Emsal Mahkeme Kararı Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/390 E. 2018/504 K. 12.07.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2016/390 Esas
KARAR NO : 2018/504
DAVA : Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/05/2016
KARAR TARİHİ : 12/07/2018

Davacı vekili tarafından açılmış bulunan yukarıda açık konusu yazılı davanın yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin Antalya ilinde turizm kaynaklı müşterilere dönük kuyum mağazası işlettiğini, davalının ise mağazaya turizm kaynaklı müşteri getiren seyahat firması olduğunu, müvekkili ile davalı arasında yapılan anlaşma gereğince davalının müvekkilinin işlettiği kuyum mağazasına yurtdışı kaynaklı müşteri getirmeyi, müvekkilinin ise davalı tarafından mağazaya getirilen müşteriler ve alışverişler karşılığında sözleşmeyle kararlaştırılan ödemeleri yapmayı karşılıklı olarak kabul ve taahhüt ettiklerini, davalı tarafından sözleşmeye istinaden müvekkiline 31/12/2015 tarih ve … seri numaralı 126.098,28 TL bedelli komisyon bedeli fatura gönderildiğini, gönderilen faturada gösterilen tutarın tarafların mutabakatına uymayan kısmi olan 31.313,98 TL tutarında 31/12/2015 tarih ve … seri numaralı iade faturası düzenlendiğini, davalı tarafın iade faturasına itiraz ettiğini, davalıya sözleşmeyle kuyum mağazasına getirmeyi taahhüt ettiği müşterilerin komisyon ticaretlerinden yapılacak hakedişlerden mahsup edilmek suretiyle 20/10/2015 tarihinde peşinen avans olarak 80.000,00 USD verildiğini, davalı sözleşmenin kendisi yönünden doğurduğu yükümlülüğü uzun zamandır yerine getirmediğini ve davalının hesap mutakabatı yapmaktan kaçındığını, edimini yerine getirmeyeceği anlaşıldığından avans bakiyesinin geri istendindiğini, davalıya Antalya … Noterliğinin … tarih ve … sayılı ihtarname gönderildiğini, davalıya gönderilen ihtarnamede sözleşmenin yapıldığı 18/10/2015 ile 29/12/2015 tarihleri arasında 24 adet voucher belgesi ile de sabit olduğu üzere toplam müşteri giriş sayısının 467 kişi olarak gerçekleştiği ve buna karşılık gelen komisyon bedelinin 32.320,92 USD olduğu bildirilerek yapılan ön ödemeden artan 47.769,08 USD’nin 7 gün içinde iade edilmesinin istendiğini, müşterilerin mağazaya gelişleri ve bulunmalara arasında düzenlenen ve davalıyı temsilen müşterilerle birlikte gelen rehberin ve operasyon görevlisinin imzasını taşına voucher olarak tabir edilen belgelerle mağazaya gelen müşteri sayısının 467 kişi olduğu sabit olduğu halde davalı tarafın daha fazla olduğunu iddia ettiğini, davalı ihtarnameye cevaben sözleşmenin bitiş tarihi olan 18/10/2016 tarihine gösteren hesap mutabakatından kaçındığını ve ön ödemenin artan kısmı olan 47.769,08 USD’yi iade etmediğini, bu nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davalıya ödenen avanstan yapılan iş karşılığı olan kısmın mahsubu ile kalan 47.769,08 USD’nin 28/03/2016 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkiline verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; müvekkili ile davacı arasında akdedilen hizmet sözlenmesinin …-… başlangıç ve bitiş tarihli olduğunu, sözleşmenin revize tarihi … tarihi olarak belirlendiğini ve bu tarihte 9 maddeden ibaret sözleşme akdedildiğini, iş bu sözleşmenin 7. maddesinde fesih halleri düzenlendiğini, bu fesih hallerinden hiçbirinin olayda gerçekleşmediğini, davacı tarafından sözleşmenin feshi iradesinin otaya konulmadığını, taraflar arasında mutabık kalınan sözleşmenin bitiminin gerçekleşmediğini, sözleşme süresi nihayete ermemiş olmakla dönem anlaşmasına esas avans tutarının da muaccel hale gelemeyeceğini, taraflar arasında akdedilen sözleşme gereği müvekkiline taahhüt ettiği kişi başına 80 Dolar avans verilmekte olduğunu, müvekkili firmanın davacının iddia ettiğinden daha fazla turist getirdiğini, ancak davacı tarafça bu husus inkâr edildiğini, Pax sayısının 467 olduğunu ispat yükümlülüğünün davacıya ait olduğunu, bununla birlikte davacı firma tarafından müvekkilinin turist grupları için istediği ürünler mağazaya konulamadığını, müvekkil firma tarafından ürünlerin konulması talep edildiğinde ise mağazayı yetiştiremeyeceklerini, müvekkil firmanın isterse farklı bir işyeri ile çalışabileceğini beyan ettiklerini, müvekkili ise broşürlere davacı işyeri reklamlarının basıldığını, bu aşamadan sonra farklı işyeri ile çalışılamayacağını beyan ettiğini, akabinde ise davacı firmanın sözlenmeye aykırı olarak ve kötü niyetli hareket ederek müvekkili tarafından getirilen turist gruplarını almadığını, davacının müvekkili firmaya göndermiş olduğu … tarihli … seri ve sıra nolu 31.877,63 TL mutabakat farkı bedelli faturasının yasa dayanağı bulunmadığı için Bakırköy … Noterliği … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile iade edildiğini, davacı yanın cari hesap bakiyesi iade talebine ilişkin ihtarına müvekkili şirket tarafından Bakırköy …Noterliği … tarih ve … yevmiye numaralı ihtar ile cevap verildiğini, sözlenmenin bitiş tarihinin … olduğu sabit olmakla ve mutabakat için de herhangi bir takvim belirlenmediğinden cari mutabakatının sözleşme bitiminde gerçekleşeceğini, davacının muaccel bir alacağı bulunmadığından ihtar içeriğinin kabul edilmediğini, taraflar arasında varılan mutabakata göre sözleşene bitiminde cari hesap kontrolü yapılacağının belirtildiğini, ancak sözleşene dönemi bitirmediği için cari hesap kontrolünün de yapılmadığını belirterek, bu nedenlerle davanın reddini talep etmiştir.
Davacı vekili … tarihli …celsede; “müvekkilim şirket ile davalı şirket arasında 18/10/2015 tarihli ve 14/10/2015 tarihli sözleşmeler imzalanmıştır. 01/03/2016 tarihli sözleşmeye ilişkin ise görüşmeler yapılmıştır. Ancak, mutabakat sağlanamadığından imzalanmamıştır. Biz 18/10/2015 ve 14/10/2015 tarihli sözleşmeleri kabul ediyoruz. 01/03/2016 tarihli sözleşmeyi ise kabul etmiyoruz” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davacı vekili 20/11/2017 tarihli 6.celsede; “alacağımızı Amerikan Doları üzerinden talep ediyoruz, faizi de yabancı para üzerinden talep ediyoruz.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davacı Tanığı … Duruşmadaki Beyanında: “Davacı şirkette rezervasyon sorumlusu olarak çalışırım, Çalıştığım şirket ile davalı acenta arasında yapılan anlaşma gereği belli sayıda turistin mağazaya getirilmesi taahhüt edildi, Turistler gelmeden önce acenta veya turist rehberi beni arayıp mağazaya kaç turist geleceğini bildiriyordu. Mağazaya turist geldikten sonra, gelen rehber adına voucher belgesi düzenlenerek gelen turist sayısı tespit ediliyordu. Voucher belgelerindeki paraflar bana veya benim olmadığım zamanlarda yanımda çalışan resepsiyon arkadaşa aittir, Bizim voucher belgesi düzenlememiz mecburidir, Zaten voucher belgesini turist getiren rehber ile birlikte imza altına alıyoruz, Ekim 2015 tarihi ile Aralık 2015 sonu itibariyle davalı acenta çalıştığım iş yerine 467 kişi getirmiştir.” Voucher Belgeleri Gösterildi, “…seri nolu voucher belgelerindeki operation kısmındaki imzalar iş yerindeki resepsiyonda çalışan soyadını unuttuğum … isimli çalışana aittir, diğer imza ve paraflar ise bana aittir” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davacı tanığı … Duruşmadaki Beyanında: “Davacının mağazasında pazarlama müdürü olarak çalışırım. Davalı taraf ile sözleşme görüşmelerini yapanlardan biri de benim, Davacı şirket ile 2015 tarihinde sözleşme imzalandı, 2016 tarihli başka bir sözleşme imzalanmadı, Davalı acenta sözleşme gereği taahhüt ettiği turistleri mağazaya getirmeden bir kaç gün önce rezervasyon için mağazayı arar, durumdan mağazayı bilgilendirir, daha sonra turistler mağazaya getirildiğinde turistleri getiren rehber ile mağaza görevlisi arkadaş birlikte getirilen turist sayısını gösterir voucher belgesi düzenlenir, Davalı taraf sözleşme döneminde mağazaya 467 turist getirmiştir, Biz zaten mağazada turistlerin satın alması için sadece onlara özel mal tedarik ediyorduk. Turistleri mağazaya almamamız gibi bir durum söz konusu değildir, Mağazamıza getirilen turistlerin hepsini mağazaya aldık” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davalı şirket yetkilisi …, … tarihli 4.celsede; “voucher belgelerinde yer alan imzalardan hiç birisi şirket çalışanlarına ait değildir, bu imzaların kime ait olduğunu bilmiyorum, voucher belgeleri adı altında geçen isimler bizde turist rehberi olarak çalışmaktadır, ancak böyle bir belgeye bizden yetki almadan imzalaması mümkün değildir, voucher belgelerinde isimleri yazan kişiler turist rehberidir” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davalı Tanığı …’ın Talimatla Alınan Beyanında: “Ben davalı … Tic. Ltd. Şti kontrat sorumlusu olarak hale çalışmaktayım. Çalıştkığım şirket ile davacı şirket arasında 2015 yılının ekim ayında 2016 yılının sonuna kadar bir hizmet sözleşmesi düzenlenmiştir. Biz Çinden getirdiğimiz turistleri adı geçen davacı şirkete alışveriş yapmaları için mağazaya götürecektik. Bizim sözleşmedeki yükümlülüğümüz kısaca davacı şirkete müşteri temin etmektir. Yapılan anlaşmaya göre satış olsun ya da olmasın müşteri temin edilmesi halinde yani müşterinin mağazaya girmesi halinde kişi başı ücret ödenecekti. Biz misafirleri mağazaya gönderdik. Yükümlülüklerimizi getirdik. Buna ilişkin belgeler şirket kayıtlarında mevcuttur. Ancak bazı gruplar satış yapılmadığı için hatta bazı gruplar da mağazadan çok çabuk çıktığı için bu gruplar için ödeme yapılmasına karşı çıkılmıştır. İtilafta burdan kaynaklanmaktadır. Söylediğim gibi bizim şirketin sorumluluğu yalnızca müşteri müşteri temin etmekti, ayrıca biz davacı mağazayı birçok kez uyardık. Çünkü birtakım eksiklikler vardı. Çince bilen eleman eksikliği vardı. Bu şekilde istenilen seviyede satış yapamayacaklarını söyledik. Bu eksikliklerin gidereceklerini söylemelerine rağmen bu eksiklikler giderilmemiştir. Hatta biz kendilerini eksikliklerin tamamlamaları için bir süre misafir göndermeyebileceğimizi söyledik. Ancak bizden misrafirlerin gönderilmesini istediler, kısacası taraflar arasındaki sözleşme uyarınca davacı şirket kendi üzerine düşün yükümlülüklerini yerine getirmiştir.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davalı Tanığı …’nin Talimatla Alınan Beyanında:”Ben davalı şirkette yönetici olarak çalışmaktayım. Taraflar arasındaki 2015 yılının ekim ayında 2016 yılının sonuna kadar anlaşma yapılmıştır. Anlaşma uyarınca biz davacı şirkete yani işlettiği mağazaya müşteri temin edecektik ve temin ettiğimiz müşteri başına sözleşmede belirtilen ücret verilecekti. Sözleşme uyarınca satışın yapılma zorunluluğu yoktur. Sadece müşteriyi mağazaya götürmekle yükümlüydü. İlk başlarda istenilen seviyelerde satışlar vardı. Ancak daha sonra davacının eleman eksiklikği ve mağazadaki birtakım eksiklikten dolayı satışta istenilen seviyede olmayınca taraflar arasında ihtifal doğmuştur. Ancak satışların azalmasında davacı şirketin kendi kusurundan kaynaklanmaktadır. Ayrıca dosyaya sunulan mail yazımalarında hangi tarihte kaç kişilik grubun gittiği bellidir. Karşı taraf bize söylediği kadarıyla bizim yönlendiğimiz gruplar mağazaya girmiş ancak mağazada fazla kalmadığı, az satış olduğu belirtilerek gelen kişi sayıları yok sayılmış ya da az gösterilmiş, mutabakatta sayılar tam olarak gerçeği yansıtmamış, biz de bu duruma itiraz etmiştik.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Mahkememizce Turizm İşletme Uzmanı …, Hukukçu Bilirkişi Prof Dr. … ve Mali Müşavir …’dan taraflar arasındaki sözleşmeye göre davalı tarafın edimlerini sözleşmeye uygun olarak yerine getirip getirilmediği, sözleşmenin ihlal edilip edilmediği ile davacı tarafın varsa alacaklı olduğu miktara ilişkin rapor alınmıştır. Bilirkişi heyetinin ……tarihli kök raporunda; davacı ile davalı arasında akdedilen … tarihli sözleşme kapsamında, davalının, davacıya ait mağazaya turist getirmeyi vaad ettiği, davacının da getirilecek her turist için turist başına 80 $ ödemeyi vaad ettiği, davacının davalıya 1000 pax için 80.000 $ avans ödediği, ancak davacının sözleşme gereği gelmesi gereken turist gelmediğini ve zarar ettiğini Antalya … Noterliğinin … tarih … yevmiye nolu İhtarnamesi ile davalıya bildirdiğini, davacıya ait mağazaya davalının getirdiği turist sayısının …-… tarihleri arasında turist rehberlerinin imzaları bulunan “…” adlı belgelere göre 467 turist olarak sabit olduğu, davacının sözleşme gereği 1.000 Turist için ödediği 80.000 $ avanstan açıklanan hesaplamalar sonrasında 467 turist için 467-80$=37.860$’in mahsubu ile 80.000-37.360=42.640 $ ın iade etmesi gerektiği, ayrıca davalının keşide ettiği … tarih … nolu faturadaki KDV tevkifatı farkı olan 1.153,11$’ında ilavesi ile davacının alacağının toplam 43.793,11 $ olacağı hesaplanmış olup, 43.793,11 $, 1 $=2.9233 TL den, 128.020,40 TL olarak Türk Lirasına çevrildiği, davacının 128.020,40 TL olan alacağı, 01/01/2016 tarihinden dava tarihi olan 16/05/2016 tarihine kadar ticari avans faizi ile güncellenerek 133.028,98 TL olduğu belirtilmiştir.
Mahkememizce tarafların bilirkişi raporuna karşı itiraz etmeleri üzerine bilirkişi heyetinden ek rapor alınmıştır. Bilirkişi heyetinin … tarihli ek raporunda; davacı ile davalı arasında akdedilen 14/10/2015 tarihli sözleşmesi kapsamında, davalının, davacıya ait mağazaya getirmeyi turist getirmeyi vaad ettiği, davacı getirelecek her turist için turist başına 80$ ödemeyi vaad ettiği, davacının davalıya 1000pax için 80.000$ avans ödediği, davacı sözleşme gereği gereken turist gelmediğini, zarar ettiğini, Antalya … Noterliğinin 15/03/2016 tarih … yemiye nolu ihtarnamesi ile davalıya bildirdiği, davacıya ait mağazaya davalının getirdiği turist sayısının 18/10/2015-29/12/2016 tarihleri arasında turist rehberlerinin imzaları bulunan voucher adlı belgelere göre 467 turist olarak sabit olduğu, davacının sözleşmeye göre 1000 turist için ödediği 80.000$ avanstan yapılan hesaplamalar sonucunda 467 turist için 467-80$=37.360$’ın mahsubu ile 80.000-37.360=42.640$’ın iade etmesi gerektiği, davalının keşide ettiği 31/12/2015 tarih … nolu faturadaki KDV tevkifatı farkı olan 1.153,11 $’ın ilavesi ile davacının alacağının toplam 43.793,11$ olacağı hesaplanmış olup, 43.793,11$ 1$=2.9233 TL’den 128.020,40 TL olarak Türk Lirasına çevrildiğini, davacının 128.040,40 TL olan alacağı 01/01/2016 tarihinden dava tarihi olan 16/05/2016 tarihine kadar ticari avans faizi ile 133.028,98 TL olacağı, dava tarihindeki kur üzerinden 45.505,44 USD olacağı, davacının alacağını USD olarak talep ettiği, davacının alacağı Türk Lirası olarak ödenmesi takdir edilirse 133.028,98 TL, davacının alacağı ABD Doları olarak ödenmesi talep edilir ise 45.506,44$ olduğu belirtilmiştir.
Davacı vekili … tarihli 7.celsede; “davalıya ödenecek olan müşteri başına 80 dolar fiyat içerisinde KDV dahil olduğundan yapılan hesaplamada müvekkilimin ayrıyeten davalı adına Devlete ödediği 5.129,08 USD hesaplamadan indirilmemesi gerekirken indirilmiş olduğundan yapılan hesaplama hatalıdır, bu nedenle KDV 2 defa indirilmiştir, bu hususta bilirkişiden ek rapor alınmasını talep ederiz.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Mahkememizce davacı vekilinin … tarihli bilirkişi raporuna itiraz dilekçesi ile davalı vekilinin bilirkişi raporuna karşı itirazları değerlendirir şekilde önceki bilirkişi heyetinden ek rapor alınmıştır. Bilirkişi heyetinin … tarihli ek raporda; davacı ile davalı arasında akdedilen 14/10/2015 tarihli sözleşmesi kapsamında, davalının, davacıya ait mağazaya turist getirmeyi vaad etiği, davacı getirelecek her turist için turist başına 80$ ödemeyi vaad ettiği, davacının davalıya 1000pax için 80.000$ avans ödediği, davacı sözleşme gereği gereken turist gelmediğini, zarar ettiğini, Antalya … Noterliğinin … tarih … yemiye nolu ihtarnamesi ile davalıya bildirdiği, davacıya ait mağazaya davalının getirdiği turist sayısının 18/10/2015-29/12/2016 tarihleri arasında turist rehberlerinin imzaları bulunan voucher adlı belgelere göre 467 turist olarak sabit olduğu, davacının sözleşmeye göre 1000 turist için ödediği 80.000$ avanstan yapılan hesaplamalar sonucunda 467 turist için 467-80$=37.360$ olacağı, davacı tarafından tevkif yolu ile ayrıca davalı adına ödenen 5.129,08$ KDV’nin düşülmesi ile 37.360,00-5.129,08=32.230,92$ davalının komisyon alacağı, davalıya ödenen avans tutarı 80.000$-32.230,92$=47.769,08$ davacının davalıdan alacağı olacağı, davacının alacağı Türk Lirası olarak ödenmesi takdir edilirse 139.643,35 TL, davacının alacağı ABD Doları olarak ödenmesi takdir ediler ise 47.769,08$ olduğu belirtilmiştir.
Dava, sözleşmenin eksik ifa edilmesi nedeniyle ödenen avansın iadesi istemine ilişkindir.
Mahkememizce yapılan yargılama sonunda; taraflar arasında akdedilen 14/10/2015 ve 18.10.2015 tarihli sözleşmeler kapsamında, davalının, davacıya ait mağazaya turist getirmeyi ve davacının da getirilecek turist başına davalıya 80 Amerikan doları ödemeyi taahhüt ettiği, davacının sözleşme gereği 1000 turist için davalıya 20.10.2015 tarihinde 80.000,00 dolar avans ödemesi yaptığı, buna karşılık davalının 24 adet voucher belgesi ile sabit olduğu üzerine 18.10.2015-29.12.2015 tarihleri arasında davacının mağazasına 467 turist getirdiği, daha fazla turist getirildiğinin davalı tarafça yazılı olarak ispatlanamadığı, bu nedenle taraflar arasındaki sözleşmeler ve ihtarnamelerin içeriklerine göre anlaşmanın 18.10.2015-31.12.2016 dönemini kapsadığı, bu dönem için davacının sözleşmeye göre 1000 turist için ödediği 80.000,00 dolar avanstan bilirkişi heyetinin hükme esas alınan 19.02.2018 tarihli ek raporunda yapılan yapılan hesaplamalar sonucunda hizmet verilen 467 turist için 32.230,92 dolar olan davalının komisyon alacağının düşülmesi sonucu (467 turist*80$=37.360 $ ile davacı tarafça ödenen 5.129,08 Dolar KDV’nin düşülmesi ile 37.360,00-5.129,08=32.230,92 $ davalının komisyon alacağı, davalıya ödenen avans tutarı 80.000$-32.230,92$=47.769,08$) davacının 47.769,08 Amerikan Doları karşılığı hizmeti davalıdan alamadığı, davalı tarafın sözleşme dönemi içinde davacı tarafça ispat edilen turist sayısından daha fazla turist getirildiğini veya kendisine ödenen avans karşılığı kadar turist getirildiğini ispatlayamadığı anlaşıldığından, davacı tarafça davalıya fazladan ödenen 47.769,08 Amerikan Dolarının dava tarihinden fiili ödeme tarihine kadar 3095 sayılı Kanunun 4/A maddesi uyarınca işleyecek faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilerek, tüm dosya kapsamına göre aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : / Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ İle; 47.769,08 Amerikan Dolarının dava tarihinden fiili ödeme tarihine kadar 3095 sayılı Kanunun 4/A maddesi gereğince Devlet Bankalarının Amerikan Doları ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı uygulanmak suretiyle davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 9.654,52 TL harçtan peşin olarak alınan 2.413,64 TL harcın mahsubu ile bakiye 7.240,88 TL harcın davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
3-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 14.056,72 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 29,20 TL başvurma, 2.413,64 TL peşin, 199,00 TL tebligat, müzekkere gideri ve 1.050,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.691,84 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Sarf edilmeyen gider avansının HMK.’nın 333. maddesi uyarınca davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, anlatıldı.12/07/2018

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır