Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 27. HUKUK DAİRESİ
Esas No: 2021/566 – Karar No:2023/311
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
27. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2021/566
KARAR NO : 2023/311
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 25/09/2020
NUMARASI : 2018/1 E-2020/543 K
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVANIN KONUSU : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 16/03/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 14/04/2023
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan alacak davasında mahkemece davanın reddine dair verilen karara karşı süresi içinde davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulması üzerine yapılan inceleme sonucunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili; taraflar arasında 18/01/2016 tarihli Protokol ve 16/05/2016 tarihli Ek Protokol-1 imzalandığını, bu protokoller ile üstlenilen işin, 380 kV Yatağan-Denizli IV E.İ. Hattının 5-10 nolu direkleri arasının müvekkili şirket tarafından deplase edilmesi olduğunu, protokol kapsamında müvekkili şirket tarafından davalıya işin teminatı olarak kesin ve süresiz teminat mektubu verildiğini, protokolün imzalanması ile birlikte üstlenilen işlerin yapımına başlandığını, işlerin tamamlanmasının ardından 15/02/2017 tarihinde davalının müvekkili şirket yetkilileri bulunmaksızın geçici kabul tutanağı düzenlediğini, sonrasında, davalı tarafından müvekkili şirkete gönderilen 26/04/2017 tarihli yazıda geçici kabul tutanağı ile tesiste eksik hususların ve özürlerin tespit edildiği ve bu tespitlerin geçici kabul tutanağında ifade edilen 60 günlük süre içinde müvekkili şirket tarafından giderilmesi gerektiği bu eksikliklerin giderilmemiş olması nedeniyle; 6 nolu M3+12 direğinin diyagonal açıklıklarının protokole aykırı tesis edilmesi nedeniyle 30.000,00 TL nefaset kesileceği, 6-9 no.lu direkler arasındaki mevcut ACSR koruma iletkeninin kısa gelmesi ve uygun ek yapılamaması nedeniyle demontaj edilerek yerine koruma iletkeninin çekilmesi için 10.000,00 TL bedel talep edildiği, geçici kabul sonrasında 9 nolu direğin ACSR koruma telinin sıyrılarak düşmesi sonucu durumun aciliyet gerektirmesi sebebiyle davalı tarafından arızanın giderilmesine yönelik 5.233,51 TL’nin ödenmesinin talep edildiğini, davalı tarafın iddialarını dayandırdığı geçici kabulün müvekkili şirket yetkililerinin yokluğunda gerçekleştirilmiş olup, geçici kabul tutanağının da müvekkili şirket yetkililerinin yokluğunda imzalandığını, protokol ve ek protokole aykırı olarak müvekkili şirket yetkililerinin yokluğunda davalı tarafından hazırlanan geçici kabul tutanağı ve söz konusu tutanakta yer alan eksikliklerin kabul edilmesinin mümkün olmadığını, ayrıca geçici kabul tutanağı ile eksikliklerin giderilmesi için müvekkili şirkete 60 günlük süre verildiği belirtilmiş ise de müvekkili şirkete bu konuda herhangi bir bildirim yapılmadığını, davalı tarafından gönderilen 26/04/2017 tarihli yazıda yer verilen eksiklikler ve bedellerinin gerçekleri yansıtmadığını, davalı tarafın iddiasının aksine 6 no.lu M3+12 direğinin diyagonal açıklıklarından BC ayak açıklığı 24 mm AC ayak açıklığı 14 mm olarak tesis edildiğini, söz konusu ayak açıklıklarında teknik şartnameye ve davalı tarafın talebine aykırı bir durum söz konusu olmayıp, davalı tarafın ayak açıklıklarında sapma olduğu yönündeki iddialarının gerçeği yansıtmadığını, ayak açıklıklarında sapma olması halinde direğin montajının mümkün olmayacağı gibi bu durumun direğin kullanımına da engel olacağını, ancak, faaliyet sahasında yapılacak teknik inceleme ile tespit edileceği üzere, söz konusu direğin, halen kullanılmakta olduğunu, davalı tarafından, 6-9 nolu direkler arasında ACSR koruma iletkeninin kısa gelmesi ve aynı tip iletkenle ve uygun hırdavatlarla ek yapılamaması nedeniyle demontaj edilerek yerine koruma iletkeni çekilmesi için 10.000,00 TL bedelin müvekkili şirketçe ödenmesi yönündeki talebinin de fahiş olup, bu bedelin rayicin çok üstünde olduğu gibi tüm taleplere rağmen bu hesaplamanın nasıl yapıldığının davalı tarafça açıklanmadığını, geçici kabul sonrasında 9 nolu direğin ACSR koruma telinin sıyrılarak düşmesi sonucu durumun aciliyet gerektirmesi sebebiyle davalı tarafından arızanın giderilmesine yönelik istenen 5.233,51 TL’nin de rayicin üzerinde olduğunu, yine söz konusu hesaplamanın nasıl yapıldığının da davalı tarafça açıklanmadığını, belirtilen hususlarla ilgili olarak 15/05/2017 tarihinde davalı kuruma yazılı olarak itiraz edildiğini, ancak itirazlarının kabul görmediğini, bunun üzerine davalının müvekkili şirket tarafından sunulan teminat mektuplarının nakde çevrilmesini önlemek amacı ile müvekkili şirket tarafından davalıya 21/04/2017 tarihinde tarihinde yapılan geçici kabul sonrasında 9 nolu direğin ACSR koruma telinin sıyrılarak düşmesi sonucu durumun aciliyet gerektirmesi sebebiyle davalı tarafından arızanın giderilmesine yönelik 5.233,51 TL’lik ödemenin yanı sıra ihtirazi kayıt ile; 6 no.lu M3+12 direğinin diyagonal açıklıklarının protokole aykırı tesis edildiği iddiası ile ilgili olarak 30.000,00 TL; davalı tarafından, 6-9 nolu direkler arasında ACSR koruma iletkeninin kısa gelmesi ve aynı tip iletkenle ve uygun hırdavatlarla ek yapılamaması nedeniyle demontaj edilerek yerine koruma iletkeni çekilmesi için talep edilen 10.000,00 TL ödenmek durumunda kalındığını, ödemelerle birlikte davalıya sunulan dilekçede ödeme taleplerinin haksız ve hukuka aykırı olduğunun, ödemelerin ihtirazi kayıtla yapıldığının bildirildiğini, müvekkili şirketin davalı taraf ile imzaladığı protokoller uyarınca yükümlülüklerini gereği gibi yerine getirdiğini ve üstlendiği işleri tamamladığını, müvekkili şirket tarafından davalıya ihtirazi kayıtla ödenmek durumunda kalınan bedellerin müvekkiline iadesi amacı ile huzurdaki davanın açılması gereği doğduğunu belirterek; müvekkili şirket ile davalı arasında imzalanan 18/01/2016 tarihli Protokol ve 16/05/2016 tarihli Ek Protokol-1 uyarınca 6 no.lu M3+12 direğinin diyagonal açıklıklarının imalatında 30.000,00 TL nefaset bedelinin kesilmesini gerektirecek bir durumun bulunmaması nedeniyle bu durumun tespiti ve davalıya ihtirazi kayıtla ödenen 30.000,00 TL’nin ödeme gününden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte; 6-9 nolu direkler arasında ACSR koruma iletkeninin kısa gelmesi ve aynı tip iletkenle ve uygun hırdavatlarla ek yapılamaması nedeniyle demontaj edilerek yerine koruma iletkeni çekilmesi için talep edilen 10.000,00 TL bedelin fahiş olması nedeniyle bu çalışma için davalı tarafında talep edilebilecek bedelin tespiti ile müvekkili şirket tarafından fazladan ödenmek durumunda kalınan bedelden şimdilik 5.000,00 TL’nin ödeme tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile birlikte, geçici kabul sonrasında 9 nolu direğin ACSR koruma telinin sıyrılarak düşmesi sonucu durumun aciliyet gerektirmesi sebebiyle davalı tarafından arızanın giderilmesine yönelik 5.233,51 TL bedelin fahiş olması nedeniyle bu çalışma için davalı tarafından talep edilebilecek bedelin tespiti ile müvekkili şirket tarafından fazladan ödenmek durumunda kalman bedelden şimdilik 2.000,00 TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte müvekkili şirkete ödenmesini talep etmiştir.
Davalı vekili; davacının 18/01/2016 tarihli Protokol ve 16/05/2016 tarihli Ek Protokol-1 uyarınca sözleşme kapsamında Teşekküle fazladan ödemek durumunda kaldığını iddia ettiği bedelin istirdadını talep ettiğini, bu nedenle iş bu davanın HMK 107. maddesine göre kısmi dava olarak açılamayacağını, dava konusu işin taraflar arasında imzalanan 18/01/2016 tarihli Protokol ve 16/05/2016 tarihli Ek Protokol-1 kapsamında inşa ve tesis edilen 380 kV Yatağan-Denizli 4 E.İ.Hattının 5-10 nolu direkleri arasının deplase edilmesi işi olduğunu, geçici kabul tutanağının davacı şirket yetkililerinin yokluğunda imzalandığı iddia ve beyanlarının gerçeği yansıtmadığını, davacının 08/03/2016 tarihli yazısı ile yer teslimi yapılmasını talep ettiğini, bu yazıya 11/03/2016 tarih ve E.97711 sayılı yazı ile Protokolün 6.9, 6.10 ve 6.11 maddeleri gereğince bu maddelerde belirtilen kamulaştırma ile ilgili işlemler tamamlandıktan sonra yer teslimi yapılabileceği şeklinde cevap verildiğini, ardından davacının 07/09/2016 tarihli yazısı ile protokollere konu deplase işi için … firmasını yetkilendirdiğini bildirdiği, taşeron firmaya 08/09/2016 tarihinde fiili çalışmalara başlamak üzere yer teslimi yapıldığını, taşeron firmanın 02/11/2016 tarihli yazısı ile alt montaj çalışmalarını tamamladığını belirterek, üst montaj ve tel aktarım işlerinin yapılması için 12-16/11/2016 tarihleri arasında enerji kesintisi talep ettiğini, yani; işin tamamlanması ve enerjilenmesi anlamına gelen geçici kabulün ancak, talep edildiği üzere enerji kesintisi ve akabinde üst montaj ve tel çekim çalışmalarının bitmesi sonucunda yeniden enerji verildiğinde yapılmış olacağı düşünüldüğünde, bu yazı ile çalışmaların tamamlanması için enerji kesintisi talebinde bulunan taşeron firmanın ve onu yetkilendiren davacı firmanın bu çalışmalar sonucunda geçici kabulün yapılacağını bilmemesinin akla ve mantığa aykırı olduğunu, nitekim alt montajda yaşanan sorunların çözümünden sonra çalışmalar için talep edilen enerji kesintisinin ilgili Yük Tevzi İşletme Müdürlüğünce 20-28/01/2017 tarihleri arasında yapılabilmesi için, 17/01/2017 tarih ve E.22914 sayılı yazı ile firmalara belirtilen tarihler arası için planlanmalarını yapmalarının bildirildiğini, çalışmalar sonunda geçici kabul yapılacağı için de firmalardan geçici kabul için görevlendirecekleri elemanların isimleri alınarak 25/01/2017 tarih ve E.35382 sayılı Olur ile geçici kabul komisyonunun oluşturulduğunu, söz konusu işin fiili olarak 30/01/2017 tarihinde tamamlandığını, hattın geçici kabul öncesi 2H kontrollerinin ardından, 2H Protokolü düzenlendiğini, 31/01/2017 tarihinde de anılan işte görev yapan ve bizzat çalışmaların başında bulunan … firması yetkilisi … ve geçici kabul heyetindeki Bölge Müdürlüğü yetkililerinin katılımıyla 380 kV Yatağan-Denizli 4 E.İ.Hattının enerjilendirildiğini, enerjilendirme sonrası … ve Bölge Müdürlüğü yetkililerinin geçici kabul tutanaklarını düzenleyip imza altına almak için Yatağan Termik Santrali içinde yer alan Bölge Müdürlüğüne ait Yatağan KOS binasında toplandıklarını, Bölge Müdürlüğü yetkilileri tarafından geçici kabul tutanağında tesiste görülen özür ve eksikler bölümünde yer alan hususların burada … ile paylaşılmış olup, kendisinin 3 madde olarak belirlenen nefaset ile özür ve eksiklere muhalefet etmesi yüzünden anılan işin geçici kabul tutanağının imza altına alınamadığını, bu tarihten sonra …’nın birçok kez geçici kabul tutanağını imza altına almak için Bölge Müdürlüğüne davet edilmesine karşın her seferinde nefaset ile eksik ve özürlere muhalefetini sürdürdüğünü ve geçici kabul tutanağını imzalamaktan imtina ettiğini, bu süreçte konuya ilişkin olarak bir kez de davacı şirket yetkilileri ve …’nın Bölge Müdürlüğüne gelerek Tesis ve Kontrol Müdürlüğü nezdinde görüşme yaptıklarını, kendilerine nefaset ile özür ve eksikliklerin teknik gerekçelerinin tüm ayrıntıları ile anlatıldığını, ancak, bu görüşme sonucunda da firma yetkililerince geçici kabul tutanaklarının imzalanmasından imtina edildiğini, bu nedenle, enerjilendirilerek geçici kabulü yapılan işin tutanaklarının ilgili mevzuatlardaki onay süreleri de dikkate alınarak, düzenlenmesinin daha fazla gecikmemesi için geçici kabul komisyonunca mecburen ilgili firma yetkililerinin imzası olmadan, 2H tarihi olan 30/01/2017 tarihi geçici kabul itibar tarihi alınarak, 15/02/2017 tarihinde geçici kabul tutanaklarının düzenlenmek durumunda kalındığını, bu açıklamalar kapsamında; 08/09/2016 tarihinde yer teslimi yapılabildiği düşünülürse, Protokol’ün imzalanması ile birlikte üstlenilen işlerin yapımına başlandığını, geçici kabulün, komisyonca tespit edilen ve bölgede Enterkonnekte İletim Sisteminin çok önemli bir parçası olan 380 kV Yatağan-Denizli 4 E.İ.Hattı gibi bir hat için 3 maddelik özür ve eksiklik ile yapılabildiği düşünülürse, işlerin protokollere uygun olarak tamamlandığını, anılan deplase işinin davacı talebi ile kendilerine ait mermer sahası içerisinde yapıldığını ve taşeron firma yetkilisi …’nın geçici kabul çalışmaları süresince bizzat işin başında bulunduğunu, geçici kabul tutanaklarının düzenlenmesi sürecinde davacı şirket yetkilileri ve taşeron firma yetkilisi … ile geçici kabul tutanaklarının imzalanması yönünde defalarca yapılan görüşmelere rağmen, kendilerinin özür ve eksiklikler nedeniyle ve bu özür ve eksikliklerin yazılmaması talebiyle tutanaklara bilinçli ve kasıtlı olarak imza atmaktan imtina ettikleri dikkate alınırsa dava dilekçesindeki ifadelerin gerçek dışı olup, fiili durumu yansıtmadığını, geçici kabul işlemlerine yönelik mevzuatların hiç birinde ve anılan işe ait protokollerde geçici kabul özür ve eksiklikleri için ayrı bir bildirim yapılacağına dair bir hüküm bulunmadığını, kaldı ki yukarıda açıklandığı üzere davacı ve taşeronunun yaptıkları çalışmayı bilmemeleri veya habersiz olmaları gibi bir durumun söz konusu olamayacağını, geçici kabul tutanağını nefaset ile özür ve eksiklik yazılmasına itiraz ettikleri için bilinçli ve kasıtlı olarak imzalamadıkları göz önüne alınırsa geçici kabul tutanağındaki eksikliklerden ve bu eksiklikler için verilen süreden firmalarının bilgisi olduğunun açık olduğunu, geçici kabul tutanağı düzenlenmesi esnasındaki görüşmelerde firma yetkililerine özür ve eksiklikleri verilen süre sonunda gidermeleri gerektiğinin de bildirildiğini, işin takibi için özür ve eksikliklerin giderilip giderilmediğine yönelik yapılan telefon görüşmelerinde de davacı şirket yetkililerinin özür ve eksikliklerin verilen süre içerisinde giderilmesi için uyarıldıklarını, nitekim geçici kabul tutanağında 3.maddede belirtilen özür ve eksikliğin davacı tarafından giderildiğini, TEİAŞ 21.Bölge Müdürlüğündeki tesis çalışmalarında bütün direklerin ayak ayar ölçülerinin, konusunda uzman aynı ekip tarafından yapıldığını, bugüne kadar ekibe ayak ayar ölçüm sonucu doğru veya hatalı çıkmış olsun, ölçümlerin hatalı yapıldığına dair ithamda bulunan firma olmadığını, kaldı ki, ayak açıklığı ölçümünün makine, alet veya hesap vs. gibi hususlar gerektiren karmaşık zor bir ölçüm de olmadığını, alt montaj çalışmaları sonrasında tesis edilen 3 adet direğin ayak ayar ölçümlerinin taşeron firmanın sahadaki elemanı nezaretinde yapıldığını, taşeron elemanın ekibe ait metrenin hatalı ölçtüğü yönündeki itirazı üzerine kendi getirdiği metre ile ölçüm yaptığını, aynı ve çok yakın değerler elde edildiğini, ayak açıklıklarının hatalı olduğunun ve düzeltilmesinin 08/11/2016 tarih ve E.403635 sayılı yazı ile firmalara bildirildiğini, taşeron firma yetkililerinin alt montajların düzeltildiğini bildirmeleri üzerine sahaya tekrar inceleme ve ölçüm için gidildiğini; alt montajının düzeltildiği söylenen ve bilgileri dışında dolgusu kapatılan 9 nolu direğin temeli açtırıldığında direk temelinin düzeltme amacıyla çok ciddi hasar gördüğünün, temelin kırıldığının ve üzerine dökülen beton ile kapatılmaya çalışıldığının, bu nedenle haber verilmeden düzeltme işlemi yapıldığının, dolgusunun kapatıldığının ve hatanın düzeltildiğinin tespit edilerek bu durumun tutanak altına alındığını, 6 nolu direkte ise hiçbir düzeltme işlemi yapılmadığının görüldüğünü ve bu hususların 09/11/2016 tarih ve E.406114 sayılı yazı ile bildirilerek alt montajların düzeltilmesinin tekrar istendiğini, konunun daha sonra da daha detaylı bir değerlendirilme yapılabilmesi için 11/11/2016 tarih ve E.410012 sayılı yazı ile İhtisas Dairesi Başkanlığı olan İletim Hatları Tesis Dairesi Başkanlığı’na iletildiğini, anılan Daire Başkanlığının 17/11/2016 tarih ve E.417508 sayılı cevap yazısı ile “BC ayak açıklığında 24 mm ve AC ayak açıklığında 14 mm olmak üzere diyagonal açıklıklarında sapma olan 6 nolu M3+12 direğinin mevcut haliyle montajının yapılarak tekrar ayak ayar ölçülerinin alınması ve herhangi flambaj görülmemesi durumunda tesis faaliyetlerine devam edilmesi ve söz konusu eksiklikle ilgili olarak nefaset kesilmesi” ile 9 nolu direğin de alt montajının yeniden yapılmasını bildirmiş olup, bu uygulamanın 18/11/2016 tarih ve E.418400 sayılı yazı ile firmalara iletildiğini, tüm bu süreç boyunca firmaların 6 nolu M3+12 direğin alt montaj ölçümlerinin yeniden yapılmasına yönelik Bölge Müdürlüğüne ulaşan bir talebi olmadığını, 2.maddede açıklanan geçici kabul eksiğinin, enerji kesintisindeki montaj, tel çekimi ve geçici kabul çalışmalarında, 6-9 nolu direkler arasındaki mevcut ACSR koruma iletkeninin kısa gelmesi, firmaların iyi bir planlama ve hazırlık yapmaması sonucunda da aynı tip koruma iletkeni ve uygun hırdavat temin etmemiş olmasından kaynaklandığını, bu nedenle hattın daha fazla enerjisiz kalmaması amacıyla Teşekkülden temin edilen benzer tip koruma iletkeni ve hırdavatlar ile mevcut koruma iletkenine ek yapılarak geçici bir çözüm ile hattın enerjilendirildiğini, anılan koruma iletkenlerinin öncelikle enerji iletim hatlarını yıldırımlara karşı korudukları gibi aynı zamanda enerji iletim hatlarının arıza ve bakım çalışmalarında hat bakım ekiplerinin kullandığı hat arabasının üzerinde hareket ettiği bir iletken olduğunu, bu nedenle koruma iletkenlerine, hem hattın arızaya maruz kalmaması hem de ekip çalışanları için yani can ve mal güvenliği açısından kalıcı şekilde ek yapılmasının uygun görülmediğini, bu bağlamda, geçici kabul komisyonunca giderilmesi son derece önemli olan bu tip özür ve eksiklik için malzeme-montaj bedeli, nakliye, sahaya yeniden en az 4-5 kişilik ekip-ekipman gelmesi, vinç-araç-gereç temini veya kiralanması gibi tüm hususlar düşünülerek bedellendirme yapılmakta olup, buna göre bu iş için belirlenen 10.000,00 TL’nin rayicin çok üstünde olmadığını, ayrıca, geçici kabul çalışmalarında firmaların bu bedele herhangi bir itirazı olmadığını, geçici kabulden sonra oluşan arızanın davacı ve taşeronunun deplase çalışmalarındaki malzeme veya montaj hatasından kaynaklanan bir arıza olduğunu ve bu tip bir arızanın hatlarda çok nadir yaşandığını, ancak, hattın enerjilenmesinden 1,5 ay gibi kısa bir süre sonra bu olayın olduğunu, koruma telinin, fazlar üzerine düşme ve çok büyük arızalara veya hasarlara neden olma riskinden kıl payı kurtulunarak şans eseri yere düştüğünü, dolayısıyla hattın yıldırımlara karşı korumasız kaldığını, bölgede Enterkonnekte İletim Sisteminin çok önemli bir parçası ve enerjisiz kalması bile çok büyük enerji kısıtı ile çok yüksek bedellerde maddi kayba neden olan 380 kV Yatağan-Denizli 4 E.İ.Hattında oluşan bu tip bir arızanın, zaman kaybetmeden müdahale edilmesi ve giderilmesi gereken bir arıza olduğunu, bu kapsamda da işe ait Protokoller gereğince geçici kabulden sonra ortaya çıkan ve giderilmesi firmanın yükümlülüğünde olan bu önemli arızanın ivedi şekilde Teşekkülce giderildiğini, uygulamanın ne şekilde yapılacağının, arıza oluşmasının hemen akabinde davacı ve taşeronu firma yetkililerine şifai bildirildiği gibi çalışmanın tamamlanmasından sonra da ekinde Harice İş Yapma Pusulası ve fatura olan 20/02/2017 tarih ve E.67355 sayılı yazı ile bildirildiğini, akabinde davacının 23/02/2017 tarihli yazısı ile bu fatura ve hesaplamaya itiraz ettiğini, firmanın bu itirazına 01/03/2017 tarih ve E.81304 sayılı yazı ile cevap verilerek hesaplamanın nasıl yapıldığı da açıklanarak söz konusu bedelin yatırılması gerektiğinin bildirildiğini, davacının 9 no’lu direğin ACSR koruma teli arızasının Bölge Müdürlüğü ekiplerince giderilmesi ilgili olarak belirlenen 5.233,51 TL bedeli, geçici kabul tutanağındaki özür ve eksikliklerden 1 Nolu maddede belirtilen kusurlu iş için nefaset kesilmesiyle ilgili olarak 30.000,00 TL bedeli ve 2 Nolu maddede belirtilen ve verilen 60 günlük süre zarfında yapılmayan koruma iletkeni çekimi işiyle ilgili olarak 10.000,00 TL bedeli ihtirazi kayıt ile yatırdığını, davaya konu meblağların ödeme tarihleri itibariyle davacının davasının zamanaşımına uğradığının tetkiki ve davanın bu nedenle de reddi gerektiğini, davanın kabulü anlamına gelmemek üzere davacı tarafça talep edilen faiz türü, oranı ve faiz başlangıç tarihinin de yersiz ve dayanaksız olduğunu somut olayda temerrüt söz konusu olmadığından ancak dava tarihi itibariyle faiz talep edilebileceğini belirterek; davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; davanın, eser sözleşmesinden kaynaklanan, davacı yüklenici tarafından davalı iş sahibine ödenen iş bedelinden yapılan nefaset kesintisi ile, geçici kabule dayalı olarak fazladan yatırılan iş bedeli ve ayıplı yapılan iş için iş sahibi tarafından üçüncü kişiye yaptırılan işin rayice uygun olmadığı iddiasına dayalı istirdat istemine ilişkin olduğu, yüklenici davacı ile işsahibi davalı arasında düzenlenen 18/01/2016 tarihli sözleşme uyarınca, davacının 380 KV Yatağan-Denizli IV Enerji İletim Hattının 5-10 nolu direkler arası deplase edilmesi işini üstlendiği yine, 16/05/2016 tarihinde ek protokol düzenlendiği, idarenin TEİAŞ Genel Müdürlüğü Denizli 21. Bölge Müdürlüğü olduğu, TEİAŞ Genel Müdürlüğü Denizli 21. Bölge Müdürlüğü Tesis ve Kontrol Müdürlüğü tarafından 25/01/2017 tarihinde geçici kabul komisyonu oluşturulduğu ve 20/02/2017 tarihinde komisyonca yerinde yapılan inceleme sonunda tesiste görülen özür ve eksikliklerin 3 madde halinde yazıldığı, davalı … yetkilisi ve davalının alt yüklenicisi … firması yetkilisinin imzadan imtina ettiği, Denizli 21. Bölge Müdürlüğü tarafından 26/04/2017 tarihinde davalı şirkete yazılan yazı ile, geçici kabul tutanağının 1 nolu maddede belirtilen kusurlu işi için 30.000,00 TL nefaset kesintisi, 2 nolu maddede belirtilen ve verilen 60 gün içinde yapılmayan koruma iletkeni çekimi işi için 10.000,00 TL ve 9 nolu direğin ACSR koruma teli arızasının giderilmesi ile ilgili olarak belirlenen 5.233,51 TL’nin davalı tarafından yatırılmasının talep edildiği, davalı tarafından anılan tutarların yatırıldığı, dava konusu işin yapıldığı Yatağan’da talimatla keşif yapılarak düzenlenen 19/08/2019 ve 03/03/2020 tarihli bilirkişi raporlarında; keşifte yapılan incelemede Denizli 4 Enerji İletim Hattı 5-10 nolu direkler arasının deplase işi kapsamında, geçici kabulde ve yazışmalarda belirlenen 6 nolu M3+12 direğin diyagonal açıklılarının sözleşmeye aykırı tesis edildiği, nefaset kesintisinin ve miktarının uygun olduğu, 6 ve 9 nolu direkler arasındaki ACSR koruma iletkeninin kısa gelmesi sonucu demonte edilerek yapıldığı ve ödenen miktarın rayiç fiyatlara uygun olduğu, 9 nolu direğin ACSR koruma teli arızasının giderilmesi ile ilgili olarak belirlenen 5.233,51 TL’nin rayiç fiyatlara uygun olduğunun belirtildiği, Mahkemece yapılan yargılama sonunda, dosya kapsamına sunulan, sözleşme, geçici kabul tutanağı, yazışmalar ve yerinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesine göre, davacı yüklenicinin üstlendiği, 380 KV Yatağan-Denizli IV Enerji İletim Hattının 5-10 nolu direkler arası deplase edilmesi işi ile ilgili geçici kabul tutanağında yer alan eksikliklerin, sözleşmeye aykırı yapılan işlerin uzman bilirkişi tarafından incelendiği, yazışmalar da dikkate alınarak belirlenen eksikliklerin ve davalı tarafından yapılan giderim bedelinin rayice uygun olduğunun belirlendiği, davalı yanca yapılan işte eksiklik bulunmadığı, geçici kabul tutanağında belirlenen eksikliklerin giderilmesi için verilen sürenin tebliği ile süre verilmesi gerektiği savunmasına, geçici kabul komisyonunda yeralan davalı yüklenici ve alt yüklenicisi…yetkilisinin TEİAŞ 21. Bölge Müdürlüğü’nün 21/02/2017 tarihli yazısında da belirtildiği ve davalının aksini ileri sürmediği gibi, tutanağın düzenlenmesinde imzadan imtina ettikleri anlaşıldığından ayrıca süre verilmesine yer olmadığının değerlendirildiği, teknik bilirkişi raporu ile işin eksik ve özürlü yapıldığı, davalı tarafından talep edilen bedellerin rayice uygun olduğu belirlendiğinden, davacının yaptığı ödemelerin geri ödenmesi isteminin haksız olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı vekili istinaf başvurusunda; uyuşmazlığın, davalı tarafın iddia ettiği üzere 6 nolu M3+12 direğinin diyagonel açıklıklarının Protokole aykırı tesis edilip edilmediği ve nefaset kesilmesini gerektirecek bir durum bulunup bulunmadığı; 6 ve 9 nolu direkler arasındaki ACSR koruma iletkeninin kısa gelmesi sonucu demonte edilerek davalı tarafından koruma iletkeni çekilmesi için müvekkilince ödenmesi gerektiği iddia edilen bedelin rayiç bedele göre fahiş olup olmadığı ve 9 nolu direğin ACSR koruma telinin sıyrılarak düşmesi sonucu davalı tarafından arızanın giderilmesine yönelik talep edilen bedelin rayicin üzerinde olup olmadığı hususlarında toplandığını, ancak, hükme esas bilirkişi raporunda, yapılan keşifteki tespitlere yer verilmediğini, bilirkişilerce yapılan değerlendirmelerde nihai bir fikre ulaşılamadığı gibi yapılan değerlendirmelere ilişkin hiçbir dayanak veya rayice ilişkin karşılaştırmalı bir hesap tablosu gösterilmediğini, rapor ve ek raporda sadece dosyaya kazandırılan yazışmalar üzerinden değerlendirmelerde bulunulmuş olup, keşifte yapılan tespitlere veya bir avukat ve bir elektrik elektronik mühendisinden oluşan heyetin mesleki birikimine dayanan hiçbir görüş bulunmadığını, bilirkişi raporunda keşfe konu direklerin fotoğrafları dışında keşifte tespit edilen hususlara ilişkin hiçbir bilgi ve/veya değerlendirmeye yer verilmediğini, açıklanan sebeplerle mahkeme kararının haksız ve hukuka aykırı olup, mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, hükme esas bilirkişi raporunda, müvekkili ve alt yüklenicinin kesilen nefaset tutarlarına ilişkin itiraz ettiğine dair dosyada belge bulunmadığı yönündeki tespitlerin hatalı olduğunu, davalının 26/04/2017 tarihli yazısına karşı müvekkili adına taraflarınca yapılan 15/05/2017 tarihli itiraz ile davalının cevaplarına yer verilen 20/06/2017 tarihli yazı incelendiğinde; geçici kabul tutanağında yer verilen kesilen nefaset bedellerine itiraz edildiğinin tespit edileceğini, mahkeme kararında nefaset kesintisinin ve miktarının uygun olduğu tespitine yer verildiğini, ancak hükme esas alınan bilirkişi raporlarında nefaset kesintilerine ilişkin değerlendirme yapılmamış olup, mahkeme kararında nefaset kesintisi ve miktarının uygun olduğu yönündeki tespitin hukuki dayanağı bulunamadığını, buna ek olarak, hükme esas bilirkişi raporlarında alt yükleniciye ödenen hakedişlerin girilmemesi nedeniyle kesilen nefaset tutarlarına ilişkin hesaplama yapılamadığı yönünde de tespitler yer almakta olup, söz konusu tespitlerin de kabul edilmesinin mümkün olmadığını, davalı tarafından geçici kabul tutanağında belirlenen nefaset kesintilerinin haksız ve hukuka aykırı şekilde gerçekleştirildiğini, ayrıca işlere ilişkin olarak piyasadaki rayiç bedeller belli olup, tespit edilebilir nitelikte olduğunu, buna rağmen hükme esas bilirkişi raporunda rayiç bedellere ilişkin hesaplama ve değerlendirmede bulunulmamış olup, mahkeme kararında nefaset kesintisinin ve miktarının uygun olduğu yönündeki tespitin hukuki dayanağı bulunmadığını, geçici kabul tutanağında yanlış tespitler ile birlikte fahiş miktarlarda nefaset bedelleri belirlendiğini, taraflar arasındaki sözleşmede işin tamamı için belirlenen sözleşme bedeli ile haricen iş yapma pusulalarının karşılaştırılması halinde dahi davalı tarafından belirlenen fiyatların ne kadar fahiş olduğunun açıkça görüleceğini, bu sebeple, şirket yetkililerinin yokluğunda yapılan geçici kabul ile belirlenen fahiş bedellerin ve yukarıda ifade edildiği üzere denetlenebilirlikten uzak bilirkişi raporlarının hükme esas alınmasının haksız ve hukuka aykırı olduğunu, davalı tarafından geçici kabul komisyonunun toplanması için müvekkili şirkete ve alt yükleniciye yazılı bildirim yapılması gerekirken, bu bildirimin yapılmadığını, müvekkilinin kendisine bildirim yapılmadan kendi faaliyet sahaları dışındaki bu direklerin deplase işlemine ilişkin geçici kabul komisyonunda bulunmasının mantığa aykırı olduğunu, müvekkili şirketin ve alt yüklenicinin yokluğunda geçici kabul gerçekleştirilmesinin haksız ve hukuka aykırı olduğu gibi, taraflar arasında düzenlenen 18/01/2016 tarihli protokolün 13. maddesine de aykırı olduğunu, bunun yanı sıra, geçici kabul komisyonu toplanmadan önce, Hatlar İçin Geçici Kabule Hazırlık Protokolü düzenlenmiş olup, bu protokolde de alt yüklenici ve şantiye şefi …’nın imzasının bulunmadığını, kaldı ki, geçici kabul tutanağında, ifade edilen eksikliklerin tamamlanması için müvekkili şirkete usulüne uygun şekilde yapılan herhangi bir bildirim de olmadığını, müvekkili şirkete gerekli bildirim yapılsa idi, müvekkili şirket tarafından gerekli incelemelerin yapılabileceğini ve eksikliklerin olduğunu kabul anlamına gelmemek kaydıyla, davalının uyguladığı fahiş nefaset indiriminden çok daha düşük bir meblağ karşılığında eksikliklerin giderilmesinin söz konusu olabileceğini, ancak, davalı tarafından haksız ve hukuka aykırı şekilde, rayicin üstünde nefaset indirimi uygulandığını belirterek; mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak davasıdır.
İnceleme, Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Taraflar arasında düzenlenen 18/01/2016 tarihli “Protokol” başlıklı ve “Ek Protokol-1” başlıklı sözleşmeler nitelikleri itibariyle 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi olup, davacı …yüklenici, davalı …iş sahibidir. Bu sözleşme ile davacı yüklenici, davalı iş sahibine ait 380 kV Yatağan-Denizli IV E.İ. Hattının 5-10 direkleri arasının deplase işini, Ek Protokol-1 ile ise, 02/09/2015 tarihinde onaylanan projeye göre yeni dikilecek 6 nolu 3PD+27 tipindeki direğin mülkiyetinin kamulaştırma sorunları nedeniyle dikilememesi nedeniyle, bu direğin yerine revize edilerek onaylanan projeye göre aynı kamulaştırma alanı içerisinde kalacak şekilde M3+12 tipinde bir direk dikilmesi işini üstlenmiştir. Protokolün 6.maddesinde … tarafından yapılacak işler belirtilmiş olup, söz konusu deplase işinin, TEİAŞ’nin onayladığı projeye göre, KİK’e göre yeterli firmalardan birine TEİAŞ’nin şartnamelerine uygun imalat, montaj, tel çekimi, demontaj ve irtibat işlemi olarak … tarafından yaptırılacağı, imalat kontrolleri için … tarafından TEİAŞ’ye haber verileceği, imalatın şartnamelere uygunluğunun TEİAŞ tarafından kontrol edileceği düzenlenmiştir. Protokolün 13.maddesi ise kabul işlemlerine ilişkin olup, işin nihayetinde güzergah değişikliği ve tadilat işlerinin tamamlandığının … tarafından TEİAŞ’ye yazılı olarak bildirileceği, yeni yapılan elektrik tesisleri kısımlarına ait geçici kabul işleminin TEİAŞ’nin belirleyeceği bir heyet başkanının gözetiminde TEİAŞ ve … ve yapımcı firmanın iştiraki ile yapılacağı, işin bittiğinin geçici kabul tutanağı ile tespit edileceği, geçici kabul eksiklerinin … tarafından giderileceği kabul edilmiştir. Davacı şirket tarafından 07/09/2016 tarihli yazı ile deplase işinin …-… İnşaat Taahhüt firması tarafından yapılacağı bildirilmiş, iş yeri teslimi ise 19/09/2016 tarihinde yapılmış, 6,8 ve 9 nolu direklerin demontaj ve iletkenlerin aktarılması çalışmalarının, alt montajların tamamlanmasından ve iletkenlerin yeni direklere tespiti için gerekli malzemeler yüklenici tarafından sahaya getirildikten sonra, yüklenici talebine istinaden Yük Tevzi İşletme Müdürlüğü’nün uygun göreceği tarihlerde enerji kesimi yapılarak yapılacağı kabul edilmiştir. Davacının taşeronu olan …-… İnşaat Taahhüt firması tarafından 02/11/2016 tarihinde üst montaj ve tel aktarım işlerinin yapılması için 12-16/11/2016 tarihleri arasında enerjinin kesilmesinin talep edildiği, TEİAŞ’nin hattın enerjisinin 20-28/01/2017 tarihleri arasında kesilmesinin uygun olduğunu bildirdiği anlaşılmıştır.
20/02/2017 tarihinde tesisin bulunduğu işyerine gidilerek yüklenici tarafından yapılmış işlerin geçici kabul bakımından incelemesinin yapıldığı, geçici kabule engel olabilecek eksik, kusur ve arıza bulunmadığının görüldüğü, ancak geçici kabulün yapılmasına mani olmayan, eksik ve kusurlar sayfasındaki 1.maddede belirtilen iş için toplam nefaset bedeli olarak 30.000,00 TL, 2.maddede belirtilen eksik iş için 10.000,00 TL ve 3.maddede belirtilen eksik iş için 5.000,00 TL olmak üzere toplam 45.000,00 TL’nin … şirketi tarafından teminat olarak verilmesine, 2. Ve 3.maddede belirtilen eksiklerin tamamlanması için …’a 60 gün süre verilmesine karar verildiği anlaşılmıştır. Dosyada bulunan geçici kabul tutanağı örneğinde, davacı …’ın ve taşeron … firmasının temsilcilerinin imzalarının bulunmadığı anlaşılmıştır.
Yine, dosya içinde bulunan davalı TEİAŞ’nin 14/02/2017 tarih ve 59840 sayılı yazısından, 13/02/2017 tarihinde, bu iş kapsamında yapılan 9 nolu direğin ACSR koruma telinin ileri yön kısmı top başının çelik kısmından sıyrılarak yere düştüğü, söz konusu arızanın Müdürlük ekipleri tarafından aynı gün içerisinde yapılarak hattın enerjilendirildiği, bu iş ile ilgili hazırlanan tutanak ve harice iş yapma pusulasının düzenlendiği anlaşılmıştır.
Davacı iş sahibi, haksız olarak geçici kabul eksiklerinin giderilmemesi nedeniyle iş sahibine ödetilen nefaset ve ayıp giderim bedeli ile geçici kabulden sonra meydana gelen hasar nedeniyle yine kendisine ödetilen hasar giderim bedelinin istirdadını talep etmiştir.
Mahkemece işin yapıldığı Yatağan Asliye Hukuk Mahkemesi’ne yazılan talimatla keşif yaptırılarak 1 elektrik-elektronik mühendisi ve 1 hukukçu bilirkişiden oluşan heyetten rapor alınmıştır. Heyetçe düzenlenen 19/08/2019 tarihli raporda, protokol ve ek protokole konu elektrik direkleri fotoğraflanmış, geçici kabul tutanağında tesiste görülen özür ve eksikler sayfasının 1 nolu maddesinde belirtilen kusurlu iş için 30.000,00 TL, 2 nolu maddesinde belirtilen ve verilen 60 günlük süre zarfında yapılmayan koruma iletkeni çekimi işinin nefaset kesintisiyle ilgili yüklenici hakedişi bulunmadığından, yorum yapılamadığı belirtilmiş, 9 nolu diğerin ACSR koruma teli onarım bedelinin ise dosya içerisindeki www.teias.gov.tr.mevzuat sekmesinden satış ve kira bedelleri 2017 yılı yurtiçi birim fiyatlar bölümünün 10.sayfasında yer alan harici 3.şahıs tesislerinin geçici ve kesin kabulü ve benzer işleri için birim fiyat cetvelinden yararlanılarak yapılan hesaplamanın uygun olduğu kanaatine varılmıştır. Düzenlenen 03/03/2020 tarihli ek raporda ise; 6 nolu M3+12 direğinin diyagonal açıklıklarının protokole aykırı tesis edildiğinin anlaşıldığı, dolayısıyla nefasetin kesilmesi gerektiği, miktarının da uygun olduğu, 6 ve 9 nolu direkler arasındaki ACSR koruma iletkeninin kısa gelmesi sonucu demonte edilerek TEİAŞ tarafından yapıldığı, yapım bedelinin rayiç fiyatlara uygun olduğu, 9 nolu diğerin ACSR koruma telinin sıyrılarak düşmesi sonucunda arızanın TEİAŞ tarafından yaptırıldığı ve talep edilen miktarın da rayiç fiyatlara uygun olduğu tespit edilmiştir. Bilirkişi heyeti tarafından yapılan tespitler Dairemizce oluşa uygun ve denetlenebilir kabul edilmiştir.
Mahkemece, dosya kapsamındaki bilgi, belge ve toplanan deliller değerlendirilerek yasal düzenlemelere uygun ve isabetli gerekçeyle karar verilmiş olduğu, ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkeme kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı ve özellikle mahkemece hükme esas alınan bilirkişi heyetinin 19/08/2019 günlü raporundaki mevcut duruma ilişkin tespitlerine, 03/03/2020 günlü ek raporundaki 6 nolu M3 + 12 direğinin diyagonal açıklığının protokole aykırı olması nedeniyle geçici kabul tutanağında yapılan nefaset kesintisinin uygun olduğuna ilişkin açıklamalarına göre, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 179,70 TL istinaf karar harcının peşin alınan 59,30 TL harçtan mahsubu ile bakiye 120,60 TL harcın davacıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
3-İstinaf talep eden davacı tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harcı ile yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nun 362/1-a maddesi gereğince KESİN olmak üzere 16/03/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
Başkan
e-imzalıdır
Üye
e-imzalıdır
Üye
e-imzalıdır
Katip
e-imzalıdır
e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır