Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 25. Hukuk Dairesi 2020/1286 E. 2022/1401 K. 28.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 25. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
25. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/1286 Esas
KARAR NO : 2022/1401
KARAR TARİHİ : 28/09/2022

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 18/11/2019
NUMARASI : 2018/708 Esas, 2019/834 Karar

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVANIN KONUSU : İtirazın İptali

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine açılan davanın yapılan yargılaması sonunda, davanın kısmen kabulüne dair verilen hükme karşı, süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi. Gereği görüşülüp düşünüldü:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket tarafından Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Kuzey Çevre Otoyolu işletmesinin yürütüldüğünü, davalı borçluya ait araçların çeşitli tarihlerde ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yaptığını, ihlalli geçiş tarihinden itibaren on beş günlük süre içerisinde geçiş bedellerini cezasız olarak ödeyebilme imkânı verilmekte ise de, anılan süre içerisinde ödenmediğini, davalı borçlu şirket aleyhine ödenmeyen geçiş ücretinin 10 katı tutarındaki gecikme cezası alacağının tahsili amacıyla 27/02/2018 tarihinde Ankara 25. İcra Müdürlüğünün 2018/2375 esas sayılı takip dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalı borçlu şirketin borcun tamamına, faize, faiz oranına, yetkiye ve her türlü fer’ilerine itiraz etmesi nedeniyle takibin durdurulmasına karar verdiğini, davalı borçlunun borcun tamamına yönelik itirazının asılsız olduğunu, borçlu şirketin araçlarının otoyolu kullandığı anlarda HGS/OGS hesaplarının müsait olmadığını, bu hesabı müsait tutmanın ve geçiş ücretini ödemeye yetecek bakiye bulundurmanın davalı borçlu şirketin sorumluluğunda olduğunu, ücret ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine ilişkin tesis edilen işlemlerin 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanuna uygun şekilde yürütüldüğünü, bu kapsamda başvuranın yaptığı ihlâlli geçişlerle ilgili ceza uygulamasının hukuka uygun olduğunu, icra takibinde 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanunun 2 inci maddesi uyarınca işlemiş ve işleyecek dönem için takip tarihinde yürürlükte olan %9,75 ticari faiz oranının talep edildiğini ve icra inkâr tazminatı şartlarının olduğunu belirterek açılan davanın kabulü ile kanunda yapılan değişiklik nedeniyle on katı tutarın dört katına indirilmesi ile avans faiz oranlarında yapılan değişiklikler uyarınca faizin değişen oranlarda kademeli olarak hesaplanması gerektiği göz önünde bulundurularak takibin devamına karar verilmesini ve icra inkâr tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı şirket yetkilisi duruşmadaki beyanında, açılan davaya itiraz ettiklerini, bütün araçların HGS/OGS cihazlarının mevcut olduğunu, ayrıca cezanın kendilerine 15 gün içerisinde tebliğ edilmesi gerektiğini, bu nedenle cezalı kısma itiraz ettiklerini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece yapılan yargılama sonunda özetle; istihdam edilen araç sürücüsünün dava konusu edilen geçiş işlemleri sırasında geçiş ücretinin tahsil edilemediği hususunda davacı tarafça bilgilendirildiği, bu nedenle borca yapılan itirazın yerinde olmadığı, her ne kadar alacaklı davacı tarafından 6 adet aracın davacı şirket tarafından işletilen köprü ve otoyoldan ihlâlli geçişleri sebebiyle tahakkuk eden geçiş ücreti ve 6001 sayılı Kanun uyarınca ceza alacağı tahakkuk ettirilmiş ise de … plâka sayılı aracın ihlâlli geçiş tarihinde davalı şirket adına kayıtlı olmadığı, ayrıca davacı alacaklı tarafından icra takibinde ve dava dilekçesinde KDV talep edilmiş ise de Gelir İdaresi Başkanlığı Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı Mükellef Hizmetleri Usûl Grup Müdürlüğünün “İşletme hakkı verilen otoyollarda yapılan geçiş ihlâlleri nedeniyle kesilen cezaların vergisel durumu ve belge düzeni hakkında” konulu 09/01/2017 tarihli ve 9341 sayılı yazısı uyarınca davacı alacaklının KDV talep etmesinin mümkün olmadığı gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkeme kararında 8.614,95TL olarak talep edilen geçiş ücretlerinin 6.831,15TL, 34.003,80TL olarak talep edilen gecikme cezasının (para cezası) 27.324,60TL olarak kabulüne karar verildiğini, ayrıca işlemiş faizin KDV’sine yönelik taleplerinin de reddedildiğini, kararın bu yönlerden kaldırılması gerektiğini, köprü ve geçiş ücretlerine KDV’nin dâhil olması ile icra yoluyla tahsili yoluna gidilen veya açılan davalarda mahkemeler tarafından hükmolunan bedellere ilişkin faiz alacaklarının katma değer vergisine tabi olmasının ayrı hususlar olduğunu, hükme esas alınan bilirkişi raporunda … plaka sayılı araç için tespit edilen geçiş ücreti ve para cezaları hesaplamalarının doğru olup bu araç geçiş tarihlerinde davalı adına kayıtlı olduğundan hesaplamaya dâhil edilmemesi nedeniyle kararın kaldırılması gerektiğini,… plaka sayılı araçlar için ise farklı hesaplama yapıldığını ileri sürmüştür.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR: Davacının KDV talebinin haklı olup olmadığı, hükme esas alınan bilirkişi raporundaki hesaplamaların dosya kapsamına uygun bulunup bulunmadığı ve davacının alacak miktarı hususlarında uyuşmazlık bulunmaktadır.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, otoyol/köprü geçiş ücreti ve cezasının tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hükme karşı davacı vekili tarafından yukarıda yazılı sebeplerle istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Dairemizce, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 355. maddesi gereğince istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen gözetilerek inceleme yapılmıştır.
Ankara 25. İcra Müdürlüğünün 2018/2375 esas sayılı dosyasının incelenmesinde, 93.624,45 TL asıl alacak (geçiş ücreti-para cezası), 6.263,19TL faiz (ticari), 1.127,37 TL KDV olmak üzere toplam 101.015,01 TL alacağın tahsili için davacı şirket tarafından davalı şirkete karşı ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emri tebliğ edilen borçlunun icra dairesinin yetkisine ve borca itirazı üzerine icra takibinin durdurulmasına karar verildiği görülmüştür.
6001 sayılı Kanunun “Geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali” başlıklı 30. maddesinin 5. fıkrası “4046, 3465 ve 3996 sayılı Kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. (Mülga ikinci ve üçüncü cümle: 16/5/2018-7144/18 md.) (…)…”
Aynı maddenin 7. fıkrası ise, “Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz. (Ek cümle: 16/5/2018-7144/18 md.) Otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen yabancı plakalı araçlara uygulanan idari para cezaları için bu fıkrada belirlenen on beş günlük süre beklenmez. (Ek cümle:23/7/2020-7252/9 md.) Ancak, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmesi halinde idari para cezası tahsil edilmez.” şeklindedir.
Dosya kapsamından; 01/12/2016-05/07/2017 tarihleri arasında, çeşitli tarihlerde toplam 13 kez ihlalli geçiş yaptığı ileri sürülen … plaka sayılı aracın, belirtilen tarihlerde davalı şirket adına kayıtlı olmaması nedeniyle bu araca ilişkin olarak talep edilen geçiş ücreti, para cezası, faiz ve KDV nedeniyle şirketin herhangi bir borcu bulunmamasına, bilirkişi rapor ve ek raporunda; diğer beş araç için geçiş ücreti, para cezası ve işlemiş faiz yönünden yapılan hesaplamanın dosya kapsamına uygun, denetime elverişli ve yerinde görülmesine göre davacı vekilinin bu yönlere ilişkin istinaf nedenlerinin reddi gerekmiştir.
Ancak; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 24. maddesinin (c) bendinde “ Vade farkı, fiyat farkı, kur farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile servis ve benzer adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve değerler” matraha dâhil olan unsurlar olarak belirlenmiş olduğundan davacı vekilinin işlemiş faiz için KDV isteminin yerinde olduğu kanaatine varılmış, geçiş ücretleri için uygulanan KDV oranının %8 olduğu dikkate alındığında geçiş ücretine uygulanan işlemiş faiz için de aynı oranda KDV hesaplanması gerektiğinden davacı vekilinin bu yöne ilişkin istinaf nedeni kısmen yerinde görülmüş, işlemiş faizin KDV’si yönünden Dairemizce resen hesaplama yapılabileceğinden (2.274,23 TL işlemiş faiz yönünden % 8 KDV miktarı 181,94 TL) ve açıklanan husus yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak HMK’nın 353/1-b.2 maddesi uyarınca düzeltilerek yeniden esas hakkında aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
A) Davacı tarafın istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜ ile Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 18/11/2019 gün ve 2018/708 Esas, 2019/834 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
1)Davanın KISMEN KABULÜ ile davalının Ankara 25. İcra Müdürlüğünün 2018/2375 sayılı takip dosyasında 6.831,15 TL geçiş ücreti, 27.324,60 TL para cezası, 2.274,23 TL işlemiş faiz ve 181,94 TL işlemiş faizin KDV’si olmak üzere toplam 36.611,92 TL alacağa yönelik İTİRAZININ İPTALİ İLE, bu miktara icra takip tarihinden itibaren %9,75 oranını geçmemek kaydıyla değişen oranlarda avans faizi uygulanmak sureti ile TAKİBİN DEVAMINA, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
2)Haksız itiraz nedeni ile İİK’nın 67/2.maddesi gereğince alacağın %20’si oranında 7.322,38 TL icra inkâr tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3)Harçlar Kanununa göre alınması gereken 2.500,96 TL harçtan peşin alınan 349,47 TL harcın mahsubu ile eksik 2.151,49 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına, davacı tarafından peşin yatırılan 385,37 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4)Davacı tarafından hükümden önce yapılan 391,00 TL ve hükümden sonra yapılan 11 TL olmak üzere toplam 402,00 TL yargılama giderinin Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 326/2.maddesi uyarınca, tarafların haklılık oranına göre 294,13 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5)Davalı tarafça yapılan yargılama gideri olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6)Davacı taraf vekil ile temsil edildiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 9.200,00 TL maktu vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7)Davalı taraf vekil ile temsil edildiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 9.200,00 TL maktu vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8)Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 333. maddesi uyarınca, yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesinden sonra yatırana iadesine,
B-1)492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince; davacı tarafça istinaf kanun yolu başvurusu sırasında peşin yatırılan 54,40TL istinaf karar harcının talep halinde davacı tarafa iadesine,
2)Davacı tarafça istinaf kanun yolu aşamasında yapılan 37,00 TL posta/tebligat gideri ile 148,60 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı olmak üzere toplam 185,60 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3)Temyizi kabil olmayan bu kararın, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 359/3. maddesi gereğince; ilk derece mahkemesi tarafından tebliğe çıkarılmasına,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 362. maddesi uyarınca kesin olmak üzere 28/09/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 28/09/2022

Başkan

Üye

Üye

Katip