Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 31. Hukuk Dairesi 2022/27 E. 2023/340 K. 14.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 31. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
31.HUKUK DAİRESİ
(İnceleme Aşamasında / Duruşmasız)
(Başvuru Kabul/Gönderme/HMK m. 353/1-a.6)
DOSYA NO : 2022/27 Esas
KARAR NO : 2023/340

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 06/10/2021
NUMARASI : 2020/317 Esas-2021/613 Karar

DAVACI : …
VEKİLİ :
DAVALI :…- …
VEKİLLERİ

DAVANIN KONUSU : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 14/03/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 30/03/2023

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasında mahkemece davanın reddine dair verilen karara karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili; müvekkili ile davalı arasında 10/07/2018 tarih ve … sayılı sözleşme imzalandığını ve sipariş edilen 6 adet yük ve yapı gabarisi malzemesi (montaj ve kurulum dahil) alım işine başlandığını, ilk kısım olan Sincan İstasyonu (Tek Hat) Esenkent yönü elektronik gabari sistemi için davalı şirket tarafından 27/12/2018 tarihinden itibaren teslim ve kabule hazır olduğunun bildirildiğini, testlerin tamamlanarak 11/01/2019 tarihinde sistemin kabul yapılarak kısmi kabulü yapılan 1.kısım için davalı şirkete 260.000,00 Euro ödeme yapıldığını, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının müvekkiline yaptığı şikayet üzerine inceleme heyeti kurulduğunu, tespit edilen eksik hususların ve kusurların giderilmesi şartı ile davalı şirketin çalışmalarına devam etmesine izin verildiğini, fakat devam eden süreçte sözleşmenin 17., 36.1.b, 36.2.d. ve 36.2.g. maddeleri gereği uygun imalatların gerçekleşmemesinden ve gönderilen 08/11/2019 tarihli ihtarnamedeki hususların yerine getirilmemesinden dolayı sözleşmenin müvekkili tarafından feshedildiğini ve teminatların irat kaydedildiğini, davalı şirket hakkında kamu ihalelerinden yasaklama kararı alındığını, inceleme heyeti tarafından sistem izleme bilgisayarı ile bir adet test treni vasıtası ile test yapılmak istendiğini ancak davalı şirket tarafından çalışmalara destek verilmeyerek inceleme heyetinin çalışmasının engellendiğini, kısmi kabulde kullanılan ilgili uzaktan erişim veya manuel şifreleri değiştirmesi müvekkili idare ile paylaşmaması nedeni ile sistemin fonksiyonel testlerinin yapılamadığını, müvekkilinin davalı şirketten Sincan İstasyonu Esenkent yönüne tesis edilen elektronik gabari sistemine ait ekipmanların bulunduğu dolapların anahtarları, sistem şifre ve parolalarının talep edildiğini, davalının bu talepleri reddettiğini, böylelikle davalı şirketin sözleşmeye ve dürüstlük kurallarına aykırı eylemleri ile hileli imalat sonucunda tamamen kullanılamaz durumda ve bu haliyle sözleşme kapsamında ifa edilmemiş olan, sebepsiz zenginleşme kapsamına giren 1.kısım için idaremizden haksız olarak tahsil edilen 260.000,00 Euro bedelin iadesi gerektiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davalı şirkete ödenen 2.024.334,00 TL alacağın ödeme tarihinden yabancı para ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi isteğinde bulunmuştur.
Davalı vekili; toplam 6 adet lokasyondan birincisi olan Sincan İstasyonu (tek hat) Esenkent Elektronik Yük ve Yapı Gabari Kontrol Sisteminin müvekkili tarafından zamanında ve eksiksiz olarak yerine getirildiğini, teslim ve kabulünün yapılarak işin bedeli olan 260.000,00 Euro’nun ödemesinin müvekkiline yapıldığını, davacı işletme yöneticilerinin şahsi kusurlu davranışları nedeniyle sözleşmenin diğer kalan 5 lokasyonda taahhüt edilen işin yerine getirilmesi için işin imalatına başlaması, montajı, kurulumu, test edilmesi, kabulü için gerekli çalışma imkanlarını kasıtlı olarak sağlamadığını, sözleşme bir tane olsa da her bir lokasyon işinin birbirinden bağımsız ayrı işler olduğunu, ikinci lokasyon olan Niğde/Bor lokasyonunda imalatın gerçekleştirilmiş olmasına rağmen davacının kabul ve test işlemlerini yapmadığını hatta engellediğini, davacının iddia ettiği gibi geçici kabulün söz konusu olmadığını, asıl teslim ve kabulün gerçekleştiğini, müvekkili şirketin yüklenmiş olduğu imalatı yerine getirebilmek için 6 lokasyona göre yatırım yaptığını, diğer 5 lokasyondaki işlerin yerine getirilmesinin engellenmesi nedeniyle müvekkilinin zarara uğradığını, edimleri karşılıklı yerine getirilmiş, ifa edilmiş sözleşmenin feshinin hukuken mümkün olmadığını, sözleşmenin feshi için gösterilen nedenlerin hukuka ve iyi niyet kurallarına aykırı olduğunu, hileli ve teknik gereklere uygun olmayan imalat iddialarının yerinde olmadığını, imalatı gerçekleştirilen ikinci lokasyon için davacının hukuken geçerliliği olmayan bir muayene raporu tuttuğunu, bu durumun Ankara 38. Noterliğinin … yevmiye numaralı 04/07/2019 tarihli ihtarname ile detaylıca izah edildiğini belirterek davanın reddine karar verilmesi isteğinde bulunmuştur.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece; Davacı tarafından davalıya keşide edilen 14/11/2019 tarih, … yevmiye numaralı ihtarname ile sözleşme süresinin bitmesine ve 35 gün cezası süre uzatımı verilmesine rağmen sözleşme gereği teslim edilmesi gereken Niğde Bor yönü, Hasanbey Ağapınar yönü, Kırıkkale Yahşihan yönü, Irmak Alibey yönü ve Beydeğirmeni Kalkancık yönü, elektronik gabari sistemlerinin halen teslim edilmemesi, istenen teknik dökümanların idareye sunulmaması, saha çalışmalarının tamamlanmaması, tamamlanan kesimdeki kusur ve eksikliklerinin giderilmemesi, Sincan Esenkent yönü elektronik gabari sistemine ait kullanıcı bilgi, şifre ve parolaların ve kilitli alanların anahtarlarının halen verilmemesi sebepleri ile sözleşmenin 31. ve 35. maddelerine istinaden işlerin 20 gün içerisinde tamamlanarak teslim edilmesi, sözleşme hükümlerinin gereğinin yerine getirilmesi aksi takdirde sözleşmenin 36.1 ve 36.2 maddeleri gereğince sözleşmenin feshedileceğinin bildirildiği, 13/01/2020 tarihli ihtarnamede yüklenicinin, Sincan İstasyonu ile ilgili olarak kabulden sonraki hata ve ayıplardan sorumluluk maddesinin uymayan hususların idarece tespit edileceğinden çekinerek inceleme heyetinin inceleme yapmasına engel olduğu, sistem, şifre ve parolaları idareye teslim etmediği, sözleşmenin 31. ve 35. maddeleri gereğince, 20 gün içinde aykırılıkların giderilmesini istediği, Niğde İstasyonu için yüklenicinin farklı bir kabul heyeti oluşturulmasına karşı çıkarak testlerin yapılmasına izin vermediği, işin yargıya intikal ettiği, şifre ve kullanıcı adı bilgilerini vermeyi reddettiği gerekçeleri ile sözleşmenin feshedildiği, taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 31. ve 35. maddesinde kabul aşamasından sonra ortaya çıkan ayıbın, kusurlu hususların yüklenici tarafından giderilmesi, giderilmediği takdirde yüklenici alacaklarından kesilmek üzere idare tarafından giderileceğinin hükme bağlandığı, kabul sonrası eksikliklerden dolayı idareye fesih hakkının tanınmadığı, mahkemece yapılan keşifte toplanan kanıtlar, denetime ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu içeriği ve tüm dosya kapsamına göre; işin teknik şartnameye uygun olarak yapıldığının tespit edildiği, teknik şartnamenin, işin gerekliliklerine, fen ve tekniğine uygun olup olmaması hususunun feshin gerekçesi olamayacağı, davacı idarenin sözleşmeyi feshinin haklı nedene dayanmadığı belirtilerek ödenen bedelin iadesi talebinin yerinde görülmeyerek davanın reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuna dayalı karar verildiğini, rapora itirazlarının değerlendirilmediğini, davalı şirketin sözleşme gereği sistemin tüm şifre ve parolalarını kilitli yerlere ait anahtarları müvekkile teslim etmediğini, muayene ve kabul heyetinini ilk kısım işin testlerini yaparak 11/01/2019 tarihinde kabulünü yaptıklarını, 260.000 EURO ödeme yapıldığını, şikayet üzerine inceleme heyeti kurulduğunu, eksik ve kusurların tespit edildiğini, 08/11/2019 tarihli ihtarlarındaki hususların yerine getirilmediğini, bu nedenle sözleşmeyi feshettiklerini, davalının hileli ve teknik gereklere uygun olmayan imalat yaptığını, sözleşmenin 3.1 maddesinin bunu düzenlediğini, inceleme heyetinin çalışmasına davalı tarafından destek verilmediğini, şifrenin paylaşılmadığını belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE :
Dava, Eser Sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK)’nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 472/I. maddesinde malzemenin yüklenici tarafından sağlanmış olması halinde yüklenicinin bu malzemenin ayıplı olması yüzünden iş sahibine karşı satıcı gibi sorumlu olacağı belirtilmiştir. TBK’nın 472/II. maddesinde malzeme iş sahibince sağlanmışsa yüklenicinin onları gereken özeni göstererek kullanmakla yükümlü olduğunu belirttikten sonra 472/III. maddesinde iş sahibinin sağladığı malzemenin veya eserin yapılması için gösterdiği yerin ayıplı olduğu anlaşılır veya eserin gereği gibi ya da zamanında meydana getirilmesini tehlikeye düşürecek başka bir durum ortaya çıkarsa yüklenicinin bu durumu hemen iş sahibine bildirmek zorunda olduğu, bildirmezse bundan doğacak sonuçlardan sorumlu olacağı belirtilerek, yüklenicinin genel ihbar mükellefiyeti hususu düzenlenmiştir. Buna göre özen borcunun sonucu olarak malzemeyi yüklenici seçmişse yapılacak işe, beklenen amaca uygun olan malzemeyi seçip kullanmak zorunda olduğu gibi, malzemeyi iş sahibi temin etmiş olsa dahi, işinin ehli olduğu ve basiretli bir iş adamı gibi hareket etmek zorunda olduğundan temin edilen malzemenin o iş ve eserin amaca uygun yapımına yeterli olduğunu bilmek ve genel ihbar yükümlülüğü uyarınca temin edilen malzemeyle eserin sözleşme, şartname ve amacına uygun olarak yapılamayacağını iş sahibine bildirmek zorundadır. Aksi halde bundan doğan sonuçlardan yüklenici sorumlu olacaktır (Yargıtay (kapatılan) 15. Hukuk Dairesi, 2017/907 Esas, 2017/2889 Karar).
Somut olayda Mahkemece yüklenicinin genel ihbar yükümlülüğünün tartışılmamasının yanı sıra bilirkişi heyetinden tarafların teknik nitelikteki itirazlarını karşılar ek rapor alınmaması, eksik inceleme içeren bilirkişi raporuna dayalı karar verilmemesi doğru görülmemiştir.
O halde Mahkemece yapılacak işlem; gerekirse yeniden keşif icra edilerek bilirkişi heyetinden tarafların itirazlarını ve Dairemizin kaldırma gerekçelerini karşılar ek rapor alınması; bu kapsamda bilirkişiler tarafından keşifte davacı tarafından gösterilmediği gerekçesiyle değerlendirme dışı tutulan hususların gerekirse davacı tarafa HMK’nın 31. Maddesi kapsamında açıklama da yaptırılarak dava dilekçesi kapsamında olumlu veya olumsuz olarak değerlendirilmesi, davacı tarafın parola, dolap anahtarı ve benzeri verilmediği yönündeki iddialarının bu hususların sözleşmeye dahil olup olmadığı, sistemin çalışmasına engel olup olmadığı gibi hususlarda tartışılması, bilirkişinin sözleşme konusu işle ilgili şartnamenin fen ve sanat kurallarına uygun olmadığı yönündeki tespitinin yüklenicinin genel ihbar yükümlülüğü kapsamında tartışılması, kabule göre ayıbın türü, niteliğinin belirlenmesi, eksik işler yönünden ise iş sahibinin ayıp ihbarında bulunma yükümlülüğünün bulunmadığının dikkate alınması ile ulaşılacak sonuca göre karar verilmesinden ibaret olacaktır.
Açıklanan nedenlerle; sair hususlar incelenmeksizin davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının HMK’nın 353/1-a.6 maddesi gereğince kaldırılmasına, dosyanın Dairemiz kararına uygun şekilde sonuçlandırılması için kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-ANKARA 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin 06/10/2021 tarih ve 2020/317 Esas-2021/613 Karar sayılı kararının HMK’nun 353/1-a.6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yatırılan istinaf karar harcının talep halinde davacıya iadesine,
5-Davacı tarafından ödenen istinaf kanun yoluna başvurma harcı ve yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince verilecek kararda dikkate alınmasına,
6-İnceleme konusu kararın icrasının geri bırakılması için İİK’nın 36/1 maddesi gereğince varsa taraflarca yatırılan nakit teminatların veya sunulan banka teminat mektuplarının dosya kapsamı ve kararın niteliğine göre aynı maddenin 5. Fıkrası gereğince yatıran/sunan tarafa İADESİNE,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 353/1.a maddesi gereğince KESİN olmak üzere 14/03/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan …
✍e-imzalıdır

Üye …
✍e-imzalıdır

Üye …
✍e-imzalıdır

Katip …
✍e-imzalıdır