Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 23. HUKUK DAİRESİ …
T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
23. H U K U K D A İ R E S İ ( D İ R E N M E ) (D Ü Z E L T E R E K Y E N İ D E N
E S A S H A K K I N D A K A R A R)
( İ S T İ N A F D İ L E K Ç E S İ N İ N R E D D İ N E )

…

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

….

DAVACI :…….
Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 26.11.2020 gün ve 2019/467 E., 2020/514 K sayılı kararına yönelik istinaf başvurusu üzerine verilen Dairemizin 16.06.2021 tarih ve 2021/1018 E., 2021/922 K. sayılı kararının Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin 31.01.2022 tarih ve 2021/4963 E. ve 2022/410 K. sayılı kararıyla bozulmasına karar verilmiştir.
Dairemizce Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 373’üncü maddesinin 3 numaralı fıkrası uyarınca duruşma açılmakla taraflarca sunulan beyan ve dilekçeler ile tüm dosya kapsamı incelendi;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
İDDİA VE SAVUNMALARIN ÖZETİ :
Davacı vekili müvekkilinin avukat sıfatıyla davacının vekilliğini üstlendiğini, vekalet deruhte ettiği davayı kısa bir sürede kazandığını; vekalet ücretini alamaması üzerine Ankara 16. İcra Dairesinin 2019/7049 sayılı dosyası üzerinden ve 1.457.867,07 TL ücret alacağı için giriştikleri iflas yolu ile takibin itiraz üzerine durduğunu ileri sürerek davalının itirazının kaldırılmasına ve iflasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili davacının dava değerinin yüzde yirmisi oranında bir vekalet ücreti belirleyerek takibe giriştiğini oysa Avukatlık Kanunu’nun 164’üncü maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca bu tutarın mahkemece yüzde on ilâ yirmi arasında belirlenmesi gerektiğini, ortada bir mahkeme kararı olmadan takibe girişilemeyeceğini, vekalet ücreti isteme koşullarının sağlanmadığını ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk derece mahkemesince davacının davalı şirkete avukatlık hizmeti verdiği, Ankara 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 11.02.2016 gün ve 2015/150 E., 2016/60 K sayılı kararına göre o dosyanın davacısı konumunda olan … …. … AŞ’nin o dosyanın davalısı … Başkanlığından 7.289.338,50-TL alacaklı olduğunun tespiti ile bu tutarın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsiline; 2.400.000,-TL’lik teminat mektubunun tamamı ile 4.400.000,-TL’lik teminat mektubunun yarısının davacıya iadesine, davacı lehine 138.093,89-TL vekalet ücreti takdirine karar verildiği; her ne kadar bu karar Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 31.05.2017 gün ve 2016/5357 E, 2017/2356 K sayılı kararı ile bozulmuş ise de tarafların 10.01.2017 günü sulh olduğu ve davanın feragat nedeniyle reddine karar verilerek kararın 11.09.2017 günü kesinleştiği;
Avukatlık Kanunu’nun 164’üncü maddesine göre belirlenen yüzden onluk orana göre davalının 728.933,85 TL vekalet ücreti ile sorumlu olduğu ve takipteki fer’ileriyle birlikte hesaplanan 916.324,71 TL’nin depo edilmesi nedeniyle iflas talebinin reddine ve bu tutarın karar kesinleştiğinde davacı alacaklıya ödenmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF DENETLEMESİ VE YARGITAY BOZMASI
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine Dairemizin 16.06.2021 tarih ve 2021/1018 E., 2021/922 K. sayılı kararı ile:
Davacı istinafı yönünden:
– İcra ve İflas Kanunu’nun 164’üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre iflas davaları sonucunda verilen kararlara karşı tebliğ tarihinden itibaren on gün içinde istinaf yoluna başvurulabileceği,
– Eldeki dosyada kararın davacı vekiline 22.03.2021 günü tebliğ edildiği ve istinaf dilekçesinin adı geçen tarafından yasal on günlük sürenin dolmasından sonra 05.04.2021 günü kayda alındığı,
– Bu nedenle davacı vekilinin istinaf dilekçesinin Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 346 ve 352/1-c düzenlemesi uyarınca reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle “istinaf dilekçesinin reddine”;
Davalı istinafı yönünden:
– Alacağın likit (belirlenebilir) olduğu,
– Avukatlık Kanunu’nun 164’üncü maddesindeki ölçütlere uygun olarak hesaplanan tutarın depo edilmesinde yasaya aykırı bir yön bulunmadığından davalı vekilinin “diğer istinaf başvuru nedenlerinin reddine”;
Davalı vekilinin vekalet ücretine ilişkin istinaf nedeninin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm verilmesine karar verilmiştir.
Dairemiz kararının davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin 31.01.2022 gün ve 2021/4963 Esas, 2022/410 Karar sayılı kararında:
– Anayasa Mahkemesi’nin 26.02.2015 tarih ve 2013/3954 Başvuru sayılı kararından alıntılar ve anılan mahkemenin 02.10.2013 günlü (B. No: 2013/1718) kararının 27 numaralı paragrafına atıf yapılmış,
– Anayasa Mahkemesi kararı ile mahkemelerce yasa yolu sürelerinin yanlış yazılması nedeniyle tarafların yanıltılması halinde hak ihlalinin oluştuğuna karar verildiği ancak tazminat istemlerinin “hak ihlalinin bu aşamada Yargıtay’ca giderilmesinin mümkün bulunduğu” gerekçesiyle reddedildiği; bu gerekçenin mahkemeler tarafından yasa yolu bakımından yanıltılan tarafın belirlenen süre içinde yasa yoluna başvurulması halinde yasa yolu denetimi yapan mahkemenin istinaf veya temyiz incelemesi yapması gerektiği sonucunun ortaya konulduğu vurgulanmış,
– Somut olayda Dairemizce istinaf dilekçesi süreden reddedilmiş ise de davacı vekilinin hakim tarafından tefhim edilen iki haftalık süre içinde istinaf yoluna başvurduğu belirtilmiş,
– Bu sürenin genel hükümler çerçevesinde belirlenen ve Kanunda yazılı olan bir süre olduğu ve hakimin tavrının tarafın yanılmasına sebep olabilecek mahiyette bulunduğuna değinilmiş
– Sonuç olarak Dairemizin 16.06.2021 gün ve 2021/1018 E., 2021/922 K. sayılı davacı vekilinin istinaf dilekçesinin süre yönünden reddine ilişkin kararının bozulmasına; bozma nedenine göre davacı vekilinin diğer, davalı vekilinin tüm temyiz başvuru nedenlerinin (itirazlarının) incelenmesine şimdilik yer olmadığına karar verilmiştir.
DAİREMİZCE BOZMA ÜZERİNE YAPILAN YARGILAMA SONUCUNDA :
Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin yukarıda belirtilen kararına karşı Dairemiz kararında direnilmesine karar verilmiştir. Şöyle ki;
I- Hukuk Yargılamasında Sürelerin Özellikleri ve Etkileri Bakımından
A. Yasal Düzenlemeler
Hukuk uygulamasında “süre” bir yükümün yerine getirilmesi veya bir işlemin yapılması için yasa veya hakim tarafından belirlenen zaman dilimidir. Hukuk yargılamasında süre kavramı daha teknik bir anlama sahiptir. Buna göre: “Dava ile ilgili bir işlemin yapılması amacıyla mahkeme veya ilgililer için yasayla ya da yasanın verdiği yetkiye dayanarak hakim ya da ilgili kimse tarafından tayin olunan belirli bir zaman dilimine süre denmektedir” (bkz. Tercan, E.: Medeni Usul Hukukunda (Kesin Sürelerin Kaçırılması Halinde) Eski Hale İade – Hali Sabıka İrca-, Ankara 2006, s.38; Taş Korkmaz, H.: “Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’na Göre Hakimin Belirlediği Süreler ve Bu Sürelerin Hukuki Dinlenilme Hakkı ile İlişkisi”, MİHDER 2008/10, s.413; …, C./…, M. A.: “Medeni Yargıda Hakimin Kanuni Süreyi Kararında Yanlış Göstermesi Problemine İlişkin Düşünceler”, TBBD 2018/136, s.168).
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun çok açık düzenlemesine göre “Kanunda belirtilen istisnai durumlar dışında, hâkim kanundaki süreleri artıramaz veya eksiltemez.” (HMK m.90/1).
Yasa ile belirlenmiş bir süreye uymamanın sonucu o hakkın düşmesi, kendiliğinden son bulmasıdır. Taraflardan birine tanınan hakkın süresinde kullanılmayarak düşmesi halinde karşı taraf lehine de kazanılmış bir usuli hak doğar.
Eldeki dava iflas yolu ile adi takipte itirazın kaldırılması ve iflas davasıdır. İflas davalarında istinaf ve temyiz sürelerinin kararın tebliğinden başlamak üzere 10 (on) gün olduğu, anılan Yasa’nın 164’üncü maddesinde çok açık biçimde yazmaktadır.
Burada Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 297’nci maddesinin 1 numaralı fıkrasının ç bendinde gösterilen “…varsa kanun yolları ve süresini” de karara yazmak gerektiği yönündeki ilkenin durumu da değerlendirilmelidir. Bilindiği gibi yasal düzenlemeler farklı nitelikte hükümler içerir. Emredici hükümler hakimi ve tarafları bağlarken, yedek veya tanımlayıcı hükümler sadece yol göstericidir. Bu çerçevede emredici hükümler doğrudan bozma sebebi olurken, yedek hükümlere aykırılık açıkça yasa yoluna getirilmedikçe dikkate alınmaz. Bu bağlamda hükmün kuruluşuna ilişkin 279’uncu madde düzenleyici bir hükümdür. Kararın ne şekilde kaleme alınması gerektiğini ifade eder ve hakimden karara karşı gidilebilecek yasa yolu ve süreyi göstermesini ister. Ancak bunun yapılmamış olması tek başına bozma nedeni değildir. Nitekim bu madde çerçevesinde yazılan kararlardaki basit hataların tashih yolu ile (HMK m.304) düzeltilmesi her zaman mümkündür. Oysa hakim bu süreyi hatalı göstermişse devreye aynı Yasa’nın emredici (âmir) nitelikteki 90’ıncı maddesi girer. Bu maddenin düzenlemesi karşısında hakimin bu süreyi on beş gün ya da iki hafta olarak belirleme yetkisi olmadığı gibi bir an için böyle bir belirleme yaptığının düşülmesi halinde bunun tarafları ve özellikle de istinaf edeni ve pek tabiidir ki Bölge Adliye Mahkemesini bağlamayacağı açıktır.
İstinaf veya temyiz yolu kapalı olan bir kararda hakimin yasa yolunun açık olduğunu göstermesi halinde “…varsa kanun yolları ve süresini” göstermeye ilişkin ilke (HMK m.297/1-ç) çerçevesinde (tarafın yanıltıldığı ve hak kaybına uğratılmaması gerektiği endişesiyle) yasa yolu denetimi yapılmadığına göre benzer hata süre için gündeme geldiğinde yine denetim yapılmamalıdır.
B. Anayasa Kuralı ve Anayasa Mahkemesi’nin Bireysel Başvuru Üzerine Verdiği Kararların Bağlayıcılığı
2907 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın “Temel hak ve hürriyetlerin korunması” başlıklı 40’ıncı maddesinde Anayasa ile tanınmış hak ve hürriyetleri ihlal edilen herkesin yetkili makama geciktirilmeden başvurma imkanının sağlanmasını isteme hakkına sahip olduğu (f.I) belirtildikten sonra Devletin işlemlerinde ilgili kişilerin hangi kanun yolları ve mercilere başvuracağını ve sürelerini belirtmek zorunda olduğu ifade edilmiştir (f.II).
Hak arama hürriyetinin (Anayasa m.36 vd.) de temel hak ve hürriyetlerden olduğu tartışmasızdır. Ancak hak arama hürriyetinin tanınması, korunması ve sınırlandırılması için zaten yargılama usulü yasaları başta olmak üzere maddi hukuka ilişkin yasalarda da düzenlemeler yapılmıştır. Anayasanın “devlet işlemleri” olarak nitelediği ve kamu gücünün denetimsiz biçimde temel haklara yönelik saldırıları ile bir dava sonucunda verilen ve (istinaf ya da temyiz) yasa yoluna tâbi tutulmuş bulunan kararlar nedeniyle temel haklara yönelik doğan sonuçlar aynı değildir. Ezcümle bir kolluk görevlisinin bir vatandaşı denetimsiz biçimde ve yasada gösterilen süreden daha fazla biçimde hürriyetinden yoksun kılması ile bir mahkemenin delilleri değerlendirerek; itiraz, istinaf ve temyiz yollarından geçirilmek üzere bir kimseyi hapis cezasına çarptırması aynı değildir. Bu nedenle genel nitelikli Anayasa’nın 40’ıncı maddesinin yargı işlerinde uygulanması, daha özel nitelikteki yargılama usulü yasaları karşısında sınırlıdır.
Anayasa Mahkemesinin bireysel başvuru üzerine verdiği kararlar konusunda da birkaç değerlendirme yapılmalıdır.
Her şeyden önce bu kararlar (adından da anlaşılacağı üzere) münferit hak ihlalleri karşısında ve ancak bireysel başvuru üzerine verilen kararlardır. Bunlar ancak birebir aynı sonraki olaylarda ilgililer için yol gösterici olabilir ama bunların genelleştirilmesi suretiyle her zaman, her kişi bakımından ve uzaktan yakından benzer her olayda bağlayıcı olduğu kabul edilemez. Nitekim somut norm denetimi suretiyle yasal düzenlemeleri iptal gücüyle donatılmış bir mahkemenin, bireysel başvuru sonucunda hak ihlali yaratttığını saptadığı yasal düzenlemeleri iptal etmeyerek sadece tazminat ya da yeniden yargılama kararı vermesi de bu sonucu göstermektedir. Aksinin kabulü halinde Anayasa Mahkemesi’nin bireysel başvuru sonucunda verdiği her ihlal kararı, ona ilişkin yasal düzenlemenin de fiilen iptal edildiği gibi bir sonuca yol açacaktır. Ne temsili sistem ne Anayasa ve ne de Meclis’te tecessüm eden toplum iradesi böyle bir hukuk uygulamasını kabul eder.
Öte yandan Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin bozma kararına esas aldığı bireysel başvuru kararına da değinilmelidir. Bu karar başvurucu …’ın (B. No: 2013/1718, 02.10.2013) idari yaptırım kararına karşı Sulh Ceza Mahkemesi’ne yaptığı itirazın tarihinin hatalı hesaplandığına ilişkindir. Bunun dosyamızdaki somut durumla ilgisi bulunmamaktadır. Dosyamızda yanlış hesaplanmış bir süre bulunmamaktadır.
II- Kesin Hükmün Özellikleri ve Etkisi Bakımından
Mahkemelerce verilen ve hakkında yasa yolu bulunan bir karara karşı yasa yoluna gidilmemesi ile o karar (şekli anlamda) kesinleşir. Şekli anlamda kesinleşme maddi anlamda kesinleşmenin de ilk koşuludur (HMK m.303).
Bir davanın sonsuza kadar devam etmeyip bir hükümle son bulması, toplumdaki hukuksal barışın korunması için mutlak bir ihtiyaçtır; işte bu ihtiyaç nedeniyle kesin hüküm ilkesi getirilmiştir (Arslan, R.: “Kesin Hüküm İhtiyacı ve Yanılma Gerçeği”, ABD 1988/5-6, s.722).
Kesin hüküm bir vakıa hakkında yargısal denetimin yapıldığını ve o konunun adli bir gerçekliği ifade ettiğini anlatır. Hüküm kesinleştikten sonra ilke olarak hiç kimse o kararın ortadan kaldırılmasını, değiştirilmesini isteyemez. Bu karar gerek lehine verilen gerek aleyhinde olan kimseler için artık tartışma konusu edilemez. Kesin hüküm mahkemeleri de bağlar ve kesinleşmiş bir konuda mahkemenin tekrar yargılama yapmasına olanak bulunmamaktadır zira kesin hükmün varlığı bir dava engeli teşkil eder (HMK m.114/1-i).
Adli gerçeklik, kolaylıkla ortadan kaldırılamaz. Nitekim …’nun “cumhuriyetin temelleri kesin hükme dayanır” sözü adaletin merkeze alındığı, keyfi uygulamalara izin verilmeyen bir devlette kesin hükme atfedilen gücü göstermeye yetmektedir.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu dahi kesin hükmün ilgisiz bir emsale dayanarak ortadan kaldırılmasını kabul etmemiştir. Kesin hüküm ancak:
a) Yasa’nın 375’inci maddesinin 1 numaralı fıkrasının i bendi uyarınca yalnızca Avrupa İnsan Hakları Mahkemesince verilen ve “kesinleşen” kararın bulunması halinde ve
b) 6126 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Kanunun 50’nci maddesinin ikinci fıkrasında öngörüldüğü şekilde tespit edilen ihlalin bir mahkeme kararından kaynaklanması halinde ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırması amacıyla
O da derhal ve başkaca araştırma yapılmaksızın değil, mahkemece yargılamanın yenilenmesine ilişkin prosedürün işletilmesi üzerine kaldırılabilir.
Somut dosyamızda davacı tarafından davalı aleyhine itirazın kaldırılması ve iflas davası açılmış, ilk derece mahkemesince dava reddedilmiş ve davacı tarafça yasal süre olan on gün içinde istinaf yoluna başvurulmayarak karar kesinleşmiştir. Bu durum bazı sonuçlar doğurmuştur:
– Artık kesinleşmiş bu hüküm hukuken tartışılamayacak durumdadır.
– Davalı “kesin hüküm güvencesi” altındadır.
– Kararın çeşitli nedenlerle ortadan kaldırılması ve davalının içinde bulunduğu ve hukukun “sarsılmaz” kabul ettiği kesin hüküm güvencesinin ortadan kaldırılması, davalıyı davacıya oranla daha ağır bir hak ihlaline uğratacaktır.
– Gelinen noktada her iki taraf için hak kayıplarının olduğu kabul edilse bile kimin hak kaybının ortadan kaldırılacağı, kimin hak kaybıyla baş başa bırakılacağı konusundaki seçimin hangi kritere göre yapıldığına ya da yapılacağına dair bir yasal düzenleme de bulunmamaktadır.
III- Davacı Yanın Kendisini Avukatla Temsil Ettirmesi Bakımından
A. Avukatın Hukuki Durumu Bakımından
Davacı kendisini bir avukatla temsil ettirmektedir.
1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun “Avukatlığın amacı” başlıklı 2’nci maddesinin birinci fıkrası şu şekildedir:
“Avukatlığın amacı; hukuki münasabetlerin düzenlenmesini, her türlü hukuki mesele ve anlaşmazlıkların adalet ve hakkaniyete uygun olarak çözümlenmesini ve hukuk kurallarının tam olarak uygulanmasını her derecede yargı organları, hakemler, resmi ve özel kişi, kurul ve kurumlar nezdinde sağlamaktır.”
Maddenin ikinci fıkrasında avukatın bu amaçla hukuki bilgi ve tecrübelerini adalet hizmetine ve kişilerin yararlanmasına tahsis edeceği hususu ifade edilmiştir.
Bir kimsenin Türkiye’de avukatlık yapabilmesi için Türk hukuk fakültelerinden birinden mezun olması veya yabancı memleket hukuk fakültesinden mezun olup da Türkiye hukuk fakülteleri programlarına göre noksan kalan derslerden başarılı sınav vermiş bulunması, avukatlık stajını tamamlayarak staj bitim belgesi almış bulunması ve baroya kayıtlı olması gerekir (AvK m.3, 4, 6). Baroya kayıt üzerine avukata bir ruhsat verilir (AvK m.9).
Avukatın müvekkili ile arasındaki hukuki ilişkinin vekalet sözleşmesi olduğunda tereddüt bulunmamaktadır. Bu çerçevede vekil üstlendiği iş ve hizmetleri, vekâlet verenin haklı menfaatlerini gözeterek, sadakat ve özenle yürütmekle yükümlüdür (TBK m.506/II). Diğer yandan vekilin özen borcundan doğan sorumluluğunun belirlenmesinde sıradan bir kimsenin değil, benzer alanda iş ve hizmetleri üstlenen “basiretli” bir vekilin göstermesi gereken davranış esas alınır (TBK m.506/III).
Türk Borçlar Kanunu’nun “sorumsuzluk anlaşması” başlıklı 115’inci maddesinin birinci fıkrasında ağır kusurdan sorumluluğun sözleşmeyle kaldırılamayacağı belirtildikten sonra üçüncü fıkrasında uzmanlığı gerektiren bir hizmet, meslek veya sanatın sadece yasa ile ya da yetkili makamlar tarafından verilen izinle yürütülebildiği hallerde borçlunun hafif kusurundan dahi sorumlu olacağı hususu vurgulanmıştır.
Bu bağlamda avukatın mesleki sorumluluğu ve buna ilişkin tutum ve davranış gereklerine de değinilmelidir.
Hukukun temel ilkelerinden biri “kanunu bilmemek mazeret sayılmaz” ilkesidir. Bu hukukçu olanları değil eğitimine; sosyal, kültürel ve ekonomik durumuna bakılmaksızın herkesi kapsayan bir ilkedir. Oysa mesleki gereklilikler ve yukarıda vurgulanan borçlar hukuku kuralları avukatların yasaları bilmek zorunluluğu dışında özellikle açtığı ve takip ettiği bir davada dava ile ilgili yargılama usullerini, süreci, süreleri ve buna ilişkin infaz iş ve işlemlerini bilmesi, bu konuda bilimsel ve yargısal kaynakları incelemesini de zorunlu tutmaktadır (Almanya uygulaması için bkz. Şenocak, Z.: “Avukatın Akdi Sorumluluğunun Şartları”, ABD 1998/2, s.12).
Hatta Türk, İsviçre ve Alman öğretisinde avukatların gerek meslekleri ile ilgili genel bilimsel eserleri ve gerek deruhte ettikleri vekaletler gereği baktıkları davalara ilişkin kaynakları edinmeleri gerektiği; bunlara ilişkin yargı kararlarını takip etmek zorunda bulundukları, bütün bunların “işi özenle ifa” zorunluluğunun bir gereği olduğu da ifade edilmektedir (Şenocak, s.12). Arık İsviçre hukukunda avukatların bölgelerinde yayımlanan mesleki dergilerde paylaşılmış mahkeme içtihatlarını hemen yayımı izleyen günlerde olmasa da birkaç hafta içinde bilmeleri gerektiğini, Federal Mahkemenin bu kararları takip etmeyen ve bilmeyen avukatların sorumluluğuna karar verdiğini nakletmektedir (bkz. Arık, K. F.: “Avukatın müvekkiline karşı mesuliyeti – Avukat yeni içtihatları takip etmemekten mesul müdür?”, Adliye Ceridesi 1944/7 , s.572 vd.).
Yargıtay 4. Hukuk Dairesi de İsviçre’deki bu tutumu benimsemiş ve kararlarına yansıtmıştır (Y. 4. HD., 22.02.1974/3098-865 E.K.; bkz. Müderrisoğlu, F.: Avukatlıkta Vekalet ve Ücret Sözleşmesi, Ankara 1974, s.303 vd.).
Avukat sık karşılaşılmayan bir dava türünde vekalet deruhte ediyorsa o konuya özgü yasal düzenlemeleri, yargısal kararları ve bilimsel kaynakları derinlemesine incelemelidir. Nitekim Almanya’da Hamm Eyalet Yüksek Mahkemesi konu ile ilgili bir şerhi incelemeyen avukatı sorumlu tutmuştur (Bkz. Şenocak, s.14). Hatta Tandoğan özel uzmanlığı gerektiren konularda avukatın uzmana danışması veya işi ona bırakması gerektiğini ifade etmektedir (bkz. Tandoğan, H.: Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri, C.II, 3.b., Ankara 1987, s.413Bkz. Tandoğan, H.: Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri, C.II, 3.b., Ankara 1987, s.413).
Gelinen noktada:
– İflas davalarında istinaf ve temyiz süresinin tebliğden itibaren on gün olduğu İcra ve İflas Kanunu’nun 164’üncü maddesinde tereddüte yer bırakmayacak şekilde gösterilmiştir.
– İflas davalarında yasa yoluna başvuru süresinin tebliğden itibaren on gün olduğuna ilişkin yüzlerce Yargıtay kararı bulunmaktadır. Örneğin: HGK, 08.02.2017 gün ve 2016/19-1612 E, 2017/237 K; 24.05.2017 gün ve 2017/23-857 E, 2017/1010 K.
– İcra ve iflas hukukunun temel eserleri sayılan ve gerek öğretinin gerek Türk, İsviçre ve Alman yüksek yargı mercilerinin benimsemesine göre avukatların edinmek ve incelemek zorunda olduğu kabul edilen eserlerde iflas davalarında yasa yoluna başvuru süresinin tebliğden itibaren on gün olduğu belirtilmektedir. Ezcümle Kuru, B.: İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, 2.b., Ankara 2013, s.1128; Üstündağ, S.: İflas Hukuku (İflas, Konkordato, İptal Davaları), 8.b., İstanbul 2009, s.44; Altay, S.: Türk İflas Hukuku, C.I, İstanbul 2004, s.194, n.214; Kırtıloğlu, S.S.: İflas Davası, Ankara 2009, s.241.
Artık davacı vekilinin Yasanın açık hükmü, yerleşik Yargıtay kararları ve kolaylıkla edilinilebilecek temel bilimsel hukuk kaynaklarını inceleme ve bilme zorunluluğu karşısında süresinde olmayan istinaf istemini kabul etmek mümkün görülmemelidir.
Nitekim … ile … ve … de yasada açıkça gösterilen süre karşısında hakimin hatalı belirtmesinin tarafa hak kazandırmayacağı görüşündedir (bkz. …, M.: Pekcanıtez Medeni Usul Hukuku, C.III, 15.b., İstanbul 2017, s.1983-1984; …/…, s.182 vd.).
B. Avukatın Kişisel Durumu Bakımından
Türk hukukunda, ilke olarak, kişilerin mahkemeler huzurunda avukatla temsili zorunlu değildir. Ancak herkes profesyonel hukuki yardımdan yararlanmak suretiyle davasını sağlam bir hukuki temele dayandırmak; iddia ve savunmalarını günlük sıradan dil, kavram ve anlayışlardan kurtararak hukuka uygun biçimde ifade ve dermeyan etmek ve nihayet kendisini mahkemede en iyi biçimde temsil ettirmek isteyebilir. İşte avukatların görevi bu ihtiyaca cevap vermektir.
Avukatlık Kanunu’nun 34’üncü maddesine göre “Avukatlar, yüklendikleri görevleri bu görevin kutsallığına yakışır bir şekilde özen, doğruluk ve onur içinde yerine getirmek ve avukatlık unvanının gerektirdiği saygı ve güvene uygun biçimde davranmak ve Türkiye Barolar Birliğince belirlenen meslek kurallarına uymakla yükümlüdürler.”
Avukatlık Kanunu’nun 3’üncü maddesinde de ifade edildiği biçimde avukat hukuk fakültesi mezunu olup, meslek stajını tamamlamıştır. Bu ilkeler ve birikim karşısında hakim tarafından yanıltıldığı yönündeki savunmasına itibar edilemez.
Öte yandan yasa yoluna başvuru tarafın (ve dolayısıyla avukatın) aslında mahkemenin somut olayı yanlış yorumlayıp uyguladığı ve böylece hatalı karar verdiği iddiasını da içermektedir.
Tarafın mahkemede bizzat hakkını savunduğu hallerde dahi tolerans gösterilemeyecek ilkeler, avukatla temsil halinde evleviyetle bağlayıcı olacaktır.
IV- Sonuç Olarak
Yukarıdan beri gösterilen yasal düzenlemeler, aktarılan bilimsel görüşler ve yapılan açıklamalar çerçevesinde Dairemizin önceki kararında direnilmesi gerekmiştir.
Yargıtay bozma kararı sadece davacı yanın istinaf dilekçesinin reddine ilişkin olup, Dairemiz kararının hüküm sonucu kısmının diğer parçaları incelenmediğinden o kısım da aynen hükme geçirilmiştir.
HÜKÜM :
Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Dairemizin 16.06.2021 tarih ve 2021/1018 E., 2021/922 K. sayılı kararında DİRENİLMESİNE,
2-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile;
HMK m. 353/1-b2 gereğince ANKARA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin 2019/467E., 2020/514K. sayılı dava dosyasında verdiği 26/11/2020 tarihli KARARINI DÜZELTEREK YENİDEN ESAS HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE.
Buna göre:
“Davalı borçlu tarafından İİK’nun 158.maddesine uygun olarak depo emri yerine getirilmiş olup, davacının iflas talebi konusuz kaldığından KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
Davalı borçlu tarafından mahkeme veznesine depo edilen 916.324,71 TL’nin karar kesinleştiğinde davacı alacaklıya ödenmesine,
Alınması gereken 59.30 TL harcın peşin alınan 44,40 TL harçtan mahsubu ile fazla 14,90 TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Davacı tarafından yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde hesap numarası bildirmiş ise iadenin elektronik ortamda hesaba aktarılmasına, hesap numarası bildirilmemiş ise masrafın avanstan karşılanmak üzere … merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilmesine,
Karar kesinleştiğinde davacı tarafından yatırılan gider avansı ile iflas avansının davacıya iadesine,
Davacı tarafından peşin yatırılan 95,20 TL harç ve davacı tarafından yapılan ayrıntısı UYAP sistemi üzerinde gösterilen toplam 2.144,26 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı tarafından istinaf aşamasında yapılan 58,80 TL posta masrafı, 162,10 TL istinaf yoluna başvuru harcı olmak üzere toplam 220,90 TL nin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 4.080,-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 4.080,-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,”
3-HMK m. 346/1 ve 352/1-c gereğince davacı vekilinin süresinde olmayan İSTİNAF DİLEKÇESİNİN REDDİNE.”
3-Peşin alınan istinaf karar harcının davacı ve davalıya iadesine.
4-İstinaf yoluna başvuran davacı tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, avansın kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde gideri içerisinden karşılanarak iadesine.
5- HMK m. 359/4 gereğince kararın taraflara resen tebliğine; tebliğ, harç tahsil müzekkeresi yazılması ve gider avansı iadesi işlemlerinin Dairemiz tarafından yapılmasına.
17/05/2022 tarihinde, duruşmalı yapılan inceleme sonucunda, davacı vekili Av. …’ın yüzüne karşı, diğer tarafların yokluğunda,
İİK’nin 164 üncü maddesinin ikinci fıkrası ve 179/c maddesinin birinci fıkrası gereğince kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde, kararı veren bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine yahut temyiz edenin bulunduğu yer bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine veya ilk derece mahkemesine verilebilecek bir dilekçe ile Yargıtay nezdinde TEMYİZ YOLU AÇIK olmak üzere, OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
GEREKÇELİ KARAR YAZIM TARİHİ : 17/05/2022

….

TASHİH ŞERHİ (HMK m.304/2)
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 304’üncü maddesinin 1 numaralı fıkrasına göre:
Her ne kadar duruşma tutanağında temyiz yasa yoluna başvuru süresi “iki hafta” olarak yazılmış ise de bu süre İcra ve İflas Kanunu’nun 164’üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca kararın tebliğinden itibaren “on gün”dür.

.. e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır