Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 31. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
31.HUKUK DAİRESİ
(İnceleme aşamasında / Duruşmasız)
(Kararın kaldırılarak dosyanın mahkemesine
gönderilmesi/HMK m.353/1-a.6 )
…

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 14/12/2017
NUMARASI :…

DAVANIN KONUSU : Menfi Tespit (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 18/05/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 20/05/2021

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan Menfi Tespit (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasında mahkemece davanın kabulüne dair verilen karara karşı süresi içinde davalı … vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili; müvekkili kooperatif ile davalı yüklenici … (… İnşaat Taahhüt) arasında kaba/ince sıva, alçı, mutfak dolapları, parke…vs. imalat konusunda 27.05.2010 tarihinde sözleşme imzalandığını, teslim tarihinin 30.09.2010 olduğunu, davalı yüklenicinin bir kısım imalatı yaptıktan sonra hiçbir gerekçe göstermeksizin inşaat sahasını terk ettiğini, müvekkili kooperatif ile dava dışı arsa sahipleri arasında düzenlenen kat karşılığı inşaat sözleşmesinin, Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesinin 14.12.2012 tarihli… Karar sayılı ilamı ile geriye etkili olarak feshedildiğini, tüm yargı yollarının tüketilerek kararın kesinleştiğini, davalının, iş bu davaya konu sözleşmeyi ifasında müvekkilinin hiçbir yararının kalmadığını, davalının işi yarım bırakıp inşaat sahasına terk etmesi, çalıştırdığı işçilerin SGK girişini yapmaması ve müvekkilinin sözleşmenin ifasında yararının kalmaması nedeniyle Ankara 60. Noterliği’nin 19.09.2013 tarihli ve …. yevmiye nolu ihtarnamesi ile sözleşmeden haklı nedenlerle dönüldüğünü, ihtarnamenin davalı …’e 02.10.2013 tarihinde tebliğ edildiğini, Ankara 5. Sulh Hukuk Mahkemesinin… D.İş sayılı dosyasında yüklenicinin ediminin %54,1’ini ayıplı şekilde yerine getirdiğinin tespit edildiğini, müvekkili kooperatif tarafından alacaklısı davalı …’e yaptığı ve yapacağı işlere avans olarak 28.05.2011 tanzim tarihli, 1.128.900,00 TL bedelli, vadesi bulunmayan bononun verildiğini, davalı …’in bono bedelinin bir kısmını uhdesinde tutarak kalan bedelleri dava dışı … ve …’a temlik ettiğini, akabinde bononun tahsili amacıyla Ankara 26. İcra Müdürlüğünün… Esas sayılı dosyası ile takibe geçildiğini, davalı … ve temlik alacaklılarının tüm alacaklılarını diğer davalı …’e temlik ettiklerini, dava konusu bononun, davalı yüklenici …’in edimlerini eksiksiz olarak yerine getireceği varsayımı ile verildiğini, davalı …’e yaptığı imalatların bedeli olarak gerek banka havalesi gerekse makbuz karşılığında ödemeler yapıldığını, harici ödemeler ve sözleşmenin haklı feshinden dolayı menfi zararları talep etme haklarını saklı tuttuklarını belirterek davalı …’e eser sözleşmesi karşılığında verilen avans niteliğindeki bononun sözleşmenin geriye etkili feshi neticesinde iadesi gerektiğinden müvekkili kooperatifin 28.05.2011 tarihli 1.128.900,00 bedelli bonodan dolayı borçlu olmadığının tespitine, Ankara 26. İcra Müdürlüğünün …. Esas sayılı dosyası ile başlatılan takibin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; diğer davalı …’in, davacı kooperatifin bir kısım inşaat işlerini gerçekleştirdiğini, alacakları uzun zaman ödenmeyince hakedişleri çıkardığını, kooperatifin yapılan işlerin bedelini ödeyemeyeceği anlaşılınca, tarafların karşılıklı ibralaştıklarını ve yapılan işler ile gecikme faizi hesaplanarak dava konusu 1.128.900,00 TL bedelli bononun verildiğini, 2 yıl beklenmesine rağmen bu bonoda ödenmediği için icraya konulduğunu, davacı kooperatifin işi yaptıracak parası olmadığı için inşaatın durduğunu, bu yüzden de dava dışı arsa sahiplerinin sözleşmenin geriye etkili olarak fesih için davacı kooperatif hakkında dava açtıklarını, davacı kooperatifin arsa sahiplerinin, davayı geri almaları ve davadan feragatlerini sağlayabilmeleri için inşaatın devam ettirilmesi gerektiğinden işi yapacak mütteahit aramaya başladıklarını, mütteahitlik yapan müvekkilini bulduklarını, müvekkilinin daire karşılığı olarak kalan işleri yapmaya talip olduğunu, ancak kooperatif aleyhine icra takipleri olduğu ve imalat için getireceği mallara haciz uygulanma riski bulunduğu için kooperatifin talebi üzerine 3.şahıslara olan borçları müvekkilinin ödeyerek alacaklarını temellük ettiğini, dava konusu icra takibinin alacaklılarına da aynı şekilde müvekkili tarafından ödeme yapılarak temlik alındığını, daha sonraki süreçte Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesinin…. Esas sayılı dosyasında dava dışı arsa sahipleri tarafından davacı kooperatif tarafından açılan kat karşılığı sözleşmenin geriye etkili olarak feshedildiğini, inşaat yapmaya elverişli bir arsa kalmadığını, müvekkilinin de temellük ettiği alacağını alamadığını, müvekkili tarafından, icra müdürlüğünden İİK’nın 120. maddesi uyarınca alınan yetki ile arsa sahiplerine karşı Ankara 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin …. Esas sayılı tazminat davasının açıldığını belirterek davanın reddini istemiştir.
Davalı …’e dava dilekçesi tebliğ edilmesine rağmen dosyaya cevap vermediği görülmüştür.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece; dava konusu 28.05.2012 tanzim tarihli 1.128.900,00 TL bedelli bononun, davalı …’e 27.05.2010 tarihinden 28.05.2011 tarihine kadar gerçekleştirdiği imalatların bedellerinin ödenmesi amacıyla verildiği, …’in 13.03.2012 tarihinde, bono alacağının 403.500,00 TL’sini dava dışı …’a, 270.100,00 TL’sini dava dışı …’e temlik ettiği, her üç alacaklı tarafından Ankara 26. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile davacı kooperatif hakkında takip başlatıldığı, takip alacaklılarının 03.01.2013 tarihinde dosya alacağının tamamının davalı …’e temlik ettikleri, ancak senet alacaklıları …, …, … ve dava dışı… ile davacı kooperatif arasında imzalanan “Sözleşmenin Feshi” başlıklı 15.06.2012 tarihli belgede, borcun… tarafından ödenmesi nedeniyle 28.05.2011 tarihli tanzim edilmiş senedin iptal edildiği, bu belgede, davalı yüklenici … ile alacak temlik edilen … ve …’ün davacı kooperatiften herhangi bir alacaklarının kalmadığı belirtilmesine rağmen, icra takibine konu alacaklarını bu belge tarihinden sonra 03.01.2013 tarihinde davalı …’e temlik ettikleri, sonuç olarak, temlik tarihinde, temliğin dayanağı alacağın bulunmadığı belirtilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davalı … vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; senedin ödendiğinin iddia edilmediğini, yeni yüklenici… tarafından verilen evrakların ifa uğruna verildiğini, 15/06/2021 tarihli belgenin dosyaya nasıl gidiğinin belli olmadığını, sahte olup olmadığının incelenmediğini, belgedeki ödemelerin yapılmadığını, …’ın para ödemediğini, bononun iptal edilemeyeceğini, bu belgeden sonra arsa sahiplerinin Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi’ni iptal edince…’ın da ödeme yapmadığını, evraklar verilse bile ödeme yapılmadığını, …’den temlik alan …’ın sözleşmeyi imzalamadığını, buna ilişkin 15/06/2021 tarihli belgenin sahte olduğunu, …’ın ödeme yapmadığını, sözleşmedeki ödeme şartının yerine gelmediğini, …’ın kalan işleri yapmak için araya girdiğini, ancak Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi feshedilince onun da ödeme yapmadığını, diğer temlik eden …’ın sözleşmeyi şahit olarak imzaladığını, taraf olmadığını, davacı ve…’ın defterlerinin incelenmesi durumunda bedelin ödenmediğinin ortaya çıkacağını belirtilerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE :
Dava, Eser Sözleşmesinden Kaynaklı Menfi Tespit istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK)’nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Borcun nakli müessesesi 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 195 ila 204. maddeleri arasında düzenlenmiştir. Borcun nakli müessesini borcun iç yüklenilmesi ve borcun dış yüklenilmesi olarak ayırmak gerekir. Borcun iç yüklenilmesi; asıl borçlu ile borcu nakil alan üçüncü kişi arasındaki sözleşmeyi ifade eder. Böyle bir sözleşmenin geçerliliği herhangi bir şekle tabî olmadığı gibi, alacaklı bakımından sonuç doğurabilmesi için ise alacaklının açık muvafakatı gerekmektedir. Borcun dış yüklenilmesi ise, aynı Kanun’un 196. maddesinde düzenlenmiş olup, alacaklı ile borcu nakil alan üçüncü kişi arasındaki sözleşmeyi ifade etmektedir. Borcun dış yüklenilmesinin gerçekleşmesi için icap ve kabul iradelerinin birleşmesi yeterli olup, geçerliliği için herhangi bir şekil şartına gerek yoktur. Şu halde, borcu nakil alan üçüncü kişinin icabının alacaklı tarafından kabul edilmesiyle borcun nakli sözleşmesi kurulur. Alacaklının kabulü açıkça olabileceği gibi zımni de olabilir. Borcun yüklenilmesi, borç ilişkisinde taraf değişimine yol açan hukuksal bir kurumdur. Borcun yüklenilmesinde, borç ilişkisinin konusu değişmediği halde, taraflarında bir değişim meydana gelmektedir. Borcu üstlenen kişi, alacaklı ile borcun dış yüklenmesini yaptığı anda, artık asıl borçlu borçtan kurtulur, onun yerini borcu yüklenen kişi alır. Buna göre, borcu üstlenen kişi borçluya karşı borcun iç yüklenilmesi anlaşmasından doğan edimini, alacaklı ile borcun dış yüklenilmesi anlaşmasını yaptığı anda ifa etmiş olur. Bu itibarla, borcun dış yüklenilmesi sözleşmesinin kurulmasından sonra alacaklı alacağını ancak, borcu yüklenen üçüncü kişiden isteyebilir, borcu nakleden asıl borçludan isteyemez (Yargıtay 15. Hukuk Dairesi… Karar)
Yeni bir borçla mevcut bir borcun sona erdirilmesi, ancak tarafların bu yöndeki açık iradesi ile olur.    Özellikle mevcut borç için kambiyo taahhüdünde bulunulması veya yeni bir alacak senedi ya da yeni bir kefalet senedi düzenlenmesi, tarafların açık yenileme iradeleri olmadıkça yenileme sayılmaz. (TBK m.133)
Mahkeme, kendiliğinden veya talep üzerine taraflardan her birinin isticvabına karar verebilir.   (HMK m. 169/1) İsticvap, davanın temelini oluşturan vakıalar ve onunla ilişkisi bulunan hususlar hakkında olur.   (HMK m. 169/2)       Tüzel kişiler adına, temsil yetkisine sahip kimseler isticvap olunur. (HMK m. 170/1)
Bu açıklamalar kapsamında Mahkemece; öncelikle davalı … vekili tarafından dosyaya sunulan ve diğer taraflarca inkar edilmeyen 15/06/2012 tarihli “sözleşmenin feshi” başlıklı belgenin borcun nakli mi yoksa borcun yenilenmesi mi niteliğinde olduğunun tespitinden sonra borcun nakli niteliğinde olduğunun tespiti halinde TBK’nın 200. Maddesine göre hükümsüz kalıp kalmadığının tartışılması; belge içeriğine göre yerine getirilen veya getirilmeyen edimlerin tespiti ile ifa uğruna kıymetli evrak verilip verilmediğinin tespiti bakımından davacı temsilcisinin ve davalı …’in isticvap edilmesi; belge kapsamında belirtilen yükümlüklerin yerine getirilip getirilmediği, yarım kalan işlerin yapılıp yapılmadığı veya ödeme yapılıp yapılmadığının gerekirse konusunda uzman bilirkişiler vasıtasıyla yerinde tespiti ile toplanacak delillerle ulaşılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle; sair hususlar incelenmeksizin davalı … vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının HMK’nın 353/1-a.6 maddesi gereğince kaldırılmasına, dosyanın Dairemiz kararına uygun şekilde sonuçlandırılması için kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Davalı … vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-ANKARA 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin 14/12/2017 ve …. Karar sayılı kararının HMK’nın 353/1-a.6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
4-Davalı … tarafından yatırılan istinaf karar harcının talep halinde davalıya iadesine,
5-Davalı … tarafından ödenen istinaf kanun yoluna başvurma harcı ve yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince verilecek kararda dikkate alınmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 353/1.a maddesi gereğince KESİN olmak üzere 18/05/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır