Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 27. HUKUK DAİRESİ
Esas No: 2022/1047 – Karar No:2023/64
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
27. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2022/1047
KARAR NO : 2023/64
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 11/09/2019
NUMARASI : 2015/924 E-2019/568 K
DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALI :
DAVANIN KONUSU : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 20/01/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 24/01/2023
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak davasında mahkemece davanın reddine dair verilen karara karşı süresi içinde davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili; müvekkili ile davalı arasında 22/11/2011 tarihinde … AR-GE Binası Yapım İşi’ne ait sözleşme imzalandığını, sözleşme bedelinin fazla imalatlar ve fiyat farkından kaynaklı alacaklar hariç 14.850.000,00 TL + KDV olduğunu, müvekkili tarafından işin sözleşme hükümlerine uygun olarak ifa edilmesine karşın davalının sözleşme hükümlerine uymayarak davanın açılmasına sebebiyet verdiğini, müvekkili şirketin 21 adet hakediş faturası olarak toplam 16.541.742,41 TL tutarında fatura tanzim ettiğini, bunun karşılığında davalının 16.517.756,82 TL ödeme yaptığını, 12/12/2013 tarihli geçici kabul teklif belgesinde ve üst yazısında işin ön incelemesinin 22/11/2013 tarihinde taraflarınca yapıldığını, işin sözleşmeye uygun olarak tamamlandığını, geçici kabule hazır olduğu tespit edilmiştir denilerek davalı firmanın yapı denetim teşkilatı tarafından tutanak düzenlenerek imza altına alındığını, 22/11/2013 tarihi itibariyle geçici kabulün gerçekleştirildiğini, geçici kabulde tespit edilen bazı eksikliklerin de müvekkili tarafından ifa edildiğini, sözleşmenin 17.2 maddesine göre geçici kabulden itibaren 12 ay olan teminat süresinin 22/11/2014 tarihinde sona erdiğini, davalının kesin kabul işlemlerini yapmadığını ve müvekkilinin alacaklarını ödemediğini, 03/06/2014, 25/08/2014 ve 23/09/2014 tarihli yazılarla kesin hesap işlemlerinin yapılmasının talep edildiğini ayrıca 15/08/2014 tarihinde imzalanan toplantı tutanağında 1 ay içerisinde kesin hesabın sonuçlandırılacağının kararlaştırıldığını, Ankara 18. Noterliği’nin 07/10/2014 tarih ve 31834 yevmiye nolu ihtarnamesi ile kesin hesap işlemlerinin yapılarak müvekkilinin alacağı talep edilmesine rağmen cevap alınamadığını, binanın teslim edildiğini, nitekim binada mukim… Şubesi olarak 21/04/2014 tarihinde dava konusu binaya taşınma işlemlerine başladıklarını ifade ettiklerini ayrıca 29/09/2014 tarihinde Ankara Ticaret Sicil Memurluğunada adres tescillerini yaptırdıklarını, yine …. A.Ş. Adresi olarak dava konusu bina adresi olarak 26/09/2014 tarihinde Ankara Ticaret Memurluğuna tescil edildiğini, 20 nolu hakedişe göre müvekkiline 14.108.345,88 TL + KDV hakkediş çıkarıldığını, bu miktarın 459.247,42 TL + KDV’nin sözleşmenin 24. Maddesi gereği %3 kesinti olarak davalı uhdesinde tutulduğunu, bu suretle davalı tarafından 14.108.348,88 TL – 459.247,42 TL = 13.649.098,46 TL + KDV ödeme yapıldığını, sözleşmeye göre ödenmesi gereken meblağın 14.850.000,00 TL + KDV olduğunu, müvekkilinin 1.200.901,54 TL + KDV olarak 1.417.063,81 TL alacağının bulunduğunu, bu alacağın şimdilik 1.000.000,00 TL’sinin avans faizi ile birlikte talep ettiklerini, sözleşmenin 22. maddesinde fazla imalatlara ilişkin fiyat tespitinin nasıl yapılacağının belirlendiğini, davalının istekleri ve onayları doğrultusunda yapılan ve sözleşme ve eklerinde bulunmayan fazla imalat bedellerinin ödenmesi gerektiğini, müvekkilinin inşaat işlerinden dolayı 2.526.052,51 TL + KDV, elektrik işlerinden dolayı 675.594,88 TL + KDV, mekanik işlerinden dolayı 29.558,59 TL + KDV alacağı bulunduğunu, taş, stabilize ve toprak nakli dolayısıyla da 280.152.411,00 TL + KDV nakliye ödemelerinin davalıdan tahsilinin gerektiğini, artan ve azalan imalatlar dolayısıyla müvekkilinin toplam 3.511.358,39 TL + KDV alacağı bulunduğunu, 20 nolu son hakediş icmalinden de görüleceği üzere davalı tarafından artan imalatlara ilişkin olarak 1.199.901,50 TL + KDV ödeme yapıldığını, bakiye 2.311.456,89 TL + KDV olmak üzere 2.727.519,13 TL alacağı bulunduğunu, bu alacağın şimdilik 2.300.000,00 TL’nin avans faizi ile birlikte talep ettiklerini, müvekkili tarafından 17/12/2012, 20/01/2012, 09/04/2012 tarihli yazılarla toplam 91 gün süre uzatımı talep edildiğini, davalının da bu talebi uygun gördüğünü ve söz konusu süre uzatımlarının davalının mimari projeleri zamanında müvekkiline ulaştırmaması ve arazinin teknik olarak gereği gibi zemin etütlerinin yaptırılmamasından dolayı kusurları neticesinde gerçekleştiğini, müvekilinin 15/07/2013 tarhili yazı ile proje değişiklikleri, otopark ve peyzaj düzenlemeleri işlerindeki değişikler ve revize projeler, ilave değişen imalatlar neticesinde 150 gün süre uzatımı talep ettiğini, davalı tarafından 78 günlük süre uzatımı verildiğini, verilen toplam 91 + 78 = 169 günlük fiyat farkının sözleşmede belirtilen formüle göre hesaplanarak ödenmesi gerektiğini belirterek davalı yana teslim edilen 07/10/2011 tarih… Şubesi’ne ait 891.000,00 TL tutarlı … nolu süresiz ve koşulları oluştuğu halde müvekkile iade edilmeyen teminat mektubunun nakde çevrilme tehdidi altında olması sebebiyle nakde çevrilmemesi ve devredilmemesi yönünde tedbir konularak dava sonunda taraflarına iadesine karar verilmesi ile davalı elinde haksız olarak tutulan söz konusu teminat mektubu nedeniyle masraf olarak ödenen 5.262,45 TL’nin davalıdan alınarak müvekkili şirkete ödenmesine, taraflar arasındaki sözleşmeden kaynaklı kesin hesap işlemlerinin yapılmaması nedeniyle kesin hesap işlemlerinin yapılarak sözleşmeden kaynaklı alacağının tespiti ile fazlaya ilişkin tüm hakları saklı kalmak üzere şimdilik 1.000.000,00 TL kısmi alacaklarının davalıdan tahsili ile müvekkili şirkete ödenmesine, söz konusu işe ilişkin müvekkil şirketçe yapılan fazla imalatların bedellerinin hesaplanarak fazlaya ilişkin tüm hakları saklı kalmak üzere şimdilik 2.300.000,00 TL kısmi alacağın davalıdan tahsili ile müvekkil şirkete ödenmesine karar verilmesini, taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine göre fiyat farkından kaynaklı alacaklarının hesaplanarak fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik 1.000.000,00 TL kısmi alacağın davalıdan tahsili ile müvekkili şirkete ödenmesine karar verilmesini, taraflar arasındaki sözleşmeye göre söz konusu alacak kalemlerine kesin hesap işlemlerinin yapılabileceği son tarih olan 22/11/2014 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte, faize ilişkin bu talebinin kabul edilmemesi durumunda davalı yana 09/10/2015 tarihinde tebliğ edilen ve 7 gün süre verilen Ankara 18. Noterliğinin 07/10/2015 tarih ve … yevmiye numaları ihtarnamesine göre son süre olan 17/10/2015 tarihinden işleyecek ticari avans faizi ile müvekkili şirkete ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; taraflar arasında … AR-GE Binası Yapım İşi’ne ait 22/11/2011 tarihli sözleşme imzalandığını, davacıya 91 ve 78 gün süre uzatımı verilerek işin bitim tarihinin 01/10/2013 olarak tespit edildiğini, davacının birçok işi teknik şartnameye ve sözleşmeye uygun olarak yapmadığını, sahada yeterli teknik personel bulundurmadığını, alt taşeronlarla sorun yaşadığını, işi süresinde tamamlayamadığını, … yönetimi ile imzalanan protokoldeki yaptırımların meydana gelme riskine karşı ve söz konusu binaya müvekkili şirketin taşınma sürecinin bir an önce başlaması için bina geçici kabule hazır olmadığı halde yapılan imalat %80 oranında olmasına rağmen geçici kabul seviyesi olan %95’e gelecek şekilde hakkediş ödemesi yapıldığını, yapılmayan imalatların ödemelerinin kesin hesaba bırakıldığını, davacı tarafından eksik işlerin tamamlanmadığını, geçici kabul tutanağının onaylanmadığını, yarım bırakılan işlerin davacı nam ve hesabına yaptırıldığını ve yaptırılmasına devam edildiğini, müvekkilinin sözleşmeden kaynaklı cezai şartların uygulanması neticesinde kesinti yapma hakkı bulunduğunu, davacıya 21 hakkediş ödendiğini, eksik ödeme yapılmasının sebebinin cezai şart uygulaması olduğunu, ayrıca sözleşme gereği yapılan 2.250.000,00 TL tutarındaki avans ödemesinin de sözleşmedeki oran nispetinde hakkedişlerden kesilerek, avans teminat mektubunun serbest bırakıldığını, geçici kabul tutanağında toplam 31 sayfanın eksik ve kusurlu işler listesi oluşturulduğunu ve tamamlanması için 30/04/2014 tarihine kadar süre verildiğini, 30-/06/2014 tarihinde kontrol teşkilatının geçici kabul tutanağı ekinde yer alan eksik ve kusurlu işler listesini esas alarak incelemelerde bulunduğunu ve halen yapılmamış işler için tespit tutanağı düzenlendiğini, 19/06/2014 tarihli yazı ile 10 günlük sürenin dolduğunun ve ekli listedeki işlerin nam-ı hesabına yaptırılacağının belirtildiğini, 23/07/2014 tarihli yazıda geçici kabul eksikliklerinin tamamlanmadığının bir kez daha bildirildiğini, … yönetimi ile imzalanan protokol gereği binanın tamamlanarak kullanıma açılması gerektiğinden dolayı kalan işlerin müvekkili tarafından yaptırılmak ve binayı geçici kabul yapılmamış haliyle teslim almak üzere 15/08/2014 tarihinde davacı firma ve müvekkili şirketin bir kısım çalışanlarının katılımı ile toplantı yapıldığını, 16/08/2014 tarihinde kontrol teşkilatının halen yapılmamış işler için tespit tutanağı hazırladığını, davacının 29/08/2014 tarihli dilekçesi ile eksikliklerin nam-ı hesabına yapılmaması gerektiğini belirterek geçici kabul eksikliklerinin de tamamlanabilme adına 30/08/2014 tarihine kadar süre istediğini, 09/09/2014 tarihli yazı ile mekanik ve elektrik işlerinin tamamlanmaması halinde nam-ı hesabına yaptırılacağının 02/10/2014 tarihli yazı ile su sızıntılarının 10 gün içinde giderilmemesi halinde nam-ı hesabına yaptırılacağının belirtildiğini, 20/11/2014 tarihli yazı ile binanın kullanımı esnasında ortaya çıkan kusur ve eksikliklerin bildirildiğini, geçici kabul tutanağının henüz onaylanmadığını, binanı mevcut hali ile müvekkiline teslim edilmesinden sonra eksik bırakılan işlerin tamamlanmaya çalışıldığını, bu kapsamda 6 ayrı sözleşme ile ikmal işleri yaptırıldığını, hala binadaki sorunların giderilmediğini, en az 3 adet daha ikmal işleri yaptırılacağını, yaptırılan ilk üç ikmal işinden sonra grup şirketlerinin binaya taşındığını, ikmal işlerinin bundan sonra da devam ettiğini, 15/08/2014 tarihinde imzalanan toplantı tutanağının şirket adına sorumluluk ve borç doğurucu nitelikte olmayıp, iyi niyet çerçevesinde yapılan toplantıya ilişkin olduğunu, herhangi bir taahhüt içermediğini, sözleşmenin eki niteliğinde olmadığını, tutanağı imzalayan kişilerin ihale onay makamı olmadığını, toplantıdan sonra da davacı tarafından tutanakta belirtilen evrakların getirilmediğini, dolayısıyla tutanağın geçerliliğinden bahsedilemeyeceğini, sözleşmenin 24.maddesinin geçici kabul noksanları için yapılan kesinti ve iadesini düzenlediğini, yapılan %3 kesinti tutarının iadesi şartlarının oluşmadığını, davacı tarafandan noksan işlerin ikmal edilmediğini, geçici kabul onayının yapılmadığını, tüm süre uzatımlarının sözleşmenin 19.3.e maddesine göre davacının fiyat farkı talebinin reddinin gerektiğini, sözleşmenin eklerini düzenleyen sözleşmenin 6.maddesine göre davacının itiraz etmediği hakkediş raporlarını olduğu gibi kabul etmiş sayılacağını, davacı tarafından müvekkiline eser tesliminin yapılmadığını, tüm işleri yarım bıraktığını, TBK’nun 479. Maddesi gereğince muaccel hale gelmemiş tüm alacak taleplerinin reddinin gerektiğini, davacının tamamlamış olduğu tüm imalatların bedelini tahsil ettiğini ve ödemelerin hiç birinde ihtirazî kayıt bulunmadığını, 07/10/2011 tarihli teminat mektubu metninden açıkça anlaşılacağı üzere davacının edimlerinin kısmen veya tamamen yerine getirmemiş olmasının banka teminat mektubunun nakde çevrilme sebebi olduğunu, davacının doğacak masraflardan müvekkilini sorumlu tutmuş olmasının hak ve nefaset kuralları ile de bağdaşmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece; toplanan deliller ve tüm dosya kapsamından, davacı şirket ile davalı şirket arasında tanzim edilen eser sözleşmesine (alt yüklenici) istinaden eserin yapılarak teslim edilmesine rağmen kalan hakediş bedeli, fazla imalat bedeli, fiyat farkından kaynaklanan alacağın ödenmediği iddiasıyla tahsili, iade edilmeyen teminat mektubunun iadesi ve masraflarının tazmini talebiyle derdest davanın açıldığı, taraf delilleri, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre davacının sözleşme konusu eseri süresinde eksiksiz ve ayıpsız olarak yaparak teslim etmediği, geçici kabulde tespit edilen eksik ve ayıplı işlerin davacı tarafından yapılmaması nedeniyle davalı tarafından davacı namına üçüncü şahıslara yaptırıldığı, davacının yaptığı toplam iş bedellerinden davalı tarafından yapılan ödemeler teknik personel kesintisi ve gecikme cezası tenzil edildiğinde davacının davalıdan talep edebileceği bir alacağın kalmadığı, davalı tarafından davacıya 3.322.242,84 TL fazla ödeme yapıldığı bu durumda davacının dava konusu kalemlerden dolayı davalıdan talep edebileceği bir alacağının bulunmadığı, davacının edimlerini tam olarak yerine getirmediği ve davalıdan yapılan tahsilatın da yaptığı iş karşılığından fazla olduğu dikkate alınarak, teminat mektubunun iadesi koşulları da oluşmadığı gerekçesiyle, teminat mektubunun iadesi talebinin de reddine karar verilmiştir.
Davacı vekili istinaf başvurusunda; mahkemece davanın reddine dair verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, KHK’ler kapsamında kapatılan ve Hazine’ye devredilen…. Şti.’nin davacı, … A.Ş.’nin davalı olduğu Ankara 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2015/924 Esasında görüldüğünü, taraflar arasında 22/11/2011 tarihinde … AR-GE Binası Yapım İşi’ne ait sözleşme imzalandığını, sözleşme bedelinin fazla imalatlar ve fiyat farkından kaynaklı alacaklar hariç 14.850.000,00 TL + KDV olduğunu, işin sözleşme hükümlerine uygun olarak ifa edilmesine rağmen davalı … A.Ş. tarafından sözleşme hükümlerine uyulmayarak bu davanın açılmasına sebebiyet verildiğini,…. Şti.’nin 21 adet hakediş faturası olarak toplam 16.541.742,41 TL tutarında fatura tanzim ettiğini, buna karşılık davalının 16.517.756,82 TL ödeme yaptığını, davalı yana teslim edilen 07/10/2011 tarihli… Şubesi’ne ait 891.000,00 TL tutarlı … nolu süresiz teminat mektubunun nakde çevrilmemesi ve devredilmemesi yönünde tedbir konularak dava sonunda iadesine karar verilmesini, davalı elinde haksız olarak tutulan söz konusu teminat mektubu nedeniyle masraf olarak ödenen 5.262,45 TL’nin davalıdan alınarak müvekkiline ödenmesine karar verilmesi gerektiğini, 20 nolu hakedişe göre…. Şti. için 14.108.345,88 TL + KDV hakediş çıkarıldığını, bu miktarın 459.247,42 TL + KDV’sinin sözleşmenin 24. maddesi gereği %3 kesinti olarak davalı uhtesinde tutulduğunu, bu suretle davalı tarafından 14.108.345,88 TL – 459.247,42 TL = 13.649.098,46 TL + KDV ödeme yapıldığını, sözleşmeye göre ödenmesi gereken meblağın 14.850.000,00 TL + KDV olması gerektiğini, …. Şti.’nin 1.200.901,54 TL + KDV olarak 1.417.063,81 TL alacağının bulunduğunu, taraflar arasındaki sözleşmeden kaynaklı kesin hesap işlemlerinin yapılmaması nedeniyle mahkemece kesin hesap işlemlerinin yapılarak sözleşmeden kaynaklı alacağın tespiti ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik 1.000.000,00 TL, söz konusu işe ilişkin müvekkili şirketçe yapılan fazla imalat bedellerinin hesaplanarak şimdilik 2.300.000,00 TL kısmi alacağın, fiyat farkından kaynaklı alacaklarının hesaplanarak şimdilik 1.000.000,00 TL kısmi alacağın davalıdan tahsili ile müvekkili şirkete ödenmesi için dava açıldığını, Mahkemenin 15/11/2017 tarihli ara kararında; tarafların ticari defterlerini mahkemeye sunması veya inceleme yapılacak adresi, iletişim kurulacak kişilerin isim ve telefon numarasını bildirmelerinin istenmesi üzerine…. Şti. vekilinin 29/11/2017 tarihli dilekçe ile şirket çalışanı … ve Av. …isim ve adresi ile telefon numaralarını bildirdiğini, ancak 22.05.2018 tarihli bilirkişi ek raporunda davacının ticari defter ve kayıtlarına ulaşılamadığının belirtildiğini, mahkemenin 20/06/2018 tarihli celse zaptında; davacı vekilinin beyanı doğrultusunda…. Şti.’nin ticaret sicili kaydının silinerek terkin edildiği ve KHK gereği hazineye devredildiği bildirildiğinden, davanın Maliye Bakanlığı’na ihbarına karar verildiğini, ihbar üzerine müvekkili tarafça 22/05/2018 ve 15/06/2018 tarihli bilirkişi raporuna itiraz edildiğini, itiraz üzerine alınan 3. ek bilirkişi raporunda …. Şti.’nin ticari defter ve kayıtlarının bulunduğu adresin dava dosyasına sunulmadığından davalı şirket tarafından yapılan ödemelerin tespit edilemediğini ancak ek rapor kapsamında incelenen davalı şirketin ticari defterine göre, davacı şirkete ödenen 16.517.756,63 TL ve ceza tutarı 24.029,37 TL olmak üzere toplam 16.541.786,00 TL’nin davacı alacağından mahsup edilmesi gerektiğini, teknik yönden dosyada bulunan mevcut belgelerden eksik işlerin ve fazla yapılan işlerin miktarlarının tespit edilemediğinden bahisle, taraflar arasında alacak – borç miktarına ulaşılamayacağı kanaatine varıldığını, hatta sözleşme gereği yapılan işlerden dolayı hakedişler bazında alacaklı olduğu 13.219.543,16 TL’den, davalı tarafından ödenen 16.541.786,00 TL çıkınca 3.322.242,84 TL davalının ….Şti.’ne fazla ödeme yaptığı sonucuna varıldığını, bilirkişi kurulunun dava, cevaba cevap, delil dilekçelerinde yer alan iddia ve savunmaların dikkate almadığı gibi eksik inceleme ile rapor düzenlendiğini, raporun aleyhe yönelik değerlendirmelerine ve hesaplamalarına itiraz edildiğini, mahkemece talebin yasalara uygun olarak hakkaniyet gereği değerlendirilmesi gerektiğini, davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, mahkemenin yeterli araştırma ve inceleme yapmaksızın davanın reddine dair verdiği kararın usul ve yasalara aykırı olduğunu belirterek, mahkeme kararının kaldırılarak, davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin olup, mahkemece davanın reddine dair verilen karara karşı süresi içinde davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu (HMK)’nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Dairemizin 18/05/2022 tarih ve 2020/1001 Esas- 2022/544 Karar sayılı geri çevirme kararı gereğince, mahkemece eksiklikler ikmal edilerek, dosya istinaf başvurusunun esasının incelenmesi için Dairemize gönderilmiştir.
Taraflar arasında 21/12/2011 günlü … Ar-Ge Binası Yapım İşi’ni konu alan eser sözleşmesi imzalanmış olup, davacı taşeron , davalı ise yüklenicidir.
“Sözleşmenin Türü ve Bedeli” başlıklı 4.maddesi gereğince ihale dokümanında yer alan uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listelerine dayalı olarak toplam bedelin 14.850.000,00 TL götürü bedel olduğu, sözleşmenin 5.5maddesi gereğince KDV’nin ayrıca ödeneceği kararlaştırılmıştır., “Sözleşmenin Ekleri” başlıklı 6.maddesinde ise sözleşme eklerinin sayıldığı ve YİGŞ ile Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesi’nin sözleşmenin ekleri arasında açıkça belirtilmediği, aynı maddenin son paragrafında sözleşme konusu ile ilgili yürürlükteki tüm kanun, tüzük, yönetmelikler vb her türlü düzenlemelerin bu sözleşmenin ayrılmaz eki olduğu belirtilmiş olmakla birlikte taraflar arasındaki sözleşmenin 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu hükümlerine tabi olacağına ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmadığı gibi sözleşme eki İdari Şartnamenin 15.maddesinde de davalı şirketin 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu ile 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na tabi olmadığı belirtilmekle, sözleşmenin eki olduğunun kabulünün mümkün olmadığı anlaşılmıştır. Yine, sözleşmenin 10.maddesinde ise, süre ve gecikme halinde uygulanacak cezaların , 11.maddesinde ise kesin teminatın düzenlendiği ve bu kapsamda 891.000,00 TL kesin teminat miktarının verilmiş olduğu, 13.maddesinde ise sözleşme nedeni ile verilecek avans ve bu avansların mahsubunun düzenlendiği, 17.maddesinde ise teslim, muayene ve kabul işlemlerine ilişkin düzenlemelerin yapıldığı ve bunun …’un ekli Muayene ve Kabul Esasları hükümlerine göre yürütüleceği, geçici kabul ile kesin kabul arasında geçecek sürenin teminat süresi olduğu, 19.maddesinde ise mücbir sebep ile süre uzatımı verilebilecek haller ve şartların yer aldığı, 19.5 bendinde mücbir sebepler ya da …’un kusuru sonucu işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde uzatılan süre içinde ve bu süreye göre revize edilen iş programına uygun olarak yapılan iş kalemleri ya da iş grupları için fiyat farkının hangi esaslara göre verileceğinin düzenlendiği, “Sözleşme Kapsamında Yaptırılabilecek İlave İşler ve İş Eksilişi” başlıklı 22.maddesinde ise davalı tarafından ihtiyaç duyulması halinde iş miktarında %20’ye kadar artış veya eksiliş yapılacağı ve bunun sözleşmedeki fiyat ve şartlara göre değerlendirileceğinin düzenlendiği, “Geçici Kabul Noksanları İçin Yapılan Kesinti ve İadesi” başlıklı 24.maddesinde ise, geçici kabul noksanları için sözleşme bedelinin %3’üne karşılık gelen kısmının yükleniciye ödenmeyerek tutulacağı, geçici kabul onay tarihinden sonra geçici kabul noksanlıklarının tamamlanmasından sonra geçici kabul onay tarihinden sonra düzenlenecek kesin hesapla iade edileceğinin belirtildiği, sözleşmenin eki İdari Şartname’nin 28.maddesinde ise kesin teminatın ve kesin teminat iadesi şartlarının düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Taraflar arasında davaya konu sözleşmeye ilişkin ihtilafsız 21 adet hak ediş düzenlendiği ve 1, 3, 5 no’lu hak edişlerde bazı kesintilerin yapıldığı ve tarafların itirazlarının bulunmadığı ve davalı tarafça davacı yüklenici şirkete 2 kez süre uzatımı verildiği ve işin teslimi gereken tarihin 01.10.2013 olarak kararlaştırıldığı anlaşılmıştır.
Davalı kabul heyeti, yapı denetim teşkilatı ve davacı taşeronun katılımı ile 22/11/2013 tarihli geçici kabul itibar tarihi belirtilerek 11/02/2014 tarihinde geçici kabul tutanağının düzenlendiği, yapılan işin sözleşme ve eklerine uygun olduğu, geçici kabule engel teşkil edecek ayıp ve kusurların bulunmadığı belirtilmek suretiyle 31 sayfalık eksik ve kusurlu işler listesinin düzenlendiği, bu eksikliklerin ikmali için 30/04/2014 tarihine kadar davacıya süre verildiği, taraflar arasında geçici kabuldeki eksik ve ayıplı işlerin giderilmesi yönünde birden çok yazışmaların yapıldığı, yine taraflar arasında 15/08/2014 tarihinde düzenlenen toplantı tutanağında; 16/08/2014 tarihinde yüklenicinin binayı mevcut hali ile …’a teslim edeceği, 11/02/2014 tarihli geçici kabul tutanağında belirtilen eksik işlerden tamamlanmamış olan işler var ise yüklenicinin namı hesabına yaptırılmayarak kesin hesaba bırakılacağı, varsa gecikme cezalarının karşılıklı iyi niyet çerçevesinde gözden geçirileceği, yüklenicinin tüm as built projelerini ve kesin hesaba ait artan ve azalan imalatların eksik YFT’leri tam olarak idareye teslim ettiği kontrol teşkilatı ile beraber karşılıklı anlaşıldığı tarihten itibaren 1 ay içerisinde kesin hesabın yüklenici ile … tarafından sonuçlandırılacağı, yüklenicinin bahse konu dokümanları ve evrakları 25/08/2014 tarihinde idareye tam olarak teslim edeceği hususlarının kararlaştırıldığı, yapı denetim teşkilatı tarafından düzenlenen 16/08/2014 tarihinde hazırlanan kontrollük tespit tutanağında tamamlanması gereken işlerin 10 sayfa olarak düzenlendiği görülmüştür. Yine dosya kapsamı ile taraf beyan ve delillerinden davacı tarafça sözleşme dışı işlerin yapıldığı ve bu kapsamda davalı tarafça ödemelerin yapıldığı da anlaşılmıştır.
Sözleşmeye konu işe ilişkin davalı ile dava dışı iş sahibi arasında 15/09/2014 tarihinde geçici kabulün yapıldığı, mahkemesince taraflar arasındaki götürü bedel sözleşmeye dayalı ve yapılan işlere ilişkin 16/08/2014 tarihinde tutulan tutanak da dikkate alınarak, davacının sözleşme kapsamında talep edebileceği bedel, yine taraflar arasında sözleşme dışı işlerin de yapıldığı kabul edilmiş olmakla, kabul edilen ve bedeli ödenen işler dışında taraflarca dosyaya sunulan deliller ve davacının bilirkişi raporuna itirazları ve sunduğu deliller de değerlendirilmek suretiyle davacının kabul edilen ve bedeli ödenen işler dışında sözleşme dışı iş yapıp yapmadığı hususunda denetlenebilir nitelikte bilirkişi incelemesi yaptırılarak tespiti ve varsa sözleşmenin 22.maddesi dikkate alınarak bedellerinin belirlenmesi ile, yine davalı tarafça verilen süre uzatımları nedeniyle sözleşmenin 19.3 maddesi gereğince fiyat farkının verilip verilemeyeceği hususunda taraf iddia ve delilleri ve davacının itirazları ve belgeleri değerlendirilerek davacı lehine fiyat farkının hesaplanıp hesaplanamayacağının incelenerek ve düzenlenen geçici kabul tutanağı da dikkate alınarak kesin hesabın çıkarılması için konusunda uzman yeni bir bilirkişi heyeti tarafından oluşa uygun ve denetlenebilir bilirkişi raporu alınarak karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi doğru olmamıştır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının HMK’nun 353/1-a.6 maddesi gereğince kaldırılmasına, davanın Dairemiz kararına uygun şekilde yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne,
2-Ankara 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 11/09/2019 tarih ve 2015/924 Esas- 2019/568 Karar sayılı kararının HMK’nun 353/1-a.6 maddesi gereğince kaldırılmasına,
3-Dairemiz kararına uygun şekilde davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
4-Davacı harçtan muaf olduğundan bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-İstinaf talep eden davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 6100 Sayılı HMK’nun 353/1-a maddesi gereğince KESİN olmak üzere 20/01/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
Başkan
e-imzalıdır
Üye
e-imzalıdır
Üye
e-imzalıdır
Katip
e-imzalıdır
e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır