Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 27. HUKUK DAİRESİ
Esas No: 2023/747 – Karar No:2023/778
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
27. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2023/747
KARAR NO : 2023/778
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 10/05/2023
NUMARASI : 2023/90 D.İş- 2023/90 K
İHTİYATİ TEDBİR TALEP
EDEN DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVANIN KONUSU : İhtiyati Tedbir (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 05/07/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 06/07/2023
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan eser sözleşmesinden kaynaklanan ihtiyati tedbir davasında mahkemece verilen ihtiyati tedbirin reddi kararına karşı süresi içinde davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
İhtiyati tedbir talep eden davacı vekili; müvekkili şirket …San. Taah. Ve Tic. A.Ş.’nin uzun yıllardır enerji sektöründe faaliyet gösteren, yenilenebilir enerjinin özellikle hidroelektrik, rüzgar ve güneş enerjisi alanlarında anahtar teslim müteahhit olarak (…) Türkiye ve uluslararası projelerde yer aldığını, 19/08/2021 tarihinde halka arz edildiğini, …Sanayi Taahhüt ve Ticaret A.Ş. ve bağlı ortaklığı bulunan şirketleri ile 2022 sonu itibariyle yaklaşık 4.000.000.000 TL konsolide cirosu ile sektöründe lider konumunda olduğunu, karşı taraf …A.Ş.’nin kurucu ortağının aynı olduğu … Yenilenebilir Enerji ve Elektrik Üretim A.Ş.’nin üstlendiği …’a ait onaylı 154 kv 1272 Mcm … Havza Trafo Merkezi (… Res Trafo Merkezi) Enerji iletim hattı yapım işi kapsamındaki tesislerin malzeme tedariki ve montajlarının tamamlanması ve hattın geçici kabule hazır hale getirilerek ilgili kurumlara teslim edilmesi hususunda … Yenilenebilir A.Ş. ‘nin taşeronu konumunda olan …A.Ş. ile müvekkili şirketin arasında taşeron sözleşmesi imzalandığını ancak sözleşme kapsamında avans ödemesi karşılığı davalıya verilen müvekkili şirkete ait avans teminat mektuplarının geçerli veya haklı herhangi bir sözleşmesel sebebe dayalı olmaksızın tümüyle keyfi şekilde ve aynı zamanda davalı şirketin kendisine finans sağlama amacına yönelik olarak mektup bedellerinin paraya çevrilmesi hususunda ilgili bankalara müracaat edildiğini, müvekkili şirketin sözleşmesel edimlerini yerine getirmiş olmasına karşın avans teminat mektuplarının paraya çevrilmesi halinde şirket yönünden telafisi imkansız ağır ticari zararlara yol açacağını, anılan avans teminat mektuplarının paraya çevrilmemesi ve çevrilmiş olunsa dahi mektup bedellerinin davalıya ödenmemesi hususunda ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etme zorunluluğunda kaldıklarını, davalı şirket ile müvekkili şirket arasında imzalanan sözleşmenin ilgili 6. maddesinde sözleşme bedeli sözleşme ek1’inde bulunan fiyat tablosuna göre KDV hariç 4.131.564,38-$ malzeme ve 14.127.183,00 TL işçilik bedeli olmak üzere anlaşma sağlandığını, yine sözleşmenin 7. maddesinde ise müvekkili şirkete yapılacak olan avans ödemesi karşılığı sözleşme bedelinin %35 i oranında biri TL diğeri USD olmak üzere 2 avans teminat mektubunun verilmesi hususunda anlaşma sağlandığını, müvekkili şirketin işveren davalı yana … Bankasına ait 26/05/2022 tarih … nolu 17/7/2023 tarihine kadar süreli 1.446.047,53-$ avans teminat mektubu ( %35 ) ile yine … Bankasına ait 26/05/2022 tarih … nolu 17/7/2023 tarihine kadar süreli 4.944.451,05 TL lik avans teminat mektubu (%35) ‘nu sözleşme maddelerine uygun olarak verdiğini, taraflar arasındaki sözleşme kapsamında müvekkili şirketin tarafından hızlı bir şekilde işin bitirilmesi adına sahaya girildiğini ve malzeme teslimleri ile işçilik kalemlerinin yerine getirildiğini ve taraflar arasında Alt Yüklenici Malzeme Hakediş Raporu düzenlendiğini, anılan hakediş raporu incelendiğinde müvekkili şirketin yapılan iş tutarının 3.666.203,61 TL olduğunu ve 1.446.047,63$ Doları avans ödemesinin kesildiğinin tespit edildiğini, anılan hakediş doğrultusunda müvekkili şirket tarafından hakediş bedeline ilişkin 04/11/2022 tarihli fatura tanzim edildiğini ve davalı yana tebliğ edildiğini, 21/02/2023 tarihine gelindiğinde ise sözleşme konusu işe ilişkin Enerji Ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı … Genel Müdürlüğü geçici kabul tutanağı düzenlendiğini, anılan tutanakta asıl işverenin … A.Ş. yetkililerinin imzalarının bulunduğunu, …. A.Ş.’nin taşeron olduğu tespitinin yapılarak işin bitirildiğinin açık bir şekilde ortaya konulduğunu, taraflar arasındaki sözleşmenin 7. maddesinde belirtildiği üzere bakanlık kabulünü takip eden 15 gün içerisinde avans teminat mektuplarının iade edileceğinin açık bir şekilde belirlendiğini ancak bugüne kadar davalı tarafından anılan avans teminat mektuplarının iade edilmediğini, ancak bakanlık kabulü yapılan ve davalı ile malzeme hakedişi ve kesin hesabı gerçekleşen işe ilişkin teminat karşılığı verilen avans ödemelerinin hakedişten mahsup edilmesi bir yana tümüyle haksız ve geçerli sebebe dayanmayacak şekilde keyfi olarak avans teminat mektuplarını nakde çevirmek üzere ilgili bankaya bildirimde bulunan davalı şirketin kötü niyetle hareket ettiğini ve sözleşmeden kaynaklı hakkı kullanmaktan uzak sadece finans sağlamaya yönelik girişimi sebebiyle müvekkili şirketin telafisi imkansız zararlara uğrama tehlikesi ile karşı karşıya kaldığını, davalı şirket tarafından işin yapılmadığı veya noksan ve ayıplı olduğuna ilişkin bir bildirimde bulunulmadığını ya da ihtarname gönderilmediğini, bugün dahi takribi olarak 30.000.000,00 TL (otuzmilyontürklirası) üzerindeki avans teminat mektuplarının nakde çevrilmesi halinde davalı firmanın müvekkili şirket alacağından hakediş kesintisi ile tahsil ettiği avans ödemesini mükerrer olarak teminat mektubu üzerinden yine tahsil edeceğini, bu sebeple sözleşme konusu işi noksansız olarak bitiren müvekkili şirketin telafisi imkansız büyük maddi kayba uğrayacağını ve borsa da işlem görüyor olması sebebiyle yatırımcılara olan sorululuğu da dikkate alındığında ağır itibar kaybına uğrayacağını, müvekkili şirketin Sermaye Piyasası mevzuatı çerçevesinde tahvil ihraçları ve yatırımcıları bulunduğunu, davalı şirketin avans teminat mektuplarını bu aşamada tahsil edilmeye çalışılması halinde müvekkili şirketin haksız ve mesnetsiz olarak maddi ve manevi büyük zarara uğrayacağını ve bu zararın müvekkili şirketin ticari faaliyetlerini tehlikeye sokacağını, açıklanan ve diğer tüm nedenlerle aleyhine ihtiyati tedbir istenen davalı …A.Ş. hakkında menfi tespit davası açılacağını, bu davanın açılabilmesi için dava şartı olarak arabuluculuk sürecinin tüketilmesinin zorunlulu olduğunu, bununla birlikte müvekkili şirketin avans teminat mektuplarının nakde çevrilmesi halinde müvekkilin ekonomik açıdan sarsacak ölçekte uğrayacağı zarar bakımından da bir aciliyetin söz konusu olduğunu, bu nedenle değişik iş dosyası ile Mahkememizden tedbir talebinde bulunulması fiili ve hukuki bir zorunluluk olduğunu, müvekkil şirketin avans teminat mektuplarının nakde çevrilmesi halinde müvekkilin uğrayacağı zarar dikkate alındığında HMK m. 389/1de aranan şartların gerçekleştiğinin kabul edilmesi gerektiğini, ayrıca HMK m. 390/2 uyarınca talep sahibinin haklarının derhal korunmasında zorunluluk bulunan hâlde karşı tarafın yokluğunda tedbir talebinin karara bağlanabileceğini ileri sürerek, mahkemece uygun görülecek olan teminat karşılığı olmak üzere müvekkili şirkete ait dilekçe ek’inde bulunan … Bankası … Şubesi tarafından düzenlenen 26/05/2022 tarihli ve 1.446.047,53- $ bedelli ve 4.944.451,05 TL bedelli avans teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin ihtiyati tedbir yoluyla önlenmesine, nakde çevrilmesi halinde dahi avans teminat bedellerinin davalıya ödenmesinin tedbir yoluyla önlenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece; ihtiyati tedbirle ilgili düzenlemelerin yer aldığı HMK’nın 389-399. maddelerine göre ihtiyati tedbir isteyen tarafın ihtiyati tedbir istediği dilekçesinde dayandığı tüm tedbir sebeplerini belirtmek ve davasının esası yönünden de haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorunda olduğu, buradaki yaklaşık ispatın tam ispat olmadığı, mahkemenin ihtiyati tedbir isteyenin haklılığının mevcut olduğuna kanaat getirmesinin (onu kuvvetle muhtemel görmesi) yeterli olduğu, bununla birlikte hakimin her kararında olduğu gibi ihtiyati tedbir kararı verirken de taraflar arasındaki menfaat dengesini ve tedbir kararı ile ulaşılmak istenilen amacı göz önünde tutmak zorunda olduğu (Kuru – Aslan – Yılmaz – Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı 22. Baskı sayfa 585), somut olay taraflar arasında akdedilen eser sözleşmesi kapsamında avans ödemesi karşılığı karşı tarafa verilen talepte bulunan şirkete ait avans teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin ihtiyati tedbir yoluyla önlenmesinin talep edildiği, taraflar arasındaki ilişkinin eser sözleşmesinden kaynaklanmakla, verilen avans teminat mektuplarının nakde çevrilmesi için gerekli koşulların oluşmadığı yönündeki talepte bulunan tarafından ileri sürülen sebeplerin delillerin toplanarak yargılama yapılmasını gerektirdiği, bu aşamada talebin esası yönünden talepte bulunanın haklılığının yaklaşık olarak ispatı koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle ihtiyati tedbir talebinin oy çokluğu ile reddine karar verilmiştir.
İhtiyati tedbir talep eden davacı vekili istinaf başvurusunda; karşı taraf …A.Ş.’nin kurucu ortağının aynı olduğu … Enerji ve Elektrik Üretim A.Ş.’nin üstlendiği …’a ait onaylı 154 Kv 1272 MCM … Havza Trafo Merkezi (… Res Trafo Merkezi) Enerji İletim Hattı Yapım İşi kapsamındaki tesislerin malzeme tedariki ve montajlarının tamamlanması ve hattın geçici kabule hazır hale getirilerek ilgili kurumlara teslim edilmesi hususunda … A.Ş.’nin taşeronu konumunda olan davalı ile müvekkili şirket arasında taşeron sözleşmesi imzalandığını, ancak sözleşme kapsamında avans ödemesi karşılığı davalıya verilen müvekkili şirkete ait avans teminat mektuplarının geçerli veya haklı herhangi bir sözleşmesel sebebe dayalı olmaksızın tümüyle keyfi şekilde ve aynı zamanda davalı şirketin kendisine finans sağlama amacına yönelik olarak mektup bedellerinin paraya çevrilmesi hususunda ilgili bankalara müracaat edildiğinin öğrenildiğini, bu durum karşısında müvekkili şirketin sözleşmesel edimlerini yerine getirmiş olmasına karşın avans teminat mektuplarının paraya çevrilmesi halinde telafisi imkansız ağır ticari zararlara yol açılacağını, anılan avans teminat mektuplarının paraya çevrilmemesi ve çevrilmiş olunsa dahi mektup bedellerinin davalıya ödenmemesi hususunda ihtiyati tedbir talep edildiğini, mahkemece noksan ve hatalı inceleme ile talebin reddine karar verildiğini, taraflar arasındaki sözleşmede belirlenen sözleşme bedelinin KDV hariç 4.131.564,38-$ malzeme ve 14.127.183,00 TL işçilik bedeli olarak kararlaştırıldığını, sözleşmenin 7.maddesinde ise müvekkili şirkete yapılacak olan avans ödemesi karşılığı sözleşme bedelinin %35’i oranında biri TL diğeri USD olmak üzere 2 avans teminat mektubunun verilmesi hususunda anlaşma sağlandığını, sözleşme konusu işe ilişkin müvekkili şirketin işveren davalı yana … bankasına ait 26.05.2022 tarih ve … nolu 17/07/2023 tarihine kadar süreli 1.446.047,53-$ avans teminat mektubu (%35) ile … bankasına ait 26.05.2022 tarih ve … nolu 17/07/2023 tarihine kadar süreli 4.944.451,05 TL’lik avans teminat mektubu (%35)’nu sözleşme maddelerine uygun olarak verildiğini, teminat mektuplarının davalı yana verilmesi ile avans teminat tutarlarının müvekkili şirkete ödenme aşamasına geçilerek işin başlatıldığını, taraflar arasındaki sözleşme kapsamında müvekkili şirket tarafından hızlı bir şekilde işin bitirilmesi adına sahaya girildiğini ve malzeme teslimleri ile işçilik kalemlerinin yerine getirildiğini, taraflar arasında alt yüklenici malzeme hakediş raporu düzenlendiğini, hak ediş raporu incelendiğinde müvekkili şirketin yapılan iş tutarının 3.666.203,61 TL olduğu ve 1.446.047,63$ doları avans ödemesinin kesildiğinin tespit edildiğini, bu hakediş bedeline ilişkin 04.11.2022 tarihli fatura tanzim edildiğini ve davalı yana tebliğ edildiğini, 21.02.2023 tarihinde sözleşme konusu işe ilişkin Enerji Ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı … Genel Müdürlüğü’nce geçici kabul tutanağı düzenlendiğini, tutanakta asıl işverenin … A.Ş. yetkililerinin imzaları bulunduğu gibi …A.Ş.’nin taşeron olduğu tespiti yapılarak işin bitirildiğinin açık bir şekilde ortaya koyulduğunu, yine sözleşmenin 7.maddesinde belirtildiği üzere bakanlık kabulünü takip eden 15 gün içerisinde avans teminat mektuplarının iade edileceğinin kararlaştırıldığını ancak davalı tarafından anılan avans teminat mektuplarının iade edilmediğini, Bakanlık kabulü yapılan ve davalı ile malzeme hakedişi ve kesin hesabı gerçekleşen işe ilişkin teminat karşılığı verilen avans ödemelerinin hakedişten mahsup edilmesi bir yana tümüyle haksız ve geçerli sebebe dayanmayacak şekilde keyfi olarak avans teminat mektuplarınının nakde çevrilmek üzere ilgili bankaya bildirimde bulunan davalı şirketin kötü niyetle hareket ettiğini ve sadece finans sağlamaya yönelik girişimi sebebiyle müvekkilinin zarara uğrayacağını, davalı şirket tarafından işin yapılmadığı veya noksan ve ayıplı olduğuna ilişkin bir bildirimde bulunulmadığını ve ihtarname gönderilmediğini, 30.000.000,00 TL üzerindeki avans teminat mektuplarının nakde çevrilmesi halinde davalı firma müvekkili şirket alacağından hakediş kesintisi ile tahsil ettiği avans ödemesini mükerrer olarak teminat mektubu üzerinden yine tahsil edeceğini, bu durumdan dolayı müvekkilinin borsada itibar kaybına uğrayacağını, talebin reddine karar verilmesinin usul, yasa ve dosya içeriğine aykırı olduğunu, müvekkilinin sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde tahvil ihraçları ve yatırımcılarının bulunduğunu, avans teminat mektuplarının nakde çevrilmesi halinde müvekkilini ekonomik açıdan sarsacak ölçekte uğrayacağı zarar bakımından da aciliyet söz konusu olduğunu, HMK’nun 389/1’de aranan şartların gerçekleştiğinin kabul edilmesi gerekirken, aksi yönde karar verilmesinin hatalı olduğunu, mahkemece yaklaşık ispatın gerçekleşmediği ve uyuşmazlığın yargılamayı gerektirdiği yönünde yorum yapılarak tedbir talebinin reddine karar verildiğini, oysaki müvekkili şirket tarafından yürütülen iş kapsamında geçici kabulün ayıpsız gerçekleştiğini ve yine taraflar arasında da kesin hesap hakedişi yapılarak müvekkiline ödenen avans teminat bedeli mahsup edilerek tahsil edildiğini, davalının kendisinde bulunan avans teminat mektubunu sözleşmeye göre iade etmesi gerekirken ve kesin hakedişte müvekkili şirket alacağından mahsup etmesine karşın nakde çevirerek mükerrer tahsilat yaptığını, kötü niyetle ve finansman sağlama amacına yönelik yapılan bu işlem ile müvekkili şirketin ticari itibari zedelendiği gibi haksız yere teminat mektubu bedelini ödemek durumunda kalarak büyük maddi kayıplara uğrayacağını, yazılı delil sunulan bu hususta yaklaşık ispat koşulunun sağlanmadığı gerekçesi ile talebin reddedilmesinin usul, yasa ve dosya içeriğine aykırı olduğunu belirterek, mahkeme kararının kaldırılarak, ihtiyati tedbir talebinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Talep, eser sözleşmesinden kaynaklanan ihtiyati tedbir istemine ilişkin olup, mahkemece ihtiyati tedbir talebinin reddine dair verilen karara karşı süresi içinde ihtiyati tedbir talep eden davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İnceleme, Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Talep, taraflar arasında düzenlendiği ihtilafsız olan eser sözleşmesi kapsamında verilen avans teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin ihtiyati tedbir yoluyla önlenmesine, nakde çevrilmesi halinde dahi avans teminat bedellerinin davalıya ödenmesinin tedbir yoluyla önlenmesine ilişkin olup, talep ekinde sunulan sözleşmenin avans teminat mektuplarının iadesine ilişkin 7.madde hükmü ile yine talep ekinde sunulan dava dışı … tarafından düzenlenen geçici kabul tutanağı birlikte değerlendirildiğinde, HMK’nun 389.maddesi gereğince yaklaşık ispat koşulunun sağlandığı kabul edilerek, mahkemece teminat alınıp alınmayacağı hususu da değerlendirilmek suretiyle ihtiyati tedbir kararı verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile talebin reddine karar verilmesi hatalı olmuştur.
Açıklanan nedenlerle; ihtiyati tedbir talep eden davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının HMK’nun 353/1-a.6 maddesi uyarınca kaldırılmasına, dosyanın Dairemiz kararına uygun şekilde yeniden görülmesi için ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-İhtiyati tedbir talep eden davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne,
2-Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 10/05/2023 tarih ve 2023/90 D.İş- 2023/90 K sayılı kararının HMK’nun 353/1-a.6 maddesi gereğince kaldırılmasına,
3-Dairemiz kararına uygun şekilde davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
4-İhtiyati tedbir talep eden davacı tarafından yatırılan 179,90 TL istinaf karar harcının talep halinde kendisine iadesine,
5-İstinaf talep eden ihtiyati tedbir talep eden davacı tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harcı ile yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nun 353/1-a maddesi gereğince KESİN olarak 05/07/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
Başkan
Üye
Üye
Katip