Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 31. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
31.HUKUK DAİRESİ
(İnceleme Aşamasında / Duruşmasız)
(Başvuru Kabul/Gönderme/HMK m. 353/1-a.6)
DOSYA NO : 2022/497 Esas
KARAR NO : 2022/635

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 17/10/2018
NUMARASI : 2017/512 Esas-2018/796 Karar

DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVANIN KONUSU : Alacak, Menfi Tespit (İstirdat) (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 21/06/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 24/06/2022

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan Alacak, Menfi Tespit (İstirdat) (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasında mahkemece davanın kabulüne dair verilen karara karşı süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili; taraflar Arasında 24.03.2017 tarihinde Protokol başlıklı sözleşme imzalandığını, Protokolün 3. maddesi Uyarınca işin bedeli 526.255,00 TL olduğunu, davacının Protokolün 3. Maddesi Kapsamında; peşinat olarak 126.255,00 TL’ yi 25.04.2017 tarihinde … Ostim Sanayi Şubesinden, davalının … Banaksı hesabına havale ederek ödediğini, yine muhtelif tarif ve miktarlarda çek keşide ederek davalıya verdiğini, davalı şirketin protokol kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmeden 11 Mayıs 2017 tarihinde Ankara CBS tarafından gizli olarak yürütülen FETO/PDY terör örgütü soruşturması kapsamında şirkete el konulduğunu, haricen davalı şirket çalışanlarından öğrendikleri kadarıyla dava konusu edilen çeklere savcılık tarafından el konulduğunu, çeklerin 3. kişilere ciro edilemediğini, savcılık tarafından muhafaza altına alındığını belirterek davanın kabulüne, müvekkili şirketin daha fazla zarar görmemesi amacıyla teminatsız veya teminat mukabilinde menf-i tespiti talep edilen … Bankası Ostim Ticari Şubesine Ait Keşidecisi -Davacı- …., Keşide Yeri ve Tarihi Ankara – 22.07.2017., Lehtarı Davalı … Olan 80.000,00 TL Bedelli, … Findeks Numaralı Çek ve … Bankası Ostim Ticari Şubesine Ait Keşidecisi -Davacı- …., Keşide Yeri ve Tarihi Ankara – 19.08.2017., Lehtarı Davalı … Olan 80.000,oo TL Bedelli, … Findeks Numaralı Çekler Yönünden dava sonuna kadar tahsilinin önlenmesi amacıyla ihtiyat-i tedbir kararı verilmesini, davalı taraflar arasında imzalana protokol kapsamında yükümlülüklerini yerine getirmediğinden; davacı tarafından ödenen 126.255,00 TL peşinatın ödeme tarihi olan 25.04.2017 tarihinden itibaren işleyecek avansı faizi ile birlikte davalıdan istirdatıyla davacıya ödenmesine, … Bankası Ostim Ticari Şubesine Ait keşidecisi -davacı- …., Keşide Yeri Ve Tarihi Ankara – 22.07.2017., Lehtarı Davalı … Olan 80.000,oo TL Bedelli, 3117137 Findeks numaralı çekin … Bankası Ostim Ticari Şubesine Ait Keşidecisi -davacı- …., keşide yeri ve tarihi Ankara – 19.08.2017, lehtarı davalı … Olan 80.000,oo TL Bedelli, … Findeks Numaralı Çeklerin bedelsiz kaldığının tespityle menf-i tespiti ve italine, karar verilmesini, yargılama giderleriyle ücreti vekaletin davalı yan üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; müvekkili şirket yetkilisi …’nın gerek sosyal hayatında gerek iş hayatında herkesçe sevilen, saygı duyulan ve iyi bilinen bir iş adamı olduğunu, yılların birikimi sonucu oluşan tecrübesi sebebi ile iş yaptığı alanda piyasanın en büyük aktörü olup ve herkes tarafından da saygı gören bir iş adamı olduğunu, ancak müvekkili şirket yetkilisinin haksız bir suç isnadı ile karşı karşıya kalıp ve Ankara CBS tarafından yürütülen bir soruşturma kapsamında tutuklandığını, hala da Sincan Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda tutuklu olarak bulunduğunu, müvekkil ile davacı şirket arasında düzenlenen sözleşme gereği müvekkile verilen çeklere de yukarıda bahsi geçen soruşturma kapsamında Ankara CBS tarafından el konulduğunu, müvekkil ile davacı arasında düzenlenen sözleşme gereği yerine müvekkilin yerine getirmesi gereken işler, malesef ki müvekkil şirket yetkilisi … hakkında yürütülen soruşturma ve takiben tutuklanması sebebiyle sekteye uğradığını, …’nın eşi, kendisinin yokluğunda idareten bu süreçleri yürüttüğünü ancak doğal olarak yeterli bilgisi ve tecrübesi olmaması nedeniyle sadece eşi tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılıncaya dek idareten bu sürecin devamını sağlayabildiğini, müvekkilin üzerine düşen edimi yerine getirememesinde bir kusuru bulunmadığını, bu tutukluluk halinin müvekkili için mücbir sebep olduğunu, müvekkil şirket yetkilisi …’nın serbest kalır kalmaz işlerinin başına geçip tüm edimleri yerine getireceğini belirterek davanın reddine, ihtiyat-i tedbir kararı verilmesi talebinin reddine, çeklerin iptali talebinin reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece; Davacının yaptığı ödeme ve verilen 5 çek yönünden ikisinin tahsil edildiğinin sabit görüldüğü, sözleşme kapsamında davalının tutuklanmasının mücbir sebep olarak kabul edilemeyeceğinden davacının talebi doğrultusunda 126.255,00-TL ödenen bedel yönünden dava tarihi itibari ile avans faiziyle, ödenen 160.000,00-TL’lik çek yönünden davacının 18/05/2018 tarihli beyan dilekçesinde belirtmiş olduğu ifade edilerek talep doğrultusunda davalıdan tahsiline ilişkin karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; davalı şirket yetkilisinin suç isnadı nedeniyle tutuklu olduğunu, çeklere Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından el konulduğunu, davalının edimini yerine getirmemesinde kusurunun bulunmadığını, itirazlarının karşılanmadığını, davacının defterinin açılışı e-berat onayının süresinden sonra yapıldığını, lehine delil olamayacağını, davalının tutukluluk halinin mücbir sebep olduğunu belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE :
Dava, Alacak, Menfi Tespit (İstirdat) (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK)’nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Aşağıda belirtilen hususlar dışında kalan istinaf başvuru sebepleri yönünden, kararın içeriğine göre bu aşamada değerlendirme yapılmamıştır.
1- Somut olayda, davacı taraf iş bedeliyle ilgili çekin ödendiğini ileri sürmüştür. Dosyaya sunulan … Bankası’nın 19/01/2018 tarihli hesap özetinde çek bedelinin ödendiği ifade edilmiştir. Ancak davalı taraf ödemeyi kabul etmediğinden bu kapsamda bankasından sorularak ödemenin yapılıp yapılmadığı herhangi bir kuşkuya yer verilmeyecek şekilde tespit edilmeden yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir (Yargıtay (kapatılan) 15. Hukuk Dairesi, 2012/8022 Esas, 2013/225 Karar).
2- 6100 sayılı HMK hükümlerine göre: Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir (HMK 222/1). Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır (HMK 222/2). Bu şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması ve defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerektiği ise üçüncü fıkrada düzenlenmiştir. Açılış veya kapanış onayları bulunmayan ve içerdiği kayıtlar birbirini doğrulamayan ticari defter kayıtları, sahibi aleyhine delil olur (HMK 222/4).
Taraflar, kendilerinin veya karşı tarafın delil olarak dayandıkları ve ellerinde bulunan tüm belgeleri mahkemeye ibraz etmek zorundadırlar. Elektronik belgeler ise belgenin çıktısı alınarak ve talep edildiğinde incelemeye elverişli şekilde elektronik ortama kaydedilerek mahkemeye ibraz edilir (HMK 219/1). Ticari defterler gibi devamlı kullanılan belgelerin sadece ilgili kısımlarının onaylı örnekleri mahkemeye ibraz edilebilir (HMK 219/2).
Ticari defterler HMK’nun 199. maddesi kapsamında davanın ispatına yarayan belgelerdendir. Bu nedenle belgelerin ibrazına ilişkin HMK hükümleri uygulanmalıdır. İbrazı istenen belgenin, ileri sürülen hususun ispatı için zorunlu ve bu isteğin kanuna uygun olduğuna mahkemece kanaat getirildiği ve karşı taraf da bu belgenin elinde olduğunu ikrar ettiği veya ileri sürülen talep üzerine sükut ettiği yahut belgenin var olduğu resmî bir kayıtla anlaşıldığı veya başka bir belgede ikrar olunduğu takdirde, mahkeme bu belgenin ibrazı için kesin bir süre verir (HMK 220/1). Belgeyi ibraz etmesine karar verilen taraf, kendisine verilen sürede belgeyi ibraz etmez ve aynı sürede, delilleriyle birlikte ibraz etmemesi hakkında kabul edilebilir bir mazeret göstermez ya da belgenin elinde bulunduğunu inkâr eder ve teklif edilen yemini kabul veya icra etmezse, mahkeme duruma göre belgenin içeriği konusunda diğer tarafın beyanını kabul edebilir (HMK 220/3).
3- O halde Mahkemece yapılacak işlem; davalı vekili tarafından davaya konu çeklere ceza soruşturması kapsamında el konulduğunun ileri sürülmüş olması da dikkate alınarak ilgili ceza dosyasından bu iddianın araştırılması; … Bankası Ostim Ticari Şubesinden davaya konu iki adet çekin ön ve arka yüzünün görüntüsünün, ibraz ve ödeme bilgilerinin celbi ile ödemenin yapılıp yapılmadığının herhangi bir kuşkuya yer verilmeyecek şekilde tespit edilmesi, gerekirse yukarıdaki açıklamalara göre her iki tarafın ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi ile delillerin tartışılmasından sonra ulaşılacak sonuca göre karar verilmesinden ibaret olacaktır.
Açıklanan nedenlerle; sair hususlar incelenmeksizin davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının HMK’nın 353/1-a.6 maddesi gereğince kaldırılmasına, dosyanın Dairemiz kararına uygun şekilde sonuçlandırılması için kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-ANKARA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin 17/10/2018 ve 2017/512 Esas-2018/796 Karar sayılı kararının HMK’nun 353/1-a.6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
4-Davalı tarafından yatırılan istinaf karar harcının talep halinde davalıya iadesine,
5-Davalı tarafından ödenen istinaf kanun yoluna başvurma harcı ve yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince verilecek kararda dikkate alınmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 353/1.a maddesi gereğince KESİN olmak üzere 21/06/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …