Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi 2020/1235 E. 2022/776 K. 30.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 27. HUKUK DAİRESİ
….

T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
27. HUKUK DAİRESİ

….

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 10/03/2020
NUMARASI …
DAVANIN KONUSU : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 30/06/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 30/06/2022
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin davada mahkemece davanın reddine dair verilen karara karşı süresi içinde davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili; Davacı (eski ünvanı ….) ile davalı arasında imzalanan …ait Sözleşmenin 25.04.2015 tarihinde imzalandığını, iş bedelinin 5.399.161,00 TL olduğunu, işin davacı yüklenici taahhüdü altında usulüne uygun devam etmekteyken 17.02.2015 tarihinde davalı şirketin … tarafından. “14.05.2014 tarihli yer teslim tutanağında belirtildiği üzere arazinin çok eğimli olması, yol kotundan itibaren 150 m. uzunluğunda 2-6 m. yüksekliğe kadar kademeli istinat duvarı inşa edilmesinin yanında, toprak kaymalarını önlemek için dağ tarafına şevli kazı ve güvenliğin sağlanması nedeniyle arsa etrafına korkuluk yapılması gerektiğinden Genel Müdürlüğün yazıları doğrultusunda Baykan (Siirt) Belediyesine ait parkın sözleşme kapsamından çıkarıldığı ve iş eksilişine gidildiğinin bildirildiği, 5 dönümlük parkın yapımından vazgeçilmesinden dolayı iş eksilişine gidildiği halde bu eksilişin süre uzatım kararları doğrultusunda revize edilen iş programına yansıtılmadığını, davacının başvurusu üzerine Diyarbakır Bölge Müdürlüğünce onaylanan 10/09/2015 tarihli iş programına gecikmeli olarak yansıtıldığını, … … İşine Ait Sözleşmenin 14.2 maddesi; “Fiyat farkı ödemesinde, 27.06.2013 tarih ve 2013-5217 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki ‘4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen … İşlerinde Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ dikkate alınacaktır. …” hükmünü ihtiva ettiğini, ilgili düzenlemenin 7. maddesi 4. fıkrasının ise; “4735 sayılı kanunun 10 uncu maddesinde belirtilen mücbir sebep hallerinin gerçekleşmesi veya sözleşmenin ifasının idareden kaynaklanan nedenlerle gecikmesi nedeniyle yükleniciye süre uzatımı verilmiş olması halinde gerçekleştirilmesi gereken aya göre iş kalemleri ya da iş grupları için uzatılan süre içinde ve bu süreye göre revize edilen iş programına uygun olarak fiyat farkı hesaplanır.” şeklinde düzenlenme içerdiğini, bu düzenlemeler ışığında; fiyat farkı hesabının verilmiş olan son süre uzatımına göre yapılan ve davalı tarafça onaylanan revize iş programına göre yapılması gerektiğini, ancak davalı şirket tarafından ödenmiş hakedişlere ilişkin fiyat farklarının revize edilmediğini, işin sözleşme ve diğer şartlara uygun olarak tamamlandığını , 22.12.2016 tarihinde düzenlenen kesin hakediş raporunun ihtirazi kayıtla imzalandığını , izah edilen sebeplerle fiyat farkı alacağı olduğunu, ayrıca sözleşmenin eki özel teknik şartnamede yer alan Y. 17.136 pozda “Blokaj ,doğal parke taş, beton parke, ve beton bordür işleri”” imalatı bakımından birim fiyat cetveli tarifinde nakliye bedelinin fiyata dahil olmadığının açıkça düzenlendiğini, özel tehnik şartnamenin Z-4 pozunun detayında ve 43. Sayfasında yer alan düzenlemede aynen ” Blokaj yapılacak tabanın düzenlenmesinden sonra üzerine 1,100 m3 ocak taşından istenen eğim ve boyutlarda blokaj yapılması, tokmaklanması, inşaat yerindeki yükleme , yatay ve düşey taşıma, boşaltma, taşın ocaktan yüklenmesi, boşaltılması ve figüre edilmesi, (yalnız taşın ocaktan iş başına taşıma bedeli hariç ) için gerekli her türlü malzeme ve zayiatı , işçilik, araç ve gereç giderleri ile müteahhit genel giderleri ve karı dahil ocaktaşı işe blokajın 1 m3 fiyatı …” ibarelerini içerir düzenleme yer aldığını, sözleşmede nakliye bedeli yüklenici külfetinde olmadığı halde davalı tarafından davacıyı nakliye bedeli ödenmediğini, fazlaya dair hakları saklı tutulmak kaydıyla 100,00-TL nakliye bedeli alacağı 1.000,00-TL fiyat farkı alacağının, 21/01/2020 tarihli ıslah dilekçesiyle 10.000TL fiyat farkı alacağı ile 10.000 Tl nakliye bedeli alacağının hakediş tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte tahsil edilerek müvekkilime ödenmesine karar verilmesi talep edilmiştir.

Davalı vekili; zamanaşımı itirazında bulunarak , sözleşmenin 25/04/2014 tarihinde imzalandığını, yer tesliminin 19/06/2014 tarihinde onaylanarak yükleniciye tebliğ edildiğini, … İşleri Genel Şartnamesinin 17. Maddesi gereğince iş pogramı hazırlama sorumluluğunun yüklenicide olduğunu, yüklenici tarafından idariye teslim edilin iş programlarında fiyat farkı hesabı için itiraz konusu edilen iş eksilişinin 3. revize iş programına kadar gösterilmediğini, Kamu İhale Kanunu’na göre yükleniciye süre uzatımı verilmesi halinde gerçekleştirilmesi gereken aya göre iş kalemleri yada iş grupları için uzatılan süreye göre revize edilen iş programına göre fiyat farkı hesaplanır düzenlemesinin olduğunu, imalatı tamamlanmış yada hakedişi daha önce ödenmiş iş kalemleri için fiyat farkları geriye dönük olarak revize edilemeyeceğinden iş programına göre fiyat farkı hesabı yapıldığını, davacının iş programını önemli ölçüde aksattığını, davacıya 54 gün süre uzatımı verildiğini, süre uzatım verilme tarihine kadar 14 adet parktan yalnızca 4 tanesini tamamlayabildiğini, verilen süre uzatımına istinaden yüklenici tarafından hazırlanan ve idarece onaylanan 1. revize iş programında iptal edilen parkın iş eksilişi olarak gösterilmediğini, davacıya 2, bir süre uzatımı daha verilerek 62 gük ek süre verildiğini ve iş bitiminin 07/08/2015 olarak belirlendiğini, 27/04/2015 tarihinde onaylanarak geçerlilik kazanan 2. revize iş programında da iş eksilişinin gösterilmediğini, 2. hakedişteki fiyat farkı hesabına ve ödemesine davacının bir itirazı olmadığını, 3, hakedişi 14/09/2015 de onaylandığını ,ödenen tutara davacının bir itirazının olmadığını, 08/09/2015 tarihli Bakanlık Oluru ile geçici kabul tutanaklarının onaylandığını, davacının sadece kesin hak ediş raporuna ihtirazi kayıt koyduğunu, nakliye bedeli talebi bakımından da ihale dokümanların da nakliye bedeli ödeneceğine ilişkin hiçbir düzenleme olmadığını, davacının 1.2.3. hakedişi ihtirazi kayıtsız imzaladığını, sözleşmenin kendi içinde anahtar teslim götürü bedel nitelik taşıdığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, taraflar arasında akdi ilişkinin kurulduğu, işin kesin kabulünün yapıldığı , davalının fiyat farkı talebinin ve nakliye bedeli talebinin ilgili Bakanlık tarafından değerlendirilerek reddedildiği konusunda uyuşmazlık bulunmadığı, uyuşmazlığın nakliye bedelinin fiyata dahil olup olmadığı, fiyat farkı talebinin yerinde olup olmadığı, davacının … İşleri Genel Şartnamesine göre usulüne uygun ihtirazi kaydı olup olmadığı noktasında olduğu, 05/06/2018 tarihli bilirkişi raporunun yeterli görülmemesi nedeniyle Emekli …. bilirkişi heyetinden oluşan 21/10/2019 tarihli rapor alındığını, alınan raporda yükleniciye verilmiş olan son süre uzatımına göre yapılan ve idarece onaylanan revize iş programı dikkate alınarak fiyat farkının hesaplandığı, kesin hakedişin fiyat farkının verilmiş son süre uzatımı, iş artış ve eksilişlerini tümünü düzenlediği, revize iş programı tasdik tarihinden evvel yapılan imalatlara ait hakedişlerde ödenmiş olan fiyat farklarının geriye dönük olarak revize edilemeyeceğinin belirtildiği, nakliye bedeli hususu ile ilgili olarak da özel-Z4 iş kalemi için verilen teklif birim fiyatın bu iş kalemi bünyesinde bulunan tüm imalatları karşıladığı,… imalat için ayrıca bir birim fiyat teklifi istenmediğinden, bu imalata dayalı herhangi bir ödeme yapılamayacağı, idare ile yüklenici arasında imzalı işe ait ….. … İşi Genel Şartnamesi’nin ve … Şartnamesi’nin çeşitli hükümler kısmının 11.maddesi dikkate alındığında ödeme yapılmasının uygun olmadığının belirtildiği, davalı vekili bilirkişi raporları arasında çelişki bulunduğunu belirterek yeni bir rapor alınmasını talep etmiş ise de ilk raporun yetersiz oluşu, ikinci raporu düzenleyen bilirkişilerin kamu ihale mevzuatını bilen kişilerden seçilmiş olması, raporda dosyaya sunulan tüm delillerin ayrı başlıklar altında beyan ve itirazlarla birlikte incelenmiş olması, uyuşmazlık hususlarını içermesi, denetime uygun gerekçeli olması nedeniyle davacının itirazları kabul edilmediği, hükme esas alınan bilirkişi raporunda da detayları açıklandığı üzere, kesin hak edişin fiyat farkı hesabının verilmiş olan son süre uzatımı, iş artış ve eksilişinin tümününü düzenlendiği 3. revize iş programı dikkate alınarak hesaplandığı, fiyat farklarının geriye yönelik olarak revize edilemeyeceği, sözleşmede nakliye bedeli ödeneceğine ilişkin bir düzenleme olmadığı, … … A.Ş … Genel Şartnamesinin ve … Şartnamesinin Çeşitli Hükümler kısmının 11. maddesindeki düzenleme de nazara alınarak davacının fiyat farkı ve nakliye bedeli talebinin reddine karar verilmiştir.
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkemece kararın gerekçesinin yargılamada alınan ikinci bilirkişi raporuna dayandığı, bilirkişilerin 21/10/2019 tarihli raporlarında yapmış olduğu tespitlerin, 05/06/2018 tarihli rapor ile tamamen zıt noktalarda olduğunu, açık çelişki içeren raporun hükme esas alınmasının mümkün olmadığını, bu nedenle iki rapor arasındaki çelişkilerin giderilmesi için yeniden rapor alınması gerekirken, çelişkiler giderilmeden ikinci raporun hükme esas alınmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu, fiyat farkı hesabının verilmiş olan son süre uzatımına göre yapılan ve davalı tarafça onaylanan revize iş programına göre yapılması gerektiğini, ancak davalı şirket tarafından ödenmiş hakedişlere ilişkin fiyat farklarının revize edilmediğini, takip eden süreçte kararlaştırılan işin sözleşme ve diğer şartlara uygun olarak tamamlandığını, 22/12/2016 tarihli kesin hakedişin ihtirazi kayıtla imzalandığını, bu hususun değerlendirilmediğini, sözleşmenin 8.2.1 maddesinde ihale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sırasının düzenlendiğini, bu sıralamaya göre sözleşme içeriğinde düzenlenen birim fiyat tarifleri ve cetvelinin, özel ve genel teknik şartnameden önde olduğu, ancak davalı şirketin nakliye bedelinin ödenmeme gerekçesi bakımından sözleşme eki Genel Teknik Şartnameye dayandığını, 27/09/2016 tarihli ve 23741 sayılı yazısı ile müvekkilinin bu talebini de reddettiğini, davalının nakliye bedelinin reddine ilişkin talebinin haksız olduğunu, sözleşmenin 8.2.1 maddesi hükmünün dikkate alınmadığını, dava konusu … … işi sözleşmesi eki özel teknik şartnamede düzenlenmiş ÖZEL-Z.4 pozunun detayında yer alan Y.17.136 poz nolu “Blokaj, doğal parke taş, beton parke ve beton bordür işleri” imalatı bakımından birim fiyat cetveli tarifinde nakliye bedelinin fiyata dahil olmadığının açıkça düzenlendiğini, Özel Teknik Şartname’nin ÖZEL-Z.4 pozunun devamında ve 43.sayfasında yer alan Y.17.136 numaralı imalatı aynen “Blokaj yapılacak tabanın düzenlenmesinden sonra üzerine 1,100 m3 ocak taşından (Poz. No: Y.08.021) istenen eğim ve boyutlarda blokaj yapılması, tokmaklanması, inşaat yerindeki yükleme, yatay ve düşey taşıma, boşaltma, taşın ocaktan yüklenmesi, boşaltılması ve figüre edilmesi (yalnız taşın ocaktan işbaşına taşıma bedeli hariç) için gerekli her türlü malzeme ve zayiatı, işçilik, araç ve gereç giderleri ile müteahhit genel giderleri ve karı dahil, ocak taşı ile blokajın 1 m3 fiyatı: …” şeklinde düzenlendiğini, oysa 21/10/2019 tarihli bilirkişi raporunda genel şartnameye öncelik tanınarak, ödeme yapılmayacağı yönünde kanaat bildirilmesi nedeniyle raporun haksız ve mesnetsiz dayanaklarının kabulünün mümkün olmadığını, bilirkişi raporunda yer alan imalatın anahtar teslimi götürü bedel olduğu belirtilerek nakliye bedeli talep edilemeyeceği tespitinin yapıldığını ancak nakliye bedeli için genel düzenlemenin öncelikli hale getirilip, özel teknik şartnamede kararlaştırılan hususun ihmal edilmesinin haksız ve mesnetsiz olduğunu belirterek, mahkeme kararının kaldırılmasına veya yeniden incelenerek düzeltilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan fiyat farkı ve nakliye bedeli istemine ilişkin olup, mahkemece davanın reddine dair verilen karara karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Dosya kapsamına, kararın dayandığı delillerle, yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, davacı vekilinin aşağıdaki bent dışında kalan diğer istinaf nedenleri yerinde görülmemiştir.
Taraflar arasında Van- Muş- Bitlis- Diyarbakır- Mardin- Siirt- Şırnak illerine bağlı muhtelif belediyelerde … … İşi’ni konu alan 25/04/2014 tarihli eser sözleşmesi bulunmakta olup, davacı yüklenici, davalı ise iş sahibidir.
Davacı yüklenicinin dava dilekçesindeki talep kalemlerinden biri nakliye bedeli alacağı olup, davacı tarafça, dava konusu … … İşi sözleşmesi eki Özel Teknik Şartname’de düzenlenmiş ÖZEL-Z.4 pozunun detayında yer alan Y….. poz nolu “Blokaj, doğal parke taş, beton parke ve beton bordür işleri” imalatı bakımından birim fiyat cetveli tarifinde nakliye bedelinin fiyata dahil olmadığı ve Özel Teknik Şartname’nin ÖZEL-Z.4 pozunun detayında ve 43. sayfasında yer alan Y.17.136 numaralı imalatı aynen ” Blokaj yapılacak tabanın düzenlenmesinden sonra üzerine 1,100 m3 ocak taşından istenen eğim ve boyutlarda blokaj yapılması, tokmaklanması, inşaat yerindeki yükleme , yatay ve düşey taşıma, boşaltma, taşın ocaktan yüklenmesi, boşaltılması ve figüre edilmesi, (yalnız taşın ocaktan iş başına taşıma bedeli hariç ) için gerekli her türlü malzeme ve zayiatı , işçilik, araç ve gereç giderleri ile müteahhit genel giderleri ve karı dahil ocaktaşı işe blokajın 1 m3 fiyatı …” ibarelerini içerir şekilde düzenlendiği belirtilerek, nakliye bedelinin yüklenicinin yükümlülüğü kapsamında olmadığı halde davalı tarafından müvekkiline ödenmediği ileri sürülerek ıslahla birlikte toplam 10.000,00 TL’nin avans faizi ile birlikte tahsili talep edilmiştir.
Taraflar arasındaki sözleşmenin “Sözleşmenin Ekleri” başlıklı 8.2.1 maddesinde ihale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralamasının yapıldığı, Özel Teknik Şartname’nin Genel Teknik Şartname’den önce uygulanacağının bildirildiği anlaşılmıştır.
Sözleşmenin eki olan Özel Teknik Şartname’nin ÖZEL-Z.4 pozu içerisinde düzenlenen Y.17.136 blokaj, doğal parke taş, beton parke ve beton bordür işleri birimi: m³ pozunda ise, taşın ocaktan iş başına taşıma bedelinin belirlenen fiyat dışında olduğunun belirtildiği, öncelik sıralamasına göre Özel Teknik Şartname’nin Genel Teknik Şartname’den daha önde olduğu, bu nedenle davalı idare tarafından nakliye bedelinin ödenmesi gerektiği, Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin yerleşik içtihatları gereğince hakedişe girmeyen bir imalat kalemine hakedişte ihtirazı kayıt da konulmasının mümkün olmadığı dikkate alınarak, bu kapsamda mahkemece alınan 05/06/2018 tarihli bilirkişi raporunun bu alacak kalemi yönünden oluşa uygun ve denetlenebilir olduğu anlaşılmakla, davacının ıslah talebi de gözetilerek taleple bağlı kalınarak 10.000,00 TL nakliye bedeli alacağı yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmesi gerekirken, mahkemece sözleşme hükümlerinin hatalı değerlendirilmesi suretiyle nakliye bedeline ilişkin alacağın reddine karar verilmesi doğru olmamıştır.
Açıklanan nedenlerle davacı vekilinin diğer istinaf nedenlerin esastan reddine, nakliye bedeline ilişkin talep yönünden davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına ve davanın kısmen kabulü ile 10.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren avans faizi ile davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 10/03/2020 tarih ve 2017/420 E-2020/183 K sayılı kararının HMK’nun 353/1-b.2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
3-Davanın KISMEN KABULÜ ile 10.000,00 TL nakliye bedelinin dava tarihi itibariyle avans faiziyle davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
4-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 683,10 TL karar ve ilam harcından davacı tarafça yatırılan 31,40 TL peşin harç ile 325,00 TL ıslah harcı toplamı 356,40 TL’nin mahsubuyla bakiye 281,70 TL harcın davalıdan alınarak Hazine’ye irat kaydına,
5-Davacı tarafından yatırılmış olan 31,40 TL peşin harç ve 356,40 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 387,80 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yapılan ilk yargılama gideri bilirkişi ücreti, posta masrafı olmak üzere toplam 2.744,1‬0 TL yargılama giderinin kabul oranına göre 1.372,05‬ TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
9-Davalı tarafından yapılan 1.612,8‬0 TL posta, tebligat ve bilirkişi masrafının davanın ret oranına göre hesaplanan 806,40 TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
10-6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince, taraflarca yatırılan gider ve delil avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatıran ilgili tarafa iadesine,
İstinaf incelemesi yönünden;
11-Davacı tarafından yatırılan 341,55 TL istinaf karar harcının talep halinde kendisine iadesine,
12-Davacı tarafından yapılan 148,60 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı, 38,00 TL tebligat masrafı ile 46,90 TL dosya gönderme masrafı olmak üzere toplam 233,50 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 362/1.a maddesi gereğince KESİN olmak üzere 30/06/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

….