Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 25. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
25. HUKUK DAİRESİ

…
KARAR TARİHİ : 27/10/2021

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 19/11/2020
NUMARASI :….
DAVANIN KONUSU :Taş Kırma Makinesinin İadesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine açılan davanın yapılan yargılaması sonunda, davanın kabulüne dair hükme karşı, süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi. Gereği görüşülüp düşünüldü:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; …plaka nolu …. marka …, motor … nolu taş kırma makinesinin, davacı şirket tarafından dava dışı ….. kiralandığını, akabinde makinenin satış bedeli tamamen ödenerek 05/12/2017 tarihinde davacı şirket adına noterden satışı yapıldığını ve 22/12/2017 tarihinde de davacı şirket adına tescil edilerek muhasebe kayıtlarına işlendiğini, işbu belirtilen makine ve mülkiyeti davacı şirkete ait olan … marka, mobil taş kırma makinesinin 28/10/2017 tarihli protokol ile dava dışı … …… …. şirketine kiralık olarak teslim edildiğini, dava dışı şirket ile davacı şirket arasında akdedilen 28/10/2017 tarihli protokolün 2. maddesi uyarınca “protokol konusu 2 adet makinenin 05/02/2018 tarihine kadar davalı firmaya aylık 150.000TL bedelle kiralanacağı, satış bedeli olarak sözleşmede belirlenen KDV dahil 1.035.000TL ‘nin tamamının müvekkili şirkete ödenmesinden sonra da noterde devir ve tescil işlemlerinin gerçekleşeceğinin” kararlaştırıldığını, dava dışı şirket tarafından makinaların bedelinin ödenmesi amacıyla 4 adet çek keşide edilerek davacı şirkete teslim edildiğini, bu hususun protokolün ödeme başlıklı kısmına da derç edildiğini, müvekkili şirket tarafından verilen çeklerin tahsili için bankaya ibraz edildiğini ancak çeklerin karşılıksız çıktığını, müvekkili şirket ile dava dışı şirket arasında 28/10/2017 tarihinde akdedilen porotokolün 3.maddesinde alıcı tarafından vadeli ödeme karşılığı verilen çeklerden herhangi biri vadesinde ödenmediği takdirde alıcının tüm borçlarının muaccel hale geleceği ve satıcının herhangi bir ihbarı ve ihtarına gerek kalmaksızın 2 adet taş kırma ve eleme makinelerinin eksiksiz ve çalışır şekilde alıcı tarafından satıcıya iade edileceğinin belirtildiğini, çeklerin karşılıksız çıkmasından dolayı müvekkili şirketin 2 adet makinanın müvekkiline iadesi amacıyla dava dışı şirkete ihtarname çekildiğini, bu arada dava konusu makinelerin dava dışı şirket tarafından davalı …. Tic. Ltd. Şti adlı firmaya satıldığını ve müvekkili şirketin rızası hilafına teslim edildiğinin harici olarak öğrenildiğini, müvekkili şirket tarafından dava dışı şirket yetkililerinin güveni kötüye kullanmak suçundan … Cumhuriyet Başsavcılığına şikayette bulunduklarını, soruşturma dosyası kapsamında ifadesine başvurulan davalı …. San. Tic. Ltd. Şti firma yetkililerinin müvekkile ait makineleri … firmasından bila tarih ve satış protokolü ve 28/10/2017 tarih ….. fatura ile 399.600TL’ye satın aldıklarını beyan ettiklerini, iş makinelerinin tescili ile ilgili esasları düzenleyen mevzuat hükümlerine göre, iş makinelerinin el değiştirilmesine dair şekli esaslar düzenlenmiş olduğu, buna göre satış ve devirlerin noterlerce yapılmasının zorunlu olduğunu, bunun dışında yapılan her türlü satış ve devirlerin geçersiz olduğunu ileri sürerek dava konusu mülkiyeti müvekkili şirkete ait makinelerin HMK’nin 389.maddesi gereğince dava sonuna kadar tedbiren ve teminatsız olarak muhafaza altına alınması ve resmi bir yediemin deposuna tevdiine, dava konu menkullerin müvekkili şirkete iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu edilen makinelerin davacı tarafından dava dışı … … …. satıldığını ve kendilerinin de bu makineleri … ……. 28.10.2017 tarihli protokol ile satın aldıklarını ve bedelini ödediklerini, davacı tarafından haklarında yapılan suç duyurusu sonucunda ise C.savcılığınca takipsizlik kararı verildiğini, davalının iyiniyetli olup, bu çerçevede makineleri satın aldığını ve bedelini ödeyerek teslim aldığını, dava konusu problemin davacı ile dava dışı firma arasında olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece yapılan yargılama sonunda; davacı ile dava dışı … ….Ltd.Şti arasındaki sözleşmenin şekle uyulmaması nedeni ile geçersiz olduğu, 2918 sayılı KTK 22/c maddesinde iş makinesi türünden araçların tesciline ilişkin esasların düzenlenmiş olup, buna göre; 2918 sayılı KTK 22/c ve 20/d maddesi uyarınca noterler tarafından yapılmayan tescilli (iş makinesi türünden) araçların noter dışında satışının geçersiz olduğu, hal böyle olunca, davaya konu taş kırma ve eleme makinesinin de iş makinesi türünden olup makinelerinin zilyetliğinin devrinin gerçekleştirilmiş olmasının mülkiyetin nakli sonucunu doğurmayacağı, ….05.08.2019 tarihli yazı ekindeki belge içeriklerine göre, davaya konu makinelerin dava tarihinde ve halen davacı şirket adına tescilli olduğu gerekçesi ili davanın kabulüne, ……… tescil numarasıyla kayıtlı…… makinesinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin dava konusu menkullerin bedelini ödeyerek iyiniyetli şekilde satın aldığını, müvekkili hakkındaki şikayetle ilgili kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verildiğini, müvekkilinin dava konusu menkullerden ikisini başka şirketlere sattığını, bu nedenle müvekkili şirketin zilyetliğinde bulunmadığını, aynı dava konusuna ilişkin Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemesinde görülen dosya bulunduğunu, kararın mükerrer olduğunu ileri sürerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR: Somut olayda, dava konusu iş makinesinin davacıya ait olup olmadığı, davalı şirketin iyiniyet iddiasının dinlenip dinlenmeyeceği, aynı konuda derdest dosya bulunup bulunmadığı hususlarında uyuşmazlık bulunmaktadır.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, menkul malın iadesi istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince, davanın kabulüne karar verilmiş, hükme karşı davalı vekili tarafından yukarıda yazılı sebeplerle istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Dairemizce, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 355. maddesi gereğince istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen gözetilerek inceleme yapılmıştır.
2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 3. maddesi gereğince iş makineleri; yol inşaat makineleri ile benzeri tarım, sanayi, bayındırlık, milli savunma ile çeşitli kuruluşların iş ve hizmetlerinde kullanılan; iş amacına göre üzerine çeşitli ekipmanlar monte edilmiş; karayolunda insan, hayvan, yük taşımasında kullanılamayan motorlu araçlardır.
Aynı kanunun 20/1-d maddesi gereğince; tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve devirleri, satış ve devri yapılacak araçtan dolayı motorlu taşıtlar vergisi, gecikme faizi, gecikme zammı, vergi cezası ve trafik idari para cezası borcu bulunmadığının tespit edilmesi ve taşıt üzerinde satış ve/veya devri kısıtlayıcı herhangi bir tedbir veya kayıt bulunmaması halinde, araç sahibi adına düzenlenmiş tescil belgesi veya trafik tescil kayıtları esas alınarak noterler tarafından yapılır. Noterler tarafından yapılmayan her çeşit satış ve devirler geçersizdir.
Aynı Kanunun 22. maddesinin 1. fıkra c-2 bendi gereğince; iş makinesi türünden araçların tescilleri; özel veya tüzelkişilere ait olanlardan; tarım kesiminde kullanılanlar ziraat odalarınca, tarım kesiminde kullanılanların dışında kalan ve sanayi, bayındırlık ve diğer kesimlerde kullanılanların tescilleri, üyesi oldukları ticaret, sanayi veya ticaret ve sanayi odalarınca yapılır, belge ve plakaları verilir.
…….. 17/10/2008 tarihli yönetim kurulu kararı ile İş Makinelerinin Tescili İle İlgili Esaslar düzenlenmiştir.
Amaç başlıklı 1. maddesi; Bu Esasların amacı; gerçek veya tüzel kişilere ait iş makinelerinin, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre tescilinin yapılması; seferberlik ve savaş hali hazırlıkları çalışmalarında ülke içinde mevcut iş makinelerinin potansiyelinin belirlenmesi ve devamlı olarak izlenmesi usul ve esaslarını belirlemektir.
Kapsam başlıklı 2. maddesi; Bu Esaslar; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununda tanımlanan iş makinelerinden; gerçek veya tüzel kişilere ait olan ve tarım kesiminde kullanılanların dışında kalan ve sanayi, bayındırlık ve diğer kesimlerde kullanılan iş makinelerini kapsar.
Tescil belgesi düzenleme yetkisi başlıklı 5. maddesi; Kamu kuruluşlarına ait olan iş makinesi türünden araçların tescilleri ilgili kuruluşlarınca yapılır. Gerçek veya tüzel kişilere ait olan iş makinelerinden; tarım kesiminde kullanılanlar ziraat odalarınca, tarım kesiminde kullanılanların dışında kalan ve sanayi, bayındırlık ve diğer kesimlerde kullanılanların tescilleri, üyesi oldukları ticaret, sanayi veya ticaret ve sanayi odalarınca, tarım kesiminde kullanılanlar hariç olmak üzere il trafik komisyonlarından karar alınmak şartı ile motorsuz taşıtlardan gerekli görülenlerin tescilleri belediyelerce yapılır.
Tescil zorunluluğu başlıklı 6. maddesi; Tarım kesiminde kullanılanların dışında kalan ve sanayi, bayındırlık ve diğer kesimlerde kullanılan iş makinelerinin sahipleri iş makinalarını Karayolları Trafik Yönetmeliğinde belirtilen esaslara göre odalara tescil ettirmek ve tescil belgesi almak zorundadır.
İş makinelerinin el değiştirmesi (satış ve devirler) başlıklı 11. maddesinin (a) bendine göre; satış ve devirlerin noterlerce yapılması zorunludur. Bunun dışında yapılan her türlü satış ve devirler geçersizdir.
Somut olayda, dava konusu iş makinelerinin davacı şirket adına tescilli olduğu, davacı şirketin iş makinelerini harici protokolle dava dışı … … … sattığı, bu şirketin ise iş makinelerini yine harici satış sözleşmesi ile davalı …’ne satarak zilyetliğini devrettiği anlaşılmış olup davacı şirketin, dava dışı … … …iş makinelerinin bedelini ödemediğini ileri sürerek iş makinelerinin iadesi için Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemesinde…anılan şirkete karşı dava açtığı, yapılan yargılama sonucu davanın kabulüne ve dava konusu iş makinelerinin anılan şirketten alınarak davacıya teslimine karar verildiği, kararın kesinleştiği, bu kararın işbu dava yönünden güçlü delil niteliğinde olduğu, davalı şirket ile dava dışı … … ….i arasındaki satış sözleşmesi noterde yapılmadığından geçersiz olduğu (Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 2014/5484 Esas, 2014/7753 Karar sayılı ilamı), bu nedenle davalı şirketin iyiniyet iddiasını davacı şirkete karşı ileri süremeyeceği, iş makinelerini davacıya teslim etmesi gerektiği, ödediğini iddia ettiği bedeli dava dışı … …. Şti’nden talep edebileceği kanaatine varılmış olup ilk derece mahkemesi kararında bir isabetsizlik görülmemiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, ilk derece mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde, usul ve esas yönünden bir hukuka aykırılık görülmediğinden, HMK’nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca, davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle:
1)İlk derece mahkemesi kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğundan, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesinin 1. fıkrası b bendinin 1 numaralı alt bendi gereğince; davalı tarafın istinaf başvurusunun ESASTAN REDDİNE,
2)492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince; alınması gerekli 70.700,85TL istinaf karar ve ilam harcından, peşin alınan 17.675,21TL harcın mahsubu ile bakiye 53.025,64TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3)İstinaf yoluna başvuran davalı tarafından yapılan istinaf kanun yolu giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4)Temyizi kabil olan bu kararın, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 359/3.maddesi gereğince;Dairemiz tarafından tebliğe çıkarılmasına,
Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 361.maddesi gereğince; tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde kararı veren bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine yahut temyiz edenin bulunduğu yer bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine veya ilk derece mahkemesine verilebilecek bir dilekçe ile Yargıtay nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 27/10/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 05/11/2021
….