Emsal Mahkeme Kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi 2023/2022 E. 2023/1726 K. 01.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 23. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2023/2022 – 2023/1726
T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
23. H U K U K D A İ R E S İ (E S A S I İ N C E L E M E D E N
K A R A R I N K A L D I R I L M A S I)

ESAS NO : 2023/2022
KARAR NO : 2023/1726

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

İNCELENEN KARARIN:
MAHKEMESİ : ANKARA BATI ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 07/06/2023
ESAS-KARAR NUMARASI : 2022/26 E.-2023/674 K.
DAVACI :
VEKİLİ
DAVALI :

Davalılar vekileri tarafından, yukarıda belirtilen karara karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK m.) 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçildi. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra, dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ :
İDDİA VE SAVUNMALARIN ÖZETİ :
Davacı vekili; davalı … üyesi olan müvekkiline kura sonucu … parselde bulunan taşınmazdaki 26 nolu dairenin isabet ettiğini, müvekkilinin üyelikten doğan borcu bulunmadığını, kendisine tahsis edilen taşınmazın tapu kaydının devrini istediğinde üyesi olduğu kooperatifçe arsa sahibi … ile aralarındaki bir takım uyuşmazlıklardan dolayı tapuyu veremediklerinin beyan edildiğini, diğer ortakların tapularının devredildiğini ileri sürerek, dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tesciline, bunun mümkün olmaması halinde güncel bedelinin tahsiline
karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekili; müvekkili ve diğer davalı kooperatifin işlevini sürdürdüğünü, aralarındaki sözleşmelerdeki şartların gerçekleşmesi üzerine bazı kooperatif üyelerine arsa sahibi kooperatif tarafından tapularının devredildiğini, dava konusu taşınmazın iskân ruhsatının alınmasını müteakip davalı arsa sahibi kooperatifçe tapu devrinin yapılabileceğini, diğer davalı Kooperatifin yükümlülüklerini yerine getirmemesinden kaynaklı ve dava dışı idari ve resmi sorunlar nedeniyle iskân alınmasında gecikmeler yaşandığını, müvekkilinin kusur ve sorumluluğu bulunmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı … vekili; davacının müvekkili kooperatifin üyesi olmadığından müvekkiline karşı işbu davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığını, müvekkili ile davacı arasında herhangi bir sözleşmeden kaynaklanan hak-borç ve alacak bulunmadığını, dolayısıyla müvekkilinin davacıya bir dairenin tapuda ferağını verme yükümlülüğü bulunmadığını, diğer davalı kooperatifin tam ve ağır kusuruyla sözleşme ile kendisine tahmil kılınan yükümlülüklerini yerine getirmediğini, Ankara Batı 4. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2020/5 D.İş dosyası aracılığıyla delil tespiti yaptırıldığını, tüm ihtarlar ve delil tespitine rağmen yükümlülüklerini yerine getirmeyen diğer davalı … ile akdedilen sözleşmenin müvekkilince feshedildiğini savunarak, davanın öncelikle usulden, aksi halde esastan reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAH. KARARI ÖZETİ :
İlk derece Mahkemesince; “… (arsa sahibi) ile …. Şti. (yüklenici) arasında 27/07/2004 tarihinde imzalanan “Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi” imzalanmış (Ankara 10. Noterliği’nce 27/07/2004 gün ve 16349 yevmiye ile tasdikli), bu sözleşmeye 21/03/2011 tarihli “Protokol” ile … Kooperatifi taraf olmuştur.
Sözleşme ve praotokol gereği, diğer davalı … Kooperatifi (yüklenici), arsa sahibi …’ne karşı tüm inşaat yükümlülüklerini kabul etmesi nedeniyle iskân ruhsatı alma ile yükümlü bulunmaktadır.
Bilirkişilerce mahallinde yapılan incelemelerde, diğer davalı kooperatif … tarafından inşaatların tamamlandığı ve konutların sahiplerince kullanımına açıldığı anlaşılmakla beraber, salondan balkona açılmış bulunan kapının beton perde içerinde olması nedeniyle iskân ruhsatı alınamadığı ifade edilmiştir.
Bu durumda, … Kooperatifince, iskân ruhsatı alınamadığından, sözleşmenin 8. maddesi gereği iskân şartına bağlı 1, 25, 26 ve 43 numaralı dairelerin devrinin gerçekleşmediği anlaşılmaktadır.
Davalı … Kooperatifi, iskân ruhsatının alınmasını müteakip tapusunu alamayan ortaklarına tapu devri yapılabileceğini ifade etmektedir.
Davaya konu edilen daire …adresindeki dairedir. Etimesgut Tapu Müdürlüğü’nün 18/01/2022 günlü yazısı eki incelenmesinden; dava konusu taşınmazın 26/06/2006 gün ve 14699 yevmiye sayılı kat irtifakı işlemi ile … adına tescil olduğu anlaşılmıştır.
Diğer yandan, Tasfiye Halinde … Kooperatifi kayıt ve belgeleri üzerinde yapılan incelemelerden; Davacının kooperatifin 24 numaralı ortağı olduğu, ortaklığının kooperatif yönetim kurulunun 18/06/2004 günlü 2004/04 sayılı kararı ile başladığı, 21/04/2008 günü yapılan kura çekilişinde davacıya, … numaralı dairenin isabet ettiği, toplam ödemesinin (aidat + gecikme cezası + şerefiye + çevre) 356.274,75 TL olduğu, yapılan tahakkuklar ve ödemeler kapsamında 06/01/2022 dava tarihi itibariyle herhangi bir borcunun bulunmadığı tespit edilmiştir.
Denetime elverişli ve hükme esas alınan bilirkişi raporuna göre; dava konusu edilen dairenin davacı tarafından kullanılmakta olduğu, taşınmazın dava tarihi itibariyle serbest piyasadaki rayiç değerinin 900.000,00TL olabileceği, Sözleşme ve protokol gereği, … Kooperatifi (yüklenici), arsa sahibi …’ne karşı tüm inşaat yükümlülüklerini kabul etmesi nedeniyle iskân ruhsatı alma ile yükümlü bulunduğu, bu durumda, … Kooperatifince, iskân ruhsatı alınamadığından, sözleşmenin 8. maddesi gereği iskân şartına bağlı 1, 25, 26 ve 43 numaralı dairelerin devrinin gerçekleşmediği, dava konusu 26 no.lu bağımsız bölümün tapusunun da iskân ruhsatı alınmadığı için verilmediği, salondan balkona açılmış bulunan kapının beton perde içerinde olması nedeniyle iskân ruhsatı alınamadığı ifade edildiğinden, belediye ile ilgili itilaf giderilmeden, ruhsatı alınma imkânı bulunmadığı, konunun belediye ile çözümü için davalı kooperatiflerin gerekli yasal yollara başvurması gerektiği, Tasfiye Halinde … Kooperatifi kayıt ve belgeleri üzerinde yapılan incelemelerden; davacının kooperatifin 24 numaralı ortağı olduğu, 06/01/2022 dava tarihi itibariyle kooperatife herhangi bir borcunun bulunmadığı belirtilmiştir.
Dolayısıyla, bir ortağın tapu tescil talebinde bulunabilmesi için ferdi mülkiyete geçilmiş olması ve kooperatife karşı tüm yükümlülüklerini yerine getirmiş olması gerekmekte olup, somut olayda davacının kooperatife karşı tüm yükümlülüklerini yerine getirdiği, bu itibarla söz konusu taşınmazı mülkiyetine hak kazandığı, böylece davacının davasında haklı olduğu” gerekçesiyle, davanın kabulüne, dava konusu taşınmazın davacı adına tapuya tesciline karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davalı … vekili istinaf dilekçesinde; müvekkiline ön inceleme duruşması, bilirkişi incelemesi yapılmadan önce tebligat yapılmadığını, bu durumun müvekkilinin hukuki dinlenilme hakkına (HMK.md.27) aykırı olduğunu, diğer davalı arsa sahibi ….Şti. Arasında yapılan Kat karşılığı İnşaat sözleşmesinde yüklenici … şirketinin yükümlülüklerini yerine getirmemesi üzerine müvekkilinin inşaatın yapımını üstlendiğini, müvekkilinin yükümlülüklerini yerine getirdiğini, diğer davalı Kooperatifin yükümlülüklerini yerine getirmemesinden kaynaklı ve yine diğer davalının sebep olduğu idari ve resmi sorunlar nedeniyle iskân alınmasında gecikmeler yaşandığını, diğer davalı koperatif tapuda devir işlemi yapmadığı müddetçe müvekkilinin davacı gibi hak sahiplerine tapuda taşınmazları devir imkanı olmadığını, başka bir ortak tarafından aynı taleplerle açılan Mahkemenin 2021/508 E. sayılı davasında davanın reddine karar verildiğini. Müvekkilinin kusur ve sorumluluğu bulunmadığını belirterek, İlk derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini
Davalı … vekili istinaf dilekçesinde; İlk derece Mahkemesince verilen kararda hangi davalı hakkında hüküm kurulduğunun belli olmadığını, tapu kaydının iptaline karar verilmeksizin sadece davacı adına tescile karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, kararın sonuç bölümünün infazda tereddüt yaratacak şekilde olduğunu, taraf sıfatı yokluğuna ilişkin itirazlarının mahkemece dikkate alınmadığını, müvekkili kooperatifin ortağı olmayan davacının müvekkili kooperatife karşı işbu davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığını, müvekkili ile davacı arasında herhangi bir sözleşmeden kaynaklanan hak-borç ve alacak bulunmadığını, müvekkilinin davacıya bir dairenin tapuda ferağını verme yükümlülüğü bulunmadığını, müvekkili kooperatif ile diğer davalı kooperatif arasındaki ihtilafın giderilmediğini, davalı yüklenici kooperatifin edim yükümlülüklerini yerine getirmediği için tapuya hak kazanmadığını, Ankara Batı 4. Sulh Hukuk Mahkemesi 2020/5 D.İş dosyası aracılığıyla delil tespiti yaptırıldığını, tüm ihtarlar ve delil tespitine rağmen yükümlülüklerini yerine getirmeyen diğer davalı … ile akdedilen sözleşmenin müvekkilince feshedildiğini, bu delillerin mahkemece incelenmediğini ve dikkate alınmadığını, iskân ruhsatı alma yükümlülüğünün diğer davalı kooperatife ait olduğunu, bu husus bilirkişi raporunda belirtilmesine rağmen mahkemenin bilirkişi raporuna itibar etmediğini gerekçesinde açıklamadığını belirterek, İlk derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İİK m.28 gereği müvekkil kooperatife ait taşınmazın kaydına konulan tasarruf yetkisinin kısıtlanmasına dair şerhin kaldırılmasına, davanın öncelikle usulden, aksi halde esastan reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ,
HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE :
1-Dava, davalı kooperatif ortağı olarak kur’ada kendisine isabet eden dairenin tapu kaydının iptali ile tescili, bunun mümkün olmaması halinde rayiç bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Uyuşmazlık salt taşınmazın aynıyla ilgili olmayıp davacının davalı kooperatifle olan üyelik ilişkisinden kaynaklandığından, uyuşmazlığın 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu hükümlerine göre çözümlenmesi gerekir. HMK’nın 14. maddesine göre, kooperatif ile ortakları arasında açılacak davalarda kooperatif merkezinin bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir. Anılan yetki kuralı kamu düzenine ilişkin ve kesin nitelikte olduğundan, davanın her aşamasında ileri sürülebileceği gibi mahkemece re’sen dikkate alınması da gerekir.
Ticaret Sicili kayıtlarından davacının ortağı olan davalı T.H…. Kooperatifinin adr esinin … olduğu anlaşılmıştır.
Buna göre İlk derece Mahkemesince, davacının ortağı olduğu davalı kooperatifin merkezinin Ankara’da bulunduğu ve Ankara Mahkemelerinin kesin yetkili olduğu gözetilerek HMK’nın 114/(1)-c ve 115/2. maddeleri uyarınca, davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken, davanın taşınmazın aynına ilişkin olduğu düşüncesiyle uyuşmazlığın esasının incelenmesi doğru olmamıştır.
Bu durumda Dairemizce, HMK’nın 353/(1)-a.3. maddesi uyarınca, İlk derece Mahkemesi kararının esası incelemeden kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
2-Kararın niteliğine göre, davalılar vekillerinin istinaf itirazlarının incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
HÜKÜM :
Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle; HMK’nın 353/(1)-a.3. maddesi uyarınca, Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesinin 07.06.2023 tarih, 2022/26 E., 2023/674 K. sayılı kararının ESASI İNCELEMEDEN KALDIRILMASINA, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
2-Yukarıda (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle; davalılar vekillerinin istinaf itirazlarının incelenmesine yer olmadığına,
3-Davalılar tarafından yatırılan istinaf karar harcının istek halinde yatırana iadesine,
4-Davalılarca istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin İlk derece Mahkemesince esas hükümle birlikte değerlendirilmesine,
5-Karar tebliği, harç tahsil müzekkeresi düzenlenmesi, harç ve avans iadesi işlemlerinin İlk derece Mahkemesince yerine getirilmesine,
01.11.2023 tarihinde, HMK’nın 353/(1)-a ve 362/(1)-g maddeleri uyarınca KESİN olmak üzere, oybirliği ile karar verildi.

GEREKÇELİ KARAR YAZIM TARİHİ : 02/11/2023

Başkan
e-imza
Üye
e-imza
Üye
e-imza
Katip
e-imza