Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 27. HUKUK DAİRESİ
Esas No: 2022/1046 – Karar No:2023/316
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
27. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/1046
KARAR NO : 2023/316

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 23/10/2019
NUMARASI : 2016/624 E-2019/1069 K

DAVACI-KARŞI DAVALI :
VEKİLİ :
DAVALILAR-KARŞI
DAVACILAR :
VEKİLİ :
DAVANIN KONUSU : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 16/03/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 14/04/2023
Davacı- karşı davalı vekili tarafından davalılar- karşı davacılar aleyhine açılan alacak davasında mahkemece asıl ve karşı davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı süresi içinde taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili; müvekkili şirket ile davalıların oluşturdukları “…” ortak girişimi arasında 01/06/2012 tarihinde … Çevre Yolu inşaatı kapsamındaki … Tüneli Çıkışı ile Öceli Tüneli Girişi Sağ ve Sol Tünelleri yapım işinin “Tünel Kazı ve Beton İşleri”nin yapılması hususunda alt yüklenici sözleşmesi düzenlendiğini, ihale konusu işin zemin keşfinin davalılar tarafından verildiğini, davacının da bu keşif bilgilerine göre yapılacak işlerin fiyatlandırmasını yaparak birim fiyat esasına göre teklifini verdiğini, sözleşmenin de buna göre yapıldığını, 04/06/2012 tarihinde yer teslimi yapılarak işe başlanıldığını, ancak işte ilerlendikçe davalılar tarafından davacıya verilen zemin keşfinin tamamen yanlış olduğunun anlaşıldığını, davalıların verdiği zemin keşfine göre kazı yapılacak yerin zemin yapısının önemli bir kısmının A-2 sınıfı ve B-l sınıfı olarak gözükmesine karşın, böyle bir zemin yapısının olmadığını, yine B-2 sınıfı ve B-3 sınıfı kazı yapılacağı öngörülen yerin miktarının ise sözleşmede yazılı olanın çok altında olduğunu, ayrıca ciddi miktarlarda sözleşmede yazılı olmayan C-2 sınıf ve C-3 sınıfı zemin yapısının olduğunu, tünel kazısı işinde; kârlılık, kazı-destek kolaylığı ve emniyeti sıralamasının; Al, A2, Bl, B2, B3, Cl, C2, C3, C4, C5 şeklinde olduğunu, davalının verdiği zemin keşfinin yanlışlığının doğurduğu sonuçlar ve bununla bağlantılı olarak davacı şirketin uğradığı zararlar olduğunu, davacıya verilen zemin keşfinde bulunmayan, dolayısıyla imzalanan sözleşmede de sözleşme konusu yapılmayan ve birim fiyatı belirlenmemiş olan, buna karşın sahada işin yapılması esnasında çıkan ve davalıların talimatı üzerine yapılan işler olduğunu, bu işler dolayısıyla davalıların, davacıya gerçek (olması gereken) birim fiyatın altında bir ödeme yaptığını, davacının bundan dolayı alacakları bulunduğunu,
C2 Sınıfı Kazıdan Doğan Alacaklar: Sözleşme eki keşif listesinde bu kalemin bulunmadığını, bunun doğal sonucu olarak da sözleşme eki birim fiyat listesinde bu kalem için verilmiş bir teklif/anlaşılmış bir fiyatın da bulunmadığını, ancak imalat aşamasında davalıların istemesi/talimatı üzerine 89.368,53 m³ C2 sınıfı kazı yapıldığını, davalıların bu işe, işin yapımı sürecinde 56,60 TL/ m³ geçici bir fiyat uyguladığını şirketin bilgisi/rızası dışında kesin fiyatı da tek başına 56,60 TL/ m³olarak belirlediğini ve bunu dayattığını, bu fiyatın davacı şirket açısından hiçbir bağlayıcılığı olmadığını, davacı şirketin bu konu ile ilgili yaptığı analiz ile birlikte birim fiyat teklifini 27/11/2012 tarih ve 2010/PRJ/011 sayılı yazı ekinde ve birim fiyat analizini, 28/12/2012 tarih 2012/PRJ/014 sayılı yazı ile de birim fiyatını davalılara ilettiğini, C2 kazı klası işlerinin 2012 tarihi itibariyle birim fiyatının 70,85 TL/ m³ olduğunu, C2 kazı klası işlerinin toplam fiyatının: 70,85 TL/ m³ x89.368,53 m³=6.331.760,35 TL olduğunu, davalılar tarafından yapılan ödeme tutarının ise 5.058.258,79 TL olduğunu, davacının buradan kaynaklanan fark alacak tutarının ise 1.273.501,55 TL+ fiyat farkı + KDV olduğunu, fazlaya ilişkin talep ve tahsil hakkı saklı tutularak şimdilik bu alacak kaleminden 10.000,00 TL’sinin ödenmesini talep ettiklerini,
C3 Sınıfı Kazıdan Doğan Alacaklar: Sözleşme eki keşif listesinde bu kalemin bulunmadığını, dolayısıyla sözleşme eki birim fiyat listesinde bu kalem için verilmiş bir teklif/anlaşılmış bir fiyatın da bulunmadığını, ancak imalat aşamasında davalıların istemi/talimatı üzerine 76.849,41 m³ C3 sınıfı kazı yapıldığını, davalıların, işin yapımı sürecinde 74,30 TL/ m³ olarak geçici bir fiyat uyguladığını, yapım sürecinde bir türlü kesin fiyatı belirlemeyen davalıların işin sonunda davacının bilgisi/rızası dışında kesin fiyatı da 56,60 TL/ m³ olarak tek başına belirlediğini, tek taraflı olarak belirlenen bu fiyatın davacı açısından bir bağlayıcılığı olmadığını, davacının bu konu ile ilgili yaptığı analiz ile birlikte birim fiyat teklifini 27/11/2012 tarih ve 2012/PRJ/011 sayılı yazı ekinde, birim fiyat analizini, 28/12/2012 tarih 2012/PRJ/014 sayılı yazı ile de birim fiyatını davalılara ilettiğini, C3 kazı klası işlerin 2012 tarihi itibariyle birim fiyatının 88,57 TL/ m³ olduğunu, C3 kazı klası işlerinin toplam fiyatının 88,57 TL/ m³ x76.849,41 m³=6.806.552,24 TL olduğunu, davalılar tarafından C3 kazı klası için 56,60 TL/ m³ birim fiyat üzerinden hesaplamayla (fiyat farkı hariç) yapılan ödeme tutarının 4.349.676,60 TL olduğunu, davacının buradan kaynaklanan fark alacak tutarının ise 2.456.875,64 TL + fiyat farkı + KDV olduğunu, fazlaya ilişkin talep ve tahsil hakkı saklı tutularak şimdilik bu alacak kaleminden 10.000,00 TL’sinin ödenmesini talep ettiklerini,
Tünelde … Tipi Kaya Bulonu Tesis Edilmesi İmalatından Doğan Alacaklar: Sözleşme eki keşif listesinde bu imalat kaleminin bulunmadığını, bunun doğal sonucu olarak da sözleşme eki birim fiyat listesinde bu kalem için verilmiş/anlaşılmış bir fiyatın da olmadığını, ancak imalat aşamasında davalıların istemi/talimatı üzerine 244.551 mt imalat yapıldığını, davalıların bu imalat için de kendilerine göre belirledikleri ve buna da tenzilat uyguladıkları bir birim fiyattan ödeme yaptıklarını, neye göre belirlendiği, nasıl ve niçin tenzilat uygulandığı anlaşılmayan ve davalılarca tek taraflı olarak belirlenen bu fiyatın davacı açısından bağlayıcılığı olmadığını, bu imalata konu olan tüm işçilik, malzeme, makine giderleri davacı şirkete ait olduğundan davalılar tarafından herhangi bir tenzilat uygulanmadan, müteahhitlik kârı da eklenerek davacıya ödenmesi gerektiğini, bu fiyat tespit edilirken davalılar ile idare arasında imzalanan yapım işleri sözleşmesinin 22.maddesinin “ç” bendine göre hesaplama yapılması gerektiğini, imalat aşamasında uygulanan geçici fiyatlar ve davacıya kabul ettirilmek istenen kalıcı fiyatların davalılar tarafından aşağıdaki gibi oluşturulduğunu, davacının bu konu ile ilgili yaptığı analiz ile birlikte birim fiyatını 28/12/2012 tarih 2012/PRJ/014 sayılı yazı ile davalılara ilettiğini, tünelde … tipi kaya bulonu tesis edilmesi imalatının 2012 tarihi itibarıyla birim fiyatının 47,25 TL/mt olduğunu, tünelde bulon tesis edilmesi imalatının toplam fiyatının: 47,25 TL/mt x 44,551 mt = 1.555.034,75 TL olduğunu, davalılar tarafından tünelde … tipi kaya bulonu tesis edilmesi imalatı için kademeli TL/ mt birim fiyat üzerinden hesaplamayla (fiyat farkı hariç) yapılan ödeme tutarının ise 7.949.020,63 TL olduğunu, davacı şirketin buradan kaynaklanan fark alacak tutarının 3.606.014,14 TL+fiyat farkı+KDV olduğunu, fazlaya ilişkin talep ve tahsil hakları saklı tutularak şimdilik bu alacak kaleminden 10.000,00 TL’sinin ödenmesini talep ettiklerini,
OÇY/YBF.27-6.PJ 3″ Dış Çapında 6 mt Uzunluğunda Enjeksiyonlu Süren İmalatından Doğan Alacaklar: Sözleşme eki keşif listesinde bu kalemin bulunmadığını, bunun doğal sonucu olarak da sözleşme eki birim fiyat listesinde bu kalem için verilmiş bir teklif/anlaşılmış bir fiyatın da olmadığını, ancak imalat aşamasında davalıların istemi/talimatı üzerine 78.846 mt imalat yapıldığını, davalıların bu imalat için de davacıyı bilgilendirmeden, kendine göre belirlediği bir birim fiyattan ödeme yaptığını, uygulama aşamasında bu iş kalemi için 63,12 TL/mt geçici birim fiyat uygulandığını, ancak işin sonunda davalılar tarafından tek taraflı olarak 89,83 TL/mt kalıcı birim fiyat üzerinden hesaplama yapıldığını, tek taraflı olarak belirlenen bu fiyatın davacı açısından hiçbir bağlayıcılığının bulunmadığını, davacının bu konu ile ilgili yaptığı analiz ile birlikte birim fiyat teklifini 27/11/2012 tarih ve 2012/PRJ/011 sayılı yazı ekinde birim fiyat analizini, 28/12/2012 tarih ve 2012/PRJ/014 sayılı yazı ile de birim fiyatları davalılara ilettiğini, 3 inç dış çapında 6 mt uzunluğunda enjeksiyonlu süren imalatının 2012 tarihi itibarıyla birim fiyatının 125,33 TL/mt olduğunu, 3 inç dış çapında 6 mt uzunluğunda enjeksiyonlu süren imalatının toplam fiyatının: 125,33 TL/mt x 78.846 mt= 9.881.769,18 TL olduğunu, davalılar tarafından 3 inç dış çapında 6 mt uzunluğunda enjeksiyonlu süren imalatı için 89,83 TL/mt birim fiyat üzerinden hesaplamayla (fiyat farkı hariç) yapılan ödeme tutarının 7.082.736,17 TL olduğunu, davacının buradan kaynaklanan fark alacak tutarının 2.799.033,00 TL + fiyat farkı + KDV olduğunu, fazlaya ilişkin talep ve tahsil hakları saklı tutularak şimdilik bu alacak kaleminden 10.000,00 TL’sinin ödenmesini talep ettiklerini,
… Borulu Delme Sistemi İmalatından Doğan Alacaklar: Sözleşme eki keşif listesinde bu imalat kaleminin bulunmadığını, bunun doğal sonucu olarak da sözleşme eki birim fiyat listesinde bu kalem için verilmiş bir teklif/anlaşılmış bir fiyatın da olmadığını, ancak imalat aşamasında davalıların istemi/talimatı üzerine …/VBF.34.PJ … borulu delme sistemi ile 3 inç dış çapında çelik boru ile şemsiye kover (umbrella arch) imalatının yapıldığını, yapılan imalat miktarının 4.053 mt olduğunu, davalıların bu imalat için de kendilerine göre belirledikleri ve buna da tenzilat uyguladıkları bir birim fiyattan ödeme yaptıklarını, neye göre belirlendiği, nasıl ve niçin tenzilat uygulandığı anlaşılamayan ve davalılarca tek taraflı olarak belirlenen bu fiyatın davacı şirket açısından hiçbir bağlayıcılığının bulunmadığını, bu imalata konu tüm işçilik, malzeme, makine davacı şirkete ait olduğundan ve bu işin arazide yapılan ölçümler sonucunda belirlenen bir fiyatı olduğundan, davalılar tarafından bu iş bedelinin herhangi bir tenzilat uygulanmadan, müteahhitlik kârı da eklenerek ödenmesi gerektiğini, bu fiyat tespit edilirken davalılar ile idare arasında imzalanan yapım işleri sözleşmesinin 22.maddesinin “ç” bendine göre hesaplama yapılması gerektiğini, … borulu delme sistemi imalatının 2013 tarihi itibarıyla birim fiyatının 356,20 TL/ mt olduğunu, … borulu delme sistemi imalatının toplam fiyatının 356,20 TL x 4.053 mt = 1.443.678,60 TL olacağını, davalılar tarafından bu imalat kalemi için 178,53 TL/mt fiyat üzerinden hesaplama yapıldığını, fiyat farkı hariç yapılan ödemenin 723.522,76 TL olduğunu, davacının buradan kaynaklanan fark alacak tutarının 720.155,84 TL + fiyat farkı + KDV olduğunu, fazlaya ilişkin talep ve tahsil hakları saklı tutularak şimdilik bu alacak kaleminden 10.000,00 TL’sinin ödenmesini talep ettiklerini,
PG-… Bulon ve 2 İnç, 3 İnç Boru Süren İmalatlarında Torba Çimento Bedellerinin Ödenmesi Talebi/Bu İşten Doğan Alacaklar: geçici kabul işlemi yapılan … Çevre Yolu İnşaatı işinde yeni birim fiyatı oluşturulan PG-… bulon ile 2 inç, 3 inç boru süren imalatlarında enjeksiyon amaçlı torba çimento bedelinin birim fiyatlara göre ayrıca davacı şirkete ödeneceğinin 10/12/2013 tarihli mail ile iletildiğini, bu talimata istinaden söz konusu imalatların 04/04/2015 tarihine kadar bu şekilde gerçekleştirildiğini, 04/04/2015 tarihli mail ile de davacının bu tarihten itibaren bahsi geçen imalatlarda kuyu hacmi kadar çimentonun ödeneceği ve fazlasının ödenmeyeceğinin bildirildiğini, bu tarihten itibaren de imalatların bu doğrultuda yapıldığını, imalatta kullanılan torba çimento miktarlarının her ay düzenli olarak davalılara iletildiğini, davacının davalılardan gönderilen tablolarda da belirtilen çimento (torba) bedeli olan 500.963,94 TL+KDV alacağı bulunduğunu, fazlaya ilişkin talep ve tahsil hakları saklı tutularak şimdilik bu alacak kaleminden 10.000,00 TL’sinin ödenmesini talep ettiklerini,
C2 ve C3 Kazı Klaslarında Aynaya Atılan Emniyet Püskürtme Betonlarından Doğan Alacaklar: Projelerde gösterilen 10 cm püskürtme beton imalatının (emniyet amaçlı aynaya atılan) davacı şirket tarafından titizlikle uygulandığını, … birim fiyat tarifleri kitabının ilgili maddesinde ve genel uygulamasında projede işlenmiş olan geçici iksaların ödendiğini, ancak püskürtme beton kesintisi yapılırken 10 cm kalınlığa göre yapılması gereken hesaplamaların 7,5 cm olarak hesaplandığını ve ödemelerin buna göre yapıldığını, ayrıca davalılar tarafından verilen beton kesintisi yapılırken de 7,5 cm’nin baz alındığını ve her aynada 2,5 cm fazla kesinti yapıldığını, bunun sonucunda 278.092,87 TL+KDV tutarında bir kesinti ortaya çıktığını, bu haksız kesintinin de davacıya iade ve ödenmesi gerektiğini, fazlaya ilişkin talep ve tahsil hakları saklı tutularak şimdilik bu alacak kaleminden 10.000,00 TL’sinin ödenmesini talep ettiklerini,
Tünelde Donatılı Nihai Beton Kaplama Yapılmasından Doğan Alacaklar: tünel kazı klaslarının keşfinde öngörülenin aksine, zemin sınıflarının zayıf zemin olarak nitelendirilen C2-C3 klaslarını da içermesi sonucunda tünel nihai beton kaplamasının donatılı yapılması gerektiğini ve uygulamanın da bu şekilde yapıldığını, sözleşme eki keşif listesinde bu kalemin birim fiyatı bulunmadığından, davacı tarafından yeni birim fiyat talebi yapıldığını, tünelde donatılı beton yapılması ile donatısız beton yapılması arasında; uygulama süresi, uygulama zorluğu, kalıp montaj zorluğu gibi birçok farklılık olduğunu, bu nedenle, donatılı betonun, donatısız beton fiyatından yaptırılarak davacının zarara uğratıldığını, tünelde demirsiz nihai beton kaplama yapılması imalatında ayda ortalama 180 metre imalat yapılırken, demirli nihai beton kaplaması işinde donatı montajı nedeniyle aylık ortalama imalatın 120 metre olduğunu, çelik kalıpla yapılan bu seri imalatta demirli ve demirsiz nihai beton kaplama farkından dolayı %33 verim düşüklüğü yaşandığını, demirli ve demirsiz nihai beton kaplama işinde yaklaşık olarak maliyetin 1/3’ünün işçilik, geriye kalan kısmının ise makine ve malzeme olduğunu, demirli nihai beton kaplama yapılması işinde de nervürlü demir yapılması işçiliğinin ayrıca ilgili pozdan ödendiğini, tünelde demirli nihai beton kaplama yapılması işinde yeni birim fiyat oluşturulurken, demirsiz imalata göre işçilikteki bu verim düşüklüğünün karşılığı olarak 0,22 (0,66×1/3) katsayısı ile artırılarak uygulanması gerektiğini, … ve Öceli Tünellerinde toplamda 13.537 m³ demirli nihai beton kaplama yapıldığını, buna göre, davacıya ilave olarak ödenmesi gereken tutarın 13.537 x 0,22 x 77,28=230.150,66 TL + KDV + fiyat farkı olması gerektiğini, fazlaya ilişkin talep ve tahsil hakları saklı tutularak şimdilik bu alacak kaleminden 10.000,00 TL’sinin ödenmesini talep ettiklerini,
Deformasyon Bölgelerindeki İlave Desteklemelerden Doğan Alacaklar: … Tüneli çıkış sol tüpte Km:25+973-25+956,35 arasında B2 klasında kazı yapılmasının davalılar ve … tarafından uygun görüldüğünü, kazı ve desteklemenin de bu şekilde yapıldığını, tünelin bu kısmında (desteklemenin yetersiz kalmasından dolayı) deformasyon oluştuğunu ve bunun neticesinde davalılar tarafından verilen talimatla bu bölgede B3 desteklemesinin yapıldığını, ilerleyen zamanlarda B3 destekleme sınıfının da bu bölgede yetersiz kaldığını ve yeniden iki üst sınıf olan C2 destekleme sistemi ile destekleme yapılarak, bu bölgede stabilizasyonun sağlanabildiğini, ancak C2 kaya sınıfından önce yapılan ve deformasyon neticesinde taranarak sökülen işlemlerin ödemesinin yapılmadığını, netice olarak bu bölgede B3 kaya destek sistemi olarak yapılan imalatların ve tarama işlemlerinin ödenmesi gerektiğini, alt yüklenici olarak davacı şirketin, kazı sınıfının destek sisteminin belirlenmesinde belirleyiciliği olmaması nedeniyle, bu konudaki kusurun davalılara ait olduğunu, davacının bütün şartları yerine getirdiğini, hatalı destekleme kararının davalılara ait olduğunu, dolayısıyla buradan doğan tüm sorumluluğun da davalılara ait olduğunu, davacı şirketin buradan kaynaklanan fark alacak tutarının 40.783,37 TL+fıyat farkı+KDV olduğunu, fazlaya ilişkin talep ve tahsil hakları saklı tutularak şimdilik bu alacak kaleminden 10.000,00 TL’sinin ödenmesini talep ettiklerini,
Revize Birim Fiyat Uygulanmaması Gerektiği Halde Bu Yönde Yapılan Uygulama Nedeniyle Doğan Alacaklar: davalılar ile davacı arasındaki sözleşmede, revize fiyat uygulanacağına, yani fiyattan indirim yapılacağına/yapılabileceğine ilişkin hiçbir hüküm bulunmadığını, davalıların, alt yüklenici sözleşmesine aykırı olarak … ile arasındaki ana sözleşmeyi gerekçe göstererek revize birim fiyat uygulaması yaptığını, davacı ile davalılar arasındaki sözleşme birim fiyat esasına göre yapılmış bir sözleşme olduğundan ve sözleşmede hiçbir şekilde revize fiyat uygulanacağına ilişkin bir hüküm olmadığından, davalıların bu uygulamasının sözleşme hükümlerine açık aykırılık teşkil ettiğini, bu nedenlerle davacı şirketten revize fiyat farkı adı altında kesilen 618.553,45 TL+KDV’nin davacıya geri ödenmesi/iadesi gerektiğini, fazlaya ilişkin talep ve tahsil hakları saklı tutularak şimdilik bu alacak kaleminden 10.000,00 TL’sinin ödenmesini talep ettiklerini,
Fiyat Farkından Kaynaklanan Alacak Tutarı: Davacı şirketin davalılardan, 6. hakedişten 42. hakedişe kadar olan (6 ve 42 dahil) toplam 37 hakedişe ilişkin 587.642,00 TL fiyat farkı alacağı bulunduğunu, fazlaya ilişkin talep ve tahsil hakları saklı tutularak şimdilik bu alacak kaleminden 10.000,00 TL’sinin ödenmesini talep ettiklerini, davacı tarafından Beyoğlu 37.Noterliğinin 08/06/2016 tarih ve …yevmiye sayılı ihtarnamesi ile talepte bulunulduğunu, davalıların ise cevabi ihtarname ile davacıyı borçlu çıkarttıklarını, haklı taleplerinin ödenmeyeceğinin bildirildiğini belirterek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 110.000,00 TL kısmi alacağın, her bir alacak kaleminin ödenmesi gereken tarihten (işin yapıldığı tarih) itibaren hesaplanacak ticari avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsil edilerek davacıya ödenmesini talep etmiştir.
Davalılar- karşı davacılar vekili; davacının dava dilekçesinde ileri sürdüğü iddiaların taraflar arasında imzalanan sözleşmeye ve sözleşme eki olarak kabul edilen Ana Sözleşme ile Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümlerine aykırı olduğunu, dilekçenin “Olaylar ve Taraflar Arasındaki Sözleşme İlişkisi” başlıklı bölümünde özet olarak; davalıların kurduğu Ortak Girişimin, … (…) ile imzaladığı 07/02/2012 tarihli sözleşme (Ana Sözleşme) kapsamında; … Çevre Yolu (Km: 21+000 – 40+114.544 kesiminin) yapımı işini üstlendiğini, davalıların taahhüdü altındaki … Çevre Yolu yapım işi kapsamındaki “… Tüneli Çıkışı ile Öceli Tüneli Girişi Sağ ve Sol Tünelleri Yapımı” işinin de davalılar ile davacı arasında imzalanan 01/06/2012 tarihli alt yüklenicilik sözleşmesi (Sözleşme) kapsamında davacı tarafından üstlenildiğini, bilahare işin yapımına başlandığını, 24/12/2015 tarihinde yapılan geçici kabulde tespit edilen eksikliklerin giderilmesi için davacıya 15/02/2016 tarihine kadar süre verildiğini, ancak 27/06/2016 tarihinde yerinde yapılan incelemede geçici kabulde tespit edilen eksikliklerin birçoğunun giderilmediğinin tespit edildiğini, davacı ile davalılar arasında imzalanan sözleşmede, gerek davalılar ile İdare arasında imzalanan Ana Sözleşme ve gerek Yapım İşleri Genel Şartnamesinin (YİGŞ), sözleşmenin eki olarak kabul edildiğini, YİGŞ’nin, gerek HMK’nun 193.maddesi, gerek Yüksek Yargıtay’ın yerleşik kabul ve uygulamasına göre delil sözleşmesi niteliğinde olduğunu, tarafları ve mahkemeleri bağlayacağını, dolayısıyla mahkemelerce kendiliğinden gözetilmesi gerekeceğini, sözleşmenin eki olarak kabul edilen YİGŞ’nin “Geçici Hakediş Raporları” başlığını taşıyan 40.maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde; “Yüklenicinin geçici hakedişlere itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler olduğunu ve dayandığı gerekçeleri idareye vereceği ve bir örneğini de hakediş raporuna ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunu “idareye verilen tarihli dilekçemde yazılı ihtirazi kayıtla ” cümlesini yazarak imzalaması gerekir. Eğer yüklenicinin, hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir itirazı olursa, hakedişin kendisine gönderildiği tarihten başlamak üzere en çok onbeş gün içinde bu itirazını dilekçe ile idareye bildirmek zorundadır. Yüklenici itirazlarını bu şekilde bildirmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılır” hükmünün bulunduğunu, YİGŞ’nin yukarıda verilen hükmü nedeniyle davacı yüklenicinin sözleşme kapsamında yaptığı iş ve imalatlarla ilgili sonradan bir talepte bulunabilmesi için YİGŞ’nin 39.maddesine göre hakediş raporlarını “idareye verilen ….tarihli dilekçemde yazılı ihtirazi kayıtla” cümlesini yazarak imzalamış olmasının şart olduğunu, itirazlarını bu şekilde bildirmediği takdirde yüklenicinin hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılacağının YİGŞ’nin amir hükmü olduğunu, Yargıtay 15.Hukuk Dairesi’nin, YİGŞ’nin 40.maddesinde yer alan bu ifadeyi ihtirazi kayıtta noktası noktasına aynen aradığını, benzer ifadeleri dahi geçersiz kabul ettiğini, somut olayda davacının, imzaladığı sözleşme ve ek sözleşmeler kapsamında (kesin hakedişe giren imalatlar dahil) toplam 66.088.663,42 TL tutarında iş yaptığını, bu iş ve imalatlar için 42 adet ara hakediş düzenlendiğini, davacının, düzenlenen bu 42 adet hakedişten hiçbirisine sözleşme eki YİGŞ’nin 40.maddesi hükmüne göre yapılmış bir itirazı olmadığını, davacının yaptığı iş ve imalatların miktarına (metrajlara) ilişkin taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmadığından yerleşik Yargıtay uygulaması da gözetilerek YİGŞ’nin 40.maddesinde öngörülen usulüne uygun şekilde ara hakedişlere itiraz etmeyen davacının sonradan ileri sürdüğü tüm taleplerinin reddi gerekeceğini, davacının iki ana başlık altında özetlediği zarar iddiası ile ilgili olarak taraflar arasındaki uyuşmazlığa uygulanacak sözleşme hükümlerini ayrıca sunduklarını; zemin keşfinin yanlış olduğu, doğru zemin keşfi verilmiş olması halinde teklif birim fiyatların da buna göre değişeceği ve daha yüksek fiyat teklifi verileceği iddiasına yönelik olarak, taraflar arasında imzalanan sözleşme ve ekleri hükümleri karşısında davacının bu talebine itibar edilmesinin mümkün olmadığını, zira davacının imzaladığı 01/06/2012 tarihli sözleşmenin 4.maddesinde “Teklifin Yeterliliği” başlığı altında; “Alt Yüklenici sözleşme ve sözleşme dokümanları ile işe ilişkin tüm ilgili ve yeterli dokümanları tam olarak okumuş, anlamış, işyerini ve çevresini, ulaşım, yerleşim, fiziksel gerçekleri, zeminin yapısını, iklim koşullarını incelemiş ve sözleşme, sözleşme dokümanları ve işe ve genel olarak teklife etki edebilecek her türlü risk ihtimal ve koşulla ilgili olarak her türlü değerlendirmeyi yaparak sözleşmeyi imzalamıştır” düzenlemesinin bulunduğunu, dolayısıyla davacının sözleşmeyi imzaladığı zaman “zemin sınıfında bir değişim olabileceğini, sözleşmede birim fiyatı belirlenmiş işler dışında farklı sınıfta kazı yapılması gerekebileceğini, teknik nedenlerle bu tip revizyonların her zaman yapılabileceğini” bilerek ve teklife etki edecek tüm bu unsurları başlangıçta değerlendirerek sözleşmeyi imzaladığını, bu tür projelerde başlangıçta yapılan etütlere bağlı olarak tahmini jeolojik sınıflamalar belirlenmekle birlikte, işin tatbiki sırasında gerçek ve somut zemin şartlarının görülmesi ile projelerde bir takım revizyonlara gidilmesinin teknik zorunluluklardan kaynaklandığının açık olduğunu, bu nedenle işin doğası gereği ortaya çıkan bir durum karşısında yanlış zemin keşfinden bahsedilmesinin mümkün olmadığını, Ana Sözleşmenin 34.maddesinde “inşaat ile ilgili proje ve gerekli tüm dokümanların yükleniciye idarece verileceğinin” düzenlendiğini, dolayısıyla yanlış olduğu iddia edilen zemin keşfinin davalılara da idarece verilmiş olup, davacının da tıpkı davalılar gibi idarece verilen bu projeler ile bağlı olduğunu, yine sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası niteliğindeki “Tünel Teknik ve Özel Şartlarının”, “Alt Yüklenicinin Sorumluluğu” başlıklı 2.maddesinde; “Projelerde gösterilmeyen sonradan karşılaşılan aşırı deformasyon, zayıf zemin, su patlaması, boşalması nedenlerinden dolayı yapılacak proje değişikliklerinin idare tarafından onaylanmasının ardından yapılması sorumluluğunun alt yükleniciye ait olduğu” hususunun kararlaştırıldığını, sözleşme ve eklerinde yer alan bu hükümlerin birlikte değerlendirilmesi sonucunda davacının bu iddiasının haklı ve kabul edilebilir yönünün olmadığını, zemin keşfinde olmamasına karşın sahada işin yapılması esnasında çıkan işlerle ilgili alacak iddiasına yönelik olarak; taraflar arasında imzalanan sözleşme ve ekleri hükümleri karşısında davacının bu talebine de itibar edilmesinin mümkün olmadığını, sözleşmenin; 2.maddesinde, yeni birim fiyat yapılması gerektiğinde “Teklif, Özel, İdari ve Teknik Şartname” şartlarının uygulanacağının, 3. maddesinin beşinci fıkrasında, sözleşme teklif birim fiyatının, sözleşme ekinde yer alan birim fiyat teklif cetvelindeki iş kalemlerinin karşılarında yazılı olan ve davacı alt yüklenicinin verdiği teklif birim fiyatları olduğu, “Sözleşme Bedeli ve Ödemeler” başlıklı 5.maddesinde, sözleşmenin uygulanması sırasında keşif ve sözleşmede öngörülmemiş olan iş artışı veya eksilişi zorunlu hale gelirse, davacı alt yüklenicinin bu değişiklikleri sözleşme ve eklerindeki hükümler çerçevesinde yapmak zorunda olduğu, “Değişiklikler, İş Miktarının Artması veya Eksilmesi ve Fiyat Farkı Ödenmesi” başlıklı 21.maddesinde, davalının sözleşme konusu işlerde veya bunların herhangi bir kısmında gerekli gördüğü herhangi bir biçim nitelik ve nicelik değişikliğini yapabileceği, bu amaçla gerekli gördüğü diğer bir nedene dayalı olarak davacı alt yükleniciden sözleşmede yer alan herhangi bir işin miktarını artırmak veya azaltmak, herhangi bir işin özelliğini veya cinsini değiştirmek, işin tamamlanması için gerekli görülen herhangi bir ek işi yaptırmak hakkına sahip olduğu, davacı alt yüklenicinin de bu tür değişiklik taleplerini sözleşme ve şartnamedeki hükümler doğrultusunda yerine getirmekle yükümlü olduğu, bu değişikliklerin hiçbirinin sözleşmenin ihlali anlamına gelmediği gibi, davacı alt yükleniciye herhangi bir nam altında hiçbir hak vermeyeceği, 21. maddesinin ikinci fıkrasında, yeni birim fiyat yapılacak işlerde uygulama karşılığında sözleşmedeki birim fiyatlar haricinde ileride ortaya çıkabilecek işler için davalının idare ile imzaladığı Ana Sözleşmenin 29.maddesi hükümlerine göre yeni birim fiyatın yapılacağı ve Ana Sözleşme tenzilatının bu ve bu gibi fiyatlara da uygulanacağı, yeni birim fiyatlara da Ana Sözleşme’nin 48.maddesine göre fiyat farkı hesaplanacağı, 29. maddesinin birinci fıkrasında, sözleşme ve eklerinde birim fiyatı bulunmayan yeni iş kalemlerinin bedelinin Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22. maddesine göre hesaplanacağının hüküm altına alındığını, ayrıca; sözleşmenin eki olan, “Sözleşme ve Şartları” başlıklı belgenin 20.maddesinde; fiyat farklarının %70’inin alt yükleniciye ödeneceği, 23.maddesinde ise yeni tespit edilecek birim fiyatların birimi, ölçüsü ve birim fiyatlarına dahil ve hariç olan iş kalemlerinin tespitinde davalının birim fiyat tariflerinden yararlanılacağı, Ana Sözleşmenin 14.maddesinde, sözleşmenin yürütülmesi sırasında fiyat farkının ne şekilde hesaplanacağının düzenlendiğini, zikredilen sözleşme ve eklerinde yer alan düzenlemelere bir bütün olarak bakıldığında, taraflarca imzalanan sözleşme kapsamında yer alan ya da sonradan sözleşme kapsamına dahil edilen işlerin yapımı ile ilgili fiyat tespitlerinin nasıl yapılacağının açık ve net olarak kararlaştırıldığını, YİGŞ’nin, davacı ile davalılar arasında imzalanan sözleşmenin de eki olduğundan davacı tarafından yapılan bu imalatların bedellerinin şartnamenin bu hükmüne uyularak yapıldığını, sözleşme eki YİGŞ’nin 40.maddesinde yer alan “Yüklenicinin yaptığı işler ile ihzarattan doğan alacakları, metrajlara göre hesaplanarak sözleşme hükümleri uyarınca kesin ödeme niteliğinde olmamak ve kazanılmış hak sayılmamak üzere geçici hakediş raporları ile ödenir” düzenlemesi uyarınca ara hakedişlerle davacıya fazladan ödenen tutarların kesin hesapta nazara alındığını, davacı tarafından talep edilen alacak kalemleriyle ilgili olarak;
C2 ve C3 Sınıfı Kazı: Söz konusu imalatlar için yeni birim fiyatların sözleşme eki YİGŞ’nin 22. maddesinde belirtilen hesap yöntem ve sıralamasına göre yapıldığını, nitekim davacı alt yükleniciye ödenecek C2 ve C3 kazı fiyatlarının da YİGŞ’nin 22.maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendine göre davacı alt yüklenicinin verdiği kazı fiyatlarının yüklenici fiyatlarına ortalama tenzilat oranı belirlenerek ve bu oran yüklenicinin onaylı C2 ve C3 fiyatlarına uygulanarak bulunduğunu, ancak C3 kazı bedelinin, bir örneği ekli idare yazısı gereğince, C2 bedeli üzerinden ödendiğinden, davacıya da aynı fiyattan ödeme yapıldığını, C2 sınıfı kazı işi için YİGŞ’nin 22. maddesinin üçüncü fıkrasına göre hesaplanan birim fiyatın 53,99 TL/ m³ olduğunu, davacıya bu imalat için 56,60 TL/ m³ üzerinden (fazlasıyla) ödeme yapıldığını, sonuç olarak, davacının bu imalat kalemlerinden bir alacağı olmadığı gibi, ara hakedişlerle davacıya fazladan ödenen tutarın kesin hakedişte nazara alındığını,
… Borulu Delme Sistemi İmalatından ve Tünelde İBO Tipi Kaya Bulonu Tesis Edilmesi: Önceki açıklamaların bu madde için de aynen geçerli olduğunu, zira … Süren fiyat tespitinin YİGŞ’nin 22.maddesinin üçüncü fıkrasının (ç) bendine göre yapıldığını, davacının fiyatının ise YİGŞ’nin 22.maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi hükmüne göre tespit edildiğini, ancak ara hakedişte malzeme bedeline hiçbir tenzilat uygulanmayarak davacının benzer fiyatlarına karşılık gelen tenzilat oranlarının sadece işçilik bedeline uygulandığını, fiyatların belirlenme sürecinde davalılar tarafından idarenin onayına sunulan ilk fiyatlara göre geçici fiyat protokolü imzalandığını ve onaylanan nihai fiyatlara göre birim fiyatların revize edildiğini, … bulonların nihai fiyatı düşerken, … fiyatının yükseldiğini, sözleşmeye esas olarak malzeme bedellerine de tenzilat uygulanması durumunda hakedişlere uygulanan fiyatların düştüğünü, ayrıca bu tip işlere ilişkin benzer birim fiyatların oluşturulmasında uygulayıcı firmanın kendi makine ve iş gücü verimliliğine göre puantaj hesaplanmasının uygulanabilir bir hesap yöntemi olmadığını, … tarafından verilen … bünyesinde bulunan çok sayıda imalat verileri ile oluşturulmuş ve yüklenici tarafından esas alınan doğru verimliliğe göre hesaplanmış olan puantajların kullanılmasının sözleşme ve sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası niteliğindeki kurallar gereği olduğunu, sonuç olarak, davacının bu imalat kaleminden bir alacağı olmadığı gibi, bu imalat kalemi için ara hakedişlerle davacıya fazladan ödenen tutarın kesin hakedişte nazara alındığını,
PG 3 İnç Dış Çapında 6 mt. Uzunluğunda Enjeksiyonlu Süren İmalatı: Bu işlerin birim fiyat tespitinin, İdarece YİGŞ’nin 22.maddesinin ikinci fıkrasının (ç) maddesine göre yapıldığını, idare tarafından verilen puantajların esas alındığını, davacı alt yüklenicinin fiyatının ise YİGŞ’nin 22.maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendine göre tespit edildiğini, ancak ara hakedişlerde malzeme bedeline hiçbir tenzilat uygulanmayarak benzer fiyatlarına karşılık gelen tenzilat oranlarının sadece işçilik bedeline uygulandığını, fiyatların belirlenme sürecinde davalılar tarafından idarenin onayına sunulan ilk fiyatlara göre geçici fiyat protokolü imzalandığını ve onaylanan nihai fiyatlara göre birim fiyatların revize edildiğini, sözleşmeye esas olarak malzeme bedellerine tenzilat uygulanması durumunda hakedişlere uygulanan fiyatların düştüğünü, sonuç olarak, davacının bu imalat kaleminden bir alacağı olmadığını, aksine, bu imalat kalemi için ara hakedişlerle davacıya fazladan ödenen tutarın kesin hakedişte nazara alındığını,
PG-… Bulon ve 2 İnç, 3 İnç Boru Süren İmalatlarında Torba Çimento Bedeli: Sözleşmede yazılı olan ve …, PG bulon ve 2 inç, 3 inç süren fiyatlarının oluşturulmasında benzer poz olarak kullanılan OÇY/55 ve OÇY/56 pozlarının birim fiyat tariflerinde enjeksiyon harcının hazırlanması ve yerine konması işlerinin bu pozların içine dahil edildiğini ve bunun için ekstra bir poz ödenmeyeceğinin açıkça belirtildiğini, buna rağmen davacının geçmişte de yaptığı talep üzerine bu enjeksiyon bedellerinin İdare’den istendiğini, ancak İdarece bu yöndeki talebin reddedildiğini, bu itibarla bu alacak talebinin sözleşme hükümleri çerçevesinde hiçbir dayanağı olmadığını,
C2-C3 Kazı Klaslarında Aynaya Atılan Emniyet Püskürtme Betonları: Davacı ile imzalanan sözleşmede, C2 ve C3 kazı fiyatlarının oluşturulmasında benzer poz olarak kullanılan OÇY/49-53 pozlarının birim fiyat tariflerinde her türlü geçici desteklemenin kazı birim fiyatına dahil olduğunun açıkça belirtildiğini, sözleşme uyarınca bu imalat için davacıya ödenecek bir bedelin söz konusu olmadığını, buna karşılık davacının her aynada emniyet püskürtme betonu uygulaması yapmamış olmasına rağmen, davalıların ara hakedişlerde her ayna için 7,5 cm beton kalınlığı üzerinden malzeme bedeli üstlendiğini, aslında alt yüklenicinin birim fiyatlarına dahil olması gerektiği halde, bu madde kapsamında fazladan 753.260,00 TL tutarında püskürtme beton bedeli ödendiğini, davacının bu imalat kaleminden bir alacağı olmadığını, aksine bu imalat kalemi için ara hakedişlerle davacıya fazladan ödeme yapıldığını, bu tutarın kesin hakedişte de nazara alındığını,
Tünelde Donatılı Nihai Beton Kaplama Yapılması: Donatılı nihai beton kaplaması pozunun, işe ait keşifte ve Ana Sözleşmede bulunmadığını, demir işçiliği ve nihai beton işçiliğinin ayrı pozlardan ödendiğini, nihai beton raylar üzerinde yürüyen vibrasyonlu hidrolik kalıp ile döküldüğünden davacının iddia ettiği %33 verim kaybının mümkün olmadığını, bununla beraber önden donatılı olan anoların donatısının yapılması arkasından hidrolik kalıbın ilerletilmesi gibi basit bir planlama ile donatıdan doğacak olan verim kaybının tamamen önüne geçilmesinin de mümkün olduğunu, dolayısıyla Sözleşme ve Teknik Şartnameler gereği buradaki yükümlülük davacıya ait olup, kendinden sadır eksikliklerin dahi bedele dönüştürülerek talepte bulunulmasının iyiniyet kuralları ile bağdaşmadığını,
Deformasyon Bölgelerindeki İlave Desteklemeler: Sözleşmenin 16. maddesinde; işin kontrolü ve alt yüklenicinin teknik sorumlulukların açıklandığını, anılan sözleşme hükmünde, davacı alt yüklenicinin kendisine verilen projeleri, işyerinin gereklerine, teknik ve sanat kurallarına uygun olduğunu incelemiş, kabul etmiş ve işin teknik sorumluluğunu üstlenmiş olduğu, alt yüklenicinin kendisine verilen projelerin ve/veya teknik belgelerin teslim edilen işyerinin veya talimatın sözleşme ve eklerinde bulunan hükümlere aykırı olduğunu veya teknik ve/veya sanat kurallarına uymadığını ileri sürmesi halinde de, bu husustaki karşı görüşlerini teslim ediliş veya talimat alınış tarihinden itibaren 15 gün içinde yazı ile bildirmek zorunda olduğunu, aksi halde ileride bir arıza meydana geldiği takdirde, bu arızaların proje hatasından veya malzemenin nitelik bakımından yetersizliğinden kaynaklandığını ileri süremeyeceği ve bu arıza ve aksaklıkları bir bedel talep etmeksizin onarmaya, düzeltmeye veya yeniden yapmaya mecbur bulunduğunun hüküm altına alındığını, bu hüküm karşısında davacının, sözleşmenin imzası ile işin başında üstlendiği teknik yükümlülüğü ve ihbar zorunluluğunu bir kenara bırakarak kazı sınıfının destek sisteminin belirlenmesinde belirleyici olmadığından bahisle davalılara kusur isnat etmesi ve hatalı destekleme kararından bahisle zarara uğradığı iddiası ile alacak talebinde bulunmasının sözleşmeye aykırı olduğunu, yetersiz destekleme sonucunda oluşacak olan deformasyonun All Risk Sigortası kapsamında değerlendirilmekte ve şayet muafiyet sınırının üzerinde bir hasar tespit edilirse taraflar zararlarını sigorta firmasından tahsil edebilmekte ise de, muafiyet sınırı altındaki hasarlarda bunun mümkün olmadığını, örneğin 26+188,60 -26+151,10 Km arasında oluşan bu tip bir hasar ile ilgili olarak hasar bedelinin muafiyet sınırı üstünde olması hasebiyle All Risk Sigortası kapsamında davacıya 443.404,14 TL ödeme yapılmış olduğunun bilindiğini, ancak sigortadan tahsili olanağı olmayan tüm maliyetlerin ise sözleşme hükümleri çerçevesinde davacıya ait olacağını,
Revize Birim Fiyat Uygulanması: Revize birim fiyat uygulanacağının, davalılar ile davacı arasındaki sözleşmenin ayrılmaz bir parçası olan Ana Sözleşmenin 29. maddesinde açıkça belirtildiğini, Ana Sözleşmenin anılan hükmüne göre, sözleşme eki birim fiyat teklif cetvelinde yer alan herhangi bir iş kaleminin miktarında işin devamı sırasında % 20’yi aşan artışın meydana gelmesi ve toplam artışın aynı zamanda sözleşme bedelinin %1’ini geçmesi halinde, artışın sözleşme bedeli içindeki payı nispetinde ilgili iş kalemine ait birim fiyatın revize edileceği ve bu iş kaleminin %20 artışı aşan kısmına revize birim fiyat üzerinden ödeme yapılacağını, davacının imzaladığı sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olan Ana Sözleşmenin yukarıdaki hükmünü bir kenara atarak, sözleşmede revize fiyat uygulanacağına dair bir hüküm bulunmadığını, davalıların ise bu sözleşmeye aykırı olarak idare ile imzaladıkları Ana Sözleşmeyi gerekçe göstererek revize birim fiyat uygulaması yaptığını ileri sürerek itiraz etmesinin sözleşmeye aykırı olduğunu belirterek; davanın reddini savunmuş, karşı davasında ise; davacı- karşı davalının, düzenlenen ara ve kesin hakedişlere giren toplam 66.088.663,42 TL tutarında iş yaptığını, yaptığı bu işler karşılığında hak ettiği tutarın davacıya ödendiği gibi, nam ve hesabına yapılan ödemeler nedeniyle davacının davalılara 687.217,50 TL borçlu bulunduğunu, sözleşme uyarınca davacı adına yapılan muhtelif harcama ve ödemeler kapsamında “davacı adına yapılan SGK ödemeleri, davacı adına yapılan işçilik ödemeleri, geçici kabulde tespit edilen eksikliklerin giderilmesi masrafı” olduğunu belirterek; toplamı 687.117,50 TL’ye mahsuben, şimdilik 10.000,00 TL’nin davacı/karşı davalıdan tahsilini talep etmiş; 11/12/2018 harç tahsil tarihli ıslah dilekçesi ile taleplerini 677.217,50 TL artırmıştır.
Mahkemece; davanın eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak ve karşı alacak talebine ilişkin olduğu, toplanan deliller ışığında, davalıların oluşturduğu … (…)’nin, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre ihalesi yapılan … Çevre Yolu KM:212+000-40+114.544 kesimi yapım işinin ihalesini kazanarak, … (…) ile bahse konu işin yapımı için 7 Şubat 2012 tarihli sözleşmeyi imzaladığı, 01/06/2012 tarihinde ise, davacı ile davalılar arasında imzalanan alt yüklenici sözleşmesi ile … Çevre Yolu İnşaatı Km 21+000- 40+114.544 kesimi kapsamındaki “… Tüneli Çıkışı ile Öceli Tüneli Girişi Sağ ve Sol Tüpleri Yapımı İşinin – Tünel Kazı ve Beton İşleri”nin davacı (alt yüklenici) tarafından davalılara (…) karşı taahhüt edildiği, davalıların (…), dava harici idare (…) ile imzaladıkları Ana Sözleşmenin, davacı şirket ile davalılar arasında imzalanan alt yüklenicilik sözleşmesinin eki olduğu, bu kapsamda; alt yüklenicilik sözleşmesinin 34. maddesinde tanımlanan sözleşme dokümanları arasında sayıldığı, ayrıca, davacı şirket ile davalılar arasında imzalanan alt yüklenicilik sözleşmesinde, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin, alt yüklenicilik sözleşmesinin eki olarak kabul edildiği, bu konuya ilişkin olarak alt yüklenicilik sözleşmesinin yine 34.1 maddesinde düzenleme bulunduğu, dosyaya sunulan belgelerden; sözleşmenin imzasından sonra 18/05/2012 tarihinde yer tesliminin yapıldığı, davacının işin yapımına başladığı, imalatlar için 42 adet ara hakediş düzenlendiği, bu ara hakedişlerde davacı şirketin itiraz ya da ihtirazi kaydının bulunmadığı, kesin hesabın davacı ile davalı arasında müştereken düzenlenemediği ve bu nedenle kesin hesabın davalılar tarafından tek taraflı olarak çıkartılarak 07/09/2016 tarihinde TN/3401 sayılı yazı ekinde davacı şirkete gönderildiği, ancak davacı şirketin kendisine gönderilen bu kesin hesabı imzalamadığı, işin yapımı sırasında davacı ve davalı arasında imzalanan; 28/12/2012 tarihli Protokolde; ihtilaf konusu imalatlara ait geçici birim fiyatların; Yeni Avusturya Tünel Açma yöntemine göre C2 sınıfı zeminde tünel kazısına ait birim fiyat 56,60 TL/m³, Yeni Avusturya Tünel Açma yöntemine göre C3 sınıfı zeminde tünel kazısına ait birim fiyat 74,30 TL/m³, Tünelde 3″ dış çapında 6 m çelik boru ile enjeksiyonlu süren yapılması (Beton santrali ile) işine ait birim fiyatın 378,72 TL/ adet, Tünelde 3″ dış çapında 9 m çelik boru ile enjeksiyonlu süren yapılması (Beton santrali ile) işine ait birim fiyatın 568,04 TL/ adet, Tünelde 3” dış çapında 12 m çelik boru ile enjeksiyonlu süren yapılması (Beton santrali ile) işine ait birim fiyatın 757,60 TL/ adet, Tünelde 6 m uzunluğunda … tipi kaya bulonu tesis edilmesi içine ait birim fiyatın 224,06 TL/ adet, Tünelde 9 m uzunluğunda … tipi kaya bulonu tesis edilmesi içine ait birim fiyatın 316,60 TL/ adet, Tünelde 12 m uzunluğunda … tipi kaya bulonu tesis edilmesi işine ait birim fiyatın 425,79 TL/ adet olarak belirlendiği, bu birim fiyatların, bu imalatlara ait … birim fiyatları belirlenene kadar alt yüklenici hakedişlerinde geçici birim fiyatlar olarak uygulanacağı, bu geçici birim fiyatların alt yüklenici ve … üzerinde herhangi bir bağlayıcılığının bulunmadığı, yukarıda belirtilen iş kalemlerine ait alt yüklenici nihai birim fiyatlarının; …’nun birim fiyatlarının idare tarafından onaylandıktan sonra … ile alt yüklenici arasındaki sözleşme ve ekleri doğrultusunda hesap edilerek yeni birim fiyatlar olarak hakedişlere konulacağı, bu fiyatların geçici fiyatlara kıyasla artıp ve/veya azalabileceği konusunda anlaşıldığı, devamında işin yapımı sırasında davacı ve davalı arasında 29/11/2013 tarihli Geçici Birim Fiyat Protokolü, 30/10/2014 tarihli Yeni Birim Fiyat Protokolü, 06/04/2015 tarihli Yeni Birim Fiyat Protokolü ile uygulanacak birim fiyatların ilk protokoldeki şartlarla kabul edilerek imzalandığı ve birim fiyatların belirlendiği, sözleşme keşfinde mevcut olmayan yeni bir imalatın, proje kapsamına girmesi halinde; bu yeni imalata ait birim fiyatın tespiti için uygulanacak esasların sözleşmede belirlendiği, bu kapsamda, alt yüklenici ile işveren arasındaki sözleşmede yeni imalat kalemlerine ait birim fiyatların oluşturulması Madde 21.3’te “Bu sözleşmedeki birim fiyatlar haricinde ilerde ortaya çıkabilecek işler için … ana sözleşmesinin 29. maddesi hükümlerine göre yeni birim fiyat yapılacak ve bu sözleşme tenzilatı bu ve bu gibi fiyatlara da uygulanacaktır” şeklinde hüküm altına alındığı, … ile … arasında imzalanan Ana Sözleşmesinin 29. maddesinin 1. bendinde “Sözleşme ve eklerinde birim fiyatı bulunmayan yeni iş kalemlerinin bedeli, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22. maddesine göre hesaplanır” ifadesinin bulunduğu, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22. maddesinde ise; yeni fiyatın tespitinde iş kalemi veya iş grubunun niteliğine göre aşağıdaki sıralamaya uyularak oluşturulan analizlerden biri kullanılır denildiği, taraflar arasında imzalanan sözleşmeye göre, yeni birim fiyatların belirlenmesi sürecinde; YİGŞ’nin 22. maddesi hükümlerinin uygulanması gerekmekte olup bu hükümlerin haricinde başkaca bir yeni birim fiyat belirleme yöntemi/ olanağı bulunmadığı, bu bağlamda bilirkişiler tarafından yapılan hesaplamalar ışığında;
C2 Sınıfı Kazı Yeni Birim Fiyatının davacı taraf hesaplama analizlerinin ilgili sözleşmeye istinaden YİGŞ’nin 22. maddesinde tarif edilen yeni birim fiyat belirleme yöntemlerinden hiçbirisine uymadığı, davalıların hesaplama yöntemleri bilirkişilerce doğru görülmemekle birlikte, sözleşme ve … uygulaması, YİGŞ’nin 22. maddesine uygun ve mahkemece itibar olunan bilirkişi hesaplamalarına göre, …’nin belirlediği 114,03 TL/m³ yeni birim fiyat dikkate alınarak; C2 Sınıfı kazısının birim fiyatı 114,03 TL/ m³ x 0,5010 = 57,13 TL/ m³ olarak hesaplandığı, davacıya sözleşme fiyatı olarak C2 sınıfı kazı için 56,60 TL/ m³ üzerinden ödeme yapıldığından, C2 sınıfı tünel kazısı imalatı birim fiyatı 57,13 TL/ m³ olarak değiştirildiğinde, sözleşme birim fiyatı olarak 0,53 TL/ m³ eksik ödeme yapıldığı, toplam C2 sınıfı tünel kazısı miktarı 89.368,53 m³ olduğuna göre; sözleşme fiyatı olarak eksik ödenen tutarın: 89.368,53 m³ x 0,53 TL/ m³ = 47.365,32 TL+ KDV eksik ödeme yapılmış olduğu, taleple bağlı kalınarak 10.000,00 TL’nin davalıdan tahsili gerektiği,
C3 Sınıfı (Ezilme Zonu) Kazı Yeni Birim Fiyatına ilişkin talepler yönünden yapılan incelemede; davacı imalatının, her ne kadar C3 sınıfı kazı imalatı olduğunu bildirmekte ise de; … 7. Bölge Müdürlüğü’nün 02/09/2015 tarihli yazısında, yapılan işin C3 sınıfı kazı imalatı olmadığı, imalat sınıfının C2 kazı sınıfı olduğunun bildirildiği, itibar olunan bilirkişi tespitlerine göre davalının yapımını tamamladığı … ve Öceli Tünellerinde İdare tarafından davalı yükleniciye C3 sınıfı tünel kazısı ödemesi yapılmadığı, dolayısıyla C3 sınıfı kazısı için İdare tarafından yeni birim fiyat tespiti yapılmadığı, davacının iddia ettiği ve C3 olduğunu savunduğu kesimlerdeki kazılar İdare tarafından davalı yükleniciye C2 sınıfı kazı birim fiyatı ile ödendiğinden davalı yüklenici tarafından da davacı alt yükleniciye C2 sınıfı kazı birim fiyatı üzerinden ödeme yapılmış olduğu, davacıya bu kalemde 47.725,14 m³ kazı miktarı için 56,60 TL/ m³ üzerinden ödeme yapılmış olduğundan eksik ödeme yapılmış olduğu, birim fiyat 57,13 TL/m³ olarak değiştirildiğinde birim miktar için 0,53 TL eksik ödeme yapılmış olduğu, 47.725,14 m³ kazı miktarı için sözleşme fiyatı olarak eksik ödenen tutarın (47.725,14 m3 x 0,53 TL/m³ =) 25.294,32 TL + KDV olduğu, taleple bağlı kalınarak 10.000,00 TL’nin davalıdan tahsili gerektiği,
Tünelde … tipi kaya bulonu tesis edilmesi imalatı yeni birim fiyatına ilişkin talep yönünden yapılan incelemede; davacı talebinin sözleşme ve eklerine uygun olmayacağı, bilirkişilerce yapılan hesaplamaya göre (Tünelde 6 m uzunluğunda … tipi kaya bulonu tesis edilmesi YBF 199,94 TL/adet, Tünelde 9 m uzunluğunda … tipi kaya bulonu tesis edilmesi YBF 294,15 TL/adet, Tünelde 12 m uzunluğunda … tipi kaya bulonu tesis edilmesi YBF 379,17 TL/adet ) üzerinde rakamlar belirleyen davalıların bu kabullerine göre ( Tünelde 6 m uzunluğunda … tipi kaya bulonu tesis edilmesi YBF 201,23 TL/adet, Tünelde 9 m uzunluğunda … tipi kaya bulonu tesis edilmesi YBF 296,01 TL/adet, Tünelde 12 m uzunluğunda … tipi kaya bulonu tesis edilmesi YBF 381,48 TL/adet) davacıların alacak talebinin yerinde olmadığı,
3″ dış çapında 6 mt uzunluğunda enjeksiyonlu süren imalatının yapılmasına ilişkin talep yönünden yapılan incelemede; davacının 28/12/2012 tarih ve 2010/PRJ/014 sayılı yazısında, 3″ dış çapında boru süren imalatı için 125,33 TL/mt yeni birim fiyat talep ettiği anlaşılmakla birlikte, talep ettiği bu yeni birim fiyatı hangi kriterlere göre hesapladığını gösterir bir analiz yazısı sunmadığı, davalı ile dava harici … arasında, bu işe ait yeni birim fiyatın belirlemesinde Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22. maddesinin, 2. bendinin (c) alt bendine göre yeni birim fiyatın 152,60 TL/mt olarak belirlendiği, daha sonra davalıların davacı alt yükleniciye uygulanacak 3″ dış çapında 6 mt uzunluğunda enjeksiyonlu süren imalatının yapılması yeni birim fiyatında benzer birim fiyat olarak “tünelde 1,5″ dış çapında çelik boru ile enjeksiyonu süren yapılması” altyüklenici birim fiyatını esas alarak hesaplama yaptığı ve tenzilat oranı olarak %46,22 değerini hesaplandığı, ancak yeni birim fiyatın belirlenmesinde tenzilat oranı uygulanmasını gerektirecek bir hususun mevcut olmadığı, itibar olunan bilirkişi görüşüne göre ise davalılar ile … arasında belirlenen yeni birim fiyatın davacı ile davalılar arasında belirlenecek yeni birim fiyata orantılanmasında kullanılan kıyaslama oranı olması gerektiği, buna göre yeni birim fiyatın belirlenmesinde kullanılacak kıyas oranı; 1- 0,4622 = 0,5378 olup, 152,60TL/mt x 0,5378 = 82,07 TL/mt olarak kabulü gerektiği, davalının kesin hesap aşamasındaki bu işe ait birim fiyatı 89,83 TL/mt olarak belirlediği, böylece davacı lehine daha avantajlı olan 89,83 TL/mt üzerinden hesap yapılmış olduğu dikkate alınarak, davalıların 89,83 TL/mt bedeli kabul etmiş olmaları nedeniyle davalıların kabulünde olan 89,83 TL/mt bedele itibar edilmesi gerektiği, davacının talebinin yerinde olmadığı,
… Borusu delme sistemi imalatları talebi yönünden yapılan incelemede; davalının yeni birim fiyatı nasıl oluşturduğu incelendiğinde, davalılar ile dava harici işverenin …’nin mutabakatla Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22. maddesinin 3. bendinin (ç) alt bendi gereğince “İdarece kabul edilmek şartıyla, Ticaret ve/veya Sanayi Odasınca onaylanmış uygulama ayına ait yerel rayiçlerin” kullanımı ile … nezdinde kullanılacak yeni birim fiyatı belirlediklerinin görüldüğü, daha sonra davalının, davacının “… sistemi ile muhafaza borusu delme işi” yeni birim fiyatını Sözleşmesinin eki olan Yapım İşleri Genel Şartnamesinin Madde 22. 2. bendinin (b) alt bendine göre belirlediği, malzemeye dayalı yeni birim fiyatın tespitinde ise Sözleşmeye göre aynı koşulları kullanması gerekmesine rağmen, davacı lehine tercihte bulunarak malzeme için idareden aldığı rayiç bedeli aynen birim fiyat oluşturulmasında kullandığı, buna göre, davacıya uygulanacak … sistemi ile muhafaza borusu delme işinin yeni birim fiyatının ise kıyas oranı ile davalılara … tarafından uygulanan yeni birim fiyatı olan 297,54 TL/mt ile çarpılması sonucu 297,54 TL/mt x 0,5378 = 160,02 TL/mt olarak hesaplanması gerekirken davalının kesin hesap aşamasındaki bu işe ait birim fiyatı 178,10 TL/mt olarak belirlediği, böylece davacı lehine daha avantajlı olan 178,10 TL/mt üzerinden hesap yapılmış olması sebebiyle bu bedele itibar edilmesi gerektiği, davacının bu talebinin de yersiz olduğu,
PG-… bulon ve 2″ ve 3″ boru süren imalatlarında kullanılan torba çimento bedelleri talebi yönünden yapılan incelemede; davalılar ile dava harici … arasında düzenlenen “… tipi kendi delen bulon temin ve tesis edilmesi” ile “tünelde Umbrella arch metodu ile 3.5″ lik süren yapılması” yeni birim fiyat tutanaklarının incelenmesinden; enjeksiyonda kullanılan torba çimento bedelinin birim fiyata dahil olduğu, diğer taraftan …’nin 11/07/2015 tarih ve 253422 sayılı yazısında PG bulonların yeni birim fiyatlarının oluşturulmasında benzer poz olarak OÇY-56 “Tünelde 28 mm çapında SN tipi kaya bulonu tesis edilmesi” pozunun analizlerde baz alındığı belirtilmiş olup, söz konusu OÇY-56 pozunda “gerekli çimento su ve katkı malzemesinin; iş başında temini, çimentolu enjeksiyon harcının hazırlanması, temizlenmiş deliklere istenilen kıvamdaki çimentolu enjeksiyon harcının konulması” bedellerinin birim fiyata dahil olan masraflar arasında olduğu, davacıyla davalılar arasında belirlenecek yeni birim fiyatın da, … ile düzenlenen Yeni Birim Fiyatlarla uyumlu olarak belirlenmesi gerektiğinden; davalılara ayrıca ödenmeyen çimento zati bedelinin davacıya da ödenmemesi gerektiği, davacının tek taraflı tuttuğu ve davalı onayı olmayan tutanaklara göre sözleşme kapsamı dışında fazladan yapılan çimento harcama bedellerinin istendiğinin kabul edilmesi halinde, öncelikle tutanakların tek taraflı tutulmuş onaysız tutanaklar olması, davalıların …’den bu konudaki taleplerinin reddedilmiş olması sebebiyle davacıya da yapılacak bir ödeme kalemi olmadığı,
C2 ve C3 kazı klaslarında aynaya atılan emniyet püskürtme betonlarından doğan alacaklara ilişkin talepler yönünden yapılan incelemede; davalılar ile … arasında düzenlenen sözleşmenin eki “OÇY-49-53 Yeni Avusturya Tünel Açma yöntemine göre sınıflandırılmış tünel kazısı” birim fiyat tarifinde; birim fiyata dahil olan masraflar içerisinde, “proje ve şartnamelere göre veya gerektiğinde her türlü geçici iksaların (desteklemelerin) (püskürtme betonu, hasır çelik, ahşap iksa vs. gibi” ifadesinin bulunduğu, bu kapsamda tünel aynalarına, ayna stabilitesinin sağlanması amacıyla atılan püskürtme betonun, birim fiyata dahil olduğu, ancak davalının kesin hesap aşamasında atılan püskürtme betonun tümünü davacı hakedişinden kesmesi bu kapsamda, davacıdan 1.112.371,48 TL kesinti yapılması gerekirken, davacı lehine hareket ederek sadece 278.092,87 TL kesinti yapıldığı, kesin hesapta belirlenen kesinti miktarı, davacı lehine olduğundan bu konuda davacı alacağının bulunmadığı,
Tünelde donatılı nihai beton kaplama yapılmasından doğan alacaklar yönünden yapılan incelemede; davacının, tünelde nihai beton kaplaması yapılması işinde demirli ile demirsiz beton yapılması arasında, yapılan işçilik ile ilgili, iş zorluğuna dayalı farkın olduğunu iddia ettiği, tünel nihai beton kaplamasının donatılı yapılması durumunda, donatı demirinin zati bedeli ve işçiliğinin ayrı bir pozdan ödendiği, …’nin, davacının belirttiği gibi, demirsiz beton yapılması halinde oluşan zorluk karşılığında davalılara bir bedel ödemediği dosyada mevcut hakedişlerin tetkikinden anlaşılmakla, davalılar ile davacı arasında yapılan sözleşmenin parçası olan Ana Sözleşmeye göre, davacının bu kalemde talep ettiği bedelin ödenmesinin mümkün olmadığı,
Deformasyon bölgelerindeki ilave desteklemelerden doğan alacak yönünden yapılan incelemede; dosya kapsamında, davalının talimatı ile deformasyon bölgelerinde ilave destekleme yapıldığını gösteren yazılı bir talimat bulunmadığı, bilirkişi kurulunca talep edilmesine rağmen, davacın dava dilekçesinde talep ettiği 40.783,37 TL fark bedel alacağının, açılımını gösterir teknik bir hesaplamayı dosyaya ibraz etmediği bu haliyle talebin yerinde olmadığı,
Revize Birim Fiyat uygulanmaması gerektiği halde bu yönde yapılan uygulama nedeniyle doğan alacak talebi yönünden yapılan incelemede; taraflar arasında imzalanan sözleşmenin “Tanımlar” başlıklı 3. maddesinin 3. bendinde, “Ana Sözleşme: … ile … arasında, 07/02/2012 tarihinde imzalanan ve bu sözleşmenin ayrılmaz eklerini” ifadesi yer almakta olup, bu tanımdan Ana Sözleşmenin, alt yüklenici sözleşmesinin eki olduğu, yine aynı sözleşmenin 34. maddesinin, 34.1.b bendinde “sözleşmenin bir parçasını oluşturduğu işbu sözleşmede belirtilen tüm diğer dokümanlar (Yapım İşleri Genel Şartnamesi, Ana Sözleşme ve ekleri, Çevresel ve Sosyal Etki Raporu gibi)” denilmek suretiyle, davalılar ile dava harici … arasında yapılan Ana Sözleşmenin, davalılar ile davacı arasında yapılan sözleşmenin eki olduğunun hüküm altına alındığı, Ana Sözleşmenin 29.2 maddesinde iş miktarlarının değişmesi durumunda 29.2.1 uyarınca ödeme yapılacağının kararlaştırıldığı, ilgili maddede ise “Sözleşme eki birim fiyat teklif cetvelinde yer alan herhangi bir iş kaleminin miktarında, işin devamı sırasında %20’yi aşan artış meydana gelmesi ve toplam artışın aynı zamanda sözleşme bedelinin %1’ini geçmesi halinde, artışın sözleşme bedeli içerisindeki payı nispetinde ilgili iş kalemine ait birim fiyat aşağıda gösterildiği şekilde revize edilir ve bu iş kaleminin %20 artışı aşan kısmına revize birim fiyat üzerinden ödeme yapılır” düzenlemesi bulunduğu, davacının, davalılar ile yaptığı sözleşmede, revize fiyat uygulanacağına, yani fiyattan indirim yapılacağına ilişkin hiçbir hüküm bulunmadığını iddia etmekle birlikte bu sözleşme maddeleri gereğince, davalıların, davacıya revize birim fiyat uygulamasında bulunmasında bir isabetsizlik olmayıp, davacı talebinin yerinde olmadığı,
Fiyat Farkından Kaynaklanan Alacak Tutarı yönünden yapılan incelemede; davacının, 6. hakedişten 42. hakedişe kadar olan (6 ve 42 dahil) toplam 37 hakedişe ilişkin 587.642,00 TL fiyat farkı alacağı bulunduğunu beyan ederek, fazlaya ilişkin talep ve tahsil haklarını saklı tutularak şimdilik bu alacak kaleminden 10.000,00 TL’sinin ödenmesini talep ettiği, kazı imalatları için davacı alt yükleniciye sözleşme yeni birim fiyatları üzerinden 47.365,32 TL ve 25.294,32 TL olmak üzere toplam 72.659,64 TL eksik ödeme yapılmış olduğu anlaşılmakla birlikte sözleşmenin eki niteliğinde olan YİGŞ’nin 39. maddesi hükmüne göre davacının ara hakedişleri ihtirazi kayıtsız imzaladığı anlaşılmakla, talebinin yerinde olmadığı,
Karşı davada ise; davalıların-karşı davacıların, davacı-karşı davalı adına üçüncü kişilere 7.272.615,85 TL, Sosyal Güvenlik Kurumu’na 5.731.660,22 TL, işçilere 3.266.571,68 TL ödeme yaptığını, ayrıca geçici kabul eksiklikleri için de 94.501,93 TL masraf yaptığını iddia ederek, kesin hesaptan 687.217,50 TL alacağı bulunduğunu bildirdiği, davacının-karşı davalının, sözleşme kapsamında düzenlenen 42 adet ara hakediş ve son kesin hakedişle birlikte toplam 66.088.663,42 TL tutarında iş yaptığı, ara hakedişlerin tamamını ihtirazi kayıt koymadan imzaladığı, kesin hakediş dışında ara hakedişlerin tamamına ilişkin faturalarını tanzim ederek bunların bedelini tahsil ettiği, mahkemece tarafların ticari defterleri üzerinde yaptırılan inceleme sonucu düzenlenen ve birbirini tevsik eden bilirkişi raporlarından; taraf defterlerinin birbirini teyit ettiği, yapılan incelemede, davalıların-karşı davacıların, davacı-karşı davalıdan 20/07/2016 dava tarihi itibarıyla 1.788.186,22 TL alacaklı olduğu, eş deyişle davacı-karşı davalının, davalı-karşı davacıya 1.788.186,22 TL borçlu olduğu, bilirkişi tespitlerine göre, davacı-karşı davalının toplam yaptığı iş miktarının 66.088.663,42 TL olduğu, bu tutarın 64.893.192,75 TL’sinin davacı-karşı davalı tarafından faturaya bağlandığı, 50.410.531,24 TL’sinin davacının cari hesabına ödendiği, davalılar-karşı davacılar tarafından, davacı-karşı davalı adına (örneğin; sözleşme damga vergisi, iş güvenliği tabelaları, püskürtme beton fiyat farkı, püskürtme beton zayiatı, All Risk Sigortası yansıması, inşaat demiri alınması gibi) için 7.272.615,85 TL ödendiği, SGK’ya 5.731.660,22 TL, işçilere 3.266.571,68 TL ödeme yapıldığı, bu ödemeler toplamının 16.270.847,75 TL olduğu, geçici kabul eksikliklerine ilişkin tutanakta davacı-karşı davalının imzasının bulunmadığı, bu tutanağa göre geçici kabul eksiklikleri için davacı-karşı davalı adına 94.501,93 TL harcama yapıldığı, geçici kabul eksiklikleri hariç diğer gider kalemlerin ara hakedişlere girdiği, bunlar için davacı-karşı davalı tarafından davalı-karşı davacı adına fatura düzenlendiği, geçici kabul eksikliklerine ilişkin giderlerin kesin hakedişe dahil edildiği, buna göre davacı-karşı davalının sözleşme kapsamında kesin hakediş dahil toplam 66.088.663,42 TL tutarında iş ve imalat yaptığı, buna mahsuben 50.410.531,24 TL’sinin kendisine ödendiği, 16.270.847,75 TL tutarında davacı-karşı davalı nam ve hesabına masraf ve ödemeler yapıldığı, böylece davacı-karşı davalıya toplam 66.681.378,99 TL ödendiği, davacı-karşı davalının imzasını taşımayan geçici kabul eksikliklerine ilişkin 94.501,93 TL giderden tutanak dışında iddiayı ispatlar delil sunulmadığından davacı-karşı davalının sorumlu tutulamayacağı, davalıların-karşı davacının, davacı-karşı davalıdan 592.715,57 TL alacaklı olduğu, ıslah talebi doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verildiği, taraf beyanlarına göre, 1.850.000,00 TL tutarındaki sözleşme kesin teminatı olan 3 adet banka teminat mektubunun dava tarihinden çok sonra nakde çevrilmiş olduğu, nakde çevrilen kesin teminatların ve hakedişlerden kesilen nakit teminatların işbu dava kapsamında dava konusu yapılmamış olduğu, dolayısıyla davalı-karşı davacı …’un davacı-karşı davalının kesin teminat mektubunu nakde çevirmiş olmasının gerekçeleri ve haklı olup olmadığı hususunun davanın inceleme konusu olmadığı, ayrıca işin kesin kabulü henüz yapılmadığından ve davacı-karşı davalının sorumluluğu kesin kabul ve garanti süresi sonuna kadar devam edeceğinden, taraflar arasında imzalanan sözleşme ve eklerindeki hükümler nedeniyle davalı-karşı davacılar nezdindeki teminatların iadesi koşullarının oluşmadığının anlaşıldığı, bu konuda usulüne uygun harcı yatırılarak açılmış dava da bulunmamakla, mahkemece dava konusu olmadığından herhangi bir hüküm kurulmadığı gerekçesiyle; asıl davanın kısmen kabulüne, C2 sınıfı kazı işi nedeni ile fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak 10.000,00 TL ve C3 sınıfı kazı işi nedeni ile fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak 10.000,00 TL olmak üzere toplam 20.000,00 TL alacağın 20/07/2016 dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, karşı davanın kısmen kabulü ile 592.715,57 TL’nin 10.000,00 TL’lik kısmının karşı dava tarihi 24/10/2016 tarihinden itibaren 582.715,57 TL’lik kısmının ıslah tarihi 11/12/2018 tarihinden itibaren avans faizi ile davacı karşı davalıdan alınarak davalı karşı davacılara ödenmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiştir.
Davacı- karşı davalı vekili istinaf başvurusunda; müvekkili şirkete verilen zemin keşfinde bulunmayan işlerde, birim fiyatın nasıl belirleneceğinin sözleşmede kararlaştırılmış olup, bu konuda sözleşme hükümlerine göre birim fiyatı bulunmayan yeni iş kalemlerinin bedelinin, Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 22. maddesine göre hesaplanması gerektiğini, müvekkili şirketin sözleşme hükümlerine uygun şekilde, birim fiyat analizlerini ve birim fiyatlarını davalılara/…’ya ilettiğini, ancak davalıların/…, sözleşme hükümlerini yok sayarak, neye göre ve ne şekilde hesaplandığı belli olmayan tek taraflı belirledikleri fiyatlarını dayatma yoluna gittiklerini, müvekkili şirket ile davalılar/… arasındaki sözleşmenin, birim fiyat esasına göre yapılmış bir sözleşme olup, sözleşme ve sözleşme eki birim fiyat cetvellerinde herhangi bir tenzilat bulunmadığını, bu nedenle sözleşmede tanımlanmayan birimlerin fiyatının tespitinde tenzilat ve/veya kıyaslama yoluyla bir indirim uygulanamayacağını, bu nedenle mahkemenin kararına esas aldığı bilirkişi raporunda, dava konusu talep olunan her bir alacak kaleminin hesaplanmasında, söz konusu iş için … ile … arasında mutabık kalınan rakama bir tenzilat uygulanması ve/veya kıyaslama yoluyla bir rakam belirlenmesinin sözleşmeye açık bir aykırılık olup, bu rapora istinaden verilen kararın da dosya içeriğine, taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine, yasaya ve usule açıkça aykırı olduğunu, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, C2 ve B3 kazılarının esas itibariyle benzer olduğu, birim fiyatlarının farklı olmasının zemin cinsinin farklı olmasına bağlı olarak kazı zorluğunun değişmesinden kaynaklandığı ifade edilerek önceki rapora yönelik itirazlarının yerinde görülmediğini, davacının teklif birim fiyatlarının analizlerinin sözleşme dosyasında bulunmadığının ifade edildiğini, teklif birim fiyatlarının analizlerinin davalılar tarafından dosyaya sunulmadıysa bundan davalıların sorumlu olduklarını, müvekkili şirketin bu konu ile ilgili yaptığı analiz ile birlikte birim fiyat teklifini 27/11/2012 tarih ve 2012/PRJ/011 sayılı yazı ekinde birim fiyat analizini, 28/12/2012 tarih ve 2012/PRJ/014 sayılı yazı ile de birim fiyatını davalılara ilettiğini, yine B3 kazı pozundan kıyaslama ile hesaplama yapıldığını, taraflar arasındaki sözleşmenin, birim fiyat esasına göre yapılmış bir sözleşme olup, sözleşme ve sözleşme eki birim fiyat cetvellerinde herhangi bir tenzilat/kırım bulunmadığını, bu nedenle sözleşmede tanımlanmayan birimlerin fiyatının tespitinde tenzilat ve/veya kıyaslama yoluyla bir indirim uygulanamayacağını, yine C2 sınıf kazı ile B3 sınıf kazının kıyas kabul etmeyecek derecede tamamıyla birbirinden farklı iki kazı tipi olduklarından kıyaslama ile fiyat tespitinin de doğru olmadığını, davalıların dayattığı 2012 yılı fiyatını, 2016 yılı sonuna kadar uygulamasının da açıkça sözleşmeye ve hukuka aykırı olduğunu, mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, Karayolları 7. Bölge Müdürlüğünün 02/09/2015 tarihli yazısında yapılan işin C3 sınıfı kazı imalatı olmadığının ve imalat sınıfının C2 kazı sınıfı olduğunun belirtildiğini, C2 sınıfı kazı birim fiyatı üzerinden ödeme yapıldığını, bu sebeple C2 sınıfı kazı yeni birim fiyatı bölümünde belirtilen fiyatın burada da geçerli olacağının ifade edildiğini, öncelikle C3 sınıfı kazı yapıldığının davalıların kabulünde olduğunu, sözleşmede bulunmayan ancak imalat aşamasında ortaya çıkan C3 tipi kazı işiyle ilgili olarak taraflar arasında geçici birim fiyatların belirlenmesine ilişkin 28/12/2012 tarihli protokol düzenlendiğini, C3 kazı tipinin fiyatının C2 kazı tipine ilişkin kıyaslama yöntemiyle belirlenmesine atıf yapan hükme esas alınan bilirkişi heyetinin değerlendirmesinin hatalı olduğunu, C2 kazı tipi için B3 tipi kazı fiyatı kıyaslaması yapılarak, C3 kazı tipi için C2 tipi kazı fiyatı kıyaslaması yapılarak fiyat belirlenmesinin işin mantığına da aykırı olduğunu, C2 sınıfı kazı yeni fiyatına ilişkin bölümde belirtilen itirazlarını tekrar ettiklerini, davalıların iş sahibinden C2 ve C3 kazı için farklı iş bedeli alırken, müvekkiline her iki kazı için aynı fiyat uygulamasına gitmesinin doğru olmadığını, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, İbo tipi kaya blonu tesis edilmesi birim fiyatının, kıyaslama yoluyla SN tipi ayna blonu tesis edilmesi pozundan hesaplanması gerektiğinin belirtilerek hesaplamanın da buna göre yapıldığını, SN Tipi ve İbo tipi blon yöntemlerinin tünelde kullanılan iki ayrı destekleme yöntemi olmakla birlikte birbirlerine kıyaslama yapılarak birim fiyatlarının belirlenemeyeceğini, zira, uygulama yöntemi adeti, sayısı, uzunluğu, uygulandığı zemin yapılarının birbirlerinden farklı olduğunu, bu sebeple YİGŞ’nin 22. maddesinin 2. bendinin ç fıkrasında tariflenen şekilde hesaplanması gerektiğini, neye göre belirlendiği, nasıl ve niçin tenzilat uygulandığı anlaşılmayan ve davalılarca tek taraflı olarak belirlenen bu fiyatın müvekkili şirket açısından hiçbir bağlayıcılığı olmadığını, bu imalata konu olan tüm işçilik, malzeme, makine vs. müvekkili şirkete ait olduğundan davalılar tarafından herhangi bir tenzilat uygulanmadan, müteahhitlik kârı da eklenerek ödeme yapılması gerektiğini, 3″ dış çapında 6 mt uzunluğunda enjeksiyonlu süren imalatı yeni birim fiyatının YİGŞ’nin 22. maddesinin 2. bendinin ç fıkrasına göre kıyaslama yapılmaksızın belirlenmesi gerektiğini, yine taraflar arasındaki sözleşmenin de birim fiyatlı olup, tenzilat/kırım yapılmadığını, bu nedenle sözleşmede tanımlanmayan birimlerin fiyatının tespitinde tenzilat ve/veya kıyaslama yoluyla bir indirim uygulanamayacağını, … borulu delme sistemi imalatı yeni birim fiyatına hükme esas alınan bilirkişi heyeti raporunda kıyaslama yoluyla tenzilat uygulandığını, oysa taraflar arasındaki sözleşmenin birim fiyatlı olup, tenzilat/kırım yapılmadığını, bu nedenle sözleşmede tanımlanmayan birimlerin fiyatının tespitinde tenzilat ve/veya kıyaslama yoluyla bir indirim uygulanamayacağını, bu imalata konu olan tüm işçilik, malzeme, makine vs. müvekkili şirkete ait olduğundan ve bu iş arazide ölçümler sonucunda belirlenen bir fiyat olduğundan, davalılar tarafından, bu işin bedelinin, herhangi bir tenzilat uygulanmadan, müteahhitlik kârı da eklenerek ödenmesi gerektiğini, PG-… Blon 2″ ve 3″ boru süren imalatlarında torba çimento bedellerinin ödenmesi talebine ilişkin olarak yapılan hesaplamada 16/03/2018 tarihli dilekçeleri ve ekinde sunulan bilgi ve belgelerin hiçbir şekilde değerlendirilmediğini, Mahkemece ara kararda açıkça 16/03/2018 tarihli dilekçe ve ekleri dikkate alınarak yeniden rapor hazırlanması istenilmesine karşın, bu ara kararın gereğinin yapılmadığını, işbu alacak kalemine ilişkin olarak tabloda davalıların onay ve imzasına gerek olmadığını, zira dosyaya sunulu mail yazışmalarından da görüldüğü üzere ilgili maillerin davalıların tünel yapım şefi Cüneyt H. Şentürk tarafından gönderildiğini, dolayısıyla hükme esas alınan bilirkişi raporunda yapılan değerlendirmenin ve mahkeme kararının hatalı olduğunu, C2 ve C3 kazı klaslarında aynaya atılan emniyet püskürtme betonlarından doğan alacaklarına ilişkin olarak; taraflar arasındaki sözleşme eki keşif listesinde bulunmayan C2-C3 tipi kazıların varlığı ve buna istinaden yeni birim fiyat belirlenmesi gereği kabul edilmesine karşın, C2-C3 tipi kazılarda aynaya atılan 10 cm. püskürtme betonun, A2-B1-B2-B3 sınıfı kazı desteklerindeki gibi 7,5 cm olarak ödenmesini ve bunun doğru olduğunu ifade eden bilirkişi raporunun hükme esas alınmasının hatalı olduğunu, tünelde donatılı nihai beton kaplama yapılmasından doğan alacakları yönünden hükme esas alınan bilirkişi raporunda, bu iş kalemi için davalıların …’den bir ödeme almadıklarından bahisle talebin isabetli olmadığının değerlendirildiğini, davalıların bu iş kalemi için …’den bir ödeme almamış olmasının, müvekkili şirket tarafından yapılmış olan bu iş için alacak talep edilemeyeceği anlamına gelmediğini, bu değerlendirmenin hukukun temel mantığına da aykırı olduğunu, davalılar ister bu işin bedelini …’den almış olsunlar isterse almamış olsunlar, müvekkili şirketin işini yaptığını, bu sebeple yaptığı işin bedelini almaya hakkı olduğunu, ayrıca bu konunun kendi içinde, bu davanın da ana konusu olan B ve C klas tünel imalatlarını da ilgilendirdiğini, B3 klası invertli poz hariç (A2-B1-B2-B3 klasları) C2 ve C3 klaslarının tamamında kemer betonunun donatılı olarak yapıldığını, bunun da B ve C klasları arasında imalat yapım aşamalarının farklı olduğunu gösterdiğini, sonuç olarak davalılarca, eksik bilgilendirme yapıldığını, keşifte eksik yer alan bu alacak kalemiyle ilgili keşif miktarının çok çok üzerinde uygulama yapıldığını, deformasyon bölgelerindeki ilave desteklemelerden doğan alacakları yönünden ise, bu ilave destekleme imalatlarının yapılmasında müvekkilinin herhangi bir kusuru olmadığından, imalat bedellerinin ödenmesi gerektiğini, zira alt yüklenici olarak müvekkilinin kazı sınıfının, destek sisteminin belirlenmesinde belirleyiciliği olmadığını, hatalı destekleme kararının davalılara ait olduğunu, revize birim fiyat uygulanmaması gerektiği halde bu yönde yapılan uygulama nedeniyle doğan alacakları yönünden hükme esas alınan bilirkişi raporunda, ana sözleşmenin 29.2.1. maddesi gereğince revize fiyat uygulamasında bir isabetsizlik olmadığı değerlendirmesi yapıldığını, dava konusu alacakların, sözleşmede birim fiyat teklif cetvelinde “yer almayan” ve/veya “Ana Sözleşmenin 29.2’deki diğer şartları taşımayan” işler olduklarını, dolayısıyla Ana Sözleşmenin 29.2 maddesi uyarınca sözleşme eki birim fiyat cetvelinde yer almayan iş kalemleri için revize fiyat uygulaması yapılmasının mümkün olmadığını, taraflar arasındaki sözleşmede, sözleşmede birim fiyat teklif cetvelinde yer almayan yeni iş kalemleri için revize fiyat uygulanacağına, yani fiyattan indirim yapılacağına/yapılabileceğine ilişkin hiçbir hüküm bulunmadığından yine ana sözleşmede ise revize fiyat uygulamasının yeni iş kalemlerinde değil açıkça ancak sözleşme eki birim fiyat cetvelinde yer alan iş kalemlerindeki artışlarda uygulanacağı hüküm altına alınmış olduğundan bu alacak kalemi yönünden verilen red kararının sözleşmeye/ana sözleşme hükümlerine açıkça aykırı olduğunu, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, fiyat farkına ilişkin alacak hesabı yapılmış olmakla birlikte; fiyat farkı hesaplaması, sözleşme ekinde bulunmayan yeni işlerin birim fiyatlarının hesaplanmasına bağlı olduğundan ve bu hesaplamalar da işbu dilekçede açıklanan şekilde hatalı değerlendirmeler içerdiğinden, sonuçta kabul edilemez nitelikte olduğunu, sonuç olarak; dosyaya, sunulu dilekçeleri ile delillerinden görüleceği üzere, müvekkili şirketin dava konusu ettiği alacaklarının varlığının sabit olup, mahkeme kararının dosyadaki bilgi ve belgeler ile taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine açıkça aykırı olduğunu, karşı davada 687.217,50 TL alacakları olduğunu iddia eden davalı-karşı davacıların, haksız ve hukuka aykırı olarak, Mahkeme önünde ikrar ettikleri 687.217,50 TL’nin çok çok üzerinde olan 1.850.000,00 TL toplam tutarlı teminat mektuplarının tamamının paraya çevrilmesi yönünde bankadan talepte bulunduklarını ve paraya çevirdiklerini, böylelikle davalı-karşı davacıların iddia ettikleri bir alacakları kalmadığını, karşı davanın da konusuz kaldığını, teminat mektuplarının paraya çevrilmesinin ayrı bir dava konusu olmayıp doğrudan işbu davadaki alacak-borç durumlarını etkilediğini, davalı-karşı davacıların tek taraflı fiyat belirlediklerini, tenzilatlar uyguladıklarını, revize fiyat uygulaması yaptıklarını, buna benzer birçok sözleşmeye aykırılıklar yaptıklarını, müvekkili şirket adına yapıldığı iddia olunan masraf, harcama ve ödeme kalemlerini kabul etmediklerini, müvekkil şirketin masraf, harcama vesair ne ad altında olursa olsun kendisi adına ödeme yapılması yönünde herhangi bir talimatı olmadığını, yine, davalı-karşı davacılar tarafından dosyaya sunulan 27/06/2016 tarihli durum tespit tutanağı başlıklı evrakın, müvekkilince ilk defa dilekçe ekinde tebliği ile görüldüğünü, davalı- karşı davacılar tarafından düzenlenen bu evrakın gerçek olmadığını, zira, geçici kabul işlemlerinin 24/12/2015 tarihinde yapılmış olup, tespit edilen bir kısım eksikliklerin de müvekkili şirket tarafından 31/03/2016 tarihine kadar giderildiğini, davalı-karşı davacıların müvekkili tarafından, işbu dava konusu edilen hususlarda kendilerine, Beyoğlu 31. Noterliği’nin 08/06/2016 tarih ve …yevmiye sayılı ihtarnamesinin keşide edilmesi üzerine, kabul komisyon başkanı … tarafından gönderilmiş mailleri unutarak, alelacele 27/06/2016 tarihli bir evrak düzenlediklerini, iddia edildiği gibi, giderilmeyen bir eksiklik olsaydı muhakkak müvekkiline bildirilerek giderilmesinin isteneceğini, davalı- karşı davacıların alacak iddialarını ispat edemediklerini, sonuç olarak; mahkemenin müvekkili şirketin dava konusu sözleşme gereği vermiş olduğu teminat mektuplarının paraya çevrildiği ve davalı- karşı davacıların kasasına 1.850.000,00 TL para girmiş olduğu gerçeklerini, davalı- karşı davacıların hiçbir hak ve alacaklarının olmadığına ilişkin dosyaya sunulan somut delilleri/belgeleri görmezden geldiğini, kabul anlamında olmamak üzere alacakları olsa dahi, alacak iddialarının 3 katı tutarındaki teminat mektuplarının paraya çevrilmesiyle kasalarına giren 1.850.000,00 TL nedeniyle iddia ettikleri alacakları kalmamış olmasına rağmen, karşı davanın kabulüne karar verilmesinin de hatalı olduğunu belirterek; mahkeme kararının yapılacak istinaf incelemesi sonucunda kaldırılmasını, asıl davanın kabulüne, karşı davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar- karşı davacılar vekili istinaf başvurusunda; mahkemenin karşı dava yönünden müvekkili davalı-karşı davacılar lehine kurmuş olduğu hükmün dosya kapsamına ve yasaya uygun olup, tasdik edilmesi gerektiğini, asıl dava yönünden; mahkemenin C2 ve C3 sınıfı kazı işi nedeniyle asıl davanın kısmen kabulü yönündeki kararının dosya kapsamına aykırı olup, kaldırılarak asıl davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, davacı- karşı davalının teklif birim fiyatlarının analizlerini ve yeni birim fiyatların oluşturulmasında kullanılacak rayiç listesini sunmadığını, bu nedenle yeni birim fiyatın, Ana Sözleşme, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22. maddesinin 2. bendinin (b) alt bendine bulunan “İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine/grubuna benzerlik gösteren analizlerle kıyaslanarak bulunan analizlere” göre hazırlandığını, nitekim, yükleniciye uygulanacak yeni birim fiyatın belirlenmesinde İdare tarafından da aynı yöntemin uygulandığını ve onaylandığını, sözleşme şartlarına göre hesaplanan yeni birim fiyatın 25/12/2017 tarihli dilekçe ile sunulduğunu, bu iş kalemine ait imalatın ödenmesinde, sözleşme şartlarına göre birim fiyatın 53,99 TL/m³ olarak hesaplandığını, alt yükleniciye o ana kadar sözleşmeye göre hesaplanması gereken rakamın üzerinde yani 56,60 TL/m³ birim fiyat üzerinden hesaplama yapılarak ödeme yapıldığını, dolayısıyla bu kalem alacağın ödemesi yapılmış olup aksi yöndeki bilirkişi raporu hükme esas alınarak 47.365,32 TL +KDV eksik ödeme yapıldığından bahisle davacı-karşı davalının alacaklı olduğu kanaatine ulaşılmasının haksız ve dosya kapsamına aykırı olduğunu, … ve Öceli Tünellerinde E.Z. (C3) kayaç sınıflarında yapılan kazıların ödenmesi ile ilgili … Araştırma ve Geliştirme Başmühendisliğinin, bu kayaç sınıfında yapılan kazı imalatlarının C2 kayaç sınıfında yapılan tünel kazısı birim fiyatı üzerinden ödenmesi gerektiği yönündeki kararının 25/12/2017 tarihli dilekçe ile sunulduğunu, bu karar doğrultusunda Madde-1’de tarif edilen esaslarla yeni birim fiyat hesabı E.Z. (C3) kayaç sınıfında yapılan kazı imalatları için de oluşturulduğunu ve 53,99 TL/ m³ birim fiyatı bulunduğunu, davacı/karşı davalıya o ana kadar sözleşmeye göre hesaplanması gereken rakamın üzerinde yani 56,60 TL/ m³ birim fiyat üzerinden hesaplama yapılarak ödeme yapıldığını, dolayısıyla bu kalem alacağın ödemesi yapıldığı halde aksi yöndeki tespitler içeren bilirkişi raporu esas alınarak 25.294,32 TL + KDV eksik ödeme yapıldığından bahisle davacı-karşı davalının alacaklı olduğu kanaatine ulaşılmasının da haksız ve dosya kapsamına aykırı olduğunu belirterek; istinaf dilekçelerinin kabulü ile mahkemenin asıl dava yönünden davanın kısmen kabulüne dair kararının kaldırılarak asıl davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Asıl ve karşı dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemlerine ilişkin olup, mahkemece asıl ve karşı davanın kısmen kabulüne dair verilen kararına karşı taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
Dairemizin 20/09/2022 tarih ve 2020/1160 Esas- 2022/854 Karar sayılı geri çevirme kararı uyarınca davalı- karşı davacılar vekilinin vekaletname eksikliği ikmal edilerek, esası incelenmek üzere dosya Dairemize gönderilmiştir.
İnceleme, Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Taraflar arasında düzenlenen 01/06/2012 tarihli sözleşme niteliği itibariyle 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi olup, davacı-karşı davalı taşeron, davalı-karşı davacılar yüklenicidir. Bu sözleşme ile davacı-karşı davalı taşeron; davalı-karşı davacılar … (…)’nin, dava dışı iş sahibi …’ne karşı üstlendiği yol yapım işinin … Çevre Yolu İnşaatı Km 21+000- 40+114.544 kesimi kapsamındaki “… Tüneli Çıkışı ile Öceli Tüneli Girişi Sağ ve Sol Tüpleri Yapımı İşinin – Tünel Kazı ve Beton İşleri”nin yapımını üstlenmiştir.
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerden, taraflar arasında sözleşmenin imzasından sonra 18/05/2012 tarihinde yer tesliminin yapıldığı, davacı taşeronun işin yapımına başladığı, imalatlar için 42 adet ara hakediş düzenlendiği, bu ara hakedişlerde davacı taşeronun itiraz ya da ihtirazi kaydının bulunmadığı, kesin hesabın davacı ile davalı arasında müştereken düzenlenemediği ve bu nedenle kesin hesabın davalı yüklenici ortaklık tarafından tek taraflı olarak çıkartılarak 07/09/2016 tarihinde TN/3401 sayılı yazı ekinde davacı taşerona gönderildiği, ancak taşeronun kendisine gönderilen bu kesin hesabı imzalamadığı anlaşılmıştır.
Asıl davada, davacı taşeron tarafından dava dilekçesinde belirtilen 11 kalem imalat ve eksik ödeme için alacak talebinde bulunulmuş, davalı yüklenici adi ortaklık tarafından davanın reddi talep edilmiş, devamında karşı davada ise, yapılan fazla ödemenin istirdadı istenilmiştir.
Mahkemece, alınan kök ve ek rapordaki teknik tespitler esas alınmak suretiyle ve yukarıdaki gerekçe ile asıl ve karşı davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükme esas alınan bilirkişi kök ve bu rapora itirazları karşılayan ek rapor Dairemizce de dosya kapsamına, taraflar arasındaki akdi ilişkiye ve oluşa uygun, denetlenebilir kabul edilmiştir.
Mahkemece, dosya kapsamındaki bilgi, belge ve toplanan deliller değerlendirilerek yasal düzenlemelere uygun ve isabetli gerekçeyle karar verilmiş olduğu, ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkeme kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla, taraf vekillerinin istinaf başvurularının HMK’nun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Taraf vekillerinin istinaf başvurularının HMK’nun 353/1-b.1 maddesi gereğince ayrı ayrı ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince davacı- karşı davalıdan;
-Asıl dava yönünden alınması gereken 179,90 TL istinaf karar harcından peşin alınan 54,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 125,5‬0 TL davacı- karşı davalıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
-Karşı dava yönünden alınması gereken 39.805,30 TL istinaf karar harcından peşin alınan 9.951,33 TL harcın mahsubu ile bakiye 29.853,97 TL harcın davacı- karşı davalıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
3-Harçlar Kanunu gereğince davalılar- karşı davacılardan;
-Asıl dava yönünden alınması gereken 1.366,20 TL istinaf karar harcı peşin alındığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
-Karşı dava yönünden alınması gereken 179,90 TL istinaf karar harcından peşin alınan 341,55 TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılan 161,65‬ TL istinaf karar harcı ile fazla yatırılan (148,60 X 3) 445,8‬0 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının talep halinde kendilerine iadesine,
4-İstinaf başvurusu nedeniyle taraflarca yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harçları ile yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerilerinde bırakılmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 361.maddesi gereğince kararın taraflara tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay’da TEMYİZ yolu açık olmak üzere 16/03/2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

Başkan
e-imzalıdır

Üye
e-imzalıdır

Üye
e-imzalıdır

Katip
e-imzalıdır
e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır