Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 31. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2022/1053 – 2023/789
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
31. HUKUK DAİRESİ
(İnceleme Aşamasında / Duruşmasız)
(HMK. 353/1-b-1 Maddesi Uyarınca Başvurunun Esastan Reddine)

ESAS NO : 2022/1053
KARAR NO : 2023/789

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 16/06/2022
NUMARASI : 2018/371 Esas – 2022/463 Karar

DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALI
VEKİLİ

DAVANIN KONUSU : Eser Sözleşmesine Dayalı Alacak
KARAR TARİHİ : 08/06/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 08/06/2023

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin davada, mahkemece davanın reddine dair verilen karara karşı süresi içinde davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme neticesinde;
İDDİA :
Davacı vekili; müvekkili ile davalı …A.Ş arasında 31/03/2016 tanzim tarihli sözleşme ile … Atıksu Arıtma Tesisi ve Kanalizasyon İşi için sözleşme imzalandığını; sözleşmenin 10.1.1 maddesi uyarınca davacının 910.000,00 TL kesin ve süresiz teminat mektubu verildiğini, sonrasında davalı tarafça sözleşmenin 25. maddesi gereği 10 gün süre içerisinde geçici kabule hazır hale getirilmesi, aksi halde kesin ve süresiz teminat mektubunun gelir kaydedileceği, sözleşmenin tek taraflı idare tarafından feshedileceğinin bildirildiğini, …A.Ş. … Bölge Müdürlüğü tarafından 04/05/2018 tarihinde ilgili … Bankası A.Ş’e 04/05/2018 tarihinde gönderilen yazı ile teminat mektubunun nakde çevrilerek ödenmesinin talep edildiğini, bunun üzerine taraflarınca Ankara 5.Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/126 D.İş sayılı dosyası tahtında söz konusu teminat mektubu için ihtiyati tedbir talep edildiğini, ancak iş bu dosyamız karar aşamasında olmasına karşılık, karar beklenmeksizin ilgili banka tarafından teminat mektubu bedelinin aynı gün davalı kuruma ödendiğini, öngörülemeyen sebeplerin yaşanması, gerek ada koşullarında karşılaşılan hava muhalefeti vb koşulların zorluğu gerekse de müvekkili yanında davalı idare çalışanlarının yarattığı olumsuzluklar ile şirketin itibarsızlaştırılması gibi olumsuzluklar neticesinde iş bitimi için belirlenen sürede tamamlanamadığını müvekkil şirketin defalarca talep ettiği süre uzatım talepleri de hiçbir gerekçe gösterilmeksizin reddedilerek sözleşmenin tek taraflı feshedilmiş olduğunu, dava konusu işin yapıldığı …’nın her yılın 12 Haziran- 13 Eylül tarihleri arasında inşaat yasağı nedeniyle 2016- 2017 yıllarında ortalama 202 gün çalışılamadığını, işin ada koşullarında yapıldığı gerçeği gözetildiğinde adaya tek ulaşımın deniz yolu ile olması sebebi ile “Olumsuz Hava Şartları” nedeniyle defalarca kez adaya ulaşım mümkün olamadığını, müvekkil şirketin , beton tedarikini adada ki tedarikçilerden sağlamayı yahut küçük çaplı bir beton santrali kurup, üretimini sağlayarak beton ihtiyacını karşılamayı teklif ettiğini, ancak bu makul ve geçerli talebi karşısında …. Bölge Müdürlüğü betonun, ada dışından hazır beton firmalarından tedarik edilmesinde ısrarcı olunduğunu, yapılan yazışmalar neticesinde sadece Bandırma’da tek bir firmanın kullandığı kimyasallar ile betonun donmasını geciktirdiğini ve bu ürünü piyasanın iki katı maliyet ile teklif verebildiğini, nakliye faktörü de eklendiğinde sonuçta bu ürünün piyasa fiyatının üç katına tedarik edilebildiğini; sırf bu nedenle arıtma inşaatı işinirn 6 ay geciktiğini, müvekkili şirketin, … karşısında ki iş sahalarında şirket çalışanları işlerini yapmaya çalışırken 03/10/2017 tarihi itibari ile bir grup tarafından sözlü ve fiziki müdahale ile çalışmaları engellendiğini ve işi durdurmaları, çalışmaya devam ederlerse dövülmekle, kafalarının gözlerinin kırılacağı ve ailelerine zarar verileceği tahdidinde bulunulduğunu; şirket işçilerinin yaşadığı bu sıkıntılar neticesinde derhal Marmara Cumhuriyet Savcılığınca 207/493 Soruşturma numarası ile suç duyurusunda bulunulsa da ilerleyen tarihlerde defalarca kez şüpheliler tarafından benzer eylem ve hareketleri tekrarladığını; davaya konu ihale 2016 yılı 31 Mart günü imzalanmış; yaklaşık 3 ay sonrasında ülkede 15 Temmuz Darbe girişimi yaşandığını; darbe sebebiyle dövizin, demirin, akaryakıt ve diğer girdilerin fiyatları %100 ün üzerinde arttığını, söz konusu öngörülemeyen kriz ortamı ülkede küçük esnaftan büyük yatırımcıya kadar her kesimde ki hizmet vereni olumsuz etkilediğini; müvekkilin işi bitirme yönünde ki tüm süre uzatım talepleri hiçbir gerekçe gösterilmeksizin reddedilerek sözleşme tek taraflı feshedilerek 910.000,00 TL kesin teminat mektubu irat kaydedilmiş olduğunu, müvekkilİ şirketin uğramış olduğu maddi zararın , yaşanılan kazanç kaybı ve idarenin tutum ve davranışları ile doğmuş olan maddi tazminatın ve yine 04/05/2018 tarihinde ilgili banka tarafından davalı kuruma ödenerek irat kaydedilen teminat mektubunun 6100 sayılı Yasa’nın 107.maddesine göre belirlenecek iş bu alacak kalemleri için fazlaya dair haklar saklı kalmak üzere şimdilik 20.000,00TL’nin dava tarihinden itibaren işletilecek ticari temerrüt faizi ile yargılama giderleri ve avukatlık ücretiyle birlikte davalıdan alınarak müvekkiline ödetilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı vekili; öncelikle davacı tarafça “belirsiz alacak davası” olarak davanın açılamayacaağını, hukuki yarar yokluğundan usulden reddi gerektiğini, müvekkili …A.Ş. işe ait sorumluluklarını sözleşme, şartname ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yerine getirmiş olup, gerek hukuki gerek teknik ve bilimsel olmayan iddialara dayandırılmış işbu haksız davanın reddedilmesi gerektiğini, davacı yüklenici firmanın, davalı tarafından yapılan tüm ihtarlara rağmen, yeterli sayıda ekip ve ekipman temin etmeyerek mevcut çalışma temposu ile çalışmalara devam ettiğini ve yer teslimi tarihinden itibaren Ana Is programındaki iş bitim tarihi olan 27.08.2017 tarihine kadar geçen süreçte 05.07.2017 tarihinde tanzim edilen 9 nolu hakkediş, itibariyle sözleşme fiyatlarıyla 3.042.860,29 TL iş yaparak sadece %20 oranında nakdi gerçekleşme sağlayabildiğini, yapılan inceleme sonucunda, yapımı tamamlanan ve henüz hakedişe dönüştürülmeyen imalatlarla birlikte sözleşme fiyatları ile yaklaşık %27 ila %30 arasında nakdi gerçekleşme sağlanmış olacağını, sözleşmedeki …Mahallesi Paket Atıksu Arıtma tesisinde Enerji Nakil hattı imalatı dışında her hangi bir çalışma yapılmadığını, Atıksu Arıtma Tesisi Ünitelerinde ve kanalizasyon imalatlarında henüz gerçekleşmeyen iş kalemlerinin bulunduğunu, yapımı halen gerçekleşmeyen söz konusu imalatların Revize iş bitim tarihi olarak belirlenen 09.04.2018 tarihi itibarı ile tamamlanması gerektiği ” gerekçeleriyle ifade edildiği; söz konusu tutanakta belirtilen ve süresinde yapımı tamamlanmayan imalatların yazı tarihinden itibaren sözleşmenin 25.1 maddesi hükmü gereği 10 gün içinde tamamlanarak işin geçici kabule hazır hale getirilmesi , aksi takdirde sözleşmenin 26. maddesi, 4735 sayılı ihale sözleşmeleri kanununun 20. maddesi ve sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesinin hükümlerine göre işlem yapılacağı talimatı verildiğini; davacıyı verilen 10 günlük cezalı sürenin bitimi olan 19.04.2018 tarihi itibarıyla tamamlanıp geçici kabule hazır hale getirilmediğini, … Bankası Genel Müdürlüğü’nün 27.04.2018 tarih ve E.36688 sayılı makam oluru ile sözleşmenin feshedilmesi uygun görülmesi sonrası sözleşme feshedildiğinden davacı yüklenicinin 910.000,00TL tutarındaki kesin teminatın sözleşmenin 25.3 ve YİGŞ 47.2 hükümleri gereği gelir kaydedildiğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; ” Taraflar arasındaki Sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 47. Maddesi; ” (2) İdare aşağıda belirtilen hallerde idare sözleşmeyi fesheder;
a) Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az yirmi gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi,
b) Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanununun 25 inci maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi,
hallerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
(3) Yüklenicinin, ihale sürecinde Kamu İhale Kanununa göre yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun sözleşme yapıldıktan sonra tespit edilmesi halinde, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak, taahhüdün en az % 80’inin tamamlanmış olması ve taahhüdün tamamlattırılmasında kamu yararı bulunması kaydıyla;
a)İvediliği nedeniyle taahhüdün kalan kısmının yeniden ihale edilmesi için yeterli sürenin bulunmaması,
b) Taahhüdün başka bir yükleniciye yaptırılmasının mümkün olmaması,
c)Yüklenicinin yasak fiil veya davranışının taahhüdünü tamamlamasını engelleyecek nitelikte olmaması, hallerinde, idare sözleşmeyi feshetmeksizin yükleniciden taahhüdünü tamamlamasını isteyebilir ve bu takdirde yüklenici taahhüdünü tamamlamak zorundadır. Ancak bu durumda, yüklenici hakkında 4735 sayılı Kanunun 26 ncı madde hükmüne göre işlem yapılır ve yükleniciden kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tutarı kadar ceza tahsil edilir. Bu ceza hakedişlerden kesinti yapılmak suretiyle de tahsil edilebilir.
(4)4735 sayılı Kanunun 19 uncu maddesine göre yüklenicinin fesih talebinin idareye intikali, 20 nci maddenin (a) bendine göre belirlenen sürenin bitimi, 20 nci maddenin (b) bendi ile 21 inci maddeye göre ise tespit tarihi itibariyle sözleşme feshedilmiş sayılır. Bu tarihleri izleyen yedi gün içinde idare tarafından fesih kararı alınır. Bu karar, karar tarihini izleyen beş gün içinde yükleniciye bildirilir.
(5)4735 sayılı Kanunun 19, 20 ve 21 inci maddelerine göre sözleşmenin feshedilmesi halinde, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar alındığı tarihten gelir kaydedileceği tarihe kadar Devlet İstatistik Enstitüsünce yayımlanan aylık toptan eşya fiyat endeksine göre güncellenir. Güncellenen tutar ile kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tutarı arasındaki fark yükleniciden tahsil edilir.
(9)Doğal afet, kanuni grev, genel salgın hastalık, kısmi veya genel seferberlik ilanı ve gerektiğinde Kamu İhale Kurumu tarafından belirlenecek benzeri diğer hallerin idare tarafından mücbir sebep olarak kabul edilerek sözleşmenin feshedilmesi için; yükleniciden kaynaklanan bir kusurdan ileri gelmemiş olması, taahhüdün yerine getirilmesine engel nitelikte olması, yüklenicinin bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmemiş bulunması, mücbir sebebin meydana geldiği tarihi izleyen yirmi gün içinde yüklenicinin idareye yazılı olarak bildirimde bulunması ve yetkili merciler tarafından belgelendirilmesi zorunludur. Bu durumda hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilerek, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar iade edilir. ” hükümlerini içermekte olup dosya kapsamında davalı idarece işin fesih işlemlerinin bu hükümler dairesinde yapıldığı, kesin teminatının irat kaydedildiği ve kesin teminatın güncellendiği anlaşılmış olup aldırılan son bilirkişi raporunun da önceki bilirkişi raporları ile çelişmediği” gerekçesi ile, davanın reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; yerel mahkemece aldırılan bilirkişi raporlarında; idare eylemleri, süre uzatım verilmesi gereken durumların idarece göz önünde bulundurulmaması, üçüncü kişilerin kusuru gibi yüklenicinin kusurunu ortadan kaldıran hususların değerlendirilmediğini, yerel mahkemece aldırılan bilirkişi ek ve kök raporlarının eksik ve hatalı olduğunu, hüküm kurmaya elverişli olmadığını, yüklenicinin ifada bulunmasına engel olunan durumlar olup olmadığı, idarenin veya üçüncü kişilerin gecikmesinde rolünün bulunup bulunmadığı hususlarının da denetlenmediğini, Bandırma Ağır Ceza Mahkemesinin 2021/40 ve 2021/42 Esas sayılı dosyalarının işin yapılmasının gecikmesi ile yüklenici eylemleri arasındaki illiyet bağını kesen üçüncü kişilerin ağır kusuru olduğu ispatlaması bakımından önem arz etmesine rağmen mahkemece bu dosyaların getirtilmemesinin de doğru olmadığını ileri sürerek, yerel mahkemenin kararının istinaf incelemesi yapılarak kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. Davacı yüklenici, davalı iş sahibidir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş olup, hüküm davacı istinaf edilmiştir.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esas yönünden reddine dair hüküm kurmak gerekmiştir.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gereken 179,90 TL istinaf karar harcından peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20 TL harcın davacıdan tahsili ile hazine’ye irat kaydına,
3-İstinaf başvurusu nedeniyle davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin ve istinaf kanun yoluna başvurma harcının kendisi üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından davalı yararına vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
5-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 6100 Sayılı HMK’nın 361. maddesi gereğince kararın taraflara tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay’da TEMYİZ yolu açık olmak üzere 08/06/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan
E-imzalıdır

Üye
E-imzalıdır

Üye
E-imzalıdır

Katip
E-imzalıdır