Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 31. Hukuk Dairesi 2022/1163 E. 2022/1143 K. 06.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 31. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
31.HUKUK DAİRESİ
(İnceleme Aşamasında / Duruşmasız)
(Başvuru Kabul/Yeniden Hüküm/HMK m. 353/1-b.2)
DOSYA NO : 2022/1163 Esas
KARAR NO : 2022/1143

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 20/09/2022
NUMARASI : 2022/323 Esas-2022/631 Karar

DAVACILAR :
VEKİLLERİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVANIN KONUSU : Teminat Mektubunun İadesi(Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 06/12/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 08/12/2022

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan Teminat Mektubunun İadesi (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasında mahkemece davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına dair verilen karara karşı süresi içinde davacılar vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacılar vekili… iş ortaklığı olarak davalı tarafla 15/11/2012 tarihinde… ihale kayıt numaralı …Havaalanı Lojman Binası yapımı işine ait sözleşme imzalandığını, müvekkili… iş ortaklığının sözleşmeye konu olan lojman binası yapım işini sözleşme hükümleri doğrultusunda eksiksiz yerine getirdiğini, idareden kesin kabul raporunu aldıklarını, SGK’dan ilişiksiz belgesi getirdiklerini, sözleşmeye konu işin eksiksiz yerine getirilmesi ile birlikte davalı idarenin yüklenicilerin yatırmış olduğu kesin teminatların iadesi konusunda iş ortaklığında …’ye ait olan kısmı iade etmesine rağmen müvekkiline ait kısma el koyulduğunu beyan ettiklerini, müvekkili …’ın davalı İdareden el koyma işleminin dayanağının ne olduğunu sormasına karşın İdarece sözlü ya da yazılı bir cevap verilmediğini, İdarenin bu sessizliği üzerine, müvekkilinin İdarenin yapmış olduğu el koyma işleminin gerekçesini öğrenmek için BİMER’e e-mail yolu ile başvurduğunu, bu başvuru üzerine BİMER ile davalı İdare arasında yapılan yazışmalar sonucunda, davalının el atma işleminin, müvekkili ile davalı İdare arasında başka bir ihale konusu olan …Havaalanı SSR Sistemlerine ait İstasyon Erişim Yolları yapım işi sözleşmesinden kaynaklı olduğunun tespit edildiğini, davalı idarenin el atma işlemine dayanak olan BİMER’e “…Havalimanı SSR Yollarının Yapımı işi yüklenicisinin (…), söz konusu işin kesin kabulünde belirlenen eksiklikleri tamamlamaktan imtina etmesinden dolayı, Kuruluşumuzca, bahsi geçen işin namı hesabına yaptırılması doğrultusunda Mahkemece tespiti için başvuruda bulunulduğunu, Mahkemece tespit süreci devam ettiğini işin namı hesabına yaptırılabilmesini teminen …’ın …Havalimanı Lojman Binası Yapımı işindeki teminat verilememektedir. Bilgilerinize” şeklinde gerekçe gösterildiğini, davalı İdarenin el atma işlemi gibi göstermiş olduğu dayanağın hukuken yersiz olduğunu, davalı İdarenin BİMER’e vermiş olduğu cevapta konunun yargıya intikal ettiğini belirtmiş ise de bu konuya ilişkin açılmış bir dava bulunmadığını, müvekkili tarafından İdarenin el atma işlemine gerekçe olarak gösterdikleri …Havalimanı SSR Yollarının yapım işi hakkında İdarenin işleminin haksızlığını ispatlamak için dava açıldığını, davaya konu kesin teminatına el konulan sözleşmenin yüklenicisi iş ortaklığı iken teminata el atma işlemine dayanak gösterilen sözleşmenin yüklenicisi müvekkilinin şahsen yüklendiği bir iş olduğunu, müvekkilinin hem şahsen yüklendiği, hem de başka bir iş olan …Havalimanı SSR Yollarının Yapımı işinden kaynaklanan uyuşmazlıktan dolayı davaya konu kesin teminata el atılması eyleminin hukuka aykırı olduğunu, yasalara göre kesin teminat ve ek kesin teminatların, yüklenicinin edimini sözleşme ve hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi halinde iade edileceğini, davalı İdarenin müvekkilinin ortaklığına ait teminatı iade etmesine karşılık müvekkilinin teminatına el atmasının Anayasa’nın kanun önünde eşitlik ilkesine de aykırılık teşkil ettiğini, davalı İdarenin yapmış olduğu haksız el atma işlemi nedeniyle müvekkilinin teminatını alamayarak maddi zarara uğramasının yanı sıra manevi zarara da uğradığını, müvekkilinin el konulan teminatı için teminatın bulunduğu bankaya komisyon ödediğini, bankalar nezdinde itibarının zedelendiğini, başka işleri için kredi ve teminat mektubu almasının zorlaştığını belirterek, fazlaya ilişkin talep, dava, ıslah ve bütün yasal hakları saklı kalmak kaydı ile …Havaalanı Lojman Binası Yapımı İşine ait sözleşmede müvekkiline ait olan kesin teminata ilişkin davalı İdare tarafından yapılan el atma eyleminin önlenmesine, 31.000,00 TL kesin teminat bedelinin avans faizi ile iadesine karar verilmesini yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; İşbölümü itirazında bulunduklarını, DHMİ Genel Müdürlüğünün 233 Sayılı Kamu İktisadı Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine tabi olarak ve söz konusu KHK çerçevesinde faaliyette bulunmak üzere kurulmuş bir Kamu İktisadi Kuruluşu olduğunu, Kuruluş ile davacı şirket ve … firması ortaklığı arasında Ankara 43. Noterliğince düzenlenmiş 15/11/2012 tarih … yevmiye nolu …Havalimanı Lojman Binası Yapımı İşi”ne ait sözleşme imzalandığını, davacı şirket ile Kuruluşları arasında imzalanan “…Havalimanı SSR Sistemlerine Ait İstasyon Erişim Yolları Yapılması” işine ilişkin olarak davacı tarafından sözleşme ile yüklenilen edimin zamanında yerine getirilmediğinden sözkonusu işler dolayısıyla Kuruluşlarına verilmiş olan teminat mektuplarının davacıya iade edilmediğini, Kuruluşlarınca yapılan işlemlerin 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu ve 4735 sayılı Kamu İhaleleri Sözleşmeleri Kanununa ve işe ait onaylı sözleşmeye göre yapıldığını, yapılan işlemlerin anılan kanunlar ve işe ait onaylı sözleşme kapsamında yer alan sözleşme eki 21. ve 22. maddelerinde belirtilen “İdarenin ve yüklenicinin yetki ve sorumlulukları”, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 25. maddesinde belirtilen “Yüklenicinin Bakım ve Düzeltme Sorumluluğu” ve 44. maddede belirtilen “Kesin Kabul” hükümlerine göre uygulandığından, yapılan işlemlerin yüklenici firmanın sorumluluğunu alenen yerine getirmemesinden kaynaklı olduğunu, sözleşme, mevzuat ve hukuk çerçevesinde yapıldığını ifade ederek, davanın reddine karar verilmesini yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece; davacılar tarafından 22/12/2016 tarihinde teminat mektubuna haksız olarak yapılan el atmanın önlenmesi ve teminat mektubu bedeli olan 31.000,00TL nin faizi ile birlikte iadesi istemiyle dava açtığı, davacılar tarafından sözleşme kapsamındaki işin davalı idareye teslim edildiği, davalı idarenin 06.03.2017 tarihli cevap dilekçesinde “…Havalimanı Lojman Binası Yapım İşi ” sözleşmesi ile ilgili eksiklik nedeni ile teminat mektubunun iade edilmediğine ilişkin bir savunması bulunmadığı gibi teminat mektubunun ” davacı şirket ( İfşat Mühendislik – … ) ile Kuruluşları arasında imzalanan “…Havalimanı SSR Sistemlerine Ait İstasyon Erişim Yolları Yapılması” işine ilişkin olarak davacı tarafından sözleşme ile yüklenilen edimin zamanında yerine getirilmediğinden dolayı iade edilmediğini bildirdiği , ayni sözleşme için verilen 09.11.2012 tarihli …’ya ait 80.000,00TL bedelli kesin teminat mektubunun teminat mektubunu 22.07.2015 tarihinde iade edildiği, dava konusu teminat mektubunun “…Havalimanı Lojman Binası Yapım İşi ” sözleşmesine istinaden verildiği ve bu nedenle davalı idarenin başka bir sözleşmeye dayanarak teminat mektubunu iade etmekten kaçınmasının hukuka aykırı olduğu ve dava tarihi itibarıyla davacının el atmanın önlenmesine ilişkin dava açmakta hukuki yaranının bulunduğu, ancak teminat mektubunun paraya çevrilmediği ve paraya çevrilmeyen teminat mektubunun bedelini talep etmekte hukuki yararının bulunmadığı, her ne kadar davalı idare tarafından teminat mektubu davacı tarafa iade edilmemiş ise de yargılama sırasında 01.06.2017 tarihinde kesin teminat mektubunun süresinin sona ermesi nedeni ile teminat mektubunun hükümsüz kaldığı ve bu şekilde de davanın konusuz kaldığı belirtilerek konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacılar vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; dava açıldıktan sonra 01/06/2017 tarihinde davalı tarafın teminat mektubunun süresini uzatmaması ile el atma eyleminin sona erdiğini, faiz taleplerinin değerlendirilmediğini, davalı tarafın teminat mektubunu müvekkillere iade etmemesi sebebiyle yıllarca bedelin bankadan alınamadığını, zarara uğradıklarını, alacak talebinde hukuki yarar mevcut olduğunu, karşı tarafın lehine vekalet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE :
Dava, Eser Sözleşmesinden kaynaklanan teminat mektubunun iadesi istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK)’nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek duruşmasız olarak yapılmıştır.
İlk derece Mahkemesinin 2016/545 Esas, 2019/70 Karar sayılı kararının Dairemizin 15/06/2021 tarih, 2020/648 Esas, 2021/640 Karar sayılı ilamı ile kaldırılması üzerine görevli Mahkemece yeniden inceleme ve değerlendirme yapılarak karar verilmiştir.
Davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder (HMK m. 331/1).
Yargılama giderleri şunlardır:     a) Başvurma  , karar ve ilam harçları.     b) Dava nedeniyle yapılan tebliğ ve posta giderleri.     c) Dosya ve sair evrak giderleri.     ç) Geçici hukuki koruma tedbirleri ve protesto, ihbar, ihtarname ve vekâletname düzenlenmesine ilişkin giderler.     d) Keşif giderleri.     e) Tanık ile bilirkişiye ödenen ücret ve giderler.     f) Resmî dairelerden alınan belgeler için ödenen harç, vergi, ücret ve sair giderler.     g) Vekil ile takip edilmeyen davalarda tarafların hazır bulundukları günlere ait gündelik, seyahat ve konaklama giderlerine karşılık hâkimin takdir edeceği miktar; vekili bulunduğu hâlde mahkemece bizzat dinlenmek, isticvap olunmak veya yemin etmek üzere çağrılan taraf için takdir edilecek gündelik, yol ve konaklama giderleri.     ğ) Vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekâlet ücreti.     h) Yargılama sırasında yapılan diğer giderler (HMK m. 323).
Bir davada maddi olayı anlatmak taraflara, hukuki nitelendirmeyi yapmak hakime aittir. (HMK. madde 33). Somut olayda dava dilekçesinde dava konusu teminat mektubuna el atmanın önlenmesi ve bedelinin iadesi talep edilmiş ise de; bu kapsamda tek nispi peşin harç yatırılmış olması da dikkate alınarak davacı tarafın talebi, terditli olarak teminat mektubunun iadesi ve tahsili halinde bedelinin tahsili olarak değerlendirilmelidir. Dosya kapsamına göre davalının, dava konusu teminat mektubunu amacından farklı gerekçelerle elde tuttuğu ve dava tarihi itibariyle davacıların dava açmakta hukuki yararları olduğu ve yargılama aşamasında davanın konusuz kaldığı sabittir.
O halde Mahkemece yargılama sonunda davalı yararına vekalet ücretine hükmedilmesi doğru görülmemiştir. Davacılar vekilince teminat mektubunun komisyon bedeli yönünden usulüne uygun olarak açılan bir dava bulunmadığından bu yöndeki istinaf başvurusu yerinde görülmemiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber, kanunun olaya uygulanmasında hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığından HMK’nın 353/1-b.2 maddesi gereğince Dairemizce yeniden hüküm kurulmasına, dava konusuz kaldığından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına, yargılama giderlerinin davalı tarafa yüklenmesine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davacılar vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2- ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin 20/09/2022 tarih ve 2022/323-Esas-2022/631 Karar sayılı kararının HMK’nın 353/1-b.2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3-Dava konusuz kaldığından esas hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
4- Alınması gereken 80,70 TL harcın dava açılışında alınan 529,41 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 448,71 TL harcın talep halinde davacılara iadesine ,
5- Davacılar kendilerini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/1. maddesi uyarınca 9.200,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 100,33 TL posta masrafı, 39,50 TL E tebligat ücreti, 130,00 TL tebligat ücreti, 1.350,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.619,83 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
7-Tarafça yatırılan ve kullanılmayan gider/delil avanslarının yatıran tarafa iadesine,

İstinaf incelemesi yönünden;
8-Davacılardan alınan 80,70 TL istinaf karar harcının talep halinde kendilerine iadesine,
9-Davacı tarafından yapılan 220,70 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı, 128,00 TL dosya gönderme masrafı ve 7,5 TL dosya kapağı ücreti olmak üzere toplam 349,45 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 362/1-a maddesi gereğince KESİN olmak üzere 06/12/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan …
✍e-imzalıdır

Üye …
✍e-imzalıdır

Üye …
✍e-imzalıdır

Katip …
✍e-imzalıdır