Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 31. Hukuk Dairesi 2021/386 E. 2022/850 K. 04.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 31. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
31.HUKUK DAİRESİ
(İnceleme Aşamasında / Duruşmasız)
(Başvuru Kabul/Gönderme/HMK m. 353/1-a.6)
DOSYA NO : 2021/386 Esas
KARAR NO : 2022/850

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 15/01/2021
NUMARASI : 2018/930 Esas-2021/17 Karar

DAVACI/KARŞI DAVALI :
VEKİLİ :
DAVALI/KARŞI DAVACI :
VEKİLİ :

DAVANIN KONUSU :İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 04/10/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 17/10/2022

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasında mahkemece asıl davanın kabulüne, karşı davanın reddine dair verilen karara karşı süresi içinde davalı/karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı/karşı davalı vekili; müvekkili ile davalı arasında … Barajı Sulaması Proje yapımı işi mühendislik jeoloji işleri adı altında 26/02/2016 tarihli bir sözleşme imzalandığını, iş bu sözleşme ile müvekkilinin çukur açma, raporlama, jeolojik ve jeoteknik etüt çalışması işlerini üstlendiğini, yapılacak iş karşılığı 140.000 TL+ KDV olarak anlaşıldığını ancak bu bedelin sadece 62.500 TL’lik kısmının ödendiğini, davalı taraf bakiye kalan 91.450,00 TL ödemede bulunacak iken müvekkilinin üstlendiği işleri yapmasına rağmen ödemesi gereken bedeli ödemediğini, müvekkilinin alacaklarını tahsil edemediği için davalı hakkında Ankara 15.İcra Müdürlüğü’nün 2018/11863 E.sayılı dosyası ile icra takibi başlattığını, ancak davalı yanın haksız ve kötüniyetli itirazı neticesinde takibin durduğunu, açıklanan nedenlerle takibe vaki itirazın iptali ile takibin devamına, alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve beyan etmiştir.
Davalı/karşı davacı vekili; müvekkili ile iş sahibi idare DSİ arasında 12/02/2016 tarihinde … Barajı Sulaması Proje yapımı işi sözleşmesi imzalandığını, sözleşme kapsamında 17.500,00 TL bedel ile muayene çukurlarının açılması ve 131.250,00 TL bedel ile sondaj yapılması işi olmak üzere toplamda 148.750,00 TL jeoloji birim fiyatlı olarak projeye başlandığını, ancak iş sahibi idare tarafından işin ilerleyen aşamalarında iş kapsamından tünel yapımından vazgeçilmiş ve sulama iletim hattı için tünel yerine boru yapılmasına karar verildiğini, bu doğrultuda tünel için yapılacak sondaj çalışması ve çalışmanın karşılığı 131.250,00 TL hakediş ödemesi de proje kapsamından çıkartıldığını, bu kapsamda müvekkiline jeoloji işine ilişkin olarak yalnızca muayene çukuru açma bedeli olan 17.500 TL için 20.860,00 TL hakediş ödemesi yapıldığını, müvekkiline idare tarafından tünel işinin kapsamdan çıkarılması nedeniyle jeoloji işine ait olarak yalnızca 20.860 TL hakediş ödemesi yapılmış olmasına rağmen davacı yanca yapılan işler kapsamında doğal yapı gereçleri raporunun idare tarafından onaylanması sonrası davacıya 12/12/2017 tarihinde 62.500+KDV ödemesi yapıldığını, söz konusu ödemenin davacının da kabulünde olduğunu, davaya konu takip dosyasında fatura aslı müvekkiline ödeme emri ekinde tebliğ edildiğini, söz konusu fatura aslının Ankara 30.Noterliği’nin … yevmiye no’lu ihtarnamesi ekinde davacıya iade edildiğini ve faturada yer alan alacak bedeli içeriğinin de kabul edilmediğinin açıkça bildirildiğini, davacı tarafın işi süresinde teslim etmemesi ve yaşanan gecikme nedeniyle müvekkilinin zor durumda kalması nedeniyle davacının iş aktinin Ankara 30.Noterliği’nin … yevmiye no’lu ihtarnamesi ile feshedildiğini ve davacının müvekkilinden hiçbir alacağının kalmadığını, aksine müvekkilinin davacıya fazla ödeme yaptığını, açıklanan nedenlerle; asıl davanın reddi ile takip konusu alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesine, karşı davanın kabulü ile şimdilik 10.000 TL alacağın davacı karşı davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece; hükme esas alınan 08/08/2019, 25/09/2020 tarihli bilirkişi heyet raporları ile alt yüklenici tarafından sözleşme konusunda ve iş tanımında yer alan her türlü çalışmanın yapılarak rapor olarak idareye sunulduğu ve onaylattığı, sözleşmede belirtilen toplam 140.000+KDV ödemeyi hak ettiği, davalı karşı davacının fazla bir ödemesinin bulunmadığı tespit edilmiş olmakla, asıl dava yönünden takibe konu asıl alacağa vaki itirazın iptaline ve karşı davanın reddine, asıl davada, davacı yanın takip tarihinden önce davalıyı temerrüde düşürdüğüne dair delil, kayıt sunulmadığından işlemiş faize yönelik davalı yan itirazının yerinde görüldüğü ve fazlaya ilişkin istemin reddine, diğer taraftan alacağın varlığının tespiti yargılamayı gerektirdiğinden ve likit olmadığından, davacı yanın icra inkar tazminatı isteminin reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davalı/karşı davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; bilirkişi raporunun hüküm kurmaya ve denetime elverişsiz sözleşme eki birim fiyat teklif cetvelinde 750 m sondaj için birim fiyat 175,00 TL, toplam 131.250,00 TL olduğunu, davacının bunun yerine 24 adet muayene çukuru açması işinin maliyetinin aynı olmadığını, asıl sözleşme ve eklerinin taraflar arasındaki sözleşmenin eki olduğunu, sözleşmenin 6. Maddesinin iş miktarının değişikliğini düzenlediğini, davalı ile idare arasındaki sözleşmede 148.750,00 TL birim fiyatın 17.500,00 TL’sinin çukur, 131.250,00 TL’sinin sondaj için olduğunu, davacının hiç sondaj yapmadığını, sözleşmedeki bedeli talep edemeyeceğini, idareden 20.860,00 TL ödeme aldıklarını taraflar arasındaki sözleşmenin proje kısmı için götürü bedelli, sondaj için birim fiyatlı olduğunu, sondaj işlerinin de davacının görevleri arasında olduğunu, bilirkişinin taraflar arasında birim fiyatlı sözleşme olmadığını değerlendirdiğini, bu tespitin sözleşmenin 6. Maddesine aykırı olduğunu, Yargıtay kararlarına göre eksik ve ayıpların dikkate alınarak götürü bedelin hesaplanması gerektiğini, davacıya fazladan ödeme yaptıklarını belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını, asıl davanın reddini, karşı davanın kabulünü talep etmiştir.
GEREKÇE :
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK)’nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Götürü bedelin kanunda tanımı yapılmamıştır. Yargıtay içtihatları ve doktrinde, sözleşmede yapılacak işin tamamı için kararlaştırılan toplam bedel olarak tanımlanmaktadır. Götürü bedel, toplam (yalın) götürü bedel ve sabit birim fiyatlı götürü bedel şeklinde kararlaştırılabileceği gibi sözleşmede yapımı kararlaştırılan çeşitli imalat kalemlerinin bir kısmının toplam götürü bedelli, bir kısmının da sabit birim fiyatlı olarak karma götürü bedelli olarak belirlenmesi mümkündür. Toplam (yalın) götürü bedelli sözleşmelerde yüklenicinin iş eksik ve kusurlu bırakması halinde hak ettiği iş bedeli fiziki oran yöntemine göre hesaplanır. Bu tür sözleşmelerde, sözleşme dışı imalat varsa, bedeli iş sahibinin yararına olması koşuluyla TBK’nın 526 ve devamı maddelerinde düzenlenen vekaletsiz iş görme hükümleri uyarınca yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleri (aksi kararlaştırılmış olmadıkça KDV ayrıca eklenemez) ile hesaplanır ( ÖZTÜRK Muammer, GÖZÜTOK Zeki; Usul ve Esaslarıyla Eser Sözleşmesi Uygulaması, Ankara 2021, 3. Baskı, s. 304-306).
Birim fiyat, sözleşme ile yapılması kararlaştırılan her bir imalat kaleminde işin metresi, metrekaresi, metreküpü, kilosu gibi ölçülere göre her bir birim için kararlaştırılan toplam fiyattır. Toplam bedel de, gerçekleştirilen imalatın miktarı ile birim fiyatın çarpılması suretiyle bulunmaktadır ( ÖZTÜRK Muammer, GÖZÜTOK Zeki; Usul ve Esaslarıyla Eser Sözleşmesi Uygulaması, Ankara 2021, 3. Baskı, s. 307).
Somut olayda taraflar arasındaki sözleşmenin 3. Maddesi gereği idare ile yüklenici arasında imzalanan ana sözleşme ve ekleri sözleşmenin eki olarak sayılmıştır. Bu kapsamda yukarıda yapılan açıklamalara uygun olmayan hesaplama yöntemi kullanılan bilirkişi raporu ile sonuca gidilmesi doğru görülmemiştir.
O halde Mahkemece yapılacak işlem; yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda gerekli görülmesi halinde yeni bir bilirkişi heyeti oluşturulması, aksi takdirde yeterli görülmesi halinde son heyetten ek rapor alınması; hiç bir tereddüte mahal vermeyecek şekilde sözleşme kapsamında yapılan işlerin bulunduğu kalemin götürü bedelli veya birim fiyatlı olmasına göre bedelinin hesaplanması; proje değişikliği sonrası sözleşmede öngörülmeyen fazladan yapılan işler yönünden yapıldığı yıl mahalli serbest piyasa rayiciyle (içerisinde olduğundan ayrıca yüklenici kârı ve KDV eklenmeksizin) bedelinin hesaplanması; toplam iş bedelinden yapılan ödemelerin düşülmesi ile asıl ve karşı dava yönünden değerlendirme yapılması ile ulaşılacak sonuca göre karar verilmesinden ibaret olacaktır.
Açıklanan nedenlerle; sair hususlar incelenmeksizin davalı/karşı davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının HMK’nın 353/1-a.6 maddesi gereğince kaldırılmasına, dosyanın Dairemiz kararına uygun şekilde sonuçlandırılması için kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Davalı/karşı davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-ANKARA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin 15/01/2021 tarih ve 2018/930 Esas-2021/17 Karar sayılı kararının HMK’nun 353/1-a.6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
4-Davalı/karşı davacı tarafından yatırılan istinaf karar harcının talep halinde davalıya iadesine,
5-Davalı/karşı davacı tarafından ödenen istinaf kanun yoluna başvurma harcı ve yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince verilecek kararda dikkate alınmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 353/1.a maddesi gereğince KESİN olmak üzere 04/10/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan …
✍e-imzalıdır

Üye …
✍e-imzalıdır

Üye …
✍e-imzalıdır

Katip …
✍e-imzalıdır