Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 35. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
35. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/1114
KARAR NO : 2023/827

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : Dr…. (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 13/04/2021
NUMARASI : 2018/138 Esas – 2021/277 Karar

DAVACILAR :
VEKİLİ :
DAVALI : 1-… – …
VEKİLİ :
DAVANIN KONUSU : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)

KARAR TARİHİ : 31/05/2023
GEREKÇELİ KARAR
YAZILMA TARİHİ : 31/05/2023

Mahalli mahkemesince verilen karara karşı davacılar vekili ile davalılar … ve … vekili tarafından süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuş olup, başvuru şartlarının yerine getirildiği dosya üzerinde yapılan ön inceleme ile anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonunda;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARI
Davacılar vekili dava dilekçesinde; davalılardan … A.Ş tarafından satılan yolcu taşıma bileti ile davalı …’e ait davalı …’ in sevk ve idaresindeki, davalı …nezdinde sigortalı olan otobüste yolculuk eden davacılar murisi …’ın 18/03/2017 tarihinde tek taraflı meydana gelen kaza sonucu öldüğünü, desteğin ölümü ile davacılardan anne ve babanın maddi ve manevi desteklerinden yoksun kaldıklarını, ayrıca davacı kardeşlerinin de vefat nedeniyle yaşadıkları üzüntü nedeniyle; davacılar baba … ve anne … için ayrı ayrı 100,00’er TL destekten yoksun kalma tazminatı ve ayrı ayrı 30.000,00’er TL manevi tazminat ile diğer davacılar için ayrı ayrı 10.000,00’er TL manevi tazminat olmak üzere toplam 180.200,00 TL tazminatın davalılardan sigorta şirketinin poliçe limiti dahilinde destekten yoksun kalma tazminatından sorumlu tutulması kaydıyla olay tarihinden itibaren işletilecek faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılardan …vekili cevap dilekçesinde; davanın ferdi kaza sigorta poliçesi yönünden açıldığını, müteveffanın anne ve babası yönünden destekten yoksun kalma tazminatı istenildiğini ancak ferdi kaza koltuk sigortasına dayalı talebin reddi gerektiğini, derdestlik yönünden ise davacı yanın bu yönde 175.000,00 TL’yi Ankara 8. İcra Müdürlüğü’nün 2017/14321 sayılı takip dosyasında talep ettiğini, itiraz edilmekle takibin durduğunu, davacının itirazın iptali davası açması gerekirken bu davayı belirsiz maddi ve manevi tazminat olarak açtığını, öncelikle takip dosyasının getirtilmesini ve usul yönünden davanın reddine karar verilmesini, dava şartı yönünden değişen teknik şartlara dair hükümler dikkate alınıp davanın dava şartı yokluğundan reddine karar verilmesini, hasar ve kusura dair rapor alınmasını, müteveffanın emniyet kemerinin takılı olmamasının indirim nedeni yapılmasını aktüer rapor ile tazminat hesabının yapılarak temerrüt olgusunun gerçekleşmediğinin belirlenmesini ve davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalılar … ve …’ in; usulüne uygun tebligatlara rağmen beyanda bulunmamışlardır.
Davalı …..A.Ş hakkındaki dava süresindeki yetki itirazı yerinde görüldüğünden 23/03/2021 günlü ara karar ile iş bu dava dosyasından tefrik edilmiş, yetkisizlik kararı verilerek sonuçlandırılmıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece, davalı …tarafından iş bu davada sigortaya yöneltilen talebin dayanağının ferdi kaza koltuk sigorta poliçesinden kaynaklı bulunduğu şeklinde ve davanın reddi gerektiğine dair savunmada bulunulmuş ise de davacıların isteği ve talep dayanağının davalı … şirketinin ZMMS kapsamında bu poliçeye dayalı sorumluluğun araştırılması noktasında bulunduğu belirlendiği ve sigorta poliçe örneği, hasar dosyası getirtilerek dosyaya eklendiği, davacıların desteğinin yolcu olarak bulunduğu sırada meydana gelen kazada kusursuz bulunduğunda uyuşmazlık bulunmadığı, ancak davalı sigortanın vefat eden desteğin yerinden (koltuğundan) fırlayacak şekilde emniyet kemeri takmamış olmasının tazminattan takdiri indirim nedeni yapılması yönünde değerlendirilmeye alınması gerektiği, desteğin koruyucu önlemleri azami derece uygulamadığı ve kusursuzluğunun yanı sıra bu yönün tazminat miktarlarından takdiri indirimin uygulanmasını gerektirdiği, sigorta şirketi dışında tarafların ekonomik ve sosyal durum analizi hakkında bilgi edinildiği, müteveffa destek, sağlık meslek lisesi mezunu olup 17 yaşında olmakla sosyal ve ekonomik durum değerlendirmesi ve iş bulma imkanı mesleğe başlama yaşı kazanabileceği öngörülebilir geliri ve evlenip sahip olacağı çocuk varsayımı ve anne ve babaya olacak desteği konusunda aktüer bilirkişi raporu alındığı, manevi tazminat koşullarının oluştuğu gerekçesiyle; “Islah edilen davanın kısmen kabulü ile;
A-Maddi tazminata dair;
1)Davacı … … için; 69.218,40 TL destek tazminatının,
2)Davacı … … için; 60.981,70 TL destek tazminatının,
Davalılar … ile …’den dava tarihinden itibaren, …yönünden 23/05/2017 temerrüt tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, fazla isteklerin reddine,
Bu karar nedeniyle alınması gereken 8.893,97 TL harçtan peşin alınan 31,40 TL ile ıslah için alınan 557,00 TL toplamının indirilmesiyle eksik 8.305,57 TL harcın davalılardan alınarak hazineye gelir yazılmasına,
Davacılar tarafından bu dava bölümü için yapılan takdiren 3.000,00 TL yargılama gideri ile 619,80 TL harç masrafı toplamının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Davalılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerlerinde bırakılmasına,
Davacı … … kendisini davada vekille temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince hesaplanan 9.798,39 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Davacı … … kendisini davada vekille temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince hesaplanan 8.727,62 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Davalı …Ş lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Sarfedilmeyen avansın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
B-Manevi tazminat talebi yönünden;
1-Davacı anne … için 25.000,00 TL,
2-Davacı baba … için 25.000,00 TL,
3-Davacı kardeş … için 7.500,00 TL,
4-Davacı kardeş … için 7.500,00 TL,
5-Davacı kardeş … için 7.500,00 TL,
6-Davacı kardeş … … için 7.500,00 TL,
7-Davacı kardeş … için 7.500,00 TL,
8-Davacı kardeş … … için 7.500,00 TL,
9-Davacı kardeş … … için 7.500,00 TL,
10-Davacı kardeş … … için 7.500,00 TL,
11-Davacı kardeş … … için 7.500,00 TL
12-Davacı kardeş … … için 7.500,00 TL,
13-Davacı kardeş … … için 7.500,00 TL,
14-Davacı kardeş … … için 7.500,00 TL,
olarak belirlenen tazminat miktarlarının davalılar … ile …’den dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, fazla isteklerin reddine” karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ
Davalılar … ve … vekili istinaf dilekçesinde; … …A.Ş.’nin yetki itirazında bulunduğunu, mahkemenin sadece anılan şirket yönünden yetkisizlik kararı verdiğini, dava haksız fiil niteliğinde olduğundan tüm davalılar yönünden yetkili mahkemeye gönderilmesi gerekirken sadece … Şirketi hakkında dosyanın tefrik edilerek yetkisizlik kararı verilmesinin usule açıkça aykırı olduğunu, müvekkil tarafından aracın … …A.Ş.’ye uzun süre kiralandığını, araç kaza yaptığında müvekkil …’in araç üzerinde fiili bir hakimiyeti kalmadığını, araç kaza yaptığında aracın üzerine … …A.Ş. logosu bulunduğunu, bu durumun aracın … …A.Ş.’ye kiralandığını kanıtlar nitelikte olduğunu, müvekkil hakkında husumetten ret kararı verilmesi gerekirken davanın kısmen kabulüne karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, nitekim Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2018/2045 E. – 2019/6065 K. sayılı emsal kararında; “Davalı şirket tarafından diğer davalı sürücüye aracın kiralandığı ancak davalı şirketin işleten sıfatının diğer davalı kiracıya geçip geçmediği konusunda mahkemece araştırma yapılmadığı anlaşılmaktadır.” denildiğini, …tarafından genişletilmiş kasko sigortası yapıldığını, mahkemenin bu durumu değerlendirmeden sigortanın sorumluluğuna gitmeden müvekkil aleyhine manevi tazminat hakkında kısmen kabul kararı verdiğini, davayı kabul anlamına gelmemek üzere söz konusu sigorta poliçesinde belirtilen meblağın mahsup edilmesi gerekirken ve … A.Ş, Genişletilmiş Sigorta poliçesinde belirtilen manevi tazminat sorumluluğunun değerlendirilmesi gerekirken bu durumu değerlendirmeden karar verilmesinin hukuka ve yasalara açıkça aykırı olduğunu, … araçta şoför olduğundan ve işletmeci … …A.Ş. olduğundan herhangi bir sorumluluğu bulunmazken …’e kusur verilip dava hakkında kısmen kabul kısmen ret kararı verilmesinin yasaya açıkça aykırı olduğunu, kaza meydana geldiğinde şoför olan …’in tüm yolculara kemer takılması yönünde uyarıda bulunduğunu ve hava karlı olduğundan dolayı yola geç çıkalım diye ikazda bulunmasına rağmen müteveffanın bir an önce yola çıkılması için şoförle tartıştığını, bu durum ceza dosyasında sabit olmasına rağmen müvekkil …’e kusur verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, davayı kabul etmemekle birlikte söz konusu kazada … …A.Ş. ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu halde … A.Ş. hakkında yetkisizlik kararı verilerek dosyanın tefrik edilmesinin de hukuka ve yasalara açıkça aykırı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
Davacılar vekili istinaf dilekçesinde; müteveffa …’ın 18 Mart 2017 tarihinde meydana gelen trafik kazasında emniyet kemeri takmadığı iddiası ile hesaplanan maddi tazminattan %20 (yüzde yirmi) oranında takdiri indirim yapılmasının hatalı olduğunu, müteveffa …, şehirler arası yolcu taşımacılığı yapılan bir araçta seyahat ederken kazanın meydana geldiğini, bu noktada davalılar tarafından verilen yolcu taşımacılığı hizmeti esnasında emniyet kemeri takılmasına ilişkin bir hatırlatmanın yapılmadığını, kazanın meydana geldiği araçta emniyet kemerlerinin mevcut olup olmadığı, çalışır durumda olup olmadıkları yönünde de herhangi bir araştırma yapılmadığını, manevi tazminat davasının davalılardan …aleyhine ikame edilmediğini, ancak; yerel mahkemenin, manevi tazminat davasının yöneltildiği gerçek ve tüzel kişilerde hataya düştüğünü ve manevi tazminat talebinin tarafı olmayan …lehine manevi tazminat talebinin kısmen kabulü nedeni ile vekalet ücretine hükmettiğini, manevi tazminat talebinin yöneltilmediği …lehine vekalet ücretine hükmedilmesi nedeni ile istinaf talebinin kabulüne karar verilmesi gerektiğini, talep edilen manevi tazminatlar makul ölçüde, zenginleşmeye sebep olmayacak oranda ve yaşanan olay özelinde orantılı olduğundan; manevi tazminat taleplerinden indirim yapılmasının hatalı olduğunu, manevi tazminat taleplerinden yapılan indirimin gerekçesinde ise müterafik kusur olgusu da dikkate alınarak davacıların yaşayacağı yaralanma, manevi sıkıntı ve kaza tarihinde tarafların ekonomik sosyal durumlarına göre bir karar verildiğinin belirtildiğini, ancak; 18 Mart 2017 tarihinde davalıların tam kusuru ile meydana gelen kazada, henüz genç yaşında üniversite öğrencisini kaybeden bir anne-baba tarafından ayrı ayrı talep edilen 30.000,00 TL’nin, kardeşler tarafından ayrı ayrı talep edilen 10.000,00 TL’nin yüksek bir manevi tazminat olduğunun kabulünün mümkün olmadığını belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE
Dava, trafik kazasından kaynaklanan ölüm sebebi ile maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
HMK’nın 355. maddesi gereğince istinaf edenlerin sıfatına göre ve istinaf sebepleri ile sınırlı kalmak kaydı ile yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
Davalı … tarafından istinaf dilekçesinde aracın … A.Ş’ne uzun süreli olarak kiraya verildiği ve işletenlik sıfatı bulunmadığı savunulmuş ise de, HMK 357. maddesine göre ilk derece yargılamasında ileri sürülmeyen iddia ve savunmalar istinaf aşamasında ileri sürülemeyeceğinden bu savunmaya itibar edilememiştir.
Haksız fiilden kaynaklanan davalarda yetki kuralı kesin olmadığından, yetkinin kesin olmadığı hallerde, yetki itirazının her bir davalı tarafından cevap süresi içinde ilk itiraz olarak ileri sürülmesi gerekir. Aksi halde süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmayan davalı yönünden, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelecektir. İhtiyari dava arkadaşı olan davalılardan birinin yaptığı yetki itirazı, diğerine sirayet etmeyeceğinden, sadece yetki itirazında bulunan davalı yönünden yetki itirazının incelenmesi, ve şartları varsa tefrik kararı verilmesi, yetki ilk itirazında bulunmayan diğer davalı yönünden davaya devam edilmesi gerekmekte olup, bu yöne ilişkin istinaf sebeplerine de itibar edilememiştir.
Davacılar vekilinin manevi tazminat miktarına yönelik istinaf sebeplerinin incelenmesinde; meydana gelen kaza tarihi, kazanın meydana gelmesindeki davalı tarafın kusurunun ağırlığı, zarar görenlerin sayısı nazara alındığında; tarafların sosyal ekonomik durumları, kaza tarihindeki paranın satın alma gücü, kazanın yaşamları üzerindeki tesirine göre, mahkemece takdir edilen manevi tazminat miktarı hakkaniyet ve nesafetle takdir edilmiş olduğundan davacılar vekilinin, buna ilişkin istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir.
Müterafik kusur konusunda ise, dosya kapsamından ve ceza dosyası içeriğinden desteğin emniyet kemeri takmadığı sabit olup, müterafik kusur indirimi yapılması yerinde görülmüştür.
Vekalet ücreti konusunda ise, dava dilekçesinde davalı … şirketinden manevi tazminat talep edilmediği anlaşılmakla, reddedilen miktar yönünden davacılar aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesi isabetsiz olup, bu yöne ilişkin istinaf sebeplerinin HMK’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve vekalet ücreti yönünden düzeltilmesine, davalılar vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
I-Davalılar … ve … vekilinin yerel mahkeme kararına yönelik istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1. maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
II-Davacılar vekilinin istinaf talebinin KABULÜ ile; Ankara 13. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından verilen 13/04/2021 tarihli, 2018/138 Esas – 2021/277 Karar sayılı kararın KALDIRILMASINA,
HMK’nın 353/1-b-2. maddesi uyarınca esas hakkında yeniden karar verilmesine, buna göre;

Islah edilen davanın kısmen kabulü ile;
A-Maddi tazminata dair;
1)Davacı … … için; 69.218,40 TL destek tazminatının,
2)Davacı … … için; 60.981,70 TL destek tazminatının,
Davalılar … ile …’den dava tarihinden itibaren, … Sigorta A.Ş yönünden 23/05/2017 temerrüt tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, fazla isteklerin reddine,
Bu karar nedeniyle alınması gereken 8.893,97 TL harçtan peşin alınan 31,40 TL ile ıslah için alınan 557,00 TL toplamının indirilmesiyle eksik 8.305,57 TL harcın davalılardan alınarak hazineye gelir yazılmasına,
Davacılar tarafından bu dava bölümü için yapılan takdiren 3.000,00 TL’ yargılama gideri ile 619,80 TL harç masrafı toplamının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Davalılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerlerinde bırakılmasına,
Davacı … … kendisini davada vekille temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince hesaplanan 9.798,39 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Davacı … … kendisini davada vekille temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince hesaplanan 8.727,62 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Davalı …lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Sarfedilmeyen avansın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
B-Manevi tazminat talebi yönünden;
1-Davacı anne … için 25.000,00 TL,
2-Davacı baba … için 25.000,00 TL,
3-Davacı kardeş … için 7.500,00 TL,
4-Davacı kardeş … için 7.500,00 TL,
5-Davacı kardeş … için 7.500,00 TL,
6-Davacı kardeş … … için 7.500,00 TL,
7-Davacı kardeş … için 7.500,00 TL,
8-Davacı kardeş … … için 7.500,00 TL,
9-Davacı kardeş … … için 7.500,00 TL,
10-Davacı kardeş … … için 7.500,00 TL,
11-Davacı kardeş … … için 7.500,00 TL
12-Davacı kardeş … … için 7.500,00 TL,
13-Davacı kardeş … … için 7.500,00 TL,
14-Davacı kardeş … … için 7.500,00 TL,
olarak belirlenen tazminat miktarlarının davalılar … ile …’den dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, fazla isteklerin reddine,
Bu karar nedeniyle alınması gereken 9.563,40 TL harçtan peşin alınan 584,08 TL’nin indirilmesiyle eksik 8.979,32 TL harcın davalılardan alınarak hazineye gelir yazılmasına,
Davacılar tarafından bu dava bölümü için yapılan takdiren 173,85 TL yargılama gideri ile 584,08 TL harç masrafının bu davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,
Davalılar tarafından bu dava bölümü için yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Davacı … … kendisini davada vekille temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin bu davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak bu davacıya verilmesine,
Davacı … … kendisini davada vekille temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin bu davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak bu davacıya verilmesine,
Davacı kardeşler …, …, …, …, …, …, … ve … … kendilerini davada vekille temsil ettirdiklerinden AAÜT gereğince her bir davacı için ayrı ayrı olmak üzere hesaplanan 4.080,00’er TL vekalet ücretlerinin bu davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak bu davacılara verilmesine,
İSTİNAF HARÇ VE YARGILAMA GİDERLERİ YÖNÜNDEN
III-Davacı tarafça yatırılan istinaf karar harcının talep halinde istinaf eden davacıya iadesine,
IV-İstinaf başvurusu nedeniyle davacılar tarafından 63,00 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacılara verilmesine,
V-Harçlar Kanunu gereğince davalılar … ve …’den alınması gereken 18.457,27 TL istinaf karar ve ilam harcından peşin alınan 4.613,34 TL’nin mahsubu ile kalan 13.843.93 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir olarak kaydedilmesine,
VI-Davalılar tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
VII-HMK’nın 333. maddesi gereğince kullanılmayan istinaf gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
VIII-Kararın tebliği, kesinleştirme, harç ve gider avansı iadesi işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yerine getirilmesine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, HMK.nın 362/1-a maddesi uyarınca KESİN olmak üzere 31/05/2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

…
…
Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …

* Bu belge, 5070 sayılı Kanun hükümleri gereğince elektronik imza ile imzalanmıştır.