Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 31. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
31. HUKUK DAİRESİ
(İnceleme Aşamasında / Duruşmasız)
(HMK. 353/1-b-1 Maddesi Uyarınca Başvurunun Esastan Reddine)

…

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 13/06/2019
NUMARASI …

DAVANIN KONUSU : Eser Sözleşmesinden Dayalı Alacak –
Teminat Mek. İadesi
KARAR TARİHİ : 21/10/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 22/10/2021

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan eser sözleşmesinden dayalı alacak – teminat mektubunun iadesi istemine ilişkin davada, mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı süresi içinde taraf vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme neticesinde;
İDDİA :
Davacı vekili; davacı şirketin taahhüdü altında yapılan …..işinin 25/03/2010 tarihinde ihale edildiğini, 11/10/2010 tarihinde yer teslimi yapılan işin bitim tarihinin 06/10/2011 olarak belirlendiğini, işin devamı sırasında toplamda %9.98’lik iş artışı verilerek 06/10/2011 olan iş bitim tarihinin 09/12/2011 olarak revize edildiğini, 23.10.2011 tarihinde ve sorasında Van ilinde meydana gelen depremlerin ardından 15/12/2011 tarih ve …. sayılı olurla eski terminal binasında yapılacak imalatlar hariç sözleşme kapsamında kalan diğer işlerin tamamlanması, sözleşmede onarımı öngörülen eski terminal binası ve kulenin yıkılması işleri ile ısı güç merkezindeki onarımların mevcut sözleşme kapsamında yaptırılması ve bu işler için 31/05/2012 tarihine kadar süre verilmesinin kararlaştırıldığını, 15/05/2012 tarihli yönetim kurulu kararıyla işin….. nin 47. Maddesi uyarınca tasfiye edilmesine karar verildiğini, Van Sulh Hukuk Mahkemesi’……. İş sayılı dosyasıyla mahallinde tespit yapıldığını, ihale kapsamında yapılan işler ile sözleşme fazlası işlerin bir kısmının tespit edildiğini, davalı İdare tarafından sözleşme kapsamı dışında fazladan yapılan imalat bedellerinin ödenmediğini, tasfiye kabul işlemlerinin usulüne uygun olarak yapılmadığını, ihzarat malzemelerinin usulünce hesaplanmadığını, tasfiye kesin hesabı ve fiyat farkı hesaplarının hatalı yapıldığını, 16/08/2012 tarihli dilekçeyle yapılan hesaba itiraz edildiğini, 20/09/2012 tarhli yazıyla kesin teminatın iadesi istendiği, 09/10/2012 tarihli yazıyla da İhzarat malzemeleri konusunda itirazlarının belirtildiğini, müvekkil tarafından sözleşmenin tamamlanacağı inancıyla yapılan tüm imalat bedellerinin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tasfiye tarihi itibariyle hesaplanması ve bedelinin ödenmesi gerektiğini, idare tarafından tasfiye sonrasında, şantiyede bulunan ihzarat malzemeleri tutanak karşılığında deprem tarihinde oluşan piyasa koşulları yerine tamamen kurum tarafından belirlenen fiyatlarla değerlendirme yapılarak ödendiğini, bugüne kadar teminat mektubu iade edilmediğinden müvekkilinin hem gereksiz yere masraf ve komisyon ödemek zorunda kaldığını hem de teminatı iade edilmediği için başka ihalelere girememesinden dolayı zarara uğradığını, nakliye bedellerinin de ayrıca hesaplanıp bakiyesinin ödenmesi gerektiğini, asfalt kalınlığı sözleşmede öngörülenden kalın döküldüğünü, daha ince asfalt pozunun bedeli hesaba katıldığı gibi; asfaltın sadece işçilik bedeli ödendiği, … ….’nden müvekkili tarafından temin edildiği halde asfaltın zati bedeli de hesaplanmadan eksik ödeme yapıldığını, elektronik ve mekanik sistemlerin bedeli ödenirken piyasa rayiç değerlerinin çok altında bir rakam hesaplandığını, eski binanın yıkımından dolayı soğutma gurubunun sökme ve takma işleminin ödemesinin yapılmadığını, soğutma ve klima gurubunun da ödemesinin pursantaj üzerinden yapıldığını belirterek açıklaması yapılan kalemlerden dolayı fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla taraflar arasındaki sözleşmenin tasfiyesinden ve sözleşme fazlası işlerden dolayı şimdilik 20.000,00 TL’ nin davalının temerrüde düştüğü 25/05/2012 tarihinden itibaren hesaplanacak en yüksek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, sözleşme uyarınca verilen 30/09/2010 tarih ve 1.015.312,00 TL bedelli teminat mektubu ile 25/10/2011 tarih ve 250.000,00 TL, bedelli teminat mektubunun iadesine karar verilmesini talep etmiş, davacı vekili 10/04/2017 tarihli ıslah dilekçesinde, alacak taleplerini 92.559,99 TL’ye yükseltmiş noksan harcı tamamlamıştır.
SAVUNMA :
Davalı vekili; davacı tarafın taahhüdü altında yapılan işin devamı sırasında Van ilinde meydana gelen depremin ardından iş kapsamında bulunan eski terminal binasındaki tadilatların tamamlanmasının ve taahhüt konusu işin ihale edildiği şekli ile ikmal edilmesinin mümkün olmaması, bu durumun yüklenici firmadan kaynaklanan bir kusurdan ileri gelmemiş olması, yüklenicinin bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmemiş olması nedeniyle 15/05/2012 tarihli yönetim kurulu kararıyla işin YİGŞ nin 47. Maddesi gereğince tasfiye edilmesine karar verildiğini, hakediş ve kesin hesap hakediş ödemelerinde fiyat farkı uygulaması yapıldığı için 2010 yılı fiyatlarının kullanılmasının mevzuat açısından zorunlu olduğunu, işin 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında anahtar teslimi götürü bedel sözleşme niteliğinde olması nedeniyle sözleşme kapsamında fiilen yapılan ve yapılmayan imalatların ölçülendirildiği, metrajların hesaplandığı, 2010 yılı birim fiyatları ve yaklaşık maliyette kullanılan özel fiyatlar ile fiyatlandırılıp ve buna müteakip yapılan/yapılmayan imalatlar arasında oran belirlenerek toplam sözleşme bedeli ile kıyas edilmesi sonucunda kesin hesap raporunun sonuçlandırıldığını, ihzarat malzemelerinin fiyat tespitinde YİGŞ’ nin 22. maddesi hükümleri ve kamu kaynaklarını rasyonel ve verimli kullanma ilkesi doğrultusunda yüklenici firmanın ihale aşamasında teklif ekinde vermiş olduğu fiyatların esas alındığını, tarafların tanzim edilen malzeme tespit tutanağında herhangi bir ihtirazi kaydı bulunmadığını, işe ait 14 (Kesin) nolu hakediş raporu kesin hesap özeti icmal sayfasında belirtildiği üzere “depremde yapılan işler” başlığı altında sözleşme kapsamı dışında yapılan işlerin ödemesinin yapıldığını, bu ödemelerde … tarafından yayımlanan resmi birim fiyatlar esas alındığını, onaylı revize iş programında işin son bitim tarihi olarak belirlenen 09/12/2011 tarihi esas alındığında işe ait 14 nolu kesin hakediş raporunda hesaplanan fiyat farkı tablosunda son olarak 2011 Aralık Ayı endeksinin esas alınmasının mevzuat açısından uygun olduğunu, işin Tasfiye Geçici Kabulünün yapıldığını ancak yüklenici firmanın tasfiye kesin kabulünün yapılmasına ilişkin herhangi bir müracaatı olmadığını, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 45,47. maddelerine göre teminatın iadesinin tasfiye kesin kabul işlemlerinin tamamlanmasına müteakiben yapılacağını, sözleşme ekinde yer alan teklif eki maliyet bileşenlerinde tüm iş kalemleri anahtar teslim fiyat olarak belirtildiğinden nakliye bedellerinin maliyetlere yansıtılmadığını, teknik şartnamenin 1.19 maddesinde ; “Tüm projelerde ve teknik şartnamelerde adı geçen bütün imalatlara ait malzemelerin nakliyesi, her türlü yükleme, boşaltma, yatay veya düşey taşıma masrafları yükleniciye aittir.” denildiğini, …. nin 23.maddesi hükmüne göre; yüklenicinin, asfalt kalınlığının fazla olmasından dolayı fazla miktarda malzeme kullandığını ve daha fazla emek harcadığını öne sürerek fazla bedel isteyemeyeceğini, mer-i mevzuat hükümleri doğrultusunda işlemlerin tekemmül ettirildiğini, Van Sulh Hukuk Mahkemesinin 2013/3 D. İş sayılı dosyasıyla mahallinde yapılan tespite itiraz edildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; “tarafların kabulünde olan 07/10/2010 tarihli … İlave işine ait sözleşme (Anahtar Teslimi Götürü Bedel Sözleşmesi) ile davacı yüklenicinin işi “Anahtar Teslimi Götürü Bedelle” üstlendiği, işin bitim tarihinin 06/10/2011 olarak öngörüldüğü, davacı idare tarafından toplamda % 9,98 oranında iş artışı yapılarak işin bitim tarihinin 09/12/2011 olarak belirlendiği, işin yapımı süresi içinde 23/10/2011 tarihinde Van ilinde deprem meydana geldiği, deprem sonrası idarece yapılan inceleme sonucunda “eski terminal binasında yapılacak imalatlar hariç sözleşme kapsamında kalan diğer işlerin tamamlanması, sözleşmede onarımı öngörülen eski terminal binası ve kulenin yıkılması işleri ile ısı güç merkezindeki onarımların mevcut sözleşme kapsamında yaptırılması ve bu işler için 31.05.2012 tarihinde kadar süre verilmesinin” kararlaştırıldığı, davacı yüklenicinin idarenin kararına uyarak işe devam ettiği, davacının deprem sonrası sözleşmenin uygulanmasına konu imalatları tamamladığı, geçici kabulün yapıldığı, geçici kabul sırasında belirlenen eksik iş kalemlerinin de tamamlandığı, 15/05/2012 tarihli Yönetim Kurulu kararıyla işin YİGŞ nin 47. Maddesi gereğince tasfiye edilmesine karar verildiğini, davalı idare tarafından sözleşme kapsamında kesin hesabın yapıldığı, davacı yüklenicinin itirazı kayıtla kesin hesabı imzaladığı anlaşılmıştır.
Sözleşmenin tasfiyesi ile ilgili sözleşme ve teknik şartname hükümleri geçerli olduğundan, davalı idarenin kesin hesapta götürü bedele konu teklifi dikkate almasında mevzuata ve sözleşmeye aykırılık bulunmadığı, meydana gelen deprem sonrası ortaya çıkan yıkım ve nakliye işleri ise sözleşme dışı ilave iş kapsamında olduğundan bu işlerle ilgili bedellerin ve davalı idare tarafından davacıdan alınan malzeme bedellerinin genel hükümlere göre piyasa rayiç fiyatları ile diğerlendirilmesi gerektiği, davacı yüklenicinin ihzarat malzemeleri ilgili talep edebileceği bedelin 48.305,45 TL olduğu, sözleşmenin süresinin 31.05.2012 tarihi olmasına bağlı olarak ve tasfiye işlemlerinde iş bitim tarihi öncesi ayın endeksinin alınması gerektiği, buna göre davacının fiyat farkı ile ilgili talep edebileceği bedelin 44.184,54 TL olduğu, davacı yüklenicinin sözleşme dışı yaptığı imalatlara ilişkin talep edebileceği bedelin bulunmadığı, imalata ilişkin birim fiyat tarifinde bütün işlerin yapılması için lüzumlu her türlü işçilik, malzeme, makine alet ve edevat masrafları ile nakliyenin dahil olduğu belirtildiğinden davacı tarafın asfaltın zati bedelini talebinin yerinde olmadığı,nakliye bedellerinin ödenmesi talebinin yerinde olmadığı, işin teknik şartnamede yer alan tanımlama doğrultusunda anahtar teslimi götürü bedel içinde olması nedeniyle Y.İ.G.Ş. 23. Madde hükümleri doğrultusunda fazlaya dair ödeme yapılamayacağından asfalt kalınlığına ilişkin bedel talebinin yerinde olmadığı, elektronik ve mekanik sistemlerin sözleşme kapsamı içinde olması, bu sistemlerle ilgili ilave iş verildiğine dair bir belge bulunmaması veya monte edildiği yerden başka bir mahale taşınması yönünde bir talimat bulunmaması nedeniyle davacının bir alacak talebinde bulunmasının yerinde olmadığı, İşin Tasfiye Geçici Kabulünün yapılmış ve Tasfiye Kesin Kabulünün gerçekleşmiş olmasına bağlı olarak davacının teminat mektubu iade talebinin yerinde olduğu kanaatine varıldığından davanın kısmen kabulüne, davacı tarafından davalı tarafa sunulan ….. alınan 29.12.2017 tarih ve A ….. nolu 1.265.312,00-TL bedelli teminat mektubunun davacı tarafa iadesine, ihzarat malzeme bedelinden dolayı 48.305,45-TL’nin, fiyat farkı bedelinden dolayı 44.184,54-TL’nin 13/12/2012 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan ayrı ayrı alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine” karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; davalı idare tarafından tasfiye kesin hesabı çıkarılırken sözleşmenin 2010 yılında yapılmasına rağmen 2009 yılı birim fiyatları ile hesaplama yapıldığını, bu hususun bilirkişiler ve mahkemece gözetilmediğini, YİGŞ’nin 48. maddesine uygun biçimde yapılacak hesap kesimi hakedişinde davacının alacağının 13.472.008,12 TL olması gerektiğini, davacıya eksik ödenen miktarın da 1.743.683,92 TL olduğunu, idare tarafından tasfiye sonrasında şantiyede bulunan ihzarat malzemelerinin tutanak karşılığında davacıya teslim edildiğini ancak, deprem tarihinde oluşan piyasa koşulları yerine tamamen kurum tarafından belirlenen fiyatlar ile değerlendirme yapılarak ödendiğini, fiyatlandırma yapılırken sözleşmenin tasfiye edildiği 2012 yılı birim fiyatlarının tespiti için ….. müzekkere yazılarak Van ilinde meydana gelen deprem şartlarının göz önünde bulundurulması gerektiğini ve o tarihteki piyasa koşullarına göre değerlendirme yapılmasının zorunlu olduğunu, elektrik ihzarat listesi ödeme sayfası incelendiğinde hesap hatasının bulunduğunun görüleceğini, bu hususun bilirkişiler tarafından değerlendirilmediğini, mahkemenin de göz önüne almadığını, mekanik imalatlardaki hava soğutmalı su soğutma grubu bedelinin YİGŞ’nin 49. maddesine aykırı biçimde belirlendiğini, bunun gerçekte bedelinin 539.329,30 TL olması gerektiğini, elektronik anons sistemi bedelinin de gerçekte 33.749,13 TL olması gerektiğini, elektronik saat sistemi mekanik 2 otomatik kontrol sistemi, telefon santrali yer değişim bedeli, nakliye bedelleri ve asfalt bedelininde bilirkişi heyetince yanlış tespit edildiğini, mahkemece yeni bir bilirkişi heyeti seçilmek sureti ile YİGŞ’nin 23. maddesine uygun bir şekilde fiyat tespiti yaptırılmasının gerektiğini ileri sürerek, yerel mahkemenin kararının istinaf incelemesi yapılarak kaldırılmasını ve davanın tümden kabulüne karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; YİGŞ’nin 48, ve 22. maddeleri uyarınca ihzarat malzeme bedelinin davacıya ödenmesi yönündeki kararın doğru olmadığını, fiyat farkının davacıya ödenmesinin YİGŞ 17. maddesine aykırı olduğunu, teminat mektubunun iadesi yönündeki kararın YİGŞ’nin 45, 47 ve 11. Maddelerine aykırı olduğunu, yüklenicinin tasfiye geçici kabulünün tamamlanmasına rağmen nihai projeleri hazırlayıp idareye sunmadığını, işin tasfiye geçici kabulünün yapılmadığını ancak, davacı yüklenicinin kesin kabulünün yapılmasına ilişkin bir müracatının olmadığını bu nedenle tasfiye kesin kabulünün henüz gerçekleşmediğini ileri sürerek, yerel mahkemenin kararının istinaf incelemesi yapılarak kaldırılmasını ve davanın tümden reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, eser sözleşmesinden dayalı alacak – teminat mektubunun iadesi istemine ilişkindir. Davacı yüklenici davalı ise iş sahibidir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olup, hüküm taraf vekillerince istinaf edilmiştir.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla, taraf vekillerinin istinaf başvurusunun esas yönünden reddine dair hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Taraf vekillerinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Davacı taraftan alınması gereken 59,30 TL istinaf karar harcından peşin alınan 44,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 14,90 TL harcın davacıdan tahsili ile hazine’ye irat kaydına,
3-Davalı taraftan alınmasın gereken 92.751,45 TL istinaf karar harcından peşin alınan 23.187,86 TL harcın mahsubu ile bakiye 69.563,59 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-İstinaf başvurusu nedeniyle taraflarca yapılan yargılama giderlerinin ve istinaf kanun yoluna başvurma harcının ilgilisi üzerinde bırakılmasına,
5-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından taraflar yararına vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
6-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 6100 Sayılı HMK’nın 361. maddesi gereğince kararın taraflara tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay’da TEMYİZ yolu açık olmak üzere 21/10/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan …
E-imzalıdır

Üye …
E-imzalıdır

Üye …
E-imzalıdır

Katip …
E-imzalıdır