Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 31. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2023/552 – 2023/737
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
31. HUKUK DAİRESİ
(İnceleme Aşamasında / Duruşmasız)
(HMK. 353/1-a-6 Maddesi Uyarınca Kararın
Kaldırılarak Mahkemesine Gönderilmesi)
ESAS NO : 2023/552
KARAR NO : 2023/737

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 21/02/2023
NUMARASI : 2019/200 Esas – 2023/105 Karar

DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVANIN KONUSU : Eser Sözleşmesine Dayalı Alacak
KARAR TARİHİ : 01/06/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 05/06/2023

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan eser sözleşmesine dayalı alacak istemine ilişkin davada mahkemece davanın zamanaşımı nedeni ile reddine dair verilen karara karşı süresi içinde davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme neticesinde;
İDDİA :
Davacı vekili; müvekkil ile davalıların kurduğu adi ortaklığın, 30.05.2013 tarihinde “… Ana Kanalı Pompa İstasyonu Alt Yüklenici Sözleşmesi’” adlı sözleşmenin … Şanlıurfa GAP 15. Bölge Müdürlüğü’nün 2011/181089 kayıt numarası ile ihale ettiği “… Ana Kanalı Pompa İstasyonu” adlı yapım işinin bir kısmına ait olduğunu, davalı adi ortaklığın yüklendiği işin bir kısmının sözleşme kapsamında müvekkiline taşere etmesi üzerine sözleşme konusu imalatları, montajı, diğer yükümlülükleri eksiksiz ve ayıpsız olarak yerine getirdiğini ve sözleşme bedeli olan 3.500.000,00 TL’nin tamamını davalılardan tahsil ettiğini ve işe ait 06.11.2013 tarihli Kesin Hakediş Raporu düzenlenerek taraflarca imzalandığını, dava dışı …’nün ve davalıların oluru ve onayı ile sözleşme kapsamında olmayan “3 adet 200 Mikron Filtre İstasyonunun (GY-1, P2, Keremli) Mevcut Manuel Kaba Filtrasyonun Otomatik Temizlemeli Fırça İmalatı” ilave işi ihale konusu işin sağlıklı işletilebilmesi için gerekli görülerek bu işin de müvekkili tarafından, Ek:3’deki Kesin Hakedişte “Filtre İstasyonu Kaba Filtrasyon Otomatikleştirme” tanımı ile ilave iş bedeli olarak 430.404,00 TL karşılığında yerine getirilerek ilgili bedelin de tahsil edildiğini, müvekkilinin, sözleşme kapsamında fiyat farkı tahakkuku hariç hak ettiği bedeli aldığını, taraflar arasında imzalanan sözleşme’nin “C-Fiyatlandırma” başlıklı maddesinin C.2-bendinde, aynen, “İş bu sözleşme konusu işte idare tarafından …’e …’un alt yüklenicisi olduğu imalatlarla ilgili uygulanacak fiyat farkları aynı oranda … hak edişlerine ve birim fiyatlarına yansıtılacaktır.” hükmü ile tarafların iradesi açık ve sarih şekilde ortaya konulmuş olduğunu, sözleşme konusu iş kalemleri için dava dışı … tarafından fiyat farkının uygulandığına ilişkin bilgi ve bu oranların sözleşme şartları doğrultusunda birim fiyatlara yansıtılarak fiyat farkının hesaplanması ve müvekkiline ödenmesi için davalılara ihtarname gönderilerek talep edildiğini, davalılardan … Ltd. Şti. tarafından Ankara 38. Noterliğinin 27.02.2019 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile cevap verilerek, sözleşme’de fiyat farkı ibaresinin olduğunun kabul edildiğini, fakat ek sözleşme adı altında haksız yere müvekkiline 430.404,00 TL + KDV ödeme yapıldığını, bu ödemeye esas hakediş tutanaklarının Ortaklığı teknik bilgilerinin yetersizliği sebebiyle temsil edemeyecek kişi tarafından kabul edildiğini, dolayısıyla fiyat farkını aşan miktarda ek sözleşme adı altında fazladan ödeme yapıldığını, bu ek sözleşme adı altında alınan bedelin 3 iş günü içinde iadesi halinde fiyat farkının hesaplanarak ödeneceğinin beyan ve kabul edildiğini, müvekkilinin, projede kullanılacak filtrelerin manuel (elle) temizlemeli değil de otomatik temizlemeli ızgara sistemiyle kullanılması gerektiğini tespit ettiğini ve dava dışı …’nün dikkatine sunduğunu, … 15. Bölge Müdürlüğünün konuyu inceleyerek, 11.7.2013 tarihli Bölge Müdürlüğü yazısında belirtilen uygunluk kararı verdiğini, 08/11/2013 imza tarihli tutanak ile davalıların da imzasının yer aldığı Yeni Fiyat Tutanağı adı altında “3 adet 200 Mikron Filtre İstasyonunun (GY-1, P2, Keremli) Mevcut Manuel Kaba Filtrasyonun Otomatik Temizlemeli Fırça İmalata dönüştürülmesi” işini ve karşılık gelen ilave bedelin … ile Adi Ortaklık arasında tutanak altına alındığını ve davalılara ödendiğini 2013 Yılı – Ağustos, Eylül, Ekim ve Kasım aylarında yapılan 10., 11., 12. ve 13 nolu yüklenici hakedişlerinde bir kısım pozlar için fiyat farkı uygulanıp uygulanmadığı, uygulandı ise fiyat farklarını gösteren belge ve bilgilerin …’den getirilmesi halinde, durumun anlaşılacağını ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000,00 TL’nin ticari faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı …. A.Ş. Vekili; davanın zamanaşımına uğradığını, taraflar arasında imzalanan sözleşme kapsamında, dava konusu işin kesin hakedişinin 06.11.2013 tarihinde yapıldığını ve davacının bu kesin hakediş ile …’den iş bitirme belgesi aldığı, işin geçici kabulünün 18.12.2013 tarihinde yapıldığını, taraflar arasında hakediş belgeleri imzalanıp işin geçici ve kesin kabullerin yapıldığını, aradan 5 yıldan fazla bir süre geçtikten sonra davacı şirket tarafından alacak talebi ile iş bu davanın ikame edildiğini, davanın reddi gerektiğini, davacı hakedişlerinin ödendiğini, bilirkişi incelemesi neticesinde bir fiyat farkı alacağının hesaplanması halinde, iş ortaklığı tarafından davacı şirkete fazladan ödenen 430.404,00 TL’nin, hesaplanacak miktardan mahsubunun gerektiğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı …. Şti. Vekili; davanın zamanaşımına uğradığını, taraflar arasında imzalanan sözleşme kapsamında, dava konusu işin kesin hakedişinin 06.11.2013 tarihinde yapıldığını ve davacının bu kesin hakediş ile …’den iş bitirme belgesi aldığı, işin geçici kabulünün 18.12.2013 tarihinde yapıldığını, taraflar arasında hakediş belgeleri imzalanıp işin geçici ve kesin kabullerin yapıldığını, aradan 5 yıldan fazla bir süre geçtikten sonra davacı şirket tarafından alacak talebi ile iş bu davanın ikame edildiğini, davanın reddi gerektiğini, davacı hakedişlerinin ödendiğini, bilirkişi incelemesi neticesinde bir fiyat farkı alacağının hesaplanması halinde, iş ortaklığı tarafından davacı şirkete fazladan ödenen 430.404,00 TL’nin, hesaplanacak miktardan mahsubunun gerektiğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; “davacı tarafın talebinin taraflar arasındaki 30/05/2013 tarihli alt yüklenici sözleşmesinin C.2 maddesinden kaynaklandığı, bu maddede; ”iş bu sözleşme konusu işte İdare tarafından …’e …’un alt yüklenicisi olduğu imalatlarla ilgili uygulanacak fiyat farkları aynı oranda … hak edişlerine ve birim fiyatlarına yansıtılacağı” hükmünün yer aldığı, buna göre davacı tarafın fiyat farkı alacağının; dava dışı idare tarafından davalı iş ortaklığına fiyat farkı ödediği tarihte doğduğu ve muaccel olduğu, alınan rapor ve davalı idare kayıtlarına göre dava dışı idare tarafından davalı iş ortaklığına yukarıda belirtildiği üzere 06/08/2013, 09/09/2013, Ekim/2013 ve 12/11/2013 tarihlerinde dört farklı tarihte fiyat farkı ödemesi yapıldığı, buna göre 6098 sayılı TBK’nın 147. Maddesine göre 5 yıllık zamanaşımı süresinin; idare tarafından davalı iş ortaklığına yapılan söz konusu ödemelerden itibaren işlemeye başlayacağı, iş bu davanın ise 5 yıllık zamanaşımı süresinden sonra 15/04/2019 tarihinde açıldığı, davalı tarafın cevap dilekçesi ile yasal süre içinde zaman aşımı def’inde bulunduğu anlaşılmakla; davalı tarafın zaman aşımı def’inin haklı olduğu” gerekçesi ile, davanın zamanaşımı nedeni ile reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; yerel mahkemece taraflar arasında aktedilen sözleşmenin C.2 maddesi gereğince davalıların dava dışı idareden ödeme aldığı tarihin muacceliyet tarihi olarak kabul edilerek, zamanaşımının bu tarihten itibaren işlemeye başladığının kabul edilmesinin hatalı olduğunu, fiyat farkı alacağının işin reel bedelinin ödenmesi maksadıyla düzenlenerek sözleşmeye dahil edildiğini, eserin teslim tarihinin muacceliyet tarihi olarak kabul edilmesi gerektiğini, müvekkilinin net hakediş bedelinin belirlenmesi için müvekkiline yapılacak son ödemenin beklenmesi gerektiğini, yine TBK. 154/1.1 maddesi uyarınca davalıların yaptığı kısmi ödemenin de zamanışımını kestiğini, yerel mahkemece davanın zamanaışımı nedeni ile reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek, yerel mahkemenin kararının istinaf incelemesi yapılarak kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. Davacı taşeron, davalılar yüklenicidir. Mahkemece davanın zamanaşımı nedeni ile reddine karar verilmiş olup, hüküm davacı tarafça istinaf edilmiştir.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Taraflar arasında imzalanan alt yüklenici sözleşmesi başlıklı 30/05/2013 tarihli sözleşme ile davalıların yüklenimindeki işin bir kısmı davacı tarafa taşere edilmiştir. Davacı sözleşme uyarınca, davalıların iş sahibi idareden aldıkları fiyat farklarının aynı oranda kendisine de yansıtılması gerektiğini, davalıların 10-11-12-13 nolu hakedişler iş sahibi idareden fiyat farkları aldıklarını ancak, kendisine bu fiyat farkları nedeniyle bir ödeme yapmadıklarını belirterek alacak istemiştir. Davalılar davanın zamanaşımı nedeniyle olmadığı taktirde esastan reddini istemiştir. Mahkemece davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiş olup, hüküm davacı tarafından istinaf edilmiştir.
Eser sözleşmesi, karşılıklı edimleri içeren bir iş görme akdîdir. Yüklenicinin edimi, eseri meydana getirmek ve iş sahibine teslim etmek, iş sahibinin karşı edimi ise teslim edilen eserin bedelini ödemektir. Eser sözleşmesinin varlığı halinde, yüklenici işi sözleşme, fen ve sanat kurallarıyla iş sahibinin beklediği yararı gözeterek imal edip teslim ettiğini, iş sahibi ise iş bedelini ödediğini ispat etmek zorundadır. (Yargıtay (kapatılan) 15. Hukuk Dairesi, 2021/3130 Esas, 2021/2836 Karar)
Sözleşmenin imzalandığı tarihte yürürlükte bulunan TBK’nın 147/6 maddesine göre yüklenicinin kastı veya ağır kusuru ile akdî hiç veya gereği gibi yerine getirmemiş, bilhassa ayıplı malzeme kullanmış veya ayıplı bir iş meydana getirmiş olması sebebi ile açılacak davalar hariç olmak üzere eser sözleşmesinden doğan bütün davalar 5 yıllık zamanaşımı süresine tabidir. Zamanaşımının başlangıcı da aynı yasanın 149. maddesi uyarınca alacağın muaccel olduğu, yani yüklenicinin eseri iş sahibine teslim ettiği tarihtir. TBK 154. maddesine göre de kısmi ödeme ile zamanaşımı kesilir ve TBK 156. maddesine göre yeni bir süre işlemeye başlar.
Somut olay yapılan bu genel açıklamalar çerçevesinde irdelendiğinde; taraflar arasında 06/11/2013 tarihli “kesin hakediş” başlıklı bir belgenin düzenlendiği görülmektedir. Diğer yandan, dava dışı iş sahibi …’nin davalı yüklenicilere fiyat farkı nedeniyle en son 12/11/2013 tarihinde ödemeler yaptığı anlaşılmaktadır. Mahkemece alınan bilirkişi raporundan da davalıların davacıya 16/06/2014 tarihinde fiyat farkı nedeniyle ödeme yaptığı, davalıların ödemelerinin 31/12/2018 tarihine kadar devam ettiği görülmektedir. Mahkemece her ne kadar davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiş ise de, taraflar arasında davaya konu ticari ilişki dışında bir ticari ilişki olup olmadığı, davalıların yukarıda bahsedilen ödemelerinin davaya konu sözleşme kapsamında yapılan ödemeler olup olmadığı hususu irdelenmemiştir. Mahkemece bu ödemelerin sebebi araştırılmalı, davaya konu sözleşme kapsamında yapılan ödemeler bulunduğunun tespiti halinde, TBK 154 maddesi uyarınca kısmi ödemenin zamanaşımını keseceği gözetilerek sonuca gidilmelidir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle eksik inceleme ve değerlendirmeyle yazılı şekilde hüküm kurulması isabetli olmadığından, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esası incelenmeksizin kabulüne, mahkeme kararının HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince kaldırılmasına, dosyanın Dairemiz kararına uygun şekilde incelenip karara bağlanması için kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/200 Esas, 2023/105 nolu kararının HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3-Dosyanın Dairemiz kararına uygun şekilde incelenip, karara bağlanmak üzere mahal mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
4-İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafça yatırılan, istinaf karar harcının talep halinde kendisine iadesine,
5-İstinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin ve istinaf başvuru harcının ilk derece mahkemesince verilecek yeni kararda dikkate alınmasına,
6-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından davacı yararına vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
7-Dosya kapsamında icranın geri bırakılması kararı alınabilmesi için yatırılan bir teminat bulunması halinde, İİK. 36/5 maddesi uyarınca ilgili icra müdürlüğünce teminatın yatıran tarafa iadesine,
8-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a maddesi gereğince KESİN olmak üzere 01/06/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan
E-imzalıdır

Üye
E-imzalıdır

Üye
E-imzalıdır

Katip
E-imzalıdır