Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
26. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No….
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
26. HUKUK DAİRESİ
….
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
….
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 27/12/2018
NUMARASI ….
DAVANIN KONUSU : Tazminat (Ölüm Sebebiyle Açılan Tazminat)
KARAR TARİHİ : 23/09/2021
GEREKÇELİ KARAR
YAZILMA TARİHİ : 01/10/2021
Mahalli mahkemesince verilen karara karşı davalı … … … … Şirketi vekili tarafından süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuş olup, başvuru şartlarının yerine getirildiği dosya üzerinde yapılan ön inceleme ile anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonunda;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARI
Asıl Davada davacı … vekili dava dilekçesinde; 11/02/2015 tarihinde, davalı … … … … Şirketi tarafından ZMMS ile sigortalı, davalı … … AŞ. tarafından ise kasko poliçesi kapsamında İMMS ve ferdi kaza koltuk sigortası ile sigortalı aracın, sürücüsü olan …’nin direksiyon hakimiyetini kaybederek, diğer bir araca çarpması neticesinde meydana gelen kazada vefat ettiğini, vefat edenin müvekkili …’nin eşi olduğunu, müvekkilinin ölenin desteğinden mahrum kaldığını, davacı … … AŞ.’nin … limiti ile sınırlı olarak müvekkilinin destek zararından sorumlu olduğunu, davalı … …’nın ise … limitini aşan destek zararından İMMS kapsamında sorumlu olduğu gibi ferdi kaza koltuk sigortası kapsamında da müvekkilinin zararından sorumlu olduğunu, belirterek fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 2.100,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının ZMMS kapsamında davalı … … … … Şirketinden, ZMMS limitini aşan kısım olması halinde İMMS kapsamında davalı … … AŞ.’den dava tarihinden itibaren ticari temerrüt faizi ile tahsiline, ayrıca ferdi kaza koltuk sigortası kapsamında 5.000,00 TL’nin davalı … …’dan dava tarihinden itibaren ticari faizi ile tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Birleşen davada davacılar vekili dava dilekçesinde; asıl davaya konu edilen olayda vefat eden …’nin müvekkillerinin oğlu olduğunu ve müvekkillerinin ölenin desteğinden mahrum kaldığını, kaza yapan aracın davalı … … … … Şirketi tarafından sigortalı olduğunu, davalının müvekkillerinin zararlarından sorumlu olduğunu belirterek ve fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak ayrı ayrı 2.000,00 TL tazminatın, temerrüt tarihinden itibaren avans faizi ile davalıdan tahsili istemiştir.
Asıl davada davacı vekili 15/11/2016 tarihli dilekçesi ile; destekten yoksun kalma nedeniyle tazminat talebini 216.701,44 TL ye yükseltmiş, ferdi kaza koltuk sigortası kapsamında 1.250,00 TL’nin taraflarına verilmesini talep etmiş, 18/06/2018 tarihli asıl ve birleşen davadaki taleplere yönelik verdiği dilekçede ise alınan son rapora göre asıl davada davacı … için; taleplerinin davalı … … … … Şirketinden 213.274,67 TL, davalı … … AŞ.’den İMMS kapsamında 9.228,23 TL, ferdi koltuk sigortası kapsamında 1.250,00 TL olduğunu, birleşen davada… yönünden … … … … Şirketi’nden 48.507,09 TL, davacı … yönünden 28.218,24 TL olduğunu belirterek tahsilini istemiştir.
Asıl davada Davalı … … AŞ. vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin İMMS kapsamındaki sorumluluğunun, ZMMS kapsamını aşan zararların olması halinde söz konuşu olduğunu ve sorumluluklarının 60.000,00 TL ile sınırlı olduğunu, Ferdi Kaza … açısından ise vefat edenin mirasçısı olması halinde sorumluluklarının 5.000,00 TL ile sınırlı olduğunu, kazanın meydana gelmesinde vefat edenin %100 kusurlu olduğunu, bu nedenle zararın … teminatı dışında olduğunu, davacının tazminat taleplerinin haksız olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
Asıl davada davalı … … … … Şirketi vekili cevap dilekçesinde; trafik kazasının müvekkili tarafından sigortalı araç sürücüsünün kusurundan meydana geldiğini, bu nedenle davacının zararlarının … teminatı kapsamında olmadığını, esas yönden ise avans faizi talebinin haksız olduğunu, davacının zararını kanıtlaması gerektiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
Birleşen davada davalı … … … … Şirketi; asıl davaya cevap dilekçesindeki itirazlarını tekrar ile, davalıların zararlarının … teminatı kapsamında olmadığından bahisle davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece; davanın trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma nedeniyle tazminat ve ferdi kaza koltuk sigortasından tazminat istemine ilişkin olduğu, ölenin desteğinden mahrum kalanların, zararını sorumlulardan talep edebileceği, davacıların desteğinin meydana gelen trafik kazasında vefat ettiği, kazanın meydana gelmesinde vefat edenin %100 kusurlu olduğunun bilirkişi raporu ile anlaşıldığı, uyuşmazlığın davacıların zararının … teminatı kapsamına olup olmadığına ilişkin olduğu, kaza tarihi itibariyle Yargıtay HGK içtihatlarına göre, sigortalı araç sürücüsü kazanın meydana gelmesinde kusurlu olsa dahi üçüncü kişi olan destek görenlerin zararlarının ZMMS kapsamında olduğu, İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortasının ise ZMMS kapsamını aşan zararlardan … limiti ile sorumlu olduğu, diğer yandan davacının kaza yapan aracın 5.000,00 TL’ye kadar ferdi kaza sigortası olması nedeniyle, asıl davada davacı, dosyaya sunulan mirasçılık belgesine göre 1.250,00 TL’sini davacıdan talep edebileceği, 06/06/2018 tarihli bilirkişi raporuna göre ise davacı eşin destek zararının 222.502,90 TL, davacı…’nin destek zararının 50.605,96 TL, …’nin destek zararının 29.439,22 TL hesaplandığı, ZMMS limitinin 290.000,00 TL olmasına göre ZMMS kapsamında davalı … … … … Şirketinden, davacı …’nin talep edebileceği miktarın 213.274,67 TL, davacı Anne’nin 48.507,09 TL, davacı Baba’nın ise 28.218,24 TL olduğu, davacı …’nin ZMMS limitini aşan 9.228,23 TL’yi İMMS kapsamında davalı … … AŞ.’den talep edebileceği, gerekçesi ile asıl davada; davacı …’nin davalı … … … … Şirketinde talebinin kısmen kabulü ile 213.274,67 TL’nin 26/05/2015 dava tarihinden itibaren işleyecek olan avans faizi ile tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, Asıl davada davacının davalı … … AŞ.’den talebini kısmen kabulü ile İMMS kapsamında 9.228,23 TL destek zararının ve 1.250,00 TL ferdi kaza koltuk sigortasından kaynaklanan tazminatın 26/05/2015 dava tarihinden itibaren tahsili ile davacı …’ye verilmesine, birleşen davanın kabulü ile davacı … için 28.218,24 TL, davacı… için 48.507,09 TL destek tazminatının 20/10/2017 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek olan avans faizi ile davalı … … … … Şirketinden tahsili ile davacılara verilmesine karar verilmiş hüküm davalı-birleşen dava davalı … Anomin … … Şirketi tarafından istinaf edilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ
Davalı-birleşen dava davalı … … … … Şirketi vekili istinaf başvuru dilekçesinde; meydana gelen trafik kazasında sigortalı araç sürücüsünün kendi kusuru ile vefat ettiğini, bu nedenle desteğin kusurundan kaynaklanan zararların … teminatı kapsamında kalmadığını, bu nedenle davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulünün hatalı olduğunu, ayrıca mahkemece alınan kusur raporunun karar vermeye elverişli olmadığını, kazanın meydana gelmesinde sigortalı araç sürücüsünün kusurunun bulunmadığını, trafik polisi bilirkişiden alınan raporun karar vermeye yeterli olmadığını, vefat edenin geliri yönünden de, … … yaptığı varsayımına göre gelirinin belirlendiğini, ….. belgesinin sadece … … yapanlara verilmediğini, yurt içi taşımacılıkta da, gerekli olduğunu, davacının yurt dışı … yaptığının pasaportunda belirtilmesi gerektiğini, diğer yandan davacının gelirinin …… gelir araştırması yapmasının ve ortalama gelir almasının uygun olmadığını belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE
Mahkemece verilen kararda kamu düzenine aykırılık görülmediğinden; istinaf edenin sıfatına göre ve istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda;
Dava, tek taraflı trafik kazası neticesinde araç sürücüsünün vefatı nedeniyle eş, anne ve babası tarafından açılan destekten yoksun kalma nedeniyle tazminat ve ferdi koltuk kaza sigortası kapsamında tazminat istemine ilişkindir. Asıl ve birleşen davada, davalı … … … … Şirketinden ZMMS kapsamındaki sorumluluğu çerçevesinde destekten yoksun kalma tazminatı talep edilmiş, ayrıca asıl davada davalı Türkiye … AŞ.(… … AŞ.)’den İMMS kapsamında ZMMS miktarını aşan destek zararı ile Ferdi Kaza Koltuk Sigortası kapsamında tazminat talep edilmiş, hükmün sadece davalı … … … … Şirketi tarafından istinaf edilmiştir.
Kaza tespit tutanağı, savcılık soruşturması sırasında alınan Adli Tıp Kurumundan alınan kusur raporu ve yargılama sırasında mahkemece alınan kusur raporuna göre, vefat eden araç sürücüsünün, karlı ve buzlu havada aracını yol ve görüş durumuna uygun kullanmayarak, aracın kayması ve diğer araçlara çarpması ile meydana gelen kazada vefat ettiği, kazanın oluş şekline göre desteğin kazanın meydana gelmesinde asli ve tam kusurlu olduğu kabul edilerek, davacının kaza tarihinde yürürlükte bulunan Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin ve Yargıtay HGK’nun içtihatları çerçevesinde, desteğin kendi kusurundan kaynaklanan zararların … teminatı kapsamında kalacağı kabul edilerek, kaza tarihinde emekli olmakla birlikte şoförlük yapan desteğin gelirinin aktif çalışma döneminde asgari ücretin 3.18530 katı olacağı kabul edilerek yapılan hesaplamaya göre belirlenen tazminat miktarına göre davanın esası hakkında karar verilmiştir.
Davalının istinaf talebinde öncelikle eksik incelemeye yönelik istinaf taleplerinin incelenmesi gerekmiştir. Buna göre davalının, davacıların desteğin gelirinin doğru şekilde belirlenmediğine ilişkin istinaf talebi incelenmesinde;
Haksız fiil sonucu destekten yoksun kalma iddiası ve buna yönelik bir talebin bulunması halinde, zararın kapsamının ve tazminatın miktarının doğru biçimde belirlenmesi açısından, zarar görenin kaza anındaki gerçek gelir durumunun doğru biçimde saptanması büyük önem taşımaktadır.
Destek kaza tarihinde, sevk ve idaresindeki … … …. araç maliki olduğu …. plakalı Kamyon ile seyir halinde iken meydana gelen kazada vefat etmiş, davacı vekili dilekçesinde “müvekkil ağır vasıta şoförü olup “tır” kullanmaktadır. … mal taşımacılığı yapan müvekkil sürekli yurtdışına mal götürmektedir. Kalifiye eleman olması ve sürekli yurt dışına çalışması nedeniyle aylık net geliri 3.500,00 TL’nin üzerindedir.” şeklinde beyan bulunarak, şoför olarak çalıştığından bahisle, emsal gelirin … … Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Genel Başkanlığından sorulmasını istemiştir. Mahkemece yapılan sosyal ekonomik durum araştırmasında ise vefat edenin öncesinde devlet memuru emeklisi olduğu ve aynı anda kendisine ait olan 2006 model ……… kamyon şoförlüğü yaptığı gelirinin emekli maaşı dahil 10.000,00 TL olacağı belirtilmiştir.
Mahkemece talep doğrultusunda emsal ücret araştırmasına gidilerek … … Yardımlaşma Dayanışma Derneğinden kaza tarihindeki gelirinin ne kadar olabileceği sorulmuş, cevabi yazıda 2015 yılında şehiriçi ve şehirlerarası kara taşımacılığı işinde çalışan şoförün aylık net ücretinin 2.800,00 – 3.000,00 TL olacağı, … çalışan şoförün gelirinin ise (yaptıkları toplantı, çalışmalar anket vs. göre) net 3.200,00 – 3400,00 TL düzeyinde olabileceği belirtilmiş, … … Odası’nın 06/12/2018 tarihili yazısında ise şoför maaşları 2016 Yılı brüt 4.500,00 TL, 2017: 5.500,00 TL, 2018 yılı 6.500,00 TL düzeyinde olduğu belirtilmiştir. Mahkemece hükme esas alınan 06/06/2018 tarihli bilirkişi raporunda ise desteğin kaza tarihinde … taşımacılığı olmadığından … … Yardımlaşma Dayanışma Derneğinden gelen yazı cevabında 2015 yılı şehiriçi ve şehirlerarası … yapan şoför ücreti olarak belirtilen 2.800,00 – 3.000,00 TL’nin ortalaması olan 2.900,00 TL civarında ücret alacağı, bu miktarında asgari ücretin 3.18530 katı olmasına göre hesaplama yapılmıştır. Davalı tarafça yargılama sırasında kaza tarihindeki gelirin belirlenmesi gerektiği de belirtilerek rapora itiraz edilmiştir.
Davacının kaza tarihinde fiilen çalışması olması halinde, tazminat emsal ücrete göre değil fiilen elde ettiği gerçek gelirine göre belirlenmelidir. Destek kaza tarihinde, … … … araç maliki olduğu kamyon ile kaza geçirmiş olup, davacı vekili desteğin kalifiye şoför olarak çalıştığını belirtmesine rağmen, gerçekte elde ettiği gelir araştırılmadığı gibi, sosyal ekonomik durum araştırmasında belirtildiği üzere kendisine ait kamyon ile … faaliyetinde bulunup bulunmadığı hususunda da değerlendirme yapılmamış, eksik inceleme ile hüküm kurulmuştur. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz.
Bu durumda davacının kalifiye şoför olarak çalıştığı iddia edildiğinden, davacının kaza tarihinde kullandığı aracın maliki de olmamasına göre mahkemece davacının kaza tarihinde çalıştığı işyerinden kaza tarihi itibariyle ve geriye doğru 4-5 aylık maaş bordrosu getirtilmek ve varsa … Kurumundan karşılaştırılmak suretiyle gerçek geliri belirlenerek; kendi nam ve hesabına çalıyor ise buna ilişkin davacının delilleri toplanarak, gerekirse ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılarak, yapılan işin boyut ve mahiyetine göre bedeni çalışması ile elde edebileceği gelir belirlenerek, gerektiğinde davacının mesleğine göre ….. kazanç bilgisi sorgulama istatistikleri de dosyaya kazandırılarak, desteğin gerçek gelir durumu belirlenerek, aynı bilirkişiden yahut yeni bir bilirkişiden hükmün davalı tarafından istinaf edilmiş olması nedeni usulü kazanılmış haklar korunarak (tazminata esas alınan gelir, esas alınan asgari ücret yılı, işlemiş/işleyecek dönem tarihleri gibi), ancak Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin içtihat değişikliğine giderek tazminat hesaplamasında TRH2010 Yaşam tablosuna göre muhtemel yaşam süresinin belirlenmesi gerektiği kabul edildiğinden, TRH 2010 Yaşam tablosuna göre desteğin ve davacıların destek süresinin belirlendiği ve progresif rant formülüne göre hesaplamanın yapıldığı rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, uyuşmazlığın çözümünde etkili deliller toplanılmaksızın davanın esası hakkında karar verilmiş olması doğru görülmemiş, davalı … … … … Şirketinin istinaf talebinin bu nedenle kabulü ile HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince yerel mahkemenin kararının kaldırılmasına, kaldırma sebebine göre davalının sair istinaf taleplerinin şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
1- Davalı-birleşen dava davalı … … … … AŞ. vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından verilen 27/12/2018 tarihli …. Karar sayılı kararın, HMK’nın 353/1-a-6. maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
Kararın kaldırılma sebebine göre, davalı … … … … Şirketi vekilinin sair istinaf taleplerinin İNCELENMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-Dosyanın, davanın yeniden görülmesi için mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3-İstinaf eden davalı tarafından istinaf peşin harcı olarak yatırılan 4.952,00 TL İstinaf karar harcının istek halinde istinaf eden davalıya iadesine,
4-İstinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesinde değerlendirilmesine,
5-Karar tebliği, kesinleştirme, harç ve gider avansı iadesi işlemlerinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, HMK.nın 353/1-a maddesi uyarınca KESİN olmak üzere 23/09/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
….
* Bu belge, 5070 sayılı Kanun hükümleri gereğince elektronik imza ile imzalanmıştır.