Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 27. HUKUK DAİRESİ
Esas No: 2022/277 – Karar No:2023/1088
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
27. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2022/277
KARAR NO : 2023/1088
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ESKİŞEHİR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 15/12/2021
NUMARASI : 2018/1160 E-2021/1095 K
DAVACI :
VEKİLLERİ
DAVALI :
DAVANIN KONUSU : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 26/10/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 24/11/2023
Asıl ve birleşen davada davacı vekili tarafından davalılar aleyhine açılan alacak davalarında mahkemece verilen asıl davanın kabulüne, birleşen davanın reddine dair kararına karşı süresi içerisinde asıl ve birleşen davada davacı…-… ve asıl davada davalı… A.Ş. vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı…-… vekili; davacı ile davalı işveren arasında 1.316.000,00 TL bedelli … A,B,C,D Blok Elektrik İç Tesisat İmalatları Sözleşmesi, 1.463.280,00 TL bedelli … A,B,C,D Blok Elektrik İç Montaj İşleri Elektrik İmalatı Sözleşmesi, 1.910.686,53 TL bedelli … E ve F Blok Elektrik İç Tesisat İmalatı ve Montaj İşleri Sözleşmesi ve 4.837.336,30 TL bedelli … Elektrik İmalat Sözleşmesinin akdedildiğini, bu sözleşmelerden … A,B,C,D Blok Elektrik İç Tesisat İmalatları Sözleşmesine ilişkin bir taleplerinin bulunmadığını, … A,B,C,D Blok Elektrik İç Montaj İşleri Elektrik İmalatı Sözleşmesi uyarınca 310.000,00 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesi gerektiğini, … E ve F Blok Elektrik İç Tesisat İmalatı ve Montaj İşleri Sözleşmesi uyarınca 1.682.543,12 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesi gerektiğini, … Elektrik İmalat Sözleşmesi uyarınca ise işin %99’luk kısmının tamamlandığını, %1’lik kısmın ise davalıdan kaynaklı olarak tamamlanmadığını, davalının ihtarlarla verilmesini istediği … projelerinin müvekkilinin sorumluluğunda olmadığını, iddianın aksine IP TV sistemine ilişkin işlerin de müvekkili tarafından tamamlanmış olup, gecikmelerin davalının edimlerini zamanında ifa etmemesinden kaynaklandığını, davacının sözleşmeden kaynaklı edimlerini tam ve eksiksiz olarak yerine getirdiğini, …’da sözleşme dışı ek ve yeni işler ile tedarik, imalat ve montaj işlerinin de yapıldığını,yapılan sözleşme dışı işlerin bedelinin 280.245,43 TL olduğunu, ödenmeyen iş bedelleri ile birlikte ödenmemiş sözleşmesel farklar nedeniyle davalı tarafın E-64 numaralı dairenin mülkiyetini davacıya vermeyi taahhüt ettiğini, ancak davalının bu edimini de yerine getirmediğini, sözleşmesel farkların her geçen gün arttığını ve barter olarak verilmesi kararlaştırılan E-64 numaralı dairenin bu farkın tazmininde yetersiz kaldığını, gelinen aşamada E-64 numaralı dairenin yanı sıra davacının sözleşmesel farklardan kaynaklı 273.622,84 TL alacağının bulunduğunu belirterek; belirtilen sözleşmeler gereğince davacının ifa etmiş olduğu elektrik imalat ve montaj işlerine ve iş bu sözleşmeler harici verilen hizmetlere ilişkin ödenmemiş alacakları için şimdilik 1.000,00 TL’nin iş teslim tarihlerinden itibaren işleyecek en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı… A.Ş. vekili; davalı şirketin, davacıya ödeme yapmadığına ilişkin iddialarının gerçeği yansıtmadığını, davacının edimlerinin hiçbirini süresinde ve gereği gibi tamamlamadığını, dava dilekçesinde belirttiği … konutlarına ilişkin işlerin ifasını gerçekleştirdiğini ve karşılığında sözleşmede belirtilen bedelleri aldığını, davacı tarafından ilave işlere ilişkin herhangi bir yazılı başvuru yapılmamasına rağmen iş bu davada alacak talebinde bulunmasının hakkaniyete aykırı olduğunu, … Oteli’nin elektrik tesisat işi imalatlarının yapılmasına yönelik ise, yapılan sözleşmedeki edimlerini yerine getirmediğini, davacının sözleşme kapsamında eksik hizmet verdiğini, eksik ve geç ifa nedeniyle davalının otelinin açılışını verilen zamanda gerçekleştiremediğini ve ciddi oranda maddi kayıplar yaşadığını, müvekkilinin işin tamamlanması için davacıyı işin süresinde teslim edilmesi için noter aracılığı ile ihtar ettiğini, otel imalatlarındaki eksik işlere ilişkin olarak Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/189 D.İş sayılı dosyasında delil tespiti talebinde bulunulmuş olup, bilirkişi raporunun bilahare dosyaya sunulacağını, Eskişehir 3. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2018/59 D.İş sayılı dosyasında düzenlenen bilirkişi raporunun ise itiraza uğramış olup, hükme esas alınmaması gerektiğini, davacının aynı sözleşmeye dayanarak hem huzurdaki alacak davasını açtığını, hem de Eskişehir 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2019/4 Esas sayılı dosyasında tapu iptali ve tescil davası ile tapu bedellerini talep ettiğini, aynı sözleşmeye dayanarak iki farklı dava açılmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, dava dilekçesinde yer alan iddiaların aksine davacı şirketin bir çok işi geç teslim ettiğini, eksik ve hatalı bir şekilde edimini yerine getirdiğini, … konutları projesi için imzalanan sözleşmelerde gecikilen her gün için 1.500,00 TL, … projesi için geciken her iş günü için 2.500,00 TL cezai şartın kararlaştırıldığını, ancak davacı tarafın edimleri birbirine karıştırarak menfaat elde etmeye çalıştığını, müvekkili şirketin alacakları ile cezai şarta yönelik dava açma hakkını saklı tuttuğunu, belirterek; davanın reddini savunmuştur.
BİRLEŞEN İZMİR 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’NİN 2020/743 ESAS-2021/222 KARAR SAYILI DOSYASINDA;
Davacı…-… vekili; müvekkili ile dava dışı işveren… A.Ş. arasında 1.316.000,00 TL bedelli … A,B,C,D Blok Elektrik İç Tesisat İmalatları sözleşmesi akdedildiğini, yine 1.463.280,00 TL bedelli … A,B,C,D Blok Elektrik İç Montaj İşleri Elektrik İmalatı Sözleşmesi akdedildiğini, bu sözleşmenin bedelinin … projesinin A16, A29, C2 ve C14 numaralı dairelerinin müvekkiline verilmesi suretiyle gerçekleştirilmesinin taahhüt edildiğini, 1.910.686,53 TL bedelli … E ve F Blok Elektrik İç Tesisat İmalatı ve Montaj İşleri Sözleşmesi bedelinin ise yine … projesinin C24, D41, E31, E47 numaralı dairelerinin müvekkiline verilmesi suretiyle gerçekleştirilmesinin taahhüt edildiğini,sözleşmede sehven E31 yerine E39 numaralı daire yazıldığını, 4.837.336,30 TL bedelli … Elektrik İmalat Sözleşmesinin bedelinin ise her biri 211.000,00 TL bedelli sıralı 20 adet çek ile ve iş avansı adı altında 600.000,00 TL ödenmesi suretiyle yapılmasının taahhüt edildiğini, … A,B,C,D Blok Elektrik İç Tesisat İmalatları sözleşmesine istinaden taraflar edimlerini karşılıklı olarak yerine getirdiklerinden bu sözleşmeye dayalı herhangi bir talepleri olmadığını, … A,B,C,D Blok Elektrik İç Montaj İşleri Elektrik İmalatı Sözleşmesi’nde müvekkili edimlerini eksiksiz ifa etmişse de, dava dışı… Gayrimenkul’ün sözleşme bedeline istinaden davacı müvekkiline barter olarak vermeyi taahhüt etmiş olduğu dairelerden C Blok 14 numaralı daireyi teslim etmediğini, ilgili dairenin 350.00,00 TL bedel ile 3. kişiye satışının müvekkilinin bilgisi ve izni dışında gerçekleştirildiğini, satış bedelinin tamamının müvekkiline ödemesi gerekirken sadece 40.000,00 TL’sinin ödendiğini bu nedenle aradaki 310.000,00 TL farkın davalıdan alınarak davacıya verilmesi gerektiğini, … E ve F Blok Elektrik İç Tesisat İmalatı ve Montaj İşleri sözleşmesi gereklerinin de müvekkili tarafından eksiksiz olarak yerine getirildiğini ancak dava dışı… A.Ş.’nin sözleşmeye aykırı davranarak D41, E47 ve E31 numaralı dairelerin mülkiyetini müvekkiline geçirmediğini, E47 numaralı dairenin mülkiyetini ise müvekkilinin bilgisi ve izni dışında 450.000,00 TL bedel karşılığında 3.bir kişiye satış yapmak suretiyle geçirdiğini, sözleşmenin 10.maddesi hükmü uyarınca iş bedeli 1.950.000,00 TL’nin 4 dairenin m² toplamı 536’ya bölünmesi soncu m² birim fiyatı 3.564,71 TL olup, m² birim fiyatı bunun üzerinden hesaplandığında D41, E47 ve E31 numaralı daire bedelleri toplamının 1.682.543,12 TL olduğunu, … Elektrik İmalat Sözleşmesi uyarınca ise işin %99’luk kısmının tamamlandığını, %1’lik kısmın ise davalıdan kaynaklı olarak tamamlanmadığını, …’da sözleşme dışı ek ve yeni işler ile tedarik, imalat ve montaj işlerinin de yapıldığını,yapılan sözleşme dışı işlerin bedelinin 280.245,43 TL olduğunu, ödenmeyen iş bedelleri (sözleşme ile kararlaştırılan işler ve sözleşme dışı ek işler) ile birlikte ödenmemiş sözleşmesel farklar (sözleşme ile iş karşılığı ödenmesi kararlaştırılan iş bedellerine istinaden yapılan kısmi ödemelerin mahsubu ile bakiye alacakları) bulunduğunu, taraflar arasındaki tüm sözleşmelerden kaynaklanan farkın tazmini için dava dışı… A.Ş.’nin E64 numaralı dairenin mülkiyetini müvekkiline geçirmeyi taahhüt ettiğini, ancak bu edimin de yerine getirildiğini,
Sözleşmesel farkların her geçen gün arttığını ve barter olarak verilmesi kararlaştırılan E64 numaralı dairenin bu farkı tazminde yetersiz kaldığını, gelinen aşamada E64 numaralı dairenin yanısıra müvekkilinin sözleşmesel farklardan kaynaklı 273.622,84 TL alacağı bulunduğunu, dava dışı… A.Ş.’nin hukuki dayanaktan yoksun ihtarlarla müvekkiline ödeme yapmaktan imtina ederken, bu süre zarfında davalı şirketi kurarak malvarlığını davalı şirket ve dava dışı 3.kişilere aktardığını, ardından konkordato talebinde bulunduğunu, konkordato davasının Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/1160 Esas sayılı dosyasında derdest olduğunu, dava dışı… A.Ş. ile davalı arasında organik bağ bulunduğunu, dava dışı şirketin müvekkilinden mal kaçırmak maksadıyla sözleşme konusu D41, E64 ve E31 numaralı dairelerin mülkiyetini davalı şirkete devrettiğini, dava dışı şirket ile davalı şirketin yetkililerinin aynı olması ve her iki şirketin merkezinin aynı adres olması, iki şirketin de fiili iştigal konusunun aynı olması ve daire devirlerinin hangi hizmete karşılık yapıldığı ve konkondato projesinde yer alan alacağın gerçek olmadığı hususları dikkate alındığında her iki şirket arasında organik bağ mevcut olup, müvekkilinin alacağından iş bu davanın davalısının da müşterek ve müteselsil olarak sorumlu olduğunu belirterek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla müvekkili ile dava dışı… A.Ş.arasında akdedilen sözleşmeler gereği müvekkilinin ifa etmiş olduğu imalat ve montaj işlerine ve iş bu sözleşmeler harici verilen aşkın hizmetlere (talep edilen yeni işler ve ek işler) ilişkin muaccel olan ödenmemiş alacaklarına, iş teslim tarihlerinden itibaren işleyecek en yüksek mevduat faizi ile birlikte şimdilik 200.000,00 TL’nin davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı … Turizm San.ve Tic.A.Ş.vekili, davanın husumet yokluğundan reddi gerektiğini, davacının eser sözleşmelerini müvekkili ile yapmadığını, davacının taraflarına ve dava dışı eser sözleşmelerini imzaladığı… A.Ş. ile birlikte açtığı dört adet tasarrufun iptali davasının derdest olduğunu, yine aynı taleplerle dava dışı… A.Ş. aleyhine Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/1160 Esas sayılı dosyası olduğunu, davacının, eksik ve taşıması gereken vasıfları taşımayan imalatlar yaptığını, edimlerini yerine getirmediğini, imalatların … standartlarında olmadığı gibi, defalarca ihbarlar gönderildiğini, zamanında teslim edilmeyen imalatlar nedeniyle dava dışı şirketin büyük zarara uğradığını, davacı ile dava dışı… A.Ş. arasındaki barter sözleşmesinin Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 2016/2273 Esas sayılı kararında da belirtildiği üzere geçerli olmadığını belirterek; davanın reddini savunmuştur.
İş bu birleşen dava, ilk olarak Eskişehir 4. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2019/479 Esasına tevzi edilmiştir. Bu mahkemece verilen 16/10/2019 tarih ve 2019/302 Karar sayılı görevsizlik kararının istinaf edilmemesi üzerine dosya Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’ne gönderilmiştir. Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 17/09/2020 tarih ve 2019/647 Esas-2020/393 Karar sayılı kararı ile mahkemenin yetkili olmaması nedeniyle davanın usulden reddine, süresi içinde ve istek halinde dosyanın İzmir Nöb.Asliye Ticaret Mahkemesi’ne gönderilmesine karar verilmiştir. Bu kararın da istinaf edilmeksizin kesinleşmesi üzerine dosya, gönderildiği ve tevzi edildiği İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/743 Esasına kaydedilmiştir. Bu mahkemece 16/03/2021 tarih ve 2021/222 Karar sayılı karar ile mahkemenin iş bu dosyası ile Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/1160 Esas sayılı dosyası arasında fiili ve hukuki irtibat bulunduğundan iş bu dosyanın Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/1160 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmiştir.
Asıl ve birleşen davada davacı vekili 14/06/2021 harç tahsil tarihli ıslah dilekçesinde; bilirkişi raporu doğrultusunda; müvekkilinin 2.317.057,18 TL alacağı olduğunun sabitlenmiş olup, bu alacaktan mükerrer tahsilat sağlamamak kaydıyla Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/70 Esas sayılı dosyasında belirtilen 746.358,63 TL ile, raporda davalının alacaklı olduğu belirtilen 53.796,57 TL mahsup edilerek, borçlulardan müteselsilen ve müştereken tahsil edilmek üzere toplamda 1.516.901,98 TL olarak ıslah yapıldığını, asıl davada davalı… A.Ş. yönünden 20/12/2018 tarihinde açılan davada belirtilen dava değeri olan 1.000,00 TL’yi 1.515.901,98 TL artırarak dava değerini 1.516.901,98 TL olarak, ıslah tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte; birleşen davada davalı … Gayrımenkul Tur. San.Tic.A.Ş. yönünden 15/10/2019 tarihinde açılan davada belirtilen dava değeri olan 200.000,00 TL’yi 1.316.901,98 TL artırarak dava değerini 1.516.901,98 TL olarak ( ıslah tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte) ıslah ettiklerini belirterek; dava dilekçelerinde talep edilen toplam 201.000,00 TL’nin 1.315.901,98 TL arttırılarak 1.516.901,98 TL’ye çıkarılmasını ve 201.000,00 TL için dava tarihinden (1.000,00 TL için 20/12/2018, 200.000,00 TL için 15/10/2019), 1.315.901,98 TL için ıslah tarihinden itibaren işleyecek olan ticari temerrüt faizi ile birlikte davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Mahkemece; asıl davanın, taraflar arasında imzalanan eser sözleşmesi ve sözleşme dışı ek imalat bedelinin davalıdan tahsili, birleşen davanın ise, asıl davadaki davalı şirket ile birleşen davadaki davalı şirket arasında organik bağlantı bulunduğu iddiasına dayalı eser sözleşmesi ve sözleşme dışı ek imalat bedellerinden sorumlu olduğundan bahisle alacak talebine ilişkin olduğu, taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davacı ile davalı… Gayrimenkul şirketi arasında akdedilen … ABCD blok elektrik iç montaj işleri, elektrik imalatı, … E ve F blok iç elektrik iç tesisat imalatı ve montaj işleri sözleşmesi, … elektrik imalatı sözleşmesi ve bu sözleşmeler harici ek imalat yapılıp yapılmadığı, davacının yaptığı imalatların eksik, hatalı ve gecikmeli olup olmadığı, davacının edimlerini tam olarak yerine getirip getirmediği, davacının davalı şirketten alacaklı olup olmadığı, birleşen dosya yönünden ise, davalı şirketler arasında organik bağ olup olmadığı ve birleşen dosya davalısının asıl dosya davalısı ile birlikte davacıya karşı sorumlu olup olmadığı hususlarına ilişkin olduğu, davacı ile asıl dosya davalısı… Gayrimenkul A.Ş. arasında 1.316.000,00 TL bedelli … A,B,C ve D Blok elektrik İç Tesisat İmalatları Sözleşmesi, 1.463.280,00 TL bedelli … A,B,C,D Blok Elektrik İç Montaj İşleri Elektrik İmalatı Sözleşmesi, 1.910.686,53 TL bedelli … E ve F Blok Elektrik İç Tesisat İmalatı ve Montaj İşleri Sözleşmesi ve 4.837.336,30 TL bedelli … Elektrik İmalat Sözleşmelerinin imzalandığı, davacı tarafın … ABCD blok elektrik iç montaj işleri ve elektrik imalatı için 350.000,00 TL karşılığı anlaşıldığını, 40.000,00 TL ödendiğini, sözleşme uyarınca taahhüt edilen C blok 14 nolu dairenin verilmediğini, bakiye alacağının 310.000,00 TL olduğunu, … E ve F blok iç elektrik iç tesisat imalatı ve montaj işleri için 1.682.543,00 TL’ye anlaşıldığını, taahhüt edilen D41- E47 ve E31 nolu dairelerin verilmediğini, alacağın ödenmediğini, sözleşme dışı yapılan ek iş bedelinin 280.245,43 TL olduğunu, sözleşme farkından kaynaklı alacağın ise 273.622,84 TL olduğunu, edimini yerine getirdiğini, davalının ise ödeme yapmadığını iddia ettiği, davalı tarafın ise davacının edimini eksik ve ayıplı ifa ettiğini savunarak davanın reddini istediği, mahkemenin 2019/805 esas sayılı dosyası ile … Elektrik İmalatı eser sözleşmesi kapsamında oluşan ihtilafa yönelik… Gayrimenkul A.Ş. tarafından …/… Elektrik Taahhüt’e karşı itirazın iptali davası açılmış ise de, alacaklı olmadığından bahisle sübut bulmayan davanın reddine karar verildiği, dosyanın istinaf aşamasında olduğu, her iki dosyadaki bilirkişi raporları ve mahkemenin değerlendirmesi dikkate alınarak hukuki yarar görülmediğinden bu dosyanın bekletici mesele yapılmadığı, borç doğuran sözleşmelerden birisi olan ve tam iki tarafa borç yükleyen eser sözleşmesinin; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 470. maddesinde , “Eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, iş sahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir” şeklinde tanımlandığı, taraflara karşılıklı borç yükleyen eser sözleşmelerinde; “eser” ve “bedel” olmak üzere iki temel unsur bulunduğu, bu sözleşmelerde yüklenicinin, iş sahibine karşı yüklendiği özen borcu nedeniyle eseri yasa ve sözleşme hükümlerine, fen, teknik ve sanat kurallarına uygun olarak yaparak ve zamanında tamamlayarak iş sahibine teslim etmekle; iş sahibinin de bu çalışma karşılığında yükleniciye bedel ödemekle yükümlü olduğu, eser sözleşmeleri açısından teslimin; yüklenici tarafından, sözleşmenin amacına uygun olarak meydana getirilen ve nesnel ölçüler içerisinde kullanılabilir durumda bulunan eserin, ifa zamanında iş sahibinin zilyetliğine ve kullanımına sunulması veya varsa zilyetliğe ve kullanılmaya engel hâlin kaldırılması olduğu, başka bir deyişle eser sözleşmelerinde teslimin, yüklenicinin tamamladığı eseri, sözleşmeyi ifa etmek niyeti ile iş sahibinin fiili hâkimiyetine geçirmesi olarak da tanımlanabileceği, taraflar arasında elektrik tesisat ve montaj işlerine ilişkin sözleşmeler imzalanarak eser sözleşmesi ilişkisi kurulmuş olup, iş bedelinin sözleşme ile kararlaştırıldığı, buna göre taraflar arasında iş bedelinin 6098 sayılı TBK 480. maddesinde düzenlenen götürü bedel olarak kararlaştırıldığının anlaşıldığı, kural olarak götürü bedelli eser sözleşmelerinde, iş bedelinin tamamı veya bir kısmı ödenmemiş ise, yüklenici işi kararlaştırılan götürü bedelle yapmak zorunda olduğundan yüklenicinin hakettiği imalât bedelinin, fiziki oran yöntemi ile başka bir ifadeyle yüklenicinin sözleşme kapsamında gerçekleştirdiği imalâtların eksik ve ayıpları da dikkate alınarak işin tamamına göre fiziki oranı tespit edilip, bulunacak bu oranın götürü iş bedeline uygulanması suretiyle saptanması ve bulunacak bu rakamdan kanıtlanan ödemeler düşülerek hesaplanması gerektiğinin kabul edildiği, bu şekilde belirlenen iş bedeli, yapılan ödemelerden az ise, iş sahibinin fazla ödediği bedelin iadesini; fazla ise yüklenicinin ödenmeyen iş bedeli alacağının tahsilini isteyebileceği, karşılıklı borç yükleyen bir sözleşmenin ifası isteminde bulunan tarafın, sözleşmenin koşullarına ve özelliklerine göre daha sonra ifa etme hakkı olmadıkça, kendi borcunu ifa etmiş ya da ifasını önermiş olması gerektiği, somut olayda; asıl dava yönünden; taraflar arasında imzalanan sözleşmeler, mahkemenin 2020/70 ve 2019/805 esas sayılı dosyaları, bilirkişi heyeti kök ve ek raporları ile tüm dosya kapsamına göre; davacı ile davalı… Gayrimenkul A.Ş. arasında … adresindeki inşaata ilişkin 1.316.000,00 TL bedelli … A,B,C ve D Blok Elektrik İç Tesisat İmalatları Sözleşmesi, 1.463.280,00 TL bedelli … A,B,C,D Blok Elektrik İç Montaj İşleri Elektrik İmalatı Sözleşmesi, 1.910.686,53 TL bedelli … E ve F Blok Elektrik İç Tesisat İmalatı ve Montaj İşleri Sözleşmesi ve 4.837.336,30 TL bedelli … Elektrik İmalat Sözleşmeleri imzalandığı, davacı tarafın 1.316.000,00 TL bedelli … A,B,C ve D Blok Elektrik İç Tesisat İmalatları Sözleşmesi kapsamında karşılıklı edimlerin yerine getirildiğini belirterek bu sözleşmeye ilişkin taleplerinin olmadığını, diğer sözleşmelere ilişkin talepleri olduğunu ifade ettiği, mahkemenin 2019/805 Esas sayılı dosyasında mevcut olan mali müşavir bilirkişi raporunda da belirttiği üzere, taraflar arasında birden fazla sözleşme ilişkisi olmasına rağmen tarafların cari hesaplarını her bir sözleşme için ayrı ayrı tutmadıkları, mevcut bakiye üzerinden alacak borç ilişkisi oluşturdukları, mahkemece temin edilen bilirkişi heyeti kök ve ek raporlarında her ne kadar tarafların ticari defter ve kayıtlarına göre davacı tarafın davalı… Gayrimenkul A.Ş.’den alacaklı olmadığı belirtilmiş ise de, davacının taraflar arasında imzalanan eser sözleşmesine dayanması nedeniyle bilirkişi heyeti tarafından fiilen inşaat mahallinde yapılan inceleme sonucu davacı tarafın sözleşme kapsamında edimini yerine getirdiği, ayrıca sözleşme dışı ek imalat gerçekleştirdiği, aksi yönde davalı tarafça davacının edimini yerine getirmediğine ve eksik işin dava dışı şirket/şahıslara yaptırıldığına dair bir tespit yaptırılmadığı gibi yazılı delil de sunulmadığı, davalı şirketin kaşesini içeren ve şirketin yönetim kurul başkan yardımcısı …’in ismi ve imzasının bulunduğu “14/11/2016 tarihinde …’den elden nakit olarak 760.800,00 TL teslim aldım” ibareli belge kapsamındaki 760.800,00 TL’nin ise davacı tarafça dava konusu yapılmadığı, buna göre fiili durum dikkate alındığında; davacının eser sözleşmesi kapsamında ve sözleşme harici ek iş kapsamında yaptığı iş bedelinin toplam 1.556.257,18 TL olduğu, davacının davalı… Gayrimenkul A.Ş.’den bu miktar kadar alacaklı olduğu, temerrütün dava ve ıslah tarihi itibariyle gerçekleştiği, davalının tacir olması nedeniyle her iki taraf açısından ticari iş sayıldığından ticari temerrüt faizi uygulanması gerektiği gerekçesiyle; asıl davanın kabulü ile 1.516.901,98 TL’nin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine, alacağın 1.000,00 TL’sine dava tarihinden, bakiyesine ise ıslah tarihinden itibaren ticari temerrüt faizi uygulanmasına karar verilmiştir.
Birleşen dava yönünden ise; her ne kadar davacı taraf, sözleşmenin tarafı olan asıl davanın davalısı… Garimenkul A.Ş. ile birleşen dosya davalısı … Turizm Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi arasında organik bağ bulunduğunu, bu nedenle birleşen dosya davalısının da eser sözleşmesi kapsamında borçtan sorumlu olduğunu iddia etmiş ise de; birleşen dosya davalısı olan şirketin eser sözleşmesinin tarafı olmadığı, şirketin asıl davanın davalısı olan… şirketinin ortakları tarafından kurulması ve her iki şirketin yetkililerinin aynı kişiler olmasının şirketler arasında organik bağ olduğunu ve bu haliyle eser sözleşmesi kapsamında sorumlu olduğunu ortaya koymaya yeterli olmadığı, ayrıca iş bu davanın eser sözleşmesinden kaynaklı şahsi bir hakka dayandığı, davacı tarafça, asıl dosya davalısı … Garimenkul A.Ş. tarafından birleşen dosya davalısı şirkete devredilen bağımsız bölümlere ilişkin Eskişehir Asliye Hukuk Mahkemelerinde de davalı şirkete yönelik tasarrufun iptali davaları açıldığı, buna göre her iki şirket arasında organik bağ bulunduğu ve birleşen dosya davalısı … Turizm Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketinin tarafı olmadığı eser sözleşmesi kapsamında sorumlu olduğu hususunun davacı tarafça ispat edilemediği gerekçesiyle; sübut bulmayan birleşen davanın reddine karar verilmiştir.
Asıl ve birleşen davada davacı… -… vekili istinaf başvurusunda; asıl davanın davalısı ile birleşen davanın davalısı arasında organik bağ bulunduğunun dosyaya sunulan belgelerle ispat edilmiş olup, her iki davalı şirket yetkilisinin aynı kişi olduğunu, şirket adreslerinin aynı olduğunu, şirketlerin faaliyet alanlarının da aynı olduğunu ve birleşen davada davalı olan şirketin asıl davada davalı olan şirket ortakları tarafından kurulduğunu, bu hususların mahkemenin de kabulünde olduğunu, asıl davada davalı olan şirketin İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/1465 Esas sayılı konkordato talepli dava açtığını ve davalı… ortakları tarafından kurulan birleşen dava davalısı …’ü dava dosyasına sunduğu finansal raporlarda alacaklı olarak gösterdiğini, ayrıca asıl davada davalı şirketin iş bu dosyada mevcut sözleşmeler gereği müvekkiline devredilecek daireleri de birleşen davanın davalısı olan şirket üzerine geçirdiğini, her ne mahkemece, birleşen davanın davalısı şirketin, asıl davada davalı şirket ile yapılan sözleşmenin tarafı olmadığı gerekçe gösterilmişse de, organik bağın varlığı halinde, iki şirket sanki tek şirketmiş gibi hüküm kurulacağını ve aynı borçtan diğer şirketin de sorumlu tutulacağını, bu sebeple organik bağı olan şirketin sözleşmenin tarafı olmasına gerek olmadığını, mahkemenin gerekçesinin bu nedenle hukuka aykırı olduğunu, asıl davanın davalısı ile birleşen davanın davalısı şirketler arasında organik bağ mevcut olup esasen iki şirketin tek bir işletme olduğunu, bunun gereği olarak da davalıların iş bu sözleşme konusu borcun tümünden müşterek ve müteselsilen sorumlu olduklarını belirterek mahkemenin birleşen davanın reddine dair kararının kaldırılmasını ve davanın yeniden görülerek birleşen davanın da kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Asıl davada davalı… A.Ş. vekili istinaf başvurusunda; mahkemece hükme esas alınan teknik bilirkişi raporunun hatalı, dosya kapsamında bulunan diğer raporlar ile çelişkili olup denetime elverişli olmadığını, yargılamanın başından beri dosya kapsamında alınan teknik ve mali bilirkişi raporlarının eksik ve hatalı olduğu, birbirinin arasında çelişkilerin olduğu belirtilmişse de mahkemece bu beyanlarının dikkate alınmadığını, mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunun As-Built projeler olmadan düzenlendiğini, As-built projesinin; projenin son hali olup; uygulama projesinde yapılan ilave imalat veya imalat değişikliklerinin tümünün, bu imalatların işletme ve bakımı için gerekli olan güzergâh ve kullanıldığı yerlerin gösterildiği proje olduğunu, taraflar arasında yapılan sözleşmede de As-built projenin müvekkiline teslim edileceğinin açıkça belirtildiğini, buna rağmen davacının yaptığı imalatları gösterir projeyi sunmadığını, teknik bilirkişilerin de bu proje olmaksızın rapor düzenlediklerini, dosya kapsamında yapılan teknik bilirkişi incelemesinde; malzemelerin tek tek ve kim tarafından yapıldığının tespit edilmesi gerektiğini, zira davacının faturasını kesmediği, müvekkili şirketin sonradan başka firmalara yaptırdığı (…) imalat bedellerini talep ettiğini, Mahkeme heyeti ve uzman bilirkişi heyetince yapılan keşifte, inşaat alanında görünen tüm imalatların sanki davacı tarafından yapıldığı kabul edilmiş olup işbu algı ile eksik ve hatalı hüküm tesis edildiğini, mahkemece öncelikle; teknik bilirkişi raporuna yapılan itirazları değerlendirilerek raporlar arasındaki çelişkinin giderilmesi gerekirken bu itirazları dikkate alınmaksızın usul ve yasaya aykırı hüküm tesis edildiğini, mahkemenin, davacının yapmadığı işlerin müvekkili tarafından 3.kişilere yaptırıldığı savunmasının ispatlanamadığına yönelik tespitini kabul etmediklerini, taraflarınca Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/189 D.İş ve Eskişehir 1.Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2018/57 D.İş dosyaları ile tespit yaptırıldığını ve bilirkişi raporu alındığını, söz konusu tespitte alınan bilirkişi raporlarının tarihine bakıldığında 17/01/2019 ve 28/03/2019 tarihleri olduklarını, davacı tarafın talebi ile yapılan tespit sonucu düzenlenen rapor tarihinin ise 28/10/2018 tarihi olup, taraflarınca alınan bilirkişi raporunda eksik imalatların net olarak belirtilmesine rağmen, bu tarihten önce 28/10/2018 tarihinde düzenlenen raporda imalatın %99’unun tamamlandığına ilişkin bir tespit yapılmasının mahkemece kabul edilerek hükme esas alınmasının hatalı olduğunu, tespit dosyalarının gözardı edildiğini ve çelişkiler giderilmeksizin hüküm tesis edildiğini, davacı şirket ile yapılan otel sözleşmesinin bedelinin KDV dahil 4.837.336,30 TL; KDV hariç 4.099.437,54 TL olduğunu, bilirkişi raporunda ise işin yapıldığı kabul edilerek; elektrik tesisat bedelinin 3.485.518,28 TL ve sözleşme dışı elektrik tesisat bedelinin 721.578,75 TL olduğunun, 130.370,24 TL rakamın yüklenici alacağından düşüleceğinin belirtildiğini, yapılan tespit doğru ise teknik bilirkişi tespitinde bu rakamın sözleşme bedeli olan 4.099.437,54 TL çıkması gerektiğini, ayrıca sözleşme dışı olması mümkün olmayan 721.578,75 TL’lik sözleşme dışı maliyet bedeli bile eklendiğinde rakamın yine düşük çıktığını, (4.076.726,79 TL) hiçbir kabul anlamına gelmemek kaydıyla biran için teknik bilirkişilerin yaptığı tespit doğru kabul edilse dahi toplam işin %15’lik kısmının (4.099.437,54 TL-3.485.518,28 TL= 613.919,26 TL) davacı tarafından yapılmadığının açık olduğunu, %15’lik bir eksik imalat mevcut iken davacının asıl işinin haricinde teknik bilirkişilerin nasıl tespit ettiklerini anlayamadıkları 721.578,75 TL(asıl işin %17 sine tekabül eden) ilave sözleşme dışı imalat yapıldığını düşünmenin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, bu husus mahkemeye izah edilmeye çalışılmışsa da beyanlarının dikkate alınmadığını, yine bilirkişilerce yapılan fiili tespite göre … firmasına kesilen fatura tutarının düşüldüğünü ve kalan tutar olan 3.330.368,16 TL bedele KDV eklendiğini, yapılan otel sözleşmesinin 7.maddesine bakıldığında vergi vs. masraflar kısmında “işveren bu proje için KDV muafiyeti teşvik hak etmiştir” ibaresi olduğunu, bilirkişi tespitine göre her iki taraf da torba hesap tutmuş olsa bile … Projesinin, konut projesi olduğundan teşvik kapsamında olmadığını ve bu teşvikin sadece otel projesine istinaden kullanılabileceğinin tespitini mali müşavir bilirkişinin gözardı ettiğini, teknik bilirkişilerce, yapılan imalat bedelinin 3.330.386,16 TL bulunduğunu, bu bedelin %18 KDV bedeli olarak 599.466,27 TL hesaplanıp, toplam hesaba eklendiğini, ancak mali müşavir bilirkişinin 3.330.86,16 TL içinde olan ve teşvik kapsamında olan 5 adet fatura bedeli olan 1.714.552,64 TL’lik faturaları ayrıştırmaksızın KDV hesabı yaptığını, bilirkişinin teşvik kapsamında olan fatura bedellerini düşmek sureti ile bulacağı 1.615.815,52 TL’nin %18’ini hesaplaması ve 290.846,79 TL’yi toplam hesaba eklemesi gerekirken, 599.466,72 TL ekleyerek raporda KDV muafiyeti ile ilgili 308.619,48 TL’lik fahiş bir hata yapıldığını, hiçbir sözleşmede olmayan ve hiçbir şekilde kabul anlamına gelmemek kaydı ile 463.200,00 TL’lik E 64 numaralı daire kabul edilse dahi davacının bu daire bedelini sözleşme dışı işleri için talep ettiğini, ancak yine hiçbir kabul anlamına gelmemek kaydı ile teknik bilirkişilerin raporlarında sözleşme dışı işler toplamının 280.245,00 TL olarak belirlendiğini, buna rağmen daire bedeli olarak 1.906.000,00 TL bulunduğunu, 463.200.00 TL daire bedelinin 1.906.000,00 TL’nin içerisinde olduğunu, mali müşavir bilirkişinin maddi hata yaparak verilmeyen daire ve bedelini de 182.955,00 TL fazla hesapladığını, mahkemece, taraflar arasında aynı sözleşme ve aynı inşaata ilişkin Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/805 Esas, 2020/70 Esas ve Eskişehir 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2019/4 Esas sayılı dosyalarının bekletici mesele yapılmamasının da hatalı olduğunu, bu dava dosyaları gerek otel inşaatı, gerekse … Konutları Projesine ilişkin olup, taraflar arasında var olan alacak davalarının hepsinin birbiri ile bağlantılı olduğunu, söz konusu davaların sonuçlarının birbirini etkileyecek olması ve mükerrer tahsilatın önüne geçilmesi amacıyla bu dosyaların bekletici mesele yapılması talep edilmiş olmasına rağmen mahkemece dikkate alınmamasının da hatalı olduğunu belirterek; mahkemenin kararının kaldırılmasını ve davanın yeniden görülerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Asıl ve birleşen dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemlerine ilişkin olup, mahkemece asıl davanın kabulüne, birleşen davanın reddine dair kararına karşı asıl ve birleşen davada davacı… – … ve asıl davada davalı… Gayrimenkul ve Altyapı Geliştirme Yatırım A.Ş. vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu (HMK)’nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Dairemizin 12/10/2023 tarihli ara kararı ile tahkikatın genişletilmesine, incelenmesine gerek görüldüğünden Eskişehir 2.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2019/4 Esas sayılı dosyasının ve Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/70 Esas-2021/134 Esas sayılı dosyasının incelemeye açılması için mahkemelerinden Uyap üzerinden talepte bulunulmasına karar verilmiş, Eskişehir 2.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2019/4 Esas sayılı dosyasının mahkemesince incelemeye açılan Uyap evraklarından, davacısı…-…, davalılarının… Gayrimenkul ve Altyapı Geliştirme Yatırım A.Ş. ve … Turizm Sanayi Ve Ticaret A.Ş. olan davada; … Konutlarındaki D41-E31 ve E64 numaralı bağımsız bölümlerin satış işlemlerinin iptal edilmesinin talep edildiği, mahkemece Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/1160 Esas sayılı (iş bu istinaf başvurusu incelemesi yapılan dosya)dava dosyasının sonucunun beklenmesine karar verildiği, dosyanın halen derdest olduğu, Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/70 Esas sayılı dosyasının mahkemesince incelemeye açılan Uyap evraklarından, davacısı … Elektrik Tahhüt-…, davalısı … Eskişehir Turizm Gayrimenkul İnşaat A.Ş. olan itirazın iptali davasında; Eskişehir 5.İcra Müdürlüğü’nün 2019/10752 Esas sayılı takip dosyası ile başlatılmış olan icra takibine itirazın iptalinin talep edildiği, mahkemece yapılan yargılama sonucunda; 03/02/2021 tarih ve 2020/70 Esas-2021/134 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne, davalının Eskişehir 5.İcra Müdürlüğü’nün 2019/10752 Esas sayılı dosyasında 746.358,63 TL’lik asıl alacağa yaptığı itirazın iptaline, ayrıca %20 icra inkâr tazminatı takdirine karar verildiği, dosyanın davalısı tarafından istinaf başvurusunda bulunulduğu ve halen Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22.Hukuk Dairesi esasında kayıtlı olduğu, istinaf incelemesinin henüz tamamlanmadığı anlaşılmıştır.
Davacı vekili, taraflar arasında elektrik işlerini konu alan 5 adet sözleşme bulunduğunu belirterek; bu sözleşmelerden Selvievler sözleşmesi kapsamında yapılan işler ve ödemeler hususunda herhangi bir ihtilaf bulunmadığını, işin yapıldığını ve bedelinin alındığını belirterek, 04/11/2014 tarihli … Konutları Projesi ABCD bloklar 172 daire 4 blok ortak mahallerine ilişkin elektrik iç tesisatı işinin montaj hariç anahtar teslimi KDV dahil 1.316.000,00 TL bedelli olduğunu, bedelin 536.000,00 TL’sinin nakit ve çeklerle ödeneceği, bakiye 780.000,00 TL bedelin ise A-1 blok 2 nolu (390.000,00 TL)ve D-2 blok 2 nolu (390.000,00 TL) verilmesi suretiyle ödeneceğinin kararlaştırıldığını, yine taraflar arasında 20/10/2015 tarihli … Konutları ABCD blokların elektrik montaj işlerini konu alan KDV dahil 1.463.000,00 TL bedelli olduğunu, bedelin A blok 16 ve 29, C blok 2 ve 14 nolu daireler olmak üzere 4 daire verilmesi şeklinde ödeneceğinin kararlaştırıldığını, 20/10/2015 tarihli … Konutları E ve F blok elektrik iç tesisat ve montaj işlerini konu alan KDV dahil 1.910.000,00 TL bedelli olduğunu, bedelin C blok 24, D blok 41 ve E blok 39(gerçek daire 31) ve 47 nolu bağımsız bölümlerin verilmesi şeklinde ödeneceğinin kararlaştırıldığını ve son olarak taraflar arasında 20/10/2015 tarihli … … otelinin elektrik işlerine ilişkin 4.099.437,54 TL+KDV =4.837.336,30 TL bedelli, bedelin de sözleşmede gösterildiği şekilde çek ve nakit olarak ödeneceğinin kararlaştırıldığı sözleşmeler yapıldığını, otel işlerinin %99 oranında tamamlandığını, diğer işlerin ise sözleşmeye uygun olarak tümünün tamamlandığını, sözleşme dışı işler de yapıldığını, ayrıca sözleşmesel ilişkiden kaynaklanan alacağı olduğunu belirterek cari hesaptan dolayı fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 1.000,00 TL’nin tahsilini talep etmiş, birleşen davada ise aynı açıklamaları yaparak, … Gayrimenkul ve Altyapı Geliştirme Yatırım A.Ş.’nin davalı şirket ile organik bağı olduğunu, bu şirketi kurarak sözleşme gereği kendisine devri gereken gayrimenkulleri bu şirkete devrettiğini, sonrasında da konkordato talep ederek iş bedelini ödemekten kaçındığını belirtmek suretiyle fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak sözleşmelerden kaynaklanan alacağına ilişkin 200.000,00 TL’nin davalıdan tahsilini talep etmiş, yargılama sırasında birleştirme sonrası verdiği ıslah dilekçesi ile de her iki davaya ilişkin alacak talebini 1.516.901,98 TL olarak ıslah etmiştir.
Eser sözleşmeleri kapsamında yüklenici, edimini taahhüt ettiği işleri taraflar arasındaki sözleşmeye, fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapıp teslim ettiğini, iş sahibi ise iş bedelinin ödendiğini ispatlamakla yükümlüdür.
Yargılama sırasında mahkemece re’sen atanan bilirkişilere verilen yetki ile bilirkişilerce sadece dava konusu sözleşmelerden … … Otelinin elektrik işlerinin tespiti için yerinde inceleme yapılmış, bu inceleme sonrası düzenlenen ve mahkemece de hükme esas alınan bilirkişi heyeti kök ve ek raporlarında, dosyada As-Built projelerinin bulunmaması nedeniyle yapılan imalatların, tek tek metrajları ölçülerek kendileri tarafından tespit edilen miktarlar üzerinden hesaplandığı, yapılan metraj ölçümleri ve sözleşme hükümlerine göre … … Otelinin sözleşme kapsamında yapılan elektrik tesisatı imalatları bedelinin 3.485.518,28 TL, sözleşme dışı yapılan elektrik tesisatı imalatları bedelinin 721.578,75 TL, yüklenici alacağından düşülmesi gereken imalat bedellerinin ise 130.370,24 TL olmak üzere toplam imalat bedelinin KDV hariç 4.076.726,79 TL olduğu belirtilmiştir. Bununla birlikte ek rapordaki hesaplamalara dayanak metraj tablosu incelendiğinde sözleşme kapsamındaki işler, sözleşme dışı işler ve yüklenici alacağından düşülmesi gereken imalat bedelleri gösterildikten sonra talep edilebilecek imalat bedelinin KDV hariç 3.996.573,03 TL olarak gösterildiği, aradaki farkın nerden kaynaklandığının açıklanmadığı, çelişkinin giderilmediği görülmüştür. Aynı heyetçe tarafların ticari defterleri üzerinde yapılan incelemede ise, kök raporda tarafların 2015-2018 yılları arasında tutmuş oldukları ticari defterleri incelenmiş, yevmiye defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin olduğu tespit edilmiştir. Devamında, taraflar arasındaki ticari ilişki kapsamında davacı tarafından yapılan işler karşılığında düzenlenen toplam 54 adet fatura toplamının 7.500.000,00 TL olduğu, 204.510,40 TL devir alacak ile davalı tarafından yapılan banka ve çek ödemeleri ile cari hesap virmanları toplamının 8.445.158,51 TL olduğu tespit edilmiş, 20/07/2020 tarihli ek raporda dava konusu olmayan … Projesi Elektrik İşleri sözleşmesi kapsamında kesildiği belirtilen faturalar ayıklanarak toplam 48 adet fatura toplamının 7.287.136,91 TL olduğu, bu işe ilişkin olduğu belirtilen 357.866,40 TL’lik ödeme de ödemelerden mahsup edilerek toplam ödeme 8.087.292,11 TL olarak belirtilmiştir. Bilirkişi raporundaki tablo incelendiğinde bu ödemelerden 30/12/2016 tarihli “T.Finans-149 NL proje” açıklamalı 760.800,00 TL bedelli ödeme kaydı ile 10/11/2017 tarihli “Cari Hesap Virman …” açıklamalı 118.170,00 TL bedelli ödeme kaydı dışında tüm ödemelerin, çek ve EFT ödemesi olarak gösterildiği anlaşılmıştır. Bilirkişi heyetince düzenlenen 23/12/2020 tarihli 2. Ek raporda; taraflar arasında düzenlenen ve ihtilaf konusu olan toplam 4 adet sözleşme kapsamında yapılan işlerin bedeli, davacı tarafından yapıldığı iddia edilen sözleşme dışı işler bedeli toplanarak, toplam imalat bedelinin 7.737.549,29 TL olduğu, defter kayıtlarına göre ödemeler toplamının 8.087.292,11 TL olduğu, 2013 yılından gelen davalı alacağı 204.510,40 TL’nin de bu ödemelere eklendiği sonuç olarak davacı borcunun 554.253,22 TL olduğu belirlenmiş, ardından verilmeyen daireler yada daire bedelleri olarak 1.906.000,00 TL davacı alacağına eklenmiş ve davacının toplamda 1.351.746,78 TL olduğu tespit edilmiştir. Bu bilirkişi heyetinin 20/07/2020 tarihli 1. Ek raporunda ise; taraflar arasında düzenlenen ve ihtilaf konusu olan toplam 4 adet sözleşme kapsamında yapılan işlerin bedeli, davacı tarafından yapıldığı iddia edilen sözleşme dışı işler bedeli toplanarak, toplam imalat bedelinin 7.737.549,29 TL olduğu, defter kayıtlarına göre ödemeler toplamının 8.087.292,11 TL olduğu, bu durumda davacının borçlu olup borç miktarının 349.742,82 TL olduğu belirlenmiş, ardından verilmeyen daireler yada daire bedelleri olarak 1.906.000,00 TL davacı alacağına eklenmiş ve davacının toplamda 1.556.257,18 TL olduğu tespit edilmiştir.
Mahkemece 20/07/2020 tarihli ek rapordaki … İşlerine ilişkin imalatlar tablosundaki bedel ile raporun sonuç kısmında belirtilen bedel arasındaki çelişki giderilmediği gibi, … Evlerinde sözleşme dışı yapıldığı iddia edilen işlere ilişkin olarak, mahallinde keşif yapılmak suretiyle inceleme yaptırılmaksızın davacının beyanları esas alınarak sözleşme dışı iş yapıldığı ve bedelinin kabul edilen miktar kadar olduğunu değerlendiren bilirkişi raporunun hükme esas alınması da doğru olmamıştır.
Taraflar arasındaki bir kısım sözleşmelerde iş bedelinin barter olarak daire devri ile yapılacağı belirtilmiştir. Mahkemece alınan bilirkişi raporunda davalı defterinde kayıtlı ödemelerin tablo halinde çek, havale ve virman şeklinde olduğu belirtilerek toplam ödeme 8.087.292,11 TL olarak belirtilmiştir. Bu ödemelerin hangilerinin barter kapsamında yapıldığı belirtilmediği gibi, verilmeyen daireler yada daire bedelleri olarak 1.906.000,00 TL davacı alacağına eklenmiştir. Dairemizce bu açıklamalar kapsamında bilirkişi raporundaki ödemeler de denetlenememiştir.
Taraflar arasında iş bu asıl ve birleşen dava dışında, aynı mahkemenin 2019/805 Esas sayılı dava dosyası üzerinden aynı akdi ilişki nedeniyle iş sahibi… A.Ş. tarafından itirazın iptali davası açıldığı, bu davanın istinaf incelemesinin de Dairemizce yapılmış olup, davalar arasında bağlantı olduğunun, biri hakkında verilecek kararın diğerinin sonucunu da etkileyeceği tespiti ile mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmiştir. İş bu dava dosyalarının birlikte görülmesi gerektiği hususunun gözden kaçırılarak birleştirme talebinin reddine karar verilmesi doğru olmamıştır.
Yine bu dava dışında davacı tarafından dava dışı … ..A.Ş.aleyhine açılan itirazın iptali davasının da yapılan yargılaması sonucu davanın kabulüne karar verildiği, iş bu istinaf incelemesi yapılan dosyada alınan bilirkişi raporunda ise, davaya ve takibe dayanak faturanın … … Oteli’nin elektrik tesisatları kapsamında düzenlendiğinin kabul edildiği, bu durumda dava dışı ……A.Ş.’ye düzenlenen ancak bilirkişi heyetince iş bu dava kapsamındaki otel elektrik işleri için düzenlendiği kabul edilen faturaya ilişkin verilecek olan kararın da, bu davanın sonucunu etkileyebileceği dikkate alındığında bu davanın da mahkemece değerlendirilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.
Birleşen dava yönünden ise, davacının talebi, davalı şirket ile asıl davanın davalısı … Gayrimenkul ve Altyapı Geliştirme Yatırım A.Ş. arasında organik bağ bulunduğu iddiası ile tüzel kişilik perdesinin aralanması suretiyle dava konusu bakiye iş bedelinden birleşen dava davalısının da sorumlu olduğu hukuki nedenine dayalı olup, mahkemece yerleşik içtihatlar kapsamında tüzel kişilik perdesinin aralanması talebi ile ilgili davacının ileri sürdüğü iddiaları kapsamında inceleme ve değerlendirilme yapılmadan, birleşen davanın davalısının ticari defterleri bu kapsamda incelenmeden tüzel kişilik perdesinin aralanması talebi ile ilgili davacının ileri sürdüğü iddiaları kapsamında inceleme ve değerlendirilme yapılmadan, sözleşmelerin nispiliği ilkesi gerekçesiyle davanın redddine karar verilmesi de doğru olmamıştır.
Bu durumda mahkemece yapılması gereken iş, asıl davanın, dava dilekçesinin özetinde belirtilen sözleşmeler kapsamında taraflar arasındaki cari hesap alacağına ilişkin olduğu gözetilerek, yeniden seçilecek olan konusunda uzman bilirkişi heyetinden taraflar arasındaki sözleşmeler kapsamında yapılan tüm imalatların, sözleşme dışı olduğu iddia edilen imalatların mahallinde keşif de yapılarak, taraflar arasındaki akdi ilişki kapsamında sözleşmeler ve genel olarak eser sözleşmelerinin yukarıda açıklanan genel hükümler çerçevesinde belirlenmesi, yapılan ödemelerin sözleşmelerdeki ödemelere ilişkin düzenlemeler de dikkate alınarak niteliğinin ve ayrıntılarının tespit edilmesi, toplam imalat ve bedeli belirlendikten sonra yine davalı iş sahibi tarafından yapıldığı ispatlanan ödemelerin düşülmesi, bu hesaplamalar ve mahsuplar yapılırken, mahkemenin 2020/70 Esas, 2021/134 Karar sayılı dosyasının da dikkate alınarak rapor alınması, taraflar arasındaki sözleşmeler kapsamında, tarafların hak ve yükümlülüklerinin belirlenmesinde eldeki davadaki sonucu da etkileyeceğinden aralarında hukuki ve fiili irtibat bulunduğu anlaşılan aynı mahkemenin 2019/805 Esas, 2021/784 Karar sayılı dosyası yönünden de birleştirme kararı verilerek ve yine birleşen dava yönünden de yukarıda belirtildiği üzere tüzel kişilik perdesinin aralanması ilkeleri kapsamında gerekli inceleme yapılarak sonucuna göre karar verilmesidir.
Açıklanan nedenlerle; asıl ve birleşen davada davacı…-… ve asıl davada davalı… A.Ş vekillerinin istinaf başvurularının kabulüne, mahkeme kararının HMK’nun 353/1-a.6 maddesi uyarınca kaldırılmasına, dosyanın Dairemiz kararına uygun şekilde yeniden görülmesi için ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Asıl ve birleşen davada davacı vekili ile asıl davada davalı… A.Ş vekilinin istinaf başvurularının KABULÜNE,
2-Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 15/12/2021 tarih ve 2018/1160 Esas- 2021/1095 Karar sayılı kararının HMK’nun 353/1-a.6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3-Dairemiz kararına uygun şekilde davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
4-Asıl ve birleşen davada davacı tarafından yatırılan 80,70 TL+80,70 TL= 161,40 TL istinaf karar harcının talep halinde kendisine iadesine,
5-Asıl davada davalı… Gayrimenkul ve Altyapı Geliştirme Yatırım A.Ş. tarafından yatırılan 25.904,90 TL istinaf karar harcının talep halinde kendisine iadesine,
6-İstinaf talep eden asıl ve birleşen davada davacı ile asıl davada davalı… A.Ş. tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harçları ile yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nun 353/1-a maddesi gereğince KESİN olarak 26/10/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
Başkan
e-imzalıdır
Üye
e-imzalıdır
Üye
e-imzalıdır
Katip
e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır