Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 35. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2022/92 – 2022/338
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
35. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/92
KARAR NO : 2022/338

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 13/11/2019
NUMARASI : 2014/1108 Esas 2019/897 Karar

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALILAR :
VEKİLİ :
DAVANIN KONUSU : Tazminat

KARAR TARİHİ : 02/11/2022
GEREKÇELİ KARAR
YAZILMA TARİHİ : 28/11/2022

Mahalli mahkemesince verilen karara karşı davalı … Sigorta A.Ş. vekili ve davalı … Sigorta A.Ş. vekili tarafından süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuş olup, başvuru şartlarının yerine getirildiği dosya üzerinde yapılan ön inceleme ile anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonunda;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARI
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının içinde yolcu olarak bulunduğu, davalı …’in işleteni, davalı …’in sürücüsü olduğu, davalı … Sigorta A.Ş.’ye ZMMS poliçesi ile sigortalı araç ile davalı …’in işleteni ve sürücüsü olduğu, davalı … Sigorta A.Ş.’ye ZMMS poliçesi ile sigortalı aracın çarpışması ile meydana gelen trafik kazası sonucu davacının ağır şekilde yaralandığını ve işgücü kaybına uğradığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 1.000,00 TL geçici ve sürekli iş göremezlik tazminatının kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine, 25.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle sigorta şirketleri dışındaki davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmesini talep etmiş; yargılama sırasında verdiği 20/06/2019 tarihli dilekçesi ile sürekli iş göremezlik tazminatını 152.459,10 TL’ye, geçici iş göremezlik tazminatını 10.467,75 TL’ye artırmıştır.
Davalılar … ve … vekili cevap dilekçesinde; ceza dosyasında alınan raporda davacının yolcu olarak bulunduğu araç sürücüsünün asli kusurlu bulunduğunu, davacının emniyet kemeri takmaması nedeniyle müterafik kusurunun olduğunu, hatır taşıması nedeniyle indirim yapılması gerektiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde; davacının yolcu olarak bulunduğu araç sürücüsünün alkollü olması nedeniyle asli kusurlu bulunduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
Davalı … Sigorta şirketi vekili cevap dilekçesinde; sorumluluklarının sigortalı araç sürücüsünün kusuru ve teminat ile sınırlı olduğunu, geçici iş göremezliğe dair talebin teminat dışı bulunduğunu, müterafik kusur ve hatır taşımasının nazara alınması gerektiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
Davalı … Sigorta Şirketi (… Sigorta) vekili cevap dilekçesinde; sorumluluklarının sigortalı araç sürücüsünün kusuru ve teminat ile sınırlı olduğunu, geçici iş göremezliğe dair talebin teminat dışı bulunduğunu, müterafik kusur ve hatır taşımasının nazara alınması gerektiğini, olay tarihinden itibaren faiz talebinde isabet bulunmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece, maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 154.780,50 TL’nin davalı sigorta şirketleri yönünden 10/02/2014 temerrüt tarihinden, diğer davalılar yönünden 17/11/2013 olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 15.000,00 TL manevi tazminatın 17/11/2013 olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte sigorta şirketleri dışındaki davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine fazlaya dair istemin reddine karar verilmiş, hüküm davalı … Sigorta A.Ş. vekili ve davalı … Sigorta A.Ş. vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ
Davalı … Sigorta A.Ş. vekili istinaf başvuru dilekçesinde; sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında tazminata hükmedilmesi gerekirken tüm zarardan müştereken ve müteselsilen sorumluluğa hükmedilmesinin yerinde olmadığını, yasal sınırın üzerinde alkollü olduğunu bildiği sürücünün aracında yolculuk etmiş olan davacı açısından müterafik kusur indirimi yapılmamasında isabet bulunmadığını, geçici iş göremezliğe dair talebin teminat dışı bulunduğunu belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
Davalı … Sigorta A.Ş. (… Sigorta) vekili istinaf başvuru dilekçesinde; kusur dağılımının hatalı olduğunu, alkollü olduğunu bildiği sürücünün aracına binip yolculuk yapan davacının zararından müterafik kusur ve hatır taşıması indiriminin yapılmasının gerektiğini, sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında tazminata hükmedilmesi gerekirken tüm zarardan müştereken ve müteselsilen sorumluluğa hükmedilmesinin yerinde olmadığını, geçici iş göremezliğe dair talebin teminat dışı bulunduğunu belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar sebebi ile maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
HMK’nın 355. maddesi gereğince istinaf edenlerin sıfatına göre ve istinaf sebepleri ile sınırlı kalmak kaydı ile yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
Davacının içinde yolcu olarak bulunduğu, davalı …’in işleteni, davalı …’in sürücüsü olduğu, davalı … Sigorta A.Ş.’ye ZMMS poliçesi ile sigortalı araç ile davalı …’in işleteni ve sürücüsü olduğu, davalı … Sigorta A.Ş.’ye ZMMS poliçesi ile sigortalı aracın çarpışması ile meydana gelen trafik kazasının oluşumunda davalı …’in sürücüsü olduğu araç içinde yolcu olarak bulunan davacının kusursuz olduğu, kaza tespit tutanağında kazaya karışan araç sürücülerinden davalı …’in ve davalı …’in kural ihlalinde bulunduğu hususunun tespit edilmiş olduğu, mahkemece alınan kusur raporunda davalı …’in asli kusurlu olup kazanın oluşumunda %75 oranında, diğer davalı …’in tali kusurlu olup kazanın oluşumunda %25 oranında kusurlu olduğunun rapor edilmiş bulunduğu, olayla ilgili görülen ve kesinleşen ceza yargılamasında alınan ATK raporunda davalı …’in asli kusurlu, diğer davalı …’in tali kusurlu olduğunun belirtildiği, kaza nedeniyle davacıda meydana gelen maluliyetin tespitine dair mahkemece alınan ATK raporunda davacının %14,3 oranında daimi iş gücü kaybı olduğunun ve 12 ay süresince iş göremez halde kaldığının rapor edildiği, mahkemece hükme esas alınan hesap aktüer bilirkişi raporunda davacının geçici iş görmezlikten doğan tazminat miktarının 10.467,75 TL, sürekli iş göremezlikten doğan tazminat alacağının 152.459,10 TL olarak toplam 162.926,85 TL hesaplandığı, mahkemece davacının yolcu olarak bulunduğu araç sürücüsünün %25 kusuruna isabet eden tutardan %20 oranında hatır taşıması indirimi yapılarak davacının toplam 154.780,50 TL daimi ve geçici iş gücü tazminatına hak kazandığı, davacının yolcu olarak bindiği araç sürücüsünün kanındaki alkol oranının yasal sınırın çok az üzerinde 0,60 promil olması, davacının bu araç sürücüsünün alkollü olduğunu bilerek araca bindiğine dair bir delil olmaması, kazanın münhasıran alkolün etkisi ile meydana gelmiş bulunmaması, davacının emniyet kemeri takıp takmadığının belirlenmemesi nedeniyle müterafik kusur indirimi yapılmasına yer olmadığı, olayda manevi tazminat koşullarının gerçekleştiği gerekçesi ile mahkemece yazılı şekilde karar verildiği anlaşılmıştır.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkemece toplanan delillerle, kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere; kazanın oluşumuna neden olan sürücülere izafe edilen kusurda bir yanılgı bulunmamasına, kazaya karışan araçlardan birisinde yolcu olarak bulunan davacının kazanın oluşumunda kusurunun bulunmaması, davada müşterek ve müteselsil sorumluluk esasına dayanılmış olması, müteselsil sorumlulukta, 6098 sayılı TBK’nın 163/1. maddesi gereğince alacaklının, borcun tamamının veya bir kısmının ifasını, dilerse borçluların hepsinden, dilerse yalnız birinden isteyebilme hakkının olması, borçluların sorumluluğunun, borcun tamamı ödeninceye kadar devam edeceğinin 6098 sayılı TBK’nın 163/2. maddesi gereği bulunması karşısında maddi tazminat istemi yönünden müştereken ve müteselsilen sorumluluğa hükmedilmesinde hukuka aykırılık görülmemesine; SGK’nın hangi tedavi giderlerinden sorumlu olduğu, SGK tarafından karşılanacak sağlık hizmeti bedellerinin neler olduğu 6111 sayılı kanunun 59.maddesi ile değişik Karayolları Trafik Kanununun 98.maddesinde belirlenmiş ve sınırlandırılmış olup, bir kanun maddesinin idarenin yapmış olduğu bir düzenleme ile değiştirilmesi mümkün olmaması karşısında SGK’nın sorumluğunun kapsamını belirleyen KTK’nın 98.madde hükmüne aykırı olacak şekilde düzenlenen Genel Şartlardaki bir belirlemenin, KTK’nın 92.maddesine 26/04/2016 tarihinde yürürlüğe giren değişiklik sonucu eklenen (i) maddesi nedeniyle yasal hale geldiği de söylenemeyeceğinden mahkemece hüküm altına alınan alacakların poliçe kapsamında karşılanması gerektiğine dair kabulünde de bir isabetsizlik bulunmadığının anlaşılmasına; mahkemece hatır taşımasının kabul edilmiş olmasına göre davalı … Sigorta A.Ş. vekilinin ve davalı … Sigorta A.Ş. vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan istinaf itirazlarının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
1- Davacının ceza dosyasında yer alan 03/04/2014 tarihli ifadesinde, sürücü … ile arkadaş olduklarını, olay günü …’in bira içtiğini bildiğini beyan ettiği; davacının davalı sürücü …’in sevk ve idaresindeki araçta yolcu olduğu esnada kazanın gerçekleşmiş olduğu; dosyada mevcut kusur bilirkişi raporunda ve mahkeme hükmünün gerekçesinde davalı sürücünün yasal sınırın üzerinde alkollü olduğunun tespit edildiği; mahkemece, davacının yolcu olarak bindiği araç sürücüsünün kanındaki alkol oranının yasal sınırın çok az üzerinde 0,60 promil olması, davacının bu araç sürücüsünün alkollü olduğunu bilerek araca bindiğine dair bir delil olmaması, kazanın münhasıran alkolün etkisi ile meydana gelmiş bulunmaması, davacının emniyet kemeri takıp takmadığının belirlenmemesi gerekçesi ile müterafik kusur indirimi yapılmadığı, aktüer bilirkişi tarafından hesaplanan meblağın, davacının yolcu olarak bulunduğu araç sürücüsünün %25 kusuruna isabet eden kısmı üzerinden %20 oranında hatır taşıması indirimi yapılarak davacının maddi tazminat alacağının hüküm altına alındığı anlaşılmıştır.
Zararın meydana gelmesinde veya artmasında mağdurun da kusurunun bulunması halinde söz konusu olan müterafik kusur 6098 sayılı TBK’nın 52. maddesinde; “Zarara uğrayan, zarar doğuran eyleme razı olmuş veya kendisinin sebep olduğu hal ve şartlar zararın meydana gelmesine etki yapmış veya tazminat ödevlisinin durumunu diğer bir surette ağırlaştırmış ise, hakim tazminat miktarını hafifletebilir” şeklinde düzenlenmiştir. Müterafik kusur; aynı şartlar altındaki makul, dürüst ve ortalama bir kişinin, kendi menfaati icabı, zarara uğramamak için kaçınacağı veya kaçınması gereken bir davranış tarzını ifade etmektedir. (EREN, Fikret. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Y. 2015. S. 582) Zararın doğumu ya da artmasına yol açan fiil, zarar görenin davranışlarından ileri gelmişse müterafik kusurdan söz edilir. (KILIÇOĞLU, Ahmet, Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Y. 2012, s.418) Müterafik kusur indirimi için davranış ile zarar arasında illiyetin olması yeterli olup ayrıca, zarar görenin, zararı önleyici ya da azaltıcı tedbirleri almamasında kusurlu olması aranmamaktadır. Bunun yanı sıra, bir olayda birden fazla müterafik kusur durumu bulunsa dahi her bir müterafik kusur durumu için ayrı ayrı indirim yapılamayacağı gibi Yargıtay yerleşik uygulamasına göre müterafik kusur indirim oranı %20’yi de geçemeyecektir. TBK’nın 51. ve 52. maddelerinden kaynaklanan hakkaniyet ve takdiri indirim nedeniyle davanın kısmen reddedilmesi halinde, indirimden dolayı reddedilen kısım için davalı yararına vekalet ücreti takdir edilmeyeceği gibi, bu gerekçe ile yargılama giderleri de kabul ve red oranına göre belirlenemeyecektir.
Türk Borçlar Kanunu hükümlerine göre tazminatın saptanması için öncelikle zararın belirlenmesi gerekir. Bu kapsamda, zarara uğrayanın zararın artmasına sebep olması halinin de zararı etkileyeceği dikkate alındığında TBK’nın 51. ve 52. maddelerinden kaynaklanan hakkaniyet ve takdiri indirimleri nazara alındıktan sonra varsa sigorta şirketi tarafından yapılan ödemenin güncellenerek mahsubunun yapılması neticesinde zarar tespiti edilmelidir. (Yargıtay 4 HD 2021/8516 Esas 2022/2125 Karar)
Somut olayda mahkemece, alkollü olduğunu bildiği sürücünün aracına binip yolculuk yapan davacının, olayın meydana geliş tarzı ve zararın artmasında zarar görenin kusurlu davranışının sonuca etkisi değerlendirilerek, hüküm altına alınan tazminatlardan %20 oranda müterafik kusur indirimi yapılması da gerekirken, eksik inceleme ile salt hatır taşıması indirimi yapılmak suretiyle hesaplanan tazminatın hüküm altına alınmış olması yerinde görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılıklar resen gözetilerek yapılan inceleme neticesinde, davalı … Sigorta A.Ş. vekilinin ve davalı … Sigorta A.Ş. vekilinin istinaf taleplerinin yukarıda (1) nolu bentte belirtilen gerekçelerle kabulü ile kararın kaldırılması, ancak bu husus yeniden yargılamayı gerektirmediğinden mahkemece davacı lehine belirlenen 154.780,50 TL maddi tazminattan %20 oranında müterafik kusur indirimi yapılması sureti ile HMK.353/1-b/2 maddesi uyarınca yeniden hüküm kurulması ve ilk derece mahkemesi kararında kesinleşen yönlerin korunması gerektiği sonuç ve kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
I-Davalı … Sigorta A.Ş. vekilinin ve davalı … Sigorta A.Ş. vekilinin istinaf talebinin (1) nolu bentte gösterilen nedenlerle KABULÜ ile, Ankara 11.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 13/11/2019 tarih ve 2014/1108 Esas – 2019/897 Karar sayılı kararının HMK 353/1-b/2 hükmü uyarınca KALDIRILMASINA ve esas hakkında yeniden karar verilmesine,
II- Buna göre Dairemizce yeniden hüküm kurularak;
1-Davacının maddi tazminat talebinin KISMEN KABULÜNE, 123.824,40-TL’nin, temerrüt tarihi olan 10/02/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … Sigorta ve … Sigortadan (… Sigortadan) olay tarihi olan 17/11/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte diğer davalılar … …, … … ve … …’dan müşterek ve müteselsilen alarak davacıya verilmesine, bakiye talebin reddine,
2-Davacının manevi tazminat talebinin kısmen kabulüne, 15.000,00-TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 17/11/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … …, … … ve … …’dan müşterek ve müteselsilen alarak davacıya verilmesine, bakiye talebin reddine,
3-Kabul edilen miktar üzerinden alınması gereken 9.483,09 TL nisbi harçtan peşin alınan (88,85 TL) ve ıslahla alınan (101,15 TL) harcın mahsubu ile bakiye 9.293,09 TL harcın (davalılar … Sigorta A.Ş. ve … Sigorta A.Ş 8.458,44 TL’sinden sorumlu olmak üzere) davalılardan alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan 2.031,07 TL yargılama giderinin kabul ve ret oranı dikkate alınarak takdiren 1.834,86 TL sinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına, Hükmün kesinleşmesi halinde bakiye avansın yatırana iadesine,
5-AAÜT uyarınca maddi tazminat üzerinden 25.439,03 TL vekalet ücretinin tüm davalılardan alınarak davacıya ,manevi tazminat üzerinden 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalılar … …, … … ve … …’dan alınarak davacıya, ret edilen manevi tazminat üzerinden 9.200,00 vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılar … …, …’a verilmesine, (maddi tazminat yönünden dava konusu edilen ve mahkemece kabul edilen meblağın 162.926,85 TL olduğu, bu meblağ üzerinden yapılan hatır taşıması ve müterafık kusur indirimleri nedeniyle neticeten 123.824,40 TL maddi tazminatın kabulü gözetildiğinde, anılan indirimler nedeniyle reddedilen kısma ilişkin davalılar lehine ret vekalet ücretine hükmedilemeyeceğinden bu hususta karar verilmesine yer olmadığına)
İSTİNAF HARÇ VE YARGILAMA GİDERLERİ YÖNÜNDEN:
1-İstinaf eden davalılar … Sigorta A.Ş. vekili ve davalı … Sigorta A.Ş. vekili tarafından yatırılan istinaf karar ve ilam harcının talep halinde bu davalılara iadesine,
2-HMK’nın 333.maddesi gereğince kullanılmayan istinaf gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
3-İstinaf eden davalı … Sigorta A.Ş. tarafından yapılan 260,50 TL (111,90 TL + 148,60 TL) istinaf yargılama giderinin davacıdan tahsili ile bu davalıya verilmesine,
İstinaf eden davalı … Sigorta A.Ş. (… Sigorta) tarafından yapılan 148,60 TL istinaf yargılama giderinin davacıdan tahsili ile bu davalıya verilmesine,
4-HMK’nın 359/4. maddesi gereğince kararın taraflara tebliğine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu HMK’nın 361/1 maddesi gereğince kararın taraf vekillerine tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde TEMYİZİ KABİL olmak üzere 02/11/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

Başkan
Üye
Üye
Katip

* Bu belge, 5070 sayılı Kanun hükümleri gereğince elektronik imza ile imzalanmıştır.