Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi 2021/535 E. 2021/699 K. 08.07.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 27. HUKUK DAİRESİ
.

T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
27. HUKUK DAİRESİ


T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

….

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 30/12/2019
NUMARASI …

DAVANIN KONUSU : İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)

KARAR TARİHİ : 08.07.2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 08.07.2021

Davacı … tarafından davalı aleyhine açılan eser sözleşmesinden kaynaklanan itirazın iptali istemine ilişkin davada mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı süresi içinde davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı … özetle; davalının … ile yaptığı sözleşme gereğince yüklenicisi olduğu iş kapsamındaki…. numaralı çelik konstrüksiyon işi, vinç kiriş imalatı, nakli ve montaj işlerinin yapımının müvekkili tarafından üstlenildiğini, sözleşme dışı işler de yaptığını, müvekkilinin edimlerini ifa ettiğini, eserleri teslim ettiğini, davalının ödeme yapmadığını, 22.02.2017 tarihinde temerrüt ihbarı gönderildiğini, davalının cevap vermediğini, görüşmelerde ödemelere ilişkin mutabakat sağlanamadığını, müvekkili tarafından başlatılan … sayılı takibin davalı tarafın soyut itirazı sonucu durduğunu, davalının bazı ödemeleri sözleşmede öngörülen sürelerde yapmadığını, bir kısım ödemeyi sözlemeye aykırı olarak çekle yaptığını, yer tesliminin geç yapılması nedeniyle işe geç başlandığını, maliyetin arttığını, davalının Türkiye’de üretimi olmayan profilli imalat talep ettiğini, profillerin yurt dışından getirtildiğini, geçici hakediş tutanakları düzenlenmesine rağmen hakedişlerden kesilen teminatların iade edilmediğini, davalının müvekkili ile kendi çalışanları tarafından düzenlenen kesin hakedişi imzalamadığını öne sürerek itirazın iptaliyle takibin devamına ve icra inkar tazminatının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … özetle; müvekkilinin … ile yaptığı sözleşme gereğince yükleniciliğini üstlendiği bir kısım işleri 20.07.2015 ve 15.02.2016 tarihli sözleşmelerle davacıya taşere ettiğini, iş bitim tarihlerinin sırasıyla 30.11.2015 ve 15.05.2016 olarak kararlaştırıldığı halde davacının süresinde teslim etmediğini, müvekkilinin 07.09.2016 tarihli yazısıyla işin tesliminde gecikme yaşanıldığını belirterek oluşacak her türlü zararın rücu edileceğini bildirdiğini, davacının 22.02.2017 tarihli ihtarname ile ödeme talep ettiğini, müvekkilinin 06.03.2017 tarihli ihtarname ile teslimde gecikildiğini bildirdiğini ancak davacının 09.03.2017 tarihinde icra takibi başlattığını, itiraz edilerek takibin durdurulduğunu, müvekkilinin kesin hesap hakedişinin yapılması ihtarı üzerine yapılan görüşmede davacının gecikme cezalarını kabul etmemesi nedeniyle hakedişi imzalamadığını, gecikme cezalarına ilişkin faturaların davacı tarafça iade edildiğini, davacıya neredeyse sözleşme bedelinin tamamının ödendiğini oysa teslimde geciken davacının sözleşmenin 9.4 maddesi gereğince sorumlu olduğunu, davacı nakit teminat kesintisini talep etmiş ise de, sözleşmenin ek 10 maddesi gereğince teminatın iadesi için işin geçici kabulünün idare tarafından yapılması gerektiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesince özetle; taraflar arasında akdedilen 2 sözleşme kapsamında davalının üstlendiği …. ve … numaralı binaların geçici kabullerinin idare tarafından sırasıyla 14.01.2017, 29.01.2016 ve 23.02.2017 tarihleri itibar olunarak yapıldığı, idare tarafından belirlenen geçici kabul eksiklikleri listesinde davacının üstlendiği işlerin yer almadığı, 20.07.2015 tarihli sözleşmede bitiş tarihinin 30.11.2015 ve 15.02.2016 tarihli sözleşmede 15.05.2016 tarihi olduğu, davalı yüklenici tarafından gecikme cezası tahakkuk ettirilmiş ise de; teslim tarihinden sonra düzenlenen hakedişlerde ihtirazı kayıt bulunmadığı, ilk sözleşmede kararlaştırılan teslim tarihi geçirilmiş olmasına rağmen davacıyla 2.sözleşmenin akdedildiği, işlerin davalı ile idare arasında kararlaştırılan teslim süresinde tamamlandığı, karot işlerinin bitirilmemesi ankraj montajına engel olarak demir donatı yapılması gibi davalı kusurundan kaynaklanan nedenlerle davacıya ek süre verildiği, her iki sözleşme kapsamında düzenlenen hakedişlerde ceza kesintisi bulunmadığı ve davalı tarafça her iki sözleşme kapsamında tahakkuk ettirilen ceza kesintilerinin toplam iş bedeline oranının sırasıyla %26 ve %66 olduğu oysa sözleşmenin 9.4 maddesi gereğince ceza tutarı %15’i aştığı takdirde sözleşmenin feshedileceğinin kesin olarak kararlaştırıldığı nedenleriyle ceza kesintisinin yerinde olmadığı, davacının toplam hakediş alacağının 385.302,49 TL olduğu, davalının 12.07.2016 tarihinde 31.01.2017 keşide tarihli 414.046,60 TL bedelli çek verdiği, davalının bankaya iskonto ettirmesi nedeniyle düzenlediği 37.147,50 TL tutarlı yansıtma faturasının her iki taraf defterinde kayıtlı olduğu, bu tutar da eklendiğinde takip talebindeki miktardan fazla olmakla taleple bağlı kalınarak hüküm kurulması gerektiği yine davacı hakedişlerinden her iki sözleşme kapsamında sırasıyla 263.703,40 TL ve 10.186,40 TL nakit teminat kesintisi yapıldığı, sözleşmenin ek10 maddesi gereğince davalı tarafça alt yüklenicinin geçici kabul tutanağının onaylanmasını takiben ödenmesi kararlaştırıldığından ve imalatlar tamamlanarak geçici kabulleri yapılıp idareye teslim edildiğinden toplam 273.889,80 TL teminatın iadesi gerektiği, buna ilişkin talebin kısmen kabulüne karar verildiği, kesin hesap alacağı bakımından taraflar arasında düzenlenmiş kesin hesap hakedişi bulunmadığı, gecikme cezaları hariç tutultuğunda taraflarca düzenlenen kesin hakedişlerde çok cüzi farklar bulunduğu, bilirkişi hesaplamaları gereğince davalı hakedişi baz alındığında kesintiler sonucu davacının kesin hesap alacağının 289.516,04 TL olduğu, taleple bağlı kalınarak hüküm kurulması gerektiği, alacak likit olmadığından icra inkar ve kötüniyet tazminatı taleplerinin reddi gerektiği gerekçesiyle “1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile, Ankara 29. İcra Müdürlüğünün…. esas sayılı dosyasında 269.991,39 TL cari hesap alacağı, 273.889,80 TL %5 kesinti alacağı, 250.000,00 TL kesin hesap alacağı toplamı 793.881,19 TL’ye yönelik davalı itirazının iptali ile takip şartları ile devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine, Davacının icra inkar tazminatı talebi ile davalının kötü niyet tazminat talebinin yerinde bulunmadığından reddine,”karar vermiştir.
Davalı … istinaf dilekçesinde özetle; mahkemece hükme esas alınan rapor ve ek rapor arasında sonuç ve hesaplama bakımında fahiş nitelikte iki kat fark bulunduğu halde çelişki giderilmeksizin ek raporun neden hükme esas alındığı açıklanmaksızın karar verildiği, Yargıtay kararları gereğince çelişki giderilmeksizin hüküm kurulmasının bozma nedeni olduğu, dosya kapsamında davacı tarafın işin sözleşmede belirlenen sürede bitirmediği, yüklenicinin işi sözleşme hükümlerine göre teslim etmekte yükümlüğü olduğu, müvekkilinin davacıya gecikmeye girdiğini ve buna ilişkin her türlü zararın rücu edileceğini yazılarla bildirdiğini,
geç teslim ettiği sabit olduğu ve gerekçeli kararda da bu durum açıkça belirtildiği halde sadece taraf ticari defterleri incelenerek ve sözleşme hükümleri yok sayılmak suretiyle taraflar arasındaki sözleşme ilişkisi ve devamının müvekkilinin gecikme cezası talep etmeyeceğine dair zımni bir kabul gibi yorumlanarak karar verildiği, müvekkilinin işi dava dışı idareye zamanında teslim ettiği gerekçesiyle ceza kesilemeyeceğine dair gerekçenin sözleşme hükümleri ve hakkaniyete aykırı olduğu oysa müvekkiliyle idare arasındaki sözleşmede kararlaştırılan teslim süresinin müvekkili ile davacının kararlaştırdığı teslim sürelerinden farklı olduğu, davacının kazı ve temel aşamalarından sonra yapılacak bina iskeletini imal edeceği, bu aşamadan sonra duvar, sıva, yer kaplamaları gibi imalatların müvekkili tarafından yapıldığı, bunların imali için davacının işi bitirmesi gerektiği, taraflar arasında akdedilen sözleşme gereğince iş süresinde bitirilmediği takdirde müvekkilinin gecikme cezası talep etme hakkı bulunduğu, gecikme cezası miktarının sözleşme bedelinin %15’ini geçmesi durumunda müvekkilinin sözleşmeyi feshetmekte seçimlik olduğu, gecikme cezasının hakediş bazlı düzenleneceğine dair hüküm bulunmadığı, kesin hesap aşamasında gecikme cezası uygulayan müvekkilinin cezalandırıldığı, 2. sözleşmenin vinçlerin hassas makineler olması ancak çok düzgün bir düzeyde sorunsuz çalışabilmeleri nedeniyle çelik yapı imalatını üstlenmiş olan davacıya verildiği ancak davalının işi tamamlamadığı nedenleriyle kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan itirazın iptali istemine ilişkin olup, mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı süresi içinde davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Somut olayda davalının dava dışı … ile yaptığı sözleşme gereğince yüklenicisi olduğu işler kapsamındaki …. numaralı binaların çelik konstrüksiyon işini 20.07.2015 tarihli sözleşmeyle davacıya taşere ettiği, iş bitim süresinin 30.11.2015 günü olduğu, teminatlar başlıklı ek10’da %5 oranındaki nakdi teminatın davalının davacı taşeronun geçici kabul tutanağının onaylanmasına müteakip 15 takvim günü içerisinde iade edileceğinin, süre ve gecikmeler başlıklı 9.4 maddesinde ise gecikilen her takvim günü için net 10.000 TL + KDV’den az olmamak koşuluyla her takvim günü için toplam sözleşme bedelinin net onbinde onbeşi+ KDV oranında gecikme cezası ödeneceği, ceza yüzdesi sözleşme bedelinin %15’ini geçtiği takdirde sözleşmenin davalı tarafça feshedileceğinin kararlaştırıldığı; yine taraflar arasında akdedilen 15.02.2016 tarihli sözleşmede ise …. numaralı binanın vinç kirişleri imalat, nakliye ve montajı işinin 15.05.2016 tarihinde teslim edilmesi, teminatlar başlıklı ek10’da %5 oranındaki nakdi teminat kesintisinin idarenin … yapacağı geçici kabul tutanağının onaylanmasını müteakiben 30 takvim günü içerisinde iade edilmesi ile süre ve gecikmeler başlıklı 9.4 maddesinde ise gecikilen her takvim günü için net 489,60 TL + KDV’den az olmamak koşuluyla her takvim günü için toplam sözleşme bedelinin net onbinde onbeşi+ KDV oranında gecikme cezası ödeneceği, ceza yüzdesi sözleşme bedelinin %15’ini geçtiği takdirde sözleşmenin davalı tarafça feshedilmesinin kararlaştırıldığı, davalı tarafça düzenlenip davacının imzalamadığı birinci sözleşmeye ilişkin 13 numaralı kesin hakediş raporunda davacının bakiye iş bedelinin 188.629,35 TL olarak hesapladığı, … binası için 111 takvim günü ve … binası için 44 takvim günü için hesaplanan gecikme cezaları kesintisi toplamının 1.396.543,21 TL olarak belirlendiği, yine ikinci sözleşme için davalının düzenlediği 2 numaralı kesin hakedişte davacının bakiye hakedişinin 123.088,16 TL, 236 takvim günü için gecikme cezası tutarının 136.343,81 TL olarak tespit edildiği, idare ile davalı arasında düzenlenen tutanaklara göre geçici kabullerin … binası için 28.04.2017, B950 binası için 15.02.2016 ve … binaları için 17.03.2017 tarihleri itibar olunarak yapıldığı, davacının 07.03.2017 tarihinde başlattığı 2017/4690 sayılı ilamsız icra takibinde fatura ve cari hesap alacağı, %5 kesinti alacağı ile kesin hesap alacağını takip konusu yaptığı anlaşılmaktadır.
Taraflar arasında 20.07.2015 ve 15.02.2016 tarihli sözleşmelerin imzalandığı ihtilafsız olup, uyuşmazlık sözleşme kapsamında faturalandırılan hakedişlerden kaynaklanan bakiye alacak, %15 nakdi teminat kesintisi ve kesin hesap alacağına ilişkindir.
Taraflar arasındaki sözleşmede yapılacak işler, iş bitim tarihleri belirtilmiş, davacı tarafça işin tamamlanması sonrası dava dışı idare ve davalı ……Şirketi tarafından davacı tarafça düzenlenen hakedişler, geçici ve kesin kabullerin tetkik edilerek onaylanacağının, 20.07.2015 tarihli sözleşmenin ek 10 teminatlar başlıklı ekinde nakdi teminatların davalı yüklenici tarafından geçici kabulün onaylanmasını müteakip 15 gün içerisinde davacı alt yükleniciye iade edileceğinin, 15.02.2016 tarihli sözleşmede ise ek 10 teminatlar başlıklı ekte %5 nakdi teminatın dava dışı İdarenin davalı ……Şirketine ait geçici kabul tutanağını onaylamasını müteakip 30 takvim günü içinde iade edileceğinin kararlaştırıldığı görülmüştür.
Taraflar arasında yazılı sözleşmeler bulunmakla talep ve yükümlülüklerin bu sözleşmeler kapsamında incelenip değerlendirilmesi zorunludur. Davalı davacıya karşı cevabında sözleşme konusu işlerin geciktiği iddia edilmiş, davacıya ihtarlar gönderdiğini belirtmiş, davacı ise cevabında gecikmenin kendisinde değil davalıdan kaynaklandığı iddiasında bulunmuştur. Mahkemece davaya konu sözleşmelere ilişkin teslim tarihi belirlenmesi yönünde taraf delil ve belgeleri toplanıp, dava dışı İdare ile davalı arasında düzenlenen hakedişler de incelenmek suretiyle davacının sözleşme kapsamında üstlendiği işlerin teslim tarihinin tespit edilmesi, sözleşmeyle öngörülen teslim tarihiyle bu tarih arasında bir gecikme olduğunun anlaşılması durumunda gecikmeye hangi tarafın neden olduğunun belirlenmesi suretiyle davalı tarafça sözleşme kapsamında gecikme cezası kesintisi yapmakta haklı olup olmadığı, varsa gecikme cezasına ilişkin sözleşme hükümleri de gözetilerek ceza miktarının belirlenmesi gerekirken mahkemece 20.07.2015 tarihli sözleşmede kararlaştırılan teslim tarihinden sonra düzenlenen 8 adet hakedişte gecikme cezası kesintisi yapılmadığı ve hakedişlerin ihtirazı kayıtsız imzalandığı, bu sözleşmede belirlenen teslim tarihinden 6 aylık süre geçtikten sonra davacı ile vinç kirişlerinin yapımına ilişkin ikinci sözleşmenin akdedildiği, işin İdare tarafından belirlenen süreler içerisinde tamamlandığı, karot işlerinin bitirilmemesi ve ankraj montajına engel olacak demir donatı yapılması gibi davalıdan kaynaklanan olumsuzluklar nedeniyle davacıya zımnen süre verildiği, birinci sözleşme kapsamında 12 adet ve ikinci sözleşme gereğince 2 adet hakedişte gecikme cezası kesintisi yapılmadığı, davacı tarafın hakediş bedelini talep etmesi üzerine gecikme cezası faturalarının düzenlenmeye başlandığı, kesilen ceza miktarının birinci sözleşmede iş bedelinin %26’sı ikinci sözleşmede ise %66’sı oranında olduğu, sözleşmenin 9.4 maddesi gereğince gecikme cezasının %15’i aşması durumunda kesin olarak sözleşmenin feshedileceğinin kararlaştırıldığı oysa gecikmelere rağmen sözleşme ilişkisinin devam ettiği ve ikinci sözleşmenin akdedildiği, gecikme cezası kesinmesinin yerinde olmadığı nedenleriyle bu kaleme ilişkin eksik inceleme ve hatalı değerlendirmeyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmadığı gibi; yine sözleşmede %15 teminat kesintilerinin iadesine ilişkin düzenlemeler değerlendirilerek istinafa konu davanın itirazın iptali talepli olması nedeniyle takip tarihi itibariyle talep edilebilir olup olmadığı değerlendirilmek ve taraflar arasındaki sözleşmeler kapsamında kesin hesap çıkartılarak takipteki her bir kalem yönünden hüküm kurulması gerekirken eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi de doğru olmadığından davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının HMK 353/1.a.6 maddesi gereğince kaldırılmasına, yeniden yargılama yapılmak üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-) Davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne,
2-) Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 30.12.2019 tarih, … K sayılı kararının HMK’nın 353/1.a.6 maddeleri gereğince kaldırılmasına,
3-) Davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
4-) Davalı tarafça yatırılan 13.557,60 TL istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine,
5-) İstinaf talep eden davalı tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nun 353/1.a maddesi gereğince KESİN olarak 08.07.2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.