Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
26. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2020/1415 – 2022/2199
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
26. HUKUK DAİRESİ

ESAS NO : 2020/1415
KARAR NO : 2022/2199

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 26/02/2020
NUMARASI : 2019/134 Esas 2020/165 Karar

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
İHBAR OLUNAN :

DAVANIN KONUSU : İtirazın İptali
KARAR TARİHİ : 18/11/2022
GEREKÇELİ KARAR
YAZILMA TARİHİ : 06/12/2022

Mahalli mahkemesince verilen karara karşı davacı … vekili tarafından süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuş olup, başvuru şartlarının yerine getirildiği dosya üzerinde yapılan ön inceleme ile anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonunda;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARI
Davacı vekili dava dilekçesinde: 11/05/2003 tarihinde …’in sevk ve idaresindeki minibüs ile seyir halinde iken devrilmesi sonucu meydana gelen tek taraflı kazada araçta yolcu olarak bulunan …’ın malul kaldığını, araç sürücüsünün kazanın meydana gelmesinde tam ve asli kusurlu olduğunu, kaza sırasında ZMMS poliçesi bulunmayan/tespit edilemeyen aracın malikinin ise … Belediyesi olduğunu, kaza sonucu malul kalan …’a maluliyeti ile orantılı olarak SGK tarafından gelir bağlandığını, SGK tarafından bağlanan gelirin rücuen tahsili amacıyla davacı aleyhine Ankara 8. İş Mahkemesinin 2013/835 esas sayılı dosyasında dava açıldığını ve mahkemece yapılan yargılama neticesinde Güvence Hesabının poliçe limitleri dahilinde sorumlu tutulduğunu, kararın icra takibine konu edilmesi üzerine davacı tarafından icra dosyasına 59.699,70 TL ödeme yapıldığını, davacının ZMMS poliçesi olmayan araçların sebep olduğu kazalarda hak sahiplerine ödeme yapmakla yükümlü olduğunu, yaptığı ödemeleri ise zarara neden olanlardan rücu edebilme imkanının olduğunu, rücu işlemleri için öncelikle … Belediye Başkanlığı ve … aleyhine Ankara 32. İcra Müdürlüğünün 2018/3053 Esas sayılı dosyasında takip başlatıldığını, borçlu belediye tarafından,… plakalı aracın kaza tarihinde ZMMS poliçesinin… Sigorta A.Ş. (… Sigorta A.Ş.) tarafından yapıldığı belirtilerek borca itiraz edildiğini, bu bilgi üzerine davalı sigorta şirketine başvuru yapıldığını, başvurudan sonuç alınamayınca davalı sigorta şirketi aleyhine Ankara 3. İcra Müdürlüğünün 2019/998 Esas sayılı dosyasında tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla icra takibi başlatıldığını, davalının itirazı sebebiyle takibin durduğunu ileri sürerek itirazın iptali ile takibin devamına, davalının, alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Sigorta A.Ş. vekili cevap verme süresinden sonra sunduğu beyan dilekçesinde; davaya konu talebin zamanaşımına uğradığını, poliçe limitlerini aşan talepler bakımından sorumluluklarının bulunmadığını ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Yerel mahkemece, toplanan delillere, tarafların iddia ve savunmalarına ve tüm dosya kapsamına göre; 11/05/2003 tarihinde … sevk ve idaresindeki aracın seyir halinde iken yolun dik rampa olması nedeniyle çıkamadığı, geri manevra yaptığı sırada aracın kontrolden çıkarak devrilmesi neticesinde meydana gelen tek taraflı kazada, araçta yolcu olarak bulunan …’ın yaralandığı, SGK tarafından belirlenen maluliyet oranı üzerinden zarara uğrayan …’a 82.418,49 TL peşin değerli gelir bağlandığı, SGK tarafından, yapılan ödemenin tahsili için kazaya sebebiyet veren sürücü ve (o tarihte aracın Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası olduğu belirlenemediğinden) … aleyhine rücu davası açıldığı, ZMMS güvencesinin 30.000,00 TL olduğundan bahisle bu miktar üzerinden davanın ıslah edildiği ve Ankara 8. İş Mahkemesince 30.000,00 TL üzerinden davanın kabulüne karar verildiği, Ankara 8. İş Mahkemesinin 2013/835 Esas sayılı dosyasının incelenmesinde, dava dışı sürücünün kazanın meydana gelmesinde %100 kusurlu olduğu, dava dışı …’ın kaza neticesinde %39,2 oranında malul kaldığının sabit olduğu, söz konusu tespitlerin olaya ve oluşa uygun olduğu anlaşılmakla davalı sigorta şirketinin meydana gelen zarardan 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanununun 85/1 maddesi uyarınca sigortalı aracın sürücüsü …’in kusuru oranında sorumlu olduğu kanaatine varıldığı, bununla birlikte, Ankara 8. İş Mahkemesinde yapılan yargılama sırasında… plakalı araca ait ZMMS poliçesi tespit edilemediğinden davacı … zarardan sorumlu tutulduğu, ne var ki aracın, kaza tarihini kapsar şekilde poliçesinin bulunduğu, bu nedenle davacının, ödemek zorunda kaldığı tazminatı davalı sigorta şirketine rücu edebileceği kanaatine varıldığı, davalı sigorta şirketi, sigorta poliçesinde belirtilen limitle sınırlı olmak üzere sorumlu olduğundan davaya konu poliçede kişi başına sakatlıktan sorumluluk limitinin 18.000,00 TL olması sebebiyle, bununla birlikte sürücünün kusur oranı ve dava dışı …’ın maluliyet oranının yüksek olmasına göre 18.000,00 TL’lik limitin, zarar görenin gerçek zarar miktarını kapsadığı kanaatiyle davalının bu limitle sınırlı olarak sorumlu tutulması gerektiği kanaatine varıldığı, araca ait poliçenin düzenleme tarihinin 2002, kazanın meydana geldiği tarihin ise 2003 olduğu, bu durumda kaza tarihindeki sigorta limitinin geçerli olabilmesi için zeyilname düzenlenmesi zorunlu olup, sigorta şirketinin 06/02/2020 tarihli yazısında… plakalı araca ait zeyilname bulunmadığından 2003 yılının limitinden (30.000,00-TL) sigorta şirketinin sorumlu tutulamayacağının anlaşıldığı (Yargıtay 17. HD’nin 03/10/2019 tarihli ve E:2016/17350, K:2019/8914 sayılı Kararı gereğince, Zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesinde belirtilen teminat miktarları yetkili merciler tarafından artırıldığı takdirde, artan miktar için zeyilname düzenlenmemiş olması durumunda zorunlu trafik sigortacısının artan limitten sorumlu olmadığı, ancak; 31.12.2003 tarih ve 25333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemeye göre; 01.01.2004 tarihinden sonra düzenlenecek poliçeler için geçerli olmak üzere, zeyilname düzenlemese de sigorta şirketinin artan limitle sorumlu olacağının belirtildiği)ve davanın 18.000,00 TL üzerinden kısmen kabulüne karar vermek gerektiği, alacak likit olduğundan ve davalı takibe haksız itiraz ettiğinden itirazın iptaline karar verilen alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatına hükmedildiğinden bahisle davanın kısmen kabulü ile, davalının Ankara 3. İcra Müdürlüğünün 2019/998 esas sayılı dosyasındaki vaki itirazının kısmen iptali ile takibin 18.000,00 TL asıl alacak üzerinden devamına, itirazın iptaline karar verilen alacağa takip tarihinden itibaren yıllık %9 yasal faiz işletilmesine, itirazın iptaline karar verilen alacağın %20’si oranında hesaplanan 3.600,00 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiş; hükme karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ
Davacı vekili istinaf dilekçesinde; 11.05.2003 tarihinde, … yönetimindeki… plakalı minibüsün Ankara İli … İlçesi Aquapark servis yolunda devrildiğini ve meydana gelen tek taraflı kazada araçta yolcu olarak bulunan …’ın malul kaldığını, …’in, kazada tek ve asli kusurlu olduğunu, kaza sırasında Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası bulunmayan/tespit edilemeyen aracın malikinin ise … Belediye Başkanlığı olduğunu, kaza ile ilgili olarak Ankara 15. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2004/600 Esas sayılı ceza davasında yapılan yargılama sonucu sürücü …’in cezalandırılmasına karar verildiğini, kazada malül kalan …’a Sosyal Güvenlik Kurumu’nca maluliyet oranı ile orantılı olarak gelir bağlandığını, SGK tarafından bağlanan gelirin rücu edilmesi amacıyla Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından davacı … aleyhine Ankara 8. İş Mahkemesinin 2013/835 Esas sayılı dosyasında dava açıldığını, mahkemece yapılan yargılama neticesinde 14.09.2017 gün ve 2017/358 sayılı karar ile …, kaza tarihindeki poliçe limitleri dahilinde sorumlu tutulduğunu, kararın icra takibine konu edilmesi neticesinde davacı Kurumun Ankara 17. İcra Müdürlüğü’nün 2017/22053 sayılı dosyasına 59.699,70 TL ödeme yaptığını, davacının Sigortacılık Kanunu’nun 14. Maddesi ve … Yönetmeliği’nin 9/b maddesi gereğince, Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası bulunmayan araçların sebep olduğu kazalarda hak sahiplerine ödeme yapmakla yükümlü olup, … Yönetmeliği’nin 16. Maddesi ile …’na yasada belirtilen nedenlerle yaptığı ödemeler için zarara neden olanlara (Aracın işletenine, sürücüsüne ve diğer sorumlulara) rücu etme hakkı tanındığını, davacının kaza nedeniyle icra dosyasına toplam 59.699,70 TL ödemiş olup işbu davanın yapılan ödemenin rücusuna ilişkin olduğunu, rücu işlemleri için öncelikle … Belediye Başkanlığı ve … aleyhine Ankara 32. İcra Müdürlüğü’nün 2018/3053 E. sayılı icra dosyası ile takip başlatıldığını, borçluların itirazı üzerine takibin durduğunu, borçlu … Belediye Başkanlığının itiraz dilekçesinde… plakalı aracın… Sigorta AŞ (… Sigorta AŞ tarafından devralınmıştır.) tarafından 22.06.2002 tarih ve 24692006107-5 sayılı sigorta poliçesi ile geçerli bir ZMMS bulunduğunu beyan ettiğini ve poliçenin bir örneğini dosyaya sunduğunu, Edinilen bu bilgi üzerine… Sigortayı devralan … Sigorta A.Ş.’ye 19.11.2018 tarihinde dava dilekçesi ekinde sunulmuş olan başvuru dilekçesi ve eklerinin… Kargo aracılığıyla tebliğ edildiğini, başvurudan sonuç alınamayınca adı geçen Sigorta Şirketi aleyhine tahsilde tekerrür olmaması kaydıyla Ankara 3. İcra Müdürlüğü’nün 2019/998 E. sayılı takip başlatıldığını, … Sigorta A.Ş.’nin itirazı üzerine takibin durdurulduğunu, İtirazlar üzerine, zorunlu arabuluculuk yoluna başvurulduğunu, Arabuluculuk sürecinden de sonuç alınamaması üzerine işbu itirazın iptali davasının açıldığını, yargılama sırasında poliçenin varlığının tespit edildiğini ve davacı Kurumun ödemek zorunda kaldığı tazminatı davalı sigorta şirketine rücu edebileceği kanaatine varıldığını, ancak mahkemenin davalı sigorta şirketinin sigorta poliçesinde belirtilen limit ile sınırlı olmak üzere sorumlu olduğu, mevcut poliçede kişi başı sakatlık sorumluluk limitinin 18.000,00-TL olup, poliçe düzenleme tarihinin 2002, kazanın meydana geldiği tarihin ise 2003 yılı olduğu,… plakalı araca ait zeyilname de bulunmadığı için davalı sigorta şirketinin 18.000,00-TL üzerinden sorumlu tutulabileceğine karar verdiğini, kararın bu kısmının hukuka ve yasalara aykırı olduğunu, davacının dava konusu ödemeyi yaptıktan sonra ve bu ödemeye ilişkin rücu işlemleri başladıktan sonra davalı sigorta şirketinin, ilk icra takibi, iş bu davaya konu icra takibi, arabuluculuk görüşmeleri ve bu zaman zarfında yapılan diğer tüm yazışmalar ve görüşmeler sırasında ZMMS poliçesini ve ilgili dosyayı… Sigorta’dan devralınma nedeniyle bulamadıklarını, kayıtlarda görünmediğini beyan ettiğini, poliçe aslı ve zeyilnameler ile ne kendilerine ne de … Belediye Başkanlığı’na bilgi ve belge sunamadığını, bu nedenle davacı kurumun Ankara 8. İş Mahkemesi’nin 2013/835 E. Sayılı kesinleşmiş yargı kararı ile tespit edilmiş olan tutarın tümüyle poliçeyi düzenleyen davalı şirketten talep edildiğini, Sigortacılık mevzuatına göre bilgi, belge sunma ve paylaşma noktasında üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmeyen davalı sigorta şirketi lehine vekalet ücretine hükmedilmesinin isabetli olmadığını, poliçelerde düzenlenmiş olan teminat limitlerinin sadece asıl alacağa ilişkin olduğunu, asıl alacaktan kaynaklanan feri alacak kalemlerinin poliçe teminatı kapsamında olduğunu, mahkemenin …’nın Ankara 8. İş Mahkemesi’nin 2013/835 E. sayılı kararı gereğince asıl alacak ve asıl alacak ferileri olan harçlar, yargılama giderleri, mahkeme ve icra vekalet ücretlerinden sorumlu tutulduğunu, Ankara 8. İş Mahkemesi’ndeki yargılama sırasında poliçe tespit edilmiş olsaydı söz konusu asıl alacak ferilerinden davalı … Sigorta AŞ.nin sorumluluğuna karar verilecek olduğunu, ZMMS poliçesinde kişi başı sakatlıktan sorumluluk limitinin 18.000,00-TL olmasının kabulü halinde dahi Mahkemenin, Ankara 8. İş Mahkemesi kararı gereğince davacı Kurumun ödemek zorunda kaldığı asıl alacak ferilerini de davalı sigorta şirketine yüklemesi gerektiğini, davalı sigorta şirketinin 18.000,00-TL asıl alacak limiti ile sorumlu olduğunun kabulü halinde asıl alacak ferilerinin (Ankara 8. İş Mahkemesi’nin 2013/835 E. sayılı dosyası kararından kaynaklanan feriler) sorumlusunun davalı sigorta şirketi olacağını, kararın bu yönüyle hukuka uygun olmadığını, kalan miktarın sorumlusunun ise geçerli bir zeyilname olduğu yönünde bir iddiası ve kanıtı bulunmayan, davanın da ihbar edildiği araç maliki olan … Belediyesi olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE
Dosya içerisindeki bilgi ve belgeler, mahkeme kararının gerekçesi, dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesi ile yapılan inceleme sonunda; Dava, … tarafından itirazın iptali şeklinde açılan rücuen tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece davaya konu trafik kazasına karışan araçla ilgili olarak davalı sigorta şirketi tarafından düzenlenen ZMSS poliçesinin 22.06.2002/2003 vadeli olup, 11.05.2003 tarihinde meydana gelen trafik kazasını kapsadığı, poliçe limitinin kişi başına sakatlık halinde 18.000,00TL olduğu, 31.12.2003 tarih ve 25333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemeye göre; 01.01.2004 tarihinden sonra düzenlenecek poliçeler için geçerli olmak üzere, zeyilname düzenlemese de sigorta şirketinin artan limitle sorumlu olacağının kabul edildiği, ancak bu tarihten önce düzenlenen Zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesinde belirtilen teminat miktarları yetkili merciler tarafından artırıldığı takdirde, artan miktar için zeyilname düzenlenmemiş olması durumunda zorunlu trafik sigortacısının artan limitten sorumlu olmadığından davalı zorunlu trafik sigortacısının poliçenin düzenlendiği 22.06.2002 tarihi itibariyle kişi başına sakatlık teminatının 18.000,00TL olduğu, kaza 11.05.2003 tarihinde gerçekleşmiş ise de, davalı sigorta tarafından artan poliçe teminat limitine ilişkin zeyilname düzenlenmediği, bu halde davalının 18.000,00TL poliçe limiti ile sınırlı sorumlu olduğunun kabulü ile 18.000,00TL üzerinden davalının itirazının iptali ile takibin bu meblağ üzerinden devamına, 18.000,00TL’sına takip tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına karar verilmiştir.
Davacı …, zarar gören 3. kişiye kesinleşen iş mahkemesi ilamına istinaden tazminat ödemek durumunda kalmış, bu nedenle hükmedilen asıl alacakla birlikte işlemiş faiz, yargılama gideri, vekalet ücreti, ilamın takibe konu edilmesi sebebiyle icra giderleri gibi feri alacakları da ödemiştir. Davalı sigorta şirketinin poliçe teminat limitiyle sınırlı sorumluluğu asıl alacak kısmına ilişkin olup, sigortacı asıl alacağa isabet eden ferilerden limitle bağlı olmaksızın sorumludur. Zira zarar gören tarafından, aracın olay tarihini kapsayan ZMSS poliçesi olduğu tespit edilmiş olsaydı, davacı kurum aleyhinde değil, davalı sigorta şirketi aleyhinde dava açılacak,18.000,00 TL poliçe teminat limitiyle de olsa davalının sorumluluğuna karar verilecek ve davalı da aleyhinde hükmedilen tazminatı yine ferileri ile birlikte 3. Kişiye ödeyecekti.
Bu durumda mahkemece, davalı sigorta şirketinin sorumlu tutulduğu 18.000,00TL asıl alacağa isabet eden ferilerin hesaplanması hususunda konusunda uzman bilirkişiden, tüm dosya kapsamı, davacı aleyhinde tazminata hükmedilen ilgili iş mahkemesi ilamı, daha sonra aleyhinde yapılan ilamlı icra takibi, hakkında hükmedilen tazminatla ilgili ödemek durumunda kaldığı feriler ve ödeme belgelerinin de incelendiği gerekçeli, denetime ve hükme elverişli bir rapor alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu gibi eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru görülmediğinden davacı … vekilinin bu hususa yönelik istinaf talebinin kabulü ile HMK’nun 353/1-a-6 maddesi gereğince ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın yeniden görülerek sonucuna göre karar verilmek üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesine, kararın kaldırılma sebebine göre davacı vekilinin sair istinaf taleplerinin şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
1-Davacı … vekilinin istinaf talebinin istinaf başvurusunun kabulü ile Ankara 14. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından verilen 26.02.2020 tarihli 2019/134 Esas 2020/165 Karar sayılı kararının HMK’nın 353/1-a-6. maddesi gereğince KALDIRILMASINA, Dosyanın davanın yeniden görülmesi için mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
2-Davacı tarafça yatırılan 54,40TL maktu istinaf karar harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek hükümde gözetilmesine,
4-Karar tebliği, kesinleştirme ve harç iadesi işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, HMK.nın 353/1-a maddesi uyarınca KESİN olmak üzere 18.11.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

Başkan
Üye
Üye
Katip

* Bu belge, 5070 sayılı Kanun hükümleri gereğince elektronik imza ile imzalanmıştır.