Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 27. HUKUK DAİRESİ
Esas No: 2020/1134 – Karar No:2022/793
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
27. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2020/1134
KARAR NO : 2022/793
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 09/07/2020
NUMARASI : 2018/871 E-2020/350 K
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLLERİ :
DAVANIN KONUSU : Teminat Mektubunun İadesi(Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 05.07.2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 06.07.2022
Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan eser sözleşmesinden kaynaklanan teminat mektubunun iadesi istemine ilişkin davada mahkemece davanın kabulüne dair verilen karara karşı süresi içinde davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili; Taraflar arasında 24.04.2015 tarihli “… Enerji Üretim Türbin Mal Alımına Ait Sözleşme”nin imzalandığını, sözleşmenin konusunun idarenin ihtiyacı olan ve miktarı belirtilen ve özellikleri teknik şartnamede düzenlenen … Enerji Üretim Türbinin montaj dahil, çalışır vaziyette ihale dokümanı ile sözleşmede belirlenen şartlar dahilinde temini ve idareye teslimi olduğunu, sözleşmenin 16.7.4. maddesi uyarınca yüklenici tarafından … enerji üretim türbininin teslimi sonrası malzemenin muayene ve kabulünden itibaren 2 yıl süreli malzeme ve sistem garantisi, 10 yıl süreli yedek parça temini taahhüdü verileceğinin kararlaştırıldığını, sözleşmenin. 11.3. maddesinde kesin teminat ve ek kesin teminatın geri verilmesinin “Taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi, yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığının tespit edilmesi ve Sosyal Güvenlik Kurumundan ilişiksiz belgesinin getirilmesi üzerine, alımın garanti süresi öngörülen bir mal alımı olması halinde yarısı, garanti süresi dolduktan sonra kalanı, garanti süresi öngörülmeyen mal alımı olması halinde ise tamamı, yükleniciye iade edilir.” şeklinde düzenlendiğini, müvekkili yüklenicinin sözleşmede ve teknik şartnamede belirtilen şartlarda, sözleşme konusu malı çalışır vaziyette, idareye teslim ettiğini, 31.08.2016 tarihinde “mal alımı kısmi kabul tutanağı”nın muayene komisyonu üyeleri tarafından imzalandığını ve 05.09.2016 tarihinde tesisler daire başkan vekili tarafından onaylandığını, keza davalı tarafından, sözleşmenin 11.3.1 maddesi uyarınca, ilk olarak yerilen 537.000,00TL’lık teminat mektubunun yarısının, ürünün eksiksiz ve çalışır vaziyette teslim edilmiş olması nedeniyle iade edildiğini, müvekkili tarafından teminatın diğer yarısı için yeniden teminat mektubu verildiğini, teminatın kalan yarısının tesliminden itibaren 2 yıldan fazla süre geçtiğini ve garanti süresinin dolmuş olmasına rağmen iade edilmediğini, defalarca ihtar edilmesine rağmen davalıdan bu taleplere karşı olumlu bir yanıt alınamadığını, davalının malın tesliminin eksik yapılması ve hiç yapılmaması gibi bir durumda, sözleşmenin 11.3.1 maddesi uyarınca, teminat mektubunun yarısını iade etmeyeceğini, ilk yarısının iade edilmiş olmasının malın tesliminin tam ve eksiksiz olarak yapıldığının bir kanıtı olduğunu, idare tarafından yapılan alımın garanti süresi öngörülen bir mal alımı olması durumunda teminatın yarısının tutulmasındaki amacın garanti süresince bir arıza çıkması halinde zararın bu teminattan karşılanması olup, malın eksiksiz ve çalışır vaziyette tesliminden sonra 2 yıllık garanti süresinin geçtiğini ve davalının garanti süresinde yüklenicinin kusuru veya malın ayıbından dolayı herhangi bir hukuki başvurusunun da olmadığını, müvekkilinin SGK veya vergi dairesine herhangi bir borcunun da bulunmadığını, teslimin yapılmış olduğunun delili amacıyla, Ankara Batı 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2018/59 D.iş. sayılı dosyasında tespit talebinde bulunulduğunu, mahkemece keşif yapılarak alınan tespit bilirkişi raporunda, sözleşme konusu … Enerji Üretim Türbinin yaklaşık 2 ila 2,5 sene kadar önce tesis edilmiş olduğu ve yine aynı belgelere göre bu süre boyunca işletmesinin yapıldığının tespit edildiği, söz konusu tespitin yapılmasından ve bilirkişi raporunun tanziminden sonra 28.11.2018 tarihinde davalıdan 16.04.2018 tarihli … referans numaralı … Bankası A.Ş. Ostim Alınteri Bulvarı Şubesinin 268.500,00 TL’lık kesin teminat mektubunun iadesinin talep edildiğini, ancak davalının 04.12.2018 tarihli yazısı ile kesin teminat mektubunun süresinin uzatılması gerektiği hususunu belirttiğini, 16.04.2018 tarihli teminat mektubunun müvekkili tarafından birden fazla kez uzatılarak en son tarihin 17.12.2018 olarak düzeltildiğini, davalının haksız olarak teminat mektubunu elinde tuttuğunu ve iade etmediğini, bu nedenle her geçen gün müvekkilinin zarara uğradığını, ayrıca, teminat mektubunun süresinin uzatılmasında, her defasında, banka nezdinde masraf doğduğunu, …’ın(… Makine Sanayi) davalı ile sözleşme yaptıktan sonra 25.08.2017 tarihinde aktif ve pasifi ile kül halinde …İnşaat Su Arıtma Teknolojileri ve Enerji Ltd.Şti.’ne devrolduğunu, devre ilişkin ilanın Ticaret Sicil Gazetesinde yayınlandığın, bu sebeple, aktif dava ehliyetinin … İmalatı Ltd. Şti.’ne ait olduğunu belirterek fazlaya ilişkin ve teminat mektubunun haksız olarak iade edilmemesi nedeniyle meydana gelen zararların davalıdan ayrıca talep edilmesi haklarının saklı kalması kaydıyla 16.04.2018 tarihli … referans numaralı … Bankası A.Ş. Ostim Alınteri Bulvarı Şubesinin 268.500,00 TL’lık kesin teminat mektubunun iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili; Taraf sıfatı, husumet ve süre itirazlarının olduğunu, taraflar arasında 24.04.2015 tarihli sözleşmenin imzalandığını, sözleşme ve eki şartnameler ile tutanaklar incelendiğinde davacının mal teslimini usulüne uygun ve eksiksiz olarak yerine getirmediğinden dava dilekçesinde ortaya konulan sözleşme maddeleri doğrultusunda teminat mektubunun iade edilmediğini, ilgili birimin belirttiği üzere 17.07.2018 tarihli devir komisyonu tutanağında teknik şartname gereği tespit edilen 18 madde eksiklikten dolayı sözleşmede taahhüt edilen miktarda (kw) enerji üretememiş olup, 03.06.2018 tarihinden beri de çalışmadığını, sistemin mekanik kusurlarından dolayı burgu yapraklarının kovana sürtme yaptığını ve sürtmelerden dolayı kovan kısmında eksenel yırtılmaların oluştuğunu, bu yırtıklardan sızan suyun sistemde büyük enerji kaybına sebep olduğunu ve kovan dışında paslanmaların meydana geldiğinin tespit edildiğini, şartname 8.7.maddesinde geçen dere ıslahı yerine getirilmediği için burgunun ucunda oluşan girdaptan dolayı toprak zeminden kalkan balçığın burgu ucundaki rulman yatak kısmını olumsuz yönde etkilediğini, sık sık arıza durumuna düştüğünü, ayrıca dere ıslahı yapılmadığı için burgu uç kanatlarında sürekli yırtılmaların görüldüğünü, sistem için şartnamede geçen ızgara yapısının 01.04.2018 tarihine kadar yapılmadığını, ancak idareden izin alınmayıp yer tespiti yapılmadan ana kapakların önüne konulduğunu, ızgaraların tuttuğu atıkların temizlenme sistemi hesaba katılmadığı için kapak önünde aşırı atık biriktiğini, sistemin kurulmasından kısa bir süre sonra, kapaklar, burgu, kovan kısmı, kaplin gibi önemli yerlerde aşırırı paslanmalar olduğunu, ancak teknik şartnamede (1.9.1) özel olarak belirtilmese bile dayanım, esneklik, dayanıklılık ve diğer fiziki özellikler dikkate alınarak en iyi evsaflı malzemeler kullanılacağının garanti edildiğini, şartnamenin 4.6. maddesinde şartnamede yazılmamış olsa bile sistemin kusursuz ve sorunsuz çalışması için gerekli olan ekipmanlar ve bunlar ile ilgili aksesuarların yapılacağının belirtildiğini, ancak yukardaki maddelerde de belirtildiği üzere burgu sisteminin çalışmasını olumsuz yönde etkileyen birçok faktörün olduğunun tespit edildiğini, 05.09.2016 tarihinde kısmi kabul tutanağı düzenlenmesinin kullanıcı başkanlığın devir komisyonuna girebilmesi için çalışır halde olduğuna dair gerçekleşen işlemlerden ibaret olduğunu, kaldı ki, sistemi kullanacak olan … Dairesi Başkanlığınca devir teslim komisyonu oluşturulduğu belirtilerek devam eden tüm yazışmalara rağmen giderilmeyen aksaklıklar, eksiklikler ve enerji kayıplarının ortaya konulduğunu, türbinin sahada olduğu, montajın tamamlandığına ilişkin kısmi kabul tutanaklarının mevcut olup, sorunsuz ve verimli çalıştığına dair kabul olmadığını, ayrıca davacının belirttiği Ankara Batı 2.Sulh Hukuk Mahkemesinin 2018/59 D.İş sayılı dosyasında yapılan tespitin müvekkili idarenin gıyabında gerçekleştirildiğinden kabulünün mümkün olmadığını, davacının garanti ile ilgili iddialarının da tamamen dayanaktan yoksun olduğunu, zira malın eksiklikler sebebiyle devir teslimi ve kabulünün henüz yapılamadığını, sözleşmenin 16.7.4.maddesinde “Yüklenici tarafından … enerji üretim türbinin teslimi sonrası malzemenin muayene ve kabulünden itibaren 2 (iki) yıl süreli malzeme ve sistem garantisi, 10 (on) yıl süreli yedek parça temini taahhüdü verilecektir…” düzenlemesinin açıkça yer aldığını, bu sebeple müvekkili idarenin teminat mektubunu iade etmemesi yönündeki işleminin her açıdan hukuka uygun olduğunu, sözleşmenin 5.1.1.2.maddesinde “Bu sözleşme ile temin edilecek mal/mallar sözleşme ve eklerinde yer alan düzenlemelere uygun teslim edilecektir”, aynı şekilde 11.3.1. maddesinde “Taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi, yüklenicinin işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığının tespit edilmesi ve sosyal güvenlik kurumundan ilişiksizlik belgesinin getirilmesi üzerine, alınan garanti süresi öngörülen bir mal alımı olması halinde yarısı, garanti süresi dolduktan sonra kalanı, garanti süresi öngörülmeyen mal alımı olması halinde ise tamamı yükleniciye iade edilir” hükümlerine yer verildiğini, bu nedenlerle davacının taleplerinin tümüyle yasal dayanaktan yoksun olduğunu belirterek davanın usul ve esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesince; Davanın, teminat mektubunun iadesi isteminden ibaret olduğu, davacı tarafın, sözleşme konusu işlerin tamamlanarak teslim edildiğini, davalı kurum tarafından kabul işlemlerinin yapıldığını, iki yıllık garanti süresinin dolduğunu, sözleşme hükümleri uyarınca teminat mektubunun yarısının iade edildiğini, bu halde işlerin tamamlanarak teslim edildiğinin ispatlanmış olduğunu, kalan teminat mektubunun da iadesi gerektiğini ileri sürdüğü, davalı tarafın ise, davaya konu işlerin sözleşme ve şartnameye uygun olarak teslim edilmediğini, bu nedenle davanın reddi gerektiğini savunduğu, teminat mektubunun, sözleşmenin 11.3.1 maddesi uyarınca 537.000,00 TL olarak belirlenen tutarının yarısının, ürünün eksiksiz ve çalışır vaziyette olarak teslim edilmiş olması karşılığında iade edildiği konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmadığı, iade işleminden sonra davacı yüklenici tarafından yeniden teminatın diğer yarısı için 268.500,00 TL’lık teminat mektubu verildiğinin anlaşıldığı, tüm dosya kapsamı ve deliller, Batı 2. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2018/59 D.iş sayılı tespit dosyası kapsamı, taraflar arasındaki sözleşme hükümleri, SGK yazı cevabı kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında akdedilen … Enerji Üretim Türbini (montaj dahil çalışır vaziyette) temin sözleşmesinin 24/04/2015 tarihinde imzalandığı, davacının sözleşmeden doğan edimlerini ifa ederek sözleşme konusu işleri davalıya teslim ettiği, davalı tarafından oluşturulan komisyonun işleri kabul tarihini 31/08/2016 olarak belirlediği, kısmi kabulün yapılmasının uygun bulunduğu, taraflar arasında imzalanan sözleşme hükümleri gereğince davacı tarafından işin tesliminden sonra teminat mektubunun yarısının iade edilmesinin kararlaştırılarak bu iadenin yapılmış olmasının söz konusu türbinin montaj dahil çalışır vaziyette davalı tarafa teslimi anlamına geldiği, bu suretle teminat mektubunun yarısının iade edilmiş olduğu, kalan yarısının ise davalı tarafça bir kısım eksikler ayıplı işler gerekçesiyle iadesinden kaçınıldığı, ancak buna ilişkin davalı tarafça çekilen bir ihtarname bulunmadığı gibi kurum yazışmalarına göre söz konusu tesisin devir ve teslim işlemlerinin yapılması için 19/12/2016 tarihinde devir komisyonu oluşturulmasına karşın bu komisyon tarafından davalının savunmalarına dayanak eksiklerin 12/09/2017 tarihli tutanak ile aradan uzunca bir zaman geçtikten sonra belirlendiği, davacıdan 22/01/2018 tarihi itibariyle bu eksiklerin giderilmesinin de talep edildiği, davalının dava konusu tesisi teslim alıp, teminat mektubunun yarısını iade ettikten sonra yaklaşık 17 ay gibi uzun bir süre bekledikten sonra yaptırdığı tespitleri ileri sürerek eksiklerin giderimini talep etmesinin dürüstlük kurallarına aykırı olacağı, yine yüklenici tarafından teslim edilen tirbünlerin geçen sürede 904 KW güç ürettikleri sabit olmakla, geçen sürede tesisin çalışmasını sürdürdüğü, tespit edilen eksiklerin tesisin sözleşmeye uygun imal edilmediğini ispata yeterli olmadığı kanaatine varıldığından davalının yerinde görülmeyen savunmalarına itibar edilmediği gerekçesiyle davanın kabulüne 16/04/2018 tarihli … referans numaralı … Bankası AŞ Ostim Alınteri Bulvarı Şubesi’nin 268.500,00 TL’lık kesin teminat mektubunun davalı tarafça davacıya iadesine karar verilmiştir.
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Sözleşmenin … Makine Sanayi … ile imzalandığını, öncelikle davacının taraf sıfatının değerlendirilmesini talep ettiklerini, malın eksiksiz teslim alınması ve idareye devrinin sağlanmadığını, dosyada bulunan tespit ve tutanaklardan görüleceği üzere malın, kullanıcı başkanlık tarafından yapılan incelemede tespit edilen eksiklikler ve hatalar sebebiyle teslim alınmadığının açık olduğunu, ancak mahkemece bu hususlara ilişkin değerlendirme yapılmadığını, sözleşmenin 11.3.1 maddesindeki kriterlere uygunluk olmadığı için teminat mektubunun iade edilmediğini, 17.07.2018 tarihli devir komisyonu tutanağında teknik şartname gereği tespit edilen 18 madde eksiklikten dolayı … enerji üretim sisteminin sözleşmede taahhüt edilen miktarda enerji üretemediğini, 03.06.2018 tarihinden beri de çalışmadığını, sistem için şartnamede geçen ızgara yapısının 01.04.2018 tarihine kadar yapılmadığını, sistemin kurulmasından kısa bir süre sonra kapaklar, burgu, kovan kısmı, kaplin gibi önemli yerlerde aşırı paslanmalar olduğunu, ancak teknik şartnamede (1.9.1) özel olarak belirtilmese bile dayanım, esneklik, dayanıklılık ve diğer fiziki özellikler dikkate alınarak en iyi evsaflı malzemeler kullanılacağının garanti edildiğini, şartname 4.6.maddesinde, şartnamede yazılmamış olsa bile sistemin kusursuz ve sorunsuz çalışması için gerekli olan ekipmanlar ve bunlarla ilgili aksesuarların yapılacağının belirtildiğini, ancak burgu sisteminini çalışmasını olumsuz yönde etkileyen bir çok faktörün olduğunun tespit edildiğini, 05.09.2016 tarihinde kısmi kabul tutanağı düzenlenmesinin kullanıcı başkanlığın devir komisyonuna gidebilmesi için çalışır halde olduğuna dair gerçekleşen işlemlerden ibaret olduğunu, bu sebeple idarenin teminat mektubunu iade etmemesi yönündeki işleminin her açıdan hukuka uygun olduğunu, sözleşmenin 5.1.1.2.maddesinde “Bu sözleşme ile temin edilecek mal/mallar sözleşme ve eklerinde yer alan düzenlemelere uygun teslim edilecektir” düzenlemesinin açık olup, aynı şekilde 11.3.1.maddesinde “Taahhüdün, sözleşme ve ihale dökümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi, yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığının tespit edilmesi ve sosyal güvenlik kurumundan ilişiksizlik belgesinin getirilmesi
üzerine, alınan garanti süresi öngörülen bir mal alımı olması halinde yarısı, garanti süresi dolduktan sonra kalanı, garanti süresi öngörülmeyen mal alımı olması halinde ise tamamı yükleniciye iade edilir.” hükümlerinin yer aldığını, daha evvelde bu hususları ifade ettiklerini ancak inceleme yapan bilirkişilerin bu hususları irdelemeden kanaat bildirdikleri ve bu eksik kanaatın hükme de yansıdığını belirterek mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan teminat mektubunun iadesi istemine ilişkin olup mahkemece davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık 24.04.2015 tarihli … Enerji Üretim Türbinin montaj dahil çalışır vaziyette temini ve teslimi konulu eser sözleşmesinden kaynaklanmış olup mahkemece dosya kapsamındaki bilgi, belge ve toplanan deliller değerlendirilerek yasal düzenlemelere uygun karar verilmiş olmasına, ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmamasına ve özellikle dava konusu edilen kesin teminatın temin ve imalata ilişkin olup, davalı tarafından sistemin taahhüt edilen miktarda enerji üretmediği hususu ileri sürülmüş ise de taraflar arasındaki sözleşmede üretim miktarına ilişkin taahhüdün sözleşmede ayrı bir teminata bağlanmış ve bu hususun dava konusu olmadığının anlaşılmasına göre davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 18.341,24 TL istinaf karar harcından peşin alınan 4.585,32 TL harcın mahsubu ile bakiye 13.755,92 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine’ye irat kaydına,
3-İstinaf başvurusu nedeniyle davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin ve ödediği başvuru harcının kendisi üzerinde bırakılmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 361. maddesi gereğince kararın taraflara tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay’da TEMYİZ yolu açık olmak üzere 05.07.2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
Başkan
Üye
Üye
Katip