde, ilgili kanun maddelerine göre, sigorta şirketinin işletmede zarar gören ürün ve eşyalara istinaden, sigortalısına ödemiş olduğu tazminat tutarını üretici firmadan rücuen talep edebileceği” görüş ve kanaatine varılmıştır.
Antalya …ATM … D.İş sayılı dosyası ve Antalya …İcra Md.nün … sayılı takip dosyası UYAP sistemi üzerinden temin edilerek dosya içerisine alınmıştır.
Toplanan deliller ve tüm dosya mündericatının tetkikinden; Davacı sigorta şirketinin dava dışı sigortalı … Ltd.Şti’ne ait … adresinde ki “… ” isimli iş yerini “Restaurant Paket Sigorta Poliçesi” kapsamında sigortaladığı, iş yerinde çıkan yangın sonucu poliçe kapsamında zararın giderildiği,
… tarafından tutulan … tarihli raporda yangının restaurantın kasa bölümünde bulunan elektrikli ve elektronik cihazlara ait elektrik aksamlarından birinin kısa devre yapması sonucu yangının başladığının tahmin edildiğinin, kesin tespitin bilirkişilerce yapılmasının uygun olduğunun belirtildiği,
Antalya …ATM.nin … D.İş sayılı dosyasında kimya yüksek mühendisi ve elektrik-elektronik mühendisi bilirkişilerce düzenlenen bilirkişi raporunda; yangının lokanta kapı girişinin sağında yer alan salon tipi klimanın iç kablo bağlantılarında meydana gelen kısa devre sonucu oluştuğunun belirlendiği, Mahkememiz dosyasında makine mühendisi ve sigortacı bilirkişi heyetinden alınan raporun bu raporu teyit ettiği ve elektriksel iç bağlantıların üretimle ilgili olduğ,u bu nedenle de yangının oluşumunun üretici firmanın imalat hatası olduğunun tespit edildiği,
Klimanın … tarihli fatura karşılığı İlhan Klima Sistemleri … isimli firmadan satın alındığı,
Davalı … …… Ltd. Şti ‘nin … … üretici firma … … … Ltd. Şti’ nin acentesi olmadığının … firmasının 2010-2011 yılı ticari defterleri üzerinde yapılan inceleme ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü cevabi yazısından anlaşıldığı, dolayısı ile kendisine husumet yöneltilemeyeceği, bu davalı aleyhine açılan davanın pasif husumet ehliyeti yokluğundan-usulden reddine karar verilmesi gerektiği,
Yargıtay bozma ilamına göre sağlanan taraf teşkili ile davalı üretici firma … … … LTD.ne usulüne uygun yurt dışı tebligat işlemlerinin gerçekleştirilmesine rağmen davalının yargılamaya iştirak etmediği, … gunu saat … civarı … Mahallesi … içi Bina No: … adresindeki … isimli iş yerinde meydana gelen yangın ve oluşan hasarın restaurantta kullanılmakta olan … marka salon tipi klimanın iç bağlantılarındaki kısa devre sonucu oluştuğu; elektriksel iç bağlantıların üretimle ilgili olduğu, bu nedenle de yangının oluşumunun üretici firmanın imalat hatasından -kusurundan kaynaklandığı; bina hasarlarının onarılmasına yönelik olarak … firmasından alınan teklifler de belirtilen malzeme, iş ve işlemlerin anılan iş yeri et ve balık lokantasının özelliklerine uygun olduğu, sonuç olarak davacı sigorta şirketinin işletmede zarar gören ürün ve eşyalara istinaden, poliçe kapsamında dava dışı sigortalısına toplam … TL ödeme yaptığı ( … TL’sinin … tarihinde sigortalıya, … TL’sinin … tarihinde sigortalının borçlu olduğu Antalya …İcra Md.nün … sayılı takip dosyasından kendilerine İİK 89/1.maddesi uyarınca gönderilen haciz ihbarnamesi gereği bu icra dosyasına ödendiği), sigortalısına ödemiş olduğu tazminat tutarını Türk Ticaret Kanunu 1472.maddesi uyarınca üretici firmadan rücuen talep edebileceği, yine Antalya …ATM … D.İş sayılı dosyası için 2.251,60 TL tespit masrafı yapıldığı anlaşılmış, anlatılan nedenlerle davalı … … … LTD aleyhine açılan davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı … …… Ltd. Şti aleyhine açılan davanın PASİF HUSUMET EHLİYETİ YOKLUĞUNDAN – USULDEN REDDİNE,
2-Davalı … … … LTD aleyhine açılan davanın KABULÜ İLE; Toplam … TL’nin; … TL’sinin … tarihinden itibaren, … TL’sinin … tarihinden itibaren, 2.251,60 TL’sinin … tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile birlikte davalı … … … LTD’den alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gerekli 34.320,62 TL harçtan peşin alınan 8.580,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 25.740,42 TL harcın davalı … … … LTD’den alınarak Hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 8.580,20 TL peşin, 24,30 TL başvuru harcının davalı … … … LTD’den alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 22.400,00 TL bilirkişi ücreti, 2.939,90 TL tebligat-posta-müzekkere masrafı olmak üzere toplam 25.339,90 TL yargılama giderlerinin davalı … … … LTD’den alınarak davacıya verilmesine,
6-A.A.Ü.T. uyarınca hesaplanan … TL vekalet ücretinin davalı … … … LTD’den alınarak davacıya verilmesine,
7-A.A.Ü.T uyarınca hesaplanan 17.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … …… Ltd. Şti’ne verilmesine
8-Sarf edilmeyen gider avansının HMK 333.maddesi uyarınca davacıya iadesine
Dair, davacı vekili ile davalı ….. Ltd Şti vekilinin yüzüne karşı diğer davalının yokluğunda kararın tebliği tarihinden itibaren 15 gün içerisinde TEMYİZ yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, anlatıldı.08/12/2023
Başkan …
e-imza
Üye …
e-imza
Üye …
e-imza
Katip …
e-imza