Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi 2021/96 E. 2022/1071 K. 27.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 27. HUKUK DAİRESİ
Esas No: 2021/96 – Karar No:2022/1071

T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
27. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2021/96
KARAR NO : 2022/1071

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 14/10/2020
NUMARASI : 2019/66 E-2020/396 K

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVANIN KONUSU : İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 27/10/2022
YAZIM TARİHİ : 27/10/2022
Eser sözleşmesinden kaynaklanan itirazın iptali talepli davada mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı süresi içinde davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili özetle; taraflar arasında akdedilen 20.12.2015 tarihli hidrodinamik burgu enerji üretim sistemi ve lastik set yapımına ilişkin sözleşme gereğince … Belediyesi tarafından düzenlenen ihale teknik şartnamesindeki taleplere bağlı kalınarak eserin Avrupa Birliği sınırlarında ürettirilerek davalıya tesliminin 1.250.000 EURO + KDV bedelle kararlaştırıldığını, müvekkilinin taahhüt ettiği tesisi 2016 yılı Aralık ayında kurarak kullanıma hazır hale getirdiğini, sözleşme bedeli, su soğutma sistemine ilişkin ek sözleşme, müvekkili tarafından ödenen gümrük ve banka giderleri toplamı KDV dahil 1.537.319,99 EURO olduğu halde davalının 1.277.103 EURO ödeme yaptığını, bakiye 260.216,98 EURO’nun ödenmediğini, bakiye bedelin tahsili için başlatılan icra takibinin haksız itiraz sonucu durduğunu, arabuluculuk görüşmesinde anlaşma sağlanamadığını öne sürerek 2018/10242 sayılı takibe vaki itirazın iptali ile takibin devamına ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı vekili özetle; davacının eseri müvekkiline teslim etmediğini, iş sahibi … Belediyesinin 31.03.2019 yerel seçimleri öncesinde tesisi seçim malzemesi olarak kullanmak gayretiyle hareket ettiğini, belediye ile davacının müvekkilini saf dışı bıraktıklarını, belediyenin müvekkiline eksik ve arızalı işlere ilişkin 16.05.2019 tarihli ihtarı gönderdiğini, davacının sözleşme gereğince müvekkiline vermek zorunda olduğu test raporları ve garanti belgelerini vermediğini, belediyenin bu belgelerin verilmemesi durumunda ceza uygulayacağını bildirdiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesince; “20.04.2020 tarihli bilirkişi raporunda; davacının alacak toplamını 1.537.319,99 Euro olarak bildirdiği, bu güne kadar davacı tarafça davalı adına toplam 1.350.327,64 Euro’luk fatura düzenlendiği, (bakiye tutar için henüz fatura tanzim edilmediğinin belirtildiği) davalı tarafından ibraz edilen banka ekstrelerinden tespit edilen ödeme tutarının 1.283.257,17 Euro olduğu, düzenlenen faturalar toplamından ödeme tutarı düşüldüğünde alacak tutarının 67.070,47 Euro olduğu, ana sözleşmede öngörülen sözleşme bedelinin Kdv dahil 1.475.000 Euro olup, sözleşmenin 6 ve 8. maddeleri gereği teslimi gereken belgelerin davalıya teslim edilmemiş olması nedeniyle sözleşme bedelinden %3 oranında 31.250 EUro’luk bir kesinti yapılabileceği, kesinti düşüldüğünde sözleşme bedelinin 1.443.750 Euro olduğu belirtilmiştir. Bilirkişi raporunda ilave iş bedeli, banka ve gümrük masraflarına yönelik iddiayı kanıtlar her hangi bir belge sunulmadığından bu kalemlere yönelik her hangi bir hesaplama yapılmadığı belirtilmişse de yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde; davalının ilave iş ve diğer alacak kalemlerine yönelik her hangi bir itiraz dile getirmediği, bu konuda bir uyuşmazlık çıkarmadığı, davalının cevap ve savunmasının Sözleşmenin 3, 6 ve 8. maddeleri uyarınca teslimi gereken belgelerin teslim edilmemiş olması nedeniyle davacının ücrete hak kazanmadığına yönelik olduğu, ek sözleşmeye ve dava dilekçesine belirtilen gümrük ve banka giderlerinden sorumlu olmadığına yönelik itirazda bulunmadığı nazara alınarak bilirkişi raporundaki bu kısım görüş ve değerlendirmelere itibar edilmemiştir. Mahkememizce yapılan değerlendirmede; kesin hesaba esas hakediş tutarının (1.443.750 Euro Sözleşme bedeli + 41.300 Euro Ek sözleşme bedeli + 17.620,18 Euro Gümrük Giderleri + 3.399,82 Euro Banka Gideri)= 1.506.070 Euro olduğu, şimdiye kadar ödenen tutarın 1.283.257,17 Euro olduğu, mahsup edildiğinde takip tarihindeki alacak tutarının 222.812,83 Euro olduğu anlaşılmıştır. Davacı vekili 14.10.2020 tarihli imzalı beyanında; alacağın Euro cinsinden olmakla birlikte takip tarihindeki kur üzerinden TL’ye çevrilerek takibe geçildiğini belirtmiştir. Takip tarihindeki Euro efektif satış kuru 7,448 TL olmakla birlikte, davacı tarafından benimsenen kur (1.930.809,99 TL / 260.216,98 Euro) = 7,419 TL olduğu nazara alınarak, taleple bağlı kalınması gerektiği, bu ilke doğrultusunda takip tarihindeki alacağın (222.812,83 TL x 7,419 TL) = 1.653.048,38 TL olduğu anlaşılmakla, bu tutar üzerinden itirazın iptaline karar verilmesi gerekmiştir. Alacağın varlığı ve miktarının yargılama ile tespit edildiği takip tarihi itibariyle likit bir alacaktan bahsetmenin mümkün olmadığı nazara alınarak davacı vekilinin icra inkar tazminatı talebinin yine reddedilen kısım için davalı vekilinin kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar verilmesi gerektiği ” gerekçesiyle ” Davanın kısmen kabulüne, Ankara 6. İcra Müdürlüğü 2018/10242 sayılı takip dosyasında itirazın 1.653.048,38 TL asıl alacak üzerinden iptaline, Alacağa takip tarihinden itibaren yıllık %6 faiz uygulanmasına, Alacak likit olmadığından davacı vekilinin icra inkar tazminat talebinin davanın reddedilen bölümü için davalı vekilinin kötü niyet tazminat talebinin reddine, Fazlaya ilişkin istemin reddine, ” karar vermiştir.
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; karar gerekçesinin gerçeği yansıtmadığı, müvekkilinin sadece belgelerle ilgili eksikliğe değil aynı zamanda dava konusu edilen ek sözleşme bedeli ile gümrük ve banka giderlerine de itiraz ettiği, yargılamanın her aşamasında yapılan tüm itirazların bedelin tamamına yönelik olduğu, davacının ilave su soğutma sistemi yapımını üstlendiğine dair belge bulunmadığı, raporda da buna dair belge sunulduğunda incelenebileceğinin bildirildiği, kaldı ki müvekkilinin su soğutma işini başka bir firmaya yaptırdığı, gümrük giderleri ve banka giderlerini de ödediği, kesin kabul tutanağı düzenlenmediği, belediyenin yerel seçim öncesi eksik de olsa sistemi faaliyete geçirmek istediği, daha sonra sorun çıkma ihtimaline binaen %3 oranında kesin teminat alınarak müvekkilinin sıkıştırıldığı ve sistemde sorun olduğu söylenerek müvekkilinin 432.000 TL tutarlı teminatının nakde çevrildiği, diğer belgeler de eksik olmakla birlikte en önemli evrak olan garanti belgesinin de sunulmadığı, davacının sözleşmeye aykırı olarak eseri müvekkiline değil … Belediyesine teslim ettiği, geçici kabulde evrakların eksik olduğunun belirtildiği, geçici kabule rağmen teknik sorunlar çıktığından bahisle müvekkiline yazılar gönderildiği ve teminatın nakde çevrildiği, mahkeme gerekçesinin aksine müvekkilinin akreditifin tamamını serbest bırakmadığı, son ödeme kısmının serbest bırakılmadığı nedenleriyle mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan itirazın iptali talepli olup, mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı süresi içinde davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İnceleme, Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) 355. madde uyarınca istinaf nedenleriyle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Somut olayda davacı taşeron, davalı yüklenici olup, taraflar arasında hidrodinamik burgu enerji üretim sistemi ve lastik set yapımına ilişkin 20.12.2015 tarihli 1.250.000 EURO + KDV götürü bedelli eser sözleşmesi akdedildiği çekişmesizdir. Sözleşme kapsamında sözleşmenin ifasına yönelik malzemelerin davacı tarafça yurt dışından temin edileceğinin, sistemin çalışır vaziyette teslim edildiği ilk günden itibaren garanti süresinin 24 ay olduğunun, Türkiye içi ya da dışındaki tüm masraflar ve gümrükten çekme işlemleriyle ilgili tüm masraflardan davalı yüklenicinin sorumlu olduğu ile davacı taşeronun ise sistemin mekanik ve elektrik ekipmanlarının CE belgelerini çift kopya olarak davalı yükleniciye teslim edeceğinin kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır. Sözleşme konusu işin yapıldığı ve dava dışı iş sahibi belediyeye teslim edildiği, belediye tarafından geçici ve kesin kabulün yapıldığı anlaşılmaktadır.
Yerleşik Yargıtay içtihatlarında kabul edildiği üzere götürü bedelli sözleşmede yüklenicinin sözleşme kapsamındaki işi yaparak teslim ettiğinin ispatlanması durumunda yüklenici tarafından fatura kesilip kesilmediğine bakılmaksızın sözleşme bedelinin tamamına hak kazandığını kabul edilmeli, sözleşme gereği yapılacak işlerde eksik ve ayıp bulunması halinde eksik ve ayıpların sözleşmede kararlaştırılan tüm işe oranı belirlenerek tamamlanan iş oranı tespit edilmeli ve bu oran itibariyle yüklenicinin talep edebileceği iş bedeli hesaplanmalıdır.
Bu kapsamda somut olayın incelenmesine sözleşmedeki iki yıllık garanti süresi de dikkate alındığında dava dışı belediye tarafından düzenlenen geçici ve kesin kabuldeki eksik ve ayıplı imalatlar taraflar arasındaki sözleşme kapsamında olanlar yönünden inceleme ve değerlendirme yapılarak davacı taşeronun hakedişinden indirilmesi gereken oran ve miktar hesaplanması gerekirken sadece sözleşme gereğince teslim edilmesi gereken belgeler yönünden dava dışı belediye tarafından yapılan kesintinin esas alınması doğru olmamıştır.
Ayrıca yazılı sözleşme dışında imalat yapıldığı iddiasına dayalı alacak talebi iddiasında ise; davalı tarafça, iddia edilen bu işlere ilişkin olarak davacı tarafla sözleşme yapılmadığı ve imalatların davacı tarafça yapılmadığı savunularak karşı çıkılmış olmakla sözleşme dışı yapıldığı iddia edilen işlerin sözleşmeye konu işlerin kullanılması için zorunlu ve devamı niteliğinde olduğunun tespiti ve taraf delilleri toplanarak ispatı halinde yine yerleşik içtihatlar gereğince sözleşme dışı işlerin bedelinin yapıldığı yıl mahalli rayiciyle (dahil olduğundan ayrıca KDV eklenmeksizin) TL olarak belirlenerek bulunacak bedelin taşeron alacağına ilavesi gerekirken mahkemece alınan bilirkişi raporunda buna ilişkin deliller sunulmadığı için inceleme yapılmadığı belirtildiği halde ve davalının ilave işlere ilişkin iddiaya açıkça karşı çıkmadığı gerekçesiyle ilave işler bedeline ilişkin talebin kabul edilmesi ve EURO olarak hesaplanması doğru olmamıştır.
Bu kapsamda mahkemece yapılması gereken iş davacının götürü bedelli sözleşme kapsamında eksik ve ayıplı imalatının bulunup bulunmadığı yukarıda açıklandığı şekilde incelenmek, yine sözleşme dışı işler yönünden de ispat kuralları çerçevesinde davacının talep edebileceği alacağının bulunup bulunmadığı ile iş bedeli TL olarak belirlenmek, yine sözleşme gereği davalı tarafça ödenmesi gereken ve davacı tarafça ödendiği öne sürülen gümrük ve banka ödemelerine ilişkin delillerin de ibrazı sağlanarak sonucuna göre karar verilmek gerekirken hatalı değerlendirme ve eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm tesisi dosya kapsamına, usul ve yasaya uygun bulunmadığından davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüyle mahkeme kararının HMK 353/1.a.6 madde gereğince kaldırılmasına, Dairemiz kararına uygun yargılama yapılmak üzere dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-) Davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne,
2-) Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 14/10/2020 tarih ve 2019/66 E-2020/396 K
sayılı kararının HMK 353/1-a.6 madde gereğince kaldırılmasına,
3-) Davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
4-) Davalı tarafça yatırılan 28.230 TL istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine,
5-) Davalı tarafça yapılan istinaf yargılama giderleri ile ödediği başvurma harcının ilk derece mahkemesince verilecek kararda dikkate alınmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK 353/1-a madde gereğince KESİN olarak 27.10.2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır

e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır