Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 31. Hukuk Dairesi 2020/551 E. 2021/493 K. 20.05.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 31. HUKUK DAİRESİ ….
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
31. HUKUK DAİRESİ
(İnceleme aşamasında / Duruşmasız)
(HMK. 353/1-b-2 Kararın Kaldırılarak
Yeniden Hüküm Kurulmasına)
….

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

….

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ESKİŞEHİR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 26/02/2019
NUMARASI :…

ASIL DAVA KONUSU : Eser Sözleşmesine Dayalı Alacak
KARŞI DAVA KONUSU : Eser Sözleşmesine Dayalı İtirazın İptali
KARAR TARİHİ : 20/05/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 24/05/2021
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan asıl dava eser sözleşmesine dayalı alacak, karşı dava eser sözleşmesine dayalı itirazın iptali istemine ilişkin olup, mahkemece davanın asıl davanın reddine, karşı davanın kabulüne dair verilen karara karşı süresi içinde taraf vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme neticesinde;
İDDİA :
Davacı – karşı davalı vekili; müvekkili ile davalı şirket arasında yapılan 04/04/2013 tarihli sözleşme gereğince, müvekkilinin… Fabrikası inşaatının elektrik tesisat işini işçilik ve malzeme dahil yapmayı üstlendiğini ve bunun karşılığında davalı şirketin KDV hariç 380.000,00 ödeme yapması hususunda tarafların anlaştıklarını, davalının böylesi bir inşaatı gerçekleştirecek deneyim ve yeterliliğe sahip olmadığını, davalının inşaat sahasında kendi yaptırdığı hatalı imalat ve iş sıralaması nedeniyle oluşan, maliyet ve sorumluluğu müvekkili şirkete ve diğer alt yüklenicilere atmaya çalıştığını, davacının tüm olumsuzluklara rağmen, taahhütlerine uygun olarak üzerine düşen edimlerine yerine getirmeye çalıştığını ve işin 3/4 kısmını yaptığını, fakat davalı tarafın kendi taahhütlerini yerine getirmediğini, hak edişlerinin zamanında ödenmediği gibi iş artışı ve ilave iş taleplerinde de bulunulduğunu, müvekkili tarafından davalı şirkete Bursa 10. Noterliği’nin 20/05/2015 tarih ve …. yevmiye nolu ihtarname gönderilmesine rağmen olumsuzlukların giderilmediğini ve Bursa 10. Noterliğinin 29/05/2013 tarih …. yevmiye numarası ile gönderdikleri ihtarname ile sözleşmeyi feshettiklerini, ancak davalı tarafın da kendi haksız tutumlarını bertaraf etme adına haksız olarak kendilerine ihtarname gönderdiklerini, davalı tarafın haksız ve kötüniyetli olarak müvekkili firmayı haberdar etmeden Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin…… D.İş Esas sayılı dosyası ile tespit yaptırdığını, davalının sözleşmenin feshine kendi haksız tutum ve davranışları ile neden olduğunu, davalının sözleşmeyi feshinin haklı bir sebebe dayanmadığını, müvekkilinin yapmış olduğu işlerin karşılığının ödenmediğini iddia ederek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla hak edişlerinden doğan alacaklarının şimdilik 1.000,00 TL’nin davalanın temerrüde düştüğü 25/05/2013 tarihinden işleyecek ticari faiz ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı karşı davacı vekili; taraflar arasında imzalanan sözleşme gereğince yüklenici konumunda bulunan davacı şirketin işe başladığını, ancak sözleşmenin 4. maddesinde hüküm altına alınan ve ödeme yapılmasının ön koşulu olan teminat mektubunu müvekkili şirkete vermediğini, davacı şirketin şantiyeye malzeme getirip işe başladığını ancak sözleşmede belirtilen sürenin azalmasına rağmen sözleşmedeki edimlerinin çok az bir bölümünü yaptığını, müvekkili şirket tarafından Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin…. D.İş sayılı dosyası ile 29/05/2013 tarihinde yapılan tespitte davalı şirket tarafından yapılan ve yapılmayan işlerin ayrı ayrı belirtilerek, yapılan işlerin toplam değerinin 24.159,74 TL olduğu, işin bütününe göre gerçekleştirilen imalatın fiziki oranının ise %6,35 olduğunun tespit edildiğini, davacı şirketin anılan ihtarnamelerden ve sözleşmenin feshinden ve … D.İş sayılı tespit dosyasından sonra, Bursa 23. Noterliği’nin 05/07/2013 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile müvekkiline 74.539,11 TL tutarlı fatura tanzim ettiğini ve ihtarname ekinde gönderdiğini, 3 gün içerisinde bu tutarın ödenmesi gerektiğinin ihtar ettiğini, davacı şirketin ödemesi gereken SGK prim ve idari para cezası olan 7.972,61 TL’nin müvekkili şirket tarafından ödendiğini, davacı hakkında Eskişehir 6. İcra Dairesi’ni……sayılı dosyası ile sözleşmenin 4. Maddesinde yer alan 50.000,00 TL cezai şart ve SGK prim ve idari para cezası olan 7.962,61 TL olmak üzere toplam 57.962,61 TL üzerinden icra takibine başlandığını, davacı şirketin itirazı üzerine takibin durduğunu, davacı tarafın dava dilekçesinde ileri sürdüğü hususların gerçeği yansıtmadığını, davacı karşı davalı şirketin Eskişehir 6. İcra Müdürlüğü’nün ….. sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazda, açıklanan nedenlerle ile haksız ve kötü niyetli … Esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın iptaline, davacı karşı davalı şirket aleyhine itirazının haksız ve kötü niyetli olması nedeniyle % 20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, müvekkilinin Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin…. D. İş sayılı dosya ile yaptırdığı tespit nedeniyle, tespit masraf ve vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ :
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasındaki 04/04/2013 tarihli sözleşmede işin süresinin 30/05/2013 de biteceğinin kararlaştırıldığı, davacının işin 3/4’lük kısmını tamamladığını dava dilekçesinde ifade etmesine karşın, mahkemenin … D.İş sayılı delil tespit dosyasında belirlendiği üzere imalatın sadece 28.508,50 TL.’lik küçük bir bölümünü tamamladığı, davacının sözleşme gereği vermesi gerekli teminat mektubunu davalıya vermediği, davalı-karşı davacının sözleşmeyi fesih etmesinin haklı olduğu, dolayısıyla sözleşmede belirtilen 50.000,00 TL cezai şart ile SGK’ya yaptığı 7.972,61 TL SGK prim ve idari para cezası ödemesini davacı-karşı davalıdan talep edebileceği düşüncesi ile, karşı davanın kabulü ile, davalı … … Ltd. Şti.’nin Eskişehir 6. İcra Müdürlüğünün… Esas sayılı takip dosyasına ilişkin itirazının iptaline, alacak eser sözleşmesinden kaynaklanmakla karşı davacı yararına icra inkar tazminatı takdirine yer olmadığına karar verilmiş, karşı davacı – davalının sözleşmeyi fesh etmesine davacının eylemlerinin sebebiyet vermiş olması, bağlı olarak davacının sözleşmeyi feshetmesinin haksız olduğu gerekçesi ile, her ne kadar bilirkişi raporu ile davacının 28.508,50 TL.’lik imalat yaptığı belirlenmiş ise de, sözleşmenin 4.3’üncü bende gereğince işi bitirmeyip feshe neden olan mütaahhitin cezai şart ödemesi yanında, imalat bedeli talep edemeyeceğinin kararlaştırılmış olması gerekçesiyle, davacının imalat bedeli alacağına ilişkin asıl davanın reddine karar verilmiştir.

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; davalı tarafın gönderdiği, e-mailler incelendiğinde davalının kusurlu olduğunun görüleceğini, davacı işe başladığında davalının 100.000,00 TL peşin ödeme yapması gerekirken bunu yapmadığını, aradan uzunca bir zaman geçtikten sonra teminat mektubu verilmediğinden bahisle sözleşmenin feshedilip cezai şart talep edilmesinin kötüniyeti gösterdiğini, söz konusu teminatın davacının peşinat alabilmesi için öngörüldüğünü, davalının sözleşmeyi teminat mektubunun verilmemesi nedeni ile feshettiğinden imalat bedeli alacaklarının ödenmesi gerektiğini, davalının sözleşmenin 4.3 maddesine göre işin bitirilememesi nedeni ile sözleşmeyi feshetmediğini, hak ediş alacaklarına hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek, yerel mahkemenin kararının istinaf incelemesi yapılarak kaldırılmasını ve asıl davanın kabulüne, karşı davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili katılma yoluyla istinaf başvuru dilekçesinde; mahkemenin karşı dava yönünden yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücreti kısımlarında hata yaptığını, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin davacı – karşı davalıdan alınarak, davalı – karşı davacıya verilmesine dair hüküm kurulması gerekirken mahkemenin tam tersine davalı – karşı davacıdan alınarak, davacı – karşı davalıya verilmesine şeklinde hüküm kurduğunu, mahkeme kararının yargılama harç ve giderleri ve vekalet ücreti ile ilgili kısımlarının düzeltilmesini talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Asıl dava, eser sözleşmesine dayalı alacak, karşı dava eser sözleşmesine dayalı itirazın iptali istemine ilişkindir. Asıl dava davacısı yüklenici, asıl dosya davalısı ise iş sahibidir. Mahkemece asıl davanın reddine, karşı davanın kabulüne karar verilmiş olup, hüküm taraf vekillerince istinaf edilmiştir.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Taraflar arasında düzenlenen sözleşme niteliği itibariyle 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi olup, davacı karşı davalı yüklenici, davalı karşı davacı ise iş sahibidir. Eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, iş sahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği, tam olarak iki tarafa borç yükleyen sözleşmedir.
1-Davacı – karşı davalının asıl dosyadaki istinaf itirazları incelendiğinde; taraflar arasında 04/04/2013 tarihinde… fabrikası yüklenici sözleşmesi imzalanmıştır. Davacı söz konusu sözleşme uyarınca işin % 75’lik kısmını yaptığını iddia etmektedir. Eskişehir ATM’nin ….D. İş sayılı dosyası üzerinden yapılan tespite göre; 29/05/2013 tarihi itibari ile davacı işin % 6,35’lik kısmını tamamlamıştır. Taraflar arasındaki sözleşme bedeli dikkate alındığında, davacının talep edebileceği imalat alacağı 28.508,50 TL’dir. Sözleşmenin 4. maddesine göre; davacının 30/05/2013 tarihine kadar işi bitirmesi gereklidir. Bu tarihe kadar işin bitirilememesi durumunda yine aynı madde hükmüne göre; davacı bir imalat alacağı talep edemeyecektir. Sözleşmede belirtilen süre içerisinde davacı işi bitiremediğinden mahkemece asıl dosyadaki imalat alacağına yönelik talebin reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur. Davacı – karşı davalının asıl davaya yönelik istinaf itirazları yerinde değildir.
2-Davacı – karşı davalının karşı davaya yönelik istinaf itirazları değerlendirildiğinde; Taraflar arasında imzalanan 04/04/2013 tarihli yüklenici sözleşmesi ile Eskişehir OSB 25. cadde üzerinde bulunan davalının üstlendiği inşaat işinin elektrik tesisatı işlerini davacı yüklenmiştir. Eskişehir 4. Noterliği’nin 31/05/2013 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davalı iş sahibi, davacı yüklenicinin sözleşmenin 4. maddesinde belirtilen teminatları vermediğini ileri sürerek, sözleşmeyi feshetmiştir. Söz konusu sözleşmenin 4. maddesine göre; yüklenici 25 Mart 2013 tarihinde malzemeyi şantiye’ye getirmeye başlayacak ve bütün imalatlarını 30 Mayıs 2013 tarihinde bitirmiş olacaktır. Belirtilen sürede işin bitirilememesi durumunda aşağıda zikredilen gecikme cezası yanında sözleşmenin feshi gündeme gelirse yüklenici 50.000,00 TL cezai şart ödeyecek ve yapmış olduğu imalatlardan dolayı bir hak talep edemeyecektir. İşin teslimi ile ilgili yükleniciden kaynaklanan sebeplerden dolayı gecikme yaşanırsa, her gecikme haftası için toplam sözleşme bedelinin % 1’i kadar bir tutar ceza kesilecektir. Yapılacak işin bedelinin 100.000,00 TL’lik kısmı 30 Temmuz 2015 tarihine kadar geçerli olan banka teminat mektubu karşılığında malzeme şantiyeye getirilmeye başlandığında, bakiyesi aylık hak edişlerle ve 30 gün vade ile yükleniciye ödenecektir. Yüklenici iş başlangıcında ayrıca, 30 Temmuz 2013 tarihine kadar geçerli olan 25.000,00 TL’lik teminat mektubu verecektir. Bu teminat mektubu işin eksiksiz teslimi sonrasında yükleniciye iade edilecektir. Bahse konu madde de öngörülen 50.000,00 TL’lik cezai şart feshe bağlı cezai şart mahiyetinde olup, madde de öngörülen, süresinde işin bitirilememesi durumunda istenebilecektir. Davalı iş sahibi ise sözleşmeyi, sözleşmenin 4. maddesinde belirtilen teminatların verilmemesi sebebi ile feshetmiştir. Davalının fesih sebebi dikkate alındığında, karşı davada talep edilen 50.000,00 TL’lik cezai şarta hükmedilmesi mümkün değildir. Dosya arasına alınan Eskişehir SGK İl Müdürlüğü … Sosyal Güvenlik Merkezi Müdürlüğünden getirtilen belgelere göre; davacı şirketin 1.886,61 TL’lik prim borcu ve 6.086,00 TL’lik idari para cezası olmak üzere toplam 7.972,61 TL’lik ödemeyi davalı iş sahibi şirket yatırmıştır. Davalı iş sahibi söz konusu 7.972,61 TL’lik miktarı davacıdan talep etmekte haklıdır. Karşı davanın SGK’ya ödenen bu miktar yönünden kısmen kabulüne karar verilmesi gerekirken, cezai şart miktarı da dikkate alınarak, tümden kabulüne karar verilmesi doğru olmamıştır. Davacı – karşı davalı vekilinin karşı davaya yönelik istinaf itirazlarının bu nedenle kabulü gerekmiştir.
3-Asıl dosya davalısı – karşı davacı vekilinin katılma yolu ile yaptığı istinaf itirazları incelendiğinde; mahkemece karşı dava yönünden kurulan hükmün yargılama harçları ile ilgili maddelerinde 2.970,08 TL’nin davalı karşı davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına, 1.017,72 TL harcın davalı – karşı davacıdan alınarak, davacı – karşı davacıya verilmesine, 6.726,99 TL vekalet ücretinin davalı – karşı davacıdan alınarak, davacı – karşı davalıya verilmesine, karar verilmiştir. Mahkeme karşı davayı kabul etmiş olduğu için kurulan hüküm yanlış olmuştur. Dairemizce karşı davanın kısmen kabul edildiği de gözetilerek, ve kabul miktarı dikkate alınarak yargılama harç ve giderlerinin yeniden belirlenmesi suretiyle karşı davadaki yargılama harçlarından davacı – karşı davacının sorumlu tutulması, kabul miktarı dikkate alınarak davalı – karşı davacının yaptığı masrafların davacı – karşı davalıdan alınmasına, kabul ve red miktarları dikkate alınarak taraflar lehine vekalet ücreti belirlenmesi cihetine gidilmiştir.
HMK.’nın 353/1-b-2. maddesinde, yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber, kanunun olaya uygulanmasında hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı takdirde veya kararın gerekçesinde hata edilmişse “düzelterek yeniden esas hakkında” duruşma yapılmadan karar verilmesi gerektiği düzenlendiğinden, diğer bir ifade ile kanun koyucu, temyiz kanun yolunda Yargıtay tarafından verilebilen, yerel mahkeme hükmünün gerekçesinin değiştirilerek düzelterek onanması kararını, istinaf mahkemeleri için öngörmeyip, bu halde istinaf mahkemesince yeniden esas hakkında karar verilmesi gerektiğini düzenlediğinden, Dairemizce taraf vekillerinin istinaf başvurusunun kabulü ile HMK.’nın 353/1-b-2. maddesi uyarınca aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Taraf vekillerinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …. Karar sayılı kararının HMK’nın 353/1-b.2. maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3-Asıl davanın REDDİNE,
4-Karşı davanın KISMEN KABULÜ ile, Eskişehir 6. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile yapılan takipte borçlunun 7.972,61 TL’lik SGK prim borcu ve idari para cezasından ibaret miktara yönelik itirazının iptaline, takibin bu miktar üzerinden kaldığı yerden devamına, fazlaya ilişkin 50.000,00 TL’lik cezai şart miktarı yönünden itirazın iptali talebinin REDDİNE,
5-Şartları oluşmayan icra inkar tazminatı talebinin REDDİNE,
ASIL DAVADA ;
a) Davanın açılışı sırasında davacı tarafından yatırılan 27,70 TL peşin karar harcı ile 469,77 TL ıslah harcı toplamı 497,47 TL’den alınması gerekli 59,30 TL karar ilam harcı mahsubu ile, bakiye 453,07 TL’nin karar kesinleştiğinde ve isteği halinde davacı – karşı davalıya iadesine,
b)Davacı – karşı davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
c)Davalı-karşı davacı tarafından yapılan 610,80 TL yargılama giderinin davacı – karşı davalıdan alınarak davalı – karşı davacıya verilmesine,
d)AAÜT uyarınca hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacı – karşı davalıdan alınarak, davalı – karşı davacıya verilmesine,
e)Taraflarca yatırılan gider avansı ve delil avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve isteği halinde ilgilisine iadesine,

KARŞI DAVADA ;
a)Karşı davacı tarafından davanın açılması esnasında yatırılan 990,02 TL harçtan alınması gereken 59,30 TL’nin mahsubu ile bakiye 930,72 TL karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı – karşı davalı … …. …. Ltd. Şti.’ne iadesine,
b)Karşı dava yönünden alınması gereken 544,61 TL harcın davacı – karşı davalı … …. …. Ltd. Şti.’den alınarak hazineye gelir kaydına,
c)AAÜT uyarınca hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacı – karşı davalı … …. …. Ltd. Şti.’den alınarak, davalı – karşı davacıya … İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.’ne verilmesine,
d)AAÜT uyarınca hesaplanan 7.300,00 TL vekalet ücretinin davalı – karşı davacı … İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. alınarak, davacı – karşı davalı … …. …. Ltd. Şti.’ne verilmesine,
e)Taraflarca yatırılan gider avansı ve delil avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgilisine iadesine,
İstinaf incelemesi yönünden;
6-Asıl dava yönünden alınması gereken 59,30 TL istinaf karar harcın davacı – karşı davalı … …. …. Ltd. Şti.’den tahsili ile hazineye irat kaydına,
7-Karşı dava yönünden davacı – karşı davalı tarafından yatırılan 1001,15 TL istinaf karar harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı karşı davalı … …. …. Ltd. Şti.’ne iadesine,
8-Karşı dava yönünden davalı – karşı davacı tarafından yatırılan 44,40 TL istinaf karar harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davalı karşı davac … İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.’ne iadesine,
9-Karşı dava yönünden davacı karşı davalı … …. …. Ltd. Şti. tarafından yapılan 121,30 TL başvurma harcının davalı – karşı davacıdan alınarak, davacı karşı davalı … …. …. Ltd. Şti. verilmesine,
10-Karşı dava yönünden davalı – karşı davacı … İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından yapılan 121,30 başvurma harcının davacı karşı davalı … …. …. Ltd. Şti.’den alınarak, davalı – karşı davacı … İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.’ne verilmesine,
11-Davalı – karşı davacı tarafından karşılanan 43,00 TL dosya gönderme ve 18,00 TL tebligat masrafı olmak üzere toplam 61,00 TL masraftan asıl dava ve karşı davadaki red ve kabul oranlarına göre hesaplanan 37,93 TL’sinin davacı – karşı davalı … …. …. Ltd. Şti.’den alınarak, davalı – karşı davac … İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti.’ne verilmesine, Bakiye masrafın kendisi üzerinde bırakılmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 6100 Sayılı HMK’nın 361. maddesi gereğince kararın taraflara tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay’da TEMYİZ yolu açık olmak üzere 20/05/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

….