Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2014/102 Esas
KARAR NO : 2018/656
DAVA : Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/03/2014
KARAR TARİHİ : 11/10/2018

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;müvekkili davacı … …. arasında,
*… tarihinde 12-…-12 Grubu; Antalya İli (Merkez) … İlçesi AG+OG Şebeke Tesis Yapım İşi sözleşmesinin ,
*… tarihinde 12-…-25 Grubu; Antalya İli (Merkez) … İlçesi AG+OG Şebeke Tesis Yapım İşi sözleşmesinin,
*… tarihinde 12-…-27 Grubu; Antalya İli (Merkez) … İlçesi AG+OG Şebeke Tesis Yapım İşi sözleşmesinin imzalandığını,
Davalı kurumun … tarihinde devir işlemine kadar tüm Hak edişleri ¡zamanında ödediğini, bu tarihten sonra davalı şirketin dürüstlük kuralına aykırı olarak davacı müvekkili şirketi sürekli zarara uğrattığını, hak edişlerin zamanında ödenmediğini, başlatılan icra takiplerinden sonra hak edişlerin ödendiğini, 28.05.2013 tarihinden sonraki 1.500,000,00TL. tutarlı l.Hakedişin yaklaşık 45 gün kabul edilmediğini, 02.07.2013 tarihinde davacı şirketten fatura düzenlenmesi istenildiğini, fatura düzenlendiği halde yine ödeme yapılmadığını, bu yüzden borçlu olduğu bazı firmaların davacı şirkete ait çekleri bankaya ibraz ederek “karşılıksızdır” işlemi gereği icra takibi başlattıklarını, bazı firmaların ise vade farkı faturaları düzenlemiş olduklarını, 200.000,00TL. vade farkı ödediklerini, müvekkili davacı şirketin, davalı şirket aleyhine … tarihinde Antalya … İcra Müdürlüğünün …/.. ESAS sayılı dosyası ile icra takibi başlattıklarını, davalı şirkete icra takibi bildirildiğinde ise, söz konusu hak ediş bedelinin davacı şirkete tebliğ edilmeden davacı adına diğer kurum ve şirketlere davacıya yapılan icra takip dosyalarına ödeme yapıldığını, gecikmeler nedeniyle davacı şirketin malzeme alamaz ve işçilerine ücreti veremez hale geldiği için işleri durdurduğunu, her bir hak edişten kazanacağı kardan daha fazlasını gecikmeler nedeniyle uğradığı maddi kayıpları tazmin etmek için ödediğini, … tarihinde ödemelerin zamanında yapılmaması nedenine dayanarak işi bitirilebilmek için süre uzatımı istediklerini, buna göre 2 ay süre uzatımı verildiğini, davalı şirketin talimatıyla … tarihinde faturası kesilen hak edişlerinde ödenmediğini, yine davalı şirket aleyhine Antalya … İcra Müdürlüğünün …/… sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalı şirkete icra takibi bildirildiğinde ise söz konusu hak ediş bedelinin davacı şirkete tebliğ edilmeden davacı hesabına ödeme yapıldığını, bu gecikmelerden dolayı davacı şirketin itibarının kalmadığını,davacı şirketin itibar kaybı nedeniyle malzeme aldığı firmaya alacağını temlik etme isteğinin davalı şirkete … tarihinde bildirmesine olumlu bir cevap verilmediğini, 30.11.2013 tarihli hakediş ile … tarihli hakediş bedelleri de zemamnd|a ödenmediği için 04.01.2014 tarihinde ve 06.02.2014 tarihinde iki ayrı icra takibi yapıldığını, bu takiplerin bildirilmesi üzerine davacı hesabına ödeme yapıldığını.12-Akdeniz -Tes-25 Grubu , Antalya İli (Merkez) Serik İlçesi AG+rOG Şebeke Tesis Yapım İşinin 31.12.2013 tarihi itibariyle % 92,47 seviyesine getiri laiğini, bu işin Geçici kabule hazır olduğunu, 12-…-12 Grubu ; Antalya İli Aksu İlçesi AGi+OG Şebeke Tesis Yapım İşinin 31.12.2013 tarihi itibariyle % 72.91 seviyesine getirildiğini, 12-…-27 Grubu ; Antalya İli Konyaaltı İlçesi Au+OG Şebeke Tesis Yapım İşinin 31.12 … tarihi itibariyle % 81,94 seviyesine getirildiğini. İş seviyeleri bu durumda iken tamamlanması için gereken malzemeleri alamadıklarını, malzeme aldıkları …. Elk. Ltd.Şti firması ile aralarında düzenlenen satış sözleşmesinin feshedilmiş olduğunu, bu nedenle de zarara uğradıklardı, Sivas … Noterliğinin … gün ve … sayılı ihtarnamesi ile 12-… 5-27 Grubu , Antalya İli (Merkez) Konyaaltı İlçesi AG+OG Şebeke Tesis Yapım İşi sözleşmesi ile 12-…-12 Grubu ; Antalya İli (Merkez) Aksu İlçesi AG+OG Şebeke Tesis Yapım İşi sözleşmesinin haklı nedenlerle feshettiklerini,) Söz konusu teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin önlenmesi amacıyla Antalya … Ticaret Mahkemesinin …/…D.İş sayılı dosyasıyla ihtiyati tedbir talep edildiğini, talebin mahkemece kabul edildiğini, beyan ederek, davanın kabulü ile, son hak edişten sonra fazla yaptırılan işlerin bedelinin tespit edilmesini, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla sözleşmenin feshi nedeniyle HMK’nun 107. maddesi uyarınca uğradıkları 10.000,00TL, kâr mahrumiyeti zararının yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; )
Davacı ile … arasında imzalanan sözleşmelerin özelleştirme tarihinden önce olduğunu, işin 4734 sayılı Kamu İhalesi Kanununa göre ihale edildiğini, davacının özelleştirme sürecine giren bir kurum ile sözleşme yaptığım bildiğini, Bu iş için gerekli mali güce sahip olmayan davacının sadece bu işten- yapacağı hak edişlere güvenerek bu İşe girmiş olmasının basiretli bir tacirden beklenen bir durum olmadığını, özelleştirme öncesi yapılan düzenli ödemelerin devlet bütçesinden yapılıyor olmasından kaynaklandığını, tüm hak edişlerin ödendiğini, bu nedenle davacının ödemelerdeki gecikmeleri ileri sürmesinin fesih hakknı vermeyeceğini, yapı İşleri şartnamesinde ödemelerin gecikmesi ile ilgili bir yaptırım olmadığım, gecikme halinin yaptırımının gecikme faizi olduğunu, Yapı İşleri Şartnamesinin 29/4 maddesine göre ödenek yetersizliği sebebiyle ödemelerde gecikme hali olmasının sözleşmede sadece ek süre verileceği şeklinde düzenlendiğini, davacının bu şartı kabul ettiğini,Yapı İşleri Şartnamesinin 41/1 maddesine göre: “yüklenicinin mali acz içitide bulunması nedeniyle taahhüdünü yerine getiremeyeceğini bildirmesi halinde kesin teminatının getir kaydedileceği, sözleşmenin feshedileceği ye tasfiye edileceğinin hükme bağlandığını, Hakediş yapılmayan ve fatura edilmeyen işlerin kabulünün mümkün olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Antalya … İcra Müdürlüğü’nün …/… Esas sayılı dosyası getirtilmiş dosya içerisine konulmuştur. İncelenmesinde; Alacaklının … Elkt… Ltd.Şti, borçlunun … Elektrik Dagğıtım A.Ş olduğu, 795.012,81 TL asıl alacak, 14.675,07 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 809.687,88 TL alacağın tahsili amacı ile açılmış icra takip dosyası olduğu, borçlu davalının itirazı üzerine takibin durduğu, alacaklı şirketin itirazı üzerine Antalya … İcra Hukuk Mahkemesinin …/… Esas, …/… karar sayılı kararı ile şikayetin kabulüne, takibmin durdurulmasına ilişkin kararın iptaline ve takibin devamına karar verildiği anlaşılmıştır.
Antalya …İcra Müdürlüğü’nün …/… Esas sayılı dosyasının örneğinin gönderildiği anlaşılmış, incelenmesinde; Alacaklının … Elektir…. Ltd.Şti, borçlunun … Elektrik Dağıtım A.Ş olduğu, toplam 1.017.834,66 TL alacağın tahsili amacı ile açılmış icra takip dosyası olduğu anlaşılmıştır
Antalya … İcra Müdürlüğü’nün …/… Esas sayılı icra takip dosyasının onaylı bir örneği gönderilmiş, dosya içerisine konulmuştur. İncelenmesinde; Alacaklının … Petrol Ürünleri…. Ltd.Şti, borçlunun … Ltd.Şt olduğu, toplam 52.763,18 TL alacağın tahsili amacı ile açılmış icra takip dosyası olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizin ( Antalya … Asliye Ticaret Mahkemesi) …/… D.iş sayılı davacı … Elek.Taah. İnş.Müh …. San.Ltd.Şti tarafından davalı ….’ye verilen teminat mektuplarının nakde çevrilmemesi ve davalı şirkete ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir konulması talebini içerdiği, … tarihli karar ile taebin %20 teminat karşılığında kabul edildiği ve teminat mektuplarının davalıya ödenmemesi hususunda ihtiyati tedbir konulduğu anlaşılmıştır.
Dosyaya davacı vekili tarafından sunulan hakediş raporları ile birlikte (kesin hesap) 03/07/2015 tarih 2 nolu ara karar uyarınca resen seçilecek bir elektrik mühendisi, bir inşaat mühendisi ve bir Borçlar Hukuku dalında akademisyen hukukçudan oluşan bilirkişi heyetine tevdi ile rapor alınmasına karar verilmiş, , mahkememizce seçilen Prof Dr. …, Elektrik Müh.bilirkişi …, … tarihli raporlarında sonuç olarak; davacı Yüklenici … Elk Taah. İnş. Miih. Mak. Turz. Taş Akar. Oto. Day. Tük. Mal. Gıda Hay Tar. Mad. Eği. Med.ve Kim. Mad. Tîc. San. Ltd. Şti ne ; 323.239,92 TL. + 183.884,85 TL. = 507.124,77 TL. ödenmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varıldığını beyan etmişlerdir.
Mahkememiz dosyasının rapor veren bilirkişilere yeniden tevdii ile, taraf vekillerinin itirazları doğrultusunda … tarihli ara kararı ile ek rapor alınmasına karar verilmiş, önceki heyette yer alan elektrikçi bilirkişi görevden affını talep etmekle yerine görevlendirilen elektrikçi bilirkişi …’in katılımıyla düzenlenen … havale tarihli ek bilirkişi raporunda sonuç olarak;
… tarihinde gerçekleştiği dosyadan anlaşılan, davalı şirketin devir döneminde, iki aylık bir süre içinde yapılması umulan, altı hakediş yerine sadece bir hakediş faturası kesilebİlmiştir. Tahakkuka bağlanamayan imalatın ödemesinin de gecikeceği aşikardır. Davacı şirketin yaklaşık bir yıl sürecek işlerini geciktirmemek için, malzeme bağlantılarım önceden yaparak ödeme taahhütleri altına girmesi doğaldır. Daha ilk hakedişinden itibaren tahsilatlarını, temlik verdiği 3. taraflara yönlendirmesi, davacının muhtemel finansman bulma güçlüğüne İşaret edebilir. İki ay hakediş yapamamak ta davacının fınansal planlarını bozmuş olabilir. Kesin hesap dosyalarında süre uzatımı verilirken kullanılan “devir aşamasında ödenek olmadıüı için” gerekçesi, devir sürecinde doğal olarak yaşanan aksamaların teyidi sayılabilir. Gerçekten de devir sürecinde kimi davalı kurum personelinin, başka kamu kunımlarına geçiş yapmış olması sebebi ile kadrolarda oluşmuş boşlukları yetkin yeni personel ile dolduramamak davalıyı zor durumda bırakmış olmalıdır. İcra takipleri başladığında, davalının ödemeleri geciktirmeden yapıyor olması, gerekçe olarak ifade edilen “ödenek olmamasından” ziyade, geçişteki personel kaynaklı idari boşluk olasılığını daha mümkün kıldığını, taraflar arasındaki bu uyuşmazlıklar esnasında , davacının bir işini teslim edip, diğer iki işini de enerji verilir duruma getirerek kısmen de olsa eksiksiz teslim etmesi; davalının da bir geçiş döneminin ardından ödemelerini yapması kayda değer olduğunu, yukarıda da değinildiği gibi davacının tahsilatlarını icra kanalıyla yapmayı rutin haline getirip getirmediği, Aksu 7-8. ve Konyaaltı 8. hakedişlerin icra olmaksızın tahsil edilmesinden varılacak sonuç sayın mahkemenin takdirinde olduğunu, kesin hesap raporlarının sonucunda 500.531,94 TL davacı yanın alacaklı olduğu sonucuna varıldığını, bu sonuca göre, fesihin haksız olması kabulu ile davalı tarafın lehine olduğunu, mahkeme fesihi haklı bulur ise mahkeme kararı ile iade edildiği anlaşılan teminat mektupları tekrar tartışma konusu olacağını, mahkemenin fesihi haklı bulması halinde ise önceki sayfalarda sarı ile işaretli kesintilerin yapılmayarak davacıya ödenmesi gerekeceğini, uyuşmazlık konusu kesinti toplamı : 566.975,29 TL, önceki ödenecek tutar 500.531,94 TL , Genel toplamının = 1.067.507,23 TL olduğunu beyan etmişlerdir.
Tarafların itirazları doğrultusunda alınan 04.04.2018 tarihli ek raporlarında sonuç olarak;
29.12.2017 tarihli heyet raporunda hesaplandığı üzere, fiyat farkları, tazminat ve gecikme cezaları dahil, tevkif edilecek KDV hariç tahakkuk tutarı
…-… 316.644,00 TL
12 … S 2 7 – KON Y … 183.887,94 TL
TOPLAM 500.531,94 TL
bulunduğunu, Feshin haksız olduğu kanaatine varıldığından uyuşmazlık konusu kesintiler, davacı lehine ilave edildiğinde;
UYUŞMAZLIK KONUSU KESİNTİ TOPLAMI
566.975,29 TL 500.531,94 TL
YUKARIDA HESAP EDİLEN TUTAR :500.531,94 TL olmak üzere ; GENEL TOPLAM 1,067.507,23 TL olarak hesaplandığını, bu bedel, tarafların cari hesap bakiyesi olmayıp, niza konusu işlemlerin sonucu olarak hesaplanan bedel olduğunu, davalının teminat mektuplarını iade ederken, nakit karşılığını cari hesaptan mahsup ettiği görüşüne katılıyor olsa da, cari hesap bakiyesinin net olarak hesabı, heyetin uzmanlık alanı dışında kaldığından bir sonuca varmak mümkün olamadığını beyan etmişlerdir.
Davacı vekili … tarihli dilekçesi ile dava değerini ıslah ettiklerini, bilirkişi raporu ile müvekkili tarafından yapılan iş karşılığı, müvekkilinin 1.067.507,23 TL hakedişinin bulunduğunun anaşıldığını beyan ederek dava değerini 1.057.507,23 TL artırmak sureti ile 1.067.507,23 TL nin ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, ıslah harcını yatırdığı anlaşılmıştır.
Dava taraflar arasında imzalanan … tarihinde 12-…-12 Grubu ; Antalya İli (Merkez) Aksu İlçesi AG+OG Şebeke Tesis Yapım İşi sözleşmesi, 27.09.2012 tarihinde 12-…-25 Grubu ; Antalya İli (Merkez) Serik İlçesi AG+OG Şebeke Tesis Yapım İşi sözleşmesi, 15.10.2012 tarihinde 12-…-27 Grubu ; Antalya İli (Merkez) Konyaaltı İlçesi AG+OG Şebeke Tesis Yapım İşi sözleşmesi uyarınca davacının edimlerini zamanında yerine getirmesine rağmen, iş verenin hak edişleri zamanında ödemeyerek sürekli temerrüde düşmesi ve çoğu kez icra takibi neticesinde alacağın tahsil edilebilmesi nedeniyle, sözleşmenin devamı yüklenici açısından çekilmez hale geldiği ve bu sebeple 12-…-12 Grubu ; Antalya İli (Merkez) Aksu İlçesi AG+OG Şebeke Tesis Yapım İşi sözleşmesi ile 12-…-27 Grubu ; Antalya İli (Merkez) Konyaaltı İlçesi AG+OG Şebeke Tesis Yapım İşi sözleşmesi’nin davacı yüklenici tarafından Sivas 2. Noterliği’nin 12.02.2014 tarih ve 003375 yevmiye nolu ihtarnamesi ile haklı nedenle fesh edildiği iddiasına dayalı olarak; davacı şirketin sözleşmelerin imzalanması sırasında davalıya verdiği (Halkbank’a ait 06.08.2012 tarih 257.280,00 TL bedelli kesin teminat mektubu ile Albaraka Türk Katılım Bankası’na ait 15.10.2012 tarih 265.740,00 TL bedelli kesin teminat mektubu) teminat mektuplarının taraflarına iadesi, 10.000,00 TL kar mahrumiyeti zararının sözleşmenin feshi tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili, herhangi bir hak ediş raporuna yansımayan son hak edişten sonra yapılmış olan işler bedeli olarak yapılacak tespit ardından gerçek miktara artırılmak üzere 10.000,00 TL nin tespit tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi birlikte davalı şirketten alınarak davacıya verilmesi talebiyle açılmış olup, syargılama sırasında dava konusu teminat mektuplarının davacıya iade edildiği, davanın bu kısmının konusuz kaldığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasında yapılan ve yukarıda belirtilen sözleşme örnekleri, geçici kabul tutanakları, kesin hesap ve hakediş raporları, Antalya … İcra Md.nün …/…, … İcra Md.nün …/…, … İcra Md. nün …/…, … İcra Md.nün …/… sayılı takip dosyaları ve dosyaya alınan kök ve ek bilirkişi raporlarından, yükleniciye yapılacak ödemenin “…hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere 15 gün içinde ödeme yapılır.” şeklinde yapılması gerektiği halde, yüklenici davacının AKSU işinin 5., SERİK işinin 5. ve … işinin 6. hakedişinden itibaren işi feshedene kadar hakediş faturalarının tahsili için düzenli olarak icra takibine başvurmak zorunda kaldığı, bakiye toplam1.067.507,23 TL alacağının bulunduğu görülmektedir.
Tartışmalı olan nokta davacı tarafından yapılan feshin haklı nedene dayalı olup olmadığıdır. Söz konusu olayda uygulanması gereken Yapım İşleri Genel Şartnamesi, 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ve sözleşmede yüklenicinin hakedişleri alamaması durumunda sözleşmeyi feshedebileceğine dair bir hüküm bulunmamakla ve eser sözleşmelerini düzenleyen TBK 470 vd. maddelerinde de bu hususta bir düzenleme bulunmamakla birlikte, TBK 112 ve özellikle 117 maddesinde temerrüt hükümleri düzenlenmiş olup, davacı yüklenicinin hakedişlerinin ödenmemesi de , davalının temerrüdü anlamına gelmektedir. Temerrüt için ifanını imkansız olmaması , borcun muaccel olması ve alacaklının ihtarda bulunması gerekli olup, somut olayda vadenin belirli olması nedeniyle TBK 124 maddesi düzenlemesine göre ihtara da gerek bulunmadığı, bu halde TBK 125 maddesi uyarınca davacının sözleşmeyi feshetmekte haklı olduğunun kabulü gerekir.
Sözleşmenin feshi halinde kar kaybının istenebilmesi için sözleşmede bir hüküm bulunması gerekmekte olup, sözleşmede böyle bir hüküm bulunmadığından; davacının müspet zarar niteliğindeki tazminat talebinin (10.000,00 TL) ise (sözleşmenin feshedilmiş olması nedeniyle) reddi gerektiği anlaşılmış ve dava hakkında aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının teminat mektuplarının iadesi talebi ile açtığı davanın KONUSUZ KALDIĞI ANLAŞILMAKLA ESAS HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-Davacının 10.000,00 TL müspet zarar tazminatı için açtığı alacak davasının REDDİNE,
3-Davacının menfi zarar için açtığı tazminat davasının KABULÜ ile; 1.067.507,23 TL’ nin( 10.000,00 TL si ne dava tarihinden- 04/03/2014, bakiyesi için ıslah tarihi olan 20/07/2018 tarihinden itibaren işleyen) avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Alınması gerekli 72.921,41TL harçtan, peşin alınan 19.491,45 TL ( 341,55 TL peşin+8.590,32 TL tamamlama harcı+10.559,58 TL ıslah ) harcın mahsubu ile bakiye 53.429,96 TL harcın davalıdan tahsiline, Hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından yatırılan 19.491,45 TL peşin harç, 25,20 TL başvurma harcı ile, 35,90 TL karar harcının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan 5.250,00 TL bilirkişi ücreti, 113,00 TL tebligat ve posta masrafları olmak üzere toplam 5.363,00 TL yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Avukatlık Asgari Ücret tarifesi uyarınca hesaplanan 71.665,82 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Avukatlık Asgari Ücret tarifesine göre 2.180,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Sarf edilmeyen gider avansının HMK.’nun 333. maddesi uyarınca davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu. Anlatıldı. 11/10/2018

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır