Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 31. HUKUK DAİRESİ
Esas No: 2023/494 – Karar No:2023/633
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
31. HUKUK DAİRESİ
(İnceleme Aşamasında Kararın Kaldırılarak Yeniden Hüküm Kurulması/ HMK 353/1-b.2)
ESAS NO : 2023/494
KARAR NO : 2023/633
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 15/06/2021
NUMARASI : 2020/391 E-2021/390 K
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI
VEKİLİ :
DAVANIN KONUSU : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 11/05/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 16/05/2023
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin davada mahkemece davanın reddine dair verilen karara karşı süresi içinde davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili, müvekkili şirketi ile davalı şirket arasında 24.11.2017 tarihinde İTM 255-380 KV … Referanslı Trafo Merkezi Tevhisat Yapım İşine ilişkin sözleşme akdedildiğini, sözleşme konusu işin yer teslim tarihi 03.12.2017, bitiş tarihinin ise 27.11.2018 olduğunun, 28.01.2019 tarihli ek süre talepli dilekçede işin devamı sürecinde döviz kurlarındaki beklenmedik aşırı yükseliş nedeniyle işin bitiş süresinin 30/06/2019 tarihine kadar uzatılması talebinin bildirildiğinin, talebin davalı tarafından kabul edildiğinin, sözleşme gereği kesin kabul 2 yıl sonra gerçekleşecek olup, henüz kesin kabul yapılmamakla beraber, davalı tarafından 26.12.2019 tarihli yazı ile 27.11.2018 iş bitim tarihinin 11.05.2019 tarihine ötelenmesine karar verildiği, 10.02.2020 tarihinde, müvekkili şirketin davalı şirketten söz konusu iş ile alakalı olmayan alacaklarından 28.012,17 TL ve 96.132,63 TL olmak üzere toplam 124.144,80 TL’yi haksız olarak tahsil ettiğini, evvelce müvekkili şirkete tanınan sürenin kısaltılması nedeniyle 52 günlük gecikme cezasının sözleşme madde 25/2 uyarınca uygulanacak sözleşme ile alakası bulunmayan alacaklardan 124.144,80 TL’nin tahsil edilmesinin haksız olduğu nedeniyle, fazlaya dair talep ve dava değerini ıslah yoluyla artırma hakkı saklı kalmak kaydıyla 124.144,80 TL’den şimdilik 40.000,00 TL’nin 10.02.2020 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, yapım süresi 360 gün olan ve sözleşmesine göre 27.11.2018 tamamlanması gereken merkez 165 gün gecikmeyle geçici kabul tarihi 11.05.2019 olmak üzere tamamlandığı ve 17.05.2019 tarihinde geçici kabulü yapılarak devreye alındığı, yüklenici taleplerinin müvekkili şirket tarafından uygun bulunarak, 215 gün süre uzatım talebinin uygun bulunduğu, Hazine ve Maliye Bakanlığından görüş alınmasından sonra Kamu İhale Kurumunun 2019/DK.D-71 Sayılı kararı dikkate alınarak, 28.11.2018 iş bitim tarihinden 18.01.2019 tarihine kadar, arada geçen 52 gün için sözleşmenin 25.2 maddesinde belirtilen gecikme cezasının uygulanması kaydıyla sözkonusu yapım işine 165 gün süre uzatımı verilerek, 02.01.2020 tarihinde davacı yüklenici firmaya bildirildiği, yüklenici firmanın bu karara ilişkin yazılı herhangi bir itiraz da bulunmadığını, müvekkili Teşekkül’ün 7161 sayılı Kanuna, K.İ.K. Kararlarına ve Sözleşmeye uygun olarak işlem tesis edildiğini açıklayarak davanın reddini savunmuştur.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
Mahkemece,”…Tüm dosya kapsamı ve toplanan deliller değerlendirildiğinde, taraflar arasında imzalanan sözleşmede Sözleşmenin Türü ve Bedeli Başlıklı 6.maddesinde Sözleşme Bedeli olarak (KDV hariç) 3.979.000,00 TL bedel ile imzalandığı, Sözleşmenin Gecikme Halinde Uygulanacak Cezalar ve Sözleşmenin Feshi başlıklı maddenin de yüklenicinin sözleşmeye uygun olarak işi süresinde bitirmediği takdirde geciken her gün için sözleşme bedelinin % 0,0006 (onbinde altı) oranında gecikme cezasının uygulanacağının belirtildiği, Kamu İhale Kurumunun 2019/DK.D-71 sayılı Kurul Kararında “18.01.2019 tarihinden önce yükleniciye taahhüdünü ihale dökümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi nedeniyle gecikme cezası uygulanan ihtarlı süre verilmesi halinde, idarece yüklenicinin yazılı talebi uygun görülerek onay verilse dahi, 18.01.2019 tarihine kadar uygulanan gecikme cezasının yükleniciye iade edilmeyeceğine karar verilmiştir.” ifadesinin yer aldığı, Hazine ve Maliye Bakanlığından görüş alınmasından sonra Kamu İhale Kurumunun kararı dikkate alınarak, 28.11.2018 iş bitim tarihinden 18.01.2019 tarihine kadar arada geçen 52 gün için sözleşmenin 25.2 maddesinde belirtilen gecikme cezasının uygulanması kaydıyla, söz konusu yapım işine 165 gün süre uzatımı verilerek işin 11.05.2019 tarihine ötelenmesine Genel Müdürlük tarafından karar verildiği, yüklenici firma tarafından herhangi bir yazılı itiraz bulunmadığı, yapım işinin devamı sırasında yapılan hakediş ile geciken 63 gün için sözleşme gereği 49.915,02 TL ceza kesildiği, 7161 sayılı Kanun kapsamında verilen süre uzatımının düzeltilmesi gerektiği, yukarıda bahsedilen Kamu İhale Kurulu Kararının yayımlanmasından sonra ortaya çıktığı ve Hazine ve Maliye Bakanlığından görüş alındığı anlaşılmakla, davalı tarafça yapılan işlemlerin hukuka uygun olduğu anlaşılmakla davanın reddine…” karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkeme kararının gerekçesinin Anayasa ve Kanunlarda tanımlanan gerekçeye uygun olmadığını, davalının müvekkilinin ek süre talebini kabul ettikten 6 ay sonra verilen sürenin kısaltılmış olmasının ve 52 gün için gecikme cezası uygulamasının kazanılmış hakları ihlal niteliğinde olduğunu, davalının dayanak aldığı Kamu İhale Kurumu kararının geriye dönük işlem tesisine imkan tanıyacak nitelikte olmadığını, yasanın yürürlüğe girdiği 17/01/2019 tarihinden önce meydana gelen gecikmelerin cezai yaptırıma tabi olacağı kararının yasanın amacına uygun olmadığını, Kamu İhale Kurumu kararının yasal düzenleme olmadığını, 18/01/2019 tarihinden önce davacıya ihtarlı süre verilmediğini ve gecikme cezası uygulanmadığını belirterek, mahkeme kararının kaldırılmasını istemiştir.
GEREKÇE:
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu (HMK)’nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek duruşmasız olarak yapılmıştır.
Taraflar arasında imzalanan 24/11/2017 tarihli sözleşmenin 8.maddesinde Yapım İşleri Genel Şartnamesinin sözleşmeye ek olduğu belirtilmiş ve sözleşmenin 25.1 maddesinde, sözleşmede belirtilen süre uzatım halleri hariç yüklenicinin sözleşmeye uygun olarak işin süresinde bitirmediği takdirde 10 gün süreli yazılı ihtar yapılarak, gecikme cezası uygulanacağı düzenlenmiştir.
4735 Sayılı Yasanın, 17/01/2019 tarihinde yürürlüğe giren Geçici 4.maddesinde, “31/08/2018 tarihinden önce 4734 Sayılı Kanuna göre ihalesi yapılan (3.maddesindeki istisnalar dahil) ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle devam eden sözleşmeler, imalat girdilerinin fiyatlarında beklenmeyen artışlar meydana gelmesi nedeniyle, bu maddenin yürürlüğe girdi tarihten sonraki 60 gün içinde yüklenicinin idareye yazılı olarak başvurması kaydıyla, Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşü alınarak, idarenin onayına bağlı olarak feshedilip tasfiye edilebilir veya devredilebilir… Bu fıkra kapsamında devredilen sözleşmeler ile bu fıkra kapsamına girmekle birlikte devredilmeyen sözleşmelerde 60 gün içinde yüklenicinin idareye yazılı olarak başvurması kaydıyla süre uzatımına ilişkin kısıtlama ve şartlara tabi olunmaksızın Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşü alınarak idare tarafından süre uzatılabilir…” düzenlenmesi yapılmıştır.
Davacı yüklenici, yukarıda açıklanan yasa maddesi gereğince, 28/01/2019 tarihinde davalı idareye başvurarak süre uzatım talebinde bulunmuş, davalı ise 11/06/2019 tarihinde davacının talebini kabul ederek, sözleşme süresini cezasız olarak uzatmıştır.
Davalı tarafından söz konusu süre uzatım talebinin kabulünden önce, Kamu İhale Kurumu, 04/04/2019 tarihli, 2019/DK.D-71 numaralı kararında; “18/01/2019 tarihinden önce yükleniciye taahhüdünü ihale dökümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi nedeniyle gecikme cezası uygulanan ihtarlı süre verilmesi halinde, idarece yüklenicinin yazılı talebi uygun görülerek onay verilse dahi 18/01/2019 tarihine kadar uygulanan gecikme cezasının yükleniciye iade edilemeyeceğine” dair görüş bildirmiştir.
Davalı idarece, bu kez 26/12/2019 tarihinde, davacının süre uzatım talebi yukarıda belirtilen Kamu İhale Kurumu kararı gereğince tekrar değerlendirilerek, sözleşme gereğince işin teslimi gereken tarih olan 27/11/2018 ila yukarıda belirtilen Geçici 4.maddenin yürürlüğe girdiği 18/01/2019 arası 52 günlük gecikme cezası uygulanmak suretiyle tekrar süre uzatım kararı bildirilmiş ve dosyaya getirtilen evraklara göre; davacının başka bir işten dolayı olan alacaklarından toplam 124.144,80 TL kesildiği anlaşılmıştır.
Gerek taraflar arasındaki sözleşmenin 25.1 maddesi, gerekse Kamu İhale Kurumu kararında belirtilen görüş dikkate alındığında, davacıya, 18/01/2019 tarihine kadar gecikme cezası uygulanabilmesi için, 10 gün süreli yazılı ihtar yapılması gerektiği gibi, 18/01/2019 tarihine kadar gecikme cezası uygulanan ihtarlı süre verilmiş olması gerekmektedir.
Dosya kapsamına giren belgelere göre; davalı tarafından bu tarihe kadar gecikme cezası uygulanmak üzere 10 gün süreli ihtar verilmediği, sözleşme ve Kamu İhale Kurumu kararında belirtilen şartların yerine getirilmediği görülmektedir.
Bu durumda; davalı tarafından cezasız süre uzatım verildikten sonra Kamu İhale Kurulu kararı gerekçe gösterilerek, gecikme cezası uygulanması ve diğer alacaklarından kesilmesi doğru olmamıştır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; davanın kabulü ile 6098 Sayılı TBK’nın 117/1.maddesi gereğince, davalı, dava tarihinden önce temerrüde düşürülmediğinden dava dilekçesinde belirtilen miktar için dava tarihinden, ıslahla artırılan miktar yönünden ıslah tarihinden itibaren faiz yürütülmesine karar verilmesi gerekmiştir.
HMK.’nın 353/1-b-2. maddesinde, yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber, kanunun olaya uygulanmasında hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı takdirde veya kararın gerekçesinde hata edilmişse “düzelterek yeniden esas hakkında” duruşma yapılmadan karar verilmesi gerektiği düzenlendiğinden, diğer bir ifade ile kanun koyucu, temyiz kanun yolunda Yargıtay tarafından verilebilen, yerel mahkeme hükmünün gerekçesinin değiştirilerek düzelterek onanması kararını, istinaf mahkemeleri için öngörmeyip, bu halde istinaf mahkemesince yeniden esas hakkında karar verilmesi gerektiğini düzenlediğinden, Dairemizce davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile HMK.’nın 353/1-b-2. maddesi uyarınca aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesinin 15/06/2021 tarih ve 2020/391 Esas-2021/390 Karar sayılı kararının HMK’nın 353/1-b.2. maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3-Davanın KABULÜNE,
4-124.144,80 TL alacağın, 40.000,00 TL’sinin 25/08/2020 dava tarihinden, 84.144,80 TL’sinin 17/05/2021 ıslah tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Alınması gereken 8.480,33 TL harçtan, peşin ve ıslah harcı toplamı 2.120,08 TL harcın mahsubu ile bakiye 6.360,25 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
6-Davacı yargılamada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden istinaf karar tarihi itibari ile yürürlükte bulunan AAÜT gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 19.621,72 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7- Davacı tarafından yapılan 54,40 TL başvuru harcı, 2.120,08 TL peşin-ıslah harcı, 239,50 TL tebligat gideri, 1.600 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 4.013,98 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
8-Gider avansından bakiye kısmın HMK 333. maddesi gereğince karar kesinleştiğinde davacıya talep halinde iadesine,
İstinaf incelemesi yönünden;
9-Davacı tarafından yatırılan 59,30 TL istinaf karar harcının talep halinde ve karar kesinleştiğinde davalıya iadesine,
10-Davacı tarafından yatırılan 162,10 TL istinaf başvurma harcı ve 136,50 TL posta masrafının davalıdan davacıya verilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK. 362/1-a maddesi uyarınca KESİN olmak üzere 11/05/2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
Başkan Üye Üye Katip