Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
26. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
26. HUKUK DAİRESİ
….
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
….
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 18/04/2019
NUMARASI ….
GEREKÇELİ KARAR
YAZILMA TARİHİ : 12/01/2022
Mahalli mahkemesince verilen karara karşı davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmakla, başvuru şartların yerine getirildiği dosya üzerinde yapılan ön inceleme ile anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonunda;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARI:
Davacı vekili, davalı … şirketine ZMMS poliçesi ile sigortalı aracın, davacının kullandığı motosiklete çarpması neticesi meydana gelen trafik kazasında, davacının yaralandığını, geçici ve sürekli iş göremezlik zararının ortaya çıktığını belirterek, geçici iş göremezlik ve sürekli iş göremezlik zararı nedeniyle 1.000,00 TL maddi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile tahsilini talep etmiş, yargılama sırasında verdiği ıslah dilekçesi ile geçici iş göremezlikten kaynaklanan tazminat talebini 11.822,32 TL’ye, sürekli iş gücü kaybından kaynaklanan tazminat talebini 43.659,06 TL’ye yükseltmiştir.
Davalı vekili, dava şartı olan başvurunun eksiksiz yerine getirilmediğini, kaza ile sakatlık arasındaki illiyetin ve zararın ispat edilmesi gerektiğini, poliçe limiti ve sigortalı aracın sürücüsünün kusuru oranında sorumlu olduklarını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:
Mahkemece, yapılan yargılama ve toplanan deliller neticesinde; davanın kabulü ile 11.822,32 TL geçici iş göremezlik tazminatı ile 43.659,06 TL sürekli iş göremezlik tazminatının temerrüt tarihi olan 02/10/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş; karara karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; geçici iş göremezlik tazminatının teminat dışı olduğunu, hatalı aktüer raporunun hükme esas kabul edilemeyeceğini, raporda muhtemel yaşam süresi yerine 99 yaşa kadar hesaplama yapılmasının, davacının askerlik yapacağının dikkate alınmamasının, bilinen geçmiş dönem hesabında gelirin her dönem için geçerli asgari ücret yerine 2019 yılı asgari ücreti üzerinden kabulünün hatalı olduğunu ileri sürerek yerel mahkeme kararının istinaf yoluyla kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar sebebiyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
HMK’nın 355. maddesi gereğince istinaf edenin sıfatına göre ve istinaf sebepleri ile sınırlı kalmak kaydı ile yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
Mahkemece alınan ve hükme esas kabul edilen aktüer bilirkişi raporunda; hesaplamanın Trafik Sigortası Genel Şartlarda yer alan ilkelere göre yapılacağının belirtildiği, kaza tarihinde 18 yaşında olan davacının TRH 2010 Yaşam Tablosuna göre muhtemel yaşam süresinin 24/06/2073 yılına kadar devam edeceğinin varsayıldığı, davacının asgari ücret üzerinden kazanç elde ettiği belirlenerek, davacının 22/07/2017 – 22/04/2018 arasındaki dönemde 9 ay süre ile geçici iş göremezlik zararının 2019 yılı …. dahil net asgari ücret üzerinden hesaplanıp davacının kazanın meydana gelmesindeki %35 kusuru oranında indirim yapıldığı, davacının %8 iş gücü kaybı nedeniyle zararının hesabı yönünden işlemiş bilinen dönem kabul edilen 23/04/2018 – 31/12/2018 dönemine ilişkin hesaplamada 2018 yılı …. dahil net asgari ücret esas alındığı, işleyecek aktif dönem hesabının bilinen son kazanç olan 2019 yılı … dahil net asgari ücret üzerinden %1,8 teknik faiz formülü uygulanarak annüite formülü n21-n60 / d20 şeklinde gösterilip, peşin değer faktörü katsayısı 27,0838 alınarak hesaplanıp davacının kazanın meydana gelmesindeki %35 kusuru oranında indirim yapıldığı, pasif dönem hesabında …’siz net ücret gelir kabul edilip, %1,8 teknik faiz formülü uygulanarak annüite formülü n60 / d20 şeklinde gösterilip, peşin değer faktörü katsayısı 6,4590 alınarak hesaplanıp davacının kazanın meydana gelmesindeki %35 kusuru oranında indirim yapıldığı, bu şekilde davacının geçici iş göremezlik ve sürekli iş göremezlik zararının hesaplandığı, bilirkişice anılan şekilde yapılan zarar hesabının mahkemece benimsenmek suretiyle bu miktar üzerinden maddi tazminata hükmedildiği anlaşılmaktadır.
Tarafların bilirkişi raporunda kullanılan yaşam tablosuna ve tatbik edilen esaslara açık itirazları olmasa dahi TBK 51. maddesi uyarınca tazminatın kapsamının hakim tarafından belirlenmesi zaruridir. Gerçek zarar miktarı, hak sahibinin olay tarihindeki bakiye ömrü esas alınarak aktif ve pasif dönemde elde edeceği kazançlar toplamından oluşmaktadır. Gerçek zarar hesabı, özü itibariyle varsayımlara dayalı bir hesap olup, gerçeğe en yakın verilerin kullanılması esastır.
Hak sahiplerinin bakiye ömürleri önceki yıllarda Fransa’dan alınan 1931 tarihli “PMF” cetvellerine göre saptanmakta iken, Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı, Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Aktüerya Bilimleri Bölümü, BNB Danışmanlık, Marmara Üniversitesi ve Başkent Üniversitesi’nin çalışmaları ile “TRH 2010” adı verilen “Ulusal Mortalite Tablosu” hazırlanmış olup, Sosyal Güvenlik Kurumunca’da ilk peşin sermaye değerinin hesaplanmasında anılan tabloların uygulanmasına geçilmiştir. Gerek diğer kurumlar ile Yargıtay Daireleri arasında tazminat hesabında birliğin sağlanması açısından ve gerekse bu tablonun ülkemize özgü ve güncel verileri içerdiği de göz önüne alınarak, ülkemizce de tazminat hesaplamalarında TRH 2010 Tablosu’na göre bakiye ömür sürelerinin belirlenmesinin, güncel verilere ve ülkemiz gerçeklerine daha uygun olacağına Yargıtay 17.Hukuk Dairesi’nce de karar verilmekle görüş değişikliğine gidilmiştir. (Yargıtay 17.HD 22/12/2020 tarih, 2019/5206 E. – 2020/8874 K. sayılı ilamı, 14/01/2021 tarih 2020/2598 E. – 2021/34 K. sayılı ilamı) Öte yandan Anayasa Mahkemesi’nin 17/07/2020 tarih 2019/40-2020/40 sayılı kararı ile; KTK’nın 90. maddesindeki “bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabidir” bölümündeki “bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline karar verilmekle; zarar hesaplanmasında ZMMS Genel Şartları ekindeki cetvellerin kullanılması mümkün olmadığından ve annüite formülüne göre devre başı ödemeli belirli süreli rant esası (%1,8 teknik faiz) bu cetvellerle getirildiğinden, artık uygulanması mümkün değildir. Anılan nedenlerle tazminat hesaplamasında bakiye ömür sürelerinin TRH 2010 Tablosu’na göre belirlenmesi, zarar görenin bilinen dönem sonrası muhtemel gelirinin her yıl için % 10 artırılıp % 10 iskonto edilmesi ile belirlenecek peşin değeri esas alınıp işleyecek dönem tazminat hesabı yapılması gerekmektedir. Bu itibarla, mahkemece hükme esas alınan hesap raporunda TRH 2010 Tablosu’nun esas alınmasına bir isabetsizlik görülmemiş ise de; progressif rant formülü yerine %1,8 faizin tatbik edilmesi doğru görülmemiştir.
İş göremezlik nedeniyle ortaya çıkan zararın tayininde zarar görenin elde ettiği gelirinin doğru biçimde belirlenmesi, tazminatın doğru tespitinde önemli yer tutmaktadır. Zarar gören kişi, asgari ücret üzerinde bir gelir elde ettiğini iddia ediyorsa bunu ispat etmesi gerekmekte olup, yerel mahkeme de bedensel zararların tazmini davalarında zarar görenin zararını resen belirlemek durumundadır. Bu bağlamda, gerçek zararın hesaplanmasında, zarar görenin asgari ücretten fazlasına dair kazancı olduğu yönünde bir iddiası varsa kaza tarihinden hesap tarihine kadar ki gelirini gösteren belgelerin temin edilmesi suretiyle gelirlerin belirlenmesi, böyle bir iddia olmaması yahut zarar görenin herhangi bir işinin olmaması halinde kazancı asgari ücret kabul edilmesi, zarar görenin çalışma hayatının aktif çalışma dönemi ve emeklilik dönemi olan pasif devre olarak ayrılması, kaza tarihinden hesap tarihine kadar geliri bilinen (işlemiş) ve geliri bilinmeyen (işleyecek) aktif dönemin ve zarar görenin bakiye ömrü esas alınarak pasif dönemin tespit edilmesi, zarar görenin kaza tarihinden hesap tarihine kadar bilinen kazancı üzerinden, işlemiş (bilinen) aktif dönem zarar hesabının yapılması; işleyecek (bilinmeyen) aktif dönem hesabında zarar görenin hesap tarihinde bilinen son geliri nazara alınarak muhtemel gelirinin her yıl için her yıl için % 10 artırılıp % 10 iskonto edilmesi ile belirlenecek peşin değeri esas alınıp işleyecek aktif dönem tazminat hesabı yapılması, pasif dönem hesabında ise asgari geçim indirimi uygulanmaksızın asgari ücret üzerinden zarar hesabının yapılması gerekmektedir. Somut olayda davacının kazancının asgari ücret olarak kabulü isabetli ise de kaza tarihinden hesap tarihine kadar yürürlükte bulunan asgari ücretler dikkate alınması gerekirken, geçici iş göremezlik zararının tespitinde rapor tarihi olan 2019 yılı asgari ücretinin esas alınması doğru görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle HMK’nın 355. maddesi gereğince davalı vekilinin istinaf sebepleri sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılıklar resen gözetilerek yapılan inceleme neticesinde, davalı vekilinin istinaf talebinin kabulüne, mahkemece hükme esas alınan aktüer rapor bilirkişi raporunun (geçici iş göremezlik tazminatının hesaplama yöntemlerine aykırı olarak son hesap tarihindeki gelire göre hesap edilmesi, bilinmeyen döneme yönelik olarak davacının muhtemel yaşam süresinin 73 yaş olduğu ve bu tarihe kadar hesaplama yapıldığı açıklanmasına rağmen bu açıklamanın aksine uygulanan irat katsayısını tespitte 99 yaşına kadar hesaplama yapılmış olması gibi) hesaplama teknik ve yöntemlerine uygun olmaması nedeniyle dosyanın yeni bir aktüerya uzmanı bilirkişiye tevdi ile kaza tarihinden hesap tarihine kadar yürürlükte bulunan asgari ücretler dikkate alınmak suretiyle geçici iş göremezlik zararının hesaplanması, davacının muhtemel ve beklenen yaşam süresinin TRH 2010 Yaşam Tablosu’na göre belirlenmesi, sürekli iş göremezlik zararının kazanılmış haklar korunarak, hükme esas alınan rapor tarihindeki verilerle (işlemiş 23/04/2018-31/12/2018 dönemine ilişkin hesaplamada 2018 yılı …. dahil net asgari ücret, işleyecek devre için 2019 yılı esas alınmak suretiyle) muhtemel gelirinin her yıl için % 10 artırılıp % 10 iskonto edilmesi ile belirlenecek peşin değeri esas alınıp işleyecek aktif dönem zarar hesabının yapılması, belirlenecek pasif dönem için ise asgari geçim indirimi uygulanmaksızın asgari ücret üzerinden zarar hesabının yapılması için rapor alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde eksik incelemeye dayalı hüküm tesisi isabetli görülmediğinden; yerel mahkeme kararının kaldırılması ve dosyanın belirtilen gerekçeyle yerel mahkemesine gönderilmesine, kaldırma ve gönderme sebebine göre davalı vekilinin sair istinaf sebeplerinin şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
1-Davalı vekilinin istinaf talebinin HMK.nın 353/1-a-6 maddesi gereğince kabulü ile Ankara 9.Asliye Ticaret Mahkemesinin 18/04/2019 tarihli 2017/747 Esas – 2019/393 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA, davanın yeniden görülmesi için dosyanın yerel mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, kaldırma ve gönderme sebebine göre davalı vekilinin sair istinaf sebeplerinin şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
2-İstinafa gelen davalı tarafça yatırılan 948,00 TL istinaf karar harcının davalı tarafa iadesine ,
3-Davalı tarafından yatırılan gider avansından varsa artan kısmın karar kesinleştiğinde kendisine iadesine,
4-Davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin İlk Derece Mahkemesince verilecek kararda gözetilmesine,
5-İİK’nın 36. maddesi gereğince Bingöl İcra Müdürlüğünün 2019/2268 Esas nolu dosyasına depo edilen 88.000,00 TL tutarlı teminat mektubunun yatırana iadesine,
6-Karar tebliği, kesinleştirme, harç ve gider avansı iadesi işlemlerinin ilk derece Mahkemesince yapılmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, HMK.353/1-a maddesi uyarınca KESİN olmak üzere 23/12/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
,,,
* Bu belge, 5070 sayılı Kanun hükümleri gereğince elektronik imza ile imzalanmıştır.