Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 31. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
31. HUKUK DAİRESİ
(İnceleme Aşamasında / Duruşmasız)
(Başvuru Kabul/ Gönderme/ HMK m. 353/1-a.4,6)
…

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İSTİNAF KARARI

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 18/09/2019
NUMARASI :…

DAVANIN KONUSU : Alacak ( Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 21/12/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 22/12/2021

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) İstemine ilişkin davada mahkemece davanın reddine dair verilen karara karşı süresi içinde davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme neticesinde;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili; Antalya 33.000 seyirci kapasiteli stadyum … işinin yüklenicisi ile davacı şirket arasında 24.03.2014 tarihinde …. akdedildiği, sözleşmenin imzalandığı tarihte … … … unvanlı şirketin işin İfasına başlandıktan sonra nevi değişikliğine gidilerek, … unvanıyla anonim şirkete dönüştüğü, davacı şirketinin sözleşmedeki tüm yükümlülüklerini yerine getirdiği, davacının alacağını eksik ödemek, Euro değerli malzemelerde imalat değeri düşük kur üzerinden hesaplamak ve davacıdan aldığı teminat senedini iade etmemek suretiyle, davalının sözleşmenin gereğini yerine getirmediği, davacı şirketinin 350.369,30 TL. alacağını ödemediği, 05.08.2015- 22.12.2015 tarihleri arasında yapılan işlere ait 15. hakedişte bitirmiş olmasına rağmen davalı davacı şirketin hakediş alacaklarını eksik ödediği, Ankara 66.noterliğinden 22.01.2016 tarih ve …. yevmiyeli ihtarname çekilerek, davalının kesin hakedîşe davet edildiği, sözleşmenin 14.maddesi gereğince yapılan % 5 teminat kesintisi iadesi ve 427.589,00 TL’nin ödenmesinin ihbar edildiği, davalının bu ihtara Ankara 33.Noterliği’nin 3.20.2016 tarih ve …. yevmiye numaralı ihtarnamesi ile cevap vererek sözleşmenin 14.maddesinin “Alt yüklenici işin toplam bedelinin % 6’sı kadar kesin ve en az işin bitiş süreli banka teminat mektubunu veya senedini işverene teslim edecektir. Banka teminat senedi teslim edilmemesi durumunda hak edişlerinden % 5 sözleşme gereği tutulacak teminat haricinde ayrıca % 6 teminat kesintisi yapılacaktır.” yükümlülüğü yerine getirilmediği için 350.369,30 TL tutarında miktarın teminat olarak tutulduğu, bunun dışında kalan alacak kalemlerinin 02.02.2016 tarihinde hesaba gönderilmiş olduğu bildirimi yapılarak, 350.369,30,-TL hariç bakiye tüm borçların ödenmiş olduğu, hakedişlerde yapılan % 5 teminat kesintilerinin de iade edildiği, davacının sözleşmenin 14.maddesine göre 5.400.000 x % 6 = 324.000,-TL miktarlı teminat mektubu vermek suretiyle yükümlülüğünü yerine getirdiği, ilk etapta davacı tarafından verilmek istenen teminat senedini davalı şirket yetkililerinin almak istemediği, 1 ve 2 numaralı hakedişlerden % 5+ % 6 = % 11 teminat kesintisi yapıldığı, 1. Hakedişte 12.564,35 TL, 2. Hakedişte 10.978,83 TL olmak üzere toplam 23.543,18 TL % 6 teminat kesintisi yapıldığı, 26.06.2014 tarih ve 14/0011 sayılı dilekçe ile davalıya itiraz edildiği, davacının itirazı yerinde görülerek davacıdan sözleşme bedelinin % 6’sı tutarında teminat senedi alınmak suretiyle % 6 oranındaki toplam bedelin 3. hakedişte iade edildiği, 15. hakedişte sözleşmenin 14.maddesi gerekçe gösterilerek 350.369,30 TL eksik ödenmesi, teminat olarak tutulduğu iddiasının sözleşmeye ve yasaya aykırı olduğu gibi, kötü niyetli bir tutum olduğu, sözleşmenin 14.maddesi gereğince nakdi teminat istenmesinin 14. maddeye aykırı olduğu, kabul anlamına gelmemek kaydıyla davalı şirketin nakdi teminat tutmaya hakkı olduğunun kabulü halinde dahi, sözleşmenin ifa edilmiş ve kesin hak edişlerin yapılmış ve işin teslim edilmiş olduğu nazara alındığında, davalının teminat olarak tuttuğu gerekçesiyle ödemediği davacı alacağını ödemesinin yasal gereklilik olduğu, davalının bilahare çektiği ihtarlarda kesin kabul eksikliklerinden bahsetmiş ise de, durumun doğru olmadığı konu edilen imalatların kendi yükümlülüklerinde olan işler olduğu, imalat yükümlülüklerinin davacı şirkete ait olmadığının ihtar edildiği, davalı şirketin davacıya başka bir ihtarname göndererek keyfi bir tutumla nam ve hesabına imalat yapıldığı iddiasıyla fatura tanzim edildiği, davacının sorumlu olduğu işlerden olmadığından kabul edilmediği ve iade edildiği, sözleşmenin 5.maddesiyle en düşük Euro kuru 3.025 TL olarak sabitlenmiş olmasına rağmen davalının sözleşmeye aykırı olarak Euro bazlı malzemeleri sözleşmeye aykırı olarak düşük Euro kurundan hesaplandığı, davacı şirketinin zarara uğratıldığı, Euro kurunun l.hakedişte 2,9183 TL, 2.hakedişte 2,8776 TL, 3.hakedişte 2,9071 TL, 4. hakedişte 2,8579 TL, 6.hak edişte 2,9047 TL, 7. hakedişte 2,8015 TL, 9.hakedişte 2,8023 TL, 10. Hakedişte 2,7960 TL, 11. hakedişte 2,8622 TL, 12. hakedişte 2,8290 TL alınmak suretiyle hesaplama yapıldığı, Euro kurunun 3,025 TL altında hesaplanmasının sözleşmeye aykırı olduğu, davacı şirketinin tüm malzemeleri Euro değeri üzerinden aldığı, kurun değerinin düşük alınmasının davacıini mağdur ettiği, Euro bazlı malzemelerde düşük kur değeri hesaplanması nedeniyle davacı şirketinin zararının 400.000,-TL civarında olduğu bildirmiş , bu nedenle 350.369, 30 TL alacak talebinin kabulüne, davacının zararının tespiti ile tazminin yönünden şimdilik kısmi olarak 10.000,-TL.nin tahsiline, kesin hakediş yapılmış olmasına rağmen davalı şirketin davacı şirkete ait teminat senedini iade etmediği belirtilerek, senedin iadesinin mümkün olmaması halinde iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili; Davalının … şirketine göre asıl işveren konumunda olduğu, davacı taraf ile davalı şirket arasında yapılan 24.03.2014 tarihli alt yüklenici sözleşmesinin 14. Maddesi ” Alt yüklenici işin toplam bedelinin % 6 sı kadar kesin ve en az işin bitiş süreli banka teminat mektubu veya senedini sözleşme imzalanması aşamasında işverene teslim edecektir. Banka teminat mektubu teslim edilmemesi durumunda hak edişlerden % 5 sözleşme gereği tutulacak teminat haricinde ayrıca % 6 teminat kesintisi toplam % 11 teminat kesintisi yapılacaktır.” hükmü uyarınca davalı şirket kendisine verilmeyen banka teminat mektubu nedeniyle, sözleşme kapsamında işin % 6’sını oluşturan 350.369,30 TL yi teminat olarak uhdesinde tuttuğu, hukuka aykırı bir durumun bulunmadığı, davacının 324.000,-TL senet verdiğini iddia ettiği, oysa davalı şirketinin teminat kesintilerini davacı tarafça kendisine verilmeyen banka teminat mektubu olmaması sebebiyle yaptığı, 350.369,50 TL. yi teminat olarak uhdesinde tuttuğu, kesin hakediş yapılmadığı için teminat iadesinin davalı … tarafından yapılamadığı, davacı yanın iddia ettiği gibi davalıya verilmiş bir teminat senedi veya banka teminat mektubu bulunmadığı, davalı şirketin teminat olarak tuttuğu 350.369,30 TL’nin İdarenin kesin hakedişi yapılmadan ödenemeyeceği imzalanan sözleşmenin gereği olduğu, davacı yan tarafından sözleşmenin 5.maddesine atıfta bulunarak Euro bazında sabitlendiği iddia edilen kur farkına ilişkin alacak talebi yönünden davacı yanın hak edişlerde hesaplamaya ve ödenen miktara ilişkin itirazda bulunmadığı, basiretli bir tacirim yapması gerekenleri yapmadığı, davacı tarafın hak ediş veya faturalara hiçbir itiraz- i kayıt koymadığı ve kabul ettiği, kimsenin kendi kusuruna dayanarak hak iddia edemeyeceği hukuki ilkesi uyarınca davacı yanın iddia ettiği vakanın kabulünün mümkün olmadığı, davalıya verilen herhangi bir senedin olmaması nedeniyle senet iadesinin ve iptalinin mümkün olmadığı bildirilmiş, davacının davasının reddine karar verilmesi talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece; Taraflar arasındaki sözleşmenin yüklenici … … A.Ş. ile İdare arasında yapılmış olan sözleşme kapsamında ihale sınırları içerisinde tüm mekanik tesisat İşleri, malzeme dahil olarak anahtar teslim götürü bedel olduğu, Euro bazlı malzemeler için idareyle her ay yapılan hak ediş pursantaj oranlarının sözleşmede bulunan tablodaki oranlarla çarpılarak, İdare tarafından yapılan hak ediş tarihindeki Euro kuruna göre sözleşmenin yapıldığı € kuru 3,025 TL İle farkı malzeme bedeli ile çarpılarak kur farkından kaynaklanan artışın ödeneceğinin belirlendiği, işin süresinin 31.12.2014 tarihine kadar olduğu, Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; Sözleşmenin 14.maddesine göre; “Alt Yüklenici işin toplam bedelinin % 6’sı kadar kesin ve en az işin bitiş süreli banka teminat mektubuna veya senedini sözleşme imzalanması aşamasında İşveren’e teslim edecektir. Banka teminat mektubu teslim edememesi durumunda hak edişlerde % 5 sözleşme gereği tutulacak teminatı haricinde ayrıca % 6 teminat kesintisi toplam % 11 teminat kesintisi yapılacaktır.”, Sözleşmenin 26.maddesine göre; “…Ödemeler, şartnamede ve eklerinde aksine madde yoksa, Yüklenici’nin hak edişinin İdare tarafından ödenen tutar baz alınarak ödemeyi müteakip 10 gün içinde, Alt Yüklenici hak edişinden % 5 teminat kesintisi ve diğer kesintiler yapıldıktan sonra hakedişin % 50/u peşin, kalan tutar peşin ödemeden itibaren 30, 60, 90 günlük çekler şeklinde Alt yüklenici’ye ödenecektir. Alt yükleniciye madde 5’deki tabloya göre idare tarafından onaylanan pursantaj oranlarıyla ödeme yapılacaktır. MADDE 5’te belirtilen sözleşme tarihindeki Euro kuruna göre Euro bazlı malzeme fiyatlarıyla meydana gelecek kur farkı idare pursantaj oranları ve tablodaki oranlara göre ödenecektir.”, Sözleşmenin 27.maddesine göre; “…inşaatların geçici kabulü Yüklenici’nin ve Alt Yüklenici’nin görevlendireceği bir heyet tarafından yapılacaktır. Geçici kabul heyeti işin bitiminden sonra 10 gün içinde tespit edilecektir. Heyetin tespit edeceği eksik ve kusurlu imalatlar, verilecek süre içinde Alt Yüklenici tarafından giderilecektir ve verilen süre kesin hesap sürecine yansıtılmayacaktır. Kesin hesap, geçici kabul eksikleri bitirildiği tarihte yapılıp nakit veya 30 günlük çek ile ödenecektir.”, Sözleşmenin 30.maddesine göre; “Alt Yüklenici’den alınan teminatlar, ancak kesin hesap ve kesin hak edişin Yüklenici tarafından onaylanmasından ve Yüklenici ile herhangi bir anlaşmazlığının olmaması halinde, bu işten dolayı Alt Yüklenici aleyhine işçiler ve üçüncü şahıslar tarafından açılmış tazminat ve alacak davaları var ise, sonuçlanmasını takiben iade edilecektir.” düzenlemeleri kapsamında olduğu , dosyadaki yazılı delilerden…. tarafından 11.08.2015 tarihinde Geçici Kabul Tutanağı’nın tanzim edildiği, İdare tarafından 21.08.2015 tarihinde Geçici Kabul Süre Tespit Tutanağı tanzim edilerek, 22.08.2015 tarihinden başlamak üzere eksikliklerin tamamlanması amacıyla 60 gün süre verildiği, davaya konu işlerle ilgili olarak mekanik tesisatı işleri tespit edilen eksik ve kusurlar toplamının 90.985,00,-TL. bedel tespit edildiği, İdare tarafından 26.10.2016 tarihinde Kesin Kabul Tutanağı’nın imzalandığı, 24.08.2016 tarihinde Kesin Kabul Süre Tespit Tutanağı’nın tanzim edilerek, 25.08.2016 tarihinde başlamak üzere 23.10.2016 tarihine kadar 60 gün süre verildiği, davaya konu işlerle ilgili olarak mekanik tesisatı işleri tespit edilen eksik ve kusurlar toplamının 14.000,00,-TL. bedel tespit edildiği, İdare tarafından onaylanan 25.12.2017 tarihli numaralı, 04.02.2013 -11.08.2015 tarihleri arasındaki işleri kapsayan hak edişe göre, son keşif bedelinin mukayeseli keşif artış oranı olan % 9,33 artışla birlikte toplam 86.854.530,05 TL olduğu, iç kapakta toplam hakkediş miktarının 86.854.530,05 TL. olduğu, herhangi bir gecikme cezası, diğer kesinti, avans kesintisi ve benzeri bir kesinti olmadığı, hak edişin sözleşme bedeli ve İş artışıyla birlikte oluşan toplam bedel olan 86.854.530,05 TL olarak düzenlendiği, … … yetkilileri ile … İnşâat yetkilisi arasında 17.11.2015 tarihinde tanzim edilen tutanağa göre; 16 adet klima santrallerine ait vantilatör ve aspiratörlerin …. panolanndaki … sürücülerinin konfıgürasyonlarının yapılması esnasında bahse konu sürücülerin kumanda ettiği cihazların elektriksel bağlantılarının yanlış yapıldığının tespit edildiği, mevcut bağlantılar ile MCC panolara ait olan elektrik şemalarının birbirini tutmadığının görüldüğü, hataların düzeltilmesi için numune bağlantı yapılıp, canlı test yapılarak uygulamanın gösterildiği, diğer cihazlarda bağlantıların hazır olmadığı için testin yapılamadığı, damper motoru kontrolü için rölenin 220 VAC’den 24 VDC’ye değiştirilmesi gerektiğinin belirtildiği, 09.04.2015 tarihinde … … A.Ş. tarafından Ankara 53.Noterliği aracılığı İle Muhatap … firmasına geçici kabuldeki eksik, kusurlu işler konulu ihtarda bulunulduğu, 14.04.2015 tarihine kadar eksikliklerin giderilmesi gerektiği, aksi halde nam ve hesabına yaptırılacağının bildirildiği, 22.01.2016 tarihinde davacı tarafından Ankara 66.Noterliği aracılığı ile davalıya 15 numaralı hakedişten kaynaklı 427.589,00,-TL alacağının ödenmesi konulu ihtarda bulunulduğu, ihtarnamede özetle; % 5 teminatın İdareden alınmasına rağmen taraflarına ödenmediği, yapılan hak ediş bedelinin ödenmesi konusunda direngenlik gösterildiği, 15 numaralı hak ediş raporuna göre firmalarının 427.589,00,-TL alacağı bulunduğu, ara hakedişlerin % 99,01’e bağlanmış olduğu ancak kesin hak ediş yapılmasının geciktirildiği, 7 gün içinde bakiye alacağının ödenmesi ve kesin hakkediş yapılması istendiği, karşılıklı ihtarname sürecinin devam ettiği, 08.02.2016 tarihinde davalı tarafından Ankara 53.Noterliği aracılığı İle davacıya eksik işler konulu İhtarda bulunulduğu,
ihtarnamede özetle, mekanik tesisat işleri kapsamında yükümlülüklerini yerine getirmediği, 10 gün içerisinde giderilmediği takdirde nam-ı hesabına yapılacağı ve hesaplarına yansıtılacağının bildirildiği, sonrasında da karşılıklı iddiaların kabul edilmediğine dair ihtaratlar sürdürüldüğü, toplanan delillerden İdare tarafından onaylanan 25.12.2017 tarihli 04.02.2013 -11.08.2015 tarihleri arasındaki işleri kapsayan hakedişe göre, son keşif bedelinin mukayeseli keşif artış oranı olan % 9,33 artışla birlikte toplam 86.854.530,05 TL olduğu, herhangi bir gecikme cezası, diğer kesinti, avans kesintisi ve benzeri bir kesinti olmadığı, hak edişin sözleşme bedeli ve iş artışıyla birlikte oluşan toplam bedel olan 86.854.530,05 TL. olarak düzenlendiği, dolayısıyla Antalya 33.000 seyirci kapasiteli stadyum inşaatı işinin tamamlandığı ve hakediş bedelinin tamamının işin yüklenicisi, davalı … tarafından alındığı, Davacı Ankara 66.Noterliği aracılığıyla keşide edilen 22.01.2016 tarih …. yevmiye sayılı ihtarnamede özetle “tüm % 5 teminat kesintileri ve 15 nolu hakedişten kaynaklanan 427.589,00 TL alacağını İhtarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 7 gün İçinde ödenmesi, aksi halde yasal yollara başvurulacağı” hususları bildirildiği, davalıya 27.01.2016 tarihinde tebliğ edildiği, taraflar arasında yapılan eser sözleşmesi gereğince davalının davacıya teminat olarak tutulan 350.369,50 TL tutarında eksik ödeme yaptığı noktasında uyuşmazlık bulunmadığı, davacı tarafça verilmiş teminat senedi ve / veya banka teminat mektubu örneği bulunmadığı, Davacı ilk iki hakedişte kesinti yapıldığını, sonrasında teminat senedinin düzenlenmesi üzerine 3. Hakedişten itibaren kesinti yapılmadığı gibi önceki kesinti bedellerinin de iade edildiğini belirttiği, bunun senet verildiğini kanıtladığını iddia ettiği, bu yönde taraf kabul ve beyanlarını içeren yazılı bir delil ve bilgi dosyada bulunmadığı, varsayıma dayalı sübut kabul edilemeyeceği, teminat senedi verildiğine dair iddianın ispatlanamadığı, tarafların tacir olması, basiretli davranmaları gerektiği dikkate alınarak iddialarını ispatlayıcı vasıtaları da düzenlemeleri gerektiği hakedişlerden başlangıçta kesinti yapılmaması ve yapılanların iadesinin hangi saik ile gerçekleştiğinin mahkemeye delilleri ile kanıtlanamadığı, davacının teminat senedi verildiğine dair iddia ve iade talebi kabul görmediği, Sözleşmenin 30. Maddesi çerçevesinde teminat olarak tutulan 350.369,50 TL tutarın taraflar arasında henüz kesin hakedişin yapılmaması, buna ilave olarak İdare ile davalı Yüklenici arasında yapılan geçici ve kesin kabul işlemleri aşamasında, sözleşmeye konu mekanik tesisat işleri için tespit edilen eksik ve kusurların, davacı alt yüklenici tarafından giderilip giderilmediğinin, davacı namı hesabına giderilmiş olması durumunda yapılan harcama bedelinin ne olduğu hususlarının belirgin olmadığı, davalıya ilişiksizlik belgesi ibraz edilmediği, taraflar arasındaki alacak/borç hususunun açıklığa kavuşmadığı, teminat senedinin iadesi şartlarının dava tarihi ile oluşmadığı belirtilerek davanın reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Kur farkına ilişkin taleplerinin kararda tartışılmadığını, bilirkişi raporuna neden uyulmadığının gerekçesinin olmadığını, hakimin talebe bağlı olduğunu, davalı tarafın beyanı olmamasına rağmen mahkemece gerekçede eksik ve kusurlu işlerden bahsedildiğini, bu şekilde talebi aştığını, davalı ilk iki hak edişte nakit teminat kesintisi(%11) yaptığını, kendilerinin itirazı 3. Hak edişte iade edildiğini ve tekrar kesinti yapılmadığını, ispat yükünün el değiştirdiğini, bu arada teminat senedi verdiklerini, bu nedenle iade olduğunu, sözleşmenin 14. maddesi gereği teminat senedi verilmezse toplam %11 kesintinin yapılacağını, 350 bin TL alacaklarının sabit olduğunu, davalının ödemezlik definde bulunmadığını, davacının edimini ifa etmediğine dair davalının bir beyanı olmadığını, Euro kurunun eksik hesaplanmasından dolayı 135 bin TL alacakları olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE :
Dava, Alacak ( Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK)’nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
1- Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 141 ve 6100 sayılı HMK’nın 297. maddesi hükmünce mahkeme kararlarının gerekçeli olması, HMK’nın 27. maddesinde ifade edilen hukuki dinlenilme hakkının doğal sonucudur. Davanın taraflarının o dava yönünden hukuk düzenince hangi nedenle haklı ya da haksız olduğunun değerlendirebilmesi Bölge Adliye Mahkemeleri ve temyiz halinde Yargıtay’ın hukuka uygunluk denetimini yapabilmeleri için usulüne uygun olarak oluşturulmuş, hükmün hangi nedenle o içerik ve kapsamda verildiğini ayrıntılarıyla gösteren, ifadeleri özenle seçilmiş ve kuşkuya yer vermeyecek açıklıkta bir gerekçenin bulunması zorunludur.
Mahkeme kararlarının gerekçeli olması kuralı, iddia ve savunmanın özetlenmesi, ihtilâflı konuların belirlenmesi ve toplanan delillerin kararda yazılması ile sınırlı olmayıp, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesini, bu kapsamda hangi delile neden üstünlük tanındığının belirtilmesini, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkartılan sonuç ve hukuki sebeplerin de kararda yazılmasını zorunlu kılan gerekçe sayesinde kararların doğru olup olmadığı denetlenebilir. Maddi olgular ile hüküm arasındaki bağlantıyı açıklamayan sadece yapılan yargılamayı özetleyen kararın da gerekçeli olarak nitelendirilmesi mümkün değildir. (Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 2018/2485 Esas, 2018/4081 Karar)

Somut olayda, davacının döviz kuru farkından dolayı alacak talebinin gerekçeli kararda tartışılmaması açıklanan nedenlerle doğru görülmemiştir.
2- HMK’nın 25. maddesi gereğince kanunda gösterilen istisnalar dışında Hakim, iki taraftan birinin söylemediği şeyi veya vakaları kendiliğinden dikkate alamaz ve onları hatırlatabilecek davranışlarda dahi bulunamaz. Taraflarca getirilme ilkesinin sonucu olarak hakim, tarafların ileri sürmediği vakıaları kendiliğinden araştıramaz. Davacı talep sonucunu haklı gösterecek vakıaları mahkemeye sunmalıdır. Davalı ise, savunmasında dayandığı itiraz ve defileri haklı gösterecek vakıa ve delilleri ileri sürmelidir. Taraflarca getirilme ilkesinin istisnaları kamu düzenini ilgilendiren davalar olup, bu davalarda kendiliğinden araştırma ilkesi uygulanır (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, 2013/8843 Esas, 2013/22481 Karar)
Somut olayda Mahkemece gerekçeli kararda, “…İdare ile davalı Yüklenici arasında yapılan geçici ve kesin kabul işlemleri aşamasında, sözleşmeye konu mekanik tesisat işleri için tespit edilen eksik ve kusurların, davacı alt yüklenici tarafından giderilip giderilmediğinin, davacı namı hesabına giderilmiş olması durumunda yapılan harcama bedelinin ne olduğu hususlarının belirgin olmadığı…” şeklinde değerlendirme yapılmış ise de bu hususların yukarıdaki açıklamalara göre davalı tarafça ileri sürülüp sürülmediği tartışılmadan yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru görülmemiştir.
3- O halde Mahkemece yapılacak işlem; tarafların iddia ve itirazlarını karşılar denetime elverişli bilirkişi raporu ile işin tasfiye hesabının yapılması; bu kapsamda Sözleşme ve eklerine göre taraflarca imzalanan hak edişlerin incelenmesi ve tartışılması ; yine bu hesap yapılırken teminatın iadesiyle ilgili sözleşmede belirtilen iade şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin tartışılması; bu kapsamda Sözleşme ve ekleri hükümlerine göre davacı tarafından sunulması gereken bir belge (SGK ilişiksiz belgesi gibi) varsa sunması için süre ve imkan tanınması; bu şekilde ulaşılacak sonuca göre HMK’nın 297. Maddesine uygun olarak bir karar verilmesinden ibaret olacaktır.
Açıklanan nedenlerle; sair hususlar incelenmeksizin davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının HMK’nın 353/1-a.4,6 maddesi gereğince kaldırılmasına, dosyanın Dairemiz kararına uygun şekilde sonuçlandırılması için kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin 18/09/2019 Tarih ve …. Karar sayılı kararının HMK’nun 353/1-a.4,6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
4- Davacı tarafından yatırılan istinaf karar harcının talep halinde davacıya iadesine,
5-Davacı tarafça ödenen istinaf kanun yoluna başvurma harcı ve yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince verilecek kararda dikkate alınmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 353/1.a maddesi gereğince KESİN olmak üzere 21/12/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
….