Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi 2021/508 E. 2021/1037 K. 19.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 27. HUKUK DAİRESİ

T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
27. HUKUK DAİRESİ

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 23/12/2020
NUMARASI …

DAVANIN KONUSU : Alacak- Cezai şart (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)|

KARAR TARİHİ : 19.11.2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 19.11.2021

Eser sözleşmesinden kaynaklanan dava ve birleşen davalarda mahkemece asıl davanın ve birleşen ….esas sayılı davanın reddine, birleşen… esas sayılı davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı süresi içinde taraf vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili özetle; taraflar arasında akdedilen 13.11.2017 tarihli sözleşme ile davalı şirketlerin yüklenicisi olduğu devlet hastanesi ve diş sağlığı merkezi yapımına ilişkin işin müvekkiline taşere edildiğini, müvekkilinin 30.11.2017 tarihli 1.100.000 TL bedelli teminat mektubu verdiğini, müvekkili sözleşme gereğince edimini ifa etmekte iken davalıların 11 nolu hakedişte fazla ödeme yapıldığı iddiasıyla…. sayılı dosyada delil tespiti talep ettiklerini, keşide ettikleri ihtarnamede haksız beyanlarda bulunduklarını, teminat mektubunun garanti süresinin uzatılmasını talep ettiklerini, müvekkilinin hakediş alacağının ödenmediğini ve şantiyeden çıkartılarak işi başka taşerona yaptırmak suretiyle sözleşmeyi feshettiklerini, delil tespitinde işin %53 oranında tamamlandığının belirlendiğini, oysa davalıların iş sahibi bakanlıktan %90 oranına göre hakediş talep ettiklerini, sözleşme gereğince bakanlıktan tahsil edilen ödemenin %86’sının müvekkiline ödenmesi gerektiğini öne sürerek müvekkilinin teminat mektubu nedeniyle borçlu olmadığının tespitine ve mektubun iptaline karar verilmesini dava etmiştir.
Davalılar vekili özetle; davacı taşeronun işi sözleşmede belirtilen sürede tamamlamadığını, ceza uygulanması gerektiğini, davacının yaptığı işten daha fazla ödeme talep ettiğini ve bunu sağlamak için işi kendiliğinden durdurduğunu, 13.11.2018 tarihli ihtarname ile işin tamamlanmasının aksi halde davacı nam ve hesabına yürütüleceğinin ihtar edildiğini, ihtara rağmen davacının işi tamamlamadığını, 3.kişilere yaptırıldığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen ….. esas sayılı davada davacı vekili özetle; sözleşmenin idare tarafından yükleniciye yapılacak ödeme üzerinden %14 tenzilatla anahtar teslimi götürü bedelli olarak düzenlendiğini, son olarak 11 nolu hakedişin ödendiğini, 12 nolu hakedişin ödenmesi talep edildiğinde ihtilaf çıktığını, davalıların 11 numaralı hakedişte fazla ödeme yapıldığından bahisle…. d.iş sayılı dosyada delil tespiti yaptırdıklarını ve 13.11.2018 tarihli ihtarnamede gerçek dışı iddialarda bulunarak teminat mektubu süresinin uzatılmasını talep ettiklerini, 27.11.2018 tarihli yazıyla teminat mektubunun paraya çevrilmesi talep edildiğinden teminat mektubu süresinin 31.03.2019 tarihine kadar uzatılmak zorunda kalındığını, müvekkilinin cevabi ihtarnamede hakedişin ödenmesini talep ettiğini, davalıların en son 11 numaralı hakediş bedelini ödediklerini, ancak müvekkili tarafından yapılan imalatların 14 numaralı hakedişe konu olduğunu, müvekkilinin şantiyeden haksız suretle çıkarıldığını, bu davaya konu alacağın idare tarafından onaylanan 14 nolu hakedişe dayandığını, davalılar işi başka firmalara yaptırdıklarından müvekkilinin ….. sayılı dosyayla delil tespiti yaptırdığını, müvekkilinin üstlendiği işin yapıldığı ile 16.052.846,15 TL alacaklı olduğunun rapor edildiğini, yine iş artışı nedeniyle 3.850.947,97 TL ve sözleşme dışı işler nedeniyle 552.725,18 TL alacaklı olduğunu, toplam alacağın KDV hariç 20.456.519,20 TL ve ödemeler toplamının KDV dahil 16.271.877,26 TL olduğunu, müvekkilinin 11 adet fatura düzenlediğini öne sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 400.000 TL’nin tahsilini talep etmiş; kısmi ıslah ile alacağını 5.288.848,86 TL’ye artırmıştır.
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının sözleşmeye aykırı olarak işi bıraktığını, işin başka firmalara yaptırıldığını, davacı işi bıraktığında müvekkillerinin … sayılı dosyada tespit yaptırdıklarını, davacı tarafından yaptırılan …..dosyada dava dışı firmalar tarafından yapılan işlerin de hesaba dahil edildiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen …. esas sayılı davada davacılar vekili özetle; sözleşme gereğince işin 18.08.2018 tarihinde tamamlanması gerektiğini, davalı taşeronun süresinde işi bitiremediğini, işi bıraktığını, sözleşme gereğince 116 günlük süre için 1.297.316,79TL gecikme cezası hesaplandığını, 12.11.2018 tarihinde…. D.iş sayılı dosyada delil tespiti yaptırdıklarını, işin %53 seviyesinde olduğu, tenzilatlı iş bedeli ve ödemeler itibariyle davalıya 3.021.604,15 TL fazla ödeme yapıldığının belirlendiğini, 2018 yılı Aralık ayı başından itibaren inşaatın davalı nam ve hesabına başka bir taşerona yaptırılmaya başlandığını, davalının….. dosyada tespit yaptırdığını, davalı nam ve hesabına yaptırılan işlerin de hesaplandığını öne sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 100.000 TL’nin tahsiline karar verilmesini dava etmiştir.
Davalı vekili özetle; davacıların hakedişleri sürekli geciktirerek ödediklerini, müvekkilinin borçlarını ödeyemez duruma geldiğini, sözleşme eki pursantaja göre müvekkilinin yapacağı inşaat işleri genel toplamın 22.363.875 TL olduğunu, müvekkiline sözleşmede yer almayan işlerin yaptırıldığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesince asıl davanın reddine, birleşen …esas sayılı davanın kısmen kabulü ile 2.500.118,07 TL alacağın tahsiline ve birleşen …..esas sayılı davanın reddine karar vermiştir.
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; yargılama aşamasında dava konusu teminat mektubunun 28.03.2019 tarihinde haksız olarak paraya çevrildiği, mahkemece paraya çevirme işleminin haklı olup olmadığının değerlendirilmesi gerekirken teminat mektubunun iadesi koşulları oluşmadığı gerekçesiyle asıl davanın reddine karar verildiği, sözleşme gereğince geçici kabul tutanağının onaylanması ve idarenin yüklenici hesabından yapılan kesintiyi ödemesi ve müvekkilinin yükleniciye borçlu bulunmaması durumunda teminatın yarısının iadesi gerektiği halde bu hususun da gözetilmediği, geçici kabulün yapıldığı, müvekkilinin … ilişiksiz belgesi aldığı, idarenin yüklenici hesabından yaptığı kesintiyi iade edip etmediğinin bir müzekkere ile belirlenebileceği, birleşen…. esas sayılı davada bilirkişi kurulu tarafından müvekkilinin alacağı 5.288.848,86 TL olarak hesap edildiği ve talep kısmi ıslah ile artırıldığı halde mahkemece müvekkili tarafından … Bakanlığına gönderilen 16/11/2018 tarihli ihtarnamedeki rakamlar esas alınarak davanın kısmen kabulü ile 2.500.118,07 TL’nin tahsiline karar verildiği, sözleşme gereğince her ayın 25. günü son 30 günde yapılan imalatların hakedişinin düzenleneceği ve idare tarafından yükleniciye yapılacak ödemeyi takiben 15 gün içerisinde taşerona ödeme yapılacağının kararlaştırıldığı, ihtarname tarihi itibariyle Kasım ayı imalatının hakedişe bağlanmadığı, yine ihtilafsız olan 11 nolu son hakedişin Eylül ayı imalatını kapsadığı, Ekim ayı imalatına ilişkin 12 nolu hakedişte müvekkili tarafından düzenlenmekle birlikte davalılar tarafından iade edildiği, mahkemece ihtarnamedeki rakamların Kasım ayı imalatını da kapsıyor gibi değerlendirilmesinin hatalı olduğu, 3 nolu iş artışına konu işlerin Haziran- Kasım ayı döneminde tamamlandığı, idare ile davalılar arasında düzenlenen 15 nolu hakedişe konu olduğu, idarenin davalılara Aralık ayında ödeme yaptığı, iş artışı nedeniyle müvekkiline ödeme yapılmadığı, bilirkişilerin sözleşme dışı işler bedelini 522.725,18 TL olarak hesapladıkları halde mahkemece hesaplama dışı bırakıldığı nedenleriyle mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacı taşeronun 30.10.2018 tarihli 11 nolu hakedişi ihtirazi kayıtsız imzaladığı, bu tarihe kadar gerçekleşen imalat bedelinin tamamının tahsil edildiği, 1 hafta sonra şantiyeyi terk ederek işi bıraktığı, müvekkillerinin işin tamamlanması için 9,13 ve 30 Kasım 2018 tarihli ihtarnameleri keşide ettikleri, davacının düzenlediği faturanın usulüne uygun olarak iade edildiği, davacının şantiyeyi terk etmesi üzerine müvekkillerinin 12.11.2018 tarihinde delil tespiti yaptırdıkları, 11 nolu hakedişten fazla imalat bulunup bulunmadığının tespitinin talep edildiği, işin %53,004 seviyesinde olduğu ile müvekkillerinden 3.565.492,89 TL fazla ödeme tahsil edildiğinin belirlendiği, davacının…iş sayılı dosyada ilk delil tespitinden 4 ay sonra tespit yaptırdığı, bu sürede birçok işin davacının nam ve hesabına yaptırıldığı, işin bırakılmasından 6 ay sonra düzenlenen raporun esas alındığı, davacının … Bakanlığına gönderdiği ihtarnamedeki rakamların kesin rakamlar olmadığının davacı vekili tarafından beyan edildiği, …. Bakanlığına gönderilen ihtarnameden sonra müvekkilinin 700.000 TL ödeme yaptığı, bu miktarın mahsubu gerektiği, davacı işi bıraktıktan sonra nam ve hesabına 14.859.717,67 TL tutarında iş yaptırdığı, nam ve hesaba yürütülen işler listesinde belgelendiği, işin tamamlanarak idareye teslim edildiği, davacının müvekkiline 8.783.051,03 TL borçlu olduğu nedenleriyle kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Asıl ve birleşen davalar eser sözleşmesinden kaynaklanan teminat mektubu bedelinin tahsili, alacak ve cezai şart istemlerine ilişkin olup, mahkemece asıl davanın ve birleşen …. esas sayılı davanın reddine, birleşen …. esas sayılı davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı süresi içinde taraf vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
….şirketlerinin oluşturduğu iş ortaklığı arasında hastane ve diş sağlığı merkezi yapımına ilişkin sözleşme akdedildiği, yüklenici iş ortaklarının üstlendikleri işi kendilerine ödenecek iş bedelinden %14 tenzilatla davacı …. Şirketine 13.11.2017 tarihli sözleşmeyle taşere ettikleri, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin sözleşmenin eki olarak belirlendiği, işin 18.08.2018 tarihine kadar anahtar teslim bitirilmesini, gecikme halinde gecikme cezası uygulanmasını, hakedişlerin her ayın 25.günü son 30 gündeki imalatlar için yapılması ile idare tarafından iş ortaklığına ödeme yapıldığı tarihten itibaren 15 gün içerisinde taşerona ödeme yapılmasının kararlaştırıldığı, belirtilen koşulların gerçekleşmesi halinde kesin teminatın yarısının geçici kabulde ve kalanının kesin kabulde iadesinin öngörüldüğü, taraflarca toplam 11 adet hakediş düzenlendiği ilk 10 hakedişe konu imalatlara ilişkin ihtilaf bulunmadığı, 11 nolu hakediş yönünden davalıların bir kısım imalatların yapılmadığı halde hakedişe girdiğini, davacı tarafın ise 11 nolu hakedişe girmeyen imalatların da bulunduğu ve bu imalatlar davalı yükleniciler tarafından dava dışı idareye yapılan hakedişlerde bulunduğu halde kendisine ödenmediğini iddia ederek alacak talebinde bulunduğu, taraflar arasında çıkan uyuşmazlık nedeniyle işin davacı taşeron tarafından tamamlanmadığı, kalan işlerin yüklenici tarafından dava dışı kişilere yaptırıldığı tarafların kabulünde olup davacı tarafça işin 22.11.2018 tarihinde bırakıldığı ve davalı yükleniciler tarafından Aralık 2018’den itibaren eksik bırakılan işlerin taşeron nam ve hesabına 3.kişilere yaptırılmaya başlandığı beyan edilmiş olmakla 2018 yılı Kasım ayı sonuna kadar davacı taşeron tarafından yapılan imalatın tespiti gerektiği, taraflar arasında düzenlenen hakedişler, davalı taraf ile dava dışı idare arasında düzenlenen hakedişler ve taraflarca yaptırılan delil tespitleri sonucu düzenlenen raporlar değerlendirilmek suretiyle davacı taşeronun sözleşme kapsamında yaptığı imalatlar ile bedelinin tespiti, yine iş artışı ve sözleşme dışı yapıldığı öne sürülen işlerin olup olmadığı da değerlendirilerek, davalı yüklenici tarafından yapıldığı savunulup usulünce kanıtlanan ödemeler düşülmek suretiyle taraflarca dava konusu yapılan alacak kalemlerinin belirlenmesi ve taraflar arasındaki sözleşme ilişkisi sonlandırılmış olmakla sözleşmedeki teminat mektuplarının iadesi hususunda geçici ve kesin kabule ilişkin düzenleme dikkate alınarak asıl dava yönünden değerlendirme yapılarak sonucuna göre bir karar verilmek gerekirken idarece kesin kabul yapılmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi doğru olmamıştır.
Mahkemece yukarıda açıklanan suretle davacı taşeronun talep edebileceği toplam alacak, yapılan ödemeler ve teminat mektubunun iadesine ilişkin hususlar incelenmek suretiyle asıl ve birleşen davalar yönünden hüküm kurulması gerekirken hatalı değerlendirme ve eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamış; taraf vekillerinin istinaf başvurularının kabulü ile mahkeme kararının HMK 353/1-a-6 madde uyarınca kaldırılmasına, dosyanın Dairemiz kararına uygun şekilde yeniden görülmesi için ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-) Taraf vekillerinin istinaf başvurularının kabulüne,
2-) Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 23.12.2020 tarih ve…. sayılı kararının HMK 353/1-a.6 madde gereğince kaldırılmasına,
3-) Dairemiz kararına uygun şekilde davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
4-) Davacı- birleşen …. E sayılı davada davalı … …….. tarafından yatırılan (59,30 TL+59,30 TL) toplam 118,60 TL istinaf karar harcının talep halinde kendisine iadesine,
5-) Davalı-birleşen …. E sayılı davada davacı … İnşaat Ticaret A.Ş. tarafından yatırılan (59,30 TL+59,30 TL+42.695,76 TL) toplam 42.814,36 TL istinaf karar harcının talep halinde kendisine iadesine,
6-) Davalı-birleşen … E sayılı davada davalı …..tarafından yatırılan (59,30 TL+59,30 TL+42.695,76 TL) toplam 42.814,36 TL istinaf karar harcının talep halinde kendisine iadesine,
7-) İstinaf başvurusunda bulunanlar tarafından yapılan istinaf kanun yoluna başvurma harçları ile yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince verilecek kararda dikkate alınmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK 353/1-a madde gereğince KESİN olarak 19.11.2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

….