Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 31. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
31.HUKUK DAİRESİ
(İnceleme Aşamasında / Duruşmasız)
(Başvurunun Esastan Reddi / HMK m. 353/1-b.1)
DOSYA NO : 2023/1006 Esas
KARAR NO : 2023/1210

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 24/05/2023
NUMARASI : 2021/474 Esas-2023/321 Karar

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :

DAVANIN KONUSU : Alacak|Menfi Tespit (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 21/11/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 22/11/2023

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan Alacak|Menfi Tespit (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasında mahkemece alacak isteminin kısmen kabulüne kısmen reddine, menfi tespit isteminin kabulüne dair verilen karara karşı süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili; davalı … Ltd. Şti.’nin, işveren … A.Ş.’nin … yapılmakta olan genel müdürlük ek hizmet binasının anahtar teslimi yapım işini üstlendiğini, davacının ise davalı tarafından yapılmakta olan ek hizmet binasının sadece sıhhi tesisat, ısıtma ve soğutma ve havalandırma tesisatı, bahçe sulama tesisatı ve projelerde mevcut diğer mekanik tesisat işlerinin yapım işlerini taşeron sıfatıyla üstlendiğini ve aralarında taşeronluk sözleşmesi imzalandığını, davacının yaptığı mekanik tesisat işinin toplam bedelinin 14.250.000,00 TL olduğunu, davacının sözleşme imzalanma sonrası davalı tarafından yapılmakta olan inşaatın seyrine uygun olarak mekanik tesisat işlerinin imalat ve montajlarını tamamladığını, kendi üzerine düşen edimlerini eksiksiz olarak yerine getirdiğini, montaj zamanı henüz gelmeyen malzemeleri şantiye depo sahasına getirdiğini, 18/05/2015 tarihinde davalı tarafından Ankara Asliye 8. Ticaret Mahkemesi’nin 2015/302 esasına kayden 7.000.000,00 TL alacağın tahsili, sözleşme bedelinin yeni koşullara uyarlanması istemiyle dava açıldığını, Ankara Asliye 3. Ticaret Mahkemesinin 2015/580 esasına kayıtla, işveren … ile davalı … İnşaat arasındaki sözleşmenin haksız yere feshedilmiş olduğu gerekçesiyle teminat mektubuna vaki elatmanın önlenmesi, teminat mektubunun iadesi istemiyle dava açıldığı, her iki davanın birleştirildiğini, davacının işveren idare ile ana yüklenici davalı arasında yaşanan bu olayların tamamıyla dışında olduğunu, sonradan öğrendiğini, işveren-idarenin yüklenicinin sözleşmesini feshettikten sonra inşaatın durdurulduğunu, şantiye sahasının tüm çalışanlarının tahliye edildiğini, hiç kimsenin şantiye sahasına alınmamaya başlandığını, davacının da yapmakta olduğu işe devam edebilmek için beklemeye başladığını, 02/10/2015 tarihinde davalı tarafından davacıya işe ara verilmemesi hususunda mail gönderildiğini, Ankara 56. Noterliğinden gönderilen 28/10/2015 tarihli ihtarname ile sözleşmenin tek taraflı olarak feshedildiğinin bildirildiğini, sözleşmenin feshinde müvekkilinin bir kusurunun bulunmadığını, müvekkilinin inşaatın seyrine göre üzerine düşen edimlerini eksiksiz ve kusursuz şekilde yerine getirdiğini, 23 adet hakedişte görünen tüm makine ve malzemelerin imalat ve montaj işlemlerinin eksiksiz ve kusursuz olarak tamamlanıp bedellerinin hakedişlere yansıtıldığını, işin durdurulması ve şantiyenin işçilerden tahliye edilmesinden daha önce davacı tarafça imalat ve montajları yapılacak olan makine ve malzemelerin şantiye alanına getirildiğini, şantiye alanına getirilen bir kısım malzemelerin şantiye sahasında montajının yapıldığını, yerlerine takılmak için hazır vaziyette beklemeye başladığını, davalının inşaatı yeterli seviyeye getirmesi halinde davacının montajını ve teslimini yapacağı çok az iş kaldığını, mevcut durumun tespiti için Ankara 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2015/431 D. İş sayılı dosyası ile yerinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılarak, davacının montaj için şantiye alanına getirerek teslim etmiş olduğu, depolarda, montaj bölgelerinde ve şantiye alanında beklemekte olan makine ve malzemelerin tespitinin yapıldığını, raporun düzenlendiğini, sözleşmenin feshinde kusurun davalıya ait olduğunu, fesih nedeniyle davacının zarara uğradığını, sözleşme uyarınca davacının iş nedeniyle alacağı toplam paranın 15.046.374,46 TL+KDV olduğunu, davacının inşaatın seyrine göre kendi üzerine düşen mekanik tesisat işlerinin, imalat ve montaj işlerinin tamamını süresinde eksiksiz ve kusursuz olarak yaptığını ve tamamladığını, ilave işler talep edildiğini, ilave işlerinde yapılıp tamamlandığını, yapılan ilave işlerden dolayı ana sözleşme bedelinin üzerine 796.334,46 TL+KDV miktarında ilave imalat bedelinin eklendiğini, davalının sözleşmede yazılı olmasına karşın %100 oranında tamamlanmış işlerde dahi %100 oranında ödeme yapmadığını, bu imalatları %5-8-10 gibi eksik pursantaj oranları ile hakedişlere eksik olarak yansıttığı, bu şekliyle hakediş rakamlarının sürekli olarak eksik ödendiğini, davacının hiçbir onayı alınmaksızın haksız ve dayanaksız olarak yapılan kesintilerin davacı şirkete yansıtma faturası şeklinde fatura edilerek bedellerinin kesildiğini, işin toplam bedeli 15.046.374,46 TL+KDV olmasına karşın bu bedelin sadece 12.508.760,41 TL+KDV kısmının hakedişlerle tahakkuk ettirildiğini, pursantajlarda tamamen bitmiş işlerinin karşılığının dahi %100 oranında verilmediğini, davacıdan, pursantaj oranları ile yapılan kesintiler toplamının 2.375.791,34 TL olduğunu, davacının hakedişlerinde malzeme bedeli, makine kiraları, temizlik kesintisi, işçi asansör kullanım bedeli, otomasyon sistemleri kablolama bedeli ve hizmet bedeli adı altında 505.026,50 TL+KDV kesinti yapıldığını, işin yapımı için gerekli tüm malzemeleri davacının temin ettiğini buna karşın davalının malzeme kesintisi adı altında haksız olarak 11.360,29 TL+KDV kesinti yaptığını, davacının işin yapımı için gerekli olan vinç menlift, forklift ve benzeri ekipmanların tamamını kendi bünyesinden karşıladığını veya dışarıdan kiralama hizmeti alarak işin uygulamasını yaptığını, davalının haklı dayanağı olmamasına karşın makine kirası adı altında 48.691,58 TL+ KDV kesinti yaptığını, davacının çalışma sahasını temizlemek amacıyla kendi bünyesinde ekip oluşturup temizlediğini, buna karşın temizlik kesintisi olarak 14.700,00 TL+KDV kesinti yapıldığını, sözleşmede işçi asansör kullanım bedeli adı altında kesinti yapılacağına ilişkin hüküm olmamasına karşın 18.142,60 TL+KDV kesinti yapıldığını, davacının yükleniminin mekanik tesisat üzerine olduğunu, tesisatlara ilişkin kablolama tesisatlarının başka bir taşeron tarafından yapılması gerektiğini, buna karşın otomasyon sistemleri kablolama bedeli adı altında, 386.499,36 TL+KDV kesinti yapıldığını, sözleşmede olmayan hizmet bedeli adı altında ne olduğu açıklanmayan 25.632,67 TL kesinti yapıldığını, kesintilerin toplam bedelinin KDV dahil 595.931,27 TL olduğunu, yapılan ödemeler toplamının 14.787.217,65 TL, ekte sundukları cari hesap ekstresinde fesih tarihine kadar yapılan hakedişler ve ödemelerin bulunduğunu, müvekkilinin bu iş nedeniyle alacağa toplam miktarın KDV dahil 17.754.721,86 TL olup, ödenen miktarın düşümü ile bakiye alacağın 2.967.504,21 TL olduğunu, şantiye alanına getirilen ve montaj için hazır bekletilen malzeme, alet, ekipmanların toplam bedelinin 720.370,99 TL olup, bakiye toplam alacağın 3.687.875,20 TL olduğunu, bu alacak dışında davacının hakedişlerin geç ödenmesi nedeniyle uğradığı faiz zararı ile davalının idareye karşı fiyat farkı talebi ile açtığı dava sonucuna göre ödemesi gereken fiyat farkının da bulunduğunu, sözleşme uyarınca… şubesinin keşide tarihi boş, 1.000.000,00 TL bedelli teminat çeki verildiğini belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 2.500.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, teminat çekinden dolayı davalıya borçlu olmadığının tespiti ile teminat çekinin iptalini, davalının idareden yapılan imalatlarla ilgili olarak fiyat farkı alması halinde davacının imalatında hakedişlere giren veya girmesi gereken kalemler için fiyat farkı talep hakkının saklı tutulmasına karar verilmesi isteğinde bulunmuş, davacı vekili 05/04/2018 tarihli ıslah dilekçesi ile 2.500.000,00 TL’lik talebini 2.919.158,00 TL’ye yükselterek harcını ikmal etmiştir.
Davalı vekili; taraflar arasında düzenlenen taşeronluk sözleşmesinin 17. sayfasında işin fiyatlandırılması ve sabit birim fiyatlar bendine göre iş bedelinin anahtar teslim 14.250.000,00 TL olup, işin %85 civarında tamamlanmış olup hak edilen bedelin 12.112.500,00 TL olmasına karşın davacıya 14.561.195,67 TL ödeme yapıldığını, Ankara Asliye 11. Ticaret Mahkemesi’nin 2015/431 D.İş sayılı dosyası ile yaptırılan delil tespitine itiraz edildiğini, imalatların zaman içinde dış etkilerden ötürü zarar görecek olması, yapım sözleşmesini haksız yere feshetmiş olan iş yeri sahibi … A.Ş.’nin sorumluluğunda olduğunu, hakedişlerden yapıldığı ileri sürülen pursantaj kesintilerinin anahtar teslim sözleşme bedeline göre fazladan yapılmış ödeme olgusunu ortadan kaldırmayacağını, hakedişlerin itirazsız olarak düzenlenip imzalandığını, kesintinin söz konusu olmadığını, haksız olarak 505.026,50 TL tutarında kesinti yapıldığına ilişkin iddianın yersiz olduğunu, kesintilerin sözleşmenin 5 ve diğer maddelerine uygun olarak yapılıp davacıya fatura edildiğini, SGK ve KDV kesintilerinin mali mevzuat ve sözleşmeye uygun yapıldığını, otomasyon işi davacıya ait olduğundan bedelinden de sorumlu olduğunu, davacının ilave iş olarak bir imalatı ve alacağının bulunmadığını, imalat takımları, el takımları, transfer ekipmanları, imalatta kullanılacak malzemelerden bir miktar fazla / yedek malzemenin davacının sözleşme ile üstlenmiş olduğu işi yapması için gerekli demirbaşları olup, bu malzemelere sahip olmaması durumunda işi yapamayacak olan davacının bu malzeme bedellerini müvekkilinden değil iş sahibi … A.Ş.’den talep etmesi gerektiği, davacının bedelini alacak olarak nitelediği bu malzemeler ve başka taşeronlara ait malzemeler ve davalıya ait inşaat alet/ekipmanları ile imalata dönüşmemiş imalat malzemelerinin iş sahibinin zilliyetliğinde bulunduğunu, taraflar arasındaki sözleşmenin hukuki imkansızlık nedeniyle feshedildiğini ve davacının hesap tasfiyesine davet edildiğini, sözleşmenin feshedilmiş olup davacının teminat şartı dahil sözleşmelerin maddelerine uymakla yükümlü olduğunu, çekin iade talep hakkının sözleşmenin 12. maddesi, 15. maddesi ve 21. maddesi uyarınca dava tarihi itibariyle söz konusu olmadığını, davacıya yapılan fazla ödeme nedeniyle de davacının borcu varken teminat çekinin davacıya iade edilemeyeceğini, Ankara Asliye 8. Ticaret Mahkemesi’nin 2015/302 esas sayılı davanın bekletici mesele yapılması gerektiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece; Dairemizin kaldırma kararına dayanak 22 nolu hakediş ve taraflar arasında düzenlenen en son hakediş olan 20/09/2014 tarihli hakedişin incelenmesinde, davacı şirketin ihtirazı kaydının olmadığının görüldüğü, iş bu davada sözleşmenin feshedilmiş olması nedeniyle tasfiye kesin hesabının çıkarılması zorunlu olup, ara hakedişlere ihtirazı kayıt ileri sürülmediği nazara alınarak tasfiye kesin hesabının yapıldığı, Davacı tarafça şantiye sahasına teslim edilen ve Ankara 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/431 D.iş sayılı dosyası ile tespit edilen malzemelerin, sözleşmenin fesih tarihi itibariyle bedeli 2.890.639,10 TL olarak tespit edildiği, kaldırma kararında malzeme bedelinin %15’lik kısım yönünden %30 işçilik ve diğer giderler düşülerek 1.765.000,00 TL malzeme bedeli hesaplanmasında söz konusu hesap kaleminin niteliği, neye göre tespit edildiği ve dava dilekçesindeki talep karşılığının belirlenmesi gerektiğinin ifade edildiği, Ankara 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/431 D.iş sayılı dosyası ile mahallinde bulunan malzemelerin fiziken tespit edildiği, davalı … .. Ltd. Şti. Tarafından Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/302 esas sayılı dosyada da bir kısım malzemelerin şantiye sahasında olduğunun kabul edildiği, fiziken teslim edilen malzeme bedeline göre tespit yapıldığı, Davacı tarafça şantiye sahasına bırakılan malzemelerden dolayı Ankara 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/431 D.iş sayılı dosyasıyla tespit edilen malzemelerin fesih tarihi itibariyle piyasa rayiçlerin davacı alacağı olarak hesaba dahil edildiği, piyasa rayiçlerine KDV dahil olduğundan ayrıca KDV hesaplanmadığı, kaldırma kararı öncesinde 2016/457 esas üzerinden verilen 20/03/2019 tarihli karar ile 222.359,00 TL el konulan malzeme ve demirbaşlar bedeli ile hakedişe girmeyen ilave işlerden kaynaklı 190.950,00 TL’lik talebin reddedildiği, davacı tarafça istinaf kanun yoluna başvurulmadığından bu taleplere ilişkin ayrıca değerlendirme yapılmadığı, Davacı alacağından taraflar arasında ihtirazı kayıt ileri sürülmeksizin imzalanan 23 nolu hakedişten yapılan kesinti tutarları mahsup edilerek davacının diğer talepleri kaldırma kararı öncesinde tartışılıp davacı tarafça istinaf kanun yoluna başvurulmadığından yeniden değerlendirilmediği, İdarenin 31 nolu hakedişinden, davacı imalat bedeli oran hesabının bilirkişi raporunda buna göre yapıldığı, imalat bedelinin 11.994.367,50 TL olduğu, ilave işler bedeli 23 nolu hakedişten 634.551,75 TL, %18 KDV’si ile 2.273.205,47 TL olup, 23 nolu hakediş kesintiler toplamı 250.690,69 TL’nin düşümü, fesih tarihindeki piyasa rayiçlerine göre belirlenen malzeme bedeli 2.890.639,10 TL’nin eklenmesiyle 17.542.073,13 TL olup, davalı ödemesi 14.787.217,65 TL’nin düşümü ile 2.754.855,48 TL olarak hesaplandığı, bu miktarın dava konusu kalemler kapsamında alacağının olduğu, ancak kaldırma kararı öncesi bu kısımdan verilen miktar ve davacı tarafça istinaf kanun yoluna başvurulmayış durumu da nazara alınarak davacının alacak davasının 2.501.448,27 TL üzerinden kısmen kabulüne, alacağın 2.082.290,27 TL’sine dava tarihi öncesi itibariyle temerrüt oluşmadığından dava tarihinden, kalan 419.158,00 TL’sine ıslah tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine, bu kalemden fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
Davacının sözleşme kapsamında verilen teminat çekinden dolayı menfi tespit talebi ile ilgili olarak mahkemece yapılan inceleme ve tüm dosya kapsamına göre; kesin hakediş alacağının belirlendiği, sözleşmenin feshinde davacıya atfı kabil bir kusurun bulunmadığı, davacı tarafça sunulan 01/12/2016 tarihli vergi dairesi ilişiksizlik belgesi ile 12/10/2021 tarihli dilekçe ekinde sunulan Gelir İdaresi Başkanlığı Vergi Dairesi sorgulamalarına ilişkin belge örnekleri ve 30/09/2021 tarihli SGK Ankara Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü Rüzgarlı Sosyal Güvenlik Merkezi yazısı da nazara alındığında davacının SGK’ya borcu bulunmadığı, teminat çekinin iade koşullarının oluştuğu belirtilerek dava konusu 1.000.000,00 TL bedelli teminat çekinden dolayı davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; davacının sözleşmeye göre hakettiği iş bedelinin 12.112.500,00 TL olmasına rağmen 14.792.401,49 TL ödeme yapıldığını, davacıya fazla ödenen tutarın 2.679.901,41 TL olduğunu, taraflar arasındaki sözleşmenin 20.maddesindeki ihzarat ödemesi yapılmayacağı, 15.maddesinde malzemelerin sorumluluğunun davacı taşerona ait olduğu hususlarının düzenlendiğini, Yapım İşleri Genel Şartnamesine göre iş programı onaylanmadan imalat ve ihzarat malzemeleri bedellerinin ödenmeyeceğini, davacının malzemelere ilişkin fatura veya belge sunmadığını, bu malzemelere ilişkin imalatın dahi başlamadığını, malzeme bedeli hesabının fahiş olduğunu, depoda bulunduğu iddia edilen malzemelerden sorumluluklarının bulunmadığını, asıl sözleşmenin feshi ile tüm taşeronlarla şantiyede kalan malzemeleri alabileceklerinin bildirildiğini, davacının kendi tercihi ile malzemeleri almadığını, sözleşmenin feshedildiğini, davacının malzeme ve demirbaşlarına kendilerince el konulmadığını, idarenin fesih tarihi itibariyle şantiyeye girişinin yasaklandığını, sözleşmenin 28.maddesi gereği davacının malzemelerini idareden kendisinin talep etmesi gerektiğini, Ankara 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2015/431 D.iş sayılı dosyası incelendiğinde listeye göre malzeme bedellerinin çoğunun ödendiğinin anlaşılacağını, KDV bedelinin sözleşmeye dahil olduğunu, ayrıca hesaplanamayacağını, sözleşme bedelinin anahtar teslim götürü bedel olduğunu, ana sözleşmedeki KDV hükmünden davacının faydalanamayacağını, emsal Yargıtay kararlarının da KDV’nin ayrıca eklenemeyeceği yönünde olduğunu, idarenin feshi nedeniyle hukuki imkansızlık ortaya çıktığını, yapılan kesintilere davacının itiraz etmediğini, hakedişleri itiraz etmeden imzaladığını, müvekkil şirket tarafından konkordato ilan edilmiş olduğundan kesin mühlet tarihinden sonra faiz için kayyum onayının gerektiğini, dava tarihi itibariyle teminat çekinin iadesini koşullarının oluşmadığını belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir,
GEREKÇE :
Dava, Eser Sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili ve menfi tespit istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK)’nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
İlk derece Mahkemesinin 2016/457 Esas, 2019/225 Karar sayılı kararının Dairemizin 22/06/2021 tarih, 2020/627 Esas, 2021/672 Karar sayılı ilamı ile kaldırılması üzerine Mahkemece Dairemiz kararı doğrultusunda inceleme ve değerlendirme yapılarak yeniden karar verilmiştir.
Mahkemece, dosya kapsamındaki bilgi, belge ve toplanan deliller değerlendirilerek yasal düzenlemelere uygun ve isabetli gerekçeyle karar verilmiş olduğu, davalı vekili tarafından ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkeme kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla, davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Davalı yönünden alınması gereken 239.183,93 TL istinaf karar harcından peşin alınan 59.796,00 (269,85+59.526,15) TL harcın mahsubu ile bakiye 179.387,93 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-İstinaf başvurusu nedeniyle davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin ve istinaf kanun yoluna başvurma harcının kendi üzerlerinde bırakılmasına, artan avansların karar kesinleştiğinde yatıran taraflara iadesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 6100 Sayılı HMK’nın 361. maddesi gereğince kararın taraflara tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay’da TEMYİZ yolu açık olmak üzere 21/11/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan …
✍e-imzalıdır

Üye …
✍e-imzalıdır

Üye …
✍e-imzalıdır

Katip …
✍e-imzalıdır