Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 31. Hukuk Dairesi 2022/1293 E. 2023/960 K. 14.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 31. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2022/1293 – 2023/960
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
31. HUKUK DAİRESİ
(İnceleme Aşamasında / Duruşmasız)
(HMK. 353/1-a-6 Maddesi Uyarınca Kararın
Kaldırılarak Mahkemesine Gönderilmesi)

ESAS NO : 2022/1293
KARAR NO : 2023/960

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 20/09/2022
NUMARASI : 2022/280 Esas – 2022/712 Karar

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVANIN KONUSU : Eser Sözleşmesine Dayalı İtirazın İptali
KARAR TARİHİ : 14/09/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 18/09/2023

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan eser sözleşmesine dayalı itirazın iptali istemine ilişkin davada mahkemece davanın reddine dair verilen karara karşı süresi içinde davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme neticesinde;
İDDİA :
Davacı vekili; davalının yüklenimindeki Yeni Gine ülkesindeki işin bir kısmının ifası ile ilgili olarak, taraflar arasında eser sözleşmesinin imzalandığını, bu sözleşme ile davacının alt yüklenici olarak “Beton Yüzey Epoksi Terazzo Kaplama ve Prekast Merdiven Basamakları” yapımı işini üstlendiğini, davalının davacıya zamanında yer teslimi yapmadığını, sahada keşif yapmasına olanak sağlamadığını, süreç sonunda davalının söz konusu işin tamamını davacıya eksiksiz şekilde yaptırdığını, bütün imalatların tamamlandığını, herhangi bir ödeme yapılmadığını, hakediş alacaklarının tahsili için açılan Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesinde 2021/663 Esas sayılı dosyanın derdest bulunduğunu, işin ifası amacıyla davacının Türkiye’den, Yeni Gine’ ye bir takım makinelerin götürüldüğünü, ancak bu makinelerin karşı tarafın uhdesinde kaldığını, sözleşmede belirlenen ve davalı uhdesinde kalan makineler için 6 aylık süre boyunca 13.500,00 EURO + KDV ecrimisil bedelinin davalıdan tahsili için Ankara 12. İcra Dairesinde 2022/4595 Esas sayılı dosyasında icra takibi yapıldığını, davalıların itirazı üzerin takibin durdurulduğunu ileri sürerek, itirazın iptali ile takibin devamına, alacağın %20′ sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı vekili; taraflar arasında imzalanan 29/08/2019 tarihli alt yüklenicilik sözleşmesinden sonra, davacının yurt dışından getireceği araçların ihraç edilmesi için taraflar arasında “Makine Geçici İhracat” nedeniyle kiralama sözleşmesinin imzalandığını, sözleşmenin eki olan 14/02/2020 tarihli Makine Geçici İhracat Sözleşmesinin 3.1 maddesiyle Makine Geçici İhracat Sözleşmesinin 3.1 maddesindeki kira bedeli ödeme yükümlülüğünün kaldırıldığını, bu sözleşme gereğince davalının, davacıya kira adı altında hiçbir ödeme yükümlülüğünün bulunmadığını, ihraç yolu ile sahaya giden makinelerin, davacının gecikmeye sebep olması nedeniyle iade edilemediğini, davacının işi gereği gibi yerine getirmemesi nedeniyle kalan işlerin davacı nam ve hesabına tamamlanıp sonrasında da 2021 kasım başı itibariyle davacının bilgisi dahilinde makinelerin Türkiye’ye getirildiğini, davacının uyuşmazlığa konu makinelerin iadesini talep etmediğini, davalının teslime ilişkin yaptığı ihtarlara rağmen davacının makineleri teslim almadığını, noter vasıtası ile tespit yaptırdıktan sonra bekçisi olan depoya teslim ettiklerini savunarak, davanın reddine ve kötüniyet tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; “taraflar arasındaki sözleşme, kira sözleşmesinin unsurlarını içerdiği gibi eser sözleşmesi ve hizmet sözleşmesinin de unsurlarını içermektedir. Davacı makinelerin iadesini talep etmeyip, bedellerini tahsili için dava açmış aynı zamanda da makine bedelleri ödenmediği için sözleşmede kararlaştırılan süre de iade edilmeyen makineler için iadesi gereken tarihten itibaren ecrimisil istemiştir.
Dosyadaki ihtarname ve delillere göre söz konusu makineler dava tarihi itibariyle davalının kullanımında değil … ‘de bir depodadır. Dava konusu makineler davacının alt yüklenici olarak yapacağı iş için kendi kullanacağı makineler olup davacı tarafın kendi beyanına göre iş davacı tarafından tamamlanmış tek bir kuruş dahi ödeme yapılmamıştır. Makineler davalı tarafından ihraç yoluyla yurtdışına gönderildiğinden yine davalı tarafından yurda getirilmesi gerekmektedir. Davalı iş bitiminde makineleri getirdikten sonra davacıya teslim alması için ihtar göndermiş, ancak davalı makineleri teslim almamıştır.
Ecremisil istemek için ecremisile konu makineler için taraflar arasında bir akdi ilişki bulunmaması , haksız kullanımın olması gerekmektedir. Makinelerin bedeli ile ilgili düzenlenen faturaya dayalı olarak davacı tarafından davalı aleyhine yapılan icra takibi sonrası açılan itirazın iptali davası da derdest olup aralarındaki sözleşme ilişkisinin varlığı sebebi ile ecremisil davası açılması için haksız işgal/kullanım durumu mevcut değildir. İş bu davanın dava tarihi itibariyle Makine Geçici İhracat Sözleşmesi ve bu sözleşemeye ek sözleşme sonlandırılmamıştır. Makinelerin tesliminin gecikmesinin hangi taraftan kaynaklandığı, sözleşme gereği teslim gecikir ve teslim edilmezse bedelinin ödenip ödenmeyeceği de sözleşme hükümlerine göre Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesinde görülecek davada çözümlenmelidir.
Taraflar arasında sözleşmeye dayalı hukuki ilişki bulunması uuşmazlıkların sözleşme hükümlerine göre karara bağlanması gerektiği, sözleşmedeki kira akdi, kiralananın iade edilmemesi sebebi ile kiralananların bedeli olan 153.784,00 Euro alacak talebi içeren derdest dava mevcut olduğundan , davalının salgın hastalık, seyahat engeli sebebi ile işe zamanında başlanamadığı savunmasının haklı, herkesçe bilinen bir sebep olduğu, yazılı bir sözleşmeye göre elinde bulunduran, yurda getirdikten sonra alınması için ihtar da gönderen davalı kötüniyetli zilyet sayılamayacağından haksız fiil niteliğindeki ecrimisil alacağı talebi için TMK nın 995. maddesindeki yasal şartlar oluşmadığından davacının sözleşmedeki toplam kira bedeli üzerinden talep ettiği 13.500 Euro tutarında ecrimisil alacağı bakımından yaptığı icra takibinin yerinde olmadığı, borçlunun itirazında haklı olduğu, davacının kötüniyetli icra takibi yaptığına dair delil olmadığından davalı lehine tazminat takdirine yer olmadığı” gerekçesi ile, davanın reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; davalının makineleri müvekkiline öngörülen süre içerisinde iade etmediğini, her ne kadar davalı tarafın iade süreci için ihtarname düzenlendiğini belirtmiş ise de, makinelerin iadesi için öngörülen sürenin 15/08/2020 tarihi olduğunu, ihtarname tarihinin ise 12/11/2021 olduğunu, aradan yaklaşık bir buçuk yıl geçtiğini, yerel mahkemenin davalının bu iddialarına itibar etmesinin doğru olmadığını, taraflar arasında aktedilen zeyilname ile makinelerin 15/08/2020 tarihinde satın alınmış sayılacağının hüküm altına alındığını, davalının makineleri satın alacağı vaadine dayalı olarak müvekkilinin kira bedelinden vazgeçtiğini, ancak bu tarihte satın alımın gerçekleşmemesi sebebiyle, makineleri haksız işgalci sıfatı ile elinde bulundurduğunu, yine davalının müvekkilinin kusurundan kaynaklanmayan sebepleri ileri sürerek, işin zamanında bitirilmemesi sebebiyle müvekkiline ödeme yapmaktan kaçındığını, yerel mahkemece davalı tarafın makineleri teslim etmek istediği ancak, müvekkili tarafından alınmadığı yönündeki tespitinin hatalı olduğun, eksik inceleme ve araştırma sonucunda verilen kararın hatalı olduğunu ileri sürerek, yerel mahkemenin kararının istinaf incelemesi yapılarak kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan itirazın iptali istemine ilişkindir. Davacı alt yüklenici, davalı yüklenicidir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş olup, hüküm davacı tarafça istinaf edilmiştir.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Taraflar arasında imzalanan 28/08/2019 tarihli sözleşme ile davalının yüklenimindeki Yeni Gine ülkesindeki işin davacı tarafından yerine getirmesi kararlaştırılmıştır. Davacı sözleşmeye uygun olarak işi yaptığını, ancak davalı uhdesinde kalan makineler nedeniyle davalının ecrimisil tazminatı ödemesi gerektiğini iddia etmektedir. Davalı sonra yapılan sözleşme ile ecrimisil ödenmesi yükümlülüğünün kaldırıldığını, davacının işi eksik ve kusurlu yaptığını, bu kısım işlerin davacı namına üçüncü kişiye yaptırıldığını, söz konusu makineleri teslim alması için davacıya ihtar göndermelerine rağmen davacının makineleri teslim almadığını savunmuştur.
Taraflar arasında Ankara 8 ATM’nin 2011/663 Esas sayılı dosyası üzerinden devam eden davada, alt yüklenici olan davamız davacısı, bakiye hakediş alacaklarının ödenmesini talep etmiştir. Yine 8 ATM dosyası ile birleştirilen Ankara 12 ATM’nin 2022/152 esas sayılı dosyasında ise davamız davacısı alt yüklenici söz konusu makinelerin bedelini talep etmiş olup, bahse konu dosyanın derdest olduğu anlaşılmaktadır. 6100 sayılı HMK’nın 166. maddesine göre aralarında bağlantı bulunması durumunda dosyaların birlikte görülmesi gerektiği hükme bağlanmıştır. Yine HMK’nın 165. maddesinde ise bir davada hüküm verilebilmesi başka bir davaya yahut ilgili hukuki ilişkinin mevcut olup olmadığına kısmen veya tamamen bağlı ise mahkemece o davanın sonucunun beklenilmesi gereği hükme bağlanmıştır. Mahkemece iş bu dava reddedilirken makine teslimindeki gecikmenin hangi tarafın eylemlerinden kaynaklandığı, süresinde teslim edilmezse makinelerin bedelinin ödenip ödenmeyeceği hususlarının Ankara 8 ATM’nin bahsedilen dosyası üzerinden değerlendirilmesi gerektiği de gerekçe olarak gösterilmiştir. İş bu dava ile yukarıda bahsedilen Ankara 8 ATM’nin 2021/663 Esas sayılı dosyasının aynı sözleşmelerden ile ilgili uyuşmazlıktan kaynaklandığı, bir dosya üzerinden verilecek kararın diğerini etkileyecek mahiyette bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu itibarla Ankara 8 ATM dosyası ile iş bu dosyanın birleştirilmesi; söz konusu dosya karara çıkmış ise sonucunun beklenilmesi gereklidir. Mahkemece bu husus gözden kaçırılarak karar verilmesi isabetli olmamıştır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle eksik inceleme ve değerlendirmeyle yazılı şekilde hüküm kurulması isabetli olmadığından, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esası incelenmeksizin kabulüne, mahkeme kararının HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince kaldırılmasına, dosyanın Dairemiz kararına uygun şekilde incelenip karara bağlanması için kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/280 Esas, 2022/712 nolu kararının HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3-Dosyanın Dairemiz kararına uygun şekilde incelenip, karara bağlanmak üzere mahal mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
4-İstinaf başvurusunda bulunan davacı tarafça yatırılan, istinaf karar harcının talep halinde kendisine iadesine,
5-İstinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin ve istinaf başvuru harcının ilk derece mahkemesince verilecek yeni kararda dikkate alınmasına,
6-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından davacı yararına vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
7-Dosya kapsamında icranın geri bırakılması kararı alınabilmesi için yatırılan bir teminat bulunması halinde, İİK. 36/5 maddesi uyarınca ilgili icra müdürlüğünce teminatın yatıran tarafa iadesine,
8-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a maddesi gereğince KESİN olmak üzere 14/09/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan
E-imzalıdır

Üye
E-imzalıdır

Üye
E-imzalıdır

Katip
E-imzalıdır