Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 27. HUKUK DAİRESİ
Esas No: 2020/1352 – Karar No:2022/724
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
27. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/1352
KARAR NO : 2022/724
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 10/12/2019
NUMARASI : 2010/592 E-2019/896 K

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVANIN KONUSU : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 23.06.2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 23.06.2022

Eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin davada mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı süresi içinde davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili özetle; taraflar arasında tapu arşiv otomasyonunun yaptırılmasına ilişkin 28.11.2005 tarihli birim fiyatlı sözleşmenin akdedildiğini, idareden kaynaklanan nedenlerle toplam 434 gün süre uzatımı verildiğini, iş süresinin uzaması nedeniyle dava dilekçesinde kalemler halinde listelediği sigorta, ek teminat, yönetim maliyeti…vs.ilave masraflar yapıldığını, toplam maliyetin 4.552.709,85 USD olduğunu, sözleşmede süre uzatımlarından mütevellit zararların nasıl giderileceği hususunda düzenleme bulunmadığını, Kamu İhale Kanunu 36.madde gereğince Borçlar Kanunu hükümlerinin uygulanması gerektiğini, projenin %25’ine tekabül eden yurtiçi zabıt kayıtlarına ilişkin 4.etabın projeden çıkarılması sonucu müvekkilinin kazanç elde etmekten mahrum kaldığını, ayrıca bu etap iptal edilene kadar müvekkilinin etap kapsamındaki bir kısım işleri yaptığını, kâr kaybı, proje kapsamında yapılan ekipman yatırımı ve iş miktarından bağımsız genel giderler olarak 991.781,17 USD ile işin yapılan kısmı için 371.866,31 USD iş bedeli bulunduğunu, yurtdışı işlere ilişkin 2.etapta ilave iş yapıldığını, belirtiği kalemler toplamı 1.019.088 USD’nin tahsili gerektiğini, hakedişten haksız olarak 36.320,09 TL kesinti yapıldığını öne sürerek belirtilen kalemler toplamı 6.935.445,33 USD karşılığı 10.359.475 TL ile 36.320,09 TL toplamı olan 10.395.795,09 TL’nin şimdilik 15.000 TL’sinin faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiş; alacağını kısmi ıslah ile 226.913,76 TL’ye arttırmıştır.
Davalı vekili özetle; yükleniciye belirtilen nedenlerle talep ettiği süre uzatımlarının verildiği ve projenin ifası sırasında oluşan ve ödenmesi istenen giderlerin sözleşmenin 7.maddesi gereğince sözleşme bedeline dahil olduğunu, yüklenicinin yurtiçi zabıt kayıtlarına ilişkin 4.etabın projeden çıkarılması nedeniyle zarara uğradığına ilişkin iddiasının projeden çıkarma kararının uygun olduğuna dair görüşü karşısında isabetli olmadığını, 4.Etabın iptaline kadar tamamlanan kısmın iş bedeli talep edilmiş ise de; işin muayene ve kabulünün yapılmadığını, müvekkili tarafından teslim alınmadığını, hakedişin söz konusu olamayacağını, yurtdışı etabında fazla iş yapıldığı öne sürülmekle birlikte kayıtların yaklaşık olarak belirtildiğini, yaklaşık 20.000.000 tapu kaydının yer aldığının ifade edildiğini, davacının iddia ettiği 8.612 adet defter ve 25.335.950 adet kaydı nasıl belirlediğinin anlaşılamadığını, işin bir bütün olarak tanımlanıp fiyatlandırıldığını, iletişim altyapısı konusunda yüklenici mükellefiyetinin KDV dahil 36.320,93 TL olduğunu ve mahsup edildiğini, müvekkili tacir sayılmadığından reeskont faizi istenemeyeceğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesince; “Dosyamıza sunulan 3.bilirkişi kurulu asıl ve 21/02/2019 tarihli ek raporunda da belirtildiği üzere; davacı yükleniciler tarafından iptale konu 4.etap yurt içi zabıt kayıtları ile ilgili kısım yönünden yapılan ve davalı idare’ye teslimi gerekmektedir. Bu konuda her ne kadar dosyamıza bilirkişi Dr. … tarafından yerinde davalı idare kayıt ve belgeleri üzerinde yapılan incelemede davacıların iptale kadar yaptığı işlerin fiziken varlığının tespit edilemediğinin aynı bilirkişinin sunduğu ek raporda belirtilmesine karşın davalı idare tarafından davacıların iptale kadar yaptığı işlerin 04/02/2008 tarihli tutanak ile tespit edildiği, Mahkememiz’ce davalıya yazılan müzekkereye cevaben gönderilen komisyon raporunda bahse konu işlerin yapıldığı tarih itibariyle toplam maliyetinin 204.547,05-TL, dava tarihi itibariyle ise; yasal faiz işletilerek yapılan hesaplama sonucunda 226.913,76-TL olduğu belirtilmiştir. Davacı yüklenicilerin bizaat davalı idare görevlilerinin katılımı ile oluşturulan proje yönetim ofisinin dosyada mevcut 04/02/2008 tarihli toplantı tutanağı ile 4. etap yönünden iptal tarihine kadarki imalat iddialarını kanıtladığı sabittir. Davalı yan tarafından her ne kadar zamanaşımı def’i ileri sürülmüş ise de; değinilen toplantıda alınan karar 6098 sayılı TBK’nın 154/1.m. gereğince borcun ikrarı ve davacılar yönünden zamanaşımını kesen bir olgudur.Sözkonusu tutanağın borcun ikrarı mahiyetinde olmadığı değerlendirilse dahi zamanaşımı def’i isabetli değildir. Zira, dosyamızda davanın açıldığı tarihteki 818 sayılı BK’nın eser sözleşmesine ilişkin hükümlerinin uygulanması gerekmektedir. 818 sayılı mülga BK’nın 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinde zamanaşımı süresi BK’nın 363/II. maddesi uyarınca 5 yıl, aynı Kanun’un 126/IV. maddesi uyarınca da 5 ve 10 yıl olarak düzenlenmekte olup dava konusu iş bedeli ile ilgili olan alacak kalemi yönünden BK 126/4. maddesi gereğince zamanaşımı süresi 5 yıl olarak belirlenmiştir. Bilindiği üzere; zamanaşımı süresi, eser sözleşmelerinde teslimle başlar ve teslimi ispat yükümlülüğü yükleniciye aittir. Davacıların 4.etabın iptali nedeni ile işi bu etap yönünden tamamlayamadığı sabit olduğuna ve 2008 tarihinde alınan kararla işin davalı idare tarafından alınan karar ile iptal edildiği ve iptale kadarki tutanakta belirtilen kısımların davalıya geçiçi kabulü yapılarak teslim edilmediği ancak fiilen davacılar tarafından gerçekleştirildiği sabit olup anılan tarihten itibaren zamanaşımı süresinin dolmadığı ortadadır.Bu durumda,açıklanan gerekçelerle davacılar vekilinin ıslah dilekçesi gözetilerek ve harcı yatırılan miktarlar yönünden talep ile bağlı kalınarak davanın kısmen kabulü ile; dava konusu toplam 212.913,76-TL alacağın 1.000,00-TL’sinin dava, bakiyesinin ise ıslah tarihinden itibaren işleyecek faizleri ile birlikte davalıdan tahsiline, davacının ıslah harcını yatırmadığı 14.000,00-TL bakiye dava konusu 4.etap yönünden hak ediş bedeline ilişkin alacağına ilişkin talep haklarının saklı tutulmasına” karar vermek gerektiği gerekçesiyle “1-Davanın ıslah talebi gözetilerek KISMEN KABULÜ ile; Dava konusu toplam 212.913,76-TL alacağın 1.000-TL’sinin dava, bakiyesinin ise ıslah tarihi olan 29/05/2019 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE, 2- Davacının ıslah harcını yatırmadığı 14.000,00-TL bakiye dava konusu 4. Etabın iptal tarihine kadar yapılan imalatlara ilişkin hakediş alacağı yönünden uğranılan zarara ilişkin olarak fazlaya ilişkin talep haklarının saklı tutulmasına,” karar vermiştir.
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkemece görev, yetki ve iş bölümü itirazları ile zamanaşımı defilerinin değerlendirilmediği, davacı tarafça işin bir kısmının idare tarafından iptali nedeniyle zarara uğradığının iddia edildiği, bakanlık oluruyla kamu yararı gözetilerek yurtiçi zabıt kayıtlarına ilişkin 4.etabın projeden çıkarılmasının önerildiği, davacı yüklenicinin 24.07.2008 tarihli cevabında öneriyi uygun bulduğunu ve sakınca bulunmadığını bildirdiği, 4.etabın projeden çıkarıldığı, yine bu etap kapsamında iptale kadar yapılan işlerin muayene ve kabul işlemleriyle teslimleri yapılmadığından hakediş düzenlenemeyeceği, müvekkili tacir olmadığı halde reeskont faizine hükmedilmesinin doğru olmadığı, ıslahla arttırılan miktarın zamanaşımına uğradığı nedenleriyle mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak talepli olup, mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İnceleme, Hukuk Muhakemeleri Kanunu 355. madde uyarınca istinaf nedenleriyle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Somut olayda, … Bilişim Teknolojileri Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve … Yazılım Bilgisayar Çözümleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin oluşturduğu iş ortaklığı ile … Genel Müdürlüğü Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü arasında 28.11.2005 tarihli … arşiv malzemesinin sayısallaştırılması, indeks ve kataloglarının oluşturulması, arşive otomasyonu yazılım ve altyapısının oluşturulmasına ilişkin sözleşme akdedilmiş, iş ortaklığını oluşturan şirketler … ile birleştirilmiştir.
Dava dilekçesinde idareden kaynaklanan nedenlerle toplam 434 gün süre uzatımı verildiği, iş süresinin uzaması nedeniyle dava dilekçesinde kalemler halinde listelediği sigorta, ek teminat, yönetim maliyeti…vs.ilave masraflar yapıldığı , toplam maliyetin 4.552.709,85 USD olduğu, yurtiçi zabıt kayıtlarına ilişkin 4.etabın projeden çıkarılması sonucu müvekkilinin kazanç elde etmekten mahrum kaldığı, yine bu etap iptal edilene kadar müvekkilinin etap kapsamındaki bir kısım işleri yaptığı, kâr kaybı, proje kapsamında yapılan ekipman yatırımı ve iş miktarından bağımsız genel giderler olarak 991.781,17 USD ile işin yapılan kısmı için 371.866,31 USD iş bedelinin ödenmesi gerektiği, yurtdışı işlere ilişkin 2.etapta yapılan ilave işler bedelinin 1.019.088 USD olduğu, hakedişten haksız olarak 36.320,09 TL kesinti yapıldığı, belirtilen kalemler toplamının 6.935.445,33 USD karşılığı 10.359.475 TL ve 36.320,09 TL’nin ilavesiyle toplam 10.395.795,09 TL için şimdilik 15.000 TL’nin tahsiline karar verilmesinin talep edildiği, dava dilekçesinde birden çok kalem için talepte bulunulduğu halde her bir kalem için talep edilen miktar açıklanmaksızın toplam 15.000 TL’nin tahsilinin dava edildiği, yine bilirkişi raporundaki hesaplamadan bahisle ıslah dilekçesinde talep edilen 15.000 TL’nin 226.913,76 TL’ye arttırıldığı anlaşılmaktadır.
Mahkemece talep edilen kalemler yönünden davacı tarafa açıklama yaptırılmadığı gibi talep edilen kalemlerin de kuruşlandırılmadığı, bilirkişi raporunda iptal edilen 4.Etap kapsamında iptale kadar yapılan iş bedelinin hesaplandığı ve bu miktar üzerinden ıslah yapıldığı halde mahkemece dava dilekçesinde talep edilen tüm alacak kalemleri kabul edilmiş gibi hüküm tesis edilmesi doğru olmamıştır.
İşin kesin kabulünün yapıldığı anlaşılmakla birlikte kesin hesabın çıkartılıp çıkartılmadığı araştırılmamıştır. Kesin hesap çıkartılmışsa Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesi hükümleri gereğince değerlendirme yapılması, kesin hesap çıkartılmamış ise, sözleşme ve ekleri ile sözleşme birim fiyatlarına göre denetlenebilir nitelikte kesin hesabın çıkartılması, tarafların iddia ve savunmaları ile davalı tarafın zamanaşımı defi de değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmek gerekirken eksik inceleme ve hatalı değerlendirme yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmadığından davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının HMK 353/1.a.4-6 maddeler gereğince kaldırılmasına, Dairemiz kararına uygun şekilde davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-) Davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne,
2-) Ankara 4 Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 10.12.2019 gün ve 2010/592 E-2019/896 K sayılı kararının HMK 353/1.a.4-6 maddeler gereğince kaldırılmasına,
3-) Davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
4-) Davalı harçtan muaf olduğundan bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
5-) Davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince verilecek kararda dikkate alınmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK 353/1-a madde gereğince KESİN olarak 23.06.2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan … Üye … Üye … Katip …